UZASADNIENIE |
|||||||||||
Formularz (...) |
Sygnatura akt |
IIKo 48/22 |
|||||||||
1. WNIOSKODAWCA |
|||||||||||
S. T. |
|||||||||||
2. ZWIĘZŁE PRZEDSTAWIENIE ZGŁOSZONEGO ŻĄDANIA |
|||||||||||
1. |
Odszkodowanie (kwota główna) |
Odsetki |
|||||||||
Wnioskodawca pierwotnie wniósł o zasądzenie kwoty 311.600 zł, na którą to kwotę składały się: 1) kwota 260.000 zł tytułem odszkodowania za poniesioną szkodę rzeczywistą w związku z niesłusznym zatrzymaniem a następnie tymczasowym aresztowaniem w okresie od 13 maja 2004 roku do 14 czerwca 2005 r., która miała wynikać z wypłaty wynagrodzenia dla córki A. S. i zięcia S. S. stanowiące iloczyn kwoty 20.000 zł wypłaconej łącznie córce i zięciowi przez okres 13 miesięcy; 2) kwota 39.000 zł z tytułu poniesienia szkody rzeczywistej w związku z wypłatą ryczałtu z tytułu użytkowania dwóch samochodów (stanowiące iloczyn kwoty 3000 zł (1500 zł * 2) przez okres 13 miesięcy); 3) kwota 12.600 zł tytułem utraconej korzyści - diety radnego Rady Powiatu (...) za okres od 17 września 2004 roku do 14 czerwca 2005 r. Pismem z dnia 16 listopada 2022 r. wnioskodawca zmodyfikował żądanie domagając się zapłaty odszkodowania w łącznej kwocie 895.930 zł, na którą składały się: 1) kwota 858.130 zł z uwzględnieniem wyliczenia poziomu średniego krajowego wynagrodzenia wg GUS w 2004 roku i 2022 roku; 2) kwota 37.800 zł z tytułu utraty diety radnego powiatowego w 2004 roku – 1400 zł, która to dieta w 2022 roku wynosiła 4.294,61 zł, zatem wskaźnik wzrostu wyniósł 3, (...); |
wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty |
||||||||||
2. |
Zadośćuczynienie (kwota główna) |
Odsetki |
|||||||||
Wnioskodawca pierwotnie wniósł o zasądzenie kwoty 650.000 zł tytułem zadośćuczynienia z tytułu niewątpliwie niesłusznego zatrzymania i tymczasowego aresztowania w okresie od 13 maja 2004 roku do 14 czerwca 2005 r. Pismem z dnia 16 listopada 2022 r. wnioskodawca zmodyfikował żądanie wniosku domagając się zapłaty zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w kwocie 812.500 zł – z uwzględnieniem zwiększenia wynoszącego 25%, to jest o wzrost inflacji od kwietnia 2020 roku do października 2022 r. |
wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty |
||||||||||
3. |
Inne |
||||||||||
Zasądzenie zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm prawem przepisanych. |
|||||||||||
3. USTALENIE FAKTÓW |
|||||||||||
3,.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||||||||
Lp. |
Fakt |
Dowód |
Numer karty |
||||||||
1. |
S. T. od 1972 roku prowadził w S. jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo (...), której przedmiotem były usługi wodociągowe i kanalizacyjne. Stopniowo działalność się rozwijała, a jej przedmiotem stała się sprzedaż hurtowa i detaliczna paliw płynnych. S. T. był szanowanym obywatelem, przedsiębiorcą a jego firma cieszyła się renomą. S. T. udzielał się społecznie: był skarbnikiem i sekretarzem zarządu Cech (...), Przewodniczącym Rady Nadzorczej Spółdzielni (...), w latach 2002-2006 radnym Rady Powiatu w S.. Działał również charytatywnie. 13 maja 2004 roku o godzinie 13:30 S. T. został zatrzymany w miejscu prowadzenia działalności gospodarczej, w obecności pracowników i klientów założono mu kajdanki i radiowozem przy użyciu sygnałów świetlnych i dźwiękowych przetransportowano do prokuratury. Na skutek wniosku Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Warszawie sygn. akt V Ds. 78/03 z tego samego dnia, zastosowano wobec niego środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania - pierwotnie na okres 1 miesiąca i 19 dni – mocą postanowienia Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie z dnia 13/05/2004 r. w sprawie sygn. akt IIKp 1636/04. Stanął wówczas pod zarzutem udziału w zorganizowanej grupie przestępczej mającej na celu popełnianie przestępstw skarbowych oraz doprowadzenia nieokreślonej liczby odbiorców hurtowych i detalicznych paliwa silnikowego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem wielkiej wartości poprzez wprowadzenie w błąd co do składu, jakości i wartości paliwa. Stosowanie środka zapobiegawczego było stopniowo przedłużane w toku postępowania przygotowawczego. Jeszcze w dniu zastosowania tymczasowego aresztowania S. T. polecił córce i zięciowi zająć się firmą. Dochody firmy za 2004 roku wyniosły 122106,14 zł, zaś w 2005 roku 413,232,52 zł. Nie prowadzono jednak żadnej ewidencji wypłat wynagrodzenia na ich rzecz, również w zakresie ryczałtu za używanie pojazdów. Zeznania podatkowe za lata 2004-2005 nie są już dostępne. Córka - A. S. nie została zgłoszona do ubezpieczenia społecznego przez firmę (...), podobnie jak zięć - S. S.. Większość wpływów do firmy była gotówkowa. Stacja paliw nadal funkcjonowała i mimo zamieszczania przez organy ścigania ogłoszeń w prasie ogólnopolskiej o poszukiwaniu osób pokrzywdzonych działalnością S. T., nie została zamknięta. Informacja o zastosowaniu tymczasowego aresztowania wobec S. T. rozeszła się błyskawicznie a w prasie lokalnej ukazały się artykuły o zastosowaniu tymczasowego aresztowania biznesmena i radnego powiatu (...). W dniu 3 sierpnia 2004 roku zamieszczono publikację prasową „Dieta dla aresztanta” w lokalnym tygodniku (...). 17 września 2004 roku Rada Powiatu w S. podjęła uchwałę zmieniającą uchwałę w sprawie ustalenia wysokości diet i należności z tytułu zwrotu kosztów podróży służbowych przysługujących radnym powiatu. Stosownie do tej uchwały w sytuacji nieobecności uniemożliwiającej pełnienie obowiązków radnego dłużej niż 1 miesiąc za okres nieobecności dieta nie przysługuje. Uchwała weszła w życie z dniem podjęcia. W okresie od października 2004 r. do czerwca 2005 r. w związku z aresztowaniem nie wypłacano mu diety radnego powiatu w kwocie 1400 zł miesięcznie przez łączny okres 9 miesięcy. Dieta w takiej kwocie przysługiwała mu w związku z pełnieniem funkcji Przewodniczącego Komisji Mienia i (...) Rady Powiatu. S. T. na mocy postanowienia Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie o zastosowaniu tymczasowego aresztowania został przyjęty do Aresztu Śledczego W. – B. w W.. Liczył, że sprawa szybko się wyjaśni, czuł się niewinny, ale funkcjonariusze Służby Więziennej po zapoznaniu się z kwalifikacją prawną stawianych mu zarzutów, szybko wyprowadzili go z błędu. Przebywał w celi wieloosobowej wraz z osobami podejrzanymi o różne przestępstwa, w tym zbrodnie zabójstwa. Był najstarszy z nich. Po wejściu do celi mieszkalnej, został uderzony w głowę albowiem usiadł w niewłaściwym miejscu - na łóżku zajętym przez współosadzonego. Jeden z nich opowiadał, że „ siedzi za sześć i pół głowy”, co oznaczało zabójstwo sześciu osób i usiłowanie zabójstwa siódmej osoby. Przemoc fizyczną zastosował wobec niego również jeden z funkcjonariuszy SW. Kiedy S. T. wstawił się w obronie współosadzonego, wówczas został z pięści uderzony pod żebro. Na łaźni dochodziło do bójek między Ukraińcami i Czeczenami i wówczas z uwagi na ograniczony czas, nie było możliwości wykonać czynności związanych z utrzymaniem higieny osobistej albowiem reszta osób w czasie bójek zgromadzona była pod ścianą. Łaźnia znajdowała się w piwnicy, a z uwagi na wiek i stan zdrowia S. T. nie mógł zdążyć za młodszymi współosadzonymi. Również warunki w celi mieszkalnej były trudne z uwagi na stan wyposażenia i utrzymanie czystości. W czasie dokonywania kontroli celi mieszkalnej pod kątem poszukiwania urządzeń i przedmiotów niedozwolonych, jeden z funkcjonariuszy nazywał ich „bandziorami, bandziorkami”. Upokarzające były również kontrole osobiste i sposób wykonania kontroli celi mieszkalnej związanej z wyrzucaniem wszystkich rzeczy. W chwili zastosowania tymczasowego aresztowania S. T. miał 56 lat, był w dobrym ogólnym stanie zdrowia, ale obciążony licznymi schorzeniami somatycznymi, w tym cukrzycą typu II, nadciśnieniem tętniczym, przewlekłą stabilną chorobą wieńcową, złożoną wadą zastawki aortalnej, zaburzeniami rytmu serca pod postacią nieutrwalonego częstoskurczu nadkomorowego, miażdżycą uogólnioną. W czasie stosowania środka zapobiegawczego był konsultowany kardiologicznie, otrzymał zlecone leki. W trakcie pobytu w Areszcie Śledczym W. – B. w jednostce penitencjarnej był leczony z powodu choroby niedokrwiennej serca, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, wady zastawkowej serca, hipertrójglicerydemii. Przeprowadzono również konsultację kardiologiczną, w następstwie której wykonano badanie echokardiologiczne w Klinice (...) w W.. Badanie powtórzono 06 maja 2005 r. potwierdzając rozpoznanie stenozy aortalnej z poszerzeniem aorty wstępującej. Tego dnia S. T. został zakwalifikowany do zabiegu kardiochirurgicznego. Pod koniec aresztowania zgłaszał oddziałowemu bóle, podejrzewając zator żylny w nodze, ale ten wówczas wulgarnie stwierdził, że może tylko przynieść B., żeby dokonać amputacji. Była to późna godzina, w ambulatorium nie było lekarza. Wówczas współosadzeni próbowali uśmierzać mu ból, robiąc okłady z zimnej wody. Gdy S. T. chciał przekazać notatkę odnośnie stanu zdrowia funkcjonariuszowi, ten odmówił jej przyjęcia. 13 maja 2005 r. został skonsultowany z lekarzem ogólnym aresztu śledczego a następnie zlecono konsultację chirurgiczną w związku z utrzymującym się od 4-5 dni bólem w łydce i stopie prawej. Po konsultacji nie stwierdzono potrzeby interwencji chirurgicznej. Sugerowano wówczas, że wnioskodawca dokonał samookaleczenia. Jego stan zdrowia pogarszał się, ale wynikało to z naturalnej progresji chorób przewlekłych. Stany chorobowe, które uległy pogorszeniu w trakcie pobytu w areszcie śledczym nie wynikały z samego pobytu w izolacji penitencjarnej ani z braku lub niedostatecznego leczenia. Po wpłynięciu aktu oskarżenia do Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieście w Warszawie – postanowieniem z dnia 28 kwietnia 2005 roku w sprawie sygn. akt VK 501/05 utrzymano w mocy stosowanie środka zapobiegawczego i przedłużono go na dalszy okres do dnia 1 listopada 2005 r. Jak wynikało ze świadectwa lekarskiego z dnia 9 maja 2005 roku wydanego przez Zakład Opieki Zdrowotnej Aresztu Śledczego w W. B., S. T. nie mógł być leczony w zakładzie karnym. Na skutek zażalenia S. T. i jego obrońcy – Sąd Okręgowy w Warszawie postanowieniem z dnia 14 czerwca 2005 r. w sprawie sygn. akt X Kz 925/05 uchylił w oparciu o treść art. 259 § 1 pkt 1 k.p.k. środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania i zastosował wobec wnioskodawcy środki o charakterze wolnościowym w postaci: dozoru Policji połączonego z zakazem opuszczania kraju i zatrzymaniem paszportu. Po opuszczeniu aresztu S. T. nie powrócił już do dawnego stylu życia ze względu na stan zdrowia. Skoncentrował się na leczeniu. Nie uczestniczył już w bieżącym zarządzaniu firmą, powoli wycofywał się z działalności. Trzy lata później przekazał cały majątek firmy córce i zięciowi. Był wspólnikiem założonej przez nich spółki jawnej, do której wniósł wkład w postaci koncesji na obrót paliwami. Nie podejmował jednak bieżących decyzji związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Nie wycofał się do końca z działalności społecznej i po opuszczeniu aresztu, wbrew namowom członków rodziny, udał się na sesję Rady Powiatu w S. i dokończył kadencję. Część osób przywitała go, inni traktowali jak powietrze. Stopniowo alienował się z życia zawodowego. Stał się nerwowy, przygnębiony, bez uśmiechu na twarzy. Przez pół roku po opuszczeniu aresztu śledczego nie spożywał posiłków przy stole, codziennie odbywał spacery po salonie. Nadal odczuwa lęki słysząc doniesienia prasowe lub telewizyjne o zatrzymaniach, prowadzonych czynnościach procesowych, przeżywa to identyfikując się z zatrzymanymi. Przewlekły stres związany z zatrzymaniem, pobytem w areszcie, trauma wynikająca z doświadczeniem izolacji i sytuacjami z aresztu spowodowały pojawienie się zaburzenia stresowego pourazowego w postaci: obniżonego nastroju, drażliwości, lęku, zaburzeń snu, koszmarów sennych, przypominania i przeżywania na nowo doświadczeń z aresztu jako aktualnych, spadek motywacji, wycofanie się z wcześniejszych aktywności. Nawet mimo zintensyfikowania oddziaływań farmakologicznych, podjęcia psychoterapii, nie da się uzyskać powrotu do dobrostanu psychicznego. Wyrokiem z dnia 11 maja 2018 r. w sprawie sygn. akt V K 98/08 Sąd Rejonowy dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie uniewinnił S. T. od popełnienia zarzucanych mu czynów. Wyrok ten został utrzymany w mocy wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 16 lipca 2019 roku w sprawie sygn. akt IX Ka 257/19. Po opuszczeniu Aresztu Śledczego W. S. Z. T. podjął leczenie w zakresie chorób somatycznych. Leczenie psychiatryczne podjął dopiero w 2020 roku po zakończeniu procesu. Występujące u S. T. zaburzenie stresowe pourazowe pozostaje w niewątpliwym i bezpośrednim związku przyczynowo-skutkowym ze stosowaniem wobec niego środka zapobiegawczego. |
Częściowo zeznania S. T. |
381-384v, 221-231, 274 |
||||||||
Zeznania K. T. |
232-235 |
||||||||||
Zeznania A. J. |
264-267 |
||||||||||
Częściowo zeznania A. S. |
268-274 |
||||||||||
Częściowo zeznania S. S. |
274-277 |
||||||||||
Częściowo zeznania P. M. |
278-280 |
||||||||||
Artykuły prasowe |
26 |
||||||||||
Uchwała Rady Powiatu |
24 |
||||||||||
Dokumentacja |
23, 27-28 |
||||||||||
Postanowienie SR dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie z dnia 13/05/2004 r. w sprawie sygn.akt IIKp 1636/04 |
103-104 |
||||||||||
Postanowienie SR dla Warszawy – Śródmieścia z dnia 14/03/2005 w sprawie sygn. akt IIKp 577/05 |
105-106 |
||||||||||
Postanowienie SR dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie z dnia 28/04/2005 r. w sprawie sygn. akt VK 501/05 |
107-108 |
||||||||||
Postanowienie SO w Warszawie z dnia 14/06/2005 r. w sprawie sygn. akt X Kz 925/05 |
109-110 |
||||||||||
Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie z dnia 11 maja 2018 roku w sprawie sygn. akt V K 98/08 wraz z uzasadnieniem |
115-118, 124-178 |
||||||||||
Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 16 lipca 2019 r. w sprawie sygn. akt IX Ka 257/19 wraz z uzasadnieniem |
119-123 |
||||||||||
Informacja z ZUS |
246, 251-252 |
||||||||||
Bilans |
258-261 |
||||||||||
Informacja z US |
243 |
||||||||||
Opinia medyczna łączna |
310-332, 438-441 |
||||||||||
3.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||||||||
Lp. |
Fakt |
Dowód |
Numer karty |
||||||||
1 |
Wnioskodawca poniósł szkodę z tytułu wypłaty wynagrodzenia dla córki A. S. i zięcia S. S. w kwocie łącznej 260.000 zł, które winno być zwaloryzowane do kwoty wynikającej z modyfikacji żądania wniosku |
Brak dowodu |
|||||||||
2 |
Wnioskodawca poniósł szkodę z tytułu wypłaty ryczałtu za używanie pojazdów przez córkę A. S. i zięcia S. S. w kwocie łącznej 39000 zł, które winno być zwaloryzowane w postulowany sposób. |
Brak dowodu |
|||||||||
3. |
Zadośćuczynienie winno być wypłacone w kwocie wynikającej z żądania ostatecznego oraz winno podlegać waloryzacji |
Brak dowodu |
|||||||||
4. OCENA DOWODÓW |
|||||||||||
4.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
|||||||||||
Lp. faktu |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
|||||||||
Zeznania wnioskodawcy |
Zeznania wnioskodawcy Sąd uznał za wiarygodne w zakresie, w jakim korelowały z dowodami w postaci dokumentów czy zeznań świadków, w tym K. T., A. S., S. S., P. M. - w zakresie uznanym za wiarygodne, jak również w części dotyczącej co do zasady krzywdy niematerialnej związanej z zastosowaniem niewątpliwie niesłusznego tymczasowego aresztowania. Wiarygodne w świetle doświadczenia życiowego i dowodów z dokumentów w tym zakresie były okoliczności zatrzymania i zastosowania oraz czasu trwania tymczasowego aresztowania, okoliczności decydujące o uchyleniu środka o charakterze izolacyjnym, wydania wyroku uniewinniającego oraz daty prawomocnego zakończenia postępowania karnego, jak również warunków panujących w izolacji, w tym sposobu traktowania, wreszcie załamania linii życiowej wnioskodawcy pozostającej w bezpośrednim związku przyczynowo-skutkowym ze stosowaniem środka zapobiegawczego. Wiarygodne były również zeznania wnioskodawcy co do ukazywania się artykułów prasowych przedstawiających go pierwotnie w pozytywnym świetle, co przecież wyznaczało również jego pozycję społeczną, jak również w negatywnym po zastosowaniu tymczasowego aresztowania, w tym inspirowanej tymi działaniami uchwały Rady Powiatu w S. pozbawiającej wnioskodawcę diety radnego przez czas nieobecności spowodowanej zastosowaniem środka zapobiegawczego. |
||||||||||
Zeznania K. T. |
Zeznania świadka Sąd co do zasady uznał za wiarygodne. Jej szczere depozycje również w zakresie poziomu życia stanowiły podstawę weryfikacji twierdzeń wnioskodawcy co do wystawnego poziomu życia. Świadek, mimo że dysponowała pełnomocnictwem do rachunku, w istocie nie prowadziła działalności – zajmowała się wychowaniem wnucząt, cedując na córkę i zięcia sprawy związane z bieżącym funkcjonowaniem firmy męża. Z treści zeznań świadka wynikało, że firma zatrudniała ok. 20-25 osób. Nie dysponowała ona jednak wiedzą co do ustaleń w zakresie wynagrodzenia córki czy zięcia za czynności związane z prowadzeniem rodzinnej firmy. |
||||||||||
Zeznania A. S., S. S. |
Zeznania świadków Sąd uznał za wiarygodne tylko w zakresie, w jakim wskazywali na fakt, że w dacie zastosowania tymczasowego aresztowania prowadzili własną działalność gospodarczą, której siedziba znajdowała się w firmie (...). S. S. uprzednio pracował w charakterze pracownika w firmie wnioskodawcy, gdzie nabierał doświadczenia zawodowego wykorzystywanego następnie do prowadzenia firmy wnioskodawcy po zastosowaniu wobec niego środka zapobiegawczego o charakterze izolacyjnym. Wiarygodny w świetle zasad logiki i zeznań wnioskodawcy był również fakt przejęcia obowiązków S. T. w firmie przez najbliższych członków rodziny – jedyną córkę i zięcia. Nie sposób również zakwestionować twierdzeń A. S. co do odwrócenia się części społeczności lokalnej i tym samym osamotnienia związanego z zastosowaniem środka zapobiegawczego, ale i trudności związanych z bieżącym utrzymaniem frontu prac rozpoczętych przez S. T.. |
||||||||||
Zeznania P. M. |
Zeznania świadka Sąd uznał za wiarygodne w zakresie, w jakim potwierdził przejęcie obowiązków wnioskodawcy przez A. S. i S. S. po zastosowaniu tymczasowego aresztowania wobec S. T., a także zaangażowania wnioskodawcy w bieżącą działalność firmy, która była częścią jego życia. |
||||||||||
Zeznania A. J. |
Zeznania świadka Sąd uznał za wiarygodne w pełni. Przedstawił on w sposób logiczny, zbieżny z zeznaniami A. S. i S. S. społeczny wydźwięk zastosowania tymczasowego aresztowania wobec wnioskodawcy, wreszcie jego pozycję w społeczności lokalnej przed izolacją oraz sposób zachowania wnioskodawcy po opuszczeniu aresztu śledczego. |
||||||||||
Opinia biegłych |
Sporządzona w sprawie opinia w ocenie Sądu jest jasna, pełna, logiczna, nie zawiera wewnętrznych sprzeczności. Opinia – po jej uzupełnieniu – nie była kwestionowana przez strony procesu. Pewne wątpliwości co do stanowiska biegłego kardiologa sugerował wnioskodawca, nie domagając się w istocie odebrania uzupełniającej opinii. Ta została jednak wydana nie tylko po zapoznaniu się ze złożoną dokumentacją medyczną, lecz również po przeprowadzeniu badania. Biegła z zakresu kardiologii i chorób wewnętrznych uznała, a Sąd powyższe ustalenia akceptuje w świetle dokumentacji medycznej i zasad wiedzy, że stany chorobowe, które uległy pogorszeniu w trakcie pobytu w areszcie śledczym nie wynikały z samego pobytu w izolacji penitencjarnej ani z braku lub niedostatecznego leczenia, ale były skutkiem naturalnej progresji chorób przewlekłych. Jednakże przewlekły stres związany z doznanym zatrzymaniem i tymczasowym aresztowaniem, doświadczeniem izolacji i sytuacjami z aresztu spowodowały pojawienie się zaburzenia stresowego pourazowego, na które składało się obniżony nastrój, drażliwość, lęk, zaburzenia snu, koszmary senne, przypominanie sobie i przeżywanie jako aktualnych doświadczeń z aresztu, spadek motywacji i wycofanie się ze wcześniejszych aktywności. Rokowania S. T. na przyszłość w aspekcie kardiologicznym są dobre, pod warunkiem systematycznego leczenia i przestrzegania zaleceń odnośnie trybu życia. Jednakże zaburzenie stresowe pourazowe znacznie zmniejszyło komfort życia S. T., u którego nastąpiła trwała zmiana osobowości, wpływająca na całe życie, aktywność, samopoczucie, relacje rodzinne i społeczne. Nawet mimo zintensyfikowania oddziaływań farmakologicznych, podjęcia psychoterapii, nie da się uzyskać powrotu do dobrostanu psychicznego. Sąd w pełni akceptuje złożoną przez biegłych opinię medyczną, nie znajdując podstaw do jej kwestionowania. |
||||||||||
Dowody z dokumentów |
Dowody o charakterze urzędowym lub prywatnym. Ich moc dowodowa i autentyczność nie budziła wątpliwości. Niekwestionowane przez strony postępowania, mimo że z treści bilansu nie wynikał fakt pobierania ani wynagrodzenia przez A. i S. małżonków (...) ani ryczałtu za używanie pojazdów. |
||||||||||
4.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające |
|||||||||||
Lp. faktu |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
|||||||||
Zeznania wnioskodawcy |
Zeznania wnioskodawcy w części, w której przedstawiał siebie jako osobę, która wiodła dostatnie życie, mogła sobie pozwolić na wiele, nie miała żadnych ograniczeń materialnych są sprzeczne z zeznaniami K. T., z której wynikało, że w zasadzie żyła dość skromnie, miała swoją emeryturę i środki na fryzjera, zaś S. T. poświęcał życie pracy zawodowej, co przecież z uwagi na fakt, że byli małżeństwem wskazuje, że twierdzenia wnioskodawcy nie do końca odpowiadały prawdzie. O nieprawdziwości twierdzeń wnioskodawcy świadczą dowody o charakterze obiektywnym a zatem wysokość dochodu za rok 2004 w kwocie 122106,14 zł. Prawdą jest bowiem, że wnioskodawca poświęcił się rozwijaniu działalności gospodarczej i mimo możliwości, wiódł raczej skromne życie. Podobnie w świetle treści zeznania podatkowego za rok 2004 i twierdzeń wnioskodawcy, że to właśnie z zysku córka i zięć mieli pobierać należne im wynagrodzenie w kwotach po 10.000 zł- łącznie 20.000 zł miesięcznie – uznać należy, że zeznania wnioskodawcy były niewiarygodne. Wszak miesięczny zysk wynosił wówczas niewiele ponad 10.000 zł, osoby te nie były zgłoszone do ubezpieczenia społecznego przez firmę (...), lecz przez S. S., płacąc składki na ubezpieczenie społeczne w kwotach mniej więcej po 1400 zł miesięcznie. Zresztą nawet treść bilansu złożonego przez pełnomocnika wnioskodawcy nie wskazuje aby A. S. czy S. S. pobierali z zysku w gotówce wynagrodzenia w kwotach po 10.000 zł plus ryczałt za używanie pojazdu w kwotach po 1500 zł miesięcznie. Pozycje w bilansie mające wskazywać powyższe a zatem zobowiązania inne – nie dotyczą przecież wynagrodzeń. W tej pozycji bilansowej w zasadzie mogą znajdować wszystkie zobowiązania, lecz nie wynagrodzenia – mające osobną pozycję bilansową. W świetle zeznań K. T. i P. M. nie sposób uznać również za wiarygodne zeznań S. T. jakoby zatrudniał około 40 osób, wszak było to od 20 do 25 pracowników. Powyższe z uwagi na treść bilansu za 2005 r. w pozycji wynagrodzenia wskazuje, że osobom tym wypłacano kwotę rzędu 1550 zł miesięcznie. |
||||||||||
Zeznania A. S., S. S., P. M. |
Zeznania A. S., S. S., P. M. w zakresie w jakim osoby te twierdziły, że z ustnych ustaleń ze S. T. wynikało polecenie pobierania z zysku firmy w kwotach po 10.000 zł miesięcznie wynagrodzenia w świetle dowodów o charakterze obiektywnym są niewiarygodne. Otóż – świadczy o tym nie tylko treść zeznań podatkowych, ale również treść bilansu. Jednocześnie brak jest jakichkolwiek dokumentów stanowiących pokwitowania pobrania gotówki tytułem wynagrodzenia czy wypłaty ryczałtu za używanie pojazdu. |
||||||||||
5. PODSTAWA PRAWNA |
|||||||||||
Odszkodowanie |
|||||||||||
1. |
Kwota główna |
Odsetki |
|||||||||
895.930 zł – po ostatecznej modyfikacji |
Odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty |
||||||||||
Zwięźle o powodach podstawy prawnej |
|||||||||||
Wobec wydania prawomocnego wyroku uniewinniającego wnioskodawcę od popełnienia zarzucanych mu czynów, zastosowanie wobec niego w postępowaniu przygotowawczym i sądowym środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania było niewątpliwie niesłuszne w rozumieniu art. 552 § 4 k.p.k. Z tego względu co do zasady roszczenie o odszkodowanie oraz zadośćuczynienie było zasadne. Stosownie do treści art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Stosownie zaś do treści § 2 art. 361 k.c. (…) w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Z treści art. 363 § 1 k.c. wynika, że naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. |
|||||||||||
Zadośćuczynienie |
|||||||||||
2. |
Kwota główna |
Odsetki |
|||||||||
812.500 zł – po ostatecznej modyfikacji |
wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty |
||||||||||
Zwięźle o powodach podstawy prawnej |
|||||||||||
Zadośćuczynienie ma formę jednorazowego świadczenia pieniężnego, które pełni funkcję kompensacyjną. W art. 445 § 1 k.c. ustawodawca stanowi, że suma zadośćuczynienia powinna być odpowiednia, co oznacza, że powinna odzwierciedlać w pełni rozmiar doznanej krzywdy, tj. stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność, czas trwania, nieodwracalność następstw i inne okoliczności, których nie sposób wymienić wyczerpująco (por. m.in. wyroki SN: z 30.01.2004 r., I CK 131/03, OSNC 2005/2, poz. 40, oraz z 27.02.2004 r., V CK 282/03, LEX nr 183777). W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że wysokość zadośćuczynienia powinna być z jednej strony odczuwalna dla poszkodowanego i przynosić mu równowagę emocjonalną, naruszoną przez doznane cierpienia psychiczne, ale z drugiej strony – utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (por. wyroki SN: z 14.02.2008 r., II CSK 536/07, LEX nr 461725, z glosą K. Ludwichowskiej, OSP 2010/5, poz. 47, s. 339; z 26.02.1962 r., IV CR 902/61, OSNCP 1963/5, poz. 107; z 24.06.1965 r., I PR 203/65, OSPiKA 1966/4, poz. 92; z 10.03.2006 r., IV CSK 80/05, OSNC 2006/10, poz. 175). Rozmiar krzywdy ustalany jest indywidualnie na podstawie rodzaju, czasu trwania cierpień fizycznych i psychicznych, ich natężenia, stopnia dolegliwości, z jaką wiązało się wykonanie środka represji, a więc przykrości natury moralnej z tego wynikających, w tym utraty dobrego imienia, ostracyzm środowiskowy, konieczność poddania się rygorom związanym ze stosowaniem tego środka, nieprzychylne reakcje po zwolnieniu z aresztu śledczego lub zakładu karnego (por. postanowienie SN z 27.07.2005 r., II KK 54/2005, LEX 152495; wyrok SN z 4.02.2008 r., III KK 349/07, LEX 395071; wyrok SA w Krakowie z 9.04.2008 r., II AKa 46/08, KZS 2008/6, poz. 48). W orzecznictwie wskazuje się także, że przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia należy mieć na uwadze przeżycia psychiczne wiążące się nie tylko z faktem pozbawienia wolności jak izolacja, dolegliwe warunki izolacji, ale też okres izolowania od społeczeństwa, wiek osoby aresztowanej, jej stan zdrowia, uprzednią karalność, wykonywany zawód, a także skutki, jakie niesłusznie stosowane tymczasowe aresztowanie wywarło na osobę uprawnioną w środowisku, w którym funkcjonuje (por. wyrok SA w Warszawie z 28.06.2013 r., II AKa 192/13, LEX nr 1342399). Zadośćuczynienie powinno być odpowiednie (art. 445 § 1 k.c.), a zatem przyznana kwota powinna być przybliżonym ekwiwalentem cierpień psychicznych i fizycznych. Krzywda wynagradzana zadośćuczynieniem pieniężnym jest szkodą niemajątkową. Charakter takiej szkody decyduje o jej niewymierności. |
|||||||||||
Inne |
|||||||||||
3. |
Zwrot kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych. |
||||||||||
Zwięźle o powodach podstawy prawnej |
|||||||||||
Stosownie do treści art. 554 § 4 k.p.k. w sytuacji uwzględnienia roszczeń choćby w części wnioskodawcy przysługuje od Skarbu Państwa zwrot uzasadnionych wydatków, w tym z tytułu ustanowienia jednego pełnomocnika. |
|||||||||||
6. (...) W (...) |
|||||||||||
Zwięźle o powodach rozstrzygnięcia |
|||||||||||
Odszkodowanie |
|||||||||||
1. |
Kwota główna |
Odsetki |
|||||||||
23.220 zł Nie ulega wątpliwości, że wobec zastosowania środka zapobiegawczego i uchwał Rady Powiatu (...) w tym z dnia 17 września 2004 roku wnioskodawca utracił dochód w postaci diety w kwocie 1400 zł począwszy od października 2004 r. przez okres kolejnych 9 miesięcy. Roszczenie to nie było kwestionowane przez organ reprezentujący Skarb Państwa i w świetle art. 361 k.c. stanowiło utratę korzyści (lucrum cessans), do którego by nie doszło gdyby na skutek zastosowania tymczasowego aresztowania wnioskodawca mógł wykonywać mandat radnego powiatu. Utrata korzyści w ocenie Sądu w tym zakresie została wykazana nie tylko poprzez wyjaśnienia wnioskodawcy, ale również zeznania A. J. czy w postaci uchwały Rady Powiatu z dnia 17 września 2004 roku. Kwota utraconych korzyści biorąc pod uwagę okres stosowania tymczasowego aresztowania, które zostało uchylone z dniem 14 czerwca 2005 r. wyniosła 12600 zł (iloczyn kwoty 1400 zł i czasu trwania tymczasowego aresztowania – 9 miesięcy – począwszy od października 2004 r.). Dieta za wrzesień 2004 r. została wypłacona. Z treści art. 363 § 2 k.c. wynika, że jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili. Wnioskodawca wniósł o dokonanie waloryzacji świadczenia i Sąd uznał, że w sytuacji gdy od czasu zastosowania tymczasowego aresztowania upłynął niemal 20 letni okres, zatem należy dokonać zwaloryzowania świadczenia. Powyższe wynika również z orzecznictwa sądu Najwyższego (zob. wyrok SN z 24 kwietnia 2013 r., II KK 270/12). W tym zakresie zastosowanie znaleźć powinno w pierwszym rzędzie kryterium inflacyjne. Dla określenia należnego odszkodowania konieczne jest bowiem nie tyle zachowanie proporcji dochodu osiąganego przed aresztowaniem i średniej płacy, ale przede wszystkim ustalenie, jaka kwota odpowiada realnej wartości dochodu utraconego przez wnioskodawcę w okresie jego tymczasowego aresztowania (zob. wyrok SN z 4 lutego 2014 r., V KK 250/13). Z tego względu uwzględniając, że doszło do istotnej utraty siły nabywczej pieniądza Sąd w trybie art. 358 1 § 1 k.c. w zw. z art. 558 k.p.k. uznał, że kwotą odpowiadającą wartości utraconej diety będzie kwota 23.220 zł – biorąc pod uwagę wartość wskaźników inflacji od czerwca 2005 roku do dnia wydania wyroku zasądzającego świadczenie. Jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego wskaźnik inflacji w 2005 roku wyniósł 102,1, w 2006 roku – 101,0, 2007 r. – 102,5, w 2008 r. 104,2, w 2009 r. 103,5, w 2010 r. 102,6, w 2011 r. 104,3, w 2012 r. 103,7, w 2013 r. – 100,9, w 2014 r.-100, w 2015 r. – 99,1 (deflacja), w 2016 r. – 99,4 (deflacja), w 2017 r. – 102,0, w 2018 r. -101,6, w 2019 r. 102,3 , w 2020 r. 103,4, w 2021 r. - 105,1, w 2022 r. - 114,4, w 2023 r. – 111,4 (źródło: https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ceny-handel/wskazniki-cen/wskazniki-cen-towarow-i-uslug-konsumpcyjnych-pot-inflacja-/roczne-wskazniki-cen-towarow-i-uslug-konsumpcyjnych/#) Powyższe zostało wyliczone przy użyciu kalkulatora inflacji (https://policzmi.pl/inflacje). Jak ustalono inflacja skumulowana wyniosła 84,28% co wskazuje, że kwota 12600 zł przy użyciu mnożnika 184,28% wynosi aktualnie 23.220 zł. |
Wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty Roszczenie oparte o treść art. 481 § 1 k.c. |
||||||||||
Zadośćuczynienie |
|||||||||||
2. |
Kwota główna |
Odsetki |
|||||||||
390.000 zł Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę to odszkodowanie za szkodę niematerialną wynikłą z niesłusznego skazania lub warunkowego umorzenia postępowania, niesłusznego zastosowania środka zabezpieczającego albo niesłusznego stosowania środków przymusu. Chodzi tu o naruszenia dóbr osobistych, które nie wywołują skutków w majątku pokrzywdzonego, powodują natomiast cierpienia fizyczne i psychiczne związane z wykonaniem kary, środka zabezpieczającego lub środka przymusu. Przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia znajdują zastosowanie reguły prawa cywilnego sprecyzowane w art. 445 § 1 i 2 k.c, z którego wynika, że zadośćuczynienie ma być odpowiednie albowiem ma spełniać funkcję kompensacyjną równoważyć rozmiar doznanych krzywd. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 2000 r. w sprawie sygn. akt III CKN 528/98 wskazano, że zadośćuczynienie nie powinno stanowić źródła wzbogacenia. Przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zadośćuczynienia ograniczają się do wskazania, że zasądzona suma ma być "odpowiednia" - art. 445 § 1 k.c. O tym czy zasądzone zadośćuczynienie spełnia te kryteria decyduje sąd orzekający na podstawie zindywidualizowanych kryteriów, wynikających z materiału dowodowego sprawy, w następstwie rozważenia wszystkich jej istotnych okoliczności" (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 2021 r., IV KK 135/21, LEX nr 3241999). Z tego względu sfera decyzji co do wysokości zadośćuczynienia cechuje się znacznym zakresem swobodnej oceny sądu, a luz decyzyjny w tym zakresie wynika z niematerialnego charakteru krzywdy przy wieloaspektowości okoliczności, które należy wziąć pod uwagę. W doktrynie i orzecznictwie wypracowano pewne kryteria ustalania wysokości zadośćuczynienia wskazujące, że ustalona suma winna być utrzymana w rozsądnych granicach i dostosowana do warunków majątkowych w społeczeństwie, kwota zadośćuczynienie nie powinna być ani rażąco wygórowana ani rażąco niska. Wskazano również, że wielkość zadośćuczynienia zależy od rozmiaru doznanych cierpień, ich intensywności, nieodwracalnego charakteru. Skarb Państwa reprezentowany przez Prezesa Sądu Rejonowego dla Warszawy Śródmieścia w Warszawie uznał roszczenie co do zasady, kwestionując jego wysokość zgłoszoną czy we wniosku czy w piśmie modyfikującym żądanie. W związku z treścią uzupełniającej opinii zespołu biegłych wskazał jednocześnie na konieczność zastosowania art. 362 k.p.c. stanowiącego, że jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. W ocenie Sądu kwotą zadośćuczynienia, która winna być zasądzona na rzecz wnioskodawcy jest kwota 390.000 zł. Jest to kwota, która zrównoważy cierpienia wnioskodawcy związane z niewątpliwie niesłusznym tymczasowym aresztowaniem związana z osadzeniem w jednostce penitencjarnej przez okres 13 miesięcy, doznanym upokorzeniem, naruszeniem intymności, doznaną przemocą czy ze strony współosadzonego czy ze strony funkcjonariusza SW, doznaną skalą cierpień fizycznych czy psychicznych i traumą wywołaną oderwaniem od codziennego, godnego życia na skutek represyjnych działań organów wymiaru sprawiedliwości. Nie ulega wątpliwości, że w warunkach Aresztu Śledczego w W. - B. wnioskodawca spotkał się z trudnymi warunkami bytowymi i osobami, które budziły jego lęk i obawy o swoje życie. Wszak przebywał w celi wieloosobowej z osobami podejrzanymi o różne przestępstwa, w tym o wielokrotne zbrodnie zabójstwa. Nie ulega wątpliwości, że w jego sytuacji nastąpiło istotne pogorszenie warunków sanitarnych czy to w celi mieszkalnej, czy w łaźni, w której dochodziło do bójek między Ukraińcami a Czeczenami, co uniemożliwiało wykonanie czynności higienicznych. Wreszcie stosunek oddziałowego do zgłaszanych problemów zdrowotnych, powodował poczucie bezradności, zwłaszcza w sytuacji, gdy to współosadzeni wykazali się większą empatią od funkcjonariusza publicznego. Długi czas izolacji, poczucie niesprawiedliwości przy przeświadczeniu o własnej niewinności, co podważało zaufanie do zasad praworządności, a wreszcie poczucie osamotnienia związane ze stosunkiem części społeczeństwa do faktu zastosowania wobec niego niesłusznego tymczasowego aresztowania, podsycane ukazującymi się artykułami prasowymi na temat aresztowanego lokalnego biznesmena, radnego, wskazuje, że część społeczeństwa lokalnego odwróciła się od niego, co powodowało poczucie izolacji. Wnioskodawca, co wynika z opinii biegłych doznał traumy i wymaga terapii a zaburzenie stresowe pourazowe pozostawało w bezpośrednim związku przyczynowo-skutkowym ze stosowaniem środka zapobiegawczego w postaci niewątpliwie niesłusznego tymczasowego aresztowania. Skutki te są nieodwracalne. Wycofał się z dotychczasowej aktywności zawodowej, ale wynikało to również z pogarszającego się stanu zdrowia niezwiązanego z warunkami izolacji – lecz rozwojem chorób przewlekłych istniejących już w dacie zastosowania tymczasowego aresztowania. Powrócił jednak na sesje Rady Powiatu w S. i dokończył kadencję, ale później już nie kandydował. Nadal był wspólnikiem spółki zawiązanej przez córkę i zięcia albowiem tylko jego firma posiadała koncesję na obrót paliwami, chcąc utrzymać rodzinną firmę, która była dorobkiem jego życia. Jak wynika z opinii, prawdopodobnie podjęcie wcześniejszego leczenia spowodowałoby jakąś poprawę stanu psychicznego S. T., jednakże nie wpłynęłoby to znacząco na poprawę rokowań. Rzecz jednak w tym, że okoliczność ta związana była również z przedłużającym się procesem w fazie jurysdykcyjnej i nie może być dochodzona w postępowaniu o odszkodowanie i zadośćuczynienie. |
Wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty. |
||||||||||
Inne |
|||||||||||
3. |
432 złotych W myśl art. 554 § 4 k.p.k. w razie uwzględnienia roszczeń wnioskodawcy choćby w części przysługuje mu od Skarbu Państwa zwrot uzasadnionych wydatków, w tym z tytułu ustanowienia jednego pełnomocnika. O wydatkach wyłożonych z tytułu ustanowienia pełnomocnika orzeczono na podstawie § 11 ust. 6 i § 17 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2023 r., poz. 1964 z późn. zm.) |
||||||||||
7. (...) WYROKU |
|||||||||||
Punkt |
Przytoczyć okoliczności |
||||||||||
II |
W zakresie weryfikowania kwoty dochodzonego przez wnioskodawcę roszczenia z tytułu wypłaconego córce i zięciowi wynagrodzenia oraz ryczałtu za używanie pojazdu nie ma podstaw, aby posługiwać się regułą in dubio pro reo i opierać się na faktach jedynie uprawdopodobnionych i domniemaniach. W zakresie dowodzenia w postępowaniu o odszkodowanie i zadośćuczynienie za niesłuszne skazanie, tymczasowe aresztowanie i zatrzymanie stosuje się bowiem art. 6 k.c. Tym samym na wnioskodawcy spoczywa ciężar udowodnienia zasadności zgłoszonych przez siebie roszczeń (por. postanowienie SN z 13.06.2012 r., V KK 6/12; wyrok SA w Gdańsku z 25.08.2015 r., II AKa 251/15, LEX nr 1923903). Z tego względu Sąd uznał, że roszczenie o zapłatę odszkodowania z tytułu wypłaty wynagrodzenia z tytułu świadczonej pracy przez córkę A. S. i zięcia S. S. nie zostało udowodnione. Oczywiście pozbawienie wolności S. T. skutkowało tym, że ktoś musiał przejąć jego obowiązki związane z prowadzeniem firmy i ta okoliczność nie była kwestionowana, pozostawała jednocześnie w zgodzie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, które zresztą wskazuje, że były to osoby najbliższe dla S. T. a jego firma była firmą rodzinną. Z żadnego dowodu o charakterze obiektywnym nie wynika jakoby A. i S. S. pobierali wynagrodzenie w kwotach po 10.000 zł miesięcznie powiększone o ryczałt za używanie pojazdu, skoro w 2004 roku miesięczny dochód wnioskodawcy wynosił niewiele ponad 10.000 zł. Nadto ryczałt ten nie pozostawał w związku przyczyno-skutkowym z zastosowaniem tymczasowego aresztowania. Wszak S. T. również musiałby wykorzystywać pojazd celem udania się do banków czy na spotkania z kontrahentami. Podsumowując przedstawione poglądy można stwierdzić, że funkcjonuje pewien dualizm postępowania dowodowego. Przyjmuje się bowiem, że zasady przeprowadzania dowodów są stosowane także według prawa cywilnego ze względu na cywilnoprawny charakter roszczenia, zaś sposób przeprowadzania dowodów określa procedura karna z uwagi na stosowanie przepisów Kodeksu postępowania karnego. Wynika to z faktu, że postępowanie o odszkodowanie ma charakter mieszany. Kluczową normą dowodową w postępowaniu o odszkodowanie i zadośćuczynienie jest zatem art. 6 k.c., który stanowi, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne oraz będący procesową realizacją tej zasady art. 232 k.p.c., który głosi, że strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. W wypadku przyjęcia poglądu o stosowaniu art. 6 k.c., strona powinna wykazać aktywność dowodową poprzez udowodnienie głoszonych tez. W ocenie Sądu wnioskodawca nie wykazał zasadności żądania w części ponad kwotę 23.220 zł i dlatego w tym zakresie roszczenie należało oddalić. Podobnie należało oddalić żądanie zasądzenia zadośćuczynienia ponad przyznaną kwotę 390.000 zł. Wnioskodawca żądał bowiem w pierwszej kolejności kwoty 650.000 zł stanowiącej iloczyn kwoty 50.000 zł za każdy z 13 miesięcy tymczasowego aresztowania. Jak już wskazano zadośćuczynienie ma być odpowiednie. Rzecz jednak w tym, że jak wynikało z treści opinii, w warunkach izolacji związanej z wykonywaniem niewątpliwie niesłusznego tymczasowego aresztowania S. T. był na bieżąco konsultowany przez służby medyczne czy to w warunkach ambulatorium czy też w ramach konsultacji poza jednostką penitencjarną i był leczony z powodu choroby niedokrwiennej serca, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, wady zastawkowej serca, hipertrójglicerydemii. Pobyt w areszcie śledczym nie miał wpływu na naturalny proces związany z rozwojem chorób przewlekłych, zaś S. T. w chwili zastosowania środka zapobiegawczego cierpiał na liczne schorzenia głównie o charakterze cywilizacyjnym, nie był osobą zupełnie zdrową, jak to przedstawiał przed sądem. Żądanie waloryzacji zadośćuczynienia z tytułu niewątpliwie niesłusznego tymczasowego aresztowania również było niezasadne i wynika to z charakteru zadośćuczynienia związanego z koniecznością wyrównania krzywdy niemajątkowej. Wynika to wprost z literalnego brzmienia art. 358 1 § 1 k.c., który stanowi, że jeżeli przedmiotem zobowiązania jest od chwili jego powstania jest suma pieniężna, spełnienie świadczenia następuje poprzez zapłatę sumy nominalnej, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej (por. uchwała SN z dnia 20 listopada 1992 r., III CZP 136/92, wyrok SA w Warszawie z dnia 02/02/2016 r. VI ACa 1882/14). Sąd ocenił wartość zadośćuczynienia według cen z chwili wyrokowania, a zatem w ocenie Sądu brak było podstaw do dokonania waloryzacji zasądzonego świadczenia. Co więcej średnie przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w 2004 roku wyniosło 2438,57 zł (obwieszczenie Prezesa GUS z dnia 17/01/2005 r. Dz.Urz.GUS.2005.1.6), zaś dochód wnioskodawcy wyniósł miesięcznie 10157 zł co stanowiło wielokrotność wynoszącą 4,17. Tymczasem zgodnie z ogłoszeniem Głównego Urzędu Statystycznego średnie wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw za styczeń 2024 roku wyniosło 7768,35 zł brutto. Zatem przyznana kwota 390.000 zł w ocenie Sądu stanowi kwotę odpowiedniego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę uwzględniając również, iż wnioskodawca w chwili zastosowania tymczasowego aresztowania był osobą znaną w środowisku lokalnym i powszechnie szanowaną, zaś stosowanie tymczasowego aresztowania miało wpływ na załamanie się jego linii życiowej i odczuwany społeczny ostracyzm. |
||||||||||
8. KOSZTY PROCESU |
|||||||||||
Punkt |
Przytoczyć okoliczności |
||||||||||
IV. |
Rozstrzygnięcie oparte o treść art. 554 § 4 k.p.k. Postępowanie w sprawie o odszkodowanie i zadośćuczynienie związane z niewątpliwie niesłusznym tymczasowym aresztowaniem jest wolne od kosztów sądowych. Z tego względu wszelkie wydatki związane chociażby z wynagrodzeniem zespołu biegłych ponosi Skarb Państwa. |
||||||||||
9. PODPIS |
|||||||||||
Sędzia (del.) Monika Dziub-Szulińska |