Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

6 lipca 2023 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Dorota Załęska

Protokolant: st. sekr. sąd. Ewelina Kubiczak- Kleśta

po rozpoznaniu na rozprawie 6 lipca 2023 roku w Sieradzu

odwołania U. Ł.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z 13 stycznia 2023 r. Nr (...)

i z 1 marca 2023 r. Nr (...)

i z 1 marca 2023 r. Nr (...)zobowiązuje organ rento

w sprawie U. Ł.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o kapitał początkowy i wysokość emerytury

zmienia zaskarżone decyzje i zobowiązuje organ rentowy do ponownego ustalenia wartości kapitału początkowego oraz wysokości emerytury przyjmując za podstawę wymiaru kapitału początkowego okres 1988-1997, ze WWPW wynoszącym 74, 57% i wartością kapitału początkowego na 1 stycznia 1999 roku 73.885,68 złotych.

Sygn. akt IV U 92/23

UZASADNIENIE

Decyzją z 13.01.2023r. ((...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. ponownie ustalił U. Ł. wartość kapitału początkowego na dzień 1.01.1999r. w wysokości 54 137,27zł. Do obliczenia podstawy wymiaru kp i obliczenia wwpw przyjęto przeciętna podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych od 1.01.1989 – 31.12.1998; wwpw wyniósł 34,64%. Przyjęto okresy składkowe w wymiarze 14 lat, 1 miesiąca, 12 dni, tj. 169 miesięcy, nieskładkowe – 9 miesięcy i 13 dni, okresy sprawowania opieki nad dzieckiem – 5 miesięcy, 6 dni; łącznie okresy nieskładkowe wyniosły 1 rok, 2 miesiące, 19 dni, tj. 14 miesięcy.

Decyzją z 1.03.2023r. ((...)), ZUS w związku z przeliczeniem kapitału początkowego, przeliczył U. Ł. emeryturę od 1.02.2023r., tj. od miesiąca w którym wpłynęły nowe dowody mające wpływ na wysokość świadczenia.

Decyzją z 1.032023r. ((...)), ZUS odmówił U. Ł. przeliczenia emerytury z uwzględnieniem stawek godzinowych na podstawie przedłożonych angaży.

Nie podzielając powyższych decyzji pełnomocnik strony ustanowiony w sprawę złożył odwołania, wnosząc o ponowne ustalenie wysokości świadczeń w oparciu o załączone dokumenty osobowo płacowe.

W odpowiedziach na odwołania ZUS wnosił o ich oddalenie i połączenie spraw do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Postanowieniem z 27.04.2023r., połączono sprawy do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

U. Ł., ur. (...)

W dniu 27.12.2022r., w/w złożyła w ZUS wniosek o ponowne ustalenie kapitału początkowego, przedkładając dokumenty osobowo płacowe z okresu zatrudnienia od 1.09.1983 – 31.12.1997, 1.01.1998 – 11.03.2004 (wniosek z załącznikami /akta ZUS).

Decyzją z 13.01.2023r. ((...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. ponownie ustalił U. Ł. wartość kapitału początkowego na dzień 1.01.1999r. w wysokości 54 137,27zł. Do obliczenia podstawy wymiaru kp i obliczenia wwpw przyjęto przeciętna podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych od 1.01.1989 – 31.12.1998; wwpw wyniósł 34,64%. Przyjęto okresy składkowe w wymiarze 14 lat, 1 miesiąca, 12 dni, tj. 169 miesięcy, nieskładkowe – 9 miesięcy i 13 dni, okresy sprawowania opieki nad dzieckiem – 5 miesięcy, 6 dni; łącznie okresy nieskładkowe wyniosły 1 rok, 2 miesiące, 19 dni, tj. 14 miesięcy. Za okresy: 1.09.1983 – 31.12.1983, 1.01.1984 – 31.12.1984, 1.01.1985 – 31.12.1985, 1.01.1986 – 31.12.1986, 1.01.1987 – 24.04.1987, 1.10.1987 – 31.12.1987, 1.01.1988 – 31.12.1988, 1.01.1989 – 31.12.1989, 1.01.1990 – 31.12.1990, 1.01.1991 – 31.12.1991, 1.01.1992 – 31.12.1992, 1.01.1993 – 31.12.1993, 1.01.1994 – 31.121994, 1.01.1995 – 31.12.1995, 1.01.1996 – 31.12.1996, 1.01.1997 – 31.12.1997, 1.01.1998 – 31.12.1998, przyjęto minimalne wynagrodzenia obowiązujące w j.g.u. (decyzja k. 10 – 12/akta ZUS; odpowiedź na odwołanie k. 48-49/akta sprawy).

Decyzją z 28.02.2023r., po rozpoznaniu wniosku z 16.02.2023r., ZUS ponownie ustalił wnioskodawczyni kapitał początkowy na dzień 1.01.1999r. Okresy składkowe i nieskładkowe pozostawiono na tym samym poziomie, zianie uległ wwpw kp, który wyniósł 41,87%. Przy ustalaniu pw kp uwzględniono wynagrodzenia na podstawie stawki miesięcznej według następujących wartości: za 1990r. – 5862 000zł., za 1991r. – 7 138 900zł., za 1993r. – 13 200 000zł., za 1994r. – 31 200 000zł., za 1995r. – 4 104 00zł., za 1996r. – 4 512 00zł., za 1997r. – 3 346 00zł. za okresy: 1.09.1983 – 24.04.1987, 1.10.1987 – 31.03.1990, 1.08.1991 – 30.06.1993, uwzględniono minimalne wynagrodzenia w j.g.u. (decyzja k. 49-51, wykaz wprowadzonych dochodów ubezpieczonego k. 59/akta ZUS).

Decyzją z 1.03.2023r. ((...)), ZUS w związku z przeliczeniem kapitału początkowego, przeliczył U. Ł. emeryturę od 1.02.2023r., tj. od miesiąca w którym wpłynęły nowe dowody mające wpływ na wysokość świadczenia (decyzja/akta ZUS).

Kolejną decyzją z 1.03.2023r. ((...)), ZUS odmówił U. Ł. przeliczenia emerytury z uwzględnieniem stawek godzinowych na podstawie przedłożonych angaży (decyzja/akta ZUS).

W postepowaniu odwoławczym dopuszczono dowód z opinii biegłego z zakresu rachunkowości, który po zapoznaniu się z aktami rentowymi, stanowiskiem stron procesu, aktami sprawy, dokumentacją osobową z okresu zatrudnienia od 1.09.1983 - 31.12.1998r. dokonał hipotetycznego obliczenia podstawy wymiaru i wysokość kapitału początkowego wnioskodawczyni w najkorzystniejszym wariancie (k. 52/akta sprawy).

Wnioskodawczyni udokumentowała okresy pracy: (...) Spółka Akcyjna Zakład w P. (świadectwo pracy) od 1.09.1983 - 31.12.1997, w tym urlop wychowawczy od 25.04.1987 - 30.09.1987, zwolnienie lekarskie od 7.05.1997 - 31.12.1997, Firma Produkcyjno - Handlowa (...) w O., Zakład Produkcyjny w U. (świadectwo pracy) od 1.01.1998 - 31.12.1998 i dalej do 11.03.2004r. Do 31.12.1998r., wnioskodawczyni udokumentowała okresy pracy: składkowe -14 lat, 1 m-c, 12 dni, nieskładkowe - 9 m-cy, 13 dni, opieka nad dzieckiem (urlop wychowawczy) - 5 m-cy, 6 dni. Według skróconego odpisu aktu urodzenia, wnioskodawczyni urodziła w dniu 10.12.1986r. syna D.. Udokumentowane zostały wynagrodzenia według Rp 7 wystawionego przez (...) Zakład Produkcyjny w U. z 2.01.2006r. za okresy pracy od 1.09.1983 - 31.12.1998r. - sporządzony na podstawie kart zarobków pracownika, których brakuje w aktach sprawy i aktach emerytalnych - nie można zatem dokonać weryfikacji (poprawności) ich wyliczeń), tj. 1983r. od 01.09. - 31.410,00 Rp 7, przec. wyn. - 173.700,00, do 4 m-cy 57.900,00, wskaźnik 54,25%, 1984r. - 145.304,00 jw., przec. wyn. 202.056,00, wskaźnik 71,91%, 1985r. - 182.119,00 jw., przec. wyn. - 240.060,00, wskaźnik 75,86%, 1986r. - 229.856,00 jw., przec. wyn. - 289.140,00, wskaźnik 79,50%, 1987r. - 101.410,00 jw., przec. wyn. - 350.208,00, do 7 m-cy - 204.288,00, wskaźnik 49,64%, 1988r. -729.938,00 jw., przec. wyn. - 637.080,00, wskaźnik - 114,58%, 1989r. - 1.736.120,00 jw., przec. wyn. - 2.481.096,00, wskaźnik 69,97%, 1990r. - 7.271.150,00 jw., przec. wyn. - 12.355.644,00, wskaźnik 58,85%, 1991r. - 14.982.300,00 jw., przec. wyn. - 21.240.000,00, wskaźnik 70,54%, 1992r. - 20.427.300,00 jw., przec. wyn. 35.220.000,00, wskaźnik 58,00%, 1993r. - 36.499.500,00 jw., przec. wyn. - 47.940.000,00, wskaźnik 76,14%, 1994r. - 58.528.400,00 jw., przec. wyn. 63.936.000,00, wskaźnik 91,54%, 1995r. - 6.118,40 jw., przec. wyn. 8.431,44, wskaźnik 72,57%, 1996r. - 7.289,60 jw., przec. wyn. 10.476,00,wskaźnik 69,58%, 1997r. - 8.149,60 jw., przec. wyn. 12.743,16, wskaźnik 63,95%, 1998r. - 7.463,20 jw., przec. wyn. - 14.873,88, wskaźnik 50,18%.

ZUS ze względu na brak podpisu komórki finansowej na druku Rp 7 z 2.01.2006r., nie uwzględnił w wyliczeniu kapitału początkowego w/w wynagrodzeń, przyjmując do wyliczenia za ten okres, tj. za lata 1983 - 1998 najniższe wynagrodzenia w j.g.u. plus wyliczenia dokonane przez ZUS - notatka kolegialna ZUS z 28.02.2023r. i tak: 1983r. od 01.09. - 21.600,00, przec. wyn. - 73.700,00, do 4 m-cy 57.900,00, wskaźnik 37,31%, 1984r. - 64.800,00, przec. wyn. - 202.056,00, wskaźnik 32,07%, 1985r. - 64.800,00, przec. wyn. - 240.060,00, wskaźnik 26,99%, 1986r. - 64.800,00, przec. wyn. - 289.140,00, wskaźnik 22,41%, 1987r. do 24.04. - 26.599,92, od 01.10. 21.000,00, razem 47.600,00, przec. wyn. - 350.208,00, do 7 m-cy 204.288,00, wskaźnik 23,30%, 1988r. - 108.000,00, przec. wyn. - 637.080,00, wskaźnik 16,95%, 1989r. - 287.100,00, przec. wyn. 2.481.096,00, wskaźnik 11,57%, 1990r. do 31.03 - 360.000,00, od 24.04. – 2.646.000,00 + 5.862.000,00 wylicz. ZUS, razem 6.222.000,00, przec. wyn. – 12.355.644,00, wskaźnik 50,36%, 1991r. - 7.138.900,00 + 3.268.000,00 jw., razem 10.406.900,00, przec. wyn. - 21.240.000,00, wskaźnik 49,00%, 1992r. - 13.050.000,00 najn. wyn. w jgu, przec. wyn. 35.220.000,00, wskaźnik 37,05%, 1993r. - 13.200.000,00 wg wylicz. ZUS plus 9.000.000,00 najn. wyn. od m-ca I-VI, razem 22.200.000,00, przec. wyn. 47.940.000,00, wskaźnik 46,31%, 1994r. - 31.200.000,00 wg ZUS, przec. wyn. 63.936.000,00, wskaźnik 48,80%, 1995r. - 4.104,00 wg ZUS jw., przec. wyn. 8.431,44, wskaźnik 48,67%, 1996r. 4.512,00 jw., przec. wyn. 10.476,00, wskaźnik 43,07%, 1997r. - 3.346,00 jw. plus 2.250,00 najn. wyn. (od VIII —XII), razem 5.596,00, przec. wyn. 12.743,16, wskaźnik 43,91%, 1998r. - 5.950,00, wg wyliczeń ZUS, przec. wyn. 14.873,88, wskaźnik 40,00%. Najkorzystniejszy wwpw kapitału początkowego przyjęty przez ZUS do wyliczenia kapitału początkowego jest z lat 1989 - 1998 i wynosi 41,87% (418,74 : 10).

Kapitał początkowy wyliczony przez ZUS przy wwpw wynoszącym 41,87% decyzją z 28.02.2023r. wynosił 57.713,26zł.

Hipotetyczne wyliczenie wynagrodzeń za okres od 1.09.1983 - 31.12.1998 wynikające z dokumentacji kadrowej, tj. według umów o pracę i aneksów wnioskodawczyni w tym okresie otrzymywała wynagrodzenia:

- umowa o pracę z 31.08.1983r. - od 1.09.1983r. otrzymywała wynagrodzenie 26zł./godz. w systemie dniówkowo premiowym w kat. VI plus premia w wysokości do 30% płacy zasadniczej, praca w wymiarze 42 godz. tygodniowo,

- według umowy o pracę z 29.02.1984r. - od 01.03.1984r. stawka 30zł./godz., plus premia do wysokości 72% średniego zarobku akordowego robotników bezpośrednio produkcyjnych zakładu, 42 godz. tygodniowo,

- wg aneksu z 4.11.1985r. - od 01.11.1985r. stawka 100zł./godz., plus premia do 10% średniego wynagrodzenia akordowego jw. - 42 godz. tygodniowo,

- wg umowy o pracę z 1.10.1987r. - od 1.10.1987r. wg stawki 110zł./godz. plus premia do 10% jw. - 42 godz. tygodniowo,

- wg aneksu z 15.02.1988r. - od 1.01.1988r. wynagrodzenie wg stawki 126zł./godz., plus premia do 10% średniego wynagrodzenia jw.,

- wg aneksu z 5.05.1988r. - od 1.04.1988r. wynagrodzenie wg stawki zasadniczej 181zł./godz., plus premia do 10% jw.,

- wg aneksu z 2.09.1988r. - od 1.08.1988r. wynagrodzenie wg stawki zasadniczej 218zł./godz., plus premia do 10% jw., plus dodatek stażowy 5%,

- wg aneksu z 6.01.1989r. - od 01.01.1989r. wynagrodzenie wg stawki zasadniczej 330zł./godz., plus premia do 10% jw., plus dodatek stażowy 5%, wg aneksu z 21.03.1989r. - od 02.09.1989r. dodatek stażowy w wysokości 5% od stałej kwoty 45.000zł., tj. 225zł./godz.,

- wg aneksu z 31.03.1989r. - od 01.05.1989r. wg stawki wynagrodzenia 340zł./godz., plus nagroda uznaniowa,

- wg aneksu z 2.08.1989r. - od 1.08.1989r. stawka zasadnicza wynosi 455zł./godz., plus przejściowa premia wyrównawcza 30%, plus dodatek stażowy 5% jw.,

- wg aneksu z 1.09.1989r. - od 1.09.1989r. wg stawki zasadniczej 1000zł./godz. (bez premii wyrównawczej), plus premia 10%, plus dodatek stażowy,

- wg aneksu z 27.10.1989r. - od 1.10.1989r. wg stawki 1.520zł./godz., plus premia 10%, plus stażowy dodatek,

- wg aneksu z 28.02.1990r. - od 1.02.1990r. wg stawki 3.000zł./godz., plus premia 10%, plus dodatek stażowy,

- wg aneksu z 3.04.1990r. - od 01.04.1990r. wynagrodzenie w systemie zryczałtowanym 534.000zł. za m-c, plus premia 10%, plus dodatek stażowy,

- wg aneksu z 3.07.1990r. - od 1.07.1990r. wynagrodzenie 710.000zł. miesięcznie, plus premia, plus dodatek stażowy,

- w porozumieniu z 18.02.1991r. - od 01.02.1991r. wynagrodzenie zasadnicze wynosiło 1.070.000zł. miesięcznie, plus premia i dodatek stażowy (nie określono),

- wg aneksu z 28.06.1991r. - od 01.07. do 31.07. wynagrodzenie 1.078,90zł. miesięcznie, plus dodatek stażowy 8%, plus premia 10%,

- wg umowy o pracę z 1.08.1991r. - od 01.08.1991r. wynagrodzenie w systemie akordowym wynosiło 6.180zł./godz., plus premia motywacyjna - nie określono,

- wg umowy o pracę z 1.07.1993r. - od 1.07.1993r. wynagrodzenie wynosiło 2.200.000zł. miesięcznie, plus premia (nie określono w jakiej wysokości) i dodatek stażowy,

- wg aneksu z 2.06.1994r. - od 1.05.1994r. wynagrodzenie zasadnicze wynosiło 2.800.000zł. miesięcznie, plus premia i dodatek stażowy,

- wg aneksu z 2.01.1995r. - od 1.01.1995r. wynagrodzenie wynosiło 342zł. miesięcznie, plus pozostałe składniki bez zmian,

- wg aneksu z 31.10.1996r. - od 1.10.1996r. wynagrodzenie zasadnicze wynosiło 478zł. miesięcznie, plus pozostałe składniki bez zmian,

- wg umowy o pracę z 31.07.1997r. - od 1.08.1997r. wynagrodzenie wg stawki 2,91zł./godz. w akordowym systemie, plus premia regulaminowa, plus dodatek stażowy 13% od IX/1997r. -14%,

- wg umowy o pracę z 1.01.1998r. - od 1.01.1998r. wynagrodzenie wynosiło 2,91zł./godz., plus premia, plus dodatek stażowy 14%,

- wg aneksu z 26.03.1999r. - od 1.03.1999r. wynagrodzenie według stawki 3,50zł./godz. - staż pracy wliczony w stawkę godzinową.

Ze względu na brak kart zarobkowych pracowników, nie ma możliwości zweryfikowania wyliczeń zarobków podanych na ich podstawie w Rp - 7, brakuje również danych dotyczących ilości przepracowanych 42 godzin w systemie dniówkowym bądź akordowym, jak i średnich zarobków akordowych robotników bezpośrednio produkcyjnych, uwzględnianych do wyliczenia wypłaconych premii, wynagrodzeń zryczałtowanych, jak i określonych stałych kwot przyjmowanych przy wyliczeniach dodatku stażowego.

Na podstawie w/w umów i aneksów nie da się precyzyjnie wyliczyć wynagrodzeń miesięcznych jak i rocznych. Uwzględniając przynajmniej oczywistą część informacji z w/w umów i aneksów do nich, uwzględniając m. in. wynagrodzenie zasadnicze do wyliczenia dodatku stażowego, to do wyliczenia wynagrodzeń wynikających z powyższych umów o pracę i aneksów przyjęto 42 godz. tydzień pracy, tj. zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 18.12.1981r. - 3 tygodnie 5 dni x 8 godz. i 1 tydzień 6 dni x 8 godz. przy 38 dniach wolnych (jedna pracująca sobota oraz uwzględniono (przy braku jasności) tylko wynagrodzenie zasadnicze i pozostałe składniki jasno wynikające z w/w umów i aneksów) i tak:

- 1983r. - od 01.09. do 31.12. wnioskodawczyni przepracowała 712 godz. wg stawki 26zł./godz., plus 30% premia od wynagrodzenia zasadniczego. Wynagrodzenie wynosiło: zasadnicze 712 godz. x 26zł./godz. = 18.512zł. plus 30% premii, tj. 18.512zł. x 30% = 5.554zł., razem 24.066zł., podstawa wymiaru wynosiłaby 41,56%, tj. 24.066zł. : 173.700zł., do 4 m-cy pracy, tj. 57.900zł. = 41,56%,

- 1984r. – wnioskodawczyni przepracowała łącznie 2136 godz. i tak: do 29.02. - przepracowała 360 godz. wg stawki 26zł./godz. plus 30% premii, od 01.03. do 31.12. - przepracowała 1776 godz. wg stawki 30zł./godz. plus premia, którą przyjęto w wysokości 30% (72% średniego zarobku akord. pracow. - nie określono średniego zarobku). Wynagrodzenie wynosiło: zasadnicze: 360 godz. x 26zł./godz. = 9.360zł., 1776 godz. x 30zł./godz. = 53.280zł., razem 62.640zł. plus 30% premii, tj. 62.640zł. x 30% = 18.792zł., ogółem 81.432zł., podstawa wymiaru wynosiłaby 40,30%, tj. 81.342zł.: 202.056zł. = 40,30%,

- 1985r. - wnioskodawczyni przepracowała łącznie 2120 godz., i tak: do 31.10. - przepracowała 1784 godz. wg stawki 30zł./godz. plus 30% premia, od 01.11 - przepracowała 336 godz. wg stawki 100zł./godz., nie uwzględniono premii. Wynagrodzenie wynosiłoby: zasadnicze do 31.10 - 1784 godz. x 30zł./godz. = 53.520zł. plus 30% premii, tj. 53.520zł. x 30% = 16.056zł., zasadnicze od 01.11. 336 godz. x 100zł./godz. = 33.600zł., premii nie uwzględniono, razem 103.176zł. Podstawa wymiaru wynosiłaby 42,98%, tj. 103.176zł. : 240.060zł. = 42,98%,

- 1986r. - wnioskodawczyni przepracowała 2128 godz. wg stawki 100zł./godz., premii nie uwzględniono (10% średniego wyn. akord.). Wynagrodzenie zasadnicze wynosiłoby: 2128 godz. x 100zł./godz. = 212.800zł. Podstawa wymiaru wynosiłaby 73,60%, tj. 212.800zł. : 289.140zł. = 73,60%, - 1987r. - wnioskodawczyni przepracowała od 01.01. do 24.04. i od 01.10. do 31.12. - 1216 godz. (od 25.04. do 30.09. przebywała na urlopie wychowawczym) i tak: do 24.04. wg stawki 100zł./godz. - przepracowała 672 godz. od 01.10. do 31.12. - przepracowała 544 godz. wg stawki 110zł./godz. Premii nie uwzględniono - nie określono jej wysokości. Urlop wychowawczy od 25.04. do 30.09. Wynagrodzenie zasadnicze wynosiłoby: do 24.04. przepracowała 672 godz. wg stawki 100zł./godz. = 67.200zł., od 25.04. do 30.09. urlop wychowawczy, od 01.10 - przepracowała 544 godz. wg stawki 110zł./godz. = 59.840zł., razem 127.040zł., podstawa wymiaru wynosiłaby 62,19%, tj. 127.040zł. : 350.208zł., do 7 m-cy 204.288zł. = 62,19%,

- 1988r. - wnioskodawczyni razem przepracowała 2016 godz., tj. 252 dni pracy x 8 godz. (wszystkie soboty wolne) i tak: od 01.01. do 31.03. przepracowała 504 godz. wg stawki 126zł./godz., plus premia do 10% średniego wynagrodzenia akord, pracown. produkc., nie określono tej kwoty, dlatego nie ujęto w wyliczeniach, od 01.04. do 31.07. - przepracowała 664 godz. wg stawki 181zł./godz., premia jw., od 01.08. do 31.12. - przepracowała 848 godz. wg stawki 218zł./godz., premia jw. plus dodatek stażowy 5% od 01.09. Wynagrodzenie wynosiłoby: zasadnicze: do 31.03. - przepracowała 504 godz. wg stawki 126zł./godz. = 63.504zł., od 01.04. do 31.07. przepracowała 664 godz. wg stawki 181zł./godz. = 120.184zł., od 01.08. do 31.12. przepracowała 848 godz. wg stawki 218zł./godz. = 184.864zł. plus dodatek stażowy 5% od wyn. zasadn., tj. od 01.09. przepracowała 672 godz. x 218zł./godz. x 5% = 7.325zł., razem 375.877zł. Podstawa wymiaru za 1988r. wynosiłaby 59,00%, tj. 375.877zł. : 637.080zł. = 59%,

- 1989r. - wnioskodawczyni przepracowała łącznie 2000 godz., tj. 250 dni x 8 godz. i tak: od 01.01. do 30.04. - przepracowała 664 godz. wg stawki 330zł./godz. + 5% dodatek stażowy, od 01.05. do 31.07. - przepracowała 504 godz. wg stawki 340zł./godz. + 5% jw., od 1.08. do 31.08. - przepracowała 176 godz. wg stawki 455zł./godz., + 30% premii, + 5% dodatek stażowy, od 01.09. do 30.09. - przepracowała 168 godz. wg stawki 1000zł./godz., plus 10% premii, plus dodatek stażowy 6%, od 01.10. do 31.12. - przepracowała 488 godz. wg stawki 1520zł./godz., plus 10% premii, plus 6% dodatek stażowy. Wynagrodzenie wynosiłoby: do 30.04. - 664 godz. wg stawki 330zł./godz. plus 5% dodatek stażowy, tj. 219.120zł. x 5%, od 01.05. do 31.07. - 504 godz. wg stawki 340zł./godz. plus 5% dodatek stażowy, tj. 171.360zł. x 5%, od 01.08. do 31.08. - 176 godz. wg stawki 455zł./godz. plus premia 30%, tj. 80.080zł. x 30% plus 5% dodatek stażowy, tj. 80.080zł. x 5%, od 01.09. do 30.09. - 168 godz. wg stawki 1000zł/.godz. plus 10% premii, tj. 168.000zł. x 10% plus 6% dodatek stażowy, tj. 168.000zł. x 6%, - od 01.10. do 31.12. - 488 godz. wg stawki 1520zł./godz. plus 10% premii, tj. 741.760zł. x 10% plus 7% dodatek stażowy, tj. 741.760zł. x 7%, razem 1.580.851zł., podstawa wymiaru za 1989r. wynosiłaby 63,72%, tj. 1.580.851zł. : 2.481.096zł. : 63,72%,

- 1990r. - wnioskodawczyni przepracowała do 31.03. - 504 godz., od 01.04. wynagrodzenie miesięczne i tak: do 31.01. - przepracowała 168 godz. wg stawki 1520zł./godz. = 255.360zł. plus 10% premii, tj. 255.360zł. x 10% = 25.536zł. plus 7% dodatek stażowy, tj. 255.360zł. x 7% = 17.875zł., 01.02. do 31.03. - przepracowała 336 godz. wg stawki 3000zł./godz. = 1.008.000zł. plus 10% premii, tj. 1.008.000zł. x 10% = 100.800zł. plus 7% dodatek stażowy, tj. 1.008.000zł. x 7% = 70.560zł., od 01.04. do 30.06. - wynagrodzenie miesięczne 534.000zł., tj. 3 m-ce x 534.000zł. = 1.602.000zł. plus 10% premii, tj. 1.602.000zł. x 10% = 160.200zł. plus 7% dodatek stażowy, tj. 1.602.000zł. x 7% = 112.140zł., od 01.07. do 31.12. - wynagrodzenie miesięczne 710.000zł., tj. 6 m-cy x 710.000zł. = 4.260.000zł. plus 10% premii, tj. 4.260.000zł. x 10% = 426.000zł. plus 7% dodatek stażowy od VII - VIII, tj. 710.000zł. x 2 m-ce x 7% = 99.400zł. plus 8% dodatek stażowy od IX - XII, tj. 710.000zł. x 3 m-ce x 8% = 170.400zł., razem 8.308.271zł., podstawa wymiaru za 1990r. wynosiłaby 67,24%, tj. 8.308.271zł. : 12.355.644zł. = 67,24%, 1

- 1991r. - wnioskodawczyni do lipca otrzymywała wynagrodzenie miesięczne, a od 01.08. do 31.12. przepracowała 832 godz. i tak: do 31.01. zasadnicze wynagrodzenie miesięczne wynosiło 710.000zł., tj. 1 x 710.000zł. = 710.000zł. plus premia 10% = 71.000zł. plus dodatek stażowy 8% = 56.800zł., od 01.02. do 30.06. - wynagrodzenie zasadnicze 1.070.000zł. miesięcznie, tj. 5 m-cy x 1.070.000zł. = 5.350.000zł. plus 10% premii, tj. 5.350.000zł. x 10% = 535.000zł. plus 8% dodatek stażowy, tj. 5.350.000zł. x 8% = 428.000zł., od 01.07. do 31.07. zasadnicze wynagrodzenie miesięczne 1.078.900zł., tj. 1 m-c x 1.078.900zł.= 1.078.900zł. plus 10% premii, tj. 1.078.000zł. x 10% = 107.890zł. plus 8% dodatek stażowy, tj. 1.078.900zł. x 8% = 86.312zł., od 01.08. do 31.12. - przepracowała 832 godz. wg stawki 6180zł./godz., nie określono wysokości premii, plus dodatek stażowy 9% wynagrodzenie wynosiło: od 01.08. - 31.12. zasadnicze - 832 godz. wg stawki 6.180zł./godz. = 5.141.760zł. plus dodatek stażowy za VIII - 8%, tj. 168 godz. x 6180zł./godz. x 8% = 83.059zł. plus od 01.09. - 9%, tj. 664 godz. x 6180zł./godz. x 9% = 369.317zł., razem 14.018.038zł., podstawa wymiaru za 1991r. wynosiłaby 66,00%, tj. 14.018.038zł. : 21.240.000zł. = 66,00%, 1992r. – wnioskodawczyni przepracowała 2024 godz. wg stawki 6180zł./godz. Wynagrodzenie wynosiłoby: zasadnicze 2024 godz. x 6180zł./ godz. = 12.508.320zł., nie uwzględniono premii motywacyjnej - nie podano jej wysokości, dodatek stażowy - do VIII - 9%, tj. 1344 godz. x 6180zł./godz. x 9% = 747.533zł., od IX - 10% dodatek stażowy, tj. 680 godz. x 6180zł./godz. x 10% = 420.240zł., razem 13.676.093zł., podstawa wymiaru za 1992r. wynosiłaby 38,83%, tj. 13.676.093zł. : 35.220.000zł. = 38,83%,

- 1993r. - do 30.06. przepracowała 984 godz., od 01.07. wynagrodzenie miesięczne, i tak: do 30.06. wynagrodzenie zasadnicze wynosiło 6180zł./godz., plus dodatek stażowy 11%, przepracowała w tym okresie 984 godz., od 01.07. do 31.12. wynagrodzenie zasadnicze wynosiło 2.200.000zł. miesięcznie, plus dodatek stażowy jw. do 31.08. -10%, i od 01.09. - 11%, tj. wynagrodzenie wynosiło: do 30.06. zasadnicze - 984 godz. x 6180zł./godz. = 6.081.120zł. plus dodatek stażowy 10% x 6.081.120zł. = 608.112zł., od 01.07. wynagrodzenie zasadnicze wynosiło 6 m-cy x 2.200.000zł.= 13.200.000zł. plus dodatek stażowy do 31.08., tj. 2 x 2.200.000zł. x 10% = 440.000zł. plus dodatek stażowy od 01.09., tj. 4 m-ce x 2.200.000zł. x 11% = 968.000zł., razem 21.297.832zł., podstawa wymiaru za 1993r. wynosiłaby 44,43%, tj. 21.297.832zł. : 47.940.000zł. = 44,43%,

- 1994r. - wnioskodawczyni otrzymywała wynagrodzenie zasadnicze: do 30.04. w wysokości 2.200.000zł. miesięcznie, nie określono wysokości premii, plus dodatek stażowy 11%, od 01.05. zasadnicze w wysokości 2.800.000zł. miesięcznie plus dodatek stażowy do 31.08. - 11%, od 01.09. -12%. Wynagrodzenie wynosiłoby: do 30.04. zasadnicze - 4 m-ce x 2.200.000zł. miesięcznie = 8.800.000zł.plus dodatek stażowy 8.800.000zł. x 11% = 968.000zł., od 01.05. zasadnicze - 8 m-cy x 2.800.000zł. = 22.400.000zł. plus dodatek stażowy do 31.08. -11%, tj. 4 m-ce x 2.800.000zł. x 11% = 1.232.000zł., dodatek stażowy od 01.09. - 12%, tj. 4 m-ce x 2.800.000zł. x 12% = 1.344.000zł., razem 34.744.000zł., podstawa wymiaru za 1994r. wynosiłaby 54,34%, tj. 34.744.000zł. : 63.936.000zł. = 54,34%,

- 1995r. - wynagrodzenie zasadnicze wnioskodawczyni od 01.01. wynosiło 342zł. miesięcznie, plus dodatek stażowy do 31.08. w wysokości 12%, od 01.09. - 13%. Wynagrodzenie wynosiłoby: zasadnicze - 342zł. x 12 m-cy = 4.104zł. plus dodatek stażowy do 31.08. 12%, tj. 342zł. x 8 m-cy x 12% = 328zł. plus dodatek stażowy od 01.09. -13%, tj. 342zł. x 4 m-ce x 13% = 178zł.,razem 4.610zł., podstawa wymiaru za 1995r. wynosiłaby 54,68%, tj. 4610zł. : 8.431,44zł. + 54,68%,

- 1996r. - wynagrodzenie zasadnicze wnioskodawczyni do 30.09. wynosiło 342zł. miesięcznie, plus dodatek stażowy 13%,- od 01.10. - wynagrodzenie zasadnicze wynosiło 478zł. miesięcznie plus 14% dodatek stażowy. Wynagrodzenie wynosiłoby: zasadnicze do 30.09. - 342zł. x 9 m-cy = 3.078zł. plus dodatek stażowy 3.078zł. x 13% = 400zł., od 01.10. - 478zł. x 3 m-ce = 1.434zł. plus dodatek stażowy 14%, tj. 1434zł. x 14% = 201zł., razem 5.113zł., podstawa wymiaru za 1996r. wynosiłaby 48,81%, tj. 5.113zł. : 10.476zł. = 48,81%,

- 1997r. - wynagrodzenie zasadnicze wnioskodawczyni do 31.07. wynosiło 478zł. miesięcznie, plus dodatek stażowy 13%, od 01.08. wynagrodzenie wynosiło 2,91zł./godz. - przepracowała 832 godz., plus 13% dodatek stażowy do 31.08., od 01.09. - 14%. Wynagrodzenie wynosiłoby: zasadnicze do 31.07. - 478zł. x 7 m-cy = 3.346zł., plus dodatek stażowy 13%, tj. 3.346zł. x 13% = 435zł., od 01.08. - zasadnicze przepracowała 832 godz. wg stawki 2,91zł./godz. = 2.421zł. plus dodatek stażowy 13% za 160 godz. w m-cu VIII, tj. 160 godz. x 2,91zł./godz. x 13% plus dodatek stażowy od IX w wysokości 14%, tj. wyn. od IX, tj. 672 godz. x 2,91zł./godz. x 14, razem 6.542zł., podstawa wymiaru za 1997r. wynosiłaby 51,34%, tj. 6.542zł. : 12.743,16zł. = 51,34%,

- 1998r. - wnioskodawczyni przepracowała 2024 godz. wg stawki 2,91zł./godz., plus 14% dodatek stażowy do 31.08., tj. za 1344 godz. od 01.09. - dodatek stażowy w wysokości 15%, tj. za 680 godz. Wynagrodzenie wynosiłoby: zasadnicze - 2024 godz. x 2,91zł./godz. = 5.890zł. plus dodatek stażowy do 31.08., tj. 1344 godz. x 2,91zł./godz. x 14% = 548zł. plus dodatek stażowy od 01.09., tj. 680 godz. x 2,91zł./godz. x 15% = 297zł., razem 6.735zł., podstawa wymiaru za 1998r. wynosiłaby 45,28%, tj. 6735zł. : 14.873,88zł. = 45,28%.

Zestawienie w/w hipotetycznych wyliczeń podstaw wymiaru kapitału początkowego z lat 1983 – 1998: 1983r. – 41,56%, 1984r. – 40,30%, 1985r. – 42,98%, 1986r. – 73,60%, 1987r. – 62,19%, 1988r. – 59,00%, 1989r.- 63,72%, 1990r. – 67,24%, 1991r. – 66%, 1992r. – 38,83%, 1993r. – 44,43%, 1994r. – 54,34%, 1995r. – 54,68%, 1996r. – 48,81%, 1997r. – 51,34%, 1998r. – 45,28%.

Dokonane w/w wyliczenia wynagrodzeń za okres 1983 - 1998 są znacząco niższe od kwot wynagrodzeń wykazanych w Rp 7 z 2.01.2006r. Biorąc pod uwagę hipotetyczne powyższe wyliczenia, najkorzystniejszy wwpw kapitału początkowego byłby z lat 1986 - 1995, który wynosiłby 58,40% (584,03 : 10). Natomiast przyjmując podstawy za lata 1986 - 1994 wyliczone przez biegłego, a za rok 1995 podstawę wynikającą z PIT 11 w wysokości 65,81 % najkorzystniejszy wwpw z 10 kolejnych lat wynosiłby 59,52% (595,16 : 10).

Wyliczenie hipotetyczne wwpw kapitału początkowego przy uwzględnieniu wynagrodzeń wynikających z Rp 7 z 2.01.2006r. za okres od 1.09.1983 - 31.12.1998, nie uwzględnione przez ZUS, zawierające składniki stałe i zmienne (premia), oraz świadczenia pieniężne z ubezpieczeń społecznych (zasiłki chorobowe) sporządzone na podstawie kart zarobków pracownika - ze względu na brak kart, nie można jednak zweryfikować tych danych.

Najkorzystniejszy hipotetycznie wwpw kapitału początkowego byłby z lat 1986 - 1995 i wynosiłby 74,13% (741,33 : 10).

Hipotetyczne obliczenie wwpw kapitału początkowego wnioskodawczyni w wariantach: wariant I. - wg wyliczeń ZUS, przy uwzględnieniu za lata 1983 - 1989 najniższych wynagrodzeń w jgu, tj. z lat 1989 - 1998 wynosi 41,87%, a kapitał początkowy stanowi kwotę 57.713,26zł,

wariant II. - wg hipotetycznych wyliczeń biegłego, przy uwzględnieniu minimalnych wynagrodzeń w jgu za lata 1983 - 1989, a za lata 1995 - 1998 wynikających z załączonych druków PIT 11, tj. najkorzystniejszych z lat 1989 - 1998 wynosiłby 49,41%,

wariant III - wg hipotetycznych wyliczeń biegłego dokonanych na podstawie dokumentacji kadrowej, tj. umów o pracę i aneksów do nich, najkorzystniejszy wwpw byłby z lat 1986 - 1995 wynoszący 58,40%,

wariant IV. - przyjmując za lata 1986 - 1994 hipotetyczne wyliczenia biegłego na podstawie umów o pracę i aneksów, a za rok 1995 wynikające z PIT 11, najkorzystniejszy wwpw byłby z lat 1986 - 1999 wynoszący 59,52%, wariant V. - wg hipotetycznych wyliczeń biegłego przy uwzględnieniu za okres 1983 - 1998 wynagrodzeń wynikających z Rp 7, tj. najkorzystniejszy z 10 kolejnych lat z okresu 1986 - 1995 wynosiłby 74,13% (opinia k. 83 – 95/akta sprawy).

Organ rentowy ustosunkowując się w piśmie procesowym z 13.06.2023r. do opinii biegłego zaznaczył, że wariant I obliczeń, został przyjęty do wyliczenia kapitału początkowego decyzją z 28.02.2023r., wariant II i IV nie zostały rozpatrzone, ponieważ do ustalenia kapitału początkowego i podstawy wymiaru przyjęto kwoty w oparciu o PIT 11.

W przypadku wariantu III przy zastosowaniu wwpw w wysokości 58,40%, wysokość kapitału początkowego wynosi 65 887,25zł.

Z kolei przyjmując zgodnie z wariantem V wynagrodzenia z Rp – 7, najkorzystniejszy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru z lat 1988 – 1997 wynosi 74,57%, a kapitał początkowy na 1.01.1999r. wynosi 73 885,68zł., a nie jak wskazał biegły wskaźnik 74,13% z lat 1986 – 1995 (pismo procesowe z załącznikami k. 105 – 111/akta sprawy).

Pełnomocnik wnioskodawczyni wnosił o przeliczenie Kapitału początkowego i wysokości emerytury w najkorzystniejszym wariancie.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym. W poczet materiału dowodowego Sąd przyjął opinię biegłego z zakresu rachunkowości, który po zapoznaniu się z aktami sprawy, stanowiskiem stron, załączonymi do odwołania dokumentami, dokonał wielowariantowego, hipotetycznego obliczenia podstawy wymiaru i wysokości kapitału początkowego wnioskodawczyni w najkorzystniejszym wariancie. W ocenie Sądu opinia biegłego jest wnikliwa. Uwzględniając jednakże stanowisko ZUS wyrażone w piśmie procesowym z 13.06.2023r., po zapoznaniu się z opinią biegłego, najkorzystniejszy okazał się wariant V z tym, że wwpw z lat 1988 – 1997 winien wynosić 74,57%,( a nie jak przyjął biegły 74,13%), co daje wartość kapitału początkowego na 1.01.1999r. w kwocie 73 885,68zł.Sąd Okręgowy podzielił stanowisko ZUS w tym zakresie.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołania zasługują na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 174 ust. l, ust. 2, ust. 3 cyt. ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. 2022r., poz. 508 ze zm.), kapitał początkowy ustala się na zasadach określonych w art.53, z uwzględnieniem ust.2-12 i przy ustalaniu kapitału początkowego przyjmuje się przebyte przed dniem wejścia w życie ustawy:

-

okresy składkowe, o których mowa w art.6;

-

okresy nieskładkowe, o których mowa w art.7 pkt 5;

-

okresy nieskładkowe, o których mowa w art.7 pkt 1-4 i 6-12, w wymiarze nie większym niż określony w art.5 ust.2, natomiast, podstawę wymiaru kapitału początkowego ustala się na zasadach określonych w art.15, 16,17 ust. l i 3 oraz art.18, z tym że okres kolejnych 10 lat kalendarzowych ustala się z okresu przed dniem 1 stycznia 1999r.

Stosownie do art. 116 ust. 5 ustawy w zw. z §21 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 11 października 2011r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U.237.1412), środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są bowiem zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Środkiem dowodowym mogą być również poświadczone za zgodność z oryginałem kopie dokumentów stwierdzających wysokość wynagrodzenia, wydawane przez jednostki upoważnione do przechowywania dokumentacji zlikwidowanych lub przekształconych zakładów pracy. Zaświadczenie powinno być zaś wystawione przez pracodawcę (lub prawnego następcę pracodawcy) na podstawie dokumentacji płacowej. W razie przedłożenia w organie rentowym dokumentacji innej niż zaświadczenie o zarobkach lub legitymacja ubezpieczeniowa, uwzględnieniu podlegają tylko takie składniki wynagrodzenia określone w aktach osobowych, które przysługiwały bezwarunkowo w czasie trwania zatrudnienia jako stałe składniki określone kwotowo, np. wynagrodzenie zasadnicze, stałe dodatki określone kwotowo lub procentowo od znanego kwotowo składnika wynagrodzenia, itp.. Inne składniki wynagrodzenia - premie, nagrody czy dodatki mogą być uwzględnione tylko wówczas, jeżeli zachowana dokumentacja wskazuje niewątpliwie na ich faktyczną wypłatę w określonej wysokości, od której została odprowadzona składka na ubezpieczenie społeczne. W sytuacji, gdy z dokumentacji innej niż płacowa wynika, iż wynagrodzenie było określone stawką godzinową, to wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru emerytury może być ustalone tylko w przypadku, gdy została określona liczba godzin, jaką pracownik faktycznie przepracował w danym okresie na określonym stanowisku (dziennie, tygodniowo lub miesięcznie).

Fakty, od których uzależnione jest prawo do renty bądź emerytury oraz wysokość tych świadczeń, mogą być wykazywane wszelkimi środkami dowodowymi przewidzianymi w kpc, co znajduje bezpośrednie odzwierciedlenie w utrwalonym orzecznictwie Sądu Najwyższego, który wielokrotnie akcentował, że w postępowaniu sądowym nie obowiązują ograniczenia, co do środków dowodowych stwierdzających wysokość zarobków lub dochodów stanowiących podstawę wymiaru emerytury lub renty (por. wyroki SN z: 8.08.2006r., I UK 27/06, 2.02.1996r., II URN 3/95, 25.07.1997r., II UKN 186/97, 14.06.2006r., I UK 115/06).

W ocenie Sądu materiał dowodowy daje podstawy do korzystniejszego ustalenia wartości kapitału początkowego oraz wysokości emerytury, w oparciu o załączoną przez odwołująca dokumentację pracowniczą. Stanowisko takie wynika z opinii biegłego z zakresu rachunkowości, którą Sąd podzielił , z uwzględnieniem obliczeń ZUS dokonanych w oparciu o ustalenia biegłego. Wynika z nich, że najkorzystniejszy wwpw z lat 1988 – 1997 wynosi 74,57%, co daje wartość kapitału początkowego na 1.01.1999r. w wysokości 73.885,68zł.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 477 ¹⁴ §2 kpc, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżone decyzje i zobowiązał organ rentowy do ponownego ustalenia wartości kapitału początkowego oraz wysokości emerytury, przyjmując za podstawę wymiaru kapitału początkowego okres 1988 – 1997, ze wwpw wynoszącym 74,57% i wartością kapitału początkowego na 1 stycznia 1999r. 73.885,68zł.