Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 451/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 lipca 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Michał Bober

Sędziowie:

SSA Alicja Podlewska (spr.)

SSA Lucyna Ramlo

Protokolant:

sekr. sądowy Sylwia Gruba

po rozpoznaniu w dniu 7 lipca 2020 r. w Gdańsku

sprawy A. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

od wyroku Sądu Okręgowego w Elblągu- IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 8 lutego 2019 r., sygn. akt IV U 358/18

zmienia zaskarżony wyrok i oddala odwołanie.

SSA Alicja Podlewska SSA Michał Bober SSA Lucyna Ramlo

Sygn. akt III AUa 451/19

UZASADNIENIE

A. S. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. z dnia 21 lutego 2018 r., odmawiającej mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy po dniu 31 grudnia 2017 r.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany wniósł o jego oddalenie.

Wyrokiem z dnia 8 lutego 2019 r. Sąd Okręgowy w Elblągu Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od dnia 1 stycznia 2018 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. Uzasadniając swoje stanowisko Sąd wskazał, że kluczowe dla rozstrzygnięcia sprawy były opinie biegłych sądowych: internisty i urologa, a w szczególności neurologa oraz neurochirurga, którzy po przeprowadzeniu badań oraz po zapoznaniu się ze zgromadzoną dokumentacją medyczną rozpoznali u ubezpieczonego stan po wielokrotnym leczeniu operacyjnym zmian zwyrodnieniowo-dyskopatycznych kręgosłupa, stan po stabilizacji transpedikularnej kręgosłupa i międzytrzonowej L4/L5/S1 w 2015 r. oraz zespół rwy kulszowej lewostronnej ubytkowej i uznali, że jest on częściowo niezdolny do zatrudnienia po 31 grudnia 2017 r. na okres 5 lat. Biegły neurolog wyjaśnił, że u wnioskodawcy występuje ograniczona ruchomość kręgosłupa ze wzmożonym napięciem mięśni przykręgosłupowych, zaznaczone są objawy rozciągowe, zniesione odruchy skokowe, występują zaburzenia czucia na stopie i podudziu po stronie lewej, a nadto widoczny jest niedowład nerwu strzałkowego lewego z opadaniem stopy, dlatego też wniósł o przeprowadzenie dodatkowej oceny ubezpieczonego przez specjalistę z zakresu neurochirurgii. Biegły sądowy neurochirurg ustalił w swojej opinii, że ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji po 31 grudnia 2017 r. na okres 5 lat. Biegły podkreślił, że ubezpieczony prezentuje kliniczne oraz radiologiczne objawy choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa, przebiega ona z objawami deficytu neurologicznego w zakresie stopy lewej. Dysfunkcja neurologiczna uwarunkowana jest przebiegiem choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa oraz przeprowadzonym leczeniem. Biegły ocenił ograniczenie ruchomości kręgosłupa (lędźwiowego) ubezpieczonego, jako znaczne, wskazując, że wynika ono z usztywnienia dolnego jego odcinka, wykonanego zespolenia lędźwiowo-krzyżowego prętami tytanowymi na długości 8 cm. W ocenie biegłego stosowanie ortezy na staw skokowy lewy, nie poprawi funkcji motorycznych kończyny dolnej lewej, w zakresie umożliwiającym bezproblemowe wykonywanie pracy zarobkowej przez ubezpieczonego.

Sąd Okręgowy dokonując analizy zgromadzonych w sprawie dowodów uznał, że argumentacja biegłego neurochirurga co do częściowej niezdolności do pracy ubezpieczonego jest logiczna i przekonywująca, a nadto odwołuje się do wyników przeprowadzonego badania, jak i dokumentacji medycznej. Trafnych ustaleń biegłego w żadnej mierze nie podważyły zgłoszone przez pozwanego zastrzeżenia. Wbrew stanowisku pozwanego biegły uwzględnił bowiem kwalifikacje ubezpieczonego (technik, kierownik budowy). W ocenie sądu posiadane przez ubezpieczonego kwalifikacje, charakter wykonywanej przez niego w okresie kariery zawodowej pracy, łączy się niewątpliwie z koniecznością poruszania się w terenie, czy dokonywaniem pomiarów, do czego niezbędna jest ruchomość kręgosłupa i wydolność chodu, a ta w przypadku ubezpieczonego nie została zachowana. Dodatkowo Sąd zważył, że w jego ocenie brak jest podstaw do czynienia założenia, że sam fakt pozostawania w zatrudnieniu powoduje, że wnioski biegłego są wadliwe, zwłaszcza, że pozwany nie złożył wniosku zmierzającego do wykazania charakteru obecnie wykonywanej przez ubezpieczonego pracy.

Sąd zaznaczył także, że ustalenia biegłego neurochirurga korespondują z ustaleniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ubezpieczonego do pracy wydanym w dniu 16 października 2017 r. przez Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności na okres do 31 października 2019 r. z symbolem przyczyny niepełnosprawności 05-R i ze wskazaniem dotyczącym odpowiedniego zatrudnienia na przystosowanym stanowisku pracy. I choć brak jest przepisów, które nakazywałyby automatyzm uwzględnienia przy ocenie niezdolności do pracy, jako przesłanki prawa do renty ustaleń w przedmiocie niepełnosprawności ubezpieczonych, to jednak posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności nie może pozostać obojętne dla oceny zdolności do pracy, zwłaszcza w przypadku jeżeli zawiera ono wskazanie dotyczące odpowiedniego zatrudnienia ubezpieczonego – na stanowisku przystosowanym.

Mając na uwadze powyższe, Sąd - na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. - zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 stycznia 2018 r. do dnia 31 grudnia 2022 r.

Apelację od wyroku wywiódł pozwany zaskarżając go w pkt I i zarzucając mu:

naruszenie prawa materialnego w szczególności art. 57 oraz art. 12 ust. 3 w zw. z art. 13 ust. l ustawy o emeryturach i rentach z FUS, poprzez przyjęcie, iż skarżący jest nadal po dniu 31 grudnia 2017 r. częściowo niezdolny do pracy i w konsekwencji przyznanie mu prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do dnia 31 grudnia 2022 r.;

naruszenie prawa procesowego w szczególności art. 233 k.p.c. poprzez naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów i oparcie rozstrzygnięcia na opinii biegłego neurochirurga przyjmując, że jest ona kompletna, spójna i logicznie uzasadnia płynące z niej wnioski dotyczące istnienia niezdolności do pracy skarżącego;

naruszenie prawa procesowego tj. art. 286 k.p.c. poprzez nieprzeprowadzenie dowodu z opinii biegłego specjalisty medycyny pracy, albowiem opinia powołanego w sprawie biegłego neurochirurga była niepełna i nie zawierała uzasadnienia płynących z niej wniosków;

Wskazując na powyższe zarzuty, pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania, względnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I Instancji.

Apelujący organ zarzucił, że opinia biegłego neurochirurga nie wyjaśniła w jaki sposób schorzenia wpływają na niezdolność ubezpieczonego, nadto biegły nie ustosunkował się do aktywności zawodowej A. S. – od 2009 r. do nadal kierownik budowy i robót sanitarnych na pełen etat.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego, w świetle uzupełnionego materiału dowodowego zasługiwała na uwzględnienie.

Ocena medyczna ubezpieczonego nie była sporna. Sporne było czy stan zdrowia ubezpieczonego ustalony na dzień decyzji rzeczywiście skutkuje jego częściową niezdolnością do pracy w okresie od stycznia 2018 r. do grudnia 2022 r. Argumentacja apelacji wymagała w ocenie Sądu II instancji weryfikacji, zważywszy że A. S. nadal pracuje zgodnie ze swoimi kwalifikacjami.

Sąd Apelacyjny w związku z powyższym uzupełnił materiał dowodowy o dokumentację z akt osobowych ubezpieczonego z ostatniego zakładu pracy w którym nadal jest zatrudniony Przedsiębiorstwo Handlowo- Usługowo-Produkcyjne (...) spółki z o.o. w O. oraz o dowód z opinii biegłego specjalisty z zakresu medycyny pracy. Rzetelność dokumentacji zgromadzonej w aktach osobowych nie była przez strony kwestionowana i Sąd II instancji uznał ją za wiarygodną. Strony nie zakwestionowały również ustaleń biegłego specjalisty z zakresu medycyny pracy. Opinia była sporządzona prawidłowo, zgodnie z art. 285 kpc. Biegły w sposób jednoznaczny i logiczny sformułował swoje wnioski, stąd Sąd II instancji oparł na tej opinii swoje ustalenia.

Przypomnieć należy, że ubezpieczony w okresie od listopada 2015r. do 29 października 2016 r. pobierał świadczenie rehabilitacyjne, od 30 października 2016r. do grudnia 2017r. pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy z przyczyn neurologicznych. W Przedsiębiorstwie Handlowo- Usługowo-Produkcyjne (...) spółki z o.o. w O. był zatrudniony od lipca 2009 r. do maja 2016 r. w pełnym wymiarze czasu jako kierownic budowy i robót sanitarnych - stosunek pracy ustał na podstawie art. 53 § 1 pkt 1b kp. Od 30 października 2016 r. pozwany przyznał ubezpieczonemu prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres do grudnia 2017r., a od 4 listopada 2016 r. ubezpieczony ponownie został zatrudniony w Przedsiębiorstwie Handlowo- Usługowo-Produkcyjne (...) spółki z o.o. w O. na czas nieokreślony na dotychczasowym stanowisku w pełnym wymiarze czasu pracy. Lekarz profilaktyk w orzeczeniu z 3 listopada 2016r. nie stwierdził przeciwskazań do pracy ubezpieczonego na stanowisku kierownik budowy i robót sanitarnych, kierowca kat. B. W październiku 2017 r. PZON zakwalifikował ubezpieczonego do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności ze względu na narząd ruchu do października 2019 r.

Poza sporem jest okoliczność wynikająca z informacji aktualnego zakładu pracy ubezpieczonego, że A. S. nie pracował i nie pracuje na przystosowanym stanowisku pracy (pismo k. 139 a.s.).

Z załączonego do akt osobowych zakresu czynności ubezpieczonego, wynika, że do obowiązków pracowniczych A. S. należy:

1. udział w procesie budowlanym poprzez realizację powierzonych zadań, a w szczególności:

a)  kierowanie robotami budowlanymi zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa budowlanego, Polskimi Normami i zasadami sztuki budowlanej,

b)  dbałość o terminowość i dobrą jakość wykonania powierzonych robót,

c)  nadzór nad prawidłową pracą brygad roboczych, analiza wydajności

d)  koordynacja dostawców materiałowych i usług związanych z procesem budowlanym,

e)  prowadzenie dokumentacji kosztowej, ilościowej i jakościowej,

f)  analiza i dobór robót dodatkowych i zamiennych,

g)  koordynacja prac podwykonawców w procesie inwestycyjnym, kontrola realizowanych przez nich robót w świetle zawartych z nimi umów, odbiory robót,

h)  współpraca z inwestorem i inwestorem zastępczym,

i)  kontrola jakości, terminowości robót: udział w odbiorach częściowych i końcowych, kontrola zużycia materiałów, sporządzanie obmiarów i przedmiarów robót budowlanych.

j)  udział w przeglądach gwarancyjnych,

k)  prowadzenie spraw związanych z reklamacjami i serwisem gwarancyjnym.

2.  Realizacja zaleceń wpisanych do dziennika budowy.

3.  zgłaszanie inwestorowi do sprawdzenia lub odbioru wykonywanych robót ulegających zakryciu bądź zanikających oraz zapewnienie dokonania wymaganych przepisami lub ustalonych w umowie prób i sprawdzeń instalacji, urządzeń technicznych i przewodów kominowych przed zgłoszeniem obiektu budowlanego do odbioru.

4.  przygotowanie dokumentacji powykonawczej obiektu budowlanego.

5.  realizacja strategii Przedsiębiorstwa w zakresie jego działalności.

6.  planowanie, realizacja i kontrola podległych mu budów.

7.  współpraca z innymi komórkami organizacyjnymi w zakresie realizacji zadań Firmy.

8.  stałe podnoszenie kwalifikacji zawodowych i realizacja ustalonej polityki jakości.

9.  przestrzeganie zakładowej zasady obiegu i kontroli dowodów księgowych oraz obiegu dokumentów zgodnie z procedurą.

10.  przestrzeganie regulaminu organizacyjnego oraz zarządzeń i instrukcji wydawanych przez Dyrekcje;

11.  wykonywanie wszystkich innych poleceń bezpośredniego przełożonego

W decyzji o stwierdzeniu przygotowania zawodowego ubezpieczonego na stanowisku technika urządzeń sanitarnych z 3 sierpnia 1992 r. potwierdzono, że posiada on przygotowanie do wykonywania samodzielnej funkcji kierownika budowy i robót w specjalności instalacyjno-inżynieryjnej w zakresie instalacji i sieci sanitarnych uzbrojenia terenu i jest upoważniony do 1) kieowania, nadzorowania i kontrolowania budowy i robót, kierowania i kontrolowania wytwarzania konstrukcyjnych elementów instalacji i sieci oraz oceniania i badania ich stanu technicznego w zakresie instalacji wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych i klimatyzacyjno-wentylacyjnych oraz sieci wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych i cieplnych uzbrojenia terenu o powszechnie znanych rozwiązaniach konstrukcyjnych, 2) sporządzania w budownictwie jednorodzinnym, zagrodowym oraz w innych budynkach o kubaturze do 1000 m3 projektów instalacji wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych i klimatyzacyjno-wentylacyjnych- o powszechnie znanych rozwiązaniach konstrukcyjnych i schematach technicznych. Ze świadectw pracy złożonych do akt rentowych i akt osobowych ubezpieczonego wynika, ze przed lipcem 2009 r. pracował jako kierownik produkcji i mistrz produkcji.

Biegły dr hab. n. med. prof. (...) B. J., po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną, przeprowadzeniu badań oraz przeanalizowaniu opinii medycznych wydanych dotychczas w sprawie, rozpoznał u wnioskodawcy zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa lędźwiowego z przebyciem 3 operacji discektomii, stabilizacji między-trzonowej i między-wyrostkowej w 2007 r. i 2015 r., z utrwalonym uszkodzeniem nerwu strzałkowego i niedowładem prostowników lewej stopy oraz okresowym zespołem bólowym; nadciśnienie tętnicze samoistne, okres I wg ESH, bez wtórnych zmian narządowych; otyłość umiarkowaną; stan po usunięciu jądra lewego w 2001 r. z powodu raka - bez cech wznowy w obserwacji wieloletniej; utrudnienia oddawania moczu z powodu przeszkody pod-pęcherzowej oraz przebyte (w wywiadzie) zapalenie błony śluzowej żołądka, bez upośledzenia stanu odżywienia

Biegły zaznaczył, że neurochirurg, sporządzający opinię sądowo – lekarską w sprawie uznał wnioskodawcę za nadal częściowo niezdolnego do pracy po dniu 31 grudnia 2017 r. na okres 5 lat, podczas gdy lekarz profilaktyk w badaniu z 2016 r. nie stwierdził przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na stanowisku kierownika budowy i robót sanitarnych. Jednocześnie zakład pracy, w którym ubezpieczony jest nieprzerwanie zatrudniony od 2016 r. wyjaśnił, że wnioskodawca pracuje w zatrudnieniu pełnoetatowym na w/w stanowisku, wg posiadanych kwalifikacji zawodowych. Nie jest to stanowisko przystosowane i jak wskazał biegły nie może być uznane za przystosowane z uwagi na wielość funkcji wykonywanych na stanowisku kierownika budowy i robót sanitarnych. Biegły stwierdził, że z punktu widzenia specjalisty z zakresu medycyny pracy ocena stanowiska pracy ubezpieczonego i warunków jego zatrudnienia została dokonana częściowo niespójnie, co w konsekwencji zrodziło odmienność interpretacji i wniosków biegłego neurochirurga i organu rentowego odnośnie aktualnej i dalszej zdolności ubezpieczonego do pracy.

Zdaniem biegłego, biorąc pod uwagę stan narządu ruchu i układu nerwowego wnioskodawcy niewątpliwe istnieją przeciwwskazania do pracy ubezpieczonego na stanowiskach wymagających: ciężkiej pracy fizycznej, pracy wymagającej długiego stania, długiego chodzenia, zwłaszcza po nierównych podłożach, drabinach, rusztowaniach, schodach, wymagających podnoszenia znacznych ciężarów, używania narzędzi o znacznej wadze, pracy w pozycji wymuszonej, wykopów pod instalacje wodno-sanitarne, montażu ciężkich elementów instalacji itp. Bezpośrednia praca fizyczna w tych warunkach i w takim zakresie byłaby dla wnioskodawcy związana z mniejszą efektywnością i/lub zagrożeniem bezpieczeństwa jej wykonywania oraz zwiększonego ryzyka wypadku przy pracy i możliwego pogorszenia stanu zdrowia. Przy takiej interpretacji warunków wykonywania pracy przez ubezpieczonego (jako instalatora, czy majstra oraz do pewnego stopnia kierownika budowy) stanowisko neurochirurga odnośnie częściowej niezdolności do pracy wydaje się uzasadnione. Jeżeli jednak wnioskodawca jedynie kieruje i spełnia nadzór nad wykonawstwem w/w prac przez podległych pracowników, nie angażując się samemu w bezpośrednie wykonawstwo, część tych przeciwwskazań i ograniczeń zdrowotnych nie odgrywa już takiej roli, zwłaszcza gdy w grę wchodzą głównie czynności umysłowe, przy zachowanej w tym zakresie sprawności: tj. weryfikacji i kosztorysowania dokumentacji, wypełniania druków, organizacji procesu pracy - jako funkcje kierownika i mistrza produkcji.

Z powyższej opinii wynika, w ocenie Sądu Apelacyjnego, że stan zdrowia ubezpieczonego ogranicza jego zdolność do pracy na ostatnio wykonywanym stanowisku pracy kierownika budowy i robót sanitarnych, w takim zakresie w jakim realizacja jego obowiązków wymaga długiego stania, długiego chodzenia, zwłaszcza po nierównych podłożach, drabinach, rusztowaniach, schodach, wymagających podnoszenia znacznych ciężarów, używania narzędzi o znacznej wadze, pracy w pozycji wymuszonej, wykopów pod instalacje wodno-sanitarne, montażu ciężkich elementów instalacji itp. Jednocześnie z niekwestionowanej przez strony opinii biegłego specjalisty medycyny pracy wynika, że ubezpieczony zachował zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Schorzenia układu ruchu uniemożliwia mu wykonywanie wielu czynności związanych ze sprawowaniem nadzoru kierowniczego na budowach, natomiast zachował zdolność do pracy polegającej na weryfikacji i kosztorysowaniu dokumentacji, wypełnianiu dokumentacji, organizacji procesu pracy do której to pracy posiada uprawnienia zgodnie z decyzją o stwierdzeniu przygotowania zawodowego ubezpieczonego na stanowisku technika urządzeń sanitarnych z 3 sierpnia 1992.

W myśl art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2020 r., poz.53) częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. W wypadku częściowej niezdolności do pracy domniemywa się częściowe zachowanie zdolności do wykonywania pracy zgodnej z kwalifikacjami (dotychczasowej lub innej), w zakresie niższym niż znaczny. Pojęcie częściowej niezdolności do pracy sprowadzono więc do oceny rodzaju i charakteru pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, poziomem wykształcenia, wiekiem i predyspozycjami psychofizycznymi, lecz niekoniecznie dotychczas wykonywanej. Do poziomu kwalifikacji ustawodawca nie odwołuje się tylko, gdy chodzi o całkowitą niezdolność do pracy. Ma to tę konsekwencję, że ocena zdolności do pracy łączy się z wymaganiem podejmowania i wykonywania pracy zgodnej z kwalifikacjami. Przy obecnym ujęciu niezdolności do pracy ograniczoną aktualność zachował wyrażony w dawnym stanie prawnym (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 1979 r., II URN 26/79, Nowe Prawo 1981 nr 6) pogląd, że dla oceny, czy dana osoba jest inwalidą, niezbędne jest ustalenie charakteru i warunków jej zatrudnienia na stanowisku najdłużej zajmowanym albo najwyżej kwalifikowanym, gdyż uwzględnieniu podlega praca, którą ubezpieczony wykonywał ostatnio w okresie swojej nieobniżonej zdolności zarobkowej, przy czym nie chodzi o przypadkowe ostatnie zajęcie, lecz o istotną aktywność zawodową w jego życiu (por. J. Pasternak, Pojęcie, s. 19). Zdefiniowanie pojęcia „poziom kwalifikacji”, użytego w tym przepisie ma istotne znaczenie, ponieważ stanowi ono podstawę do ustalania rodzajów prac, które są w zasięgu możliwości ubezpieczonego mimo stwierdzanego upośledzenia sprawności organizmu, a co za tym idzie, do ustalenia, czy ograniczenie zdolności do pracy można zakwalifikować, jako znaczne. O poziomie posiadanych kwalifikacji do pracy decyduje nie tylko wykształcenie, lecz także uzyskana np. przez przyuczenie do zawodu umiejętność wykonywania specjalistycznej, kwalifikowanej pracy - także pracy fizycznej. Niższy jest zatem poziom kwalifikacji osób wykonujących proste prace fizyczne, niewymagające przyuczenia zawodowego niż poziom kwalifikacji robotników wykonujących prace wymagające określonych specjalistycznych umiejętności nabywanych na podstawie przygotowania zawodowego. Należy także uznać, że nawet całkowite odsunięcie pracownika od wykonywania dotychczasowego zatrudnienia w wyuczonym zawodzie przy zachowaniu przez niego możliwości podjęcia innego zajęcia, nie oznacza niezdolności do pracy w rozumieniu powołanych na wstępie przepisów (por. pośród wielu wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 19 grudnia 2001 r., II UKN 684/00, OSNAPiUS - wkładka 2002 Nr 6, poz. 5, oraz z dnia 3 lipca 2012 r., II UK 321/11, LEX nr 1265565). Dopiero zmiana zawodu w ramach posiadanych kwalifikacji i brak rokowań odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu stanowi podstawę przyznania uprawnień rentowych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 1998 r., II UKN 326/98, OSNAPiUS 2000 Nr 1, poz. 36).

Odnosząc powyższe rozważania do okoliczności faktycznych niniejszej sprawy, stwierdzić należy, że wnioskodawca w spornym okresie może wykonywać pracę odpowiadającą poziomowi posiadanych przez niego kwalifikacji. Podkreślić należy, że ostateczna ocena, czy ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy musi - poza oceną medyczną - uwzględniać także ww. element ekonomiczny. Niezdolność do pracy jest bowiem kategorią prawną, zatem kwalifikacja danego stanu faktycznego ustalonego na podstawie opinii biegłych w zakresie wymagającym wiedzy medycznej należy wyłącznie do sądu, a nie do biegłych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2014 r., sygn. I UK 159/14, Lex nr 1598678). Dokonana zaś przez Sąd subsumcja stanu faktycznego do norm prawnych prowadzi do ustalenia, że wnioskodawca - pomimo wskazanych przez biegłych schorzeń - nie jest niezdolny do pracy odpowiadającej poziomowi posiadanych kwalifikacji.

Samo zdiagnozowanie schorzeń, a nawet stwierdzenie o konieczności dalszego leczenia, systematycznych konsultacji czy przewlekłości schorzeń nie rokujących wyleczenia nie przesądza o istnieniu niezdolności do pracy (tak np. Sąd Najwyższy w wyrok z dnia 12 lipca 2005 r., II UK 288/04, OSNP 2006/5-6/99) lecz to, czy pomimo ich istnienia ubezpieczony może wykonywać zatrudnienie odpowiadające posiadanym kwalifikacjom, czy też nie. Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie zarówno w toku postępowania pierwszoinstancyjnego, jak i na etapie instancji odwoławczej prowadziła zaś do ustalenia, że wnioskodawca może wykonywać i wykonuje pracę odpowiadającą poziomowi posiadanych kwalifikacji w rozumieniu art. 12 ust. 3 w zw. z art. 13 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS, a skoro tak to zaskarżona przez niego decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odpowiada prawu.

Mając na uwadze powyższe, uznać należało, że wywiedziona przez pozwanego apelacja jest trafna, co ostatecznie skutkowało zmianą zaskarżonego orzeczenia i oddaleniem odwołania, o czym Sąd, na mocy art. 386 § 1 k.p.c., przy uwzględnieniu treści art.102 ustawy emerytalno - rentowej orzekł, jak w sentencji.

SSA Alicja Podlewska SSA Michał Bober SSA Lucyna Ramlo