Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 163/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 czerwca 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Marta Sawińska

Sędziowie: Małgorzata Aleksandrowicz

del. Renata Pohl

Protokolant: Emilia Wielgus

po rozpoznaniu w dniu 8 czerwca 2020 r. w Poznaniu na posiedzeniu niejawnym

sprawy J. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

od wyroku Sądu Okręgowego w Zielonej Górze

z dnia 10 grudnia 2019 r. sygn. akt IV U 228/17

oddala apelację.

Renata Pohl

Marta Sawińska

Małgorzata Aleksandrowicz

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją z dnia 12.06.2014 r. znak:(...) pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił wnioskodawczyni J. C. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

J. C. wniosła odwołanie od ww. decyzji, w którym domagała się jej zmiany poprzez przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Sąd Okręgowy w Zielonej Górze wyrokiem z dnia 30.10.2015 r., sygn. akt IV U 1458/14, zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 12.06.2014 r. i przyznał wnioskodawczyni J. C. prawo do okresowej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, poczynając od 10.04.2014 r. do 30.06.2019 r.

Wyrokiem z dnia 6.12.2016 r., III AUa 2893/15, Sąd Apelacyjny w Poznaniu uchylił powyższy wyrok i sprawę przekazał Sądowi Okręgowemu w Zielonej Górze do ponownego rozpoznania.

Ponownie rozpoznając sprawę Sąd Okręgowy w Zielonej Górze, wyrokiem z dnia 10.12.2019 r., IV U 228/17, zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał wnioskodawczyni prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres 5 lat od dnia 11.04.2014 r. (pkt 1), a w pozostałym zakresie postępowanie umorzył (pkt 2).

Podstawę rozstrzygnięcia Sądu I instancji stanowiły następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:

Wnioskodawczyni J. C., ur. (...), ukończyła studia magisterskie na kierunku pedagogika i uzyskała w dniu 7.06.2001 r. tytuł magistra. W dniu 9.09.2002 r. uzyskała świadectwo ukończenia studiów podyplomowych w zakresie oligofrenopedagogiki. Od 2.01.2006 r. do 30.06.2009 r. wnioskodawczyni zatrudniona była na stanowisku menadżera do spraw reklamy i handlu. Od 1.01.2012 r. do 30.04.2014 r. pracowała w Hurtowni (...) K. K. na stanowisku pracownika biurowego.

Wnioskodawczyni uprawniona była do renty socjalnej w okresie od 1.10.2003 r. do 31.05.2009 r., a następnie od 1.07.2009 r. do 31.05.2014 r.

W dniu 10.04.2014 r. odwołująca zgłosiła w organie rentowym wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Wskutek zgłoszonego wniosku przeprowadzone zostały badania, w wyniku których lekarz orzecznik O/ZUS orzeczeniem z dnia 19.05.2014 r. stwierdził, że wnioskodawczyni jest trwale całkowicie niezdolna do pracy. Całkowita niezdolność do pracy pozostaje w związku ze stanem narządu ruchu.

W związku ze zgłoszonym zarzutem wadliwości orzeczenia, sprawę przekazano do rozpoznania komisji lekarskiej, która dokonując oceny stanu zdrowia wnioskodawczyni, orzeczeniem z dnia 4.06.2014 r., uznała, że wnioskodawczyni jest całkowicie niezdolna do pracy i niezdolna do samodzielnej egzystencji do 30.06.2019 r. Datę powstania całkowitej niezdolności do pracy i do samodzielnej egzystencji ustalono na 1.10.2003 r. Niezdolność pozostaje w związku ze stanem narządu ruchu.

Powyższe skutkowało wydaniem przez ZUS decyzji z dnia 12.06.2014 r., odmawiającej wnioskodawczyni prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

U wnioskodawczyni rozpoznano: mózgowe porażenie dziecięce, przewlekły zespół bólowy kręgosłupa na podłożu zmian zwyrodnieniowo-przeciążeniowych przy współistniejącej kifoskoliozie, nawrotowe infekcje dróg moczowych, nadciśnienie tętnicze niepowikłane.

Na podstawie opinii głównej i uzupełniającej biegłych lekarzy ortopedy i traumatologa, internisty i nefrologa oraz neurologa Sąd I instancji przyjął, iż wnioskodawczyni z ustalonym rozpoznaniem schorzenia podstawowego od dzieciństwa, tj. mózgowym porażeniem dziecięcym, była uznana za całkowicie niezdolną do jakiejkolwiek pracy od 1.10.2003 r. do 21.05.2014 r. Z tego tytułu otrzymywała świadczenie renty socjalnej. Z uwagi na fakt, iż wnioskodawczyni w okresie poprzedzającym złożenie wniosku z ogólnego stanu zdrowia podjęła zatrudnienie i nabyła prawo do renty z tego tytułu nie można odmówić możliwości uzyskania tych świadczeń. Z dostępnej dokumentacji leczenia, historii choroby oraz z zaświadczeń lekarzy leczących wynika, iż w trakcie zatrudnienia odwołującej doszło do pogorszenia stanu jej zdrowia. Mając na uwadze określone rozpoznanie podstawowe, które z definicji jest schorzeniem niepostępującym i trwałym, można przyjąć, iż podjęcie zatrudnienia przez J. C. pogłębiło istniejące dolegliwości dotyczące zmian w obrębie kręgosłupa, które były zaznaczone w okresie poprzedzającym zatrudnienie. Porównując zdolność wnioskodawczyni do osób w tym samym wieku i z podobnym schorzeniem oraz z takim samym poziomem kwalifikacji należało uznać, iż utrudnia ono opiniowanej w znacznym stopniu zdolność do kontynuacji pracy dotychczas podejmowanej.

Z powyższych względów wnioskodawczyni jest częściowo niezdolna do pracy dotychczas wykonywanej na okres co najmniej 5 lat od daty złożenia wniosku o świadczenie, tj. od 04.2014 r. do 04.2019 r.

Określenie pogorszenie stanu zdrowia wnioskodawczyni dotyczy głównie układu narządu ruchu. O ile określenie stopnia pogorszenia stanu zdrowia w okresie zatrudnienia jest trudne i wysoce subiektywne, zważywszy na rozpoznanie podstawowe wnioskodawczyni, które kwalifikuje ją do świadczeń renty socjalnej, to rozpoznanie mózgowego porażenia dziecięcego ma charakter trwały i niepostępujący.

Niewątpliwie nieprawidłowa postawa ciała i zaburzone napięcie mięśniowe powodują zespoły bólowe o charakterze przeciążeniowym w zakresie stawów różnych okolic układu narządu ruchu. Wykonywanie prac jednostajnych w ustalonej pozycji ciała może tego typu dolegliwości prowokować i nasilać z tym samym ograniczyć zdolność do ich wykonywania.

Schorzenie podstawowe, które z definicji zostało „wniesione do ubezpieczenia”, nie uległo pogłębieniu. Jednak dolegliwości i ograniczenie czynności, które ono niesie w przypadku wykonywania pracy nasilają się w okresie zatrudnienia.

W tym stanie rzeczy odwołanie J. C. uznano za zasadne.

Sąd Okręgowy przytoczył treść art. art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2018 r., poz. 1270), zgodnie z którym renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-3, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Niezdolność do pracy została zdefiniowana w art. 12 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Według tego przepisu niezdolną do pracy, jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Oceniając stopień i przewidywany okres niezdolności do pracy oraz rokowania, co do odzyskania zdolności do pracy, stosownie do art. 13 ustawy emerytalnej, uwzględnić należy następujące czynniki:

- stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, a także

- możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd orzekający stwierdził, że wnioskodawczyni na dzień złożenia wniosku o rentę (10.04.2014 r.) była i jest osobą częściowo niezdolną do pracy na okres 5 lat.

Na podstawie przeprowadzonego badania przedmiotowego i podmiotowego oraz w oparciu o analizę dokumentacji medycznej, zawartej w aktach sprawy, biegi uznali wnioskodawczynię za osobę częściowo niezdolną do pracy z uwagi na schorzenie narządu ruchu. Biegli wskazali jednoznacznie, że z dostępnej dokumentacji leczenia, historii choroby oraz z zaświadczeń lekarzy leczących wynika, iż w trakcie zatrudnienia odwołującej doszło do pogorszenia stanu jej zdrowia. Biegli zaznaczyli, że podjęcie zatrudnienia przez J. C. pogłębiło istniejące dolegliwości dotyczące zmian w obrębie kręgosłupa, które były zaznaczone w okresie poprzedzającym zatrudnienie.

Biegli wyjaśnili, że pogorszenie stanu zdrowia wnioskodawczyni dotyczy układu narządu ruchu - przewlekłego zespołu bólowego kręgosłupa na podłożu zmian zwyrodnieniowo-przeciążeniowych przy współistniejącej kyfoskoliozie. W sposób wyczerpujący wyjaśnili oni, że stan zdrowia odwołującej w trakcie jej zatrudnienia uległ pogorszeniu, uniemożliwiającym dalsze wykonywanie pracy zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji. Ocena stanu zdrowia wnioskodawczyni, dokonana przez biegłych, była zdaniem Sądu Okręgowego wystarczająca dla rozstrzygnięcia sprawy.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c., Sąd I instancji zaskarżoną decyzję i orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku. Wnioskodawczyni nie zakwestionowała opinii uzupełniającej biegłych z dnia 10.03.2019 r. – co oznaczało, że zgodziła się ze stanowiskiem końcowym biegłych co do rodzaju renty i okresu jej przyznania – zatem postępowanie podlegało umorzeniu w tej części, o czym Sąd meriti orzekł w punkcie 2 sentencji wyroku.

W apelacji od powyższego wyroku organ rentowy, reprezentowany przez pełnomocnika niefachowego, zaskarżył go w całości, zarzucając:

1.  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c., poprzez wadliwą ocenę dowodów i przyjęcie, że wnioskodawczyni jest częściowo niezdolna do pracy od 11.04.2014 r. na okres 5 lat, podczas gdy okoliczność ta nie została dostatecznie potwierdzona zebranym materiałem dowodowym;

2.  naruszenie art. 278 k.p.c. w zw. z art. 286 k.p.c. poprzez odrzucenie opinii biegłego onkologa i polemikę z jego wnioskami w sferze wymagającej wiadomości specjalnych, bez zasięgnięcia opinii innego biegłego;

3.  naruszenie art. 12 ust. 1 i 3 ustawy emerytalnej w zw. z art. 57 i 58 tej ustawy poprzez przyznanie wnioskodawczyni prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na stałe.

W uzasadnieniu apelacji skarżący utrzymywał, że ani biegli, ani lekarze leczący odwołującą nie stwierdzili, by J. C. była osobą niezdolną do pracy w związku ze schorzeniami powstałymi w trakcie zatrudnienia. Przeciwne wnioski Sądu orzekającego stanowiły zaś o wyjściu poza granice swobodnej oceny dowodów i niedopuszczalnym rozstrzygnięciu kwestii spornej bez zasięgnięcia specjalistycznej opinii właściwego biegłego.

Wskazując na powyższe, apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania, ewentualnie o uchylenie tego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Spór w analizowanej sprawie polegał na rozstrzygnięciu, czy istnieją podstawy do przyznania J. C. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, w szczególności zaś, czy stan zdrowia odwołującej w trakcie wykonywanego przez nią zatrudnienia uległ pogorszeniu w stopniu uniemożliwiającym jej dalszą pracę zgodną z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Zgodnie z przepisem art. 57 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. 2013, poz. 1440), renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1)  jest niezdolny do pracy;

2)  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3)  niezdolność do pracy powstała w okresach wskazanych w ustawie albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Osobie, która spełniła warunki określone w art. 57, przysługuje:

1)  renta stała - jeżeli niezdolność do pracy jest trwała;

2)  renta okresowa - jeżeli niezdolność do pracy jest okresowa (art. 59 ust. 1 ustawy emerytalnej).

Niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (art. 12 cyt. ustawy).

Z kolei przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, a także możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (art. 13 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy emerytalnej).

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd I instancji przeprowadził właściwe postępowanie dowodowe, czyniąc przedmiotem dowodu wszystkie fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.), a jednocześnie tylko takie, które były wystarczające dla rozstrzygnięcia w przedmiocie żądania odwołującej. Zebrany materiał dowodowy poddany został wszechstronnej ocenie z zachowaniem granic swobodnej oceny dowodów przewidzianej przez art. 233 § 1 k.p.c. Na tej podstawie Sąd Okręgowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne i rozważania prawne, które tutejszy Sąd w pełni podziela i przyjmuje za własne, nie widząc potrzeby ponownego ich przytaczania.

Podzielić należało zwłaszcza sądową ocenę dowodu z opinii biegłych neurologa, nefrologa i ortopedy-traumatologa, którzy rozpoznali u odwołującej schorzenia klasyfikujące ją jako osobę częściowo niezdolną do pracy w powyższym rozumieniu. Stanowisko zawarte w apelacji organu rentowego stanowi zaś niedającą się obronić polemikę z jednoznacznymi i stanowczymi wnioskami opinii ww. biegłych. ZUS w sposób wybiórczy przytacza w apelacji wyciągnięte z kontekstu fragmenty tych opinii, pomijając dalszy ich ciąg, z którego jasno wynika, że nieprawidłowa postawa ciała i zaburzone napięcie mięśniowe – immanentnie związane przecież z dotychczas wykonywaną przez J. C. pracę biurową – spowodowały pogłębienie istniejących dotąd dolegliwości dotyczących zmian w obrębie kręgosłupa, zaś dalsze wykonywanie prac jednostajnych w ustalonej pozycji ciała może prowokować i nasilać niekorzystne zmiany w obszarze układu narządu ruchu, co tym samym czyni odwołującą częściowo niezdolną do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami.

Równie chybiony jest sformułowany pod kątem tych opinii zarzut braku powołania się przez biegłych na wyniki badań i konkretne parametry medyczne, uzasadniające ich stanowisko o pogorszeniu stanu zdrowia J. C.. Nie można wszak zasadnie twierdzić, że biegli pominęli przy sporządzaniu przedmiotowych opinii dokumentację lekarską, historię choroby czy zaświadczenia lekarzy leczących odwołującą. Odwołanie się do tych elementów jasno wynika z treści opinii, a ustalone przez biegłych fakty czerpią także z powołanej dokumentacji zawartej w aktach rentowych ubezpieczonej. Wyszczególnienie oczekiwane przez skarżącego stanowi tu natomiast element wtórny wobec konkretnych ustaleń co do stanu zdrowia odwołującej i możliwości kontynuowania jej zatrudnienia. Ogólne odwołanie się do tych podstaw wydanej opinii ma charakter przede wszystkim redakcyjny i w żaden sposób nie podważa wartości merytorycznej sporządzonych opinii – skoro niewątpliwie mają one oparcie w całokształcie dostępnej dokumentacji lekarskiej odwołującej, jak również w danych uzyskanych w drodze wywiadu oraz badań podmiotowych J. C.. Wątpliwości apelującego rozwiać mogła przy tym już tylko samodzielna, rzetelna analiza akt sprawy, gdzie wśród dowodów potwierdzających tezy omawianych ekspertyz powołać należy: zaświadczenia o stanie zdrowia z kwietnia 2014 r., wydane przez lekarzy J. D. i P. W., z których wynika, że w okresie dwóch lat przed ich wydaniem (a więc w okresie pokrywającym się wprost z zatrudnieniem w Hurtowni (...) K. K. na stanowisku pracownika biurowego) nastąpiło u odwołującej pogorszenie stanu zdrowia, nasiliły się dolegliwości bólowe pleców, ubezpieczona wymaga stałej i intensywnej rehabilitacji, opieki osób drugich i nie rokuje poprawy; karta informacyjna leczenia uzdrowiskowego z okresu kwiecień-maj 2012 r., z rozpoznaniem m.in. kyfoskoliozy i zaleceniem dalszego leczenia usprawniającego; karta informacyjna leczenia uzdrowiskowego z okresu marzec 2014 r., z rozpoznaniem bóli grzbietu i zaleceniem m.in. przeprowadzenia rezonansu magnetycznego odcinków szyjnego i piersiowego kręgosłupa; czy także wyniki badań przeprowadzonych na potrzeby wydania opinii lekarskich w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych w maju i czerwcu 2014 r.; czy w końcu dokumenty przedkładane przez odwołującą w toku postępowania w części odnoszącej się do lat 2012-2015 (por. k. 32, 33, 45-46, 57-58, 61-86). W przeciwieństwie do powyższej dokumentacji medycznej, dokumentacja z okresów wcześniejszych, tj. sprzed 2012 r., nie wskazuje na istnienie u odwołującej dolegliwości zwyrodnieniowych w obrębie kręgosłupa, które przeto z całą stanowczością łączyć można z wykonywanym od stycznia 2012 r. zatrudnieniem.

Powyższe przemawia jednoznacznie za tym, że kwestionowane opinie biegłych, podobnie jak i zaskarżony wyrok, wydane zostały w oparciu o całokształt istotnego dla rozstrzygnięcia materiału dowodowego, po poddaniu go uprzednio dogłębnej i rzetelnej analizie, a przeciwne twierdzenia organu rentowego nie były zdolne podważyć przyjętych na takich podstawach ustaleń faktycznych. Słusznie przy tym Sąd orzekający oddalił wniosek dowodowy ZUS o przeprowadzenie dowodu z opinii innych lekarzy biegłych, jak również nie wziął pod uwagę zastrzeżeń sformułowanych przez organ rentowy w piśmie procesowym z dnia 13.06.2019 r. – jako złożone przeszło 2 miesiące od daty doręczenia apelującemu opinii uzupełniającej biegłych, a przeto spóźnione. Materiał dowodowy zgromadzony dotąd w sprawie był zresztą wystarczający do wydania rozstrzygnięcia, a przychylenie się do wniosku ZUS byłoby nieuzasadnione, nadto niepotrzebnie wydłużałoby postępowanie wbrew zasadzie ekonomiki procesowej.

Podkreślić przy tym należy, iż organ rentowy jednocześnie sam pozbawił wywiedziony przez siebie środek odwoławczy skuteczności, formułując zarzuty całkowicie nieprzystające do realiów rozpoznawanej sprawy, a przeto uchylające się spod ich merytorycznego rozpoznania. Niezrozumiały jest bowiem w okolicznościach tego przypadku zarzut odrzucenia przez Sąd meriti opinii biegłego lekarza onkologa (skoro takowa nie była w ogóle potrzebna, wnioskowana ani przeprowadzana w tej sprawie), jak również zarzut niesłusznego przyznania wnioskodawczyni prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na stałe (wszak świadczenie to przyznane zostało zaskarżonym wyrokiem jedynie okresowo). W istocie zatem twierdzenia skarżącego o rzekomej wadliwości wyroku Sądu I instancji w powyższych zakresach nie dają się nazwać zarzutami apelacyjnymi, albowiem nie dotyczą nawet hipotetycznych uchybień, jakich Sąd Okręgowy mógłby się tu w ogóle dopuścić.

W końcu Sąd Apelacyjny wskazuje, że sprawa niniejsza wprost wpisuje się w stanowisko Sądu Najwyższego, wyrażone w wyrokach przywołanych w apelacji organu rentowego na uzasadnienie swoich zarzutów, choć niewątpliwie błędnie odczytanych przez skarżącego. Istotą orzeczeń powołanych przez ZUS, a więc wyroków SN z dnia 6.08.2014 r., II UK 513/13 oraz z dnia 24.06.2015 r., I UK 357/14, jest bowiem to, by każdą sprawę rentową rozstrzygać indywidualnie w oparciu o przytoczone wcześniej przepisy prawa materialnego, co w odniesieniu do ubezpieczonych, u których stwierdza się istnienie schorzeń powodujących niezdolność do pracy jeszcze przed podjęciem zatrudnienia, ma to zasadnicze znaczenie, że badaniu powinna tu podlegać kwestia utraty zdolności do wykonywania pracy odpowiadającej dotychczasowym możliwościom zdrowotnym wskutek nowo powstałych dolegliwości, powodujących niezdolność do tej konkretnej pracy, których zaistnienie daje się powiązać z okresami wymienionymi w art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Innymi słowy, w przypadku ubezpieczonych takich jak odwołująca, o istotnym pogorszeniu istniejącej przed podjęciem zatrudnienia niezdolności do pracy w ramach danego jej stopnia, uzasadniającym prawo do świadczenia rentowego, można mówić wówczas, gdy powstało ono w okresach wskazanych w ww. przepisie ustawy emerytalnej oraz gdy spowodowało autonomicznie (samodzielnie) utratę zdolności do wykonywania pracy w dotychczasowym zakresie.

Z poczynionych w sprawie ustaleń wynika bezsprzecznie, że to właśnie w okresie zatrudnienia od 1.01.2012 r. do 30.04.2014 r. u J. C. doszło do pogorszenia stanu jej zdrowia w obrębie układu narządu ruchu, pogłębiły się istniejące dolegliwości dotyczące zmian w obrębie kręgosłupa, które były tylko zaznaczone w okresie poprzedzającym zatrudnienie, co w znacznym stopniu utrudniło jej zdolność do kontynuacji pracy dotychczas podejmowanej. Z pracą biurową wiąże się dla odwołującej nasilenie zespołów bólowych o charakterze przeciążeniowym w zakresie stawów różnych okolic układu narządu ruchu. Wskutek wykonywania pracy na tym stanowisku dochodziło również do wzmożenia dolegliwości i ograniczeń czynności, które niesie ze sobą schorzenie podstawowe ubezpieczonej – porażenie mózgowe. Wszytko to powoduje niezdolność do dalszego wykonywania pracy w charakterze pracownika biurowego, odpowiadającej dotychczasowym możliwościom zdrowotnym i posiadanym kwalifikacjom J. C..

Istotne pogorszenie stanu zdrowia i powstałe w wyniku tego pogorszenia schorzenia uczyniły ją niezdolną do pracy już po podjęciu tego zatrudnienia. Co więcej, owe pogorszenie stanu zdrowia było tak istotne, iż spowodowało samodzielnie, tzn. bez wzięcia pod uwagę poprzedniego stanu chorobowego i niezależnie od niego, niezdolność do pracy zgodnej z poziomem dotychczasowych kwalifikacji i możliwości zdrowotnych ubezpieczonej. Skoro zaś wystąpiło ono w jednym z okresów objętych ochroną rentową wymienionych w art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy emerytalnej, to bez wątpienia ubezpieczona zrealizowała wskazane wyżej przesłanki nabycia prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Nie mogło być więc mowy o zarzucanym przez apelującego naruszeniu przepisów prawa materialnego.

W tym stanie rzeczy, skoro zarzuty apelacji nie wnosiły nic nowego do sprawy, a przede wszystkim nie stanowiły rzeczowej polemiki ze stanowiskiem Sądu meriti, to nie mogły one skutkować zmianą ani uchyleniem zaskarżonego wyroku. Działając na podstawie art. 385 k.p.c., Sąd Apelacyjny oddalił więc apelację organu rentowego, o czym orzekł w sentencji niniejszego wyroku.

Renata Pohl

Marta Sawińska

Małgorzata Aleksandrowicz