Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

14 maja 2024 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie III Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu 14 maja 2024 roku w S.

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w D.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą
w S.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 309,49 złotych (trzysta dziewięć złotych czterdzieści dziewięć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od 4 stycznia 2023 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałej części oddala powództwo;

III.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 99,70 złotych (dziewięćdziesiąt dziewięć złotych siedemdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, liczonymi od dnia uprawomocnienia się tego postanowienia do dnia zapłaty;

IV.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 5,27 złotych (pięć złotych dwadzieścia siedem groszy) tytułem wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa;

V.  nakazuje pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 6,41 złotych (sześć złotych czterdzieści jeden groszy) tytułem wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sygn. akt III C 376/23

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 14 maja 2024 roku

W dniu 18 maja 2023 roku powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w D. wniosła przeciwko pozwanej (...) Spółce Akcyjnej z siedziba w S. pozew o zapłatę kwoty 685,77 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi do dnia 4 stycznia 2023 roku do dnia zapłaty, a także złożyła wniosek o zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazała, że w dniu 7 grudnia 2022 roku doszło do zdarzenia w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki H. o nr. rej. (...) należący o poszkodowanego A. W.. Szkoda została zgłoszona pozwanej, ubezpieczyciela sprawcy szkody. Uszkodzony pojazd nie został dopuszczony do ruchu, konsekwencją czego była konieczność holowania pojazdu z miejsca zdarzenia. Za usługę holowania pojazdu powód wystawił poszkodowanemu fakturę VAT na kwotę 1.073,28 złotych brutto. W dniu 7 grudnia 2022 roku, po wykonaniu usługi, poszkodowany przelał na powodową spółkę wierzytelność obejmującą roszczenie o odszkodowanie z tytułu konieczności holowania pojazdu. Decyzją z dnia 3 stycznia 2023 roku pozwany przyznał powódce odszkodowanie z tego tytułu w wysokości 387,51 złotych. Powódka dochodzi zapłaty pozostałej kwoty.

W odpowiedzi na pozew pozwana zakwestionowała roszczenie co do wysokości, wskazując, że ustalona przez powódkę stawka holowania jest wygórowana. Pozwana zweryfikowała stawkę za kilometr holowania pojazdu do 5 złotych netto oraz koszt załadunku i rozładunku pojazdu do 150 złotych netto.

W toku procesu strony podtrzymały dotychczasowe stanowiska.

Ustalenia faktyczne.

W dniu 7 grudnia 2022 roku doszło do zdarzenia w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki H. o nr. rej. (...) należący o A. W.. Szkoda została zgłoszona (...) Spółce Akcyjnej z siedziba w S., w której sprawca szkody w dniu zdarzenia posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Uszkodzony pojazd nie został dopuszczony do ruchu, wobec czego został odholowany z miejsca zdarzenia.

Niesporne.

Tytułem usługi holowania uszkodzonego pojazdu (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w D. wystawiła A. W. fakturę VAT o numerze (...) z dnia 13 grudnia 2022 roku na kwotę 1.073,28 złotych brutto (w tym: dojazd do poszkodowanego – 89,03 zł brutto, przewóz samochodu – 87,83 zł brutto, powrót do bazy – 109,22 zł brutto, czynności załadunkowe – 209,10 zł brutto, czynności wyładunkowe – 209,10 zł brutto, wózek – 369,00 zł brutto).

Dowód:

- faktura VAT z dnia 13 grudnia 2022 roku, k. 11.

W dniu 7 grudnia 2022 rok A. W. przelał na (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością spółkę komandytowa z siedzibą w D. wierzytelność – roszczenie o odszkodowanie z tytułu holowania pojazdu w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 7 grudnia 2022 roku.

Dowód:

- umowa cesji z dnia 7 grudnia 2022 roku, k. 12

Decyzją z dnia 3 stycznia 2023 roku Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna z siedziba w S. przyznała (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej z siedzibą w D. odszkodowanie z tytułu holowania, rozładunki i wyładunku pojazdu w wysokości 387,51 złotych. Koszt holowania pojazdu został zweryfikowany do kwoty 5zł/km, natomiast koszt załadunku i rozładunku do kwoty 150 złotych.

Dowód:

- decyzja z dnia 3 stycznia 2023 roku, k. 17-18.

Na lokalnym runku koszt holowania uszkodzonego pojazdu osobowego o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony wynosił od 221,40 zł brutto do 697,00 zł brutto (średnia 320,09 zł brutto), zaś koszt usługi związanej z załadunkiem i rozładunkiem uszkodzonego pojazdu będącego integralną częścią procesu transportowego wynosił od 0 zł do 123 zł brutto (średnia 70,71 zł brutto). Całościowy koszt usługi transportowej samochodu kształtował się w kwocie od 307,50 zł brutto do 697 zł brutto (średnia 407,07 zł brutto).

Dowód:

- opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej R. S., k. 56-62.

Rozważania prawne.

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Na podstawie art. 436 § 1 k.c. odpowiedzialność przewidzianą w art. 435 k.c. ponosi samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody.

Zgodnie z treścią art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia, natomiast na podstawie art. 36 ust. 1 zd. 1 cyt. ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Cytowany przepis jest wyrazem tendencji ustawodawcy, aby umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej stwarzała możliwie szeroki zakres ochrony ubezpieczeniowej zarówno ubezpieczonemu sprawcy szkody przed konsekwencjami osobistego ponoszenia odpowiedzialności cywilnej, jak i poszkodowanemu, przez zapewnienie mu pełnej kompensaty ze strony ubezpieczyciela szkody wyrządzonej przez ponoszącego odpowiedzialność cywilną sprawcę. W konsekwencji odpowiedzialność ubezpieczyciela determinowana jest odpowiedzialnością sprawcy wypadku.

Świadczenie pieniężne, które wypłaca ubezpieczyciel w ramach odpowiedzialności przewidzianej przez cyt. powyżej przepisy, jest ustalane według reguł rządzących cywilnym prawem odszkodowawczym, a więc o rodzaju i wysokości świadczeń należnych od ubezpieczyciela decydują przepisy kodeksu cywilnego, zwłaszcza art. 361 – 363 k.c., z tą jednak istotną różnicą, że w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wyłącznym sposobem naprawienia szkody jest odszkodowanie pieniężne (uchwała SN z dnia 17 listopada 2011 roku w sprawie o sygn. akt III CZP 5/11, uchwała SN z dnia 22 listopada 2013 roku w sprawie o sygn. akt III CZP 76/13).

Szkoda majątkowa musi pozostawać w normalnym związku przyczynowym z wypadkiem w rozumieniu art. 361 § 1 k.c.

Legitymacja procesowa czynna wobec pozwanego ubezpieczyciela wynika z nabycia przez powódkę wierzytelności - roszczenia o odszkodowanie z tytułu kosztów holowania uszkodzonego pojazdu, na podstawie umowy cesji z dnia 7 grudnia 2022 roku (art. 509 k.c.).

Odnosząc się do kosztów holowania, transportu, załadunku i rozładunku, należy przypomnieć, iż w polskim systemie prawnym obowiązuje zasada pełnego odszkodowania.

Zakres obowiązku naprawienia szkody normuje zaś w podstawowy sposób art. 361 k.c.. Nakłada on, co do zasady, na zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedzialność ograniczaną normalnymi następstwami działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła oraz stratami, które poszkodowany poniósł bądź (także) korzyściami, których w wyniku wyrządzenia szkody nie uzyskano.

Przenosząc powyższe uwagi na grunt niniejszej sprawy sąd nie miał wątpliwości, że do następstw szkody, która miała miejsce dnia 7 grudnia 2022 roku należało zaliczyć także jako zasadne i pozostające w bezpośrednim związku ze szkodą koszty holowania pojazdu bezpośrednio po zdarzeniu, co zresztą było okolicznością niesporną. Uszkodzony pojazd nie nadawał się bowiem do dalszego ruchu po drogach publicznych.

Sporna w niniejszej sprawie była natomiast wysokość roszczenia.

Odnosząc się do zastosowanych przez powodową spółkę stawek za opisane wyżej usługi wskazać należy, iż opinia biegłego dopuszczona jako dowód w niniejszej sprawie wykazała, iż całościowy koszt usługi transportowej samochodu wg stawek obowiązujących na lokalnym rynku kształtował się w kwocie od 307,50 zł brutto do 697 zł brutto (średnia 407,07 zł brutto). Sąd uznał więc, że stawka 697 zł brutto była stawką rynkową i należną powodowi, skoro poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania najtańszych ofert. Skorzystanie z usługi holowania za cenę rynkową nie może być traktowane jako działanie zwiększające zakres szkody. Pozwana nie wykazała przy tym, że przedstawiła poszkodowanemu ofertę holowania usługi za cenę niższą. Uwzględniając dotychczas wypłacone odszkodowanie powodowi należała się kwota 309,49 złotych (697 zł – 387,51 zł).

Biorąc pod uwagę powyższe, uwzględniając dotychczas wypłacone odszkodowanie, sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 309,49 złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 4 stycznia 2023 roku, a w pozostałej części powództwo oddalił.

O roszczeniu ubocznym orzeczono w oparciu o treść art. 481 § 1 i 2 k.c., przy uwzględnieniu art. 817 k.c. i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Pozwana decyzję o przyznaniu odszkodowania za holowanie pojazdu przyznała w dniu 3 stycznia 2023 roku, zatem sąd orzekł o odsetkach, zgodnie z żądaniem pozwu od dnia 4 stycznia 2023 roku.

Zgodnie z art. 100 zd. pierwsze k.p.c. w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. W niniejszej sprawie powódka wygrała sprawę w 45,13%, a pozwana w 54,87%. Powódka poniosła koszty w łącznej wysokości 387 zł (100 złotych - opłata od pozwu, 17 złotych - opłata skarbowa od pełnomocnictwa, 270 złotych - wynagrodzenie kwalifikowanego pełnomocnika ustalone zgodnie z § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych). Łącznie powódka poniosła koszty w kwocie 387 złotych. 45,13% z 387 złotych to 174,65 złotych i taką kwotę pozwana obowiązana jest zwrócić powódce. Pozwana poniosła wydatek w wysokości 500 zł (zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego). 54,87% z 500 złotych to kwota 274,35 złotych i taką kwotę powódka obowiązana jest zwrócić pozwanej. Po wzajemnych rozliczeniach do zwrotu pozostaje kwota 99,70 zł (274,35 zł – 174,65 zł), którą sąd zasądził od powódki na rzecz pozwanej wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się postanowienia do dnia zapłaty (art. 98 § 1 ¹ k.p.c.).

W punktach IV. i V wyroku sąd nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwoty, odpowiednio, od pozwanej – 5,27 zł, od powódki – 6,41 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych, uwzględniając stosunek, w jakim każda ze stron wygrała niniejszą sprawę (wynagrodzenie biegłego w wysokości 11,68 zł poniesione tymczasowo z sum budżetowych; 54,87% z tej kwoty, to 6,41 złotych, 45,13% z tej kwoty to 5,27 złotych.