Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 maja 2023 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni, I Wydział Cywilny - Sekcja d/s Rozpoznawanych w Postępowaniu Uproszczonym

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 23 maja 2023 r. w Gdyni

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. w T.

przeciwko M. Ż.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1600 zł (tysiąc sześćset złotych)

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie

III.  odstępuje od obciążania pozwanej kosztami postępowania

Sygnatura akt I 1 C 987/22

UZASADNIENIE

Powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. wniosła pozew przeciwko M. Ż. o zapłatę kwoty 3.907,02 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7 lipca 2018 roku do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, że w wyniku rozwiązania umowy kompleksowej dostarczania paliwa gazowego w następstwie postępowania przeprowadzonego zgodnie z art. 6b ust. 3 ustawy – Prawo energetyczne wystąpiła różnica stanów gazomierzy na dzień rozwiązania umowy i dzień demontażu gazomierza. Zgodnie z taryfą (...) ilość gazu nierozliczona w ramach umowy jest kwalifikowana jako nielegalny pobór gazu. Uprzednia umowa została rozwiązana w dniu 29 maja 2017 roku, a do dnia 9 marca 2018 roku tj. do dnia demontażu licznika gazu pozwana nie zawarła nowej umowy i tym samym korzystała z paliwa gazowego bez umowy i w tym okresie następował nielegalny pobór gazu. W następstwie powyższego, powód wystawił na rzecz strony pozwanej notę obciążeniową z dnia 27 marca 2018r. z tytułu opłaty za nielegalne pobieranie paliw gazowych, a szczegółowe wyliczenie wysokości opłaty zostało zawarte w protokole będącym załącznikiem do noty. Powołując się na art. 57 Prawa energetycznego powód wskazał, że w niniejszej sprawie domaga się odszkodowania na zasadach ogólnych. Wysokość odszkodowania za nielegalny pobór gazu została w nocie obciążeniowej ustalona według wzoru umieszczonego w regulaminie kontroli poboru paliwa gazowego, opartego na ilości pobranego gazu w okresie bezumownym, średnioważonej ceny referencyjnej gazu z tego okresu, średnioważonej stawki opłaty dystrybucyjnej z okresu trwania nielegalnego poboru gazu. Zdaniem powoda nielegalny pobór gazu jest występkiem stypizowanym w art. 278 § 5 k.k., co przesądza o braku przedawnienia roszczenia. Pismem z dnia 5 czerwca 2018 r. powód bezskutecznie wezwał pozwaną do zapłaty.

(pozew, k. 4-6v)

W toku sprawy powód zmienił podstawę powództwa, wskazując, że dochodzi opłaty za bezumowny pobór gazu określonej w art. 57 ust. 1 pkt 1 Prawa energetycznego, obliczonej zgodnie z taryfą dla nielegalnego poboru gazu.

(pismo powoda z dnia 11 stycznia 2023r., k. 64-66, pismo powoda z dnia 13 lutego 2023r., k. 91-91v)

Pełnomocnik pozwanej uznał powództwo co do kwoty 1.600 zł, stanowiącej 1/3 część dochodzonej kwoty i wartość faktycznie zużytego gazu w okresie od 29 maja 2017 roku do 9 marca 2018 roku, nadto na rozprawie w dniu 28 marca 2023 roku podniósł zarzut przedawnienia. Niezależnie od powyższego strona pozwana zarzuciła powodowi, że nie przedstawił dokumentu stanowiącego wypowiedzenie umowy, stąd nie może być mowy o nielegalnym poborze paliwa gazowego, a po przedstawieniu wypowiedzenia – pełnomocnik zakwestionował swój podpis na zwrotnym potwierdzeniu odbioru.

(protokół rozprawy z dnia 28 marca 2023r. k. 118-119 oraz z dnia 23 maja 2023r., k. 130, pismo pozwanej z dnia 22 marca 2023r., k. 102-103)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pismem z dnia 28 kwietnia 2017 roku spółka (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. złożyła pozwanej M. Ż. oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kompleksowej nr (...) z dnia 3 grudnia 2009 roku za 14 – dniowym terminem wypowiedzenia liczonym od dnia następnego po dniu odbioru pisma, wskazując, że mimo wyznaczenia w wezwaniu z dnia 7 lutego 2017 roku dodatkowego dwutygodniowego terminu płatności zaległych należności i poinformowania o zamiarze wypowiedzenia, pozwana nie dokonała zapłaty zaległości w wysokości 1.236,51 zł.

Przedmiotowe wypowiedzenie zostało odebrane przez ojca pozwanej W. Ż. w dniu 9 maja 2017 roku.

(dowód: wypowiedzenie z dnia 28 kwietnia 2017r., k. 98 wraz z zpo, k. 98v-99)

W piśmie z dnia 31 maja 2017 roku skierowanym do pozwanej powódka wezwała ją do dobrowolnego wydania gazomierza typ (...)_130 nr (...) na podstawie zlecenia zakończenia dostarczania paliwa gazowego wystawionego przez (...). W piśmie wskazano, że demontaż gazomierza nastąpi w dniu 21 czerwca 2017 roku.

W dniu 23 lutego 2018 roku powód skierował do pozwanej kolejne podobne wezwanie, wyznaczając termin demontażu gazomierza na dzień 23 marca 2018 roku.

(dowód: pismo powoda z dnia 31 maja 2017r., k. 12, pismo powoda z dnia 23 lutego 2018r., k. 13)

W dniu 9 marca 2018 roku pracownicy (...) sp. z o.o. zdemontowali gazomierz nr fabryczny (...) znajdujący się w budynku pozwanego w G. przy ul. (...). W momencie demontażu stan licznika wynosił (...).811 m ³.

(dowód: protokół kontroli z dnia 9 marca 2018r., k. 14-15, protokół zamknięcia dopływu gazu, k. 16, zlecenie na wykonanie robót, k. 17)

W dniu 27 marca 2018r. powódka skierowała do pozwanej pismo informujące, iż w wyniku rozwiązania umowy na dostawę gazu do lokalu przy ul. (...) w G. przez (...) sp. z o.o. wystąpiła różnica stanów gazomierzy na dzień rozwiązania umowy i dzień demontażu gazomierza. Jak wskazano, zgodnie z Taryfą nr 6 pkt 9.1 i 9.2 ilość gazu nie rozliczona w ramach umowy została zakwalifikowana jako nielegalny pobór gazu. Jednocześnie powódka przesłała notę obciążeniową nr (...) na kwotę 4.807,02 zł z 14- dniowym terminem płatności.

W dołączonym do ww. pisma protokole wskazano, że za podstawę naliczenia opłaty za nielegalny pobór gazu powódka przyjęła ilość paliwa (przeliczoną na jednostki energii tj. kWh) stanowiącą różnicę pomiędzy stanem gazomierza w dniu jego demontażu (2788 m ³) a ilością oszacowaną na dzień rozwiązania umowy (1190 m ³) w wysokości (...) oraz trzykrotność ceny referencyjnej gazu (0,0914 zł/kWh x 3).

Pismo zostało doręczone pozwanej w dniu 5 kwietnia 2018 roku.

(dowód: pismo powoda z dnia 27 marca 2018r., k. 18, nota obciążeniowa, k. 19, zpo k. 21)

Pismem z dnia 5 czerwca 2018 roku powódka ponownie wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 3.942,92 zł, na co składały się opłata w kwocie 3.907,02 zł oraz odsetki za opóźnienie w kwocie 35,90 zł - w terminie 14 dni pod rygorem skierowania sprawy na drogę sądową.

(dowód: ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty, k. 22)

Pismem z dnia 2 października 2018 roku powódka poinformowała pozwaną, że umowa kompleksowa dostarczania paliwa gazowego uległa rozwiązaniu w dniu 29 maja 2017 roku, a rozwiązanie umowy zostało poprzedzone postępowaniem przewidzianym w art. 6b ust. 3 ustawy – Prawo energetyczne.

(dowód: pismo powoda z dnia 2 października 2018r., k. 20)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w całości na podstawie dowodów z dokumentów prywatnych przedłożonych przez stronę powodową.

Oceniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd uznał, że dowody z dokumentów prywatnych złożonych do akt niniejszego postępowania przez stronę powodową są autentyczne i wiarygodne. Spośród przedstawionych przez powoda dowodów z zarzutami ze strony pozwanej spotkał się jedynie dowód w postaci zwrotnego potwierdzenia odbioru wypowiedzenia umowy kompleksowej. Pełnomocnik pozwanej zakwestionował bowiem swój podpis na tym dokumencie. Jednak – zdaniem Sądu – zarzut ten należało uznać za nieudowodniony, gdyż to na stronie zaprzeczającej w tym wypadku spoczywał ciężar dowodu. Zgodnie bowiem z treścią art. 253 k.p.c. jeżeli strona zaprzecza prawdziwości dokumentu prywatnego albo twierdzi, że zawarte w nim oświadczenie osoby, która je podpisała, od niej nie pochodzi, obowiązana jest okoliczności te udowodnić. Jeżeli jednak spór dotyczy dokumentu prywatnego pochodzącego od innej osoby niż strona zaprzeczająca, prawdziwość dokumentu powinna udowodnić strona, która chce z niego skorzystać.

Zważyć należało, że ostatecznie powód dochodził roszczenia z tytułu opłaty za bezumowny pobór gazu określonej w art. 57 ust. 1 pkt 1 Prawa energetycznego, obliczonej zgodnie z taryfą dla nielegalnego poboru gazu, choć wcześniej w pozwie wskazywał, że domaga się odszkodowania na zasadach ogólnych, mimo że wysokość szkody została ustalona przez powoda według wzoru umieszczonego w regulaminie kontroli poboru paliwa gazowego, opartego na ilości pobranego gazu w okresie bezumownym, średnioważonej ceny referencyjnej gazu z tego okresu, średnioważonej stawki opłaty dystrybucyjnej z okresu trwania nielegalnego poboru gazu. Zatem pierwotnie, mimo wskazania, że domaga się odszkodowania na zasadach ogólnych, wysokość szkody powód określił na takich samych zasadach, co opłatę określoną w taryfie. Zgodnie bowiem z § 43 rozporządzenia Ministra (...) z dnia 15 marca 2018 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie paliwami gazowymi (Dz.U. z 2021 r. poz. 280) w przypadku nielegalnego pobierania paliw gazowych przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych może obciążyć odbiorcę lub podmiot nielegalnie pobierający paliwa gazowe opłatami, które są obliczane jako iloczyn trzykrotnej ceny referencyjnej paliw gazowych obowiązującej w miesiącu stwierdzenia nielegalnego poboru oraz ryczałtowych ilości energii zawartej w tych paliwach, na zasadach określonych w taryfie. Ryczałtowe ilości energii zawartej w paliwach, o których mowa w ust. 1, określane w taryfie są ilościami maksymalnymi i przedsiębiorstwo energetyczne przy ustalaniu opłat może zastosować ilości mniejsze, z uwzględnieniem rzeczywistych możliwości pobierania paliw gazowych przez odbiorcę lub podmiot. Przez cenę referencyjną paliw gazowych, o której mowa w ust. 1, rozumie się średnioważoną cenę zakupu tych paliw, podawaną przez operatora systemu przesyłowego lub operatora systemu dystrybucyjnego na jego stronie internetowej w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym cena ta będzie miała zastosowanie.

Ostatecznie zatem podstawę prawną powództwa stanowił przepis art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku - Prawo energetyczne (Dz.U. z 2022 r. poz. 1385 ze zm.), zgodnie z którym w razie nielegalnego pobierania paliw lub energii, przedsiębiorstwo energetyczne może pobierać od odbiorcy, a w przypadku, gdy pobór paliw lub energii nastąpił bez zawarcia umowy, może pobierać od osoby lub osób nielegalnie pobierających paliwa lub energię opłatę w wysokości określonej w taryfie, chyba że nielegalne pobieranie paliw lub energii wynikało z wyłącznej winy osoby trzeciej, za którą odbiorca nie ponosi odpowiedzialności.

Zgodnie z definicją ustawową zawartą w art. 3 pkt 18 Prawa energetycznego nielegalne pobieranie paliw lub energii stanowi pobieranie paliw lub energii bez zawarcia umowy, z całkowitym albo częściowym pominięciem układu pomiarowo-rozliczeniowego lub poprzez ingerencję w ten układ mającą wpływ na zafałszowanie pomiarów dokonywanych przez układ pomiarowo-rozliczeniowy. Należy uznać, że użyte przez ustawodawcę wyrażenie "bez zawarcia umowy" odnosi się do sytuacji, w której dochodzi do poboru energii w czasie, gdy odbiorcę nie łączy z przedsiębiorstwem energetycznym stosowna umowa, bez względu na jej formę (vide: M. Czarnecka, T. Ogłódek (red.), Prawo energetyczne. Efektywność energetyczna. Tom I. Komentarz. Wyd. 2, Warszawa 2023).

W rozpatrywanym przypadku strona powodowa zdołała wykazać, że pismem z dnia 28 kwietnia 2017 roku skutecznie wypowiedziała pozwanej umowę kompleksową nr (...) z dnia 3 grudnia 2009 roku za 14 – dniowym terminem wypowiedzenia. Na tę okoliczność powódka złożyła kopię wypowiedzenia wraz z zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Jak wskazano powyżej, pełnomocnik pozwanej co prawda kwestionował, że podpis widniejący na zpo należy do niego, niemniej okoliczności tej w żaden sposób nie wykazał. Tym samym należało uznać, że wypowiedzenie zostało stronie pozwanej skutecznie doręczone w dniu 9 maja 2017 roku. W związku z upływem dwutygodniowego terminu wypowiedzenia umowa uległa rozwiązaniu. Do dnia 9 marca 2018 roku tj. do momentu zdemontowania gazomierza miał miejsce pobór gazu bez umowy, co w myśl definicji określonej w art. 3 pkt 18 Prawa energetycznego stanowiło nielegalne pobieranie paliwa.

Mimo powyższego roszczenie podlegało uwzględnieniu tylko w części. Na rozprawie w dniu 23 maja 2023 roku pełnomocnik pozwanej uznał bowiem powództwo co do kwoty 1.600 zł. Powyższa kwota odpowiadała wartości faktycznie zużytego gazu w spornym okresie od dnia 29 maja 2017 roku do 8 marca 2018 roku. Zważyć należy, iż różnica pomiędzy wskazaniem gazomierza z chwili jego demontażu (2788 m3) a ilością oszacowaną na dzień rozwiązania umowy (1190 m3) wynosiła 1598 m3. Przyjmując zatem, że 1 m3 gazu odpowiada 11,17 kWh dostarczonej energii, należało stwierdzić, że ilość zużytego gazu wynosiła mniej więcej (...). Przyjmując koszt 1 kWh w kwocie 0,09139 zł wartość zużytego gazu w okresie spornym wynosiła około 1600 zł. Zgodnie z treścią art. 213 § 2 k.p.c. Sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Konsekwencją uznania przez pozwanego powództwa jest konieczność uwzględnienia przez sąd powództwa w zakresie, w jakim pozwany uznał powództwo bez potrzeby przeprowadzania w tym zakresie postępowania dowodowego. Uznanie powództwa przez pozwanego nie wiąże sądu orzekającego, o tyle, że wydając orzeczenie w sprawie jest on obowiązany dokonać oceny uznania powództwa pod kątem istnienia przesłanek negatywnych określonych w art. 213 § 2 k.p.c. – sprzeczność z prawem, z zasadami współżycia społecznego lub zamiar obejścia prawa. Uznanie powództwa jest bezwarunkowym oświadczeniem woli i wiedzy pozwanego, który za zasadne uznaje zarówno roszczenie powoda, jak i przyznaje uzasadniające je przytoczone przez powoda okoliczności faktyczne (zob. wyrok SA w Warszawie z dnia 11 sierpnia 2017r., VI ACa 1914/16, L.). W rozpatrywanym przypadku Sąd nie dopatrzył się żadnych przesłanek przemawiających za tym, że uznanie powództwa jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. Należało przyjąć, że uznając częściowo powództwo strona pozwana w tym zakresie zrzekła się korzystania z zarzutu przedawnienia. W związku z powyższym, na podstawie art. art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku - Prawo energetyczne Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 1.600 zł, o czym orzekł w punkcie pierwszym sentencji wyroku.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało natomiast oddaleniu. Zważyć należało, iż na rozprawie w dniu 28 marca 2023 roku pełnomocnik pozwanej podniósł zarzut przedawnienia roszczenia. Zgodnie z art. 117 § 1 k.c. z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. W myśl § 2 k.c. po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Zważyć należy, iż w orzecznictwie sądów powszechnych jak również w doktrynie dominuje stanowisko, że zastosowanie przez przedsiębiorstwo energetyczne opłaty na podstawie art. 57 ust. 1 pkt 1 Prawa energetycznego jest jednym ze sposobów dochodzenia naprawienia szkody wynikającej z nielegalnego poboru energii elektrycznej, a zatem ma charakter odszkodowawczy (por. M. Czarnecka, T. Ogłódek (red.), Prawo energetyczne. Ustawa o odnawialnych źródłach energii. Ustawa o rynku mocy. Ustawa o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych. Komentarz, Warszawa 2020; wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 20 września 2012 r., ACa 385/12, niepublikowany). W wyroku z dnia 15 lutego 2017 r. II CSK 387/16 SN stwierdził, że opłata określona w art. 57 ust. 1 pkt 1 Prawa energetycznego ma charakter odszkodowania ryczałtowego, co oznacza przedsiębiorstwo energetyczne jest zwolnione z obowiązku udowodnienia faktycznej ilości zużytego gazu wskutek jego bezumownego poboru. Analizując na gruncie tego przepisu podstawy faktyczne uzasadniające dochodzenie odszkodowania ryczałtowego odpowiadającego opłacie taryfowej za nielegalny pobór gazu albo odszkodowania na zasadach ogólnych, SN wskazał, że jeśli przedsiębiorstwo energetyczne nie ma obiektywnych możliwości wykazania wysokości szkody wyrządzonej wskutek nielegalnego poboru paliwa gazowego wobec niezawarcia umowy o dostawę, to przysługuje mu prawo dochodzenia odszkodowania ryczałtowego, z tym że pozwany nie może bronić się zarzutem, że przedsiębiorstwo energetyczne nie wykazało wysokości faktycznie zużytego paliwa. Może natomiast wykazywać, iż ze względu na czas nielegalnego poboru oraz ilość urządzeń odbiorczych i właściwą stawkę taryfową, opłata ta powinna być naliczona w niższej wysokości. Jeżeli przedsiębiorstwo energetyczne decyduje się na dochodzenie odszkodowania na zasadach ogólnych, to na nim spoczywa ciężar udowodnienia przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej sprawcy nielegalnego poboru gazu, w tym wysokości poniesionej szkody. Będzie to miało miejsce, gdy ryczałtowa wysokość naliczonej opłaty za nielegalny pobór gazu nie pokrywa poniesionej przez to przedsiębiorstw szkody. Nadto dochodzenie odszkodowania na zasadach ogólnych będzie wchodziło w rachubę, gdy jest możliwe ustalenie ilości faktycznie zużytego gazu. Zgodnie z art. 442 ¹ §1 k.c. roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się albo przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. Zgodnie z art. 442 ¹ §2 jeżeli szkoda wynika ze zbrodni lub występku (a takim czynem zabronionym jest kradzież gazu), to roszczenie przedawnia się z upływem 20 lat od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na moment dowiedzenia się o osobie sprawcy. W myśl przepisu art. 278 § 1 k.k. kto zabiera w celu przywłaszczenia cudzą rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Wedle natomiast przepisu art. 278 § 5 k.k. przepisy § 1, 3 i 4 stosuje się odpowiednio do kradzieży energii lub karty uprawniającej do podjęcia pieniędzy z automatu bankowego. Jak wskazuje się w orzecznictwie "istota przestępstwa kradzieży energii elektrycznej polega na korzystaniu z tej energii z pominięciem przyjmowanego w stosunkach danego rodzaju sposobu uzyskania lub korzystania z energii" (vide: wyrok SN z 25 września 2012 r., IV KK 167/12, Prok. i Pr. – wkł. 2013, Nr 2, poz. 2). Dlatego przyjmuje się, że kradzież energii polega na bezprawnym uzyskaniu dostępu do źródła energii i korzystaniu z niej bez odpowiedniej umowy (vide: postanowienie SN z 1 września 2010 r., IV KK 73/10, OSNKW 2010, Nr 10, poz. 93) albo nawet wyłącznie na bezumownym korzystaniu z energii, do której bezprawny dostęp został uzyskany wcześniej przez inną osobę (vide: wyrok SN z 25 września 2012 r., IV KK 167/12, Prok. i Pr. – wkł. 2013, Nr 2, poz. 2). W doktrynie wskazuje się, że kradzież we wszystkich typach z art. 278 k.k. jest przestępstwem umyślnym i kierunkowym, znamiennym celem. Treścią celu w przypadku kradzieży rzeczy, energii lub karty bankomatowej jest przywłaszczenie. Sprawca działa w celu przywłaszczenia, jeśli zamierza traktować cudzą rzecz, energię lub kartę jako własną, czyli włączyć ją do swojego majątku (por. A. Grześkowiak, K. Wiak (red.), Kodeks karny. Komentarz. Wyd. 6, Warszawa 2019). Zgodnie z art. 9 § 1 k.k. czyn zabroniony popełniony jest umyślnie, jeżeli sprawca ma zamiar jego popełnienia, to jest chce go popełnić albo przewidując możliwość jego popełnienia, na to się godzi. Jak wskazuje się w orzecznictwie umyślne popełnienie czynu zabronionego musi mieć swe podłoże intelektualne obejmujące wiedzę (zaktualizowaną w świadomości sprawcy) o okolicznościach stanu faktycznego, w jakich sprawca funkcjonuje. Nie może on wszak chcieć lub godzić się na coś, czego w ogóle nie dostrzega oraz nie obejmuje swoją percepcją. Podłożem zamiaru w obu jego postaciach jest zatem świadomość występowania okoliczności, które stanowią swoisty kontekst dla owego chcenia lub godzenia się (por. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 11 kwietnia 2018 r., II AKa 53/18, L.). Strona powodowa nie wykazała w niniejszej sprawie, aby nielegalny pobór gazu będący przedmiotem niniejszej sprawy stanowił przestępstwo (gdyż nie każdy nielegalny pobór gazu stanowi przestępstwo) i to popełnione przez pozwaną umyślnie. Zważyć należy, iż wypowiedzenie umowy nie zostało doręczone bezpośrednio pozwanej, a jej domownikowi, nie ma zatem żadnego dowodu potwierdzającego pozytywną wiedzę pozwanej o rozwiązaniu umowy. Strona powodowa nie złożyła w tym zakresie żadnych wniosków dowodowych. W takiej sytuacji zdaniem Sądu należało zastosować wyłącznie § 1 art. 442 ¹ k.c. Zgodnie ze stanowiskiem powódki, o fakcie nielegalnego poboru gazu przez pozwaną poszkodowana dowiedziała się najpóźniej w dniu 27 marca 2018 roku. Oznacza to, że trzyletni termin przedawnienia upłynął z dniem 31 grudnia 2021 roku. Tymczasem pozew w niniejszej sprawie został wniesiony w dniu 6 lipca 2022 roku. Z powyższego wynika, że roszczenie stwierdzone notą obciążeniową było przedawnione w całości. Z uwagi jednak na częściowe uznanie powództwa i zrzeczenie się przez pozwaną w tym zakresie korzystania z zarzutu przedawnienia, na mocy art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku - Prawo energetyczne w zw. z art. 117 i 442 ¹ § 1 k.c. a contrario powództwo podlegało oddaleniu jako przedawnione jedynie ponad kwotę 1.600 zł.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c. i odstąpił od obciążania nimi pozwanej, mimo że częściowo uległa w niniejszym sporze (w części w jakiej uznała powództwo). Jak wskazuje się w doktrynie pojęcie wypadków szczególnie uzasadnionych o jakim mowa w art. 102 k.p.c. należy powiązać z okolicznościami związanymi z samym przebiegiem procesu, jak i leżącymi na zewnątrz. Do pierwszych zaliczane są sytuacje jak: podstawa oddalenia żądania, zgodność zamiarów stron w sprawach dotyczących stosunku prawnego, który może być ukształtowany tylko wyrokiem, szczególna zawiłość lub precedensowy charakter sprawy, przedawnienie, subiektywne przekonanie powoda co do zasadności zgłoszonego roszczenia – trudne do zweryfikowania a limine, a ponadto sposób prowadzenia procesu przez stronę przegrywającą albo niesumienne lub oczywiście niewłaściwe postępowanie strony wygrywającej, która w ten sposób wywołała proces i koszty połączone z jego prowadzeniem (zob. T. Szanciło (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Komentarz. Art. 1–458 ¹⁶. Tom I. Wyd. 2, Warszawa 2023). W rozpatrywanym przypadku, odstępując od obciążania pozwanej kosztami procesu, Sąd miał na względzie jej uczciwą postawę i uznanie przez nią powództwa w zakresie dotyczącym faktycznej wartości zużytego gazu. Gdyby nie to, to powód przegrałby niniejszy spór w całości, albowiem – jak wskazano powyżej – roszczenie było przedawnione w całości. Sąd miał również na względzie niesumienną postawę powoda i jego pełnomocnika, który zmieniał podstawę faktyczną i prawną powództwa w zależności od sytuacji procesowej. Jak już zasygnalizowano powyżej w pozwie powód wskazał, że domaga się odszkodowania na zasadach ogólnych, choć wysokość szkody została wyliczona według dokładnie tych samych zasad co ustalenie opłaty według taryfy. Zważyć należy, iż dochodzenie odszkodowania na zasadach ogólnych wymagałoby wykazania rzeczywistej straty poniesionej z tytułu nielegalnego poboru paliwa gazowego. Niewątpliwie łatwiejsze jest dochodzenie opłaty zgodnie z taryfą, co ogranicza trudności dowodowe. W pozwie powód zatem „ubrał” roszczenie o zapłatę opłaty taryfy w formę odszkodowania, co miało mu ułatwić dochodzenie roszczenia na drodze sądowej. Następnie, z uwagi na zmianę sytuacji procesowej, w tym stanowisko strony pozwanej i zobowiązanie Sądu, zmienił podstawę na opłatę. Takie postępowanie strony powodowej, która zmieniała stanowisko w zależności od tego co było dla niej korzystne, zdaniem Sądu, nie zasługuje na ochronę.