Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z 18 sierpnia 2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpoznaniu wniosku z 28 lipca 2022 r., ustalił wysokość i podjął wypłatę emerytury dla W. F. od 1 lipca 2022 r., tj. od pierwszego dnia miesiąca, w którym nastąpiło rozwiązanie stosunku. Zakład podał, że podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego z uwzględnieniem waloryzacji składek i kapitału początkowego zewidencjonowanych na koncie do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury. Emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę

kwota składek zewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji 204443,40 zł,

kwota zwaloryzowanego kapitału początkowego 574120,63 zł

kwota środków zewidencjonowanych na subkoncie z uwzględnieniem waloryzacji 84325,60 zł,

średnie dalsze trwanie życia 195,50 miesięcy

wyliczona kwota emerytury 4413,76 zł

Wysokość emerytury została obliczona zgodnie z zasadami z art. 26 ustawy emerytalnej:

( 204443,40 zł + (...),63 + (...),60) : 195,50 = 4413,76 zł.

Zakład wyjaśnił, że składki zapisane na koncie wnioskodawcy zostały uwzględnione do 30 czerwca 2022 r., tj. do miesiąca poprzedzającego miesiąc podjęcia wypłaty świadczenia, informując ubezpieczonego, że jeśli nie podejmie zatrudnienia może złożyć wniosek o doliczenie składki za lipiec 2022 r.

(decyzja k. 29/30 akt ZUS)

Decyzją z 18 sierpnia 2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpoznaniu wniosku z 28 lipca 2022 r., odmówił W. F. prawa do rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach, ponieważ ubezpieczony nie udowodnił co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych do 31.12.2008 r. Zakład podał, że na podstawie złożonych dokumentów przyjęto, że wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach w MPK Ł. od 15.09.2008 r. do 31.12.2008 r., tj. przez 3 miesiące i 13 dni. Organ rentowy wyjaśnił, że przy ustalaniu okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze nie uwzględnia się okresów urlopu bezpłatnego, okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie lub świadczenie z ubezpieczenia społecznego. ( decyzja k. 35/36 akt ZUS)

W. F. odwołal się od obu opisanych decyzji, wnosząc o zmianę decyzji odmawiającej prawa do rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach w całości, poprzez przyznanie prawa do rekompensaty, a także o zmianę decyzji ustalającej wysokość i podjęcie wypłaty emerytury w części, poprzez uwzględnienie w kapitale początkowym kwoty tej rekompensaty oraz ustalenie na nowo wysokości emerytury, a nadto o zasądzenie od pozwanego organu emerytalnego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje roszczenia wnioskodawca argumentował, że pozwany bezzasadnie nie zaliczył do stażu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych następujących okresów zatrudnienia w charakterze kierowcy autobusu o liczbie miejsc powyżej 15 osób, wymienionym w wykazie A, dział VIII pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze:

- od 1 czerwca 1987 r. do 22 września 1987 r. w MPK Ł.,

- od 1 stycznia 1988 r. do 31 lipca 1992 r. w (...) S.A. w Ł.,

- od 1 marca 1993 r. do 31 stycznia 1996 r. w Transport Osobowy - (...),

- od 28 czerwca 1996 r. do 31 marca 1997 r. w (...) sp. z o.o. w Ł. ,

- od 1 kwietnia 1997 r. do 30 listopada 1999 r. w (...) Sp. z o.o. Oddział Ł.,

- od 1 listopada 2002 r. do 30 sierpnia 2008 r. w Sp. z o.o. (...).

Odwołujący podkreślił, że w w/w okresach przez cały czas wykonywał pracę na tym samym stanowisku, tj. kierowcy autobusu o liczbie miejsc powyżej 15 i samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, z tym samym zakresem obowiązków, wskazując, że fakt ten potwierdzają także wpisy w książeczce ubezpieczeniowej i jednocześnie akcentując, że dla uznania, że była to praca w warunkach szczególnych nie ma znaczenia nazwa stanowiska jaką posługiwał się pracodawca (kierowca autobusu czy kierowca autokaru) tylko rodzaj powierzonej pracownikowi pracy.

(odwołania k. 3-4, k. 3-4 załączonych akt VIII U 2088/22)

W odpowiedziach na odwołania pozwany wniósł o ich oddalenie . Odnosząc się do przedłożonych wraz z odwołaniami dokumentów i przytoczonej na ich poparcie argumentacji, pozwany zaznaczył, że nazwa stanowiska pracy, na jakim był zatrudniony pracownik, stwierdzona w świadectwie pracy powinna odpowiadać nazwie wymienionej w wykazie aktu resortowego. Zakład wyjaśnił, że rozpatrując prawo do rekompensaty nie uwzględnił wnioskodawcy jako pracy w warunkach szczególnych okresów:

1)  od 1 czerwca 1987 r. do 22 września 1987 r. na stanowisku kierowca autobusu o liczbie miejsc siedzących powyżej 15 – z uwagi brak przedłożenia oryginału dokumentu - zaświadczenia z dnia 19 września 2022 r.;

2)  od 1 stycznia 1988 r. do 31 lipca 1992 r. na stanowisku kierowca autobusu – ponieważ stanowisko to nie jest tożsame z wymienionym w wykazie A dział VIII, poz. 2 pkt 2 Zarządzenia Nr 9 Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska w sprawie stanowisk pracy w zakładach pracy resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej z dnia 1 lipca 1983 r. (Dz.Urz.MSWiA Nr 2, poz. 3) występującym pod nazwą kierowca autobusu o liczbie miejsc siedzących powyżej 15;

3)  od 1 marca 1993 r. do 31 stycznia 1996 r. na stanowisku kierowca autokaru – ze względu na brak zaświadczenia o pracy w warunkach szczególnych oraz odpowiedniego wpisu w świadectwie pracy wraz z podaniem podstawy prawnej, dodatkowo wskazując, że stanowisko to nie jest tożsame z wymienionym w wykazie A dział VIII, poz. 2 pkt 2 Zarządzenia Nr 9 Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska w sprawie stanowisk pracy w zakładach pracy resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej z dnia 1 lipca 1983 r. (Dz.Urz.MSWiA Nr 2, poz. 3) występującym pod nazwą kierowca autobusu o liczbie miejsc siedzących powyżej 15;

4)  od 28 czerwca 1996 r. do 31 marca 1997 r. na stanowisku kierowca autokaru liniowego – ponieważ w przedłożonym świadectwie pracy z dnia 1.04.1997 r. w ustępie 4 punkcie 8 nie wskazano, aby pracownik w jakimkolwiek okresie wykonywał pracę w szczególnych warunkach, a nadto stanowisko to nie jest tożsame z wymienionym w wykazie A dział VIII, poz. 2 pkt 2 Zarządzenia Nr 9 Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska w sprawie stanowisk pracy w zakładach pracy resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej z dnia 1 lipca 1983 r. (Dz.Urz.MSWiA Nr 2, poz. 3) występującym pod nazwą kierowca autobusu o liczbie miejsc siedzących powyżej 15;

5)  od 1 kwietnia 1997 r. do 30 listopada 1999 r. na stanowisku kierowca autokaru –ze względu na brak opisanego w świadectwie charakteru wykonywanej pracy oraz brak punktu zarządzenia ze wskazaniem podstawy prawnej, a ponadto stanowisko to nie jest tożsame z wymienionym w wykazie A dział VIII, poz. 2 pkt 2 Zarządzenia Nr 9 Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska w sprawie stanowisk pracy w zakładach pracy resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej z dnia 1 lipca 1983 r. (Dz.Urz.MSWiA Nr 2, poz. 3) występującym pod nazwą kierowca autobusu o liczbie miejsc siedzących powyżej 15;

6)  od 1 listopada 2002 r. do 30 sierpnia 2008 r. na stanowisku kierowca konduktor – ponieważ stanowisko to nie jest tożsame z wymienionym w wykazie A dział VIII, poz. 2 pkt 2 Zarządzenia Nr 9 Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska w sprawie stanowisk pracy w zakładach pracy resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej z dnia 1 lipca 1983 r. (Dz.Urz.MSWiA Nr 2, poz. 3) występującym pod nazwą kierowca autobusu o liczbie miejsc siedzących powyżej 15.

Pozwany podniósł, że wbrew twierdzeniom strony odwołującej, nie można przyjąć, aby stanowisko kierowcy tudzież kierowcy autobusu czy autokaru było tożsame ze stanowiskiem kierowcy autobusu o liczbie miejsc siedzących powyżej 15 wymienionym w wykazie aktu resortowego, akcentując, że nawet z dokumentacji załączonej przez wnioskodawcę do odwołania wynika, że W. F. mimo zatrudnienia w (...) Sp. z o.o. w okresie od 15.09.2008 r. do 27.07.2022 r. na stanowisku kierowcy autobusu, wykonywał pracę w warunkach szczególnych w okresie od 15 września 2008 r. do 31 grudnia 2008 r., czyli 3 miesiące i 13 dni z prawie 14 lat zatrudnienia. Z powyższego pozwany wywodził, że nie można wprost przyjmować, iż będąc każdorazowo zatrudnionym na stanowisku kierowcy autobusu wnioskodawca kierował pojazdem o liczbie miejsc siedzących powyżej 15.

(odpowiedzi na odwołania – k. 21 -22 oraz k. 7-8 załączonych akt VIII U 2088/22)

Sprawy obu odwołań połączono do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia. (postanowienie k. 10 załączonych akt VIII U 2088/22)

W piśmie procesowym z 21 listopada 2022 r. (data nadania k. 30) pełnomocnik odwołującego poparł odwołanie w całości, jednocześnie ripostując, że pozwany nie uwzględnił wnioskodawcy do stażu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia w (...) Sp. z o.o. od 1 listopada 2002 r. do 30 sierpnia 2008 r., mimo że zapis w świadectwie pracy w punkcie 8 spełnia wymogi co do nazwy stanowiska odpowiadającej nazwie wymienionej w wykazie aktu resortowego. (pismo procesowe pełnomocnika odwołującego k. 29)

Na rozprawie z 26 stycznia 2023 r. – bezpośrednio poprzedzającej wydanie wyroku – pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołania od obu zaskarżonych decyzji oraz wniósł o zasądzenie kosztów postępowania według norm prawem przepisanych, natomiast pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie obu odwołań. (stanowiska stron – e-prot. z 26.01.2023 r.: 00:02:05, 00:06:56, 01:20:33, 01:23:02)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W. F. urodził się (...) ( bezsporne)

Był zatrudniony od 1 czerwca 1987 r. do 22 września 1987 r. w (...) spółce z o.o. w pełnym wymiarze czasu pracy.

Początkowo od 1 czerwca 1987 r. do 17 sierpnia 1987 r. pracował tam jako kierowca autokaru D – uczeń. W tym czasie odbywał kurs przygotowujący do pracy kierowcy autobusu.

Następnie od 18 sierpnia 1987 r. do 22 września 1987 r. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wyłącznie pracę kierowcy autobusu o liczbie miejsc siedzących powyżej 15. Innych prac w tym czasie odwołujący nie wykonywał.

Wnioskodawca posiada zaświadczenie z 19 września 2022 r. wystawione przez wskazanego pracodawcę, który potwierdził w nim, że W. F. od 18 sierpnia 1987 r. do 22 września 1987 r. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę na stanowisku kierowcy autobusu o liczbie miejsc siedzących powyżej 15, wymienioną w Wykazie A dział VIII poz. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 7.02.1983 r., Nr 8, poz. 43) oraz w wykazie A dział VIII, poz. 2 pkt 2 Zarządzenia Nr 9 Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska w sprawie stanowisk pracy w zakładach pracy resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej z dnia 1 lipca 1983 r. (Dz.Urz.MSWiA Nr 2, poz. 3).

( zaświadczenie k. 15, legitymacja ubezpieczeniowa k. 16, przesłuchanie wnioskodawcy – e-prot. z 26.01.2023 r.:00:07:46-00:28:28 w zw. z 01:18:39)

W okresie od 1 stycznia 1988 r. do 31 lipca 1992 r. wnioskodawca był zatrudniony (...) S.A. w Ł. na stanowisku kierowcy autobusu i w tym czasie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał wyłącznie pracę jako kierowca autobusu o liczbie miejsc siedzących powyżej 15, wożąc turystów na wyjazdy polskie i zagraniczne po Europie np. do Turcji, Francji, Jugosławii i W., a także do A.. Wnioskodawca kierował tylko autokarami mającymi powyżej 50 miejsc dla pasażerów. Nie było mniejszych autobusów we wskazanym zakładzie pracy. Żadnych innych prac wnioskodawca nie wykonywał w tym okresie. W przypadku wyjazdów międzynarodowych autokar był kierowany na zmianę przez wnioskodawcę i drugiego kierowcę ze względu na normy czasu pracy kierowcy. W trakcie tego zatrudnienia wnioskodawca wyjeżdżał też na zagraniczne pobyty 12-dniowe, gdzie na miejscu również świadczył pracę jako kierowca autokaru o liczbie powyżej 15 miejsc siedzących dla pasażerów, wożąc nimi turystów korzystających usług (...) i umożliwiając im w ten sposób zwiedzanie. Również w czasie takich pobytów zagranicznych wnioskodawca wyjeżdżał w trasy razem z drugim kierowcą, z którym zmieniał się ze względu na normy czasu pracy kierowców. Po powrocie z zagranicznych wyjazdów autokary były serwisowane w ORBISIE, gdzie były przez kierowców odstawiane na ok. 2 dni, a następnie odbierane przez nich. Kierowcy nie zajmowali się naprawami autokarów. Nie było przestojów w pracy kierowców autokarów w okresie pracy odwołującego w J.. ( świadectwo pracy k. 12, legitymacja ubezpieczeniowa k. 16, przesłuchanie wnioskodawcy – e-prot. z 26.01.2023 r.:00:07:46-00:28:28 w zw. z 01:18:39, zeznania świadka D. M. – e-prot. z 26.01.2023 r.:00:35:03 -00:47:59, zeznania świadka K. O. – e-prot. z 26.01.2023 r.:01:01:17 -01:10:03)

W okresie od 1 marca 1993 r. do 31 stycznia 1996 r. wnioskodawca był zatrudniony u K. S. prowadzącego działalność pod nazwą (...) na stanowisku kierowcy autokaru i w tym czasie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wyłącznie pracę kierowcy autokarów mających powyżej 50 miejsc dla pasażerów. We wskazanym zakładzie pracy nie było w tym okresie mniejszych autobusów ani mniejszych autokarów. Wnioskodawca wykonując w tym okresie pracę kierowcy autokaru wyjeżdżał do W., do Grecji. Odwołujący wyjeżdżał w trasy razem z drugim kierowcą, z którym na zmianę kierował autokarem ze względu na normy czasu pracy kierowców. Wnioskodawca nie był delegowany do wykonywania żadnych innych prac. Nie było w badanym okresie przestojów w pracy kierowców w w/w zakładzie pracy. ( świadectwo pracy k. 11, legitymacja ubezpieczeniowa k. 17, przesłuchanie wnioskodawcy – e-prot. z 26.01.2023 r.:00:07:46-00:28:28 w zw. z 01:18:39, zeznania świadka K. O. – e-prot. z 26.01.2023 r.:01:01:17 -01:10:03)

W okresie od 28 czerwca 1996 r. do 31 marca 1997 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) spółce z o.o. w Ł. na stanowisku kierowcy autokaru liniowego w pełnym wymiarze czasu pracy. W tym okresie odwołujący kierując wyłącznie autokarem liniowym powyżej 15 miejsc siedzących dla pasażerów, stale wykonywał kursy na trasie regularnej linii W. – A.. Odwołujący obsługiwał tylko jeden autokar, którym kierował na zmianę z drugim kierowcą z uwagi na normy czasu pracy kierowców. Był to nowy autokar w leasingu. W razie potrzeby naprawy tego autokaru wnioskodawca i drugi kierowca jeździli do dealera M. w G.. Na ogół jeszcze tego samego samochód był odbierany z naprawy. Wnioskodawca nie był delegowany do innych prac. Nie było w tym czasie przestojów w w/w zakładzie pracy. ( świadectwo pracy k. 10, legitymacja ubezpieczeniowa k. 18, przesłuchanie wnioskodawcy – e-prot. z 26.01.2023 r.:00:07:46-00:28:28 w zw. z 01:18:39, zeznania świadka D. M. – e-prot. z 26.01.2023 r.:00:35:03 -00:47:59)

W okresie od 1 kwietnia 1997 r. do 30 listopada 1999 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) spółce z o.o. Oddział w Ł. na stanowisku kierowcy autokaru w pełnym wymiarze czasu pracy od 1 kwietnia 1997 r. do 30 października 1997 r., od 1 marca 1998 r. do 30.10.1998 r. oraz od 1 stycznia 1999 r. do 30 listopada 1999 r., a na ½ etatu od 1 listopada 1997 r. do 28 lutego 1998 r. oraz od 1 listopada 1998 r. do 31 grudnia 1998 r.

W (...) Biurze (...) kierowcy autokarów wykonywali stale i w pełnym wymiarze czasu pracę w okresie od wiosny do jesieni, natomiast w okresie zimowym sporadycznie odbywały się jakieś wyjazdy.

(...) spółka z o.o. Oddział w Ł. potwierdziło w pkt 8 świadectwa pracy z 30 listopada 1999 r., że wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jako kierowca autokaru, nie wskazując jednak w tym punkcie okresu wykonywania tej pracy w stale i w pełnym wymiarze przez wnioskodawcę i nie podając punktu zarządzenia ze wskazaniem stanowiska pracy i podstawy prawnej takiej kwalifikacji.

W okresie od 1 kwietnia 1997 r. do 30 października 1997 r., od 1 marca 1998 r. do 30.10.1998 r. oraz od 1 stycznia 1999 r. do 30 listopada 1999 r. wnioskodawca wykonywał w pełnym wymiarze czasu pracy wyłącznie pracę kierowcy autobusu powyżej 50 miejsc dla pasażerów. W tym czasie odwołujący jeździł tylko na trasy zagraniczne po całej Europie, m.in. do W., Francji, Hiszpanii, Austrii, i tylko jednym autobusem, którym kierował na zmianę z drugim kierowcą ze względu na przepisy o czasie pracy kierowców. Były do wyjazdy objazdowe. Wnioskodawca nie był w tym czasie delegowany do wykonywania innej pracy. Nie było w tym okresie przestojów w pracy kierowców w w/w zakładzie pracy. ( świadectwo pracy k. 13, legitymacja ubezpieczeniowa k. 18, przesłuchanie wnioskodawcy – e-prot. z 26.01.2023 r.:00:07:46-00:28:28 w zw. z 01:18:39, zeznania świadka E. B. – e-prot. z 26.01.2023 r.:01:11:42, zeznania świadka S. T. – e-prot. z 26.01.2023 r.:00:52:32-00:58:41)

W okresie od 1 listopada 2002 r. do 30 sierpnia 2008 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) spółce z o.o. na stanowisku kierowca konduktor w pełnym wymiarze czasu pracy. Wykonywał w tym czasie wyłącznie pracę kierowcy autobusu powyżej 15 miejsc. Początkowo jeździł tylko na trasie Ł. – K., a następnie Ł. – G.. Obsługiwał tylko jeden autobus. Każdy kierowca zatrudniony w tym zakładzie pracy miał jeden autobus do obsługi. Wnioskodawca nie był w tym czasie delegowany do wykonywania innej pracy. Nie było w tym okresie przestojów.

Odwołujący posiada świadectwo pracy wystawione w dniu 3 września 2008 r. przez wskazanego pracodawcę, w którym poświadczono w pkt 8, że w/w okresie wykonywał pracę w warunkach szczególnych jako kierowca autobusu o liczbie miejsc powyżej 15 wymienioną w Wykazie A dział VIII poz. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43)

( świadectwo pracy k. 14, legitymacja ubezpieczeniowa k. 19, przesłuchanie wnioskodawcy – e-prot. z 26.01.2023 r.:00:07:46-00:28:28 w zw. z 01:18:39)

We wszystkich wskazanych okresach zatrudnienia wnioskodawca przed wyjazdem wykonywał tzw. 15-minutową ocenę pojazdu, tzn. sprawdzał poziom oleju, ciśnienie, oświetlenie w autobusie. W żadnym z tych okresów odwołujący nie wykonywał napraw autobusów. Jeśli była jakaś awaria wówczas samochód był kierowany do naprawy. (przesłuchanie wnioskodawcy – e-prot. z 26.01.2023 r.:00:07:46-00:28:28 w zw. z 01:18:39)

W dniu 4 lipca 2022 r. odwołujący złożył wniosek o emeryturę wraz z rekompensatą. ( wniosek k. 1/2 akt ZUS)

W wyniku rozpoznania tego wniosku ZUS I Oddział w Ł. na mocy decyzji z 15 lipca 2022 r. przyznał wnioskodawcy emeryturę od 1 lipca 2022 r., tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek i jednocześnie zawiesił wypłatę emerytury z uwagi na to, że ubezpieczony kontynuuje zatrudnienie. Zakład wyjaśnił, że prawo do rekompensaty za pracę wykonywaną w szczególnych warunkach zostanie rozpoznane po złożeniu świadectw pracy w warunkach szczególnych . (decyzja k. 13/14 akt ZUS)

W dniu 28 lipca 2022 r. odwołujący złożył wniosek o podjęcie wypłaty emerytury w związku z rozwiązaniem stosunku pracy . (wniosek k. 19/20 akt ZUS)

W toku postępowania przed organem emerytalnym wnioskodawcy zaliczono jedynie okres zatrudnienia w warunkach szczególnych w MPK Ł. od 15 września 2008 r. do 31 grudnia 2008 r., tj. 3 miesiące i 13 dni. ( bezsporne)

Powyższy stan faktyczny został odtworzony na podstawie powołanych dokumentów, których autentyczności nie była kwestionowana przez strony, a i Sąd nie znalazł powodów by to czynić z urzędu.

Ponadto Sąd oparł się na zeznaniach świadków i – co do zasady - przesłuchaniu wnioskodawcy, albowiem są one koherentne, a także korelują z dokumentami potwierdzającymi badane okresy zatrudnienia, z którymi tworzą spójną całość.

Co do przesłuchania wnioskodawcy Sąd nie dał jedynie wiary skarżącemu w tym zakresie w jakim twierdził on, że w całym okresie zatrudnienia w (...), tj. także we wskazanych w świadectwie pracy okresach zatrudnienia na ½ etatu, w rzeczywistości wykonywał pracę w pełnym wymiarze czasu pracy. Z zeznań świadka S. T. wynika, że w (...) kierowcy autokarów pracowali w pełnym wymiarze czasu pracy w okresach od wiosny do jesieni, a w sezonie zimowym wyjazdy były sporadyczne, co koreluje z treścią świadectwa pracy odwołującego. Wnioskodawca nie wykazał, by występował o sprostowanie tego świadectwa w tym zakresie i nie zaoferował w toku postępowania sądowego żadnych innych wiarygodnych dowodów, które mogłyby podważyć treść tego świadectwa. W efekcie Sąd uznał, że wersja odwołującego pozostała w analizowanej części gołosłowna i jako taka jest nieudowodniona.

W pozostałym zakresie Sąd uznał, że zeznania wnioskodawcy są wiarygodne, polegają na prawdzie, nie noszą cech konfabulacji, albowiem znajdują potwierdzenie w innych wiarygodnych dowodach, w tym w szczególności w zeznaniach świadków.

Dając w całości wiarę zeznaniom świadków, Sąd zważył, że są to osoby obce dla stron i nie mają one żadnego interesu w składaniu zeznań korzystnych dla jednej z nich. Należy podkreślić, że wnioskodawca wskazał przesłuchanych w sprawie świadków, jako osoby, które posiadają najpełniejszą i najbardziej wiarygodną wiedzę na temat faktycznie wykonywanych przez niego czynności, charakteru jego pracy i czasu jej wykonywania w badanych okresach. Świadkowie ci pracowali w spornych okresach razem z wnioskodawcą, widzieli odwołującego podczas jego pracy, a tym samym dysponują bezpośrednią i wiarygodną wiedzą na temat wykonywanych przez niego obowiązków, a także warunków w jakich praca była świadczona. Świadkowie w szczegółowy i logiczny sposób opisali charakter pracy wnioskodawcy, a także konkretne czynności jakie wykonywał. Należy też podkreślić, że w toku postępowania sądowego pozwany nie podważał wartości zeznań świadków, a Sąd nie znalazł żadnych powodów by czynić to z urzędu, dając im w rezultacie wiarę w całości.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania są zasadne.

Przedmiotem postępowania było rozstrzygnięcie, czy wnioskodawcy przysługuje prawo do rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych ( tj. Dz.U. z 2023 r., poz. 164 ze zm.) określa warunki nabywania prawa do emerytur i rekompensat przez niektórych pracowników wykonujących pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, zwanych „emeryturami pomostowymi”, o których mowa w art. 24 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1383 z późn. zm.).

Stosownie do treści art. 2 ust. 5 cytowanej ustawy rekompensata jest to odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 tej ustawy rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat.

Stosownie do treści ust. 2 tego przepisu, rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W myśl art. 23 ust.1 i 2 ustawy, ustalenie rekompensaty następuje na wniosek ubezpieczonego o emeryturę; rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego, o którym mowa w przepisach art. 173 i art. 174 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Jako dodatek do kapitału początkowego, razem z kapitałem początkowym podlega waloryzacjom.

Celem rekompensaty, podobnie jak i emerytury pomostowej, jest łagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W przypadku rekompensaty realizacja tego celu polega jednak nie na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, lecz na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego (zob. np. M. Zieleniecki, komentarz do art. 21 ustawy o emeryturach pomostowych, LEX/el. 2017; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 31.03.2016 r., III AUa 1899/15, LEX 2044406).

Przepisy art. 2 pkt 5 i art. 21 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych, formułują dwie zasadnicze przesłanki nabycia prawa do rekompensaty, tj.:

1)  nienabycie prawa do emerytury pomostowej,

2)  osiągnięcie okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze do dnia wejścia w życie ustawy tj. do 31.12.2008 r. w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS wynoszącego co najmniej 15 lat.

Przesłanką negatywną zawartą w art. 21 ust. 2 w/w ustawy jest nabycie prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Skoro zgodnie z art. 23 tej ustawy rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego, a zgodnie z art. 173 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS kapitał początkowy ustala się dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., za których były opłacane składki na ubezpieczenie społeczne przed dniem 1 stycznia 1999 r., to warunek sformułowany w art. 21 ust. 2 cyt. ustawy o emeryturach pomostowych, należy rozumieć w taki sposób, że rekompensata jest adresowana wyłącznie do ubezpieczonych objętych systemem emerytalnym zdefiniowanej składki, którzy przed osiągnięciem podstawowego wieku emerytalnego nie nabyli prawa do emerytury z FUS obliczanej według formuły zdefiniowanego świadczenia. Analiza układu warunkującego prawo do emerytury pomostowej prowadzi do wniosku, że świadczenie to przysługuje tym pracownikom, którzy osiągnęli co najmniej 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 32 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ale nie nabyli prawa do emerytury pomostowej z powodu nieuznania ich pracy za wykonywaną w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

Stosownie do treści art. 32 ust. 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 504 ze zm.) za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Z kolei przepis art. 32 ust. 4 stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust.2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, to jest na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 z późn. zm.).

Z §1 cyt. rozporządzenia wynika, że jego treść stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, wymienione w §4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia.

Zgodnie z przepisem § 2 ust.1 w/w rozporządzenia, za okresy uzasadniające nabycie prawa do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Analiza treści Wykazu A do powołanego rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. wskazuje, że wymienione w Dziale VII „W transporcie i łączności” pod poz 2. „prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów” - stanowią prace w szczególnych warunkach.

Nadto praca kierowcy autobusu o liczbie miejsc siedzących powyżej 15 jest też wymieniona w Wykazie A dział VIII, poz. 2 pkt 2 Zarządzenia Nr 9 Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska w sprawie stanowisk pracy w zakładach pracy resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej z dnia 1 lipca 1983 r. (Dz.Urz.MSWiA Nr 2, poz. 3).

W przedmiotowej sprawie bezsporne jest, że odwołujący nie nabył prawa do emerytury pomostowej, ani prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym w związku z wykonywaniem pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze.

W niniejszym postępowaniu wnioskodawca domagał się ustalenia, że - poza niespornym okresem zatrudnienia w MPK Ł. od 15 września 2008 r. do 31 grudnia 2008 r., tj. przez 3 miesiące i 13 dni - pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w warunkach szczególnych jako kierowca autobusu o liczbie miejsc siedzących powyżej 15, również w następujących spornych okresach zatrudnienia:

1) od 1 czerwca 1987 r. do 22 września 1987 r. w MPK Ł.,

2) od 1 stycznia 1988 r. do 31 lipca 1992 r. w (...) S.A. w Ł.,

3) od 1 marca 1993 r. do 31 stycznia 1996 r. w Transport Osobowy – (...),

4) od 28 czerwca 1996 r. do 31 marca 1997 r. w (...) sp. z o.o. w Ł. ,

5) od 1 kwietnia 1997 r. do 30 listopada 1999 r. w (...) Sp. z o.o. Oddział Ł.,

6) od 1 listopada 2002 r. do 30 sierpnia 2008 r. w Sp. z o.o. (...).

Mając na uwadze stanowiska procesowe stron niniejszego sporu Sąd zważył, że powołane rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w § 2 ust. 2 zobowiązuje zakłady pracy do stwierdzenia okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji.

Natomiast w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. Nr 237, poz.1412) określone zostały środki dowodowe, które powinny być dołączone do wniosku, stwierdzające okoliczności uzasadniające przyznanie tego świadczenia.

W myśl § 21-23 w/w rozporządzenia, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia są pisemne zaświadczenia zakładów pracy, wydane na podstawie posiadanych dokumentów, oraz legitymacje ubezpieczeniowe, a także inne dowody z przebiegu ubezpieczenia. W przypadku zaś ubiegania się pracownika o przyznanie emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnym charakterze, zaświadczenie zakładu pracy powinno stwierdzać charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których jest uzależnione przyznanie takiej emerytury lub renty. Wyjątek od zasady ustalonej w powołanym przepisie jest zawarty w § 25 w/w rozporządzenia, który przewiduje, że okresy zatrudnienia mogą być udowodnione zeznaniami świadków, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy.

Tym samym brak świadectwa pracy wykonywanej w warunkach szczególnych lub wydanie świadectwa, które nie spełnia wymagań formalnych nie przekreśla ustalania, że tego rodzaju praca była wykonywana. W szczególności ubezpieczony może wykazywać innymi środkami dowodowymi, że praca świadczona była w warunkach szczególnych. W postępowaniu z zakresu ubezpieczeń społecznych stosuje się bowiem te same reguły dowodzenia, jak w zwykłym procesie cywilnym. Zastosowanie mają tu art. 6 k.c., art. 232 k.p.c.

W sprawie o świadczenia z tytułu pracy w warunkach szczególnych, gdzie przedmiotem ustaleń sądu ma być charakter zatrudnienia, dokonywanie ustaleń stanu faktycznego odbywa się z reguły poprzez przeprowadzenie dowodów osobowych oraz - o ile to jest możliwe - dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach osobowych. Osobowe źródła dowodowe (w tym zarówno zeznania świadków, jak i strony procesowej) muszą być skonfrontowane z istniejącą dokumentacją i dopiero uzyskanie przekonania graniczącego z pewnością co do przebiegu zatrudnienia, może pozwolić na pozytywne rozstrzygnięcie o prawie do świadczeń. Ocena osobowych źródeł dowodowych musi być przy tym wolna od jakiejkolwiek dowolności, uwzględniając reguły logiki oraz zasady doświadczenia zawodowego (tak SA w Szczecinie w wyroku z 27.10.2016 r., III AUa 41/16, LEX nr 2151525).

Wynikające z wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przyporządkowanie danego rodzaju pracy do określonej branży ma istotne znaczenie dla jej kwalifikacji jako pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 32 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (por. wyrok SA w Łodzi z 11.06.2013 r., III AUa 1370/12, LEX nr 1339369).

Kwalifikacja pracy jako pracy w warunkach szczególnych odbywa się na podstawie kryterium stanowiskowo-branżowego (czyli konkretne stanowisko w określonej branży). Usystematyzowanie prac o znacznej szkodliwości dla zdrowia i uciążliwości w oddzielnych działach oraz przypisanie poszczególnych stanowisk pracy do odrębnych gałęzi gospodarki nie jest przypadkowe, gdyż konkretne stanowisko jest narażone na ekspozycję czynników szkodliwych w stopniu mniejszym lub większym w zależności od tego, w którym dziale gospodarki (branży) jest umiejscowione.

Należy jednak podkreślić, że przy ustalaniu pracy w szczególnych warunkach, nie ma znaczenia nazwa zajmowanego stanowiska, lecz rodzaj pracy powierzony i faktycznie wykonywany przez ubezpieczonego. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (obowiązującym w danym systemie czasu pracy i na danym stanowisku) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Ustalenie zatem jakie prace faktycznie wykonywał wnioskodawca, nie zaś nazwa zajmowanego stanowiska, przesądza o ewentualnym istnieniu przesłanek do przyznania dochodzonego świadczenia ( por. wyrok SN z 21.04.2004 r., II UK 337/03, OSNP 2004/22/392, wyrok Sądu Najwyższego z 1.06.2010 r., II UK 21/10, L., wyrok Sądu Najwyższego z 8.06.2011 r. I UK 393/10, wyrok Sądu Najwyższego z 10.04.2014 r., II UK 395/13, Lex Nr 1455235).

Przypomnieć także wypada, że ustawodawca w obecnie obowiązujących przepisach celowo odszedł od szczegółowego określania stanowisk pracy, skupiając się na zakresach obowiązków, bowiem nazwy stanowisk pracy mogły być bardzo różne w zależności od zakładu pracy. Ponadto ustalano je często na długo przed wejściem w życie przepisów określających pracę w warunkach szczególnych.

Z tej przyczyny Sąd ma nie tylko prawo, ale i obowiązek ustalać rzeczywisty zakres obowiązków, bez względu na nazwę stanowiska.

Jednocześnie badając zasadność odwołania w niniejszej sprawie Sąd Okręgowy całkowicie podzielił pogląd wyrażony w postanowieniu Sądu Najwyższego z 3 października 2008 r., II UK 133/08, (LEX nr 658191), zgodnie, z którym „ tylko okresy wykonywania zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy wypełniają weryfikowalne kryterium uznania pracy o cechach znacznej szkodliwości dla zdrowia lub znacznego stopnia uciążliwości, lub wymagającej wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Stałe wykonywanie takich prac oznacza, że krótsze dobowo (nie w pełnym wymiarze obowiązującego czasu pracy na danym stanowisku) lub periodyczne, a nie stałe świadczenie pracy wyklucza dopuszczalność uznania pracy za świadczoną w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wskutek niespełnienia warunku stałej znacznej szkodliwości dla zdrowia lub stałego znacznego stopnia uciążliwości wykonywanego zatrudnienia” (por. też wyrok SN z 19.05.2011 r., III UK 174/10, LEX nr 901652)

Przedkładając wszystkie powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że w świetle całokształtu zgromadzonego materiału dowodowego i odtworzonych na jego podstawie faktów, wnioskodawca w sposób należyty udowodnił, iż wykonywał on w warunkach szczególnych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy nieprzerwanie wyłącznie pracę kierowcy autobusu o liczbie miejsc siedzących powyżej 15 w następujących okresach:

1)  od 18 sierpnia 1987 r., tj. po zakończeniu kursu przygotowującego dla kierowców autobusów, do 22 września 1987 r. w MPK Ł., co znalazło potwierdzenie w zaświadczeniu pracodawcy z 19 września 2022 r. k. 15 - co dało staż w ilości 3 miesięcy i 5 dni,

2)  od 1 stycznia 1988 r. do 31 lipca 1992 r. w (...) S.A. w Ł. - co dało staż w ilości 4 lat, 7 miesięcy,

3)  od 1 marca 1993 r. do 31 stycznia 1996 r. w Transport Osobowy - (...) - co dało staż w ilości 2 lat, 11 miesięcy,

4)  od 28 czerwca 1996 r. do 31 marca 1997 r. w (...) sp. z o.o. w Ł. - co dało staż w ilości 1 rok, 4 miesiące, 3 dni,

5)  od 1 kwietnia 1997 r. do 30 października 1997 r., ( 8 miesięcy) od 1 marca 1998 r. do 30.10.1998 r. (9 miesięcy) oraz od 1 stycznia 1999 r. do 30 listopada 1999 r. ( 11 miesięcy) w (...) Sp. z o.o. Oddział Ł., gdy zgodnie ze świadectwem pracy w tych okresach z całą pewnością pracował w pełnym wymiarze czasu pracy - co dało staż w ilości 2 lat, 4 miesięcy,

6)  od 1 listopada 2002 r. do 30 sierpnia 2008 r. w. (...) spółce z o.o - co dało staż w ilości 5 lat, 10 miesięcy.

Dodatkowy staż pracy wykonywanej w warunkach szczególnych w spornych okresach wyniósł łącznie 16 lat, 6 miesięcy, 3 dni .

Reasumując - stwierdzić należy, że po uwzględnieniu razem z niespornym okresem zatrudnienia w warunkach szczególnych w MPK Ł. od 15 września 2008 r. do 31 grudnia 2008 r. w ilości 3 miesiące i 13 dni, także dodatkowych spornych okresów zatrudnienia w łącznej ilości 16 lat, 6 miesięcy i 3 dni, wnioskodawca niewątpliwie spełnia wymóg posiadania co najmniej 15-letniego okresu stażu pracy w takim charakterze. Tym samym odwołującemu przysługuje prawo do rekompensaty.

W myśl art. 100 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa.

Na mocy art. 129 ust. 1 w/w ustawy emerytalnej, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Mając na względzie powyższe rozważania, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ §2 k.p.c., zmienił obie zaskarżone decyzje poprzez ustalenie wysokości emerytury odwołującego z uwzględnieniem jego prawa do rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł, jak w punkcie 2 sentencji wyroku, na podstawie art. 98 §1 i 3 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokatów (Dz.U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.), zasądzając od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rzecz W. F. łączną kwotę 360 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (2 razy po 180 zł) , przy uwzględnieniu, że każda z dwóch połączonych spraw zachowała swoją odrębność, albowiem decyzja o ich łącznym rozpoznaniu i rozstrzygnięciu miała jedynie charakter techniczny.

A.P.