Sygn. akt I Ns 42/20
Dnia 6 grudnia 2023 roku
Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: sędzia Wioletta Sychniak
Protokolant: sekretarz sądowy Aleksandra Sikora
po rozpoznaniu w dniu 8 listopada 2023 roku w Łodzi na rozprawie
sprawy z wniosku T. K.
z udziałem A. K.
o podział majątku wspólnego
postanawia:
I. ustalić, że w skład majątku wspólnego T. K. i A. K. wchodzi:
1) samochód osobowy marki D. (...), rok produkcji 2017, numer rejestracyjny (...) o wartości 43 100 złotych,
2) równowartość zestawu mebli kuchennych w kolorze wanilia w kwocie 650 (sześćset pięćdziesiąt) złotych,
3) zestaw mebli kuchennych w kolorze białym o wartości 300 (trzysta) złotych,
4) kuchenka indukcyjna o wartości 175 (sto siedemdziesiąt pięć) złotych,
5) pralka automatyczna B. o wartości 175 (sto siedemdziesiąt pięć) złotych,
6) pralka automatyczna o wartości 50 (pięćdziesiąt) złotych,
7) dywan do pokoju zakupiony w (...) o wartości 50 (pięćdziesiąt) złotych,
8) dwa fotele pokryte welurem w kolorze żółtopomarańczowym o wartości 150 (sto pięćdziesiąt) złotych;
9) równowartość wersalki pokrytej welurem w kolorze żółtopomarańczowym w kwocie 100 (sto) złotych,
10) radiomagnetofon G. o wartości 150 (sto pięćdziesiąt) złotych,
11) radiomagnetofon P. o wartości 350 (trzysta pięćdziesiąt) złotych,
12) odtwarzacz plików (...) o wartości 750 (siedemset pięćdziesiąt) złotych,
13) zestaw mebli do dużego pokoju w kolorze sosny o wartości 750 (siedemset pięćdziesiąt) złotych,
14) ława duża brązowa o wartości 150 (sto pięćdziesiąt) złotych,
15) stolik okrągły sosna o wartości 150 (sto pięćdziesiąt) złotych,
16) równowartość żyrandola pięcioświecowego z metalu ze szklanymi kloszami w kwocie 200 (dwieście) złotych,
17) deska do prasowania V. o wartości 120 (sto dwadzieścia) złotych,
18) robot kuchenny (...) o wartości 300 (trzysta) złotych,
19) nawilżacz powietrza o wartości 0 (zero) złotych,
20) stacja parowa P. o wartości 400 (czterysta) złotych,
21) żelazko T. o wartości 75 (siedemdziesiąt pięć) złotych,
22) laptop H. (...) x360 o wartości 1150 (tysiąc sto pięćdziesiąt) złotych,
23) komputer stacjonarny (składak z 2006 roku) z monitorem o łącznej wartości 250 (dwieście pięćdziesiąt) złotych,
24) równowartość routera wi-fi (...) w kwocie 100 (sto) złotych,
25) drukarka B. o wartości 180 (sto osiemdziesiąt) złotych,
26) lampka nocna o wartości 30 (trzydzieści) złotych,
27) lampa stojąca o wartości 125 (sto dwadzieścia pięć) złotych,
28) szafka na buty o wartości 100 (sto) złotych,
29) odkurzacz (...) o wartości 80 (osiemdziesiąt) złotych,
30) ekspres do kawy o wartości 0 (zero) złotych,
31) obraz o wartości 30 (trzydzieści) złotych,
32) sokowirówka C. o wartości 150 (sto pięćdziesiąt) złotych,
33) blender o wartości 50 (pięćdziesiąt) złotych,
34) dwa rowery o łącznej wartości 5000 (pięć tysięcy) złotych,
35) telewizor (...) 55’ o wartości 400 (czterysta) złotych,
36) telewizor P. (...)’ o wartości 300 (trzysta) złotych,
37) talerze, garnki, utensylia i sprzęty domowe o wartości 500 (pięćset) złotych;
38) zestaw do przetworów o wartości 1000 (tysiąc) złotych;
39) środki pieniężne zgromadzone na rachunku bieżącym, prowadzonym na rzecz A. K. (nr (...)) w (...) Bank (...) S.A. we W. w kwocie 943,36 zł (dziewięćset czterdzieści trzy złote i trzydzieści sześć groszy),
40) środki pieniężne zgromadzone na rachunku bieżącym, prowadzonym na rzecz T. K. (nr (...)) w (...) Bank (...) S.A. we W. w kwocie 10 255,39 zł (dziesięć tysięcy dwieście pięćdziesiąt pięć złotych i trzydzieści dziewięć groszy),
41) wierzytelność z tytułu nakładu z majątku wspólnego T. K. i A. K. na majątek osób trzecich, polegającego na remoncie lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w Ł. przy ul. (...), w kwocie 94 800 (dziewięćdziesiąt cztery tysiące osiemset) złotych;
42) środki zgromadzone na subkoncie T. K. prowadzonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w kwocie 82 781,81 zł (osiemdziesiąt dwa tysiące siedemset osiemdziesiąt jeden złotych i osiemdziesiąt jeden groszy),
43) środki zgromadzone na subkoncie A. K. prowadzonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w kwocie 39 372,65 zł (trzydzieści dziewięć tysięcy trzysta siedemdziesiąt dwa złote i sześćdziesiąt pięć groszy),
44) 77,6363 jednostek rozrachunkowych zgromadzonych w A. Otwartym Funduszu Emerytalnym A. S. w W. przez A. K. o łącznej wartości 3253,74 zł (trzy tysiące dwieście pięćdziesiąt trzy złote i siedemdziesiąt cztery grosze),
45) 358,3968 jednostek rozrachunkowych zgromadzonych w A. Otwartym Funduszu Emerytalnym A. S. w W. przez T. K. o łącznej wartości 15 020,41 zł (piętnaście tysięcy dwadzieścia złotych i czterdzieści jeden groszy);
II. dokonać podziału majątku wspólnego T. K. i A. K. w ten sposób, że:
1) przyznać na wyłączną własność A. K. składniki opisane w punkcie I podpunkt 1), 3), 4), 6), 7), 10), 14), 19), 21), 22), 27), 28), 31), 36), 39) postanowienia oraz:
- połowę środków zgromadzonych na subkoncie T. K. prowadzonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, opisanych w punkcie I podpunkt 42) postanowienia,
- połowę środków zgromadzonych na subkoncie A. K. prowadzonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, opisanych w punkcie I podpunkt 43) postanowienia,
- 38,8182 jednostek rozrachunkowych zgromadzonych w A. Otwartym Funduszu Emerytalnym A. S. w W. przez A. K., opisanych w punkcie I podpunkt 44) postanowienia,
- 179,1984 jednostek rozrachunkowych zgromadzonych w A. Otwartym Funduszu Emerytalnym A. S. w W. przez T. K., opisanych w punkcie I podpunkt 45) postanowienia,
2) przyznać na wyłączną własność T. K. składniki opisane w punkcie I podpunkt 2), 5), 8), 9), 11), 12), 13), 15), 16), 17), 18), 20), 23), 24), 25), 26), 29), 30), 32), 33), 34), 35), 37), 38), 40), 41) postanowienia oraz:
- połowę środków zgromadzonych na subkoncie T. K. prowadzonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, opisanych w punkcie I podpunkt 42) postanowienia,
- połowę środków zgromadzonych na subkoncie A. K. prowadzonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, opisanych w punkcie I podpunkt 43) postanowienia,
- 38,8181 jednostek rozrachunkowych zgromadzonych w A. Otwartym Funduszu Emerytalnym A. S. w W. przez A. K., opisanych w punkcie I podpunkt 44) postanowienia,
- 179,1984 jednostek rozrachunkowych zgromadzonych w A. Otwartym Funduszu Emerytalnym A. S. w W. przez T. K., opisanych w punkcie I podpunkt 45) postanowienia;
III. zasądzić od T. K. na rzecz A. K., tytułem dopłaty, kwotę 35 146,01 zł (trzydzieści pięć tysięcy sto czterdzieści sześć złotych i jeden grosz), płatną w terminie 14 dni od uprawomocnienia się postanowienia, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w wypadku uchybienia terminowi płatności;
IV. zasądzić od T. K. na rzecz A. K. kwotę 2079 (dwa tysiące siedemdziesiąt dziewięć) złotych tytułem zwrotu połowy wydatków poniesionych na utrzymanie samochodu osobowego marki D. (...);
V. zasądzić od A. K. na rzecz T. K. kwotę 400 (czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się postanowienia do dnia zapłaty;
VI. pobrać od T. K. i A. K. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi po 2896,73 zł (dwa tysiące osiemset dziewięćdziesiąt sześć złotych i siedemdziesiąt trzy grosze) na pokrycie kosztów postępowania wyłożonych tymczasowo z funduszy Skarbu Państwa.
Sygn. akt I Ns 42/20
14 stycznia 2020 roku T. K. wystąpił z wnioskiem o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej z A. K.. Zgłosił do podziału lokal mieszkalny, ruchomości stanowiące wyposażenie dwóch mieszkań, dwa rowery, samochód osobowy marki D. (...) nr rej. (...) oraz środki pieniężne zgromadzone na wspólnym rachunku zainteresowanych, jak i na rachunkach prowadzonych dla każdego z nich osobno. Zasadniczym problemem według Wnioskodawcy jest podział środków pieniężnych, bo Wnioskodawca zarzuca byłej żonie ukrywanie zgromadzonych wspólnie oszczędności.
Następnie Wnioskodawca poinformował, że zainteresowani dokonali poza sądem podziału lokalu mieszkalnego oraz rozliczyli umowę deweloperską, wobec czego aktualnie do majątku wspólnego nie należy żadna nieruchomość. Do podziału pozostały ruchomości i środki finansowe.
/wniosek – k. 6-11, pismo przygotowawcze k. 41-42/
Uczestniczka A. K. przyłączyła się do wniosku co do zasady. Potwierdziła, że w skład majątku wspólnego wchodzą ruchomości, samochód oraz środki pieniężne na rachunkach, przy czym zaprzeczyła, aby przejęła oszczędności bez wiedzy Wnioskodawcy. Zgłosiła do podziału nakłady poniesione na zakup garażu w kwocie 4172 złotych oraz wniosła o rozliczenie nakładów poniesionych z majątku wspólnego na majątek osobisty Wnioskodawcy w postaci przeprowadzenia generalnego remontu mieszkania przy ul. (...) w Ł. o szacunkowej wartości 27 000 złotych. Po opinii biegłego Uczestniczka wniosła o zasądzenie na jej rzecz z tego tytułu 45 200 złotych.
/odpowiedź na wniosek k. 60-62,
pisma przygotowawcze k. 91-93, 509-510, 552-553, 621-622, 694/
Wnioskodawca sprzeciwiał się rozliczeniu nakładów na remont lokalu przy ul. (...) w Ł.. Argumentował, że nakłady zostały dokonane w okresie, kiedy nie przysługiwało mu prawo do tego lokalu, nadto szereg prac wykonał osobiście, a okna zostały wymienione na koszt spółdzielni mieszkaniowej. Twierdził wreszcie, że wykonany remont nie miał wpływu na uzyskaną przez niego cenę ze sprzedaży tego lokalu. /pismo przygotowawcze k. 497-498, 626-631, 683-689/
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
T. K. i A. K. zawarli związek małżeński w dniu 15 stycznia 2005 roku.
13 stycznia 2020 roku zainteresowani zawarli umowę majątkową małżeńską, mocą której ustanowili rozdzielność majątkową.
/bezsporne, odpis zupełny aktu małżeństwa k. 24,
umowa majątkowa małżeńska k. 13/
13 sierpnia 2012 roku T. K. i A. K. zawarli z I. K. vel K. umowę o dożywocie. Na mocy tej umowy nabyli do wspólności ustawowej prawo własności lokalu mieszkalnego numer (...), stanowiącego odrębną nieruchomość, położonego w Ł. przy ul. (...) wraz z pomieszczeniem przynależnym (komórką nr 111) oraz udziałem (...) części w częściach wspólnych budynku i innych urządzeń oraz takim samym udziałem w prawie własności gruntu, dla którego to lokalu Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi prowadzi księgę wieczystą (...).
I. K. vel K. zmarła 22 czerwca 2013 roku.
30 marca 2020 roku zainteresowani zawarli umowę o częściowy podział majątku wspólnego, na mocy której A. K. otrzymała na wyłączną własność opisany wyżej samodzielny lokal mieszkalny nr (...), położony w Ł. przy ul. (...) bez spłaty na rzecz T. K..
/bezsporne, umowa o dożywocie k. 15-18, odpis skrócony aktu zgonu k. 19,
umowa o częściowy podział majątku wspólnego k. 64-67/
30 marca 2020 roku T. K. i A. K. zawarli z (...) Mieszkaniowa spółką z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową w Ł. umowę o częściowy podział majątku wspólnego w zakresie praw i roszczeń z umowy deweloperskiej i przejęcia obowiązków z niej wynikających, umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i przeniesienia własności tego lokalu w wykonaniu umowy deweloperskiej, umowę o podział do korzystania i pełnomocnictwo. Na mocy tej umowy T. K. przejął prawa i roszczenia z umowy deweloperskiej, którą zainteresowani zawarli w dniu 5 kwietnia 2019 roku ze spłatą na rzecz A. K. w kwocie 93 000 złotych, płatną w terminie do 31 marca 2020 roku.
Jednocześnie T. K. nabył własność lokalu mieszkalnego numer (...), stanowiącego odrębną nieruchomość, położonego w Ł. przy ul. (...) wraz z udziałem (...) części w częściach wspólnych budynku i innych urządzeń oraz takim samym udziałem w prawie własności gruntu za cenę 426 552,40 złotych, zapłaconą w całości przez zawarciem przedmiotowej umowy i przed ustaniem wspólności majątkowej małżeńskiej zainteresowanych.
26 marca 2020 roku T. K. zaciągnął od ojca J. K. pożyczkę w kwocie 85 000 złotych na cele mieszkaniowe. Uzyskane środki pieniężne z pożyczki przeznaczył na spłatę dla Uczestniczki.
/umowa z 30.03.2020 r. k. 43-55,
deklaracja ws podatku od czynności cywilnoprawnych k. 143-145/
24 kwietnia 2018 roku T. K. otrzymał od swojego ojca darowiznę pieniężną w kwocie 55 000 złotych.
5 czerwca 2018 roku T. K. otrzymał od swojego ojca darowiznę pieniężną w kwocie 50 000 złotych.
/zaświadczenie Naczelnika US Ł. k. 36,
zeznania T. K. k. 562-563 i 565 [00:10:00-00:48:49]
oraz k. 700 i 800 [00:37:09-01:14:19]/
23 grudnia 2010 roku T. K. zawarł ze swoimi rodzicami J. K. i E. K. umowę darowizny, na mocy której nabył własność lokalu mieszkalnego numer (...), stanowiącego odrębną nieruchomość, położonego w Ł. przy ul. (...) wraz z pomieszczeniem przynależnym (komórką nr 12) oraz udziałem (...) części w częściach wspólnych budynku i innych urządzeń oraz takim samym udziałem w prawie własności gruntu, dla którego to lokalu Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi prowadzi księgę wieczystą (...).
T. K. sprzedał opisany wyżej lokal 27 lipca 2021 roku za cenę 285 000 złotych.
/umowa darowizny k. 21-22, 503-504, 634-635,
umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu k. 632-633,
zaświadczenie SM im. (...) k. 500 i 639,
kopia umowy sprzedaży k. 666-668,
zeznania T. K. k. 562-563 i 565 [00:10:00-00:48:49] oraz k. 700 i 800 [00:37:09-01:14:19] /
Mieszkanie przy ul. (...) (obecnie ul. (...)), pozostają stanowiło centrum życiowe rodziny. Małżonkowie zamieszkali w nim zaraz po ślubie. Początkowo mieszkali wraz z rodzicami Wnioskodawcy; ojciec Wnioskodawcy był członkiem spółdzielni Mieszkaniowej. Po kilku miesiącach rodzice T. K. przeprowadzili się do nowo wybudowanego domu. W mieszkaniu pozostali T. i A. K.. W rodzinie była mowa o tym, że to mieszkanie pozostanie dla małżonków, bo wcześniej rodzice Wnioskodawcy zabezpieczyli potrzeby mieszkaniowe jego siostry.
Mieszkanie nie było remontowane od jego zasiedlenia przez rodziców Wnioskodawcy w 1986 roku. Jeszcze przed zawarciem zawiązku małżeńskiego z Uczestniczką, T. K. przeprowadził w mieszkaniu przy ul. (...) remont łazienki.
W 2005 roku, po wyprowadzeniu się rodziców Wnioskodawcy, zainteresowani przeprowadzili remont lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...). Został sfinansowany z majątku wspólnego zainteresowanych.
Remont obejmował:
- wymianę okien na okna PCV w 3 pomieszczeniach,
- wymianę drzwi wejściowych i wewnętrznych,
- wymianę instalacji elektrycznej w całym mieszkaniu,
- wymianę grzejników żeliwnych na panele aluminiowe,
- wymianę podejścia do zlewozmywaka na PCV i zlewozmywaka,
- położenie terakoty w przedpokoju i kuchni,
- położenie płytek ceramicznych na ścianach w kuchni do wysokości 1,6 m,
- położenie paneli podłogowych w pokojach,
- wykonanie gładzi gipsowych na ścianach i sufitach w przedpokoju i dwóch pokojach,
- malowanie farbami emulsyjnymi sufitów i ścian.
Dodatkowo wykonano szafy w zabudowie typu Komandor.
Wymianę instalacji elektrycznej w całym mieszkaniu wykonał samodzielnie Wnioskodawca. Przy remoncie stronom bezpłatnie pomagali inni członkowie rodziny.
Lokal mieszkalny nr (...) przy ul. (...) pozostaje w zasobach Spółdzielni mieszkaniowej im. (...) w Ł..
Stolarka okienna w mieszkaniu została wymieniona przez Uczestników we własnym zakresie i na swój koszt w kwocie 3006,70 zł brutto. W związku z tym lokatorzy zostali zwolnieni z płacenia dalszych składek na fundusz wymiany okien (od 20.03.2006 r.). Zapłacone od 1999 roku do marca 2006 roku składki zostały zwrócone w wysokości 699,53 złotych.
Wartość rynkowa lokalu wzrosła o wartość nakładów poniesionych na jego remont.
Wartość rynkowa wspólnych nakładów poniesionych przez strony na remont mieszkania nr (...) położonego w Ł. przy ul. (...) wynosi 94 800 złotych. Wartość rynkowa nakładów, z pominięciem wartości prac, które wykonał samodzielnie Wnioskodawca, wynosi 78 700 złotych.
/opinia biegłego M. B. k. 454 – 481,
opinia ustna k. 618 [00:02:36-00:24:12],
opinia pisemna uzupełniająca k. 674 – 675,
zaświadczenie SM im. (...) k. 500,
informacje SM im. (...) k. 506, k. 637, faktura k. 507 i 638,
zeznania świadków:
K. Z. k. 563v-564 i 565 [01:20:53-01:27:47],
E. K. k. 564 i 565 [01:29:56-01:49:50],
zeznania uczestników:
T. K. k. 562-563 i 565 [00:10:00-00:48:49], k. 619 [00:40:53] k. 700 [00:37:09-01:14:19], k. 701v [01:53:54-02:05:22] oraz k. 800;
A. K. k. 563 i 565 [00:49:31-01:15:35], k. 619v [00:50:50-01:01:17] oraz k. 700v-701 i 800 [01:16:15-01:53:54]/
W czasie trwania wspólności ustawowej Uczestnicy nabyli samochód osobowy marki D. (...), rok produkcji 2017, numer rejestracyjny (...).
Po ustaniu wspólności majątkowej samochód pozostał w posiadaniu A. K.. Po ustaniu wspólności ustawowej wyłącznie Uczestniczka korzysta z samochodu. Wnioskodawca nie był zainteresowany jego przejęciem, bo mógł korzystać z samochodu służbowego, a w 2021 roku kupił samochód do celów osobistych. Wnioskodawca nie chciał partycypować w kosztach utrzymania pojazdu i ostatecznie zrezygnował nawet z okazjonalnego korzystania z niego.
Wyłącznie A. K. w okresie od 2020 roku do 2021 roku ponosiła koszty ubezpieczenia samochodu marki D. (...) oraz koszty jest przeglądów. Łącznie była to kwota 4158 złotych, w tym:
- koszt ubezpieczenia pojazdu w 2020 roku – 2002 złotych,
- koszt ubezpieczenia pojazdu w 2021 roku – 1832 złotych,
- koszt rocznego przeglądu w 2020 roku – 162 złote,
- koszt rocznego przeglądu w 2021 roku – 162 złote.
W grudniu 2020 roku doszło do szkody w samochodzie, w konsekwencji czego do naprawy zakwalifikowano maskę silnika, zderzak tylny, a do lakierowania dodatkowo drzwi tylne prawe. Koszty naprawy oszacowano na 6527,30 złotych. Naprawa samochodu nie została przeprowadzona. Uczestniczka postępowania chciała pokryć koszty naprawy z ubezpieczenia AC, ale Wnioskodawca nie wyraził zgody.
/kalkulacja naprawy k. 94-98, kopia dowodu rejestracyjnego k. 161,
karta pojazdu k. 162-163;
potwierdzenia przelewu k. 8 i 10, polisy k. 9 i 11, paragony fiskalne k. 12
- wszystkie w aktach VIII C 845/21;
zeznania uczestników:
T. K. k. 619 [00:46:31] oraz k. 700 [00:37:09-01:14:19], k. 701v [01:53:54-02:05:22] oraz k. 800;
A. K. k. 619v [00:50:50-01:01:17] oraz k. 700v-701 i 800 [01:16:15-01:53:54]/
Aktualna wartość samochodu, przy uwzględnieniu stanu pojazdu z daty ustania wspólności, wynosi 43 100 złotych.
/pisemna opinia uzupełniająca biegłego M. P. k. 703-708,
opinia ustna biegłego M. P. k. 796 i 800 [00:02:36-00:19:42]/
W skład majątku wspólnego zainteresowanych wchodziły ruchomości:
46) zestaw mebli kuchennych w kolorze wanilia o wartości 650 złotych; meble stanowiły wyposażenie mieszkania położnego w Ł. przy ul. (...) i zostały sprzedane przez Wnioskodawcę wraz z mieszkaniem;
47) zestaw mebli kuchennych w kolorze białym o wartości 300 złotych, meble stanowią wyposażenie mieszkania położnego w Ł. przy ul. (...) i pozostają w posiadaniu Uczestniczki postępowania;
48) kuchenka indukcyjna o wartości 175 złotych; pozostaje w posiadaniu Wnioskodawcy;
49) pralka automatyczna B. o wartości 175 złotych; pozostaje w posiadaniu Wnioskodawcy;
50) pralka automatyczna o wartości 50 złotych; pozostaje w posiadaniu Uczestniczki postępowania;
51) dywan do pokoju zakupiony w (...) o wartości 50 złotych; pozostaje w posiadaniu Uczestniczki postępowania;
52) zestaw wypoczynkowy, składający się z wersalki i dwóch foteli, pokrytych welurem w kolorze żółtopomarańczowym; zestaw pozostawał w posiadaniu Wnioskodawcy; T. K. po ustaniu wspólności ustawowej wyrzucił z tego zestawu wersalkę o wartości 100 złotych; postały 2 fotele o wartości 75 złotych każdy;
53) radiomagnetofon G. o wartości 150 złotych; pozostaje w posiadaniu Uczestniczki postępowania;
54) radiomagnetofon P. o wartości 350 złotych; pozostaje w posiadaniu Wnioskodawcy;
55) odtwarzacz plików (...) zakupiony w 2017 roku, o wartości 750 złotych; pozostaje w posiadaniu Wnioskodawcy;
56) zestaw mebli do dużego pokoju w kolorze sosny o wartości 750 złotych,
57) ława duża brązowa o wartości 150 złotych,
58) stolik okrągły sosna o wartości 150 złotych,
59) żyrandol pięcioświecowy z metalu ze szklanymi kloszami o wartości 200 złotych; stanowił wyposażenie mieszkania położnego w Ł. przy ul. (...) i został sprzedany przez Wnioskodawcę wraz z mieszkaniem;
60) deska do prasowania V. o wartości 120 złotych,
61) robot kuchenny (...) o wartości 300 złotych,
62) nawilżacz powietrza o wartości 0 złotych,
63) stacja parowa P. o wartości 400 złotych,
64) żelazko T. o wartości 75 złotych,
65) laptop H. (...) x360 o wartości 1150 złotych,
66) komputer stacjonarny (składak z 2006 roku) z monitorem o łącznej wartości 200 złotych,
67) router wi-fi (...) o wartości 100 złotych,
68) drukarka B. o wartości 180 złotych,
69) lampka nocna o wartości 30 złotych,
70) lamka stojąca o wartości 125 złotych,
71) szafka na buty o wartości 100 złotych,
72) odkurzacz (...) o wartości 80 złotych,
73) ekspres do kawy o wartości 0 złotych,
74) obraz o wartości 30 złotych,
75) sokowirówka C. o wartości 150 złotych,
76) blender o wartości 50 złotych,
77) dwa rowery o łącznej wartości 5000 (pięć tysięcy) złotych, (żółty 1000 zł +biały 4000 zł)
78) telewizor (...) 55’ o wartości 400 złotych,
79) telewizor P. (...)’ o wartości 300 złotych,
80) talerze, garnki, utensylia i sprzęty domowe o wartości 500 złotych;
81) zestaw do przetworów o wartości 1000 złotych.
/bezsporne, plan rozprawy k. 134, fotografia plików firmware k. 761,
fotokopia paragonu k. 765, fotografia monitora k. 769,
fotografia odkurzacza i jego tabliczki znamionowej k. 771,
fotografia ekspresu do kawy k. 774,
opinia biegłego P. G. k. 731 – 744,
ustna opinia uzupełniająca k. 797 i 800 [00:20:34 – 01:15:19],
zeznania uczestników:
T. K. k. 797v i 800 [01:20:16-01:41:21],
A. K. k. 798 i 800 [01:41:21-02:01:26]/
Zainteresowani posiadali wspólny rachunek bankowy nr (...) w (...) Bank (...) SA we W.. Na ten rachunek wpływały wynagrodzenia za pracę Uczestników; z tego rachunku dokonywali opłat za mieszkanie, media, itp. W dacie ustania ich wspólności majątkowej (13.01.2020 r.) były na tym rachunku środki pieniężne w kwocie 943,36 złotych.
/bezsporne, informacja banku k. 119, 164 , historia rachunku k. 164v – 452,
zeznania uczestników:
T. K. k. 562-563 i 565 [00:10:00-00:48:49] oraz k. 700 i 800 [00:37:09-01:14:19]
A. K. k. 563 i 565 [00:49:31-01:15:35] oraz k. 700v-701 i 800 [01:16:15-01:53:54]/
2 stycznia 2020 roku T. K. założył dla siebie indywidulane konto bankowe nr (...) w (...) Bank (...) SA we W., na które przelał z rachunku wspólnego zainteresowanych kwotę 12 000 złotych.
W dacie ustania wspólności majątkowej (13.01.2020 r.) T. K. posiadał na tym rachunku środki pieniężne w kwocie 10 255,39 złotych.
/potwierdzenie operacji k. 27-34 i 623-624, informacja banku k. 164,
zestawienie transakcji k. 164 v,
zeznania uczestników:
T. K. k. 562-563 i 565 [00:10:00-00:48:49] oraz k. 700 i 800 [00:37:09-01:14:19],
A. K. k. 563 i 565 [00:49:31-01:15:35] oraz k. 700v-701 i 800 [01:16:15-01:53:54]/
A. K. posiadała rachunek bankowy nr (...) w (...) Bank SA w W.. Na tym rachunku małżonkowie gromadzili oszczędności. Z tego rachunku dokonywali wpłat na rzecz dewelopera w związku z zawarciem umowy deweloperskiej, dotyczącej budowy i przeniesienia prawa do lokalu położonego w Ł. przy ul. (...). tego rachunku na rzecz dewelopera przelali łącznie 278 897,20 złotych, w tym:
- 130 931,50 zł w dniu 12 czerwca 2019 r.,
- 20 000 zł w dniu 25 czerwca 2019 r.,
- 79 000 zł w dniu 6 sierpnia 2019 r.,
- 6310,50 zł w dniu 11 września 2019 r.,
- 42 655,20 zł w dniu 4 listopada 2019 r.
W styczniu 2020 roku A. K. dokonała z tego rachunku dwóch przelewów:
- 2 stycznia 2020 roku w kwocie 58 000 złotych na rachunek należący do I. Z.,
- 10 stycznia 2020 roku w kwocie 51 932,86 złotych na rachunek należący do J. Z..
Po potrąceniu opłat i prowizji w wysokości 9 złotych, na rachunku nie pozostały żadne środki. Na dzień 13 stycznia 2020 roku saldo na rachunku wynosiło zero złotych.
W tym samym banku (...) miała również rachunek o numerze (...). 27 grudnia 2019 roku z tego rachunku przelała 85 557,70 złotych na swój rachunek numer (...).
Na dzień 13 stycznia 2020 roku saldo na rachunku nr (...) wynosiło zero złotych.
/informacja (...) Bank SA k. 152, historia rachunku k. 153-158,
zeznania uczestników:
T. K. k. 562-563 i 565 [00:10:00-00:48:49], k. 700 [00:37:09-01:14:19], k. 701v [01:53:54-02:05:22] oraz k. 800,
A. K. k. 563 i 565 [00:49:31-01:15:35] oraz k. 700v-701 i 800 [01:16:15-01:53:54]/
(...) Bank SA w W. I. Z. (matka Uczestniczki postępowania) założyła w dniu 20 czerwca 2017 roku lokatę nr (...)\ (...) na okres 4 miesięcy. Kwota lokaty to 47 772,11 złotych. Lokata została zlikwidowana 23 października 2017 roku. Kwota z tej lokaty – 48 030,78 złotych została przelana na rachunek A. K. (...). Po wpływie środków z lokaty na rachunku była kwota 78 035,44 złotych. W dniu 23.10.2017 r. Uczestniczka dokonała przelewu na rachunek Wnioskodawcy w wysokości 65 000 złotych.
/potwierdzenie zawarcia umowy lokaty k. 611, dowód likwidacji lokaty k. 612,
wyciąg z rachunku k. 613, historia rachunku k. 153-158 – tym k. 155/
(...) Bank SA w W. I. Z. założyła w dniu 13 lutego 2018 roku lokatę nr (...)\ (...) na okres 3 miesięcy. Kwota lokaty to 16 395,04 złotych. Lokata została zlikwidowana 30 maja 2018 roku. Kwota z tej lokaty – 16 395,04 złotych została przelana na rachunek A. K. nr (...).
Łącznie ze zlikwidowanych lokat I. Z. wpłynęła na rachunek Uczestniczki kwota 64 425,82 złotych.
W dniu 30 maja 2018 roku na rachunek (...) nr (...) wpłynęły pieniądze z dwóch zerwanych lokat:
- 16 395,04 złotych nr (...)\ (...) I. Z.,
- 65 640,53 złotych nr (...)\ (...).
Saldo na rachunku wynosiło 82 040,35 złotych.
A. K. ponownie założyła lokatę na kwotę 87 770,85 zł w dniu 11 grudnia 2018 roku.
Uczestniczka osobno obracała kwotą 217 779 złotych, która była na tym samym rachunku w dniu 19 marca 2018 roku. Założyła na tę kwotę osobną lokatę, która została zlikwidowana 19 czerwca 2018 roku; wpłynęło wówczas 218 757,18 złotych i w tym samym dniu została założona nowa lokata na kwotę 218 757 złotych.
/dowód likwidacji lokaty k. 609, wyciąg z rachunku k. 610,
historia rachunku k. 153-158 – tym k. 155v/
Na rachunek nr (...) w (...) Bank (...) SA we W. A. K. dokonała w dniu 5 czerwca 2019 roku wpłaty gotówkowej w wysokości 50 000 złotych. Następnie 10 czerwca 2019 roku z tego rachunku Uczestniczka dokonała przelewu w kwocie 55 000 złotych na rachunek nr (...) w (...) Bank SA w W..
/historia rachunku k. 165-452 w tym k. 417v; historia rachunku k. 153-158/
T. K. w trakcie trwania małżeństwa gromadził środki pieniężne na subkoncie prowadzonym Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Stan subkonta na dzień 15 stycznia 2005 roku wynosił 9 197,44 zł, natomiast stan konta na dzień 13 stycznia 2020 roku wynosił 91 979,25 zł. /informacja z ZUS k. 121, 600 /
A. K. w trakcie trwania małżeństwa gromadziła środki pieniężne na subkoncie prowadzonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Stan subkonta na dzień 15 stycznia 2005 roku wynosił 2283,05 zł, natomiast stan konta na dzień 13 stycznia 2020 roku wynosił 41 655,70 zł. /informacja z ZUS k. 147, 592 /
A. K. i T. K. posiadali konta w A. Otwartym Funduszu Emerytalnym S. z siedzibą w W..
Na dzień 15 stycznia 2005 roku A. K. zgromadziła na rachunku nr (...) jednostek rozrachunkowych o łącznej wartości 2 498,38 zł, natomiast T. K. posiadał (...) jednostek rozrachunkowych o łącznej wartości 9 885,39 zł.
Na dzień 13 stycznia 2020 r. A. K. zgromadziła (...) jednostek rozrachunkowych o łącznej wartości 8 560,74 zł, natomiast T. K. zgromadził 859,43 jednostek rozrachunkowych o łącznej wartości 36 018,77 zł.
/informacja z A. OFE k. 125, 574 i 577/
T. K. zamieszkuje wspólnie z córką w mieszkaniu, które uzyskał w ramach częściowego podziału majątku wspólnego. Uzyskuje dochody na poziomie 7000 złotych netto. Na utrzymaniu na 18 – letnią córkę. Nie ma żadnych długów. Ma oszczędności w kwocie około 60 000 złotych.
/zeznania T. K. k. 700v i 800 [01:11:44-01:14:19]/
A. K. zamieszkuje z niepełnosprawną matką, którą się opiekuje, w mieszkaniu rodziców Uczestniczki. Uzyskuje dochody na poziomie 5000 złotych netto. Na utrzymaniu na 18 – letnią córkę, której płaci alimenty w kwocie 800 złotych miesięcznie. Uczestniczka jest właścicielką dwóch lokali mieszkalnych. Ma oszczędności w kwocie około 20 000 złotych. Nie ma żadnych długów.
/zeznania A. K. k. 701v i 800 [01:48:03-01:52:28]/
Dokonując ustaleń faktycznych dotyczących składu majątku wspólnego, w szczególności co do ruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego zainteresowanych, Sąd opierał się na zeznaniach T. K. i A. K.. Przynależność ruchomości zgłoszonych do podziału w przeważającej części nie była sporna.
W zeznaniach zainteresowanych pojawiły się rozbieżności co do daty nabycia odtwarzacza plików (...). Sąd dał wiarę Wnioskodawcy, że urządzenie zostało nabyte w 2017 roku. Wnioskodawca miał lepsze rozeznanie co do daty nabycia urządzenia, które aktualnie pozostaje w jego posiadaniu; sprawdził pliki konfiguracyjne systemu operacyjnego. Uczestniczka wprawdzie wskazywała, że urządzenie było nabyte później (i w związku z tym krócej użytkowane przed ustaniem wspólności majątkowej), ale nie była pewna w którym roku zostało nabyte i jej zeznania są mniej konkretne niż Wnioskodawcy.
Uczestniczka złożyła do akt dokument w postaci dowodu likwidacji lokaty nr (...)\ (...) założonej 10.01.2020 roku i zlikwidowanej 21.02.2020 roku, należącej do J. Z.. Powyższa lokata została założona tuż przed ustaniem wspólności majątkowej zainteresowanych i jej nie dotyczyły przelewy dokonane przez Uczestniczkę przed zawarciem umowy majątkowej małżeńskiej. Dlatego ten dokument nie był istotny dla rozstrzygnięcia sprawy.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Przepis art. 35 k.r.o. ustanawia zasadę, zgodnie z którą w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego, nie może rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku. Z chwilą ustania wspólności ustawowej pomiędzy małżonkami do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku (art. 46 k.r.o.), powstaje wówczas możliwość żądania podziału majątku wspólnego.
Wspólność ustawowa, jaka istniała pomiędzy T. K. i A. K. ustała 13 stycznia 2020 roku, gdy strony zawarły umowę majątkową małżeńską, mocą której ustanowili rozdzielność majątkową.
Stosownie do przepisu art. 684 k.p.c. w zw. z art. 567 § 3 k.p.c. w postępowaniu o podział majątku wspólnego sąd z urzędu ustala skład i wartość majątku podlegającego podziałowi.
Majątek wspólny małżonków stanowią przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. W szczególności są to pobrane wynagrodzenia za pracę oraz za inne usługi świadczone osobiście przez któregokolwiek z nich oraz dochody z majątku wspólnego, jak również z odrębnego majątku każdego z małżonków, środki zgromadzone na rachunku otwartym lub pracowniczym funduszu emerytalnym lub kwoty składek zaewidencjonowanych na subkoncie ZUS. (art. 31 § 2 k.r.o.).
W świetle zgromadzonego materiału dowodowego nie ulega wątpliwości, że w skład majątku wspólnego byłych małżonków T. K. i A. K. wchodziły ruchomości: samochód osobowy, meble i urządzenia domowe, wymienione w pkt I podpunkt 1) do 38). Zasadniczo przynależność ruchomości do majątku wspólnego nie budziła wątpliwości i nie była kwestią sporną. Dlatego lista ruchomości została zamieszczona w pkt I planu rozprawy. W toku postępowania okazało się natomiast, że niektóre z ruchomości zostały rozdysponowane, bo Wnioskodawca sprzedał mieszkanie położone przy ul. (...) wraz z umeblowaniem. Dodatkowo wyrzucił wersalkę pokrytą welurem w kolorze żółtopomarańczowym. Wnioskodawca nie uzgodnił z Uczestniczką, ani sprzedaży ruchomości, ani wyrzucenia wersalki, dlatego podziałowi podlegała równowartość tych rzeczy (pkt I ppkt 2), 9), 16)).
Nadmienić należy, że Sąd nie zaliczył do majątku wspólnego depilatora P. pomimo tego, że oboje uczestnicy tę ruchomość wskazywali. Co do tej ruchomości oraz co do telewizora (...) 55” zainteresowani ostatecznie zajmowali sporne stanowiska. Wnioskodawca twierdził, że były to przedmioty nabyte w ramach prezentów urodzinowych: dla Uczestniczki (depilator) i dla niego (telewizor). A. K. zaprzeczyła, aby były to prezenty urodzinowe. Wyjaśniła, że były kupowane przy okazji urodzin, ale telewizor służył do użytku całej rodziny, zaś z depilatora faktycznie tylko ona korzystała. Zainteresowani otrzymywali prezenty urodzinowe, ale były to drobniejsze (i tańsze) rzeczy, takie jak biżuteria, buty sportowe. Sąd dał wiarę Uczestniczce, bo z materiału dowodowego wynika, że małżonkowie żyli raczej oszczędnie, planowali swoje zakupy i kupowanie bardzo drogich prezentów pozostawało w sprzeczności ze sposobem ich funkcjonowania. Poza tym Wnioskodawca sam zeznał, że telewizor wybierał kierując się jego walorami technicznymi, a czas zakupu związany był z możliwością skorzystania z promocji i niższą ceną. Podsumowując: telewizor jest składnikiem należącym do majątku wspólnego i podlega podziałowi w ramach niniejszego postępowania. Natomiast depilator został nabyty do wyłącznego użytku Uczestniczki postępowania, nie jest więc składnikiem majtku wspólnego – art. 33 pkt 4 k.r.o.
Wartość ruchomości Sąd ustalił w oparciu o opinie biegłych: P. G. i M. P. (2).
Biegły P. G. w opinii pisemnej wskazał wariantowo wartości niektórych ruchomości, głównie z powodu wątpliwości co do wieku urządzeń (np. radiomagnetofonu P., odtwarzacza Popcorn) lub daty ich nabycia (zestawu mebli w kolorze sosna, ekspresu do kawy). T. K. zarówno w piśmie procesowym z dnia 26 września 2023 roku (k.755) oraz w swoich zeznaniach na rozprawie 8 listopada 2023 roku odniósł się do wątpliwości biegłego, wskazując w sposób precyzyjny daty produkcji lub zakupów poszczególnych urządzeń, co pozwoliło biegłemu na uzupełnienie opinii i jednoznaczne ustalenie ich wartości. Kontrowersyjna okazała się wycena telewizora (...) 55”. Biegły podał dwie możliwe jego wartości: 400 złotych (uwzględniając datę produkcji i czas eksploatacji urządzenia) oraz 3000 złotych (przyjmując, że był to zakup urządzenia o prestiżowym charakterze). Sąd uwzględnił wartość niższą, tj. 400 złotych. Nie jest dla Sadu przekonujące stanowisko biegłego, że zakup telewizora ma charakter prestiżowy. Biorąc pod uwagę zeznania tak Wnioskodawcy, jak i Uczestniczki, to przy zakupie tego urządzenia na pewno nie chodziło o prestiż, ale o kwestie praktyczne. Zainteresowani nabyli urządzenie dobrej jakości w atrakcyjnej (choć nie najniżej) cenie. W aktualnych warunkach rynkowych wątpliwie jest kierowanie się przez konsumentów prestiżem przy zakupie nowych urządzeń RTV bądź AGD. Natomiast zakupy urządzeń używanych z prestiżem się nie wiążą. Bardzo szybki postęp techniczny i ciągłe wprowadzanie nowych technologii powoduje, że w krótkim czasie tego rodzaju sprzęt traci charakter „nowinki” technicznej i szybko traci na wartości. Podstawą rozliczeń z tytułu podziału majątku wspólnego muszą być wartości (ceny) rynkowe, a nie innego rodzaju. Stąd odrzucenie wysokiej wartości używanego telewizora, ustalonej z uwagi na szczególne podejście konsumenta przy jego zakupie.
Powyższe uwagi można odnieść także do wyceny samochodu marki D. (...). Biegły M. P. (2) w opinii podstawowej oszacował wartość samochodu niezgodnie z tezą dowodową, co skutkowało koniecznością uzupełnienia jego opinii poprzez dokonanie szacunku stosownie do postanowienia Sądu. W pisemnej opinii uzupełniającej biegły ponownie oszacował wartość pojazdu wariantowo: przy założeniu, że jego stan techniczny nie uległ zmianie, lecz z uwzględnieniem, że obecnie jest to samochód sześcioletni oraz przy założeniu, że szacuje pojazd 3 – letni.
W ocenie Sądu poprawna jest pierwsza wycena. Uwzględnia ona niezmienność stanu technicznego pojazdu, co sprawia, że tak ustalona wartość pomija uszkodzenia (i ich wpływ na wartość pojazdu) powstałe w okresie, kiedy wyłącznie Uczestniczka korzystała z samochodu. Jednocześnie oszacowaniu podlega pojazd eksploatowany przez okres 6 lat, co umożliwia uwzględnienie wartości bazowej publikowanej dla pojazdów tej marki, modelu i wersji i jej odpowiednią korektę z uwagi na indywidualne cechy wycenianego pojazdu (przebieg, wyposażenie dodatkowe, czas rejestracji i inne). Natomiast założenie, że wycena ma dotyczyć pojazdu 3 – letniego (bo przez taki okres samochód był eksploatowany od czasu nabycia do ustania wspólności ustawowej) powoduje, że zmienia się wersja pojazdu, wyposażenie standardowe (samochód wyceniany nie ma identycznego wyposażenia standardowego jak obecnie dostępne modele) i dodatkowe. W efekcie uzyskana wartość nie jest wartością rynkową wycenianego samochodu, a taka powinna być podstawą rozliczeń pomiędzy uczestnikami. Dlatego Sąd ustalił wartość samochodu, zgodnie z pierwszym wariantem opinii uzupełniającej, tj. na 43 100 złotych.
Nie było sporu pomiędzy zainteresowanymi co do sposobu podziału ruchomości. Ich stanowiska w tym zakresie były zgodne, tzn. każdy z zainteresowanych otrzymał na wyłączną własność te ruchomości, które po ustaniu wspólności majątkowej znalazły się w jego posiadaniu. Dotyczy to również samochodu. Wprawdzie Uczestniczka na ostatnim terminie rozprawy wnosiła o sprzedaż licytacyjną samochodu, ale było to powodowane wysoką wartością tej rzeczy, wyliczoną w drugim wariancie opinii uzupełniającej biegłego M. P.. Mając na uwadze, że ostatecznie Sąd przyjął wartość niższą, to przyznanie samochodu A. K. jest zgodne z jej stanowiskiem w sprawie.
Niewątpliwie do majątku wspólnego wchodzą środki pieniężne, które w dacie ustania wspólności majątkowej znajdowały się na rachunku bieżącym, prowadzonym na rzecz A. K. w (...) Bank (...) S.A. we W. (943,36 zł) oraz na rachunku bieżącym, prowadzonym na rzecz T. K. w (...) Bank (...) S.A. we W. (10 255,39 zł). Co do tego nie było sporu pomiędzy zainteresowanymi, ani co do konieczności ich podziału, ani co do sposobu ich podziału (każdy z byłych małżonków otrzymał środki, które znajdowały się w jego dyspozycji).
Sąd nie uwzględnił stanowiska Wnioskodawcy i nie zaliczył do majątku wspólnego kwoty 109 932,86 zł, stanowiącej sumę dwóch przelewów, dokonanych przez A. K.:
- 2 stycznia 2020 roku w kwocie 58 000 złotych na rachunek należący do I. Z.,
- 10 stycznia 2020 roku w kwocie 51 932,86 złotych na rachunek należący do J. Z..
Zebrane w sprawie dowody: historie rachunków, dowody założenia i likwidacji lokat rodziców Uczestniczki oraz zeznania Wnioskodawcy i Uczestniczki dają podstawę do stwierdzenia, że zainteresowani w dacie ustania ich wspólności majątkowej nie mieli oszczędności w kwocie 109 932,86 złotych.
A. K. zeznała, że na rachunku w (...) Bank SA w W. zainteresowani gromadzili oszczędności i nimi obracali. Na ten rachunek wpływały pieniądze z likwidowanych lokat, z tego rachunku przelewali pieniądze na nowe lokaty i inne rachunki, w tym rachunek Wnioskodawcy. Przy tym zainteresowani obracali nie tylko swoimi pieniędzmi, ale i oszczędnościami rodziców Uczestniczki postępowania. Podkreślenia wymaga, że T. K. potwierdził zeznania byłej żony co do sposobu gromadzenia oszczędności, tworzenia lokat i uzyskiwania dodatkowych korzyści z narosłych odsetek. Twierdził jednak, że pieniądze należały wyłącznie do zainteresowanych. Jednak A. K. złożyła dokumenty potwierdzające, że jej rodzice posiadali oszczędności, które początkowo lokowali na lokatach założonych na nazwisko I. Z., a następnie po ich zlikwidowaniu przelali na rachunek Uczestniczki w (...) Bank SA. Ze zlikwidowanych lokat matki Uczestniczki na rachunek A. K. wpłynęło ponad 64 000 złotych. Dodatkowo 5 czerwca 2019 roku Uczestniczka dokonała wpłaty gotówkowej w wysokości 50 000 złotych. Z materiału dowodowego, ani nawet z twierdzeń Wnioskodawcy nie wynika, aby małżonkowie mieli dodatkowe środki w takiej wysokości. Więc musiały to być pieniądze rodziców Uczestniczki. Analiza historii rachunku w połączeniu z zeznaniami Uczestniczki i pozostałymi dokumentami daje podstawę do ustalenia, że zainteresowani obracali nie tylko swoimi pieniędzmi, lecz także pieniędzmi J. i I. małż. Z.. Przelewy, których w styczniu 2020 roku dokonała A. K. dotyczyły zwrotu pieniędzy należących do jej rodziców. Wysokość przelewów odpowiada wysokości środków wcześniej przelanych oraz wpłaconych w gotówce na rachunek Uczestniczki.
Do majątku wspólnego T. K. i A. K. wchodzi również wierzytelność z tytułu nakładu z majątku wspólnego T. K. i A. K. na majątek osób trzecich, polegającego na remoncie lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w Ł. przy ul. (...) w kwocie 94 800 złotych.
W judykaturze Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych ugruntowało się stanowisko, zgodnie z którym roszczenie o zwrot nakładów dokonanych przez małżonków na nieruchomości należącej do osoby trzeciej jest prawem majątkowym. Jeżeli prawo to powstało w czasie trwania wspólności ustawowej, to wchodzi w skład majątku wspólnego (art. 31 k.r.o.), bo żaden przepis nie wyłącza takiego prawa z majątku wspólnego. W konsekwencji wierzytelność z tytułu nakładów dokonanych przez małżonków na rzecz należącą do osoby trzeciej - jako składnik majątku wspólnego - jest objęta postępowaniem o podział majątku (tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 3 kwietnia 1970 r. III CZP 18/70, opublikowanej w OSNCP 1971, poz. 18; w uchwale z dnia 19 grudnia 1973 r. III CZP 65/73, opublikowanej w OSNC 1974/10/164).
W realiach niniejszej sprawy nie było sporu co do tego, że zainteresowani dokonali remontu lokalu mieszkalnego położonego w Ł. przy ul. (...) i sfinansowali go z środków należących do majątku wspólnego. Wnioskodawca sprzeciwiał się uwzględnieniu tej wierzytelności wychodząc z błędnego założenia, że nakład został dokonany na rzecz należącą do osób trzecich (jego rodziców), więc nie podlega rozliczeniu w ramach postępowania o podział majątku wspólnego. Jest przeciwnie – taka wierzytelność stanowi składnik majątku wspólnego i podlega rozliczeniu w ramach postępowania o podział majątku wspólnego. Natomiast osoba trzecia nie jest osobą zainteresowaną w rozumieniu art. 510 § 1 k.p.c. i nie może być uczestnikiem postępowania o podział majątku wspólnego (tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 19 grudnia 1973 r. III CZP 65/73).
Sporny był zakres dokonanego przez zainteresowanych remontu w tym sensie, że Wnioskodawca twierdził, że małżonkowie nie wyłożyli pieniędzy na wymianę stolarki okiennej. Jednak twierdzenia i zeznania Wnioskodawcy pozostają w oczywistej sprzeczności z informacją SM im. (...) (k. 506 i 637). Z informacji Spółdzielni Mieszkaniowej wynika, że okna były wymienione własnych pieniędzy lokatorów, których w związku z tym zwolniono z dalszych składek na fundusz wymiany okien, a środki już wpłacone – Spółdzielnia zwróciła. Przedłożona faktura za wymianę okien jest wystawiona na nazwisko ojca Wnioskodawcy, ale to przecież J. K. był członkiem Spółdzielni, uprawionym do przedmiotowego lokalu. Dodatkowo z zeznań świadka E. K. (matki Wnioskodawcy) wynika, że remont finansowali zainteresowani, a nie rodzice T. K.. Biorąc powyższe pod uwagę Sąd ustalił, że remont sfinansowany przez uczestników obejmował wymianę okien.
Na podstawie opinii biegłego M. B. (2) Sąd ustalił, że nakłady zainteresowanych na remont mieszkania podwyższyły jego wartość oraz wartość nakładów. Wnioskodawca kwestionował wnioski z tej opinii twierdząc, że sprzedałby mieszkanie za taką sama kwotę nawet gdyby nie zostało wyremontowane i, że w cenie uwzględniona została wartość sprzedanych ruchomości. Jednak jest to jedynie polemika z opinią biegłego, nie poparta żadnymi dowodami.
W związku z podnoszonym przez Wnioskodawcę zarzutem, że część prac remontowych wykonał osobiście i wartość tej pracy nie powinna być uwzględniona, Sąd zlecił biegłemu wariantowe oszacowanie wartości nakładów. Jednak ostatecznie przyjął pełną wartość nakładów, bez jej pomniejszenia o wartość pracy wykonanej przez Wnioskodawcę, ponieważ wartość tej pracy również należy zaliczyć do majątku wspólnego. W tym przypadku nakłady z majątku wspólnego na remont lokalu polegały zarówno na wydatkowaniu oznaczonych kwot na zakup materiałów i zapłatę za prace wykonane przez osoby do nich zatrudnione, jak i na wykonaniu pracy osobiście przez zainteresowanych.
Wierzytelność z tytułu omawianego nakładu została przyznana na własność Wnioskodawcy w całości. Sąd miał na uwadze, że ostatecznie to Wnioskodawca otrzymał mieszkanie łącznie z nakładami, to Wnioskodawca następnie sprzedał mieszkanie i z tego tytułu otrzymał jego cenę. Zatem to Wnioskodawca ostatecznie skorzystał z nakładów i to jego majątek powiększył się o ich wartość.
Sąd, ustalając skład majątku wspólnego uczestników postępowania nie uwzględnił prawa do miejsca parkingowego, ani nakładu z majątku wspólnego na to prawo. Jakkolwiek zainteresowani wskazywali, że sfinansowali budowę wiaty parkingowej, to jednak nie przedstawili żadnego dowodu na to, że im (lub osobie trzeciej) przysługiwało jakiekolwiek prawo do miejsca postojowego lub parkingowego ani, że z tego tytułu służy im jakakolwiek wierzytelność. Sąd ma obowiązek ustalenia składu i wartości majątku wspólnego. Jednak obowiązek ten nie idzie tak daleko, by do Sądu należało prowadzenie dochodzenia w celu wykrycia, czy byłym małżonkom służyło jakieś prawo do rzeczy lub jakaś wierzytelność w związku z dokonanym wydatkiem.
Zebrany w sprawie materiał dowodowy daje postawę do ustalenia, że zarówno Wnioskodawca, jak i Uczestniczka mają środki zgromadzone w OFE oraz na subkoncie w ZUS. Przy czym, do majątku wspólnego wchodzą tylko środki zgromadzone przez nich w czasie trwania wspólności ustawowej, które zostały obliczone jako różnica pomiędzy tymi, które zgromadzili do dnia zawarcia związku małżeńskiego i tymi, które mieli w dacie zawarcia małżeńskiej umowy majątkowej wyłączającej wspólność majątkową.
Z regulacji art. 126 ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 105) wynika, że w przypadku rozwiązania małżeństwa przez rozwód lub jego unieważnienia, środki zgromadzone na rachunku członka funduszu, przypadające byłemu współmałżonkowi w wyniku podziału majątku wspólnego, są przekazywane w ramach wypłaty transferowej na rachunek byłego współmałżonka w otwartym funduszu. Celem gromadzenia środków na rachunku otwartego funduszu emerytalnego jest zabezpieczenie w przyszłości odpowiedniej wysokości świadczenia emerytalnego. Wypłata transferowa - jak stanowi art. 127 wyżej wymienionej ustawy - jest dokonywana przez otwarty fundusz w terminie, o którym mowa w art. 122, po przedstawieniu funduszowi dowodu, że środki zgromadzone na rachunku członka funduszu przypadły byłemu współmałżonkowi. Z kolei zgodnie z art. 128 ustawy, jeżeli były współmałżonek uprawniony nie posiada rachunku w otwartym funduszu i w terminie 2 miesięcy od dnia przedstawienia dowodu, o którym mowa w art. 127, nie wskaże rachunku w jakimkolwiek otwartym funduszu, otwarty fundusz, do którego należy drugi z byłych współmałżonków, niezwłocznie otworzy rachunek na nazwisko byłego współmałżonka uprawnionego i przekaże na ten rachunek, w ramach wypłaty transferowej, przypadające mu środki zgromadzone na rachunku jego byłego współmałżonka. Z chwilą otwarcia rachunku były współmałżonek uprawniony uzyskuje członkostwo w funduszu. Fundusz niezwłocznie potwierdza na piśmie warunki członkostwa uprawnionego współmałżonka. W świetle powyższych przepisów wydaje się jednoznaczne, że w ramach postępowania o podział majątku wspólnego podział jednostek zgromadzonych na otwartym funduszu emerytalnym powinien nastąpić poprzez przyznanie każdemu z małżonków liczby jednostek odpowiadającej ich udziałowi w majątku wspólnym. Za takim stanowiskiem przemawia fakt, że wartość jednostek w otwartym funduszu emerytalnym ma charakter zmienny i tego względu nie jest celowe obciążanie któregokolwiek z Uczestników dopłatą, która nie uwzględni realnej wartości tych jednostek podlegających spieniężeniu, co do zasady, dopiero w momencie realizacji prawa do emerytury (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 lutego 2016 r., V CSK 323/15, LEX nr 2020483).
Analogicznie przedstawia się sytuacja co do posiadanych przez byłych małżonków środków na subkoncie ZUS, stanowiących zewidencjonowane tam składki. Zgodnie z art. 31 § 2 pkt 4 k.r.o. do majątku wspólnego należą kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Z kolei zgodnie z art. 40e ust. 1 tej ustawy, zwaloryzowane kwoty składek, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej, zewidencjonowane na subkoncie, podlegają podziałowi m.in. w razie rozwodu. Podział ma być dokonany na zasadach określonych w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, dotyczących podziału środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym w razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa albo śmierci. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych odsyła zatem w tym zakresie do ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1906, z późn. zm.), która w szczególności w art. 126 stanowi, że w razie rozwiązania małżeństwa członka otwartego funduszu emerytalnego przez rozwód, środki zgromadzone na rachunku członka funduszu, przypadające byłemu współmałżonkowi w wyniku podziału majątku wspólnego małżonków, są przekazywane w ramach wypłaty transferowej na rachunek byłego współmałżonka w otwartym funduszu. W świetle przywołanych przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych dotyczy to również składek zgromadzonych na subkoncie w ZUS (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 kwietnia 2019 r., V CSK 22/18, LEX nr 2642744).
Z powyższych względów, zarówno jednostki w OFE, jak i środki zgromadzone przez zainteresowanych na subkontach prowadzonych przez ZUS, Sąd podzielił pomiędzy nimi po połowie. To powoduje, że wartość tych składników nie wpływa na wysokość ustalonej dopłaty dla Uczestniczki.
Wartość majątku wspólnego uczestników, podlegającego podziałowi (pomijając jednostki w OFE i środki na subkontach w ZUS) wynosi 163 488,75 złotych. Uczestnicy mają równie udziały w majątku wspólnym, więc każde z nich powinno otrzymać aktywa o wartości 81 744,37 złotych. W wyniku dokonanego podziału majątku wspólnego Uczestniczka postępowania otrzymuje składniki majątkowe o łącznej wartości 46 598,36 zł (pomijając jednostki w OFE i środki na subkontach w ZUS). Zatem należna jej dopłata powinna wynieść 35 146,01 złotych.
Sąd zasądzając dopłatę zastosował art. 212 § 3 k.c., zgodnie z którym jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych.
Dopłata, do której zobowiązany jest T. K. jest dość wysoka. Zgodnie jednak z jego zeznaniami, Wnioskodawca dysponuje oszczędnościami w kwocie 60 000 złotych. To oznacza, że jest przygotowany finansowo do rozliczenia z Uczestniczką. Z tego powodu Sąd oznaczył termin dopłaty na 14 dni od uprawomocnienia się postanowienia.
W postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej pomiędzy małżonkami sąd rozstrzyga także o tym, jakie wydatki, nakłady i inne świadczenia z majątku wspólnego na rzecz majątku odrębnego lub odwrotnie podlegają zwrotowi (art. 567 § 1 k.p.c.).
Stosownie do przepisu art. 45 § 1 kro, każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny za wyjątkiem wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności.
O zwrocie wydatków i nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty któregoś z małżonków sąd orzeka z urzędu i ustala wartość tych nakładów bez względu na inicjatywę dowodową uczestników postępowania (tak Sąd Najwyższy w uchwale z 21 lutego 2008 r. III CZP 148/07). Tak w doktrynie jak i w orzecznictwie nie budzi wątpliwości, że sąd orzeka o zwrocie wydatków i nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny tylko na wniosek małżonka uprawnionego do żądania zwrotu poczynionych wydatków i nakładów (art. 45 § 1 kro). Żądanie to powinno być zgłoszone w formie pisemnego wniosku zawierającego zarówno określenie wysokości żądanej kwoty, jak i przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie, a zgłaszający takie żądanie obowiązany jest je udowodnić zgodnie z ogólnymi regułami obowiązującymi w postępowaniu cywilnym (art. 6 k.c., art. 232 k.p.c.).
W niniejszej sprawie rozliczeniu na powyższej podstawie podlegają wydatki, które A. K. poczyniła na utrzymanie samochodu: jego ubezpieczenie i przeglądy roczne w latach 2020 i 2021.
Uczestniczka postępowania wystąpiła z osobnym pozwem w sprawie o sygn. VIII C 845/21, ale na podstawie art. 618 § 2 k.p.c. sprawa ta została połączona do wspólnego rozpoznania z niniejszą sprawą. Z art. 618 § 2 k.p.c. (mającego odpowiednie zastosowanie do postępowania o podział majątku wspólnego) wynika bowiem wprost, że nie jest dopuszczalne toczenie osobnego postępowania o zwrot nakładów w sytuacji, gdy toczy się sprawa o podział majątku wspólnego.
Roszczenie A. K. okazało się zasadne w całości. Z zeznań uczestników postępowania wynika, że jakkolwiek po ustaniu wspólności majątkowej Uczestniczka wyłącznie posiadała wspólny samochód i z niego korzystała, to jednak zainteresowani nie ustalili zasad ponoszenia kosztów jego utrzymania. W szczególności nie ustalili, że tylko Uczestniczka będzie ponosiła koszty utrzymania tej rzeczy. W tej sytuacji zastosowanie ma przepis art. 207 k.c., zgodnie z którym współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną odpowiednio o wielkości udziałów. Zainteresowani mają równe udziały w majątku wspólnym, więc wydatki na ubezpieczenie i przeglądy samochodu powinni ponosić po połowie. Zgodzić się należy z Uczestniczką postępowania, że tego rodzaju wydatki wynikają z własności rzeczy i nie są uzależnione od tego, czy współwłaściciel z niej korzysta. Uczestniczka udowodniła zarówno fakt poniesienia wydatków, jak i ich wysokość dlatego Sąd zasądził od T. K. na rzecz A. K. kwotę 2079 złotych tytułem ich zwrotu. Ta kwota została zasądzona bez odsetek, ponieważ Uczestniczka ich nie żądała, a w tym zakresie Sąd nie działa z urzędu.
O kosztach postępowania Sąd orzekł zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 520 § 1 k.p.c., stosownie do której każdy z uczestników postępowania ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie. W niniejszej sprawie zarówno Wnioskodawca, jak i Uczestniczka są zainteresowani w równym stopniu wynikiem postępowania. Powinni więc ponieść jego koszty po połowie.
Wnioskodawca uiścił należną opłatę od wniosku w kwocie 1000 złotych, zaś Uczestniczka opłatę od pozwu w kwocie 200 złotych. Łącznie koszty z tytułu opłat wynoszą 1200 zł. Każdy z uczestników powinien ponieść ich połowę (po 600 zł), Uczestniczka poniosła jedynie koszt 200 zł, dlatego od niej na rzecz Wnioskodawcy Sąd zasądził 400 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się postanowienia do dnia zapłaty (art. 98 § 1 1 k.p.c.).
Zgodnie z art. 113 ust. 2 pkt. ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, koszty nieobciążające przeciwnika sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji nakazuje ściągnąć z roszczenia zasądzonego na rzecz strony, której czynność spowodowała ich powstanie. W realiach niniejszej sprawy, z uwagi na zasadę wynikającą z art. 520 § 1 k.p.c. oboje zainteresowani powinni ponieść koszty sądowe po połowie.
Stosownie do przepisu art. 83 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, jeżeli przepisy przewidują obowiązek działania i dokonywania czynności połączonej z wydatkami z urzędu, sąd zarządzi dokonanie tej czynności, a kwotę potrzebną na ich pokrycie wykłada tymczasowo Skarb Państwa. W orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie sąd orzeka o poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatkach, stosując przepisy art. 113 tej ustawy, który pozwala m.in. na obciążenie kosztami strony, której czynność spowodowała ich powstanie. W realiach niniejszej sprawy koszty opinii biegłych, orzeczone prawomocnymi postanowieniami, wyniosły ogółem 5793,47 złotych. Każdy z zainteresowanych powinien ponieść połowę tych kosztów, tj. po 2896,73 zł i tak orzekł Sąd w pkt VI postanowienia.