Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 stycznia 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie, I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2023 r. w Lublinie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej w R.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 20 maja 2022 r., sygn. akt (...)

I.  zmienia zaskarżony wyrok:

a)  w punkcie I w ten sposób, że oddala powództwo;

b)  w punkcie II w ten sposób, że zasądza od powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. na rzecz pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w R. kwotę 10.817 (dziesięć tysięcy osiemset siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

II.  zasądza od powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. na rzecz pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w R. kwotę 21.135 (dwadzieścia jeden tysięcy sto trzydzieści pięć) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za II instancję.

I AGa 157/22

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 20 maja 2022 roku Sąd Okręgowy w Lublinie:

I. zasądził od pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej z siedzibą w R. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w N. kwotę 260 690,12 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 24 kwietnia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

II. zasądził a od pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej z siedzibą w R. na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w N. kwotę 23 852 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Podstawę tego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia Sądu Okręgowego:

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w N. (poprzednio z siedzibą w P., zmiana siedziby nastąpiła zgodnie z (...) wpisem ujawnionym w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 7 grudnia 2021 r.) w granicach prowadzonej działalności gospodarczej zajmowała się i zajmuje produkcją wyrobów z tworzyw sztucznych (systemów okiennych i rolet). Przeważającym przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytową w R. była i jest produkcja wyrobów z tworzyw sztucznych. Na początku 2012 r. obie spółki nawiązały współpracę dotyczącą dostawy elementów rolet (...).

W dniu 31 lipca 2012 r. w R. pomiędzy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w R. jako dostawcą a (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w P. jako odbiorcą została zawarta umowa dostawy, na mocy której (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w R. zobowiązała się produkować i dostarczać (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P. elementy systemów (...) zgodnie ze złożonymi przez odbiorcę zamówieniami a odbiorca zobowiązał się do ich odbierania i zapłaty umówionej ceny. Dostawca miał zaoferować odbiorcy pomoc techniczną i inną niezbędną do realizacji jego obowiązków związanych z produkcją bądź montażem elementów systemu (...) (§ 1 umowy). Na dostawcy ciążył obowiązek przeprowadzania badań kontrolnych wyprodukowanych elementów, w § 2 umowy strony ustaliły warunki reklamacji. Zgodnie z § 3 umowy odbiorca zobowiązany był do uiszczenia należności za dostarczony towar w oparciu o wystawione przez dostawcę faktury (oddzielnie za każdą dostarczoną partię towaru) w terminie ustalonym przez strony, oznaczonym w dokumencie. Dostawca był uprawniony do wstrzymania kolejnych dostaw, jeżeli odbiorca zalega z płatnościami za jakiekolwiek dokonane dostawy a wznowienie dostaw miało nastąpić po uregulowaniu przez odbiorcę wszelkich zaległych z tego tytułu płatności wobec dostawcy (§ 3 ust. 4 umowy). Umowę – w myśl jej § 4 ust. 1 - zawarto na czas nieokreślony. Dostawca i odbiorca zobowiązali się do zachowania tajemnicy handlowej związanej z wykonaniem zawartej umowy, technicznymi i technologicznymi szczegółami, a także ekonomicznymi, finansowymi, handlowymi, prawnymi, organizacyjnymi oraz innymi informacjami dotyczącymi drugiej strony, jak również wykorzystywania ich jedynie w ustalonych celach (§ 6 umowy).

W dniu 19 września 2012 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. (odbiorca) i (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w R. (dostawca) podpisały „Ustalenia handlowe”, określające warunki współpracy obu podmiotów, zgodnie treścią § 1 których dostawca zobowiązał się do wymiany stanu magazynowego dłużycy do produkcji rolet nadstawnych w systemie (...) na elementy dłużycowe w systemie (...) w kolorze biel w stosunku kg:kg. Ustalono, iż wymianie podlegają tylko i wyłącznie elementy dłużycowe – nie krótsze niż 5 mb, towar nie może nosić znamion użytkowania, nie może być zanieczyszczony, ma być posegregowany na towar biały i kolorowy, spakowany w kosze stalowe lub drewniane zabezpieczone przed wpływem warunków atmosferycznych. Stany towarowe (ilość palet 6 metrowych, nie więcej niż 6 takich palet), które będą podlegać wymianie, zostaną przekazane spółce (...) w formie pisemnej do dnia 5 listopada 2012 r., 80% towaru podlegającego wymianie musi być dostarczone do siedziby H. najpóźniej do dnia 1 grudnia 2012 r. na koszt A. lub transportem zwrotnym H., pozostałe 20% towaru musi być dostarczone do siedziby H. na tych samych warunkach do 31 stycznia 2013 r. a ich niespełnienie miało zostać potraktowane przez dostawcę jako odstąpienie przez odbiorcę od wymiany stanu magazynowego dłużycy do produkcji rolet nadstawnych w systemie (...) na elementy dłużycowe w systemie (...) (§ 1 pkt 1). Stosownie do § 1 pkt 2 „Ustaleń handlowych” towar na wymianę mógł być dostarczony (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P. przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytową w R. jednorazowo na koszt odbiorcy bądź na koszt dostawcy w transzach począwszy od stycznia 2013 r., lecz nie później niż do końca 2013 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. zobowiązała się do dokonania zakupów u dostawcy na minimalną kwotę 200 000 zł w przeciągu 12 miesięcy od daty zakończenia wymiany wymienionych komponentów. W § 2 „Ustaleń handlowych” spółka (...) zobowiązała się, że cena towarów nie ulegnie zmianie do końca 2013 r. i będzie odpowiadała „ofercie cenowej A. (...)”, stanowiącej załącznik do dokumentu. Zadeklarowała zwrot nakładów poniesionych przez odbiorcę z tytułu dostosowania oprogramowania wewnętrznego A. do technologii systemu rolet nadstawnych (...) w wysokości 8000 zł w dłużycy biel do produkcji rolet nadstawnych (...) na podstawie faktury VAT. W przypadku, gdy obrót spółki (...) przekroczy 250 000 zł w 2013 r. netto (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w R. zobowiązała się do bezpłatnego przekazania (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P. towaru o wartości 3% tego obrotu – w ramach programu lojalnościowego. Strony ustaliły, że rozliczenie będzie dokonane do 31 stycznia 2014 r. chyba, że strony postanowią inaczej, w towarze produkowanym przez H. (...).

Po rozpoczęciu współpracy z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością Spółką komandytową w R. spółka (...) zmieniła profil produkowanego systemu rolet. Zmiana z dotychczas wykorzystywanego i oferowanego klientom systemu roletowego z (...) na (...) związana była z koniecznością szeregu działań organizacyjnych marketingowych tej spółki: przekonania do nowego wyrobu klientów w ramach akcji marketingowych, ich przeszkolenia w zakresie kwestii technicznych i handlowych, zakupu oprogramowania komputerowego za kwotę 9840 zł brutto, umożliwiającego przekształcenia zamówień klientów na zlecenia produkcyjne i do wyceny, przeprowadzenia szkoleń pracowników i nabycia odrębnych maszyn i narzędzi. W ramach realizacji umów z 2012 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. składała zamówienia na dostawę towaru od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w R. pocztą elektroniczną. Potwierdzenie otrzymania dostawy odbywało się drogą mailową pomiędzy pracownikami stron. Od sierpnia do końca listopada 2012 r. (ostatnie zamówienie z 26 listopada 2012 r. zostało dostarczone w dniu 30 listopada 2012 r.) termin realizacji zamówień przez dostawcę wynosił od jednego do siedmiu dni. Do początku grudnia 2012 r. współpraca stron przebiegała w sposób prawidłowy i adekwatny do oczekiwań obu spółek. Dnia 4 grudnia 2012 r. (wtorek) o godz. 14:52 pracownik działu rolet (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. – B. O. złożył pocztą elektroniczną zamówienie w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością Spółce komandytowej w R. na towar oznaczony symbolami: (...) (...)oraz (...) (...) w liczbie po 20 sztuk. Wskazał, by zamówienie zostało wysłane kurierem w dacie jego złożenia lub do czwartku do godz. 10:30. W odpowiedzi J. J. - pracownik (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w R. – wiadomością z dnia 5 grudnia 2012 r., godz. 11:32 poprosiła, aby w sprawie wysłania zamówienia B. O. kontaktował się bezpośrednio z Ł. P., wiceprezesem zarządu spółki (...). Wiadomością elektroniczną z dnia 5 grudnia 2012 r. godz. 12:53 B. O., wskazując na brak kontaktu telefonicznego i także osobistego ze strony działu handlowego, zwrócił się do Ł. P. z pytaniem o powód zablokowania zamówienia. Dnia 10 grudnia 2012 r., godz. 15:41, pocztą elektroniczną, Ł. P. w imieniu spółki (...) poinformował odbiorcę, że przewidywany termin dostawy zamówionych towarów to 2 grudnia 2013 r., prosząc o jego potwierdzenie i nietraktowanie jako braku woli dalszej współpracy. Wskazał, że długi termin realizacji zamówienia wynika z ilości zamówień do realizacji a ze względu na liczbę zobowiązań, przy posiadanych ograniczeniach technologicznych, dostawca jest zobowiązany do respektowania kolejności zamówień otrzymywanych od odbiorców. W dniu 10 grudnia 2012 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. złożyła kolejne zamówienie o nr (...) u dostawcy na 30 rodzajów komponentów systemu rolet okiennych (...), enumeratywnie wskazanych wraz z liczbą sztuk każdego z elementów, z prośbą o potwierdzenie i dostawę na 14 grudnia 2012 r. Dnia 12 grudnia 2012 r. pracownik dostawcy potwierdził dostawę zgodnie z zamówieniem nr (...) na dzień 20 grudnia 2013 r. (piątek).

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w R. nie zgłaszała odbiorcy żadnych problemów technologicznych w postaci awarii urządzenia potrzebnego do produkcji elementów systemów rolet okiennych (...). Wskazanie rocznego terminu realizacji zamówienia z 4 grudnia 2012 r. odbiegało od dotychczasowej, wypracowanej przez strony umowy z dnia 31 lipca 2012 r. i „Ustaleń handlowych” z dnia 19 września 2012 r. praktyki, w związku z czym (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. nie zgodziła się na takie warunki realizacji zamówień. Proponowany termin dostawy uniemożliwiał spółce (...) wywiązanie się ze zobowiązań względem współpracujących z nim podmiotów, które zamówiły rolety okienne w systemie (...). Przez wzgląd na deklarowane roczne terminy realizacji zamówień (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. zaprzestała składania zamówień u spółki (...).

Wartość zamówień na komponenty do systemu rolet okiennych (...) złożonych przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w P. u (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w R. na dzień 6 grudnia 2012 r. wynosiła 232 404,44 zł.

Ze względu na zaprzestanie współpracy pomiędzy (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w P. a (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytową w R. w grudniu 2012 r. spółka (...) nie mogła kontynuować produkcji rolet w systemie (...) i powróciła do produkcji w (...) spółki (...), które to przedsiębiorstwo dokonało podwyżki cen w stosunku do uprzednich. Nowy produkt – system (...) dla rolet, do którego kontrahenci spółki (...) przekonali klientów, podjęli odpowiednie kroki w celu przeszkolenia pracowników, został wycofany z oferty. Podmioty współpracujące ze spółką, niezadowolone z kolejnej zmiany systemu roletowego, powrotu do rolet jakościowo gorszych i droższych, były niechętne do podejmowania i kontynuowania stosunków handlowych - powrót do poprzedniego produktu byłby dla nich równoznaczny z uznaniem ich za niewiarygodne. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. przekonywała dotychczasowych klientów, że system (...) został wycofany z oferty niezależnie od niej, zachęcała do prowadzenia dalszej współpracy, powołując się na dotychczasową satysfakcję klientów, dynamiczny rozwój oraz lojalność i rabaty, jednakże co do części klientów bezskutecznie.

Jedynym powodem zaprzestania współpracy pod koniec 2012 r. pomiędzy (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w P. a B. S., zgodnie ze złożonym przez nią oświadczeniem, był brak możliwości dostawy rolet do okien w systemie (...), których producentem elementów była firma (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w R.. W okresie od 2013 r. do listopada 2014 r. nabywała ona rolety w systemie (...) od innego dostawcy.

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w M. pod koniec 2012 r. zaprzestała współpracy z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w P. z uwagi na brak możliwości dostawy rolet do okien w systemie (...), produkowanych przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytową w R.. Zgodnie z oświadczeniem, datowanym na dzień 19 grudnia 2014 r., była to jedyna przyczyna zakończenia współpracy pomiędzy stronami - (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w M. kupowała bowiem rolety w systemie (...) od innego dostawcy.

B. K., prowadzący działalność pod nazwą (...) B. K. w B., pod koniec 2012 r. zaprzestał współpracy z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w P. z uwagi na brak możliwości dostawy rolet do okien w systemie (...) produkowanych przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytową w R.. Stanowiło to jedyny powód zaprzestania współpracy, co potwierdził oświadczeniem, datowanym na dzień 16 stycznia 2015 r.

Podmioty współpracujące z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w P. w 2013 r., w porównaniu do 2012 r., złożyły zamówienia o kilkukrotnie niższej wartości.

W latach 2012-2014 przychody ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. uległy zwiększeniu z 379 945 540,04 zł w 2012 r. do 386 690 846,72 zł w 2014 r., przy czym w 2013 r. zaobserwowano zmniejszenie wartości przychodów w porównaniu do poprzedniego roku. W 2013 r. przychód ze sprzedaży rolet uległ zmniejszeniu o 579 419,95 zł w porównaniu do 2012 r., w 2013 r. odnotowano także zmniejszenie liczby wyprodukowanych rolet. Wysokość marży brutto w 2013 r. na sprzedaży rolet wynosiła 29,55%. Ze względu na zaprzestanie dostaw rolet z systemem (...) przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytową w R. i rezygnację dotychczasowych kontrahentów ze współpracy ze spółką (...) i z zakupu rolet – utratę części rynku, wysokość nieuzyskanej przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w P. marży w 2013 r. wyniosła 335 690,12 zł.

Pismem opatrzonym datą 16 kwietnia 2014 r., doręczonym dnia 22 kwietnia 2014 r., (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. wezwała (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytową w R. do zapłaty – w terminie do dnia 23 kwietnia 2014 r. – kwoty stanowiącej odszkodowanie w wysokości:

-

3073 euro za niezrealizowane zamówienie w grudniu 2012 r. na wstępnie ustalonych warunkach,

-

341 299,44 zł, na którą składały się kwoty: 5609,32 zł tytułem zwrotu kosztów przeprowadzonych szkoleń oraz 335 690,12 zł z tytułu utraty części rynku rolet w 2013 r.

Sąd Rejonowy P. w P., IX Wydział Gospodarczy w sprawie o sygn. akt (...) w wyroku wstępnym z dnia 20 stycznia 2016 r. uznał roszczenie powoda wzajemnego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością Spółce komandytowej w R. o zapłatę odszkodowania za szkodę w postaci utraconych korzyści polegającą na utracie części kontrahentów systemu rolet (...) na skutek niewykonywania umowy dostawy z 31 lipca 2012 r. przez pozwanego wzajemnego za usprawiedliwione co do zasady. Na skutek apelacji powoda od wyroku wstępnego Sądu Rejonowego P. w P. z dnia 20 stycznia 2016 r. sygn. akt (...) Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 7 października 2016 r. w sprawie prowadzonej pod sygn. akt (...) uchylił wyrok w całości i przekazał sprawę do dalszego prowadzenia Sądowi Rejonowemu P. w P..

Pismem datowanym na dzień 11 lutego 2016 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. złożyła do Sądu Rejonowego w R., (...) wniosek o zawezwanie (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w R. do próby ugodowej w sprawie o zapłatę odszkodowania z tytułu zerwania umowy współpracy oraz bezpodstawnego zamieszczenia informacji o niezapłaconych zobowiązaniach w Krajowym Rejestrze Długów w łącznej kwocie 710 720 zł wraz z odsetkami ustawowymi za okres 3 lat przed wniesieniem wniosku. W treści wniosku powołano się na łączącą strony umowę dostawy z dnia 31 lipca 2012 r., postanowienia zawarte w ustaleniach handlowych. Wskazano, iż początkowo współpraca układała się prawidłowo. Od początku grudnia 2012 r. dostawca wydłużył okres realizacji zamówienia do 12 miesięcy. Poprzednio zamówienia były realizowane w ciągu 1-6 dni. Konsekwencją znacznego wydłużenia terminu realizacji zamówień była utrata kontrahentów, którzy zamówili towar u innych dostawców i zaprzestali dalszej współpracy. We wniosku wskazano, iż szkoda ma charakter utraconych korzyści, które wnioskodawca uzyskałby, gdyby nie doszło do zakończenia współpracy. Podano przykład trzech klientów, którzy zamówili towar u innego podmiotu ze względu na brak możliwości realizacji zamówień na rolety okienne z systemem (...) na łączną kwotę 2 449 000,10 zł. Przy takiej wartości zamówienia (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. utracił korzyść w postaci marży na kwotę 685 720 zł. W toku postępowania o sygn. (...) (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w R. nie wyraziła zgody na zawarcie ugody.

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P., podczas dalszego trwania procesu o zapłatę przed Sądem Rejonowym P. w P., złożyła do Sądu Rejonowego w R. wniosek z dnia 6 grudnia 2018 r. o zawezwanie (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w R. do próby ugodowej w sprawie o zapłatę odszkodowania z tytułu zerwania umowy współpracy w łącznej kwocie 610 720 zł z odsetkami ustawowymi za okres 3 lat przed dniem wniesienia wniosku. W uzasadnieniu wskazano, iż w dniu 31 lipca 2012 r. strony zawarły umowę dostawy, na mocy której dostawca miał produkować i dostarczać elementy systemów rolet okiennych, a odbiorca będzie sprzedawał je swoim klientom. Powołano się na ustalenia handlowe pomiędzy stronami. Wskazano, że dostawca opóźnił dostawy towaru o rok, co spowodowało odejście klientów od odbiorcy i szkodę w postaci utraconych korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby sprzedał towar. Powołano się na toczące postępowanie przed Sądem Rejonowym P. w P. oraz sporządzoną opinię biegłego, w której potwierdzono spadek udziału przychodu ze sprzedaży rolet na skutek zaprzestania dostaw przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytową w R. w latach 2013-2014 w porównaniu do 2012 r. Do ugody, na skutek stanowiska zawezwanego, wyrażonego na posiedzeniu w dniu 10 czerwca 2019r., nie doszło.

Wyrokiem Sądu Rejonowego P. w P. z dnia 6 lutego 2019 r. w sprawie o sygn. akt (...) oddalono powództwo (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w R. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P. o zapłatę kwoty 51 631,95 zł z ustawowymi odsetkami, natomiast (w zakresie powództwa wzajemnego) zasądzono od pozwanego wzajemnego ( (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w R.) na rzecz powoda wzajemnego ( (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P.) kwotę 75 000 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 24 kwietnia 2014 r. do dnia zapłaty.

Wyrokiem z dnia 6 listopada 2019 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu, w sprawie o sygn. akt (...), na skutek apelacji powoda (pozwanego wzajemnego) od wyroku Sądu Rejonowego P. w P. z dnia 6 lutego 2019 r. sygn. akt (...) oddalił apelację a skarga kasacyjna od tego orzeczenia nie została przyjęta do rozpoznania.

Pismem opatrzonym datą 18 marca 2020 r., doręczonym 24 marca 2020 r., (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. wezwała (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Spółkę komandytową w R. do zapłaty kwoty 260 690,12 zł z odsetkami ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 24 kwietnia 2014 r. do dnia zapłaty tytułem pozostałej (po zasądzeniu wyrokiem z dnia 6 lutego 2019 r. kwoty 75 000 zł) części odszkodowania za szkodę poniesioną w efekcie bezpodstawnego i nieuzasadnionego zakończenia współpracy przez producenta, z uwagi na to, że wartość utraconej marży w 2013 r. wyniosła 335 690,12 zł.

Powyższych ustaleń Sad dokonał na podstawie dowodów wskazanych w uzasadnieniu.

Sąd uznał, że powództwo jest uzasadnione i przyjął, że strony zawarły umowę mającą elementy właściwe dla umowy dostawy, w ramach której (zgodnie z brzmieniem art. 605 k.c., dostawy dostawca zobowiązuje się do wytworzenia rzeczy i dostarczenia ich, a na odbiorcy ciąży obowiązek odebrania rzeczy i zapłaty ceny) oraz umowy sprzedaży (po myśli art. 535 k.c. wydanie towaru rozstrzyga o spełnieniu zobowiązania sprzedawcy i tym samym decyduje o wykonaniu przez niego umowy a zapłata świadczenia pieniężnego - ceny jest podstawowym obowiązkiem kupującego). Powód złożył zamówienie u pozwanego, które nie zostało zrealizowane, z argumentacją, że do dostawy może dojść po roku od dnia złożenia zamówienia, tj. 2 grudnia 2013 r. Taka postawa pozwanego doprowadziła do sytuacji, w której powód ze względu na techniczne parametry elementów systemów rolet okiennych (...) nie mógł wywiązać się ze zobowiązań wiążących go z innymi kontrahentami a w konsekwencji klienci korzystający z usług powoda i zamawiający system rolet (...) zaprzestali dotychczasowej współpracy. Pozwany jako dostawca czy sprzedawca nie wywiązał się ze swoich obowiązków - nie wykonał zamówienia złożonego przez powoda (odbiorcę, kupującego) drogą elektroniczną w dniu 4 grudnia 2012 r. ani też następnego, z dnia 10 grudnia 2012 r. Brak dostarczenia towaru uniemożliwił dalsze funkcjonowanie powoda na rynku w kontaktach z kontrahentami, którzy zamawiali u niego elementy rolet okiennych z systemem (...) produkowanych przez pozwanego a uprzednio, wskutek akcji marketingowych i zabiegów organizacyjnych powoda, zrezygnowali z innego systemu roletowego. W konsekwencji klienci, z którymi spółka powodowa stale współpracowała zrezygnowali z oferowanych przez nią towarów w 2013 r. i zamówili go u innych podmiotów. Rzecz bowiem w tym, że czynności stron nie były jednorazowe – zawierając umowę z dnia 31 lipca 2012 r. i z dnia 19 września 2012 r. („Ustalenia handlowe”), wbrew temu, co twierdzi pozwany, strony ustaliły długoterminową współpracę, o czym świadczą wprost zapisy dotyczące wymiany stanów magazynowych, transz na rok 2013 r., cen niezmiennych do końca 2013 r. i rozliczeń do dnia 31 stycznia 2014 r. Znamienne, że powoda spółka w oparciu o te ustalenia wprowadziła nowy system informatyczny (wart w 2012 r. 9840 zł), doprowadziła do zmodyfikowania oferty i oczekiwań kontrahentów, zainwestowała w szkolenia i akcje marketingowe, by przeformułować profil produkowanych systemów rolet z E. na (...). Działanie pozwanego czyniące wbrew postanowieniom umownym dokonanym przez strony doprowadziło do szkody w majątku powoda i utratę korzyści, które mógłby osiągnąć ze sprzedaży rolet z systemem (...) dla podmiotów, z którymi dotychczas współpracował – sprowadzającej się do kwoty marży, którą powód mógłby uzyskać w 2013 r., gdyby wprowadzał do obrotu i sprzedawał rolety z systemem (...) 335 690,12 zł.

Jako podstawę rozstrzygnięcia Sad przytoczył art. 471 k.c., zgodnie z którym: dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Według Sądu I instancji na gruncie sprawy przesłanki określone w art. 471 k.c. zostały spełnione a pozwany nie wykazał, że nie wykonał zobowiązania bez swojego zawinienia.

Po pierwsze - doszło do powstania szkody w majątku powoda w postaci utraconych korzyści (lucrum cessans. Utrata marży na poziomie 335 690,12 zł została przez powoda udowodniona a jej uzyskanie było możliwe i wysoce prawdopodobne, co zweryfikował biegły z zakresu rachunkowości. Prawdopodobieństwo wypracowania określonej marży nie było jedynie potencjalne i hipotetyczne. Po wtóre – pozwany nie wykonał należycie swojego zobowiązania wynikającego z łączącej strony umowy, wyartykułowanego w umowie z 31 lipca 2012 r. i ustaleniach umownych z 19 września 2012 r., potwierdzonych wielomiesięczną praktyką w realizowaniu zamówień w przedziale czasowym od 1 do 7 dni. Mimo wyraźnej powinności, związanej z bieżącym wywiązywaniem się z zamówień wobec swoich kontrahentów, zbagatelizował ją i nie wywiązał się z tego obowiązku. Nie wykazał przy tym obiektywnej ku temu możliwości. Po trzecie - tak wyrażone niewywiązanie się z obowiązku realizacji dostaw doprowadziło do utraty kontrahentów i marży w 2013 r. rzez powoda. Nienależyte wykonanie obowiązków, na gruncie sprawy obiektywnie nieuzasadnione pozostawało w adekwatnym związku przyczynowo-skutkowym ze szkodą powoda. Gdyby pozwany dopełnił swoich obowiązków wynikających z umowy, nie doszłoby do niej. Po czwarte wreszcie - pozwany nie obalił domniemania winy, sformułowanego w przepisie art. 471 k.c. Wbrew wyrażonemu przez niego przekonaniu, miał obowiązek podjąć wszelkie czynności, zgodnie z wymogami należytej staranności, aby wykonać zamówienie w umówionym terminie i tak właśnie zorganizować proces technologiczny. Nie wykazał, by doszło do uszkodzenia bliżej niesprecyzowanej maszyny do produkcji komponentów.

O odsetkach Sąd orzekł na mocy art. 481 § 1 k.c.

Jako że Sąd Rejonowy P. prawomocnym wyrokiem z dnia 6 lutego 2019 r., zapadłym w sprawie o sygn. (...) zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 75 000 zł o tę wartość odszkodowanie odpowiadające wysokości utraconej marży w 2013 r. należało pomniejszyć (335 690,12 zł – 75 000 zł = 260 690,12 zł) i zasądzić od pozwanego na rzecz powoda kwotę 260 690,12 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 24 kwietnia 2014 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 czerwca 2016 r. do dnia zapłaty.

Sad Okręgowy wskazał, że, wbrew podniesionemu przez pozwanego zarzutowi nie doszło przy tym do przedawnienia roszczenia powoda (pozwany wywodził, że powód złożył wniosek o zawezwanie do próby ugodowej tylko w celu przerwania jego biegu). Roszczenie powoda stało się wymagalne 24 kwietnia 2014 r. Powód złożył pierwszy wniosek o zawezwanie do próby ugodowej do Sądu Rejonowego (...) w P. pismem datowanym na dzień 11 lutego 2016 r., w treści wniosku opisując wzajemne relacje pomiędzy stronami, tj. okoliczności zawarcia umowy dostawy oraz ustaleń handlowych, jak również wskazywany przez pozwanego roczny termin realizacji zamówienia oraz rezygnację ze współpracy dotychczasowych kontrahentów powoda i proponując zapłatę przez pozwanego na jego rzecz kwoty 100 000 zł tytułem odszkodowania w ramach zawarcia ugody, na co pozwany dnia 28 kwietnia 2016 r. nie wyraził zgody. Skutek przerwy biegu przedawnienia w rezultacie złożenia wniosku o zawezwanie do próby ugodowej następuje niezależnie od tego, czy ugoda została zawarta, czy też do jej zawarcia nie doszło. Skuteczne złożenie przez powoda pierwszego wniosku o zawezwanie do próby ugodowej, którego celem było realne zawarcie ugody pomiędzy stronami, przerwało dwuletni bieg przedawnienia (art. 612 k.c. w zw. z art. 554 k.c.) i rozpoczął się on na nowo po zakończeniu postepowania o sygn. (...) (art. 123 § 1 pkt 1 k.c. i art. 124 § 1 i 2 k.c.). Drugie zawezwanie do próby ugodowej, pismem z 6 grudnia 2018 r., zostało zainicjowane przed upływem terminu przedawnienia (art. 118 k.c.) i także ów bieg przerwało. Skoro w razie wystąpienia z wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej do przerwy biegu przedawnienia dochodzi z mocy samego prawa, a nie w wykonaniu prawa podmiotowego, to dokonanie omawianej czynności procesowej nie podlega ocenie pod kątem nadużycia prawa podmiotowego (art. 5 k.c.). Na ogólnych zasadach w sprawie o świadczenie, poprzedzonej zawezwaniem do próby ugodowej lub nawet licznymi takimi zawezwaniami, sąd może natomiast rozważyć, czy w danych okolicznościach, wobec opisanego zachowania wierzyciela, żądanie zasądzenia świadczenia stanowi przejaw nadużycia przez wierzyciela prawa podmiotowego. Każde zawezwanie do próby ugodowej powoduje przerwę biegu przedawnienia. Do oceny podstaw zastosowania art. 123 § 1 pkt 1 k.c. niezbędne jest rozstrzygnięcie, czy dana czynność przed sądem lub innym stosownym organem należy do kategorii czynności przedsięwziętych bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Prawidłowa wykładnia przywołanego wyżej przepisu prowadzi do wniosku, że kwalifikacja określonej czynności jako „przedsięwziętej bezpośrednio w celu dochodzenia roszczenia” ma charakter generalny i odnosi się do „każdej czynności przed sądem” należących do tej samej kategorii (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 czerwca 2021 r., II CSKP 104/21, baza Legalis – nr 2599997). Jakkolwiek powód, jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą, nie mógł nie mieć w polu widzenia terminu przedawnienia przysługującego mu roszczenia i z pewnością był zainteresowany, by mu nie uchybić, to jednak nie może być mowy o tym, że drugi z kolei wniosek był złożony jedynie w celu odsunięcia w czasie momentu upływu terminu przedawnienia. Proces przed Sądem Rejonowym P. w P. między stronami nadal (od czerwca 2014 r.) trwał, przy czym została już wywołana opinia biegłego z zakresu rachunkowości wskazująca na dużo wyższy zakres utraconych korzyści z tytułu marży w 2013 r. niż dochodzony pozwem wzajemnym, powód próbował uniknąć kolejnego postępowania sądowego (nie mógł wszak rozszerzyć powództwa wzajemnego), spotykać i negocjować z pozwanym, którego przyjęte stanowisko procesowe w sprawie o sygn. (...) samo w sobie nie może przesądzać, że zawezwanie do próby ugodowej, podług intencji powoda, nie miało czy nie mogłoby skończyć się ugodą, bez brnięcia w kolejny proces i związane z tym koszty (sądowe i wydatki stron, ale i czasochłonność). Brak było według Sadu Okręgowego zatem podstaw, by uwzględnić podniesiony w odpowiedzi na pozew zarzut przedawnienia.

Rozstrzygnięcie co do kosztów nastąpiło stosownie do treści art. 98 k.p.c.

Apelację od tego wyroku wniósł pozwany R. (poprzednio H.) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w R., który zaskarżył wyrok w całości i zarzucił:

1.  naruszenie art. 65 § 1 i § 2 kc poprzez brak ustalenia przez Sąd, iż wolą stron w trakcie zawierania umowy było wykonanie sprzedaży w 2013 roku na kwotę 260.000,00 PLN;

1.  naruszenie art. 233 kpc co miało istotny wpływ na wynik sprawy poprzez wydanie wyroku z pominięciem dowodu z przesłuchania stron - reprezentant stron Powodowej wyjaśniając wolę stron jaka towarzyszyła przy zawarciu umowy stwierdził, iż "poziom obrotów miał być 260 tysięcy w 2013 roku... Było prawdopodobne byśmy bez problemu wygenerowali w 2013 r. obrót na poziomie 260 tysięcy zł." - protokół z dnia 4 października 2021 str. 4 - niniejsze prowadzi do wniosku, iż strony zawierając umowę miały zgodny zamiar stron zawrzeć umowę na dostarczenie przedmiotu umowy na kwotę 260.000,00 PLN;

2.  naruszenie § 165 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2019 r. Regulamin urzędowania sądów powszechnych wydany na podstawie art. 41 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych poprzez nie doręczenie stronom odpisów opinii biegłego z pouczeniem o uprawnieniu do zgłoszenia uwag, co doprowadziło do sytuacji, iż strona pozwana nie została poinformowana o możliwości wniesienia zarzutów do opinii biegłego dopuszczonego przez Sąd I instancji zgodnie z art. 278(1) kpc;

3.  naruszenie art. 233 kpc poprzez uznanie, iż opinia biegłego dopuszczona przez Sąd była rzetelna i logiczna, jak również uwzględniała wolę stron, w szczególności, iż Strony zawierając umowę rzekomo zamierzały dokonać w 2013 roku obrotu większego niż 260.000,00 PLN tj. wg biegłego rzędu 1.200.000,00 PLN;

4.  naruszenie art. 233 kpc co miało istotny wpływ na wynik sprawy poprzez wydanie wyroku z pominięciem twierdzeń złożonych w ramach dowodu z przesłuchania stron - reprezentant stron Powodowej, który stwierdził: "wiem, ze były 2 próby ugodowe - wezwania do próby ugodowej, składaliśmy te próby żeby przerywać przedawnienie" - protokół z dnia 4 października 2021 roku str. 3-4 czym powód wskazał, iż celem we-zwań do prób ugodowych było przerwanie terminu przedawnienia, nie zaś zgodnie z rolą tej normy prawnej rzeczywiste zawarcie ugody, a w konsekwencji nie zastosowanie przez Sąd art. 117 § 2 kc i nie oddalenie powództwa z uwagi na przedawnienie roszczeń dochodzonych pozwem.

5.  naruszenie art. 117 § 2 kc poprzez nie oddalenie powództwa w związku z faktem, iż roszczenie strony powodowej uległo przedawnieniu w zakresie w jakim Powód do-chodził odszkodowania za utracony zysk za 2013 rok, w szczególności za okres do dnia wniesienia pierwszego zawezwania do próby ugodowej.

W związku z powyższym pozwany wniósł o:

1.  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości;

ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji;

1.  zasądzenie od Powoda na rzecz Pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za I instancję wg norm prawem przewidzianych;

2.  zasądzenie od Pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za II instancję wg norm prawem przepisanych;

Powód wniósł o oddalenie apelacji i zasadzenie kosztów postępowania odwoławczego.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja, o ile wnosi o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa jest uzasadniona. Wynika to z zasadności podniesionego zarzutu przedawnienia, tj. nawet przy założeniu, że stronie powodowej przysługiwało dochodzone roszczenie odszkodowawcze, to uległo ono przedawnieniu i zgodnie z art. 117 § 2 k.c. pozwany mógł uchylić się od jego zaspokojenia.

W pierwszej kolejności należy określić jaki jest w niniejszym przypadku termin przedawnienia. Wprawdzie strony zawarły umowę dostawy, ale dwuletni termin przedawnienia z art. 554 k.c. w zw. z art. 612 k.c. nie miał zastosowania. Termin ten dotyczy roszczeń wskazanych w art. 554 k.c., czyli roszczeń sprzedawcy, wobec czego przy odpowiednim zastosowaniu przy umowie dostawy – dotyczy roszczeń dostawcy. Natomiast roszczenia powoda jako odbiorcy podlegają przedawnieniu na ogólnych zasadach według art. 118 k.c., czyli jako roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w terminie trzyletnim.

W niniejszym przypadku termin ten upłynął najpóźniej z końcem 2019 roku i to przyjmując z korzyścią dla powoda termin wymagalności – 23 kwietnia 2014 roku oraz, że pierwsze zawezwanie do próby ugodowej przerwało bieg przedawnienia.

W tym miejscu dla porządku należy przypomnieć, że powód A. dochodzi odszkodowania z tytułu utraconego w 2013 roku zysku ze sprzedaży rolet. Podstaw tego roszczenia upatruje w nienależytym wykonaniu przez pozwanego umowy dostawy z 31 lipca 2012 roku. W dniu 18 marca 2015 roku A. wystąpił w sprawie (...) toczącej się w Sądzie Rejonowym (...) z pozwem wzajemnym o zapłatę kwoty 75000 zł z tego tytułu. Wyrokiem wstępnym z dnia 20 stycznia 2016 roku Sąd Rejonowy P. w P. uznał roszczenie powoda wzajemnego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością Spółce komandytowej w R. o zapłatę odszkodowania za szkodę w postaci utraconych korzyści polegającą na utracie części kontrahentów systemu rolet (...) na skutek niewykonywania umowy dostawy z 31 lipca 2012 roku przez pozwanego wzajemnego za usprawiedliwione co do zasady. Na skutek apelacji Spółki (...) od wyroku wstępnego Sądu Rejonowego P. w P. z dnia 20 stycznia 2016 r. sygn. akt (...) Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 7 października 2016 r. w sprawie prowadzonej pod sygn. akt (...) uchylił wyrok w całości i przekazał sprawę do dalszego prowadzenia Sądowi Rejonowemu P. w P..

Pismem datowanym na dzień 11 lutego 2016 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. złożyła do Sądu Rejonowego w R., (...) wniosek o zawezwanie (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w R. do próby ugodowej w sprawie o zapłatę odszkodowania z tytułu zerwania umowy współpracy oraz bezpodstawnego zamieszczenia informacji o niezapłaconych zobowiązaniach w Krajowym Rejestrze Długów w łącznej kwocie 710 720 zł wraz z odsetkami ustawowymi za okres 3 lat przed wniesieniem wniosku (k.131). W toku postępowania o sygn. (...) (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w R. w dniu 28 kwietnia 2016 roku nie wyraziła zgody na zawarcie ugody (k.139).

(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P., podczas dalszego trwania procesu o zapłatę przed Sądem Rejonowym P. w P., złożyła do Sądu Rejonowego w R. ponownie wniosek z dnia 6 grudnia 2018 r. o zawezwanie (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w R. do próby ugodowej w sprawie o zapłatę odszkodowania z tytułu zerwania umowy współpracy w łącznej kwocie 610 720 zł z odsetkami ustawowymi za okres 3 lat przed dniem wniesienia wniosku (k.150). Na posiedzeniu w dniu 10 czerwca 2019 roku do ugody nie doszło (k.140).

W dniu 6 listopada 2019 roku w postępowaniu toczącym się przed Sądem Okręgowym w Poznaniu w sprawie (...) zapadł prawomocny wyrok, w którym Sąd oddalił apelację Spółki (...) od wyroku Sądu Rejonowego Poznań S. z 6 lutego 2019 roku zasądzającego kwotę 75000 zł (k. 73).

Pozew w niniejszej sprawie został wniesiony do Sądu w dniu 20 sierpnia 2020 roku.

Powyższe ustalenia są bezsporne.

Biorąc powyższe pod uwagę co najmniej drugi wniosek o zawezwanie do próby ugodowej nie spowodował przerwy biegu przedawnienia, gdyż nie spełniał warunków z art.123 §1 pkt 1 k.c. – nie była to czynność przedsięwzięta bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. W tym zakresie Sąd Apelacyjny nie podziela stanowiska Sądu I instancji.

Zasadą jest, że pozew przerywa bieg terminu przedawnienia jedynie co do wierzytelności wskazanej w pozwie, tj. zarówno co do przedmiotu żądania, jak i co do wysokości, nie przerywa natomiast biegu przedawnienia co do innych roszczeń nawet z tego samego stosunku, ani też ponad dochodzoną kwotę (por. wyrok Sadu Najwyższego I CSK 716/16). Stąd pozew wzajemny w sprawie (...) nie przerwał biegu przedawnienia roszczenia o 260690, 12 zł dochodzonego w niniejszym postępowaniu (ponad kwotę 75000 zł dochodzoną z tytułu odszkodowania w tamtym postępowaniu).

Jeżeli chodzi o zawezwanie do próby ugodowej to przerywa bieg przedawnienia także tyko co do wskazanych w nim roszczeń (por. postanowienie Sadu Najwyższego w sprawie V CSK 586/13) i jeśli stanowi czynność przedsięwziętą w celu wskazanym w art. 123 § 1 pkt 1 k.c. O ile w przypadku pierwszego zawezwania do próby ugodowej powszechnie przyjmuje się w judykaturze, że stanowi taką czynność i przerywa bieg przedawnienia, to w przypadku kolejnych wezwań nie zawsze wywołają taki skutek. Nastąpi to tylko wówczas gdy w okolicznościach sprawy zaistnieje podstawa do oceny, że czynność tą przedsięwziętą w celu wskazanym w przepisie (por. np. orzeczenia Sądu Najwyższego w sprawach III CSK 50/15, V CSK 365/15).

Sąd Apelacyjny nie podziela stanowiska reprezentowanego przez Sąd Okręgowy za stroną powodową jakoby każde zawezwanie do próby ugodowej przerywało bieg przedawnienia. Koniecznym jest, żeby czynność ta potencjalnie mogła doprowadzić do realizacji roszczenia, natomiast nie może być uważana za czynność zmierzającą bezpośrednio do dochodzenia roszczenia jeśli jej celem jest jedynie wydłużenie okresu zaskarżalności wierzytelności. Taki cel jest sprzeczny zarówno z założeniami instytucji przedawnienia, jak i postępowania pojednawczego (por. orzeczenia Sądu Najwyższego w sprawach V CSK 365/15, II CSK 694/17, IV CSK 697/15, czy Sądu Apelacyjnego w Poznaniu I AGa 205/19, Sądu Apelacyjnego w Szczecinie I AGa 56/21).

Analiza okoliczności niniejszej sprawy prowadzi do wniosku, że powód nie miał podstaw do uznawania, że zawezwania do próby ugodowej doprowadzą do zawarcia ugody, a tym samym realizacji roszczenia. Dotyczy to zarówno pierwszego zawezwania, jak i drugiego.

Po pierwsze toczył się w tym czasie miedzy stronami już proces w P. na tym tle i ewentualna ugoda mogła być zawarta w tamtym postępowaniu (co do całości odszkodowania), ale pozwany ( (...)) nie uznawał roszczeń powoda i to nawet co do kwoty 75000 zł, nie mówiąc o wyższych kwotach, obecnie dochodzonych. Sąd wprawdzie wydał nieprawomocny wyrok uznający żądanie A. za uzasadnione co do zasady, ale pozwany wniósł apelację od tamtego wyroku. Stąd już przy pierwszym wniosku, złożonym w takich okolicznościach co najmniej wątpliwym było, żeby wierzyciel mógł liczyć na zawarcie ugody w odrębnym postępowaniu.

Niemniej jednak, nawet jeśli założyć, że pierwsze wezwanie spowodowało przerwę biegu przedawnienia, to drugi wiosek nie był czynnością, o jakiej mowa w art. 123 § 1 pkt 1 k.c. Wbrew wywodom odpowiedzi na apelację nadzieja na zawarcie ugody (co do odszkodowania ponad 75000 zł) nie była realna - nic nie wskazywało, żeby możliwe było wówczas zawarcie ugody. Strona powodowa nie przytoczyła okoliczności, które mogłyby uzasadniać choćby niewielkie prawdopodobieństwo w tym zakresie.

W dalszym ciągu toczył się proces, w którym przecież nie zawarto ugody, pozwany cały czas kwestionował swoją odpowiedzialność i to nawet co do kwoty 75000 zł. Tylko to, że biegły wydał korzystną dla A. opinię nie dawało podstaw do oceny, że może dojść do ugody, skoro strony nie prowadziły żadnych pertraktacji, a zachowanie pozwanego nie zmieniło się i nie dawał on jakichkolwiek sygnałów, że może dojść do ugodowego zakończenia sporu.

W tych warunkach strona powodowa składając wniosek w grudniu 2018 roku miała pełną świadomość braku uzasadnionych podstaw do przyjęcia, że może zostać zawarta ugoda, a tym samym wniosek ten miał na celu jedynie przerwę biegu przedawnienia – a taki wniosek nie jest uważany za zdarzenie z art. 123 § 1 pkt 1 k.c. Należy również zgodzić się ze skarżącym, że także przedstawiciel pozwanego wyraźnie wskazywał, że oba wnioski były składane, żeby przerwać przedawnienie (k. 293).

Biorąc pod uwagę powyższe i nawet licząc trzyletni bieg przedawnienia od zakończenia postępowania o zawezwanie do próby ugodowej w dniu 28 kwietnia 2016 roku, to upłynął on zgodnie z obecnym brzmieniem art. 118 zdanie drugie k.c. z końcem 2019 roku, zaś pozew wniesiono do Sądu dopiero 20 sierpnia 2020 roku. Również w tym względzie strona powodowa nie podniosła żadnych okoliczności, które mogłyby uzasadniać stanowisko, że pozwany korzystając z zarzutu przedawnienia nadużywa prawa.

Z tych względów na mocy art. 386 §1 k.p.c. Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok i oddalił powództwo z uwagi na treść art. 117 § 2 k.c. Wobec takiej treści rozstrzygnięcia zbędne jest odnoszenie się do pozostałych zarzutów apelacji.

Konsekwencją zmiany merytorycznej wyroku jest zmiana rozstrzygnięcia o kosztach. Z uwagi na oddalenie powództwa i uwzględnienie apelacji strona powodowa jest przegrywającą proces i postępowanie odwoławcze, wobec czego na mocy art. 98 §1 k.p.c. winna zwrócić pozwanemu koszty postępowania 10817 zł za I instancję (koszty zastępstwa) oraz 21135 zł za II instancję (13035 zł opłata od apelacji i 8100 zł wynagrodzenie pełnomocnika).