Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 grudnia 2020 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że S. S. (1) u płatnika składek Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia w okresie od dnia 7 października 2019 roku do dnia 7 stycznia 2020 roku i nie podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu jako pracownik w okresie od dnia 7 października 2019 roku do dnia 7 stycznia 2020 roku.

W uzasadnieniu wskazano, że najpierw w dniu 8 października 2019 roku S. S. (1) została zgłoszona przez płatnika składek do obowiązkowych ubezpieczeń tj. emerytalnego, rentowych, wypadkowego oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego jako osoba wykonująca umowę agencyjna, umowę zlecenia lub umowę o świadczenie usług od dnia 7 października 2019 roku. Następnie od dnia 13 stycznia 2020 roku płatnik składek przekazał za ubezpieczoną zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jako pracownika od dnia 7 stycznia 2020 roku. Następnie zaś, od dnia 11 maja 2020 roku płatnik składek przekazał za ubezpieczoną zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń tj. emerytalnego, rentowych, chorobowego i wypadkowego jako pracownik od dnia 7 października 2019 r. W dniach: 18 maja, 31 sierpnia 2020 roku przekazał korekty raportów rozliczeniowych (...) za S. S. (1) z kodem tytułu 0110 00 i podstawami wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

W ocenie ZUS w przedmiotowej sprawie świadczenie pracy w ramach umowy o pracę w okresie od dnia 7 października 2019 roku do dnia 7 stycznia 2020 roku nie miało miejsca. Przedłożone w toku postępowania dokumenty świadczą o wykonywaniu przez ubezpieczoną we wskazanym okresie w ramach umowy zlecenia.

(decyzja – k. 68-72 załączonych do sprawy akt organu rentowego, postanowienie – k. 83-83 verte)

Odwołanie od w/w decyzji wniósł płatnik składek Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. zarzucając jej naruszenie art. 22 § 1 k.p. poprzez jego błędne zastosowanie i uznanie w konsekwencji, że nie zaistniały przesłanki wskazujące, że praca S. S. (1) faktycznie i rzeczywiście wykonywana była w okresie od dnia 7 października 2019 roku do dnia 7 stycznia 2020 roku na podstawie umowy o pracę.

W uzasadnieniu wskazano, że ubezpieczona wykonywała pracę osobiście od poniedziałku do piątku, w godzinach od 8-16, w siedzibie spółki przy ul. (...) w Ł.. Czynności wykonywane przez ubezpieczoną były powtarzalne i polegały na codziennym: przygotowywaniu i wystawianiu faktur, wypełnianiu dokumentów handlowych, dowożeniu materiału do kontrahentów spółki. Powyższe prace S. S. (1) wykonywała zgodnie z poleceniem pracodawcy i pod jego nadzorem. Ubezpieczona podpisywała listy obecności i otrzymywała comiesięczne wynagrodzenie płatne do 10 dnia następnego miesiąca.

(odwołanie – k. 3-6)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie przytaczając argumentację jak w zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie – k. 8-10)

Na rozprawie w dniu 21 kwietnia 2022 roku zainteresowana S. S. (1) przyłączyła się do stanowiska wnioskodawczyni.

(rozprawa z dnia 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):18:21 – 00:21:48 – płyta CD – k. 222)

Na rozprawie w dniu 24 stycznia 2023 roku wnioskodawczyni poparła odwołanie, zaś pełnomocnik ZUS wniósł o jego oddalenie.

(końcowe stanowiska stron – rozprawa z dnia 24 stycznia 2023 roku e-protokół (...):03:35 – 00:04:01 – płyta CD – k. 314)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

S. A. (obecnie S.) ukończyła w 2011 roku studia na kierunku Administracja w specjalności Administracja Publiczna w Wyższej Szkole (...) w K. i legitymuje się tytułem zawodowym licencjata.

(dyplom – k. 36-36 verte załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W 2018 roku ubezpieczona ukończyła kurs ,,Samodzielna księgowa” prowadzony przez Zakład (...) w (...) Centrum (...) w K..

(zaświadczenie – k. 35 załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Płatnik składek - Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. prowadzi na podstawie wpisu do KRS - Rejestru Przedsiębiorców od 29.04.2011 r. działalność gospodarczą, której głównym przedmiotem jest działalność związana z produkcją konstrukcji metalowych i ich części. W spornym okresie spółka zajmowała się głównie kupnem i sprzedażą biomasy, brykietu, ekogroszku.

(wypis z KRS – k. 15-17 verte, zeznania występującej w imieniu skarżącego Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. B. S. – członka zarządu na rozprawie w dniu 13 października 2022 roku e-protokół (...):09:05 – 00:16:10 – płyta CD – k. 256 w związku z rozprawą z dnia 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):03:54- 00:18:21 – płyta CD – k. 222)

W dniu 7 października 2019 roku pomiędzy Przedsiębiorstwem (...) Sp. z o.o. reprezentowanym przez członka zarządu – B. S. (zleceniodawca), a S. S. (1) (zleceniobiorca) została zawarta umowa zlecenia, na mocy której S. S. (1) zobowiązana była do świadczenia na rzecz zleceniodawcy usług w zakresie obsługi biurowej oraz obsługi magazynu, obsługi klienta w szczególności S. S. (1) zobowiązana była do wykonywania następujących czynności: wystawiania faktur, weryfikowania, kompletowania, dekretowania, księgowania dokumentów księgowych, kompletowania dokumentów niezbędnych do wystawienia faktur, weryfikowania kontrahentów do celów podatkowych podatku VAT, zapewniania właściwego obiegu dokumentacji biurowej, redagowania pism i e-maili, przygotowania dokumentów niezbędnych do kupna i sprzedaży towaru, obsługi sekretarsko – asystenckiej, wysyłania i odbierania poczty, zaopatrzenia biura, zaopatrzenia magazynu, sprzedaży towaru, kontaktu z kontrahentami, bieżącej współpracy z pracownikami (...) S.A., kontroli ilościowej i jakościowej stanów magazynowych, transportu towaru do klienta, obsługi klienta. Wskazane prace miały być wykonane w terminie od dnia 7 października 2019 roku do dnia 7 stycznia 2020 roku. za wykonane czynności zleceniobiorca otrzymywał comiesięczne wynagrodzenia brutto w wysokości 14,70 zł za godzinę płatne w terminie 14 dni od dnia otrzymania od zleceniobiorcy poprawnie wystawionego rachunku wraz z kartą ewidencji czasu pracy oraz zestawieniem wykonanych czynności.

(umowa zlecenia – k. 60-62 załączonych do sprawy akt organu rentowego, zeznania zainteresowanej S. S. (1) na rozprawie w dniu 13 października 2022 roku e-protokół (...):16:10 – 00:16:35 – płyta CD – k. 256 w związku z rozprawą z dnia 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):21:48 – 00:25:26 – płyta CD – k. 222, zeznania świadka A. C. na rozprawie w dniu 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):32:24 – 00:38:38 – płyta CD – k. 222, zeznania świadka K. M. na rozprawie w dniu 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):49:18 – 00:56:33 – płyta CD – k. 222)

Za S. S. (1) płatnik składek Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. przekazał raporty rozliczeniowe ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczenia (...) z wykazaną podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za miesiące: 10/2019 r. w kwocie 0,00 zł; 11/2019 r. w kwocie 2166,78 zł; 12/2019 r. w kwocie 2278,50 zł.

(okoliczność bezsporna)

W trakcie trwającego procesu rekrutacyjnego w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. ubezpieczona chciała w dniu 7 października 2019 roku zawrzeć umowę o pracę, a nie umowę zlecenia.

(zeznania świadka A. C. na rozprawie w dniu 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):32:24 – 00:38:38 – płyta CD – k. 222)

Z przedłożonego orzeczenia lekarskiego z dnia 7 października 2019 roku wynikało, że ubezpieczona była zdolna do podjęcia pracy.

(orzeczenie lekarskie – k. 25-25 verte załączonych do sprawy akt organu rentowego, k. 41

W dniach: 07-08.10.2019 r. ubezpieczona odbyła szkolenie BHP- instruktaż ogólny i stanowiskowy.

(karta szkolenia wstępnego – k. 23 verte załączonych do sprawy akt organu rentowego, k. 42)

Ubezpieczona wykonywała pracę na rzecz Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. od poniedziałku do piątku w godz. od 8 do 16 w siedzibie spółki.

(zeznania występującej w imieniu skarżącego Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. B. S. – członka zarządu na rozprawie w dniu 13 października 2022 roku e-protokół (...):09:05 – 00:16:10 – płyta CD – k. 256 w związku z rozprawą z dnia 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):03:54- 00:18:21 – płyta CD – k. 222, zeznania zainteresowanej S. S. (1) e-protokół (...):16:10 – 00:16:35 – płyta CD – k. 256 w związku z rozprawą z dnia 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):21:48 – 00:25:26 – płyta CD – k. 222, zeznania świadka K. M. na rozprawie w dniu 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):49:18 – 00:56:33 – płyta CD – k. 222)

Ubezpieczona miała obowiązek usprawiedliwiać swoje nieobecności, nie mogła wyznaczyć zastępstwa.

(zeznania zainteresowanej S. S. (1) e-protokół (...):16:10 – 00:16:35 – płyta CD – k. 256 w związku z rozprawą z dnia 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):21:48 – 00:25:26 – płyta CD – k. 222)

W spornym okresie S. S. (1) prowadziła korespondencję e-mail w imieniu spółki.

(korespondencja e-mail – k. 17, k. 19-19 verte załączonych do sprawy akt organu rentowego, k. 272-280)

Na dokumentach handlowych W-Z z dn. 13.11.2019 r., dn. 21.11.2019 r., dn. 28.11.2019 r., dn. 10.12.2019 r., dn. 20.12.2019 r., dn. 30.12.2019 r. widnieje podpis S. S. (1) oraz na kopii noty korygującej nr 1/10/2019 z dn. 28.10.2019 r., fakturze nr (...) z dn. 08.11.2019 r., nr 3/11/2019 z dn. 15.11.2019 r., nr (...) z dn. 30.10.2019 r., nr (...) z dn. 06.11.2019 r., nr (...) z dn. 15.11.2019 r., nr (...) z dn. 25.11.2019 r., nr (...) z dn. 13.12.2019 r., nr (...) z dn. 13.12.2019 r., nr (...) z dn. 19.12.2019 r.

(faktury – k. 14 verte-15, dokumenty W-Z – k. 16, nota korygująca – k. 16 verte, załączonych do sprawy akt organu rentowego, faktury – k. 35-40, dokumenty W-Z – k. 287-292)

Ubezpieczona w spornym okresie podlegała bezpośrednio zarządowi spółki – członkowi zarządu B. S., prezesowi zarządu – S. S. (2), A. C. zajmującym stanowisko managera w spółce.

(zeznania występującej w imieniu skarżącego Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. B. S. – członka zarządu na rozprawie w dniu 13 października 2022 roku e-protokół (...):09:05 – 00:16:10 – płyta CD – k. 256 w związku z rozprawą z dnia 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):03:54- 00:18:21 – płyta CD – k. 222, zeznania zainteresowanej S. S. (1) e-protokół (...):16:10 – 00:16:35 – płyta CD – k. 256 w związku z rozprawą z dnia 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):21:48 – 00:25:26 – płyta CD – k. 222)

W spornym okresie ubezpieczona podpisywała listy obecności.

(listy obecności – k. 21 verte – k. 22, k. 47, k. 49, k. 51 załączonych do sprawy akt organu rentowego, k. 28-31, wykaz delegacji służbowych – k. 33, zgoda na wyjście poza teren zakładu pracy w celach prywatnych w dn. 31.10.2019 r. i 17.12.2019 r. – k. 297-298, polecenia wyjazdów służbowych z dn. 15.11.2019 r. 28.11.2019 r., 10.12.2019 r. – k. 299-301, zeznania występującej w imieniu skarżącego Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. B. S. – członka zarządu na rozprawie w dniu 13 października 2022 roku e-protokół (...):09:05 – 00:16:10 – płyta CD – k. 256 w związku z rozprawą z dnia 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):03:54- 00:18:21 – płyta CD – k. 222, zeznania świadka K. M. na rozprawie w dniu 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):49:18 – 00:56:33 – płyta CD – k. 222)

Odbywane przez zainteresowaną delegacje trwały kilka godzin, nie przekraczały dziennej normy czasu pracy, zatem nie były rozliczane odrębnie.

(oświadczenie wnioskodawczyni złożone na rozprawie w dniu 24 stycznia 2023 roku e-protokół (...):01:14 – 00:03:24 – płyta CD – k. 314)

Ubezpieczonej wypłacane było wynagrodzenie płatne do 10 dnia następnego miesiąca..

(potwierdzenia przelewów – k. 38-41 załączonych do sprawy akt organu rentowego, k. 48)

W dniu 7 stycznia 2020 roku pomiędzy Przedsiębiorstwem (...) Sp. z o.o. reprezentowanym przez członka zarządu – B. S., a S. S. (1) została zawarta umowa o pracę na okres próbny od dnia 7 stycznia 2020 roku do dnia 6 kwietnia 2020 roku, na mocy której ubezpieczona została zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku pracownika administracyjno - handlowego z wynagrodzeniem zasadniczym w kwocie: 2600 brutto miesięcznie Jako miejsce wykonywania pracy wskazano: ul. (...), (...)-(...) Ł.. Z kolei jako termin rozpoczęcia pracy: 7 styczeń 2020 roku. Do zakresu obowiązków ubezpieczonej należało: wystawianie faktur, weryfikowanie, kompletowanie, dekretowanie, księgowanie dokumentów księgowych, kompletowanie dokumentów niezbędnych do wystawienia faktur, weryfikowanie kontrahentów do celów podatkowych podatku VAT, zapewnianie właściwego obiegu dokumentacji biurowej, redagowanie pism i e-maili, przygotowanie dokumentów niezbędnych do kupna i sprzedaży towaru, obsługa sekretarsko – asystenckiej, wysyłanie i odbieranie poczty, zaopatrzenie biura, zaopatrzenie magazynu, sprzedaż towaru (pellety, brykiety, ekogroszek), kontakt z kontrahentami, bieżąca współpraca z pracownikami (...) S.A., kontrola ilościowa i jakościowa stanów magazynowych, transport towaru do klienta (pellety, brykiety, ekogroszek), obsługa klienta, pozyskiwanie nowych klientów.

(umowa na okres próbny – k. 58-59, korespondencja e-mail – k. 18-18 verte, dokumenty handlowe W-Z – k. 17 verte załączonych do sprawy akt organu rentowego, listy obecności – k. 31-32, wykaz delegacji służbowych – k. 34, dokumenty handlowe W-Z – k. 293-296, korespondencja e-mail – k. 281-286, polecenia wyjazdów służbowych z dn. 15.01.2020 r. , 27.01.2020 r., 12.02.2020 r. – k. 302-304, zeznania świadka A. C. na rozprawie w dniu 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):38:38 – 00:46:05– płyta CD – k. 222)

Zainteresowana miała stałe godziny pracy, pracowała od 8 do 16. Podpisywała listy obecności. Jej praca była kontrolowana przez A. C., a także przez zarząd.

(zeznania świadka A. C. na rozprawie w dniu 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):38:38 – 00:49:18– płyta CD – k. 222, zeznania świadka K. M. na rozprawie w dniu 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):49:18 – 00:56:33 – płyta CD – k. 222)

W dniu 13 stycznia 2020 r. płatnik składek Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. przekazał za S. S. (1) zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych tj. emerytalnego, rentowych, chorobowego i wypadkowego jako pracownika od 7 stycznia 2020 r.

(okoliczność bezsporna)

Zakres obowiązków z umowy zlecenia i umowy o pracę na okres próbny był tożsamy.

(zeznania występującej w imieniu skarżącego Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. B. S. – członka zarządu na rozprawie w dniu 13 października 2022 roku e-protokół (...):09:05 – 00:16:10 – płyta CD – k. 256 w związku z rozprawą z dnia 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):03:54- 00:18:21 – płyta CD – k. 222, zeznania świadka K. M. na rozprawie w dniu 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):49:18 – 00:56:33 – płyta CD – k. 222)

Z dniem 14 lutego 2020 roku rozwiązano umowę o pracę na okres próbny łączącą ubezpieczoną z Przedsiębiorstwem (...) Sp. z o.o.

(wypowiedzenie – k. 26 verte, k. 57 załączonych do sprawy akt organu rentowego)

S. S. (1) zatrudniona była w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w okresie od dnia 7 stycznia 2020 roku do dnia 29 lutego 2020 roku.

(świadectwo pracy – k. 35 załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W dniu 11 maja 2020 r. płatnik składek Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. przekazał za S. S. (1) zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych tj. emerytalnego, rentowych, chorobowego i wypadkowego jako pracownika od 7 października 2019 r. 18 maja oraz 31 sierpnia 2020 r. przekazał korekty raportów rozliczeniowych (...) za S. S. (1) z wykazanym kodem tytułu 0110 00 i podstawami wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za miesiące: 10/2019 r. w kwocie 0,00 zł; 11/2019 r. w kwocie 2166,78 zł; 12/2019 r. w kwocie 2278,50 zł; 1/2020 r. w kwocie 1874,25 zł; 2/2020 r. w kwocie 2352,32 zł i 272,00 ( kod tytułu ubezpieczenia 3000 00); 3/2020 r. w kwocie 0,00 zł.

(okoliczność bezsporna, a ponadto wykaz osób zatrudnionych w przedmiotowej spółce – k. 67)

Płatnik składek Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. wystąpił z wnioskiem do (...) Funduszu (...).

(pełnomocnictwo – k. 107, opłata od pełnomocnictwa – k. 108, wypis z KRS – k. 109-120, umowa subwencji finansowej z dn. 11.05.2020 r. – k. 121-128 verte, decyzja z dn. 12.05.2020 r. – k. 129-129 verte, umowa subwencji finansowej z dn. 14.05.2020 r. – k. 130-137 verte, decyzja z dn. 15.05.2020 r. – k. 138-138 verte, umowa subwencji finansowej z dn. 20.05.2020 r. – k. 139-146 verte, decyzja z dn. 21.05.2020 r. – k. 147—147 verte, umowa subwencji finansowej z dn. 09.06.2020 r. – k. 148-155 verte, decyzja z dn. 10.06.2020 r. – k. 156, oświadczenie – k. 157-158, regulamin – k. 159-199)

W toku przeprowadzonej w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. kontroli, Państwowa Inspekcji Pracy zasugerowała, że zawierane w z poszczególnymi zleceniobiorcami umowy zlecenia zawierane były według tego samego szablonu – winny być umowami o pracę.

(zeznania występującej w imieniu skarżącego Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. B. S. – członka zarządu na rozprawie w dniu 13 października 2022 roku e-protokół (...):09:05 – 00:16:10 – płyta CD – k. 256 w związku z rozprawą z dnia 21 kwietnia 2022 roku e-protokół (...):03:54- 00:18:21 – płyta CD – k. 222)

Zawarta z innym zleceniobiorcą (K. P.) skarżącej umowa zlecenia została zakwestionowana przez PIP.

(protokół kontroli – k. 242-253, zeznania występującej w imieniu skarżącego Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. B. S. – członka zarządu na rozprawie w dniu 13 października 2022 roku e-protokół (...):09:05 – 00:16:10 – płyta CD – k. 256 )

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o wyżej wymienione dowody z dokumentów załączonych do akt sprawy i akt rentowych, jak również na podstawie zeznań skarżącego - Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o., zainteresowanej S. S. (1), powołanych w sprawie świadków: A. C. i K. M.. Tak zebrany materiał dowodowy, w zakresie w jakim wynikały z niego prezentowane powyżej okoliczności, sąd uznał w całości za wiarygodny jako wzajemnie i treściowo zbieżny oraz przekonywujący. Sąd dał w całości wiarę w/w zeznaniom, które potwierdziły faktyczne wykonywanie pracy przez zainteresowaną w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w okresie od dnia 7 października 2019 roku do dnia 7 stycznia 2020 roku jako pracownika, a nie jak twierdził ZUS w charakterze zleceniobiorcy. W ocenie sądu, zebrany w sprawie materiał dowodowy w sposób wyczerpujący przedstawia okoliczności mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy zwłaszcza w zakresie, w jakim dotyczyły one okoliczności zgłoszenia zainteresowanej z datą wsteczną do ubezpieczeń społecznych od dnia 7 października 2019 roku jako pracownika. Zeznania skarżącego i S. S. (1) (choć niewątpliwe zainteresowanych rozstrzygnięciem sporu na ich korzyść) nie deprecjonuje w sposób aprioryczny składanych przez nich we wskazanym zakresie zeznań, tym bardziej że na tle innych przeprowadzonych w sprawie dowodów sąd nie znalazł podstaw do tego, aby ich zeznania podważać jako nieobiektywne, a przez to niewiarygodne. Abstrahując od powyższego, samo zgłoszenie ubezpieczonego z datą wsteczną do ubezpieczeń jako pracownika nie może przesądzać o nieważności umowy czy o nieprawidłowej motywacji ubezpieczonej i płatnika składek, gdyż tego rodzaju nieprawidłowość po stronie pracodawcy nie może skutkować negatywnie po stronie ubezpieczonego pracownika. Ponadto w sprawie strony nie wnosiły także o uzupełnienie materiału dowodowego, który został przez sąd uznany za wystarczający do rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne i skutkuje zmianą zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z treścią art.6 ust.1 punkt 1, art.8 ust.1 i art.11 ust.1 i art.12 ust.1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2022.0.1009 t.j.) pracownicy, to jest osoby pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Na mocy art. 13 ust. 1 w/w ustawy, pracownicy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku.

Płatnik składek zobowiązany jest do zgłoszenia pracownika do ubezpieczeń społecznych w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia oraz do zgłoszenia wyrejestrowania pracownika, w stosunku do którego wygasł tytuł do w/w ubezpieczeń w terminie 7 dni od zaistnienia tego faktu (art. 36 ust 1, ust 2, ust 4, ust 11 powołanej ustawy).

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoba wykonująca pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. Natomiast ubezpieczeniu chorobowemu podlega dobrowolnie, zgodnie z art. 11 ust. 2 powołanej ustawy. W myśl art. 13 pkt. 2 w/w ustawy, obowiązek ubezpieczeń trwa od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy.

W myśl art. 36 ust. 1 w/w ustawy, każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych. Obowiązkiem płatnika składek – z mocy art. 46 ust. 1 i art. 47 ust. 1 w/w ustawy– jest obliczanie, rozliczanie i opłacanie należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy oraz przesyłanie w wyznaczonym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłacanie składek za dany miesiąc.

Zgodnie z art. 734 § 1 k.c. przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie; natomiast art. 750 k.c. stanowi, że do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.

Definicja pracownika, na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych, została zawarta w przepisie art.8 ust.1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który stanowi, iż za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy. Pojęcie stosunku pracy o jakim mowa w art.8 ust.1 ww. ustawy jest równoznaczne z pojęciem stosunku pracy definiowanym przez art.22 k.p. (wyrok SN z 13.07.2005 r., I UK 296/04, OSNP 2006/9-10/157).

Według art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku kodeks pracy, przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

W nawiązaniu do przepisu kodeksu pracy w literaturze i judykaturze z zakresu prawa pracy przyjęto wykładnię pojęcia „praca” z art. 22 § 1 k.p. rozumianego jako działalność:

1) zarobkowa (tj. wykonywana za wynagrodzeniem);

2) wykonywana przez pracownika osobiście (z możliwością wyręczenia się, za zgodą pracodawcy, inną osobą – w zakresie niektórych czynności);

3) mająca charakter powtarzalny, wykonywana na ogół codziennie, ewentualnie

– w dłuższych odstępach czasu, nie będąca więc jednorazowym wytworem

4) wykonywana na ryzyko pracodawcy, który na ogół dostarcza pracownikowi narzędzi do wykonywania pracy, ale też ponosi ujemne konsekwencje niezawinionych błędów popełnianych przez pracownika (tzw. ryzyko osobowe), jak również ponosi ryzyko gospodarcze i ekonomiczne związane z prowadzoną działalnością (na ogół jest to działalność gospodarcza) – musi więc np. płacić pracownikom za niezawinione przez nich przestoje, wypłacać odprawy w przypadku likwidacji stanowisk pracy z przyczyn nie dotyczących pracowników itp.;

5) wykonywana pod kierownictwem pracodawcy.

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia z dnia 17 stycznia 2006 roku III AUa 433/2005, Wspólnota (...)). Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 roku o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251).

Pracownik w ramach stosunku pracy zobowiązuje się więc do osobistego wykonywania czynności objętych umówionym rodzajem pracy. Obowiązek osobistego świadczenia pracy oznacza, że pracownik nie może powierzyć wykonywania czynności wynikających z umowy o pracę osobom trzecim. Brak bezwzględnego obowiązku osobistego świadczenia pracy wyklucza możliwość zakwalifikowania stosunku prawnego jako umowy o pracę (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 października 1998 roku w sprawie I PKN 416/98, OSNAPiUS 1999, nr 24, poz. 775).

Stosunek pracy można scharakteryzować jako „więź prawną o charakterze dobrowolnym i trwałym, łączącą pracownika i pracodawcę, której treścią jest obowiązek osobistego wykonywania pracy określonego rodzaju przez pracownika pod kierownictwem, na rzecz i na ryzyko pracodawcy oraz obowiązek pracodawcy zatrudniania pracownika przy umówionej pracy i wypłacania mu wynagrodzenia za pracę” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 26 czerwca 1996r., I. A. 10/96 - Apel. Lub. 1997, nr 2, poz. 10).

Stosunek pracy jest stosunkiem zobowiązaniowym. W stosunku tym pracownik jest zobowiązany do świadczenia pracy określonego rodzaju, na rzecz pracodawcy w sposób podporządkowany kierowniczej roli pracodawcy.

Dodać należy, że przepis art. 22 § 1 ¹ Kodeksu pracy nie stwarza prawnego domniemania zawarcia umowy o pracę, ani też nie pozbawia stron swobody decydowania o treści i charakterze łączącego je stosunku prawnego (wyrok SN z dnia 23 września 1998roku, sygn. akt II UKN 229/98 – OSNAP 1999, nr 19, poz. 627).

Rozpoznając sprawę sąd nie podzielił stanowiska ZUS w zakresie w jakim jego argumentacja skupiała się na negowaniu ważności samej czynności odwołującego się płatnika składek Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. polegającej na zgłoszeniu w dniu 11 maja 2020 roku z datą wsteczną S. S. (1) do ubezpieczeń społecznych jako pracownika od dnia 7 października 2019 roku do dnia 7 stycznia 2020 roku. Podkreślić należało, że w/w strony zawarły umowę zlecenia na okres od dnia 7 października 2019 roku do dnia 7 stycznia 2020 roku, na mocy której ubezpieczona zobowiązana była do świadczenia na rzecz płatnika składek usług w zakresie obsługi biurowej oraz obsługi magazynu, obsługi klienta.

Tymczasem przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jednoznacznie warunkują objęcie ubezpieczeniem społecznym z tytułu umowy przesłanką jej faktycznego realizowania, nie zaś od zgłoszenia danej osoby do ubezpieczeń społecznych. W cytowanym art. 6 oraz art. 13 ustawy systemowej przewidziano objęcie pracownika ubezpieczeniom społecznym z tego tytułu od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia ustania stosunku pracy. Posłużenie się przez ustawodawcę określeniem „od dnia jej wykonywania/od dnia nawiązania stosunku pracy” wyraźnie wskazuje, że objęcie ubezpieczeniem jest uwarunkowane zaistnieniem przesłanki w postaci realizacji stosunku pracy. Innymi słowy, już wykonywanie umowy o pracę – to jest, realizacja wzajemnych zobowiązań pomiędzy pracownikiem, a pracodawcą, stanowiących essentialia negotii tego stosunku prawnego – skutkuje objęciem pracownika ubezpieczeniem społecznym przez cały okres, w którym umowa jest realizowana. Konsekwencją powyższego jest powstanie po stronie pracodawcy – jako płatnika składek – obowiązku zgłoszenia danej osoby do ubezpieczeń. W oparciu o cytowane na wstępie przepisy dla objęcia ubezpieczeniem społecznym z tytułu umowy o prace, zasadnicze znaczenie ma bowiem nie prawidłowość samego zgłoszenia danej osoby do ubezpieczeń społecznych (jako nienaruszające art. 58 § 1 lub 2 k.c. albo 83 § 1 k.c.), lecz tylko to, czy stosunek pracy, z którym ustawa systemowa wiąże objecie ubezpieczeniem, był faktycznie realizowany.

W orzecznictwie dotyczącym charakteru zatrudnienia, wskazuje się, że elementem różniącym umowę o pracę od umowy zlecenia nie jest rodzaj wykonywanych czynności. Dla obu tych umów przedmiotem świadczenia mogą być bowiem identyczne czynności. Elementami istotnymi w umowie o pracę, które nie występują w umowie zlecenia, jest obowiązek pracownika osobistego świadczenia pracy, podporządkowania pracodawcy, obowiązek przestrzegania czasu pracy i przestrzegania dyscypliny pracy. Umowa zlecenia z reguły określa rodzaj wykonywanych czynności i w zasadzie nie może polegać na pozostawaniu w dyspozycji zlecającego i wykonywaniu stosownie do jego potrzeb innych czynności zlecanych. Umowa cywilnoprawna zatem ogranicza się do realizowania konkretnych czynności, bez możliwości ich zmiany w ramach zawartego stosunku prawnego. W umowie o pracę natomiast pracownik zobowiązuje się do wykonywania różnych, niekiedy różnych rodzajowo, czynności, jakie zawarte są w zakresie jego obowiązków. Istnieją różnice między uzależnieniem zleceniobiorcy, a podporządkowaniem pracownika, przemawiające przeciw utożsamianiu zakresów ich odpowiedzialności względem dającego zlecenie, czy pracodawcy. Sąd Najwyższy podkreślił, że wykonywanie takich samych czynności może występować w ramach umowy o pracę i umowy cywilnoprawnej. Cechą umowy o pracę nie jest pozostawanie w dyspozycji pracodawcy, bo to może występować też w umowach cywilnoprawnych, lecz wykonywanie pracy pod kierownictwem pracodawcy (pracy podporządkowanej). Ta cecha ma charakter konstrukcyjny dla istnienia stosunku pracy. (wyrok SN z dnia 25 listopada 2005 roku, I UK 68/05, Wokanda 2006/4/26).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że dla ustalenia, czy dana relacja zobowiązaniowa jest stosunkiem pracy, czy też strony łączy inny stosunek prawny, istotna jest nie tyle nazwa zawartej umowy, ale cechy tej umowy, nie tylko zapisane w jej treści, ale przede wszystkim dekodowane ze sposobu jej wykonywania (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 września 1997 roku w sprawie II UKN 232/97, OSNAP 1998/ 13/407; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 1997 roku w sprawie II UKN 67/97, OSNAP 1998/2/57).

O rodzaju zawartej umowy decyduje nie tylko i nie tyle jej nazwa, ile cel i zgodny zamiar stron (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 2008 r., I UK 282/07, LEX nr 411051), a podleganie bądź niepodleganie ubezpieczeniu społecznemu wynika z prawdziwego charakteru zatrudnienia, a nie z samego faktu zawarcia danej umowy.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy stwierdzić należy, w ocenie Sądu nie ma znaczenia to, jak pierwotnie nazwana została umowa łącząca strony postępowania. Elementem istotnym w analizowanej sprawie było to, czy zawarta pomiędzy stronami w dniu 7 października 2019 roku umowa zlecenia wykonywana była w sposób charakterystyczny dla stosunku pracy – w takim bowiem przypadku należy uznać, iż łączący strony stosunek oparty jest na umowie o pracę, nawet w przypadku odmiennych jak już wskazano pierwotnych postanowień zawartych w samym oświadczeniu. W ocenie sądu stosunek prawny łączący zainteresowaną z płatnikiem składek spełniał wszelkie przesłanki do zakwalifikowania go jako stosunku pracy w spornym okresie.

Zgodnie z treścią art. 83 k.c. w związku z art. 300 k.p. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru.

Zamiar nawiązania stosunku ubezpieczenia społecznego bez rzeczywistego wykonywania umowy o pracę świadczy o pozorności stosunku pracy w rozumieniu art. 83 KC oraz o fikcyjności zgłoszenia do pracowniczego ubezpieczenia społecznego. Jednocześnie nie można stwierdzić pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, w sytuacji, gdy pracownik podjął pracę i ją rzeczywiście wykonywał, a pracodawca pracę tę przyjmował. Innymi słowy to nie cel zawarcia umowy o pracę, a jej rzeczywiste wykonywanie determinuje istnienie stosunku pracy. /Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie - VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 8 września 2022 r., VII U 4369/19/

Pozorność umowy o pracę zachodzi tylko wówczas, gdy strony formalnie łączą się więzią pracowniczą, jednak od samego początku nie mają one zamiaru jej realizować albo gdy deklarują, że łączy je umowa o pracę, a faktycznie realizują inny wzorzec umowny, np. umowę zlecenia. Reasumując, znaczenie ma faktyczne niewykonywanie pracy albo jej wykonywanie jednak w realiach nie korespondujących z właściwościami pracowniczymi./Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie - VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 24 sierpnia 2022 r., VII U 323/22/ Pozorność umowy o pracę (art. 83 KC w zw. z art. 300 KP) ma miejsce nie tylko wówczas, gdy mimo jej zawarcia praca w ogóle nie jest świadczona, ale również wtedy, gdy jest faktycznie świadczona, lecz na innej podstawie niż umowa o pracę. /Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 3 listopada 2021 r., III AUa 1713/21/

Nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadczenie to przyjmował. Zarazem jednak nie wystarcza jakakolwiek praca, gdyż znaczenie ma dopiero praca przewidziana dla stosunku pracy, a nie stanowią takiej pracy czynności faktyczne pozorujące realizację umowy o pracę.

Sąd Okręgowy uznał, że charakter czynności wykonywanych przez zainteresowaną na rzecz Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w okresie od dnia 7 października 2019 roku do dnia 7 stycznia 2020 roku spełniał wszystkie obiektywne cechy stosunku pracy. W ocenie sądu z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że cele jakie chciały osiągnąć strony niniejszego postępowania zawierając ze sobą w dniu 7 października 2019 roku umowę zlecenia były charakterystyczne dla stosunku pracy, a nie stosunku cywilnoprawnego.

O wyborze rodzaju podstawy prawnej zatrudnienia decydują zainteresowane strony (art. 353 ¹ k.c. w związku z art. 300 k.p.), kierując się nie tyle przesłanką przedmiotu zobowiązania, ile sposobu jego realizacji. Decydujące jednak znaczenie należy przypisać woli stron i zamiarowi ukształtowania określony sposób treści łączącego je stosunku prawnego, zamiarowi towarzyszącemu zawarciu i kontynuowaniu stosunku umownego. Zgodnie z art. 65 § 2 k.c. w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. To rozłożenie akcentów oznacza, że argumenty językowe (gramatyczne, semantyczne) mają znaczenie drugorzędne i ustępują argumentom odnoszącym się do woli stron, ich zamiarów i celów. Charakter umowy może być oceniony po sposobie jej wykonywania i nazwa nie ma decydującego znaczenia.

Zgodnie z art. 22 § 1 ¹ kp zatrudnienie w warunkach określonych w § 1 jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Tak więc jeżeli świadczona praca spełnia warunki przypisane stosunkowi pracy możliwe jest ustalenie, że wiążąca strony umowa nie jest umową cywilnoprawną, a umową o pracę. Decydujące znaczenie mają więc cechy stosunku pracy określone w art. 22 § 1 kp oraz sformułowane przez doktrynę prawa pracy. Należy także zauważyć, że przepis art. 22 § 1 ¹ kp nie stwarza domniemania prawnego zawarcia umowy o pracę. Nie bez znaczenia dla rozstrzygnięcia o charakterze zawartej umowy mogą okazać się również okoliczności wykonywania pracy, nazwa umowy oraz wola stron (zob. orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 17 stycznia 2017 roku ( III AUa 1437/16).

W łączącym strony (zainteresowaną i płatnika składek) w spornym okresie stosunku prawnym występował wyraźny element podporządkowania. Cecha ta (podporządkowanie typu pracowniczego) ma charakter podstawowy, konstrukcyjny dla istnienia stosunku pracy (por. wyrok SN z 20 marca 1965 roku, III PU 28/64). Dla stwierdzenia, że występuje ona w treści stosunku prawnego z reguły wskazuje się na takie elementy, jak określony czas pracy i określone miejsce wykonywania czynności, podpisywanie list obecności, podporządkowanie pracownika regulaminowi pracy oraz poleceniom kierownictwa, co do miejsca, czasu i sposobu wykonywania pracy oraz obowiązek przestrzegania norm pracy, obowiązek wykonywania poleceń przełożonych, wykonywanie pracy zmianowej i stała dyspozycyjność pracownika. Z okoliczności faktycznych sprawy wynikało, że S. S. (1) w spornym okresie świadczyła pracę pod kierownictwem zarządu spółki, podlegała członkowi zarządu B. S., prezesowi zarządu – S. S. (2). Jej pracę nadzorował także A. C. zajmujący w przedmiotowej spółce stanowisko managera. Zainteresowana wykonywała ich polecenia. Namacalnym dowodem potwierdzającym świadczenie przez zainteresowaną pracy w charakterze pracownika stanowią również następujące dokumenty tj.: prowadzona przez nią korespondencja e-mail w imieniu spółki oraz dokumenty, na których widnieje jej podpis: dokumenty handlowe W-Z czy przedłożone faktury. Okoliczność ta ma kluczowe znaczenie dla oceny charakteru stosunku prawnego łączącego strony. Jak bowiem podniósł Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 22 kwietnia 2015roku (w sprawie II PK 153/14, opublikowanym w Lex 1712814) „podporządkowanie pracownika kierownictwu pracodawcy, w procesie świadczenia pracy, stanowi swoistą linię demarkacyjną, pozwalającą na wyróżnienie elementu konstrukcyjnego stosunku pracy. Na podporządkowanie pracownika składa się kierownictwo podmiotu zatrudniającego oraz wyznaczanie przez niego czasu i miejsca wykonywania pracy. Przyjmując takie założenie można twierdzić, że termin „kierownictwo” odnajduje się jedynie w zakresie świadczenia pracy. Istotą pracy umownie podporządkowanej jest możliwość codziennego konkretyzowania pracownikowi jego obowiązków, a w szczególności określania czynności mieszczących się w zakresie uzgodnionego rodzaju pracy i sposobu ich wykonywania. Bez wątpienia, czynności wykonywane przez zainteresowaną w spornym okresie ze swej istoty wymagały ścisłego podporządkowania płatnikowi i nie pozostawiały wykonującej je zainteresowanej jakiejkolwiek dozy swobody. Podkreślić trzeba, że również miejsce i czas świadczenia pracy nie były swobodnie wybierane przez zainteresowaną, bowiem zostały jej wskazane przez płatnika składek. Zainteresowana miała stałe godziny pracy, pracowała od 8 do 16 od poniedziałku do piątku w siedzibie spółki przy ul. (...) w Ł.. W trakcie pracy nie mogła opuszczać swojego stanowiska, a stawienie się do pracy oraz jej zakończenie było odnotowywane na stosownej liście obecności. Oznacza to, że pracodawca zorganizował zainteresowanej cały proces pracy. Ubezpieczona miała obowiązek usprawiedliwiać swoje nieobecności, nie mogła wyznaczyć zastępstwa. Za wykonane czynności płatnik składek wypłacał jej wynagrodzenie. O okoliczności, że zainteresowana faktycznie wykonywała swą pracę w granicach powierzonych jej obowiązków świadczy zgromadzona dokumentacja w postaci min. orzeczenia lekarskiego czy karty szkolenia wstępnego. W ocenie Sądu z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że cele jakie chciały osiągnąć strony zawierając ze sobą umowę zlecenia, były charakterystyczne dla stosunku pracy, a nie stosunku cywilnoprawnego. Z podporządkowaniem pracownika oraz osobistym świadczeniem określonego rodzaju pracy łączy się także zasada ciągłości świadczenia pracy w ramach stosunku pracy. Opisuje ona sposób wykonywania zobowiązania nałożonego na pracownika, który nie może polegać na wykonaniu jednorazowej czynności, ani też ograniczać się do kilku incydentalnych prac. Praca świadczona w ramach stosunku pracy charakteryzuje się powtarzalnością umówionych czynności, w stałych i z góry określonych odstępach czasu. Sąd ustalił, iż praca wykonywana przez zainteresowaną w spornym okresie niewątpliwie miała charakter ciągły, powtarzalny, charakterystyczny dla umowy o pracę. Ponadto wszystkie powierzone czynności zainteresowana wykonywała samodzielnie.

Znamienny dla oceny charakteru więzi prawnej łączącej strony, okazał się także fakt, że zawarta w dniu 7 października 2019 roku umowa zlecenia miała praktycznie taki sam przedmiot jak zawarta w dniu 7 stycznia 2020 roku pomiędzy Przedsiębiorstwem (...) Sp. z o.o. reprezentowanym przez członka zarządu – B. S., a S. S. (1) umowa o pracę na okres próbny. Powyższe znajduje odzwierciedlenie w zeznaniach występującej w imieniu skarżącego Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. B. S. – członka zarządu oraz świadka K. M..

W ocenie sądu spełniona została również istotna, subiektywna przesłanka istnienia w okresie od dnia 7 października 2019 roku do dnia 7 stycznia 2020 roku stosunku pracy. Zarówno, skarżący płatnik, jak i zainteresowana wykazali, że ich wolą w istocie było zawarcie umowy o pracę, a nie umowy zlecenia.

Nie bez znaczenia pozostaje również okoliczność, że w toku przeprowadzonej w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. kontroli, Państwowa Inspekcji Pracy zasugerowała, że zawierane w z poszczególnymi zleceniobiorcami umowy zlecenia zawierane były według tego samego szablonu – winny być w istocie umowami o pracę, o czym zeznała B. S..

Jak zauważa się zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie, art. 22 § 1 ¹ k.p. statuuje zasadę tzw. „miękkiego domniemania” stosunku pracy. Nie stwarza on bynajmniej domniemania prawnego zawarcia umowy o pracę. Ustawodawca pozostawia, bowiem podmiotowi zatrudniającemu i podmiotowi, który ma pracę wykonywać, swobodę wyboru podstawy prawnej, na jakiej będzie oparty mający je łączyć stosunek prawny. Skutkiem tego nie każda praca wykonywana odpłatnie jest świadczona w ramach stosunku pracy i odwrotnie. Istotne jest tak wyraźne określenie podstawy prawnej, na jakiej praca jest wykonywana, a nade wszystko zharmonizowanie tej podstawy z rzeczywistą treścią umowy.

Ze względu na powyższe, zdaniem Sądu nie sposób podzielić stanowiska ZUS, że S. S. (1) nie wykonywała pracy na podstawie umowy o pracę w okresie od dnia 7 października 2019 roku do dnia 7 stycznia 2020 roku u płatnika składek Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o., a tylko świadczyła pracę w tym okresie jako zleceniobiorca. Przeprowadzone postępowanie dowodowe pozwala na przypisanie spornemu stosunkowi prawnemu cech pracowniczego zatrudnienia z przyczyn wyżej wskazanych. Zaakcentować także należy, że zainteresowana przychyliła się de facto w swoich zeznaniach do stanowiska odwołującego się płatnika składek odnośnie tego, że łączący ją w okresie od dnia 7 października 2019 roku do dnia 7 stycznia 2020 roku stosunek umowny z wnioskodawcą był stosunkiem pracy i taka też była jej wola zawarcia umowy o pracę.

Z tych względów Sąd Okręgowy, na mocy art.477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE:
Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS –pocztą wraz z aktami rentowymi.

7 III 2023 roku.