Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący

SSA Marcin Ciepiela (spr.)

Sędziowie

SSA Małgorzata Niementowska

SSO del. Krzysztof Ficek

Protokolant

Agnieszka Bargieł

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 454/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 6 października 2020 r., sygn. akt XXI K 90/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzuty zawarte w punktach: 1 i 2 apelacji obrońcy oskarżonego

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Obydwa zarzuty Sąd Apelacyjny zdecydował się omówić wspólnie, gdyż stanowiły odbicie lustrzane tego samego zagadnienia. Skoro bowiem oskarżony zaprzeczał dwóm akcentowanym przez skarżącego kwestiom, to jest celowi udania się do pokrzywdzonego oraz kilkukrotnemu kopnięciu go w głowę (dokonanemu w odstępie czasowym od pierwszej fazy pobicia), a wynikały one wyłącznie z depozycji procesowych G. W., to dając im wiarę, logiczne było odmówienie wiary wyjaśnieniom oskarżonego.

Na wstępie analizy tych zarzutów, przypomnieć należy, że zarzut obrazy art. 7 k.p.k. może być uznany za skuteczny tylko wówczas, jeżeli zostanie wykazane w środku odwoławczym w sposób przekonujący, że dokonana przez sąd I instancji ocena poszczególnych dowodów zawiera błędy natury faktycznej lub logicznej, nie respektuje zasad wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego. Dla uwzględnienia tego zarzutu nie jest zaś wystarczające samo kwestionowanie oceny dowodów przez skarżącego jedynie w aspekcie tego, że ta ocena nie satysfakcjonuje podmiotu wnoszącego apelację bez wskazania konkretnych uchybień jakich dopuścił się sąd meriti przy ocenie poszczególnych dowodów i które to uchybienia powodują, że zawarta w pisemnych motywach wyroku nie respektuje treści art. 7 k.p.k. i nosi cechy dowolności (zob. wyrok SA w Warszawie z 13.08.2018 r., II AKa 45/18, LEX nr 2555162; por. wyroki SA w Warszawie: z 08.04.2019 r., II AKa 356/18, LEX nr 2742039; z 04.04.2018 r., II AKa 393/17, LEX nr 2545195).

Argumenty skarżącego kwestionujące prawidłowość oceny przez sąd meriti wyjaśnień oskarżonego T. M. oraz G. W. były nieprzekonujące.

W szczególności niezrozumiałe jest, dlaczego fakt przyznania przez oskarżonego T. M. pobicia pokrzywdzonego dokonanego niemal natychmiast po wejściu do jego lokum miałby wskazywać również na wiarygodność wersji oskarżonego o niezadawaniu później żadnych ciosów W. C.. Tego typu depozycje wskazywały raczej na przyjęcie przez oskarżonego T. M. określonej linii obrony, sprowadzającej się do przyznania do czegoś znacznie mniejszego (naruszenia nietykalności cielesnej lub spowodowania obrażeń ciała nieprzekraczających dni siedmiu) niż mu zarzucane. Zauważyć też należy, że przyznając się do owego pierwszego chronologicznie pobicia, oskarżony nie wiedział, jakie dowody są przeciwko niemu zgromadzone, co też podważało wersję o jego szczególnej prawdomówności procesowej.

Za trafnością dokonanej oceny wyjaśnień T. M. przemawiały również zasygnalizowane przez sąd a quo właściwości i warunki osobiste oskarżonego, jego wcześniejsza postawa i stosunek do pokrzywdzonego. Z korespondujących ze sobą relacji osób znających go na co dzień, oskarżony rysował się jako osoba agresywna, zwłaszcza pod wpływem alkoholu. Przypomnieć należy, że wedle G. W. oskarżony „jak ma nerwy to lepiej nie odzywać się nic” (k. 99v), a świadek E. C. opisywał: „Ja niechętnie chodziłem do mieszkania M. i D., bo tam się nieraz szarpali z tą B. jak wypili” (k. 449-450), „T. po alkoholu był agresywny, denerwował się o byle co, biegał pobudzony, rozdrażniony (k. 450).

Choć skarżący zgłaszał zastrzeżenia, że Sąd Okręgowy nie udowodnił, jaki motyw miałby T. M. w zaatakowaniu pokrzywdzonego, to przecież zarazem przyznawał, że w toku całego postępowania G. W. konsekwentnie wskazywał, iż miała nim być informacja dotycząca oskarżonego, przekazana B. D. przez pokrzywdzonego. Sąd odwoławczy ma na uwadze, że stwierdzenie pokrzywdzonego o oskarżonym, iż „dużo o nim wie”, obiektywnie nie niosło w sobie wyjątkowego zagrożenia, niemniej subiektywnie pchnęło oskarżonego do niezwłocznego udania się do W. C., i to we wrogich zamiarach, które bezspornie natychmiast zrealizował. Tym samym, brak ustalenia, co konkretnie o oskarżonym wiedział pokrzywdzony, nie miało żadnego znaczenia dla prawidłowości ustaleń w kwestii przypisanej T. M. zbrodni.

Przechodząc do dokonanej przez sąd a quo oceny wyjaśnień G. W., stwierdzić należy, że rzeczywiście była ona lapidarna (jedno zdanie w sekcji 2.1 uzasadnienia), ale ostateczna konkluzja zasługiwała na akceptację sądu ad quem. Wbrew twierdzeniom skarżącego G. W. bynajmniej nie zmieniał treści swych wyjaśnień wielokrotnie. Uczynił tak raz, gdy na rozprawie początkowo wyjaśniał o pchnięciach nogą, a nie o uderzeniach, ale już po chwili w istocie wycofał się z tego, najpierw podtrzymując wszystkie wyjaśnienia ze śledztwa, a potem wskazując na wykonywanie przez oskarżonego uderzeń nogą w głowę. Zdaniem sądu odwoławczego, argumentacja zawarta w apelacji opierała się na wybiórczej prezentacji fragmentów wyjaśnień, podczas gdy analiza ich całości jasno wskazywała na obraz oskarżonego T. M. jako kopiącego wielokrotnie pokrzywdzonego po głowie i powodującego u niego ciężkie, a w istocie śmiertelne, obrażenia.

Za gołosłowne uznano twierdzenia apelującego jakoby to wyjaśnienia oskarżonego G. W. o powyższej treści stanowiły wyłącznie jego linię obrony przed poniesieniem surowszej odpowiedzialności karnej za udział w zdarzeniu. Tego ostatniego nie potwierdzał ani choćby nie uprawdopodobniał żaden dowód. Byłoby to też sprzeczne z obrazem G. W. rysującym się w świetle zeznań jego kilkuletniego pracodawcy E. C.: „to taki spokojny człowiek, on by nikogo nie skrzywdził” (k. 24v).

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez pominięcie / usunięcie z opisu czynu, następujących ustaleń faktycznych dokonanych przez Sąd Okręgowy w Katowicach:

- T. M. postanowił udać się do miejsca zamieszkania pokrzywdzonego wraz z G. W. i jak to określił „wpierdolić” pokrzywdzonemu,

- Wówczas podszedł do niego T. M., który kilkukrotnie kopnął go piętą obutej stopy w głowę,

- przyjęcia, że oskarżony działając z zamiarem ewentualnym dokonał zabójstwa pokrzywdzonego,

a w związku z tym dokonanie subsumpcji skorygowanego stanu faktycznego do właściwej normy prawnej i wymierzenie T. M. kary pozbawienia wolności w najniższym dopuszczalnym wymiarze.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niezasadności przeanalizowanych zarzutów, związane z nimi wnioski nie mogły zostać uwzględnione.

Zauważyć nadto należy, że dokonanie dwóch pierwszych z postulowanych zmian było niemożliwe. Skoro bowiem zaskarżony wyrok nie zawierał ustaleń zacytowanych przez skarżącego, to nie sposób było dokonać jego zmiany przez ich usunięcie. Apelującemu zapewne chodziło o wykazanie wadliwości wspomnianych dwóch ustaleń faktycznych, co miało prowadzić do przyjęcia, że oskarżony nie działał z zamiarem ewentualnym zabójstwa, jednak – jeżeli tak było – to nie ujął swego wniosku w sposób właściwy.

Natomiast, co do wniosku skarżącego dotyczącego postaci zamiaru, to Sąd Apelacyjny omówił go w podsekcji 3.5 niniejszego uzasadnienia przy okazji zarzutu dotyczącego owego zamiaru.

3.2.

Zarzut zawarty w punkcie 3 apelacji obrońcy oskarżonego

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie należy zauważyć, że wniosek obrońcy oskarżonego o powołanie biegłego - lekarza z zakresu specjalizacji medycyny sądowej nie dotyczył „wyjaśnienia, dlaczego do zgonu pokrzywdzonego doszło kilkanaście godzin po opuszczeniu jego mieszkania przez T. M.” (jak wskazano w apelacji), lecz był złożony „w celu ustalenia: czy przyczyną śmierci W. C. mógł być inny czynnik, np. guz lub pęknięcie tętniaka?, - czy obrażenia na ciele W. C. powstały w tym samym okresie czasu, tj. w godzinach wieczornych 12 stycznia 2020 roku (wizyta T. M. w mieszkaniu) czy mogły powstać w godzinach wcześniejszych lub późniejszych?” (jak sformułowano w piśmie procesowym z 3 sierpnia 2020 r., k. 597-598). Tak sformułowany wniosek został przez Sąd Okręgowy trafnie oddalony postanowieniem z k. 627, w którym zawarto zasługujące na akceptację uzasadnienie.

Niezależnie od powyższego dostrzegalne jest, że koncepcja obrońcy oskarżonego składającego wspomniany wniosek, a następnie zarzuty apelacyjne, zasadzała się na tym, że\ obrażeń skutkujących śmiercią pokrzywdzonego nie spowodował tylko T. M.. Tymczasem, w sprawie nie wystąpiły jakikolwiek okoliczności dowodzące lub choćby uprawdopodobniające taką okoliczność. W szczególności nie było dowodów, aby krytycznej nocy ktokolwiek oprócz oskarżonego uderzał pokrzywdzonego.

Podzielić należało stanowisko sądu meriti (choć nie wyartykułowano go dobitnie), że pokrzywdzonego nie uderzał G. W.. Zgromadzone dowody wskazywały, że wymieniony z uwagi na niesprawną nogę nie mógł kopać pokrzywdzonego. Sąd Apelacyjny zauważa, że już w protokole zatrzymania G. W. z k. 18v zapisano: „Kuleje na prawą nogę z uwagi na montowane blachy operacyjne w 2018 r.”. Nadto, świadek E. C. zeznał: „ten G. (…) nie może takich ciężkich prac wykonywać, bo ma chorą nogę” (k. 24v), a oskarżony T. M. wyjaśnił: „G. z tą nogą chodzi wolno, bo on kuśtyka” (k. 86). Wreszcie, dostrzec wypada, że obrońca oskarżonego nie składał żadnego wniosku o zbadanie możliwości zadania w krytycznym czasie kopnięć nogą przez G. W..

Podzielić też należy stanowisko Sądu Okręgowego, który oddalił (k. 627) wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego lekarza z zakresu toksykologii na okoliczność, jaki wpływ na śmierć pokrzywdzonego miała toksyczna dawka alkoholu w jego organizmie. O ile bowiem trafnie obrońca podniósł, iż w organizmie pokrzywdzonego znajdowała się duża ilość alkoholu etylowego: we krwi 2,6 promila, a w moczu 3,1 promila (k. 198, 190), to przecież treść opinii sądowo-lekarskiej wskazuje, iż nie miało to związku ze śmiercią W. C.. Wskazano wszak w niej jednoznacznie: „Przyczyną zgonu W. C. będącego w chwili śmierci pod toksycznym działaniem alkoholu, stały się wyżej opisane rozległe obrażenia głowy i twarzoczaszki. Stwierdzone obrażenia powstały od wielokrotnych, silnych urazów zadanych narzędziem lub narzędziami twardymi, tępymi lub tępokrawędzistymi takimi jak pięść, obuta stopa lub tp. Całość obrażeń odpowiada skutkom ciężkiego pobicia” (k. 190). Sąd Apelacyjny za potrzebne uznaje dodać, że doświadczenie zawodowe z innych spraw wskazuje, iż u osób będących ofiarami podobnych czynów niestety niejednokrotnie występują podobne stężenia alkoholu w organizmie i bynajmniej nie są one współprzyczynami zgonu. Również więc z tego powodu nie było powodu zasięgania uzupełniającej opinii sądowo-lekarskiej.

Sąd Apelacyjny zauważa, że skarżący nie sformułował zarzutu dotyczącego nieustalenia dokładnej godziny zgonu pokrzywdzonego. Wypowiedzi co do tego czasu zawarte w apelacji wymagają natomiast omówienia. Przede wszystkim, zwrócić należy uwagę, że wedle protokołu oględzin miejsca ujawnienia zwłok z udziałem prokuratora, sporządzanego dnia 13 stycznia 2020 r. od godz. 11:30 do godz. 15:10, wiadomo, że biegły sądowy R. K. był obecny od godz. 12:23 (k. 8) do godz. 13:15 (k. 7), gdy zakończył czynności. Chociaż, w pochodzącym z tego samego dnia protokole zewnętrznych oględzin zwłok na miejscu zdarzenia z nieznanych przyczyn nie wskazano godzin jego sporządzenia, to lekarz R. K. w podrozdziale B wskazał: „Cechy śmierci – godzina stwierdzenia 13.05”. Skoro więc w tym samym protokole zapisano: „Przypuszczalny czas zgonu: na podstawie ocen znamion śmierci przy jednoczesnym uwzględnieniu temperatury i warunków otoczenia stwierdzić można, iż zgon W. C. nastąpił najprawdopodobniej 6-8 godzin przed obecnymi oględzinami zwłok” (k. 60-60v, 147-147v), to orientacyjnie do śmierci pokrzywdzonego doszło 13 stycznia 2020 roku między godziną 5:00 a 7:00. Dwukrotnie podkreślony przez lekarza R. K. brak pewności w oznaczeniu godziny w zestawieniu z niezweryfikowaniem później tej kwestii w warunkach laboratoryjnych, nie pozwala na kategoryczne określenie analizowanego czasu. Wiadomo jednak, że gdy dwóch funkcjonariuszy Policji z polecenia dyżurnego udało się na miejsce zdarzenia w dniu 13 styczniu 2020 r. o godz. 7:25, to zastali tam leżącego W. C. z cechami stężenia pośmiertnego (notatka urzędowa z k. 1).

Mimo trafnego zasygnalizowania powyższych kwestii przez skarżącego, w ocenie sądu odwoławczego to, o której dokładnie godzinie nastąpił zgon pokrzywdzonego, nie miało znaczenia dla czynienia ustaleń faktycznych relewantnych z punktu widzenia przypisanej oskarżonego T. M. zbrodni. Decydująca dla odpowiedzialności karnej z art. 148 § 1 k.k. była bowiem postać zamiaru sprawcy, a zarzut jej dotyczący omówiono w podsekcji 3.5 niniejszego uzasadnienia. Oczywistym jest przy tym, że czas zadania ciosów przez oskarżonego nie musiał odpowiadać czasowi zgonu pokrzywdzonego i w rzeczywistości mu nie odpowiadał. Ten bowiem nastąpił później. Nie bez powodu zresztą G. W. przypisano czyn polegający na nieudzieleniu pomocy pokrzywdzonemu znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia. Oskarżony T. M. natomiast, brutalnie bijąc pokrzywdzonego i godząc się na spowodowanie jego śmierci, doprowadził do niej.

Za niezrozumiałe natomiast należało uznać zastrzeżenia skarżącego zawarte w uzasadnieniu apelacji, iż wspomniany wyżej protokół zewnętrznych oględzin zwłok na miejscu zdarzenia nie zawierał informacji, czy ciosy zadane pokrzywdzonemu miały miejsce wyłącznie wieczorem 12 stycznia 2020 roku, czy też nad ranem 13 stycznia 2020 roku. Nie było wszak żadnych powodów, aby tego rodzaju protokół miał zawierać takie akurat informacje.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez pominięcie / usunięcie z opisu czynu, następujących ustaleń faktycznych dokonanych przez Sąd Okręgowy w Katowicach:

- T. M. postanowił udać się do miejsca zamieszkania pokrzywdzonego wraz z G. W. i jak to określił „wpierdolić” pokrzywdzonemu,

- Wówczas podszedł do niego T. M., który kilkukrotnie kopnął go piętą obutej stopy w głowę,

- przyjęcia, że oskarżony działając z zamiarem ewentualnym dokonał zabójstwa pokrzywdzonego,

a w związku z tym dokonanie subsumpcji skorygowanego stanu faktycznego do właściwej normy prawnej i wymierzenie T. M. kary pozbawienia wolności w najniższym dopuszczalnym wymiarze.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niezasadności przeanalizowanego zarzutu, związane z nim wnioski nie mogły zostać uwzględnione.

W pozostałym zakresie aktualność zachowują krytyczne uwagi wobec tych wniosków zawarte w podsekcji 3.1 niniejszego uzasadnienia.

3.3.

Zarzut zawarty w pkt 4 apelacji obrońcy oskarżonego

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Apelacyjny podzielił zarówno konkluzję, jak i uzasadnienie postanowienia sądu meriti, którym oddalono wniosek dowodowy obrońcy oskarżonego o przeprowadzenie eksperymentu procesowego w mieszkaniu pokrzywdzonego w celu ustalenia, czy G. W. w dniu 12 stycznia 2020 r. rzeczywiście widział ruchy nogi T. M. imitujące kopnięcia / pchnięcia pokrzywdzonego.

Ponad argumentację sądu a quo warto przywołać dodatkowe okoliczności. Otóż, wniosek obrońcy opierał się na założeniach („z uwagi na położenie stołu oraz ciemność panującą w mieszkaniu (…) G. W. nie mógłby tego dostrzec” – k. 598) nieznajdujących oparcia w materiale dowodowym. Wskazać bowiem trzeba, że skoro świadek E. C. odwiedzając w dniu zdarzenia pokrzywdzonego, widział jak ten ogląda telewizję (k. 449), to w pokoju musiało być oświetlenie. O takowym wspominali też w wyjaśnieniach zarówno oskarżony T. M. („Grał telewizor. Świeciła się lampka” – k. 459), jak i G. W. („Światło było tylko od telewizora (…) w tym pomieszczeniu, gdzie byliśmy, był włączony telewizor i lampka” – k. 581, „Ta lampka była w odległości 2 m od miejsca, gdzie leżał W.” – k. 581).

Nie sposób też zgodzić się z twierdzeniami obrońcy, że G. W., będąc zasłoniętym przez T. M., nie mógł wiedzieć jego ruchów. Wszak, uwzględniając lokalizację skromnego umeblowania pomieszczenia (widocznego na fotografiach sporządzonych w toku oględzin), G. W. znajdujący się w krytycznym czasie blisko oskarżonego, niewątpliwie mógł dostrzec ruchy oskarżonego. Do takiego wniosku uprawniają zasady logiki i doświadczenia życiowego, wobec czego nie było potrzeby eksperymentu procesowego, którego przeprowadzenie ma w świetle art. 211 k.p.k. charakter fakultatywny.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez pominięcie / usunięcie z opisu czynu, następujących ustaleń faktycznych dokonanych przez Sąd Okręgowy w Katowicach:

- T. M. postanowił udać się do miejsca zamieszkania pokrzywdzonego wraz z G. W. i jak to określił „wpierdolić” pokrzywdzonemu,

- Wówczas podszedł do niego T. M., który kilkukrotnie kopnął go piętą obutej stopy w głowę,

- przyjęcia, że oskarżony działając z zamiarem ewentualnym dokonał zabójstwa pokrzywdzonego,

a w związku z tym dokonanie subsumpcji skorygowanego stanu faktycznego do właściwej normy prawnej i wymierzenie T. M. kary pozbawienia wolności w najniższym dopuszczalnym wymiarze.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niezasadności przeanalizowanego zarzutu, związane z nim wnioski nie mogły zostać uwzględnione.

W pozostałym zakresie aktualność zachowują krytyczne uwagi wobec tych wniosków zawarte w podsekcji 3.1 niniejszego uzasadnienia.

3.4.

Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych postawiony po punkcie 4 apelacji obrońcy oskarżonego

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zważywszy, że wbrew twierdzeniom skarżącego, z przyczyn opisanych w podsekcjach 3.1-3.3 niniejszego uzasadnienia, nie doszło do naruszenia przepisów postępowania, ich konsekwencją nie były błędy w ustaleniach faktycznych.

Zauważyć zresztą należy, że sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu odmiennego poglądu, nie uzasadnia wniosku o popełnieniu przez sąd błędu w ustaleniach faktycznych (wyrok SA w Krakowie z 19.05.2009 r., II AKA 73/09, KZS 2009/9/52, Prok. i Pr. – wkł. 2010/3/42). Zarzut ten jest zatem słuszny tylko wówczas, „gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania”; nie może on natomiast sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu (wyrok SN z 24.03.1975 r., II KR 355/74, OSNPG 9/1995/84). Tymczasem, zarzuty obrońcy oskarżonego miały właśnie taki charakter.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez pominięcie / usunięcie z opisu czynu, następujących ustaleń faktycznych dokonanych przez Sąd Okręgowy w Katowicach:

- T. M. postanowił udać się do miejsca zamieszkania pokrzywdzonego wraz z G. W. i jak to określił „wpierdolić” pokrzywdzonemu,

- Wówczas podszedł do niego T. M., który kilkukrotnie kopnął go piętą obutej stopy w głowę,

- przyjęcia, że oskarżony działając z zamiarem ewentualnym dokonał zabójstwa pokrzywdzonego,

a w związku z tym dokonanie subsumpcji skorygowanego stanu faktycznego do właściwej normy prawnej i wymierzenie T. M. kary pozbawienia wolności w najniższym dopuszczalnym wymiarze.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niezasadności przeanalizowanego zarzutu, związane z nim wnioski nie mogły zostać uwzględnione.

W pozostałym zakresie aktualność zachowują krytyczne uwagi wobec tych wniosków zawarte w podsekcji 3.1 niniejszego uzasadnienia.

3.5.

Zarzut naruszenia prawa materialnego podniesiony przez obrońcę oskarżonego z ostrożności procesowej, a także zarzut błędu w ustaleniach faktycznych postawiony jako drugi po punkcie 4 apelacji obrońcy oskarżonego

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie należy przypomnieć, że w judykaturze od lat funkcjonuje pogląd, iż podniesienie zarzutu obrazy prawa materialnego jest uprawnione tylko wtedy, gdy skarżący nie podważa przyjętych przez sąd ustaleń faktycznych, a wskazuje na błąd w ocenie prawnej ustalonych trafnie faktów (wyrok SN z 02.03.2012 r., SDI 37/11, LEX nr 1223733).

W ocenie sądu odwoławczego, chociaż skarżący starał się uniknąć naruszenia tej reguły, nie powiodło mu się to. Zauważyć bowiem należy, że sąd a quo ustalił, iż oskarżony działał z zamiarem ewentualnym zabójstwa (vide koniec sekcji 1.1.1 oraz sekcja 3.1 uzasadnienia). Tymczasem, pozornie stawiając zarzut naruszenia prawa materialnego „z ostrożności procesowej, w przypadku pełnej akceptacji (podkr. SA) przez Sąd Apelacyjny w Katowicach stanu faktycznego ustalonego przez Sąd Okręgowy w Katowicach”, apelujący zarazem wskazywał, że „z ustalonego stanu faktycznego wynika, że T. M. swoim zachowaniem nie wyczerpał znamion przestępstwa – zabójstwa z zamiarem ewentualnym”. Zatem, skarżący, stawiając zarzut obrazy prawa materialnego nie zgadzał się z ustaleniami faktycznymi. Tym samym, popadł w sprzeczność teoretyczno-prawną w ramach stawianych zarzutów.

W istocie więc, problem wygenerowany zarzutami skarżącego sprowadzał się nie tyle do wadliwej subsumpcji prawnej, ile do tego, czy Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił, że oskarżony T. M. działał w zamiarze ewentualnym zabójstwa. Rozważania w tym zakresie rozpocząć warto od spostrzeżenia, że lakoniczne wywody zawarte w sekcji 3 uzasadnienia zaskarżonego wyroku mogły sugerować – jak to podnosił skarżący – iż sąd a quo ustalenia w zakresie zamiaru ewentualnego poczynił w oparciu o koncepcję przedmiotową. Jej krytyka dokonana przez apelującego nie jest pozbawiona podstaw.

Rzeczywiście bowiem, ustalenia dotyczące zamiaru powinny być wnioskiem koniecznym wynikającym z analizy całokształtu przedmiotowych i podmiotowych okoliczności zajścia, a w szczególności ze stosunku sprawcy do pokrzywdzonego, jego właściwości osobistych i dotychczasowego trybu życia, pobudek oraz motywów działania, siły ciosu, głębokości, kierunku rany i rozmiarów użytego narzędzia oraz wszelkich innych przesłanek wskazujących na to, że sprawca chcąc spowodować uszkodzenie ciała, zgodą swą, stanowiącą realny proces psychiczny, obejmował tak wyjątkowo ciężki skutek, jakim jest śmierć ofiary. Wniosek dotyczący zamiaru zabójstwa (w tym ewentualnego) powinien znaleźć potwierdzenie w całokształcie okoliczności czynu oraz cechach osobowości sprawcy (A. Zoll, Komentarz do art. 148 k.k., tezy 26 i 26a [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Tom II. Część I. Komentarz do art. 117-211a, pod red. W. Wróbla i A. Zolla, Zakamycze 2006; wyrok SN (7) z 28.06.1977 r., VI KRN 14/77, OSNKW 1978/4–5/43, LEX nr 19376; wyrok SA w Łodzi z 30.01.2014 r., II AKa 251/13, LEX nr 1461097, KZS 2015/7-8/71).

Taki właśnie wniosek w realiach niniejszej sprawy należało wyprowadzić. Bez wątpienia przemawiały za tym okoliczności przedmiotowe trafnie wychwycone przez sąd meriti, takie jak duża siła zadanych ciosów i ich umiejscowienie, a także brutalne bicie pokrzywdzonego, gdy znajdując się w stanie upojenia alkoholowego, leżał i był bezbronny. Nadto, zdaniem Sądu Apelacyjnego, na zamiar ewentualny zabójstwa wskazywały okoliczności podmiotowe. Jak wskazano w sekcji 3.1, oskarżony był osobą agresywną, zwłaszcza pod wpływem alkoholu, a na miejsce zdarzenia szedł we wrogich wobec pokrzywdzonego zamiarach, gdyż chciał mu wyrządzić fizyczną krzywdę. Oprócz właściwości osobistych, pobudek i motywów działania, za trafnością postaci zamiaru przyjętej w zaskarżonym wyroku przemawiał dotychczasowy tryb życia oskarżonego. Był on wszak wcześniej karany za przestępstwa z użyciem przemocy, w tym pobicie, a nadto doprowadził już do śmierci jednej osoby. Wbrew wyrażanemu w uzasadnieniu apelacji przez skarżącego zaskoczeniu, subsydiarne znaczenie dla ustaleń w zakresie postaci zamiaru, z którym działał oskarżony, miała opinia sądowo-psychiatrycznej. Wynikało z niej bowiem, że oskarżony ma osobowość nieprawidłową, typ dyssocjalny (k. 436), co przecież wskazywało, że wykazuje on skłonność do zachowań społecznie nieakceptowalnych, a tego przejawem był przypisany mu czyn.

Skoro zaś oskarżony, podejmując brutalne działania wobec pokrzywdzonego, godził się na skutek śmiertelny, to nie wyczerpał znamion pobicia ze skutkiem śmiertelnym, lecz zabójstwa z zamiarem ewentualnym. Trafnie wszak wskazuje się w judykaturze, że różnica między zabójstwem a przestępstwem przewidzianym w art. 156 § 3 k.k. tkwi wyłącznie w stronie podmiotowej czynu i polega na tym, że w wypadku popełnienia zbrodni zabójstwa sprawca ma zamiar bezpośredni lub ewentualny pozbawienia życia człowieka i w tym celu podejmuje działanie lub zaniechanie, a w wypadku popełnienia czynu z art. 156 § 3 k.k., sprawca działa z zamiarem bezpośrednim lub ewentualnym spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu pokrzywdzonego, a następstwo czynu w postaci śmierci ogarnia nieumyślnością (wyrok SN z 03.09.2002 r., V KKN 401/01, LEX nr 74581, Prok.i Pr.-wkł. 2003/1/6; wyrok SA w Katowicach z 17.09.2009 r., II AKa 232/09, LEX nr 553847, Prok.i Pr.-wkł. 2010/11/30, KZS 2010/11/62; wyrok SA w Białymstoku z 24.01.2019 r., II AKa 201/18, LEX 2669380; wyrok SA w Lublinie z 07.09.2017 r., II AKa 175/17, LEX 2369743).

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uznanie, że T. M. godząc się na spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu u pokrzywdzonego spowodował u niego obrażenia, które z kolei doprowadziły do jego zgonu, co wyczerpało znamiona przestępstwa określonego w art. 156 § 3 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i wymierzenie mu za ten czyn kary 6 lat pozbawienia wolności

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niezasadności przeanalizowanego zarzutu, związany z nim wniosek nie mógł zostać uwzględniony.

3.6.

Rażąca niewspółmierność kary

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Badając to zagadnienie, uwzględniono, że zarzut rażącej niewspółmierności kary, jako zarzut w kategorii ocen, można podnieść jedynie wówczas, gdy kara nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, stając się w społecznym odczuciu karą niesprawiedliwą (wyrok SA w Poznaniu z 04.07.2013 r., II AKa 125/13, LEX nr 1345555; wyrok SA w Lublinie z 04.06.2014 r., II AKa 72/14, LEX nr 1493773), nie chodzi przy tym o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby – również w potocznym znaczeniu tego słowa – „rażąco” niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu niedającym się wręcz zaakceptować (wyrok SA w Warszawie z 18.09.2013 r., II AKa 258/13, LEX nr 1392054).

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, kara wymierzona oskarżonemu T. M. za przypisany mu czyn nie nosiła takiego przymiotu. Przeciwnie, odpowiadała wszelkim dyrektywom wymiaru kary określonym w art. 53 k.k. W szczególności była adekwatna do wysokiego zawinienia sprawcy, a także stopnia społecznej szkodliwości. Sąd Okręgowy trafnie uwzględnił, że pewne obniżenie tegoż stopnia powodowało działanie oskarżonego z zamiarem ewentualnym. W obliczu pozostałych elementów, takich jak sposób i okoliczności popełnienia czynu oraz rozmiary wyrządzonej krzywdy, jasnym jednak było, że stopień ten nadal pozostawał wysoki.

Jako okoliczność łagodzącą sąd meriti uwzględnił częściowe przyznanie się przez oskarżonego, akcentując jednak prawidłowo, że było to tylko przyznanie do udziału w zdarzeniu i użyciu przemocy wobec pokrzywdzonego. Takiej postawy, wbrew oczekiwaniom skarżącego, nie sposób było przeceniać i nie czynił tego sąd a quo. Pamiętać bowiem należy, że oskarżony T. M. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu.

Materiał dowodowy zgromadzony w toku postępowania nie potwierdził dwóch innych okoliczności akcentowanych przez obrońcę, które miały przemawiać na korzyść oskarżonego. Nie można bowiem zgodzić się z twierdzeniem skarżącego, że oskarżony zaprzestał spożywania alkoholu. Przeczyły temu jednoznacznie cytowane wyżej, w podsekcji 3.1, zeznania świadka E. C. z k. 449-450. Brak również podstaw do przyjęcia, że oskarżony prowadził ustabilizowany tryb życia. Wszak E. C. płacił mu tylko wówczas, gdy ten wykonał dla niego jakąś pracę (k. 24v). Działo się to więc nieregularnie. W zamian za owe prace oskarżony mógł też mieszkać w prymitywnych warunkach, bez umowy najmu. E. C. traktował oskarżonego, podobnie jak innych zamieszkujących na jego terenie, jako bezdomnych (k. 24v). Chociaż zgodzić się można z tym, że powierzone mu prace oskarżony wykonywał sumiennie, to przecież nie jest to okoliczność, która mogła rzutować decydująco na wymiar kary orzekanej za zabójstwo.

Nadmierną też wagę skarżący przywiązał do trudnego dzieciństwa oskarżonego, o którym to wzmianki pojawiają się w opinii sądowo-psychiatrycznej (k. 435). Nie może ono bowiem usprawiedliwiać przypisanego mu czynu.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć wobec oskarżonego, sprzeciwiają się pobłażliwości wobec oskarżonego, a taką byłoby orzeczenie kary łagodniejszej.

Również potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa wymagają wysłania czytelnego sygnału, że za najcięższe przestępstwa, a takim jest przecież umyślne spowodowanie śmierci człowieka, wymierzane są surowe kary.

Konkludując, sąd meriti trafnie dostrzegł po stronie oskarżonego dwie pozytywne okoliczności, które uwzględnił przy wymiarze kary, orzekając ją w wymiarze odległym od 15 lat pozbawienia wolności. Pamiętać bowiem należy, że oskarżonemu taka kara, a nawet surowsza groziła, skoro zbrodni dopuścił się w warunkach recydywy, i to wynikającej z przestępstwa, którego skutkiem była śmierć człowieka. Ten ostatni element musiał zaś znaleźć odzwierciedlenie w wymiarze kary.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie T. M. kary 9 lat pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niezasadności przeanalizowanego zarzutu, związany z nim wniosek nie mógł zostać uwzględniony.

3.7.

Zarzut ewentualny, obrazy przepisów w postaci art. 627 k.p.k. w zw. z art. 624 § l k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k. poprzez zasądzenie od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych obejmujących wydatki w kwocie 6000 zł oraz opłatę w kwocie 100 zł, podczas gdy T. M. nie ma żadnego majątku, nie będzie mógł spłacić zasądzonych kosztów, a samo postanowienie kosztowe jest nielogiczne.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W myśl art. 624 § 1 k.p.k. sąd może zwolnić oskarżonego w całości lub w części od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych, jeżeli istnieją podstawy do uznania, że uiszczenie ich byłoby zbyt uciążliwe ze względu na sytuację rodzinną, majątkową i wysokość dochodów. Racje ma skarżący, że okoliczności te wystąpiły po stronie oskarżonego T. M., który nie posiada żadnego majątku (k. 84) oraz ma do odbycia długoterminową karę pozbawienia wolności. Przesłanki te uzasadniały zwolnienie oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Zwrócić należy uwagę, że pisemne motywy zaskarżonego wyroku nie tłumaczyły przekonująco, dlaczego doszło tylko do częściowego zwolnienia od kosztów. Sąd I instancji wskazał bowiem, że „sytuacja finansowa oskarżonego jest tego rodzaju, iż szansa, że pokryje (…) koszty jest praktycznie zerowa”, po czym wskazał, że „[z] tej przyczyny Sąd, kierując się zasadami słuszności, podzielił koszty w ten sposób, że zasadniczą częścią obciążył T. M.” (sekcja 7 uzasadnienia).

Na marginesie Sąd Apelacyjny zauważa, że wadliwą jest praktyka częściowego zwalniania stron od kosztów sądowych bez wyliczenia ich całkowitej wysokości w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Nie tylko bowiem nie wykazuje się wówczas, w jakim stosunkowym zakresie dana strona zostaje od kosztów sądowych zwolniona, ale w skrajnych przypadkach może okazać się, że zakres obciążenia nimi przekroczy ich łączną wysokość. Zatem, aby orzeczenie takie poddawało się kontroli instancyjnej, w jego uzasadnieniu należy przedstawić całość kosztów sądowych oraz racjonalnie wykazać, dlaczego od określonej ich części strona została zwolniona.

Wniosek

Zwolnienie oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych w całości.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec zasadności przeanalizowanego zarzutu, związany z nim wniosek został uwzględniony.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Rozstrzygnięciami sądu pierwszej instancji utrzymanymi w mocy były wszystkie, z wyjątkiem orzeczenia o kosztach postępowania pierwszoinstancyjnego.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Poza kwestią dotyczącą obciążenia oskarżonego kosztami postępowania pierwszoinstancyjnego, zarzuty apelacji okazały się bezzasadne (vide sekcja 3.1-3.6), a sąd odwoławczy nie stwierdził w tym zakresie bezwzględnych przyczyn odwoławczych.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmiana w zakresie punktu 9 przez zwolnienie oskarżonego T. M. na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych

Zwięźle o powodach zmiany

Z przyczyn opisanych w podsekcji 3.7 uznano, że sytuacja osobista i majątkowa oskarżonego T. M. uzasadnia zwolnienie go w całości, a nie tylko w części, od kosztów sądowych za pierwszą instancję.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Zważywszy na wniosek obrońcy oskarżonego T. M. zawarty zarówno w apelacji, jak i na rozprawie odwoławczej, zasądzono na jego rzecz od Skarbu Państwa kwotę 1107 zł, w tym 23% podatku VAT, tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu udzieloną oskarżonemu w postępowaniu odwoławczym oraz kwotę 29,88 zł tytułem zwrotu wydatków w postaci kosztów dojazdu na rozprawę odwoławczą.

O kosztach tych orzeczono na mocy art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. w zw. z art. 29 ust. 1 Prawa o adwokaturze, obliczając ich wysokość po myśli § 17 ust. 2 pkt 5 i § 4 ust. 1, ust. 2 pkt 1 i ust. 3 w zw. z § 2 pkt 1 i pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (jt.Dz.U.2019.18).

Obliczając wysokość wydatków, Sąd Apelacyjny miał na uwadze treść § 3 pkt 3 i 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U.2013.167), zgodnie z którym na wniosek pracownika pracodawca może wyrazić zgodę na przejazd w podróży samochodem osobowym, motocyklem lub motorowerem niebędącym własnością pracodawcy. W takim przypadku pracownikowi przysługuje zwrot kosztów przejazdu w wysokości stanowiącej iloczyn przejechanych kilometrów przez stawkę za jeden kilometr przebiegu, ustaloną przez pracodawcę, która nie może być wyższa niż określona w przepisach wydanych na podstawie art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz.U.2012.1265 oraz Dz.U.2013.21). Ten ostatni przepis stanowi, że minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określa, w drodze rozporządzenia, warunki ustalania oraz sposób dokonywania zwrotu kosztów używania pojazdów, o których mowa w ust. 1, uwzględniając rodzaj pojazdu mechanicznego, jego pojemność oraz limit kilometrów w zależności od liczby mieszkańców w danej gminie lub mieście, właściwych ze względu na miejsce zatrudnienia pracownika. Warunki te zostały określone w § 2 pkt 1 lit. b) rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz.U. Nr 27, poz. 271 ze zm.), który ustala górny pułap kosztów używania pojazdów do celów służbowych pokrywanych przez pracodawcę według stawek za 1 kilometr przebiegu pojazdu, który dla samochodu osobowego o pojemności skokowej silnika powyżej 900 cm3 wynosi 0,8358 zł.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, adwokat pełniący obowiązki obrońcy z urzędu, nie będąc pracownikiem sądu, jest uprawniony rozliczyć koszty niezbędnych przejazdów na ogólnych zasadach, a nie według dodatkowych reguł wynikających z ewentualnych zarządzeń Prezesa danego Sądu. Obrońca oskarżonego w apelacji oraz na rozprawie apelacyjnej wskazał, iż poniósł niezbędne wydatki, związane z dojazdem na rozprawę z Kancelarii Adwokackiej położonej w D., odległej o 18 km od siedziby tut. Sądu. Skoro liczba wykazanych przez obrońcę kilometrów (36 w obie strony) nie budziła zastrzeżeń, to mnożąc ją przez określoną wyżej stawkę (18 x 2 x 0,8358 zł), obliczono, że tytułem wydatków konieczne jest zasądzenie na rzecz obrońcy z urzędu żądanej przez niego kwoty 29,88 zł.

O ile jednak, w myśl § 4 ust. 3 ww. rozporządzenia wysokość opłaty podwyższono o kwotę podatku od towarów i usług wyliczoną według stawki podatku obowiązującej dla tego rodzaju czynności na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług (czyli o 23%), to brak było podstaw prawnych do podobnego działania w przypadku zwrotu kosztów dojazdu na rozprawę odwoławczą. Dlatego też, w tym zakresie wniosek obrońcy nie zasługiwał na uwzględnienie.

IV.

Mając na uwadze trudną sytuację osobistą i majątkową T. M., który nie ma majątku oraz odbędzie długoterminową karę pozbawienia wolności, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 624 § 1 k.p.k., zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego, obciążając nimi Skarb Państwa.

7.  PODPIS

SSA Małgorzata Niementowska SSA Marcin Ciepiela SSO del. Krzysztof Ficek

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

pkt 1, 6-9

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana