Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 29 sierpnia 2023 r.

Sąd Rejonowy w Łęczycy, I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Wojciech Wysoczyński

Protokolant: staż. A. S.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 sierpnia 2023 r. w Ł.

przez (...) ((...)) Spółka Akcyjna z (...) w L.

przeciwko E. B.

o zapłatę

zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 6.675,94 zł (sześć tysięcy sześćset siedemdziesiąt pięć złotych dziewięćdziesiąt cztery grosze) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie naliczanymi od dnia 17 lutego 2022 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 2.117 zł (dwa tysiące sto siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty.

Sygnatura akt I C 167/23

UZASADNIENIE

W dniu 17 lutego 2022 r. powód (...) ( (...)) S.A. z siedziba w L. wytoczył przeciwko pozwanej E. B. w elektronicznym postępowaniu upominawczym powództwo o zasądzenie kwoty 6.675,94 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od dnia 17.02.2022 roku do dnia zapłaty, ponadto wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów procesu / pozew w EPU k. 28-30/.

Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie wydał w sprawie nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym, który następnie utracił moc w całości, na skutek wniesienia przez pozwaną sprzeciwu.

Postanowienie o umorzeniu postępowania zostało wydane w dniu 15 lutego 2023 roku / postanowienie k.31/.

Pozwem z dnia 9 marca 2023 r. powód, powód (...) ( (...) ) S.A. z siedziba w L. wytoczył przeciwko pozwanej E. B. w postępowaniu upominawczym powództwo o zasądzenie kwoty 6.675,94 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od dnia 17.02.2022 roku do dnia zapłaty; ponadto wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych / pozew k. 3-4/.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 10 maja 2023 r. uwzględniono roszczenia pozwu / nakaz zapłaty k. 34 /.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty z dnia 23 czerwca 2023 r. pozwana, wniosła o oddalenie powództwa. W treści sprzeciwu pozwana nie wskazała konkretnych zarzutów przeciwko żądaniom pozwu /sprzeciw k. 39 /.

Sąd Rejonowy ustalił:

W dniu 21 lutego 2021 roku, pozwana E. B. zawarła z poprzednikiem prawnym powoda (...) Finanse Spółka z o.o. za pośrednictwem strony internetowej umowę pożyczki numer (...).

Przy zawarciu umowy pożyczkobiorca oświadczył, że złożył za pomocą serwisu internetowego, którego wydawcą jest (...) Finanse Sp. z o.o., wniosek o pożyczkę, w którym podał pełne, prawdziwe i aktualne na dzień złożenia wniosku informacje. Pożyczkobiorca potwierdził, że przed zawarciem umowy pożyczki zapoznał się z treścią umowy pożyczki, załącznikami oraz formularzem Informacyjnym.

Pożyczkodawca na wniosek Pożyczkobiorcy złożony w sposób opisany powyżej udzielił mu pożyczki gotówkowej w kwocie 7.000,00 zł, na okres od dnia zawarcia umowy pożyczki do dnia: 17.06.2024 roku włącznie, na warunkach określonych w umowie. Tytułem pierwszej raty pożyczkobiorca otrzymał do dyspozycji kwotę w wysokości 3.500 złotych. Tytułem drugiej transzy pożyczkobiorca otrzymał do dyspozycji kwotę 3.500 złotych po upływie 14 dni od dnia zawarcia umowy z przeznaczeniem na pokrycie opłat za udzielenie pożyczki.

Pożyczkodawca oświadczył, a pożyczkobiorca przyjął do wiadomości, iż niezwłocznie po zawarciu umowy pożyczki, pożyczkodawca dokona cesji wierzytelności wynikających z niniejszej umowy na rzecz (...) (...)z siedzibą we W..

Pożyczka oprocentowana była w stosunku rocznym, według zmiennej stopy procentowej odpowiadającej dwukrotności sumy Referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych. Pożyczkobiorca zobowiązuje się do terminowego zwrotu pożyczki wraz z odsetkami w 40 ratach. W treści umowy strony ustaliły, że za okres opóźnienia w spłacie pożyczki lub spłacie raty albo jej części pożyczkodawca naliczać będzie odsetki od zadłużenia przeterminowanego (odsetki karne). Stopa odsetek karnych jest zmienna, na dzień zawarcia umowy wynosi 11,20% i jest równa dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie / umowa k. 5-10/.

Przekazanie pierwszej raty co nastąpiło w dniu zawarcia umowy tj. w dniu 23 lutego 2022 roku /potwierdzenie transakcji k. 11/.

Strona pozwana nie wywiązywała się z zawartej umowy i dokonała całkowitej spłaty zobowiązania. W związku z powyższym wierzyciel wezwał stronę pozwaną do zapłaty należności. Z uwagi na brak reakcji pozwanej, w dniu 21 września 2021 roku wypowiedziano pozwanej umowę z dnia 21 lutego 2021 roku / pismo k. 12 /.

Na mocy pisemnej umowy przelewu wierzytelności z dnia 11.09.2015 r. (...) Spółka z o.o. Sp. j. (obecnie (...) Finanse Sp. z o.o.) dokonała w dniu 25 lutego 2021 roku przelewu wierzytelności na rzecz (...) (...) w W.. Zgodnie z zapisem § 4 ust. 3 umowy przelewu wierzytelności z dnia 11.09.2015 r. pożyczkodawca uprawniony jest do przelewania na rzecz (...) Wierzytelności określonych § 2 ust. 2 umowy cesji, a Cesjonariusz uprawniony jest do regularnego nabywania tych wierzytelności. Zgodnie z § 4 pkt.7 ww. umowy wierzyciel pierwotny wystawił stosowne oświadczenie, w którym cedent potwierdza dokonanie na rzecz cesjonariusza przelewu wierzytelności wynikającego z umowy numer (...). (umowa wraz z aneksem, zestawienie i oświadczenia k. 13- 18).

W dniu 30 września 2021 r. strona powodowa zawarła z (...) pisemną umowę Ramową Cyklicznego Przelewu Wierzytelności, na podstawie której cedent zobowiązał się do przelewania wierzytelności na rzecz strony powodowej poprzez zawieranie w formie pisemnej Porozumień. Porozumieniem z dnia 2021-12-09 cedent zobowiązał się przelać na rzecz cesjonariusza pakiet wierzytelności, w tym wierzytelność oznaczoną numerem umowy (...). Warunkiem skuteczności przelewu była zapłata ceny. W dniu 16 grudnia 2021 roku, cedent oświadczył, że warunek umowy tj. zapłaty przez cesjonariusza ceny został spełniony i tym samym wierzytelności zostały w dniu 13 grudnia 2021 roku przeniesione na powoda / umowa wraz z załącznikami i oświadczeniami k. 19-25/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie znajdujących się w aktach sprawy dowodów z dokumentów, których prawdziwość i rzetelność sporządzenia nie budziła wątpliwości Sądu.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo było zasadne i zasługiwało na uwzględnienie.

Zawarta przez pozwaną oraz pierwotnego wierzyciela umowa była umową pożyczki (regulowaną w tytule XIX księgi trzeciej kc), którą zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1083) uważa się za umowę o kredyt konsumencki. Była to ponadto umowa o kredyt konsumencki zawierana na odległość w rozumieniu art. 5 pkt. 13 wskazanej ustawy. Zgodnie ze wskazanym przepisem umowa o kredyt konsumencki zawierana na odległość to umowa o kredyt konsumencki zawierana z konsumentem bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość, o której mowa w ustawie z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. z 2012 r. poz. 1225).

Pozwanej bez wątpienia przysługiwał status konsumenta w rozumieniu art. 22 ¹ k.c. Była bowiem osobą fizyczną, a dokonana czynność prawna niezwiązana bezpośrednio z jego działalnością gospodarczą lub zawodową została dokonana z przedsiębiorcą.

Umowa została zawarta bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość. Taka forma zawarcia umowy była zgodna z art. 2 ust. 4 Ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 344) stanowiącym, iż świadczenie usługi drogą elektroniczną to wykonanie usługi świadczonej bez jednoczesnej obecności stron (na odległość), poprzez przekaz danych na indywidualne żądanie usługobiorcy, przesyłanej i otrzymywanej za pomocą urządzeń do elektronicznego przetwarzania, włącznie z kompresją cyfrową, i przechowywania danych, która jest w całości nadawana, odbierana lub transmitowana za pomocą sieci telekomunikacyjnej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne.

W zawartej umowie pożyczki pozwana zobowiązała się do spłaty kwoty 7.866,71 zł w 40 ratach. Zgodnie z umową pozwana zobowiązała się do zapłaty w terminie spłaty pożyczki kwoty pożyczki, oraz odsetek kapitałowych wraz z opłatą i prowizją.

Zgodnie z art. 353 § 1 k.c. zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Ponadto zgodnie z art. 354 § 1 k.c. dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom. Pozwana ciążącego na niej obowiązku nie spełniła, a w związku z czym powództwo było zasadne.

Na dochodzoną pozwem kwotę składają się:

2.946, 14 zł. – kwota niespłaconego kapitału;

- 32,16 zł. – kwota odsetek naliczanych do 30.10.2021 roku;

- 117,99 zł. - odsetki umowne;

- 138,80 zł. – kwota odsetek naliczonych od dnia 31.10.2021 roku do dnia 17 lutego 2022 roku tj. do dnia wytoczenia powództwa w EPU.

- 2.615,18 zł. – kwota prowizji;

- 825,67 zł. – opłata za udzielenie pożyczki.

Pozwana w sprzeciwie od nakazu zapłaty, podniosła, że kwestionuje powództwo co do zasady i wysokości. Nie wskazała jednak konkretnych zarzutów przeciwko żądaniu pozwu.

Podnieść także trzeba, że zgodnie z ugruntowanym już w orzecznictwie Sądu Najwyższego stanowiskiem, zawartym m.in. w wyroku z dnia 20 listopada 2014 r., VCSK 78/14 (niepubl.) pozwany, kwestionując zasadność powództwa, nie może ograniczyć się do stwierdzenia, że zaprzecza wszystkim faktom powołanym przez powoda, z wyjątkiem tych, które wyraźnie przyzna. Podobnie w wyroku z dnia 9 lipca 2009 r., III CSK 341/08 (niepubl.) Sąd Najwyższy wskazał, iż nie można odpowiadając na pozew twierdzić, że się nie zgadzając z pozwem "przeczy wszystkim faktom powołanym przez powoda, poza tymi, które wyraźnie się przyzna". Fakty i dowody związane z konkretnymi okolicznościami, z którymi się pozwany nie zgadza powinien on wskazać, jeśli ma to służyć obronie jego racji, powinien się on ustosunkować do twierdzeń strony powodowej. Zwrócić także uwagę należy na stanowisko Sądu Najwyższego zawarte w wyroku z dnia z dnia 10 czerwca 2013 r., II PK 304/12 (niepubl.), z którego wynika, iż rozkład ciężaru dowodu (art. 6 k.c.) oraz relewantny art. 232 k.p.c. nie może być rozumiany w ten sposób, że ciężar dowodu zawsze spoczywa na powodzie. W razie sprostania przez powoda ciążącym na nim obowiązkom dowodowym, na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających oddalenie powództwa.

Powód złożył do akt potwierdzenie przelewu kwoty pożyczki na rachunek bankowy pozwanej. Złożył także dokument umowy zawartej na odległość, na którym widnieją szczegółowe dane osobowe pozwanej, w tym numer PESEL oraz numer dowodu osobistego.

Wymaga w tym miejscu zaznaczenia, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego wymagania uprawdopodobnienia zawarcia i dokonania czynności prawnej pożyczki spełnia np. dowód wpłaty, potwierdzający dokonanie przesunięcia majątkowego. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 września 2004 r., II CK 527/03, LEX nr 174143), czy też wprost dowód przelewu na konto (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2018 r. I CSK 182/178240).

Umowa zawarta przez pozwaną została zawarta na odległość, w formie dokumentowej. Wykorzystanie takiej formy tłumaczy brak podpisów stron pod zawartą umową. W umowie wskazano natomiast szczegółowo dane osobowe stron, w tym adres, nr PESEL oraz nr dowodu osobistego pozwanej. Spełnione zostały więc warunki z art. 77 ² kc, który reguluje zawarcie czynności prawnej w formie dokumentowej. Jak wskazuje się w literaturze: „przesłanka identyfikacji osoby składającej oświadczenie w formie dokumentowej jest spełniona wówczas, gdy treść dokumentu lub okoliczności związane z jego wystawieniem wskazują na osobę jego wystawcy. Chodzi tu o potencjalną możliwość identyfikacji, możliwość przypisania złożonego oświadczenia woli do danej osoby, a nie taki stopień pewności ustaleń, jaki wynika ze złożenia własnoręcznego podpisu na dokumencie pisemnym, czy kwalifikowanego podpisu elektronicznego oświadczenia woli złożonego w formie elektronicznej” ( J. Sadomski [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna, cz. 2 (art. 56–125), red. J. Gudowski, Warszawa 2021, art. 77(2)).

W toku procesu pozwana nie przedstawiła jakiegokolwiek dowodu przeciwnego, który pozwoliłby na podważenie mocy dowodowej wskazanych dowodów. Jakkolwiek pozwanego nie obciąża ciężar wykazania niezasadności roszczenia, to może on za pomocą tzw. dowodu przeciwnego negować dowody główne wysuwane przez powoda, a tym samym negować wynikające z nich fakty. W ten sposób strona pozwana może doprowadzić „do takiego stanu niepewności, określanego mianem non liquet (niejasne), sąd będzie musiał uznać, że dany fakt nie został przez jej przeciwnika udowodniony. A ponieważ skutki prawne mogą być wywodzone tylko z faktów wykazanych, opisany stan spowoduje przegranie sprawy przez podmiot obarczony ciężarem dowodu” (B. Janiszewska [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna, cz. 1 (art. 1–55(4)), red. J. Gudowski, Warszawa 2021, art. 6). Jak trafnie wskazuje się w orzecznictwie Sądu Najwyższego: „jeżeli strona powodowa udowodniła fakty przemawiające za zasadnością powództwa, to na stronie pozwanej spoczywa ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających jej zdaniem oddalenie powództwa” (Wyrok SN z 20.04.1982 r., I CR 79/82, LEX nr 8416, zob. też Wyrok SN z 20.12.2006 r., IV CSK 299/06, LEX nr 233051).

W przedmiotowej sprawie pozwana nie zrealizowała wskazanego ciężaru procesowego. Pozwana nie wskazała chociażby skąd na umowie pożyczki znalazły się jego szczegółowe dane osobowe (wystarczające do przyjęcia, że umowę zawarto w formie dokumentowej). Sama negacja faktów, wykazanych w sposób niebudzący wątpliwości przez powoda za pomocą dowodów wymienionych powyżej w uzasadnieniu, nie może zostać wobec tego uznana za skuteczną obronę.

Mimo dwukrotnego wezwania na termin rozprawy celem przesłuchania pozwana nie stawiła się i nie usprawiedliwiła swojej nieobecności.

Sama negacja faktów, wykazanych przez powoda za pomocą dowodów wymienionych powyżej w uzasadnieniu, nie może zostać uznana za skuteczną obronę.

Stosowany przez wierzyciela pierwotnego wzorzec umowy nie zawierał zdaniem Sądu klauzul abuzywnych, a wysokość prowizji i odsetek (wszystkich kosztów), chociaż ustalona w maksymalnej wysokości, nie przekracza granic określonych w ustawie o kredycie konsumenckim. Pozaodsetkowe koszty kredytu nie przekroczyły zatem kwoty wyliczonej według art. 36a ust 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim w brzmieniu ustawy z daty jej zawarcia. Mając na uwadze powyższe, powództwo należało uwzględnić.

O kosztach procesu orzeczono stosownie do art. 98 § 1 k.p.c.. Na wskazane koszty złożyły się: opłata od pozwu oraz koszty zastępstwa procesowego powoda.