Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący

SSA Wojciech Paluch

Sędziowie

SA Michał Marzec

SO del. Piotr Mika (spr.)

Protokolant

Magdalena Golyszny

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 395/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok łączny Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 9 czerwca 2022 roku w sprawie o sygn. akt V K 172/21

1.1.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.1.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.1.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.1.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.1.  Ustalenie faktów

1.1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.1.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.1.  Ocena dowodów

1.1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Naruszenie prawa materialnego, a to art. 4 § 1 k.k. poprzez dokonanie nieprawidłowej oceny względności ustaw polegającej na błędnej analizie porównawczej w zakresie możliwych do zastosowania stanów prawnych obowiązujących odpowiednia w czasie do 1 lipca 2015 r. oraz od 1 lipca 2015 roku do 23 czerwca 2020 roku, co w konsekwencji doprowadziło do niekorzystnego ukształtowania sytuacji prawnej skazanego poprzez nieprawidłowe niezastosowanie przepisów względniejszych dla skazanego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Całkowitym nieporozumieniem jest wywodzenie przez skarżącego względniejszego dla skazanego T. W. charakteru ustawy Kodeks karny w brzmieniu obowiązującym do 1 lipca 2015 roku z faktu, iż brzmienie art. 86 § 1 k.k. w tym okresie przewidywało maksymalny wymiar kary łącznej pozbawienia wolności na pułapie 15 lat. Maksymalny wymiar kary łącznej na gruncie przepisów obowiązujących do wskazanej daty dotyczył przecież kary orzekanej za jeden z ustalonych przez sąd zbiegów przestępstw w rozumieniu art. 85 k.k. Zarówno na gruncie przepisów kodeksu karnego obowiązujących do 1 lipca 2015 roku, jak też od 24 czerwca 2020 roku, brak podstaw dla kwestionowania możliwości orzeczenia wobec skazanego (także jednym wyrokiem łącznym) dwóch lub więcej kar łącznych w ramach ustalonych dwóch lub więcej zbiegów przestępstw, przy równoczesnym przekroczeniu przez sumę orzeczonych kar łącznych maksymalnego pułapu wymiaru kary łącznej określonego w art. 86 § 1 k.k. (patrz: ostatnio postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 25 czerwca 2020 r. IV KK 636/19) Tym samym sąd I instancji ustalając na potrzeby oceny względności ustawy karnej, że w przypadku oparcia rozstrzygnięcia na przepisach obowiązujących do 1 lipca 2015 roku wobec skazanego należałoby orzec dwie kary łączne pozbawienia wolności, których suma przekraczając pułap 15 lat pozbawienia wolności wyniosłaby 22 lata pozbawienia wolności, w żadnym wypadku nie popadł w kolizję z treścią art. 86 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym we wskazanym okresie.

Skarżący wywodzi, że sąd meriti przyjmując na potrzeby oceny względności ustaw, że za zbieg przestępstw popełnionych przez skazanego przed wydaniem wyroku Sądu Rejonowego w Sosnowcu z dnia 21 grudnia 2005 roku w sprawie VII K 494/05 orzekłby karę 15 lat pozbawienia wolności, przyjął rażąco surowy wymiar tak prognozowanej kary łącznej. Podzielając w pełni ocenę sądu I instancji wyrażoną w tej materii, sąd odwoławczy pragnie uzupełnić argumenty uzasadnienia zaskarżonego wyroku, wskazując, że pierwszy ze zbiegów przestępstw ustalonych przez sąd obejmował łącznie 250 przestępstw, a suma kar jednostkowych i kar orzekanych za ciągi przestępstw wynosiła 45 lat i 10 miesięcy. Choć orzekanie kary łącznej z pewnością nie może być sprowadzane do prostego sumowania wymiaru kar jednostkowych i wyłącznie arytmetycznych zabiegów, to jednak wskazane wartości pozwalają szacunkowo ocenić skalę łącznego rozmiaru bezprawia i szkodliwości społecznej popełnionych przez skazanego przestępstw. Kodeks karny nigdy nie uznawał, aby wymiar kary łącznej kształtowany mógł być wyłącznie z uwagi na potrzeby osiągnięcia celów prewencyjnych kary. Treść art. 85a k.k., w szczególności użycie w tekście prawnym wyrażenia «przede wszystkim» wyklucza możliwość przyjęcia, że dyrektywy prewencji indywidualnej i generalnej są jedynymi, które należy brać pod uwagę przy orzekaniu kary łącznej. Tym samym kara łączna nie może pozostawać w istotnej dysproporcji z wagą popełnionych przez skazanego przestępstw oraz ich liczbą, nawet przy uwzględnieniu istotnego związku podmiotowo-przedmiotowego pomiędzy zbiegającymi się przestępstwami. Orzekaniu kary łącznej obejmującej tak dużą liczbę przestępstw w wymiarze zbliżonym do najsurowszego ustawowego wymiaru kary grożącej za jedno przestępstwo sprzeciwiać może się również wzgląd na oddziaływanie kary w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, stanowiąc asumpt do nieakceptowalnych poglądów, iż przestępcza działalność prowadzona na dużą skalę okazać może się względnie opłacalna w porównaniu do konsekwencji wyciąganych w stosunku do sprawców „zaledwie” kilku przestępstw. Orzeczeniu kary 15 lat pozbawienia wolności za wskazany w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku pierwszy zbieg przestępstw popełnionych przed datą wyroku Sądu Rejonowego w Sosnowcu w sprawie VII K 494/05 nie mógł sprzeciwiać się wymiar wcześniejszych kar łącznych ustalony w wyrokach, jakie zapadały wobec skazanego. Pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w powołanych przez skarżącego wyrokach, zgodnie z którym prawomocność poprzednio orzeczonych kar łącznych wyznacza dopuszczalną granicę wymiaru nowej kary łącznej, choć prezentowany w wielu wcześniejszych judykatach nigdy nie był jedyny. (vide : W. Wolter w: J. Andrejew, W. Świda, W. Wolter: Kodeks karny z komentarzem, Warszawa 1973, s. 295-297; M. Szewczyk w: K. Buchała, Z. Ćwiąkalski, M. Szewczyk, A. Zoll: Komentarz do Kodeksu karnego, część ogólna, Warszawa 1994, s. 401, teza 2, a także P. Kardas w: A. Zoll red.: Kodeks karny. Komentarz, Kraków 2004, s. 1114-1116, s. 1122, teza 33 i s. 1144 i n., tezy 45-53 - wraz z przytoczonym tam orzecznictwem i literaturą przedmiotu). Został on poddany rzeczowej krytyce, a począwszy od mającej moc zasady prawnej uchwały z 25.02.2005 r., w sprawie I KZP 36/04 (publ. OSNKW 2005, nr 2, poz. 13.) utracił aktualność. Począwszy od wskazanej uchwały Sąd Najwyższy konsekwentnie prezentował pogląd, iż: „Granice wymiaru kary łącznej, określone w art. 86 § 1 in princ. k.k., obowiązują, lege non distinguente, zarówno w wypadku jednoczesnego orzekania tej kary, jak i w wypadku orzekania jej w wyroku łącznym - niezależnie od tego, czy wyrokami podlegającymi łączeniu orzeczono wyłącznie kary za poszczególne przestępstwa, czy także kary łączne.” (vide: postanowienie SN z 4.07.2007 r., V KK 419/06, OSNKW 2007, nr 10, poz. 74. ,wyrok SN z 7.01.2008 r., V KK 309/07, LEX nr 346627, ostatnio wyrok SN z 28.01.2022 r., II KK 370/20, LEX nr 3397307) Niczego nie wnosi argument skarżącego, że dolegliwość kary łącznej nie może być większa niż dolegliwość wiążąca się z wykonaniem poszczególnych wyroków podlegających połączeniu, skoro z taką sytuacją z pewnością nie mielibyśmy do czynienia ani na gruncie kary łącznej prognozowanej przez sąd meriti dla oceny względności ustawy, ani na gruncie kary orzeczonej zaskarżonym wyrokiem łączny. Także pogląd skarżącego o ratio legis instytucji kary łącznej jako podyktowanej dla tworzenia sytuacji prawnej korzystniejszej dla skazanego sprawcy wielu przestępstw nie znajduje uznania w oczach sądu odwoławczego, który odwołuje się do tych poglądów, zgodnie z którymi celem kary łącznej jest racjonalizacja reakcji penalnej na całokształt działalności przestępczej sprawcy, zaś potrzeba indywidualizacji tej reakcji wcale nie wskazuje na każdorazową konieczność korzystnego charakteru kary łącznej dla skazanego. Takie regulacje, jak choćby możliwość połączenia kary łącznej pozbawienia wolności z karą ograniczenia wolności (art. 87 k.k.) wskazują, że wykładnia systemowa prowadzi do wniosku, że poglądy o wyłącznie korzystnym wpływie kary łącznej na sytuację procesową skazanego, nie znajdują oparcia w regulacjach kodeksu karnego. Zgodzić należy się ze skarżącym i przywołanymi przez niego poglądami, że wybór zasady kumulacji, jak sposobu kształtowania wymiaru kary łącznej winien być ograniczony do sytuacji wyjątkowych. Jednak przywołane wyżej liczby dotyczące sumy kar jednostkowych orzeczonych wobec skazanego, jednoznacznie wskazują na to, jak daleka jest redukcja dolegliwości, która płynęłaby dla skazanego z odrębnego wykonania orzeczonych wobec niego kar jednostkowych za przestępstwa i ciągi przestępstw.

Wniosek

o zmianę wyroku w punkcie 1 poprzez wymierzenia skazanemu kary łącznej na zasadach określonych w przepisach obowiązujących do dnia 8 czerwca 2010 roku przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. i na tej podstawie wymierzenie skazanemu kary łącznej 9 lat pozbawienia wolności, ewentualne uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Katowicach

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak uchybienia wskazanego w zarzucie.

3.2.

Naruszenie art. 91 § 2 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 8 czerwca 2010 r. w zw. z art. 4 § 1 k.k. poprzez ich niezastosowanie i wymierzenie skazanemu kary łącznej w wymiarze 20 lat pozbawienia wolności przy braku uzasadnienia dla zastosowania stanu prawnego przed 1 lipca 2015 roku oraz braku wskazania na jakiej podstawie koniecznym przy zastosowaniu ustawy sprzed 1 lipca 2015 roku miałoby wówczas prowadzić do wymierzenia skazanemu dwóch kar łącznych w sumarycznym wymiarze 22 lat pozbawienia wolności

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Skarżący pragnąc wykazać zasadność swojego zarzutu w uzasadnieniu apelacji odwołał się do treści art. 38 § 1 i 2 k.k. w brzmieniu obowiązującym do 8 czerwca 2010 roku, które to brzmienie miało pozwalać w jego mniemaniu na wymierzenie kary łącznej w maksymalnym wymiarze 15 lat. Otóż przepisy tego artykułu dotyczyły i aktualnie również dotyczą, wyłącznie maksymalnego pułapu kar w przypadkach ustawowego obostrzenia kary. Tym samym nie dotyczą maksymalnego wymiaru kary łącznej, gdyż ta nie jest orzekana w ramach ustawowego obostrzenia kary. Co prawda za przykład ustawowego obostrzenia kary postrzegana jest kara orzekana za ciąg przestępstw w rozumieniu art. 91 § 1 k.k., lecz konstrukcja ciągu przestępstw stanowiącego szczególny przypadek zbiegu przestępstw, w szczególności warunek, iż konstrukcją tą objęte mogą być wyłącznie czyny popełnione przed wydaniem pierwszego, choćby nieprawomocnego wyroku co do któregokolwiek z nich, sprawia, że również te wskazane w art. 38 § 2 k.k. limity kar nadzwyczajnie obostrzonych nie mogą w niniejszej sprawie zaważyć na ocenie prawidłowości zaskarżonego wyroku, w szczególności na prawidłowym ustaleniu przez sąd I instancji ustawy względniejszej dla skazanego. Teoretycznie zakładając, że cała działalność przestępcza skazanego mogłaby zostać oceniona jako jeden ciąg przestępstw, to jednak wydany wobec skazanego wyrok Sądu Rejonowego w Sosnowcu z dnia 21 grudnia 2005 roku w sprawie VII K 494/05 uniemożliwiał objęcie konstrukcją ciągu przestępstw czynów skazanego popełnionych zarówno przed, jak i po dacie wskazanego wyroku.

Wniosek

o zmianę wyroku w punkcie 1 poprzez wymierzenia skazanemu kary łącznej na zasadach określonych w przepisach obowiązujących do dnia 8 czerwca 2010 roku przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k. i na tej podstawie wymierzenie skazanemu kary łącznej 9 lat pozbawienia wolności, ewentualne uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Katowicach

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak uchybienia wskazanego w zarzucie.

3.3.

Naruszenie art. 410 k.p.k. poprzez pominięcie w trakcie orzekania całokształtu okoliczności ujawnionych w trakcie postępowania dowodowego, mających znaczenie dla wydania prawidłowego rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, w szczególności aktualnego zachowania i postawy skazanego, które było już wielokrotnie oceniane przez administracje zakładów karnych oraz aresztów śledczych, w których przez wiele lat przebywa skazany, z których jednoznacznie wynika, że skazany powinien być oceniany pozytywnie i stawianie co do jego osoby prognozy braku większych nadziei na resocjalizację jedynie przez pryzmat przypisanego mu udziału w zorganizowanej grupie przestępczej jest gołosłowne, co w konsekwencji prowadziło do niezasadnego stosowania zasady kumulacji kar jednostkowych przy wymierzanej karze łącznej i zastosowaniu możliwej najwyższej kary łącznej w wymiarze 20 lat pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Teza, że sąd I instancji naruszając przepis art. 410 k.p.k. nie uwzględnił aktualnego zachowania i postawy skazanego znajduje jednoznaczne zaprzeczenie w treści pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku, gdzie w sekcji 4 kwestii aktualnego zachowania i postawy skazanego w zakładzie karnym poświęcono stosowne passusy. Ocena czy stopień wpływu tych okoliczności na wymiar kary łącznej był adekwatny rozważana winna być wyłącznie na gruncie zarzutu rażącej niewspółmierności kary.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie w miejsce dotychczasowej kary 20 lat pozbawienia wolności kary łącznej w wymiarze 12 lat pozbawienia wolności, ewentualne uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Katowicach

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak uchybienia wskazanego w zarzucie.

3.4.

Naruszenie art. 577 k.p.k. poprzez nieprawidłowe zaliczenie skazanemu na poczet orzeczonej kary okresów rzeczywistego pozbawienia wolności, w którym nieprawidłowo wskazano okres pomiędzy 13 marca 2007 roku do 12 kwietnia 2007 roku, podczas gdy okres ten powinien być wskazany do 25 lutego 2010 roku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wskazana w apelacji nieprawidłowość to w istocie oczywista omyłka pisarska, która winna zostać usunięta w trybie określonym w art. 105 k.p.k., względnie art. 420 § 1 k.p.k. a z uwagi na treść art. 447 § 6 k.p.k. nie może stanowić podstawy zarzutu apelacyjnego.

Wniosek

o zmianę wyroku i zaliczenia na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności okresu od 13 marca 2007 roku do 25 lutego 2010 roku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak uchybienia podlegającego uwzględnieniu w drodze wniesienia apelacji.

3.5.

Rażąca niewspółmierność kary 20 lat pozbawienia wolności orzeczonej w punkcie 1 zaskarżonego wyroku, która to kara nie uwzględnia występujących w sprawie okoliczności łagodzących dotyczących zachodzącego w pierwszym zbiegu związku podmiotowo-przedmiotowego oraz czasowego opisanego w zaskarżonym wyroku przy jednoczesnym braku uwzględnienia zachowania skazanego i jego postawy w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności, a także nienadanie dostatecznego znaczenia okolicznościom dotyczącym prawidłowego przebiegu procesu resocjalizacji, który przynosi pożądane efekty, czego wyrazem jest bieżąca opinia zakładu karnego, co winno prowadzić do orzeczenia kary łącznej zbliżonej swym wymiarem do kary 12 lat pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępnie wypada wytknąć sądowi I instancji, że ustalony przez niego próg minimalnego poziomu możliwej do orzeczenia w niniejszej sprawie kary łącznej, tj. wymiar kary 12 lat pozbawienia wolności, z uwagi za pewne na wymiar objętej zaskarżonym wyrokiem kary łącznej 12 lat pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 1 czerwca 2021 roku , sygn. III K 89/20 sprzeczny jest z wyrokiem Trybunału Konstytucyjny z dnia 18 kwietnia 2019 r. sygn. akt K 14/17 (Dz.U.2019.858). Wyrokiem tym Trybunał uznał art. 86 § 4 k.k. w zakresie, w jakim różnicuje sytuacje osób, wobec których zastosowanie miała już wcześniej instytucja kary łącznej, od osób, co do których ta instytucja zastosowania nie miała, w ten sposób, że umożliwia w stosunku do tej pierwszej kategorii osób podwyższenie dolnej granicy kary łącznej, za niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP. Z tego też powodu ustawowy wymiar kary łącznej możliwej do orzeczenia wobec skazanego na gruncie przepisów kodeksu karnego obowiązujących do 23 czerwca 2020 roku mieścił się w przedziale od 7 lat pozbawienia wolność (najsurowsza kara jednostkowa orzeczona za jeden z ciągów przestępstw wyrokiem Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 21 grudnia 2017 roku, sygn. XXI K 42/09) do 20 lat pozbawienia wolności z uwagi na to, że suma kar podlegających połączeniu przekracza poziom 20 lat.

Orzeczona kara łączna 20 lat pozbawienia wolności to najsurowszy dopuszczalny ustawowo (poza nie mającym zastosowania w niniejszej sprawie wypadkiem przewidzianym w art. 86 § 1a k.k. w brzmieniu obowiązującym do 23 czerwca 2020 roku) wymiar kary łącznej w przypadku objęcia nią terminowych kar pozbawienia wolności. Należy mieć pełną świadomość, że suma zbiegających się kar podlegających połączeniu, to 23 lata i 2 miesiące. Kary te wymierzono za zbiegające się 300 przestępstw, w tym 230 kradzieży z włamaniem z art. 279 § 1 k.k., z których każda zagrożona była ustawowo karą 1 roku pozbawienia wolności. Krótko mówiąc, rozmiar bezprawia i holistycznie ocenionej społecznej szkodliwości czynów skazanego jest wyjątkowo duży. Mimo to orzeczenie wobec skazanego kary łącznej pozbawienia wolności w maksymalnym ustawowym wymiarze prowadziłoby do całkowitego zignorowania okoliczności zasadniczo wypływających na obniżenie wymiaru kary łącznej, takich jak dostrzeżony przez sąd I instancji bliski odstęp czasowy pomiędzy zbiegającymi się czynami i tożsamy przedmiot ochrony znakomitej większości tych czynów. Orzeczenie kary łącznej w wymiarze 20 lat prowadziłoby równocześnie do całkowitego zignorowania faktu, że od 10 marca 2007 roku skazany nie popełnił już kolejnych przestępstw. Uwzględniając tę ostatnią okoliczność wypada jednak zrelatywizować jej znaczenie z uwagi na fakt, że istotną część czasu, jaki upłynął od popełnienia ostatniego przestępstwa, skazany spędził w jednostkach penitencjarnych i z przyczyn obiektywnych pozbawiony został co do zasady możliwości popełniania przestępstw przeciwko mieniu. Z pewnością zachowanie skazanego w czasie odbywania dotychczasowych kar pozbawienia wolności zasługuje także na uwzględnienie w pewnym zakresie, choć uznanie tego zachowania za wyjątkowo pozytywne, jak chcą obrońcy, nie ma dostatecznych podstaw, choćby z uwagi na brak zainteresowania podjęciem pracy na terenie zakładu karnego. Na uwzględnienie jako okoliczność łagodząca wymiar kary łącznej zasługuje z pewnością fakt zrzeczenia się przez skazanego zasady specjalności, co umożliwiło objęcie wyrokiem łącznym, także kar, co do których nie został wydany Europejski Nakaz Aresztowania. Mieć jednak należy na uwadze, że postawa skazanego oceniona musi być w tym zakresie także w kontekście proceduralnych możliwości rozszerzenia wydanego wobec skazanego ENA, na pozostałe skazania i kary. Niemniej z postawy skazanego odczytać należy zamiar ostatecznego rozliczenia się z wszystkich popełnionych przez niego przestępstw. Wskazane okoliczności łagodzące wymiar kary łącznej świadczą zdaniem sądu odwoławczego, że orzeczenie wobec skazanego kary łącznej w wymiarze 20 lat pozbawienia wolności dotknięte jest awizowanym w zarzucie uchybieniem w postaci rażącej niewspółmierności kary. Równocześnie liczba i znaczenie omówionych okoliczności łagodzących nie są na tyle wielkie, aby za karę adekwatną można było uznać postulowaną przez obronę karę 12 lat pozbawienia wolności. Orzeczenie kary w takim rozmiarze stałoby w kolizji z koniecznością odzwierciedlenia w niej wyjątkowo wysokiego poziomu całokształtu bezprawia i społecznej szkodliwości popełnionych przez skazanego przestępstw, a przez to kłóciłoby się także z innym celem kary, którym jest prawidłowe kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie w miejsce dotychczasowej kary 20 lat pozbawienia wolności kary łącznej w wymiarze 12 lat pozbawienia wolności, ewentualne uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Katowicach

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek zasadny jedynie w zakresie, w jakim zawierał postulat orzeczenia kary łącznej poniżej 20 lat pozbawienia wolności, wobec stwierdzenia podniesionego uchybienia rażącej niewspółmierności kary, lecz niezasadny w pozostałym zakresie, a więc w odniesieniu do postulatu orzeczenia kary łącznej w wymiarze 12 lat pozbawienia wolności, jak też uchylenia wyroku i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Katowicach z uwagi na brak przesłanek określonych w art. 437 § 2 k.p.k.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.1.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wymierzenie kar łącznych pozbawienia wolności i grzywny w oparciu i przepisy obowiązujące do 24 czerwca 2020 roku, objęcie nimi wskazanych w wyroku kar łącznych i jednostkowych, wymiar kary łącznej grzywny, okres podlegający zaliczeniu na poczet kary łącznej pozbawienia wolności oraz rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów sądowych.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak uchybień wskazanych w dopuszczalnych zarzutach apelacji, jak również uchybień podlegających uwzględnieniu z urzędu przez sąd odwoławczy niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów oraz wpływu uchybienia na treść orzeczenia. (art. 439 k.p.k. i art. 440 k.p.k.)

1.1.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Wymiar orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności obniżony do pułapu 18 lat.

Zwięźle o powodach zmiany

Przyczyny wskazane w sekcji 3. 5 niniejszego uzasadnienia.

1.1.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.1.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.1.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.1.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3.

Dotychczasowy i dalszy przewidywany okres pobytu skazanego w jednostce penitencjarnej i wynikające z tych okresów ograniczenia w możliwości zarobkowania skazanego, jak również brak jego majątku, są powodem uznania przez sąd odwoławczy, że zapłata przez skazanego koszów sądowych za postępowanie odwoławcze byłaby dla niego zbyt uciążliwa w rozumieniu art. 624 § 1 k.p.k. Z tego też powodu zgodnie z dyspozycją tego przepisu z obowiązku zapłaty tych kosztów oskarżony został zwolniony, a wydatkami postępowania odwoławczego obciążono Skarb Państwa.

7.  PODPIS

SSO del. Piotr Mika SSA Wojciech Paluch SSA Michał Marzec

1.1.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wymiar orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana