Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK1

Sygnatura akt

IV K 142/23

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1. USTALENIE FAKTÓW

1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

B. K.

Został uznany za winnego tego, że w dniu 1 stycznia 2023 roku w Ł., działając w zamiarze bezpośrednim oraz w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie, pozbawił życia A. P. w ten sposób, że dusił go uciskając przedramieniem na szyję, skakał kolanami po klatce piersiowej i kopał ją piętą, uderzał szklaną butelką w głowę, zadał nożem kilkanaście ran ciętych szyi, wielokrotnie ugodził nożem w głowę, twarz, tułów i kończyny górne, czym spowodował szereg ran ciętych, kłutych i kłuto-ciętych w zaatakowanych okolicach, a czym spowodował u A. P. złamania kości twarzoczaszki, wybicie szeregu zębów, wielomiejscowe, seryjne, obustronne złamanie żeber oraz złamanie mostka, otarcia naskórka tułowia, wielomiejscowe rozerwanie torebki i miąższu wątroby, powstanie cech utraty znacznej ilości krwi, z których to wielomiejscowe, wielonarządowe obrażenia, głównie z okolic szyi skutkowały wykrwawieniem, a obrażenia w obrębie klatki piersiowej pod postacią wielomiejscowych, seryjnych, obustronnych złamań żeber oraz złamania mostka, skutkowały powstaniem „wiotkiej klatki piersiowej” prowadzącej do szybko postępującej niewydolności oddechowej, które łącznie doprowadziły do śmierci A. P. w mechanizmie wykrwawienia i uduszenia, to jest przestępstwa z art. 148 § 2 punkt 3 k.k.

B. K.

Został uznany za winnego tego, że w dniu 1 stycznia 2023 roku w Ł. dokonał znieważenia zwłok A. P. w ten sposób, że po uprzednim pozbawieniu go życia wlał do jego ust roztopiony wosk, włożył do rany w tułowiu rękę po to aby wyjąć serce, wyciągnął kombinerkami język z ust, wyrwał z jamy brzusznej fragment jelita grubego wraz z wyrostkiem robaczkowym o długości około 40 cm, który zabrał z miejsca zdarzenia i porzucił w studzience kanalizacyjnej, a także oblał ciało A. P. substancją łatwopalną i podpalił, to jest przestępstwa z art. 262 § 1 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

dowód

Numer karty

1. Pod koniec grudnia 2022 roku A. P. zaproponował B. K. aby ten u niego zamieszkał. Z jednej strony chciał mu pomóc, bo B. K. był bezdomny, z drugiej chciał móc z kimś porozmawiać. B. K. przyjął tę propozycję i zamieszkał wspólnie z A. P.. O tym, ze B. K. zamieszkał u A. P., A. P. poinformował I. M.. Uczynił to za pomocą komunikatora.

Wyjaśnienia oskarżonego

Opinia informatyczna

Zeznania:

I. M.

M. S.

W. S.

Wydruki korespondencji

92,

437,

23a, 677

43a

39a

19-21

2. 31 grudnia 2022 roku A. P. i B. K. przebywali w mieszkaniu A. P.. Wspólnie mieli obchodzić sylwestra. A. P. zakupił dwa szampany i piwa. Przed północą obydwaj wyszli przed posesję. Tam spożywali szampany. Około 30 minut po północy A. P. wrócił do mieszkania. Szedł tuż za swoją sąsiadką A. (...), mieszkającą w tym samym korytarzu kamienicy. Za nim do mieszkania wszedł B. K..

Zeznania:

A. (...),

D. W.

S. S.

Wyjaśnienia oskarżonego

47a

63-65

59a

3. Po wejściu do mieszkania A. P. usiadł na łóżku i pił piwo z butelki. Po około 4 minutach B. K. zaatakował go. Złapał go ręką za gardło i zaczął dusić. Po chwili przekręcił głowę A. P. i zaczął uciskać przedramieniem jego szyję. A. P. prosił B. K. aby go zostawił. Następnie B. K. stanął nad A. P. i skakał mu kolanami po klatce piersiowej oraz uderzał pietą w klatkę piersiową, aż usłyszał że coś pękło. W tym czasie A. P. coś jeszcze do oskarżonego mówił. Wówczas B. K. wziął nóż i podciął mu gardło. Usiłował rozciąć mu krtań, ale mu się to nie udało. Wykonał jeszcze kilka cięć w okolicy szyi, a następnie wbił nóż w klatkę piersiową A. P.. Przeciągał tym nożem w górę i w dół. B. K. tnąc klatkę piersiową A. P. chciał wyjąć mu serce, aby je usmażyć z wątróbką i zjeść. Wsadził rękę w ranę, ale nie znalazł serca. W następnej kolejności zaczął zadawać ciosy nożem w głowę A. P.. Zrobił to kilkukrotnie. Nie udało mu się przebić czaszki. Wziął wtedy butelkę i uderzał tą butelką w nóż przystawiony do głowy A. P. oraz głowę. Ostrze noża po jednym z uderzeń złamało się.

Wyjaśnienia oskarżonego

Protokół oględzin zwłok pokrzywdzonego

Protokół oględzin miejsca zdarzenia

92-93, 112b,

12-15

6-11

4. Gdy A. P. leżał już na łóżku martwy B. K. przykrył go kocem i położył się koło niego. Zauważył, że A. P. ma wystawiony język. Wziął wówczas kombinerki, wyciągnął za ich pomocą język A. P. bardziej na zewnątrz, a następnie aparatem telefonicznym A. P. zrobił zdjęcia zmarłemu. Uczynił to na pamiątkę. B. K. przebywał w mieszkaniu A. P. do wieczora 1 stycznia 2023 roku. W tym czasie wyjął z jego ciała fragment jelita grubego z wyrostkiem robaczkowym oraz wlał do ust roztopiony wosk. Przed godziną 19:00 spryskał kołdrę, którą było przykryte ciało A. P., łatwopalną substancją i ją zapalił. Po tym opuścił mieszkanie A. P. zabierając ze sobą jego telefon oraz fragment jelita grubego z wyrostkiem robaczkowym. Rzeczy te porzucił po drodze do pustostanu przy ulicy (...), do którego udał się po wyjściu z mieszkania A. P..

Wyjaśnienia oskarżonego

Opinia biegłego z zakresu pożarnictwa

Protokół oględzin miejsca

92-93, 101v-101,

112b

219- 229

114-116

5. Po opuszczeniu mieszkania przez B. K. z podpalonej pościeli zaczął unosić się dym. Dym ten wyczuła A. W.. Zaczęła poszukiwać źródła tego dymu. Wyszła na korytarz. Zauważyła, że drzwi do mieszkania A. P. są uchylone oraz, że to z wnętrza tego mieszkania wydobywa się dym. Zaalarmowała męża o pożarze. Następnie ostrzegła sąsiadów.

Zeznania:

A. (...)

D. W.

S. S.

47a,

63-65

59a

6. Około godziny 19:13 na numer alarmowy miejskiego stanowiska kierowania PSP zgłoszono pożar mieszkania w posesji przy ulicy (...). Na miejsce zdarzenia zadysponowano dwa zastępy PSP. Jako pierwszy na miejscu zdarzenia pojawił się zespół pod dowództwem P. K. (1). Po ugaszeniu pożaru ujawniono zwłoki A. P..

Zeznania: S. K.

P. K. (1)

30-31,

35a

7. B. K. został zatrzymany przez policję 1 stycznia 2023 roku o godzinie 23:50 w pustostanie na skrzyżowaniu ulic (...) w Ł.. W chwili zatrzymania posiadał przy sobie telefon Samsung należący do A. P.. W pamięci tego telefon znajdowały się zdjęcia martwego A. P..

Protokół zatrzymania

Protokół przeszukania

Opinia informatyczna

Zeznania P. K. (2)

Wyjaśnienia oskarżonego

54-56

435-450

69-70

92v

8. Na odzieży A. P. stwierdzono ślady etanolu, izopropanolu i acetonu.

Opinia chemiczna

215-218

9. Pośmiertne badanie zwłok A. P. wykazało złamania kości twarzoczaszki, wybicie szeregu zębów, wielomiejscowe, seryjne, obustronne złamanie żeber oraz złamanie mostka, otarcia naskórka tułowia, wielomiejscowe rozerwanie torebki i miąższu wątroby, powstanie cech utraty znacznej ilości krwi, z których to wielomiejscowe, wielonarządowe obrażenia, głównie z okolic szyi skutkowały wykrwawieniem, a obrażenia w obrębie klatki piersiowej pod postacią wielomiejscowych, seryjnych, obustronnych złamań żeber oraz złamania mostka, skutkowały powstaniem „wiotkiej klatki piersiowej” prowadzącej do szybko postępującej niewydolności oddechowej, które łącznie doprowadziły do śmierci A. P. w mechanizmie wykrwawienia i uduszenia. Obrażenia szyi, w postaci rany ciętej o głębokości 40 mm oraz klatki piersiowej, w zakresie załamania rusztowania kostnego klatki piersiowej mają charakter przyżyciowy. Pozostałe obrażenia mają charakter pośmiertny bądź nie można jednoznacznie stwierdzić momentu ich powstania.

Opinia z badania sekcyjnego zwłok A. P.

343-349, 498-499, 767v-768v

10. We krwi A. P. stwierdzono 1,99 promila alkoholu.

Sprawozdanie z badań

352

11. B. K. urodził się w (...) roku, jest obywatelem polskim, ma nadany numer pesel: (...), legitymuje się wykształceniem zawodowym, z zawodu jest piekarzem - cukiernikiem, przed osadzeniem utrzymywał się z prac dorywczych jako pracownik myjni samochodowych i tramwajowych z czego uzyskiwał dochód rzędu 1.000 złotych miesięcznie oraz zasiłku z MOPS w wysokości 1.000 złotych, jest kawalerem, nie ma dzieci ani osób pozostających na jego utrzymaniu, nie posiada majątku, w przeszłości był trzykrotnie karany, przy czym dwukrotnie za przestępstwa przeciwko mieniu na kary pozbawienia wolności i jednokrotnie za karany za czyn z art. 158 § 1 k.k. na karę 10 miesięcy ograniczenia wolności.

Dane osobowe

Karta karna

674v-675

341

12. W toku prowadzonego postępowania dokonano badania sądowo-psychologicznego i sądowo-psychiatrycznego oskarżonego. Zgromadzono również dokumentację medyczną. Z treści opinii psychiatryczno – psychologicznej oskarżonego wynika, iż nie jest on osobą chorą psychicznie lub upośledzoną umysłowo. Jego poziom funkcjonowania intelektualnego jest niższy niż przeciętny. Ma mieszane zaburzenia osobowości. W czasie czynów rozumienie ich znaczenia miał zachowane, natomiast możliwość pokierowania swoim zachowaniem miał ograniczoną w stopniu mniejszym niż znaczny, to zaś z uwagi na stwierdzone u niego niepsychotyczne zaburzenia psychiczne.

Opinia sądowa psychiatryczno - psychologiczna

Dokumentacja medyczna oskarżonego

529-583, 711-714v, 747-748,

178-181, 186-202, 251-256, 283-323,

420, 686-704, 721

2. OCENA DOWODÓW

2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

6, 7

Zeznania:

P. K. (2)

S. K.

P. K. (1)

Sąd uznał za w pełni wiarygodne zeznania funkcjonariuszy publicznych – policji i straży pożarnej. Są one w pełni spójne, logiczne i korespondują z pozostałym materiałem dowodowym. Zarówno P. K. (2), S. K. jak i P. K. (1) nie mieli motywów do nieprawdziwego relacjonowania opisywanych w zeznaniach zdarzeń. Ich udział nie wynikał z osobistych pobudek, tylko z poleceń służbowych. Nadto wyjaśnienia oskarżonego pozytywnie korespondowały z treścią omawianych dowodów, tak w zakresie zaistnienia pożaru, jak i okoliczności jego zatrzymania. Zeznania P. K. (2) znajdują nadto potwierdzenie w protokole zatrzymania, który został przez oskarżonego bez zastrzeżeń podpisany.

1, 4, 7, 8, 9 i 12

Opinie: biegłych medycyny sądowej, psychiatrów, pożarnictwa, badań chemicznych,

Informatyczna,

Sąd uznał za w pełni wiarygodne wszystkie opinie biegłych. Są one spójne, logiczne i niesprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, w szczególności z wyjaśnieniami oskarżonego oraz dokumentacją medyczną - w odniesieniu do opinii psychiatrycznej. Brak jest podstaw do zakwestionowania rzetelności i fachowości opinii. Biegli legitymują się dużym doświadczeniem zawodowym i wiedzą. Nie mieli też motywu do wypaczenia wniosków opinii w sposób korzystny bądź nie dla oskarżonego. Wszystkie opinie są jasne i kategoryczne. Niemożność stanowczego skategoryzowania przez biegłych patologów niektórych obrażeń, w szczególności tego, czy powstały one u pokrzywdzonego przyżyciowo, czy pośmiertnie, nie wynikała z niechlujstwa lub braku kwalifikacji, lecz z niedostatków w materiale dowodowym, co biegli szeroko i przekonująco omówili na rozprawie. Z kolei fakt innego kategoryzowania poziomu intelektualnego oskarżonego w innych badaniach i sprawach, niż uczynili to biegli opiniujący w niniejszej sprawie, biegli psychiatrzy i psycholog racjonalnie i rzeczowo omówili. Ich argumentacja w zakresie ustalenia poziomu intelektualnego B. K. w dolnych granicach normy oparta została zarówno na pełnej, udostępnionej im dokumentacji medycznej, a także na osobistych badaniach oskarżonego. Obszerność i drobiazgowość opinii, w powiązaniu z trafnymi i przekonującymi analizami spostrzeżeń i danych medycznych, przekonała sąd do uznania, iż brak jest podstaw do podważenia wartości omawianej opinii.

Z uwagi na wszystkie podniesione argumenty sąd ustalając stan faktyczny w pełni oparł się na ustaleniach biegłych i postawionych przez nich wnioskach.

Dokumentacja medyczna

Za dowód w pełni wiarygodny sąd uznał dokumentację medyczną oskarżonego. Dokumentacja ta została sporządzona przez w pełni wykwalifikowanych pracowników służby zdrowia, którzy legitymują się właściwą wiedzą i umiejętnościami. Została wypełniona zgodnie z kanonami tego typu czynności i jest kompletna. Stąd sąd nie znalazł powodów do zakwestionowania prawdziwego i rzetelnego charakteru tego dowodu.

1, 2 i 5

Zeznania: I. M.

M. S.

W. S.

A. (...)

D. W.

S. S.

Za wiarygodne sąd uznał zeznania sąsiadów, i byłej teściowej A. P.. Świadkowie Ci nie mieli motywu do niezgodnego z rzeczywistością relacjonowania zaobserwowanych i zasłyszanych zdarzeń. Nie znali oskarżonego, nie wiązały ich z nim żadne relacje, które mogłyby wpływać na wypaczenie zeznań w sposób korzystny lub nie dla oskarżonego. Nadto zeznania wszystkich omawianych świadków są zgodne i dotyczą kwestii zamieszkiwania oskarżonego u A. P., nie zaś wydarzeń, które miały miejsce w nocy z 31 grudnia 2022 roku na 1 stycznia 2023 roku. Podkreślenia wymaga, iż zeznania tychże świadków nie są sprzeczne z wyjaśnieniami oskarżonego, który nie kwestionował tak faktu zamieszkania u A. P. pod koniec grudnia 2022 roku, jak i faktu spożywania z pokrzywdzonym szampana w noc sylwestrową, które to okoliczności opisywane były przez omawianych świadków. Dokonując pozytywnej oceny zeznań A. (...) i D. W. sąd nie pominął, iż w kwestii zadzwonienia na numer alarmowy i powiadomienia o zdarzeniu istnieje w ich depozycjach rozbieżność. Każdy ze świadków zeznał bowiem, że to on zadzwonił po numer 112. Sąd uznał że sprzeczność ta nie ma znaczenia dla pozytywnej oceny zeznań obydwojga świadków. Dotyczy okoliczności błahej, nie tylko nieistotnej dla ustaleń faktycznych ale także nieistotnej z punktu widzenia świadków w chwili, gdy zauważyli oni pożar i usiłowali zapobiec jego negatywnym skutkom.

1, 2, 3, 4, 7

Wyjaśnienia oskarżonego

Sąd wyjaśnienia oskarżonego uznał za dowód w pełni wiarygodny. B. K. konsekwentnie przyznawał się do dokonania zarzucanych mu czynów i podawał w wyjaśnieniach opisy przebiegu wydarzeń, które znalazły odzwierciedlenie w protokołach czynności policyjnych oraz wnioskach biegłych wykonujących sekcyjne badanie zwłok A. P.. Relacja oskarżonego co do tego, że początkowo przyduszał A. P., później skakał i kopał jego klatkę piersiową, gdy ten jeszcze się do niego odzywał, a następnie podciął mu gardło, znalazła potwierdzenie w ustaleniach biegłych i to nie tylko co do sposobu działania, ale także co do przedstawionej przez oskarżonego chronologii. Obrażenia te powstały przyżyciowo, a zatem pokrzywdzony mógł jeszcze się odzywać, co w chwili rozcinania jego jamy brzusznej, ciągnięcia kombinerkami za język i podpalenia ciała, nie było już możliwe.

Nadto w miejscach wskazanych przez B. K. w toku eksperymentu procesowego odnaleziono fragmenty zabranego przez niego jelita, zaś na miejscu zdarzenia funkcjonariusze policji ujawnili złamany nóż z ostrzem, butelkę z łatwopalnym płynem i świeczkę, to jest przedmioty o których użyciu oskarżony w swoich wyjaśnieniach wspominał. W zabezpieczonym od oskarżonego telefonie ujawniono z kolei zdjęcia zwłok A. P., co potwierdza tę część jego wyjaśnień w których podał, że zdjęcia takie wykonał.

Podkreślenia wymaga, że w istocie dowód z wyjaśnień oskarżonego był kluczowym dowodem do poczynienia ustaleń faktycznych. Sąd nie dopatrzył się w relacji oskarżonego przekłamań. Fakt, iż oskarżony opisał okoliczności duszenia, kopania, zadawania szeregu ciosów nożem, butelką, okoliczności podpalenia zwłok, to jest wszystkie okoliczności świadczące o drastycznym przebiegu zdarzenia oraz bardzo zdecydowanym i zdeterminowanym swoim zachowaniu, nakierowanym na pozbawienie pokrzywdzonego życia, które to znalazły potwierdzenie w omówionych wcześniej dowodach, doprowadziło sąd do stwierdzenia, iż oskarżony rzetelnie, bez eufemizmów i pominięć opisał całość zdarzenia.

Z tych samych względów sąd zza wiarygodną uznał i tę część wyjaśnień oskarżonego w której odniósł się on do motywów pozbawienia życia A. P. wskazując, że chciał wyjąć i usmażyć jego serce. Motyw ten oskarżony podał dwukrotnie: podczas pierwszego przesłuchania (k.92v) i podczas eksperymentu procesowego (k. 112b). Dlatego też i w tym zakresie sąd poczynił ustalenia na podstawie wyjaśnień oskarżonego.

3, 4 i 7

Protokoły czynności policyjnych

Za wiarygodne sąd uznał protokoły zatrzymania oskarżonego oraz protokoły przeszukań osób i pomieszczeń. Czynności zostały przeprowadzone przez odpowiednio przeszkolonych i umocowanych funkcjonariuszy. Zostały przeprowadzone zgodnie z procedurą, a prawidłowość wykonania tychże czynności, udokumentowanych protokołami, potwierdzają podpisy uczestników czynności, którzy nie zgłaszali uwag ani co do sposobu ich przeprowadzenia, jak i treści protokołów.

Dane osobowe

Dane o karalności

Za w pełni wiarygodne sąd uznał dowody na podstawie których ustalono dane osobowe oskarżonego, informacje o jego dotychczasowym trybie życia, sytuacji majątkowej oraz dane o karalności. Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania danych podawanych przez oskarżonego, natomiast informacja o karalności została opracowana przez odpowiednio kwalifikowane i uprawnione osoby, nadto dane te nie były kwestionowane przez oskarżonego.

3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU

punkt rozstrzygnięcia wyroku

oskarżony

3.1 Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

B. K.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Sąd przyjął, że zachowanie oskarżonego wypełniło znamiona czynu z art. 148 § 2 punkt 3 k.k. to jest zbrodni w postaci zabójstwa popełnionego z motywacji zasługującej na szczególne potępienie.

W ocenie sądu zachowanie oskarżonego wypełniło znamiona tego właśnie przepisu, albowiem, po pierwsze, niewątpliwie działał on z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia pokrzywdzonego. Jakkolwiek oskarżony zaprzeczył, aby chciał pozbawić życia A. P., niemniej jednak wskazał, że jego działanie było nakierowane na wyjęcie serca pokrzywdzonego i zjedzenie tego organu. Oczywistym jest przy tym, nawet dla osób z niskim poziomem inteligencji, że wyjęcie serca z ciała człowieka powoduje jego śmierć. Oskarżony zdawał sobie zatem w pełni sprawę z tego, że jego działania podjęte przeciwko A. P. zmierzają do pozbawienia go życia. Nadto temu, że chce pozbawić życia A. P. oskarżony dał wyraz swoimi czynnościami podjętymi w toku zdarzenia. Dusił pokrzywdzonego, skakał po jego klatce piersiowej, podrzynał gardło. Są to typowe czynności zmierzające do pozbawienia życia innej osoby, które wymierzone są we wrażliwe dla życia układy: oddechowy i krwionośny. Oskarżony działał przy tym w sposób zdecydowany i konsekwentny. Po tym jak nie udało mu się pozbawić A. P. życia poprzez ściskanie rękoma szyi, zaczął uciskać ją przedramieniem. Potem zaś zaczął skakać mu po klatce piersiowej w czasie, kiedy pokrzywdzony jeszcze się odzywał, a ostatecznie podciął mu gardło. Takie zachowanie świadczy o eskalowaniu użycia siły fizycznej i środków w realizacji celu, którym było pozbawienie życia. Dla przyjęcia, że oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim nie bez znaczenia pozostawało i to, że przyznał się on ostatecznie do dokonania zarzucanego czynu i złożył wyjaśnienia, w których opisał dokładnie przebieg wydarzeń.

Sąd nie podzielił zapatrywania wyrażonego przez prokuratora w akcie oskarżenia, co do tego, że oskarżony działał ze szczególnym okrucieństwem. Jak wynika z przytoczonych przez sąd opisów cała sekwencja zachowań oskarżonego, wykonana w pierwszej części zdarzenia, świadczy o kierunkowym dążeniu B. K. do pozbawienia życia A. P.. Stwierdzając nieskuteczność pierwszej metody – duszenia, wdrażał kolejne, które ostatecznie doprowadziły do śmierci pokrzywdzonego. Zarówno z wyjaśnień oskarżonego, jak i innych dowodów, nie wynika aby podejmowane przez oskarżonego zachowania ukierunkowane były na zadawanie A. P. dodatkowych cierpień. Aby przypisać sprawcy działanie ze szczególnym okrucieństwem niezbędne jest wykazanie, że sprawca nie tylko dąży do pozbawienia ofiary życia, ale także do tego, aby zadać mu cierpienia fizyczne lub psychiczne, poprzez działanie znacznie wykraczające poza potrzebę realizacji celu jakim jest śmierć ofiary. Zbrodnia pozbawienia życia zawsze wiąże się z bólem, zaś w zależności od sposobu jej zadania z cierpieniem. Pozbawienie życia w drodze duszenia, czy to rękoma, czy to przy użyciu narzędzi nie zadaje śmierci w sposób natychmiastowy. Podobnie podcinanie naczyń krwionośnych. Śmierć jest rozłożona w czasie. W ocenie sądu, na podstawie zebranego materiału dowodowego nie można uznać, że B. K. dążąc do pozbawienia życia A. P. dążył do zadawania mu dodatkowych cierpień. Wszystkie jego czynności były podjęte w celu pozbawienia pokrzywdzonego życia, zaś czasokres przestępstwa wynikał z zastosowanych przez oskarżonego metod.

Sąd uznał że cel jakim kierował się B. K., to jest wyjęcie serca pokrzywdzonego i zjedzenie go po usmażeniu z wątróbka, jest motywem zasługującym na szczególne potępienie. W ocenie sądu popełnienie zbrodni zabójstwa w realizacji zamiaru dokonania aktu kanibalizmu wypełnia znamiona formy kwalifikowanej zabójstwa określonej w art. 148 § 2 punkt 3 k.k. dlatego też ostatecznie popełnienie czynu o takiej kwalifikacji przypisał B. K..

Niezależnie od tego podnieść należy, że pozbawienie życia osoby, która udzieliła sprawcy schronienia i pomocy, nie dała żadnego powodu do agresywnych zachowań sprawcy, również może uznana być za motywację zasługującą na szczególne potępienie (podobnie w wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 20 listopada 2013 roku w sprawie II AKa 357/13; publikacja legalis).

Sąd przy ustalaniu podstawy wymiaru kary wymierzonej oskarżonemu zastosował art. 4 § 1 k.k. Z treści tego przepisu wynika, że w przypadku gdy w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą jeżeli jest ona względniejsza dla sprawcy. W realiach niniejszej sprawy sąd zastosował powołany przepis, ponieważ z dniem 1 października 2023 r. weszła do porządku prawnego nowelizacja, która zmieniła wymiar kary za przestępstwo z art. 148 § 2 k.k. określając, iż za jego popełnienie sprawcy grozi kara nie krótsza od 15 lat pozbawienia wolności albo kara dożywotniego pozbawienia wolności. Wymierzając oskarżonemu karę 25 lat pozbawienia wolności sąd był zobligowany to zastosowania art. 4 § 1 k.k. ponieważ wcześniejsza treść przepisu była dla sprawcy względniejsza a sam czyn został popełniony przez oskarżonego 1 stycznia 2023 r.

3.1 Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

B. K.

Sąd, uznał iż zebrany w sprawie materiał dowodowy, w szczególności treść opinii biegłych medycyny sądowej, z której wynika, że szereg zachowań oskarżonego dokonanych zostało na ciele pokrzywdzonego po jego śmierci i w sytuacji, gdy oskarżony zdawał sobie już sprawę, że A. P. nie żyje, zaś zachowania te polegały na wlewaniu wosku w usta zmarłego, wyciąganiu części organów z jego ciała, wyciąganiu języka, robienia zdjęć ofierze i podpaleniu ciała, sąd uznał, że zachowania te wypełniają znamiona występku znieważenia zwłok i dlatego też uznał oskarżonego winnym czynu z art. 262 § 1 k.k.

4. Kary, środki karne, przepadek, środki kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

B. K.

Jako okoliczności obciążające sąd uznał:

a) Działanie w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia,

b) Prowadzenie nieprawidłowego trybu życia przed osadzeniem,

c) Uprzednia karalność, w tym za przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu,

d) Popełnienie czynu na szkodę osoby, która udzieliła oskarżonemu pomocy i schronienia,

Jako okoliczności łagodzące sąd uznał

a) Działanie w zamiarze nagłym,

b) Przyznanie się do winy i złożenie szczerych wyjaśnień,

c) Popełnienie czynu w warunkach częściowego ograniczenia możliwości pokierowania swoim zachowaniem,

d) Relatywnie młody wiek,

e) Trudne warunki wychowania w młodości.

Uwzględniając wszystkie omówione okoliczności mające wpływ na wymiar kary, górną i dolną granicę ustawowego zagrożenia, która wynosi od 12 lat do 15 lat pozbawienia wolności, 25 lat pozbawienia wolności oraz dożywotniego pozbawienia wolności, sąd uznał, że kara 25 lat będzie karą adekwatną w odniesieniu do stopnia zawinienia oraz społecznej szkodliwości czynu, a także w pełni zrealizuje cele zapobiegawcze względem oskarżonego.

Sad decydując się wymierzenie kary 25 lat pozbawienia wolności, wziął pod uwagę to, że kara dożywotniego pozbawienia wolności byłaby karą zbyt dolegliwą uwzględniając relatywnie młody wiek oskarżonego, trudne warunki w jakich się wychowywał oraz działanie w ramach częściowego ograniczenia możliwości pokierowania swoim postępowaniem, kara łagodniejszego rodzaju byłaby zaś zbyt łagodna uwzględniając, zdeterminowany sposób działania oskarżonego stosowanie różnych metod ataku na pokrzywdzonego oraz brak jakiegokolwiek powodu dla zaatakowania A. P., nie licząc chęci spożycia jego serca, która to okoliczność stanowiła znamię przyjętej przez sąd, kwalifikowanej formy popełnienia przestępstwa.

W ocenie sądu wymierzona oskarżonemu kara pozbawienia wolności w sposób wystarczający doprowadzi do osiągnięcia celów wychowawczych i resocjalizacyjnych oskarżonego oraz będzie prawidłowo kształtowała społeczne poczucie sprawiedliwości.

Sąd wymierzając karę zastosował przepisy obowiązujące do 30 września 2023 roku, były one bowiem korzystniejsze dla oskarżonego. Po tej dacie przypisany mu czyn zagrożony był karą od 15 lat pozbawienia wolności. Stąd też w podstawie wymiaru kary sąd wskazał art. 4 § 1 k.k.

B. K.

Jako okoliczności obciążające sąd uznał:

a) Prowadzenie nieprawidłowego trybu życia przed osadzeniem,

b) Uprzednia karalność,

c) Działanie bez powodu i wobec osoby, która udzieliła oskarżonemu pomocy i schronienia,

d) Stosowanie różnych form znieważania i zwłok,

Jako okoliczności łagodzące sąd uznał

a) Działanie w zamiarze nagłym,

b) Przyznanie się do winy i złożenie szczerych wyjaśnień,

c) Popełnienie czynu w warunkach częściowego ograniczenia możliwości pokierowania swoim zachowaniem,

d) Relatywnie młody wiek,

e) Trudne warunki wychowania w młodości.

Uwzględniając wszystkie omówione okoliczności mające wpływ na wymiar kary, górną i dolną granicę ustawowego zagrożenia, która wynosi od 1 miesiąca do 2 lat pozbawienia wolności, sąd uznał, że kara zbliżona do maksymalnej – 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności będzie karą adekwatną w odniesieniu do stopnia zawinienia oraz społecznej szkodliwości czynu, a także w pełni zrealizuje cele zapobiegawcze względem oskarżonego.

B. K.

1 i 2

Uwzględniając, iż w stosunku do oskarżonego orzeczono 2 kary tego samego rodzaju, które podlegały łączeniu, sąd zobligowany został do orzeczenia kary łącznej w odniesieniu do wymierzonych mu w punktach 1 i 2 kar pozbawienia wolności.

Ponieważ jedną z kar podlegających łączeniu była kara 25 lat pozbawienia wolności sąd połączenia kar dokonał na podstawie art. 88 k.k. (w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2023 roku).

Zgodnie z dyspozycją tego przepisu, w przypadku łączenia kar pozbawienia wolności, z których jedna orzeczona jest w wymiarze 25 lat pozbawienia wolności, orzeka się karę łączną w tym właśnie wymiarze, dlatego też sąd orzekł karę łączną w wymiarze określonym w punkcie 3 wyroku.

Sąd w podstawie wymiaru kary łącznej wskazał art. 4 § 1 k.k. ponieważ wcześniejsza treść przepisu w chwili czynu była dla oskarżonego względniejsza.

B. K.

Z uwagi na wskazania biegłych psychiatrów co do sposobie wykonywania kary, sąd orzekł, iż ma ono nastąpić w systemie terapeutycznym dla osób z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi.

B. K.

Ponieważ oskarżony został uznany winnym popełnienia czynu z motywacji zasługującej na szczególne potępienie, zaś orzeczona wobec niego kara pozbawienia wolności przekraczała wymiarem 3 lata sąd, zgodnie z zasadą art. 40 § 2 punkt 1 k.k. rozważył czy w stosunku do oskarżonego należy zastosować środek karny w postaci pozbawienia praw publicznych. W ocenie sądu istniała taka konieczność. Oskarżony dopuścił się zbrodni przeciwko życiu i to wobec osoby, która udzieliła mu pomocy. Uczynił to w sposób brutalny, zaś po tym czynie znieważył zwłoki ofiary. W tych warunkach sąd uznał, że zastosowanie omawianego środka wobec B. K. jest konieczne. W ocenie sądu środek ten winien stosowany być w okresie 10 lat, to jest w maksymalnym wymiarze, to zaś z uwagi na okoliczności powołane wcześniej.

5. INNE ROZSTRZYGNIĘCIA ZAWARTE W WYROKU

oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

B. K.

Z uwagi na to, iż w toku postępowania wobec oskarżonego stosowany był środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania Sąd zobligowany był do zaliczenia tego okresu na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności.

B. K.

7, 8

1, 2

Sąd zadecydował o pozostawieniu w aktach sprawy śladów kryminalistycznych oraz o zwrocie osobie uprawnionej – B. K. dowodów rzeczowych w postaci jego odzieży, to zaś z uwagi na stwierdzenie zbędności tejże odzieży dla dalszego postępowania.

6. INNE ZAGADNIENIA

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

Sąd całość wyroku oparł na przepisach obowiązujących do dnia 30 września 2023 roku, albowiem uznał, że były one korzystniejsze dla oskarżonego. W chwili obecnej przestępstwo z art. 148 § 2 k.k. stanowi zbrodnię zagrożoną karą co najmniej 15 lat pozbawienia wolności, w sytuacji, gdy w czasie popełnienia czynu dolna granica zagrożenia tego czynu wynosiła 12 lat pozbawienia wolności. Obecnie mniej korzystne są też przepisy regulujące sposób ustalania kary łącznej.

Z uwagi na fakt, iż wyroku nie można opierać na dwóch różnych stanach prawnych sąd w podniesieniu do wszystkich rozstrzygnięć zastosował przepisy w brzmieniach obowiązujących do 30 września 2023 roku, zaś w rozstrzygnięciach art. 4 § 1 k.k. wskazywał tylko w tych wypadkach, w których brzmienie przepisu uległo faktycznej zmianie.

7. KOSZTY PROCESU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Sąd zasadził od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy oskarżonego z urzędu kwotę 7.970,40 za udzielenie nieodpłatnej pomocy prawnej w toku postępowania przygotowawczego i przed sądem pierwszej instancji. Przyznając wynagrodzenie sąd zastosował stawki wedle rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu z dnia 14 maja 2024 r. (Dz.U. z 2024 r. poz. 763) zawierającą podatek VAT.

Sąd przyznał wynagrodzenie obrońcy w podwyższonej o 100% stawce, to zaś uwzględniając jego zaangażowanie w sprawę oraz inicjatywę dowodową, która co wymaga podkreślenia dotyczyła sprawy dużej wagi i skomplikowanej materii w zakresie zagadnień medycznych w sferze zdrowia psychicznego.

Uwzględniając fakt, iż oskarżony nie osiągał w ostatnim okresie dochodów ze względu na osadzenie oraz, w przypadku uprawomocnienia się wyroku, nie będzie środków takich osiągał przez kolejny długi okres, sąd zwolnił oskarżonego z kosztów sądowych w całości.

8. PODPIS

Adam Karowicz Wioletta Kubasiewicz

IV K 142/23

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE