Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lipca 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Maria Jolanta Kazberuk (spr.)

Sędziowie: SA Barbara Orechwa-Zawadzka

SA Alicja Sołowińska

Protokolant: Magda Małgorzata Gołaszewska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 lipca 2016 r. w B.

sprawy z odwołania Rzecznika Dyscyplinarnego dla (...) przy Ministrze Edukacji Narodowej

przeciwko M. K.

o niedopełnienie obowiązków w zakresie przeprowadzania egzaminów poprawkowych

na skutek apelacji M. K.

od orzeczenia Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej dla (...) przy Ministrze Edukacji Narodowej i Sportu w W. z dnia 10 marca 2016 r. sygn. OKDN.003.1.35.2015.3

uchyla zaskarżone orzeczenie oraz poprzedzające je orzeczenie dyscyplinarne Komisji Dyscyplinarnej dla (...) przy Wojewodzie (...) z dnia 5 marca 2012 roku nr (...). (...).2.2012.SO i umarza postępowanie.

SSA Barbara Orechwa-Zawadzka SSA Maria Jolanta Kazberuk SSA Alicja Sołowińska

Sygn. akt III APo 2/16

UZASADNIENIE

Komisja Dyscyplinarna dla (...) przy Wojewodzie (...) orzeczeniem z dnia 5 marca 2012 r. uznała M. K. za winną w całości popełnienia zarzucanych jej czynów, tj. niedopełnienia obowiązków w zakresie przeprowadzania egzaminów poprawkowych w Zespole Szkół (...) im. Komisji Edukacji Narodowej w P. w dniu 26 sierpnia 2011 r oraz nakładania uczniów w dniu 2 i 7 września 2011 r. do poświadczenia nieprawdy przed wizytatorami Delegatury w O. Kuratorium (...) w W. co do okoliczności przeprowadzania egzaminu poprawkowego w Zespole Szkół (...) im. Komisji Edukacji Narodowej w P. w dniu 26 sierpnia 2011 r. Komisja uznała, że tymi działaniami obwiniona uchybiła godności zawodu nauczyciela i obowiązkom, o którym mowa w art. 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela. Za popełnione czyny Komisja wymierzyła obwinionej karę dyscyplinarną określoną w art. 76 ust. 1 pkt 3 ustawy - Karta Nauczyciela, tj. zwolnienie z pracy.

Na skutek odwołania M. K. od powyższego orzeczenia, Odwoławcza Komisja Dyscyplinarna dla (...) przy Ministrze Edukacji Narodowej orzeczeniem dyscyplinarnym z dnia 3 stycznia 2013 r. uchyliła w całości zaskarżone orzeczenie i umorzyła postępowanie dyscyplinarne wszczęte w stosunku do M. K..

Rzecznik Dyscyplinarny Ministra Edukacji Narodowej wniósł odwołanie od orzeczenia Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej dla (...) przy Ministrze Edukacji Narodowej z dnia 3 stycznia 2013 r., wskutek czego Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 11 września 2013 r. w sprawie III APo 3/13 uchylił zaskarżone orzeczenie Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej dla (...) przy Ministrze Edukacji Narodowej z dnia 3 stycznia 2013 r. i przekazał sprawę tejże Komisji do ponownego rozpoznania w innym składzie. Po ponownym rozpoznaniu sprawy Odwoławcza Komisja Dyscyplinarna dla (...) przy Ministrze Edukacji Narodowej orzeczeniem dyscyplinarnym z dnia 19 listopada 2014 r. utrzymała w mocy zaskarżone orzeczenie, jednakże wobec odwołania M. K. Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 25 lutego 2015 r. uchylił zaskarżone orzeczenie Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej dla (...) przy Ministrze Edukacji Narodowej z dnia 19 listopada 2014 r. i przekazał sprawę tejże Komisji do ponownego rozpoznania w innym składzie.

Odwoławcza Komisja Dyscyplinarna dla (...) przy Ministrze Edukacji Narodowej orzeczeniem dyscyplinarnym z dnia 10 marca 2016 r. uchyliła w całości zaskarżone orzeczenie, uniewinniła M. K. w zakresie zarzucanego jej czynu nakłaniania uczniów w dniu 2 i 7 września 2011 r. do poświadczenia nieprawdy przed wizytatorami Delegatury w O. Kuratorium (...) w W. co do okoliczności przeprowadzania egzaminu poprawkowego w Zespole Szkół (...) im. Komisji Edukacji Narodowej w P. w dniu 26 sierpnia 2011 r. Komisja zwróciła uwagę na konflikt, jaki istniał pomiędzy obwinioną a istotną częścią nauczycieli. Z tego powodu uznała, że aby obwiniona chciała ukryć swoją nieobecność na części pisemnej egzaminów poprawkowych, to musiałaby namówić do poświadczenia nieprawdy wszystkich, którzy w tym dniu byli obecni na egzaminie, co zdaniem Komisji byłoby niemożliwe ze względu na konflikt pomiędzy obwiniona a częścią nauczycieli.

Komisja uznała jednak M. K. za winną niedopełnienia obowiązków w zakresie przeprowadzania egzaminów poprawkowych w Zespole Szkół (...) im. Komisji Edukacji Narodowej w P. w dniu 26 sierpnia 2011 r., czym zdaniem Komisji obwiniona uchybiła obowiązkom nauczyciela określonym w art. 6 ustawy - Karta Nauczyciela. Komisja uznała, że z tego powodu obwiniona podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej w myśl art. 75 ust. 1 ustawy. Za wskazany czyn Komisja wymierzyła obwinionej karę nagany z ostrzeżeniem zgodnie z art. 76 ust. 1 pkt 1 powołanej ustaw.

Komisja ustaliła przede wszystkim, że obwiniona nie była obecna na części pisemnej egzaminów poprawkowych, które odbyły się w dniu 26 sierpnia 2011 r., choć w protokole, pod którym się podpisała, nie uwzględniono jej nieobecności. Stwierdziła, że obwiniona wydała zarządzenia nr 1/11 i nr 2/11 dotyczące powołania komisji egzaminacyjnej niezgodnie z art. 21 ust. 5 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. (DZ. U. nr 83, poz. 562 z późn. zm.). Nauczyciele uczący określonego przedmiotu w danej klasie nie zostali powołani na egzaminatorów swoich uczniów, ale pełnili te funkcje niezgodnie z zarządzeniem dyrektora. Składy komisji egzaminacyjnej były niekompletne. Tok egzaminu poprawkowego w dniu 26 sierpnia 2011 r. był wielokrotnie zakłócany. Stwierdzono nieprawidłowości przy wyznaczeniu godzin poszczególnych egzaminów poprawkowych, które miały odbyć się w dniu 26 sierpnia 2011 r., oraz w sporządzaniu dokumentacji z tych egzaminów. Komisja ustaliła również, że Statut Zespołu Szkół (...) im. Komisji Edukacji Narodowej w P. nie zawierał uregulowań dotyczących przeprowadzenia egzaminów i sprawdzianów w szkołach publicznych, zaś uchwały rady pedagogicznej nr (...) i (...), które zostały podjęte niezgodnie z prawem, były opatrzone podpisem obwinionej. Końcowo Komisja stwierdziła, że M. K. jako dyrektor Zespołu Szkół (...) im. Komisji Edukacji Narodowej w P. zaniechała przestrzegania procedury przygotowania i przeprowadzenia egzaminów poprawkowych w dniu 26 sierpnia 2011 r.

Odwołanie od powyższego orzeczenia złożyła M. K.. Skarżąca zarzuciła:

1.  naruszenie art. 42 ust. 2 w zw. z art. 31 § 3 ust. 1 Konstytucji RP poprzez pozbawienie obwinionej prawa do wglądu w aktach sprawy po rozpoczęciu rozprawy,

2.  naruszenie § 7 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 1998 r. w sprawie komisji dyscyplinarnych da nauczycieli i trybu postępowania dyscyplinarnego (Dz. U. z 1998 r., nr 15, poz. 64), co skutkowało orzekaniem w sprawie osoby, która nie jest uprawniona do pełnienia funkcji członka komisji dyscyplinarnej,

3.  naruszenie § 10 ust. 1 powyższego rozporządzenia poprzez przeprowadzenie postępowania przez komisję dyscyplinarną niewłaściwą dla miejsca zatrudnienia obwinionej,

4.  naruszenie § 14 ust. 2 powyższego rozporządzenia w zakresie, w jakim nie rozpoznano (odrzucono, mimo braku podstawy prawnej) wniosku obwinionej o wyłączenie rzecznika dyscyplinarnego, co doprowadziło do tego, że postepowanie toczyło się przy udziale osoby, która powinna zostać wyłączona ze sprawy po merytorycznym rozpoznaniu wniosku,

5.  naruszenie art. 75 ust. 1 w zw. z art. 6 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r.- Karta Nauczyciela w zakresie, w jakim uznano za przewinienie o charakterze dyscyplinarnym czyn określony w punkcie 1 wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego,

6.  niewykonanie wytycznych wynikających z orzeczenia Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 25 lutego 2015 r. (III APo 1/15),

7.  naruszenie § 20 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 1998 r. poprzez brak dokładnego określenia zarzucanego przewinienia,

8.  naruszenie § 20 ust. 2 pkt 5 powyższego rozporządzenia w zakresie, w jakim do wniosku o wszczęcie postępowania wyjaśniającego nie złożono wniosku o zaniechanie wezwania świadków i odczytanie ich zeznań na rozprawie,

9.  naruszenie § 30 ust. 1 rozporządzenia polegające na zaniechaniu przez Komisję pierwszej instancji wszechstronnego zbadania sprawy i wyjaśnienia wszelkich istotnych okoliczności sprawy, w szczególności przez:

a)  zaniechanie przesłuchania świadków zgłoszonych przez obronę,

b)  zaniechanie odczytania protokołów zeznań świadków, które zostały złożone w toku postępowania przygotowawczego,

c)  nieprzeprowadzenie dowodu z zeznań osób, które przeprowadziły kontrolę doraźną w dniach 2 i 7 września 2011 r.,

10.  naruszenie § 35 ust. 1 rozporządzenia polegające na nieuprawnionym uznaniu, że obwiniona jest winna zarzucanych jej czynów,

11.  błędne uznanie, że organy orzekające w niniejszej sprawie zostały powołane na podstawie obowiązujących przepisów, co skutkowało nieważnością postępowania,

12.  przedawnienie karalności zarzucanych obwinionej czynów.

Wskazując na powyższe zarzuty, skarżąca wniosła o uchylenie orzeczenia Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej dla (...) przy Ministrze Edukacji Narodowej z dnia 10 marca 2016 r. oraz poprzedzającego go orzeczenia Komisji Dyscyplinarnej dla (...) przy Wojewodzie (...) z dnia 5 marca 2012 r. oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. W zakresie zarzutów naruszenia art. 75 ust. 1 w zw. z art. 6 ustawy - Karta Nauczyciela skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego orzeczenia i uniewinnienie jej od zarzucanego jej czynu określonego w punkcie 1 wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego. W zakresie zarzutu przedawnienia skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i umorzenie postępowania.

Sąd Apelacyjny ustalił i zważył:

Na uwzględnienie zasługiwał podniesiony przez obrońcę obwinionej zarzut przedawnienia karalności. Jest to zarzut najdalej idący, wobec czego Sąd Apelacyjny uznał za bezprzedmiotowe odnoszenie się do pozostałych zarzutów odwołania.

Zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r., nr 97, poz. 674 z późn. zm.; w brzmieniu obowiązującym przed dniem 31 maja 2016 r.), postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte po upływie 3 miesięcy od dnia uzyskania przez właściwy organ, przy którym powołana została komisja dyscyplinarna - wiadomości o popełnieniu czynu uzasadniającego nałożenie kary i po upływie 3 lat od popełnienia tego czynu. Jeżeli jednak czyn stanowi przestępstwo, okres ten nie może być krótszy od okresu przedawnienia ścigania tego przestępstwa.

Faktycznie, wykładnia tego przepisu może prowadzić do wniosku, że postępowanie dyscyplinarne wszczęte w terminach w nim określonych nie ulega przedawnieniu. Przyjęcie takiej interpretacji jest jednak nie do zaakceptowania, zwłaszcza że w art. 85o ust. 4 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (test jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 668) w brzmieniu obowiązującym od dnia 31 maja 2016 r., poza terminami na wszczęcie postępowania dyscyplinarnego nauczycieli, przewidziany został również 5-letni termin przedawnienia czynu uzasadniającego nałożenie kary dyscyplinarnej, liczony od dnia popełnienia tego czynu. Należy zwrócić jednak uwagę, że 5-letni termin przedawnienia karalności, o którym mowa w art. 85o ust. 4 ustawy - Karta Nauczyciela, ma zastosowanie do spraw wszczętych w czasie obowiązywania tego przepisu. Zgodnie natomiast z art. 11 ustawy z dnia 18 marca 2016 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 16 maja 2016 r.), do wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy postępowań wyjaśniających i postępowań dyscyplinarnych stosuje się przepisy dotychczasowe.

Postępowanie dyscyplinarne toczące się w niniejszej sprawie zostało wszczęte przed dniem 31 maja 2016 r., dlatego rozstrzygając sprawę należy mieć na uwadze przepis art. 81 ustawy – Karta Nauczyciela obowiązujący przed zmianami wprowadzonymi ustawą z dnia 18 marca 2016 r. o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw. Przepis ten bezpośrednio nie posługuje się terminem przedawnienia dyscyplinarnego, po upływie którego nie można byłoby orzekać o karze. Jednakże dopuszczenie do sytuacji pozostawania w stanie obwinienia bez ustalonych granic czasowych jest niezgodne z Konstytucją RP. Istotnie bowiem, jeżeli prawo karne przewiduje przedawnienie karalności przestępstw, to tym bardziej instytucja ta powinna mieć zastosowanie w stosunku do przewinień dyscyplinarnych.

Tytułem wstępu powołać warto fragment rozważań zawartych w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2013 r. w sprawie I KZP 18/12. Orzeczenie to co prawda dotyczy przede wszystkim kwestii rozwiązań stosowanych przez ustawodawcę w odniesieniu do zasad odwoływania się od orzeczeń organów dyscyplinarnych, a także rodzaju procedury mającej zastosowanie przy rozpoznawaniu tych odwołań, zawarto w nim jednak również stwierdzenia o charakterze ogólnym, dotyczące postępowania dyscyplinarnego różnych grup zawodowych, które mogą stanowić punkt wyjścia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. Otóż, Sąd Najwyższy odwołał się do orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, w którym wielokrotnie akcentowano, że postępowanie dyscyplinarne zachowuje wszystkie gwarancje praw jednostki, określone przepisami art. 42-45 i 78 Konstytucji RP, które znajdują zastosowanie do oceny nie tylko regulacji stricte karnych, ale również do innych mających charakter represyjny. Wynika z nich, że najbliższe państwowemu prawu karnemu jest prawo dyscyplinarne, które wprost należy uważać za szczególną gałąź czy rodzajową odmianę prawa karnego (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 grudnia 1998 r., K 41/97). Poza wszelkim sporem pozostaje - jak skonstatował Sąd Najwyższy - stwierdzenie, że odpowiedzialność dyscyplinarna ma charakter represyjny. Wystarczy bowiem spojrzeć na katalog kar orzekanych w tym postępowaniu, aby przekonać się, w jak wielu punktach są one zbliżone lub wręcz identyczne z karami i środkami karnymi orzekanymi w ramach odpowiedzialności karnej. W określonych wypadkach mogą one przybierać też postać represji ekonomicznej lub czasowego albo nawet trwałego pozbawienia prawa wykonywania zawodu bądź prowadzenia określonej działalności.

W świetle dorobku doktryny wypracowanego na tle regulacji kodeksu karnego, przedawnienie jest instytucją opierającą się na przekonaniu, że po upływie znacznego czasu od popełnienia przestępstwa pociąganie jego sprawcy do odpowiedzialności nie jest celowe. Przedawnienie jest przede wszystkim okolicznością uchylającą karalność, co oznacza, że aspekt materialny tej instytucji wysuwa się na plan pierwszy. Skutkiem procesowym przedawnienia jest zakaz wszczynania postępowania oraz nakaz umorzenia postępowania wszczętego w sprawie o przestępstwo, którego karalność ustała. Artykuł 101 § 1 k.k. różnicuje okresy przedawnienia karalności w zależności od wagi przestępstwa - zgeneralizowanej oceny jego społecznej szkodliwości (Marek A., Komentarz do art. 101 kodeksu karnego (w:) Kodeks karny. Komentarz, LEX 2010).

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że tylko interpretacja art. 81 ust. 1 ustawy - Karta Nauczyciela zakładająca, że uregulowanie to dotyczy również przedawnienia karalności, znajduje racjonalne uzasadnienie. W pierwszej kolejności za takim poglądem przemawia wyodrębnienie w omawianym przepisie dwóch sytuacji, tj. takiej, kiedy przewinienie dyscyplinarne nie wyczerpuje jednocześnie znamion przestępstwa, oraz takiej, w której stanowi ono jednocześnie przestępstwo. Oczywisty jest wniosek, że w tej drugiej sytuacji czyny będące przedmiotem postępowania dyscyplinarnego uznać należy za bardziej szkodliwe i z tego właśnie względu ustawodawca zadecydował, że w stosunku do takich przewinień w postępowaniu dyscyplinarnym obowiązują terminy przedawniania odnoszące się do danego przestępstwa, a zatem co do zasady dłuższe. Brzmienie przepisu wskazujące na "okres przedawnienia ścigania tego przestępstwa" nie może mieć zasadniczego znaczenia przy jego interpretacji, skoro aspekt materialny instytucji przedawnienia wysuwa się na plan pierwszy. Skutkiem procesowym przedawnienia jest zakaz wszczynania postępowania oraz nakaz umorzenia postępowania wszczętego w sprawie o przestępstwo, którego karalność ustała.

Gdyby zatem przyjąć, że zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy - Karta Nauczyciela przedawnienie karalności przewinień dyscyplinarnych nie następuje, o ile postępowanie to zostało wszczęte we właściwym czasie, to w konsekwencji należało by również zaakceptować wniosek, że ustawodawca przewidział w prawie karnym przedawnienie karalności przeważającej liczby różnego rodzaju przestępstw (o wyjątkach będzie mowa poniżej), a nie wprowadził tej instytucji do postępowania dyscyplinarnego dotyczącego przewinień dyscyplinarnych, zasługujących na słabszą represję. Przy założeniu racjonalności działań ustawodawcy, w ocenie Sądu Apelacyjnego, wniosek ten jest nie do przyjęcia.

Za zupełnie nieuzasadnione należy również przyjąć rozwiązanie, zgodnie z którym ustawodawca przewidział stosunkowo krótki termin na wszczęcie postępowania dyscyplinarnego i jednocześnie zadecydował, że postępowanie tak wszczęte może toczyć się bez ograniczeń czasowych.

Ponadto, za zasadne Sąd Apelacyjny uznał odwołanie się również do pojęcia "odpowiedzialności dyscyplinarnej". Analiza przepisów rozdziału 10 ustawy - Karta Nauczyciela prowadzi do wniosku, że pojęcie odpowiedzialności dyscyplinarnej obejmuje ściganie i ukaranie. Zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 1998 r. w sprawie komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli i trybu postępowania dyscyplinarnego, nie wszczyna się postępowania dyscyplinarnego, a wszczęte umarza, gdy nastąpiło przedawnienie odpowiedzialności dyscyplinarnej, o którym mowa w art. 81 ust. 1 ustawy. Również przedstawiciele doktryny analizując art. 81 ustawy - Karta Nauczyciela posługują się pojęciem odpowiedzialności dyscyplinarnej, a zatem dotyczącej ściągania i ukarania (Ćwiek W., Odpowiedzialność dyscyplinarna nauczycieli - ustawowa konstrukcja zasad odpowiedzialności zawodowej, Komentarz praktyczny ABC nr 104327; Szymańska M., Komentarz do art. 81 ustawy - Karta Nauczyciela (w:) Barański A., Rozwadowska-Skrzeczyńska J., Szymańska M., Karta Nauczyciela. Komentarz, LEX 2014).

W powołanej już uchwale Sądu Najwyższego w sprawie I KZP 18/12, wskazano, że obecny system orzecznictwa dyscyplinarnego różnych grup zawodowych jest silnie zróżnicowany. Co prawda Sąd ten analizował kwestie dopuszczalności drogi odwoławczej do sądów powszechnych, możliwości wnoszenia dalszych środków zaskarżenia, jak i rodzajów procedury obowiązującej w toku poszczególnych etapów postępowania toczącego się w przedmiocie odpowiedzialności dyscyplinarnej, to jednak kwestia przedawnienia odpowiedzialności zawodowej również nie przedstawia się jednolicie. W ustawach z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (art. 113 ust. 5), z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz nadzorze publicznym (art. 35 ust. 4), z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich (art. 64 ust. 3 i 4) wprost uregulowano kwestie przedawnienia karalności przewinień dyscyplinarnych. Rozwiązanie zbliżone zaś do obowiązującego na mocy art. 81 ust. 1 ustawy - Karta Nauczyciela zawiera art. 52 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów. Taka sytuacja nie jest korzystna z punktu widzenia konstytucyjnej zasady równości obywateli wobec prawa.

Analizując powyższe akty prawne pod względem momentu ich uchwalenia i wprowadzenia do porządku prawnego, łatwo dostrzec, że najnowsze ustawodawstwo zawiera jednoznaczne uregulowania w zakresie przedawnienia tak ścigania, jak i karalności, w przeciwieństwie do ustaw starszych. W ocenie Sądu Apelacyjnego, bardzo trudno byłoby znaleźć rzeczowe argumenty na rzecz tezy, że brak ingerencji ustawodawcy w uregulowanie z art. 81 ustawy - Karta Nauczyciela dotyczące przedawnienia odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli jest wynikiem jego świadomego działania, a nie przeoczenia. Musiałyby to bowiem być argumenty, wskazujące na zasadność zupełnie odmiennego potraktowania w omawianym obszarze jednej grupy zawodowej - nauczycieli. Podkreślić należy, że nawet w przypadku odpowiedzialności karnej za przestępstwa, jedynie w przypadku najcięższych zbrodni ustawodawca nie przewidział przedawnienia ich karalności (przepisów art. 101-103 k.k. nie stosuje się do zbrodni przeciwko pokojowi, ludzkości i przestępstw wojennych, a także do umyślnego przestępstwa zabójstwa, ciężkiego uszkodzenia ciała, ciężkiego uszczerbku na zdrowiu lub pozbawienia wolności łączonego ze szczególnym udręczeniem, popełnionego przez funkcjonariusza publicznego w związku z pełnieniem obowiązków służbowych - art. 105 k.k.). Zasada nieprzedawniania się z art. 105 k.k. została ujęta szerszej niż w art. 43 Konstytucji RP, zgodnie z którym zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości nie podlegają przedawnieniu.

Reasumując, wykładania gramatyczna art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela prowadzi do wniosków nieracjonalnych i nieakceptowalnych. Należy zatem stwierdzić, że przedawnienie karalności czynu uzasadniającego nałożenie kary na nauczyciela w postępowaniu dyscyplinarnym następuje po upływie 3 lat od popełnienia tego czynu. Jeżeli jednak czyn stanowi przestępstwo, okres ten nie może być krótszy od okresu przedawnienia karalności tego przestępstwa.

Na obecnym etapie postępowania zaskarżone jest jedynie orzeczenie w zakresie niedopełnienia przez obwinioną obowiązków dotyczących przeprowadzenia egzaminów poprawkowych w dniu 26 sierpnia 2011 r., co oznacza, że termin przedawnienia za ten czyn upłynął w dniu 26 sierpnia 2014 r. Prawomocne orzeczenie Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej dla (...) przy Ministrze Edukacji Narodowej zostało ogłoszone w dniu 10 marca 2016 r., a więc już po upływie trzyletniego terminu przedawnienia liczonego zgodnie z przepisem art. 81 ustawy - Karta Nauczyciela od dnia popełnienia czynu. Upływ tego terminu zgodnie z przepisem § 4 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 1998 r. w sprawie komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli i trybu postępowania dyscyplinarnego (Dz. U. z 1998 r., nr 15, poz. 64 z późn. zm.) obliguje do umorzenia postępowania.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na podstawie przepisu art. 386 § 3 k.p.c. w zw. z przepisem art. 77 ust. 5a ustawy - Karta Nauczyciela uchylił orzeczenia Komisji Dyscyplinarnych i umorzył postępowanie.

SSA Barbara Orechwa-Zawadzka SSA Maria Jolanta Kazberuk SSA Alicja Sołowińska