Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 września 2023 roku

Sąd Okręgowy w Toruniu - IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Danuta Domańska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 13 września 2023 roku w T.

sprawy z odwołania M. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w T.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania M. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w T.

z dnia 10 października 2022 roku znak: I/10/056035093

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu M. K. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres 3 ( trzech) lat, poczynając od dnia 01 listopada 2022 roku;

stwierdza odpowiedzialność organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sędzia Danuta Domańska

Sygn. akt IV U 837/22

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10 października 2022r., znak: I/10/056035093, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił ubezpieczonemu M. K. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy nie przysługuje od 01.11.2022r., ponieważ orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z 21.07.2022r. uznano, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy. Ponadto organ rentowy poinformował, że za okres od 01.08.2022r. do 31.10.2022r. prawo do renty zostało przedłużone bez wydawania decyzji na podstawie przepisów art. 15zc ustawy z dnia 2 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...) 19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych ( Dz. U. 2021r. poz. 2095 ze zm.)

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł M. K., domagając się prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy oraz stwierdzenia odpowiedzialności organu rentowego za błędne wydanie decyzji odmawiającej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Ubezpieczony wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii biegłych sądowych z zakresu ortopedii, neurologii, okulistyki i psychologii.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, iż choruje na nieuleczalną chorobę - stwardnienie rozsiane, a w okresach zaostrzenia choroby przebywał na leczeniu szpitalnym. Od czasu zdiagnozowania choroby kilkukrotnie utrudniała lub uniemożliwiała mu ona karierę zawodową. Ubezpieczony przedstawił przebieg choroby i leczenia oraz wskazał, że od 01.03.2022r. jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas określony w (...) (...) w B. (pracę wykonuje w T.). Ubezpieczony przytoczył też orzecznictwo sądowe wskazujące, iż wykonywanie zatrudnienia przez ubezpieczonego nie pozbawia go prawa ubiegania się o świadczenie rentowe z ubezpieczenia społecznego. Konkludując - ubezpieczony wniósł o zmianę decyzji organu rentowego z uwagi na uchybienia na wcześniejszych etapach postępowania, takich jak orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 17.06.2022r. bez przeprowadzenia badania i wywiadu, brak uwzględnienia pogorszenia się stanu zdrowia spowodowanego rzutem choroby na początku lipca 2022r., orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 21.07.2022r. na podstawie pobieżnego badania w niedługim odstępie czasu po zakończeniu hospitalizacji, oraz domniemanie, że ostatni rzut choroby zamyka się w samej dziedzinie neurologii.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podnosząc argumenty tożsame ze wskazanymi w uzasadnieniu decyzji. Wskazał, iż ZUS odmówił przywrócenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie art. 107 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS ( Dz. U. z 2022r. poz. 504 ze zm.) z powodu niestwierdzenia niezdolności do pracy.

Postanowieniem z dnia 12 stycznia 2023r. Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego neurologa.

/vide: -postanowienie - k. 33- 33v. akt/.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

M. K. urodził się dnia (...), ma wykształcenie wyższe magisterskie po ukończeniu studiów na kierunku administracja. W 2021r. ukończył studia podyplomowe w zakresie administracji publicznej.

/ okoliczności bezsporne, a nadto wywiad w protokole biegłego sądowego - k. 82 akt/.

Ubezpieczony jest zatrudniony w (...) (...) w B. – (...)w T. od dnia 01.03.2022r. na stanowisku inspektora (...).

/ okoliczność bezsporna, a nadto zakres czynności ubezpieczonego – k. 13 akt – w kopercie/.

Początek choroby - stwardnienie rozsiane - wystąpił w listopadzie 2012r. pod postacią zaburzeń równowagi i podwójnego widzenia. Ubezpieczony był hospitalizowany w grudniu 2012r. w (...) w T., w marcu i październiku 2013r. oraz w kwietniu 2014r. w Klinice (...) Szpitala w B. z powodu drętwienia i osłabienia siły mięśniowej kończyny górnej prawej - rozpoznano stwardnienie rozsiane. Kolejna hospitalizacja ubezpieczonego w Klinice (...) miała miejsce w kwietniu 2018r. z powodu osłabienia siły mięśniowej lewej kończyny dolnej i prawej kończyny górnej, w wykonanych badaniach MR głowy i MR kręgosłupa szyjnego stwierdzono progresję zmian demielinizacyjnych, zmieniono leczenie na T.. W badaniu MR z 2021r. obraz stabilny.

Kolejna hospitalizacja ubezpieczonego miała miejsce na Oddziale (...)10 (...) Szpitala (...) (...) w B. w dniach: 06.07. 2022r. – 11.07.2022r. - w badaniu MR mózgowia oraz odcinka szyjnego kręgosłupa stwierdzono progresję choroby - nowa zmiana ogniskowa o śr. 4 mm na poziomie trzonu C2, (...) 3.4-2,5.

Ubezpieczony był też hospitalizowany w Klinice (...) 10 (...) Szpitala (...) (...) w B. na Oddziale (...)- z rozpoznaniem krwiomocz w trakcie diagnostyki i stwardnienie rozsiane - w okresie od 23.11.2022r. do 27.11.2022r.

MR głowy z 05.12.2022r. wskazało: w istocie białej obu półkul mózgu liczne (powyżej 20) ogniska hiperintensywne w czasie T2 - zależnym i FILAR orz hipointensywne w czasie T1 zależnym, najbardziej nasilone wokół rogów komór bocznych o charakterze demielinizacyjnym, podobne ogniska w ciele modzelowatym, w strukturach podnamiotowych: most, konary i półkule móżdżku.

Ubezpieczony jest nadal pod opieką poradni neurologicznej Kliniki (...) w B., jest w programie leczenia T., choroba przebiega rzutami, ostatni rzut wystąpił w lipcu 2022r. pod postacią drętwienia i osłabienia lewej kończyny górnej z mniejszą sprawnością palców ręki lewej, objawy utrzymują się nadal, ma zawroty głowy, zaburzenia równowagi, podwójne widzenie, wzmożoną męczliwość, zaburzenia koncentracji uwagi, osłabienie lewej kończyny górnej i dolnej.

Dowód: - opinia biegłego sądowego neurologa z dnia 13.06.2023r. - k. 82,82v. akt,

- dokumentacja medyczna ubezpieczonego – k. 13 akt – w kopercie.

Ubezpieczony został zaliczony do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, orzeczenie zostało wydane do dnia 31.08.2023r., niepełnosprawność istnieje od 06.12.2012r.

Dowód: - orzeczenie o niepełnosprawności - k. 51 akt dokumentacji orzeczniczo - lekarskiej.

Ubezpieczony był uprawniony do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 11 lipca 2013r. do dnia 31 października 2022r. Decyzja ZUS z dnia 17 lipca 2019r. przyznawała ubezpieczonemu prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do dnia 31 lipca 2022r., natomiast za okres od 01.08.2022r. do 31.10.2022r. prawo do renty zostało przedłużone bez wydawania decyzji na podstawie przepisów art. 15zc ustawy z dnia 2 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...) 19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych ( Dz. U. 2021r. poz. 2095 ze zm.)

Dowód: - decyzje ZUS : z dnia 31.07.2013r. - k. 31- 32 akt rentowych, z dnia 28.07.2016r. - k. 48 akt rentowych, z dnia 17.07.209r. - w aktach rentowych, zaskarżona decyzja z dnia 10.10.2022r. - w aktach rentowych.

W dniu 08 czerwca 2022r. ubezpieczony złożył w organie rentowym wniosek o przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres, wskazując w wywiadzie, iż jest zatrudniony jako inspektor (...)od dnia 1.03.2022r.

Dowód: - wniosek rentowy wraz z wywiadem - w aktach rentowych.

Orzeczeniem z dnia 17.06.2022r. Lekarz Orzecznik ZUS uznał, iż ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy. Rozpoznał na podstawie dokumentacji u ubezpieczonego stwardnienie rozsiane, postać remitująco rzutową, ocenił, ze efekty leczenia są bardzo dobre.

Dowód- orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS – w aktach rentowych ZUS,

- opinia lekarska z dnia 17.06.2022r. – k. 27 dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej ZUS.

Ubezpieczony w dniu 6 lipca 2022r. wniósł sprzeciw od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS, opisując w nim dokładny przebieg leczenia, załączył do sprzeciwu dokumentację w postaci: konsultacji lekarskiej z dnia 17.01.2022r., orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, sprawozdań z badań laboratoryjnych, kart informacyjnych z Oddziału (...) z B. z 18.04.2018r., 30.04.2014r., 21.10.2013r., 29.03.2013r., karty informacyjnej z Oddziału (...) Wojewódzkiego Szpitala (...) w T. z dnia 13.12.2012r.

Dowód: - sprzeciw wraz z załącznikami – k. 29-56 akt dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej ZUS.

W dniu 12 lipca 2022r. M. K. złożył w organie rentowym pismo zatytułowane: ,, Załącznik do sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS” Do pisma dołączył dokumenty:

- kartę informacyjną z leczenia szpitalnego z dnia 11.07.2022r. z Oddziału (...) w B. za okres leczenia szpitalnego od 06.07.2022r. do 11.07.2022r.,

- dokumentację uzupełniającą z X (...) Szpitala (...) (...) w B., otrzymaną po wniesieniu sprzeciwu.

Z karty informacyjnej z leczenia szpitalnego z dnia 11.07.2022r. wynika, iż ubezpieczony został skierowany do Oddziału (...) w B. z objawami rzutu w przebiegu SM, które występowały od kilku dni o charakterze narastającym pod postacią osłabienia oraz niedoczulicy lewej kończyny górnej – głównie w zakresie dłoni oraz strony łokciowej. W badaniu neurologicznym przy przyjęciu stwierdzono zespół rozsianego uszkodzenia (...) pod postacią niedowładu połowiczego lewostronnego, niedoczulicę lewej dłoni oraz łokciowej strony kończyny górnej, wygórowane odruchy głębokie z lewych kończyn, obustronnie dodatni objaw B., ataksji lewostronnej. (...) 3,5-2,5.

Dowód: - załącznik do sprzeciwu - k. 74, 74v. akt dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej ZUS,

- karta informacyjna z leczenia szpitalnego z dnia 11.07.2022r. z Oddziału (...) w B. za okres leczenia szpitalnego od 06.07.2022r. do 11.07.2022r. – k. 71- 73 akt dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej ZUS,

- wyniki badań ubezpieczonego – k. 58 – 70 dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej ZUS.

Komisja Lekarska, w związku z wniesionym sprzeciwem ubezpieczonego, orzeczeniem z dnia 21.07.2022r. uznała, że M. K. nie jest niezdolny do pracy. Rozpoznała u ubezpieczonego stwardnienie rozsiane.

Dowód: - orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS – w aktach rentowych ZUS,

- opinia lekarska z dnia 21.07.2022r. – k. 77 dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej ZUS.

Decyzją z dnia 10 października 2022r., znak: I/10/056035093, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił ubezpieczonemu M. K. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy nie przysługuje od 01.11.2022r., ponieważ orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z 21.07.2022r. uznano, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy.

Dowód: - decyzja ZUS z dnia 10.10.2022r. – w aktach rentowych ZUS.

W opinii sądowo-lekarskiej z dnia 13.06.2023r. biegły sądowy neurolog, po przeanalizowaniu akt sądowych, dokumentacji sądowo – lekarskiej, po zebraniu wywiadu od ubezpieczonego oraz po przeprowadzeniu badania neurologicznego ubezpieczonego rozpoznał u ubezpieczonego: stwardnienie rozsiane – postać postępująco – rzutową. Biegły stwierdził, że badaniem neurologicznym stwierdza się rozsiane objawy uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego, ubezpieczony choruje od 2012r. na stwardnienie rozsiane, był kilkakrotnie hospitalizowany z powodu rzutów choroby ( ostatnio w lipcu 2022r.),w badaniu rezonansem magnetycznym głowy i kręgosłupa szyjnego liczne ogniska demielinizacyjne w mózgowiu i rdzeniu kręgowym, jest w programie leczenia immunomodulacyjnego w Klinice (...) w B.. W ocenie biegłego stwierdzone zmiany i spowodowany nimi stopień naruszenia sprawności organizmu uzasadniają uznanie, że ubezpieczony jest dalej częściowo niezdolny do pracy od ustania poprzednich świadczeń na okres 3 lat. Biegły nie stwierdził żadnej poprawy stanu zdrowia w porównaniu do badania LO ZUS z dnia 02.07.2019r.

Dowód: - opinia sądowo – lekarska biegłego neurologa z dnia 13.06.2023r. – k. 82, 82v. akt.

M. K. w piśmie z dnia 4 lipca 2023r. oświadczył, iż nie zgłasza zastrzeżeń do opinii biegłego neurologa z dnia 13 czerwca 2023r.

/ vide: - pismo – k. 99 akt/.

Pełnomocnik organu rentowego w piśmie z dnia 14 lipca 2023r. wskazał, że organ rentowy nie kwestionuje opinii biegłego sądowego specjalisty neurologa z dnia 13.06.2023r., tj. nie zgłasza zastrzeżeń do stwierdzonej przez biegłego częściowej niezdolności do pracy ubezpieczonego na okres 3 lat począwszy od wstrzymania wypłaty świadczeń, tym samym organ rentowy pozostawia rozstrzygnięcie do uznania Sądu. Jednocześnie pełnomocnik zwrócił uwagę, iż biegły sądowy, orzekając częściową niezdolność do pracy wnioskodawcy, dysponował dodatkową dokumentacją, tj. z Kliniki (...) z lipca 2022r. z Oddziału (...) ( pobyt od 23.11.2022r. do 27.11.2022r.), badaniem MR głowy z 5.12.2022r. – niedostępnymi podczas badania przez Komisję Lekarską ZUS ( 21.07.2022r.). Brak jest zatem – w przypadku zmiany zaskarżonej decyzji – podstaw do stwierdzenia odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

/vide: - pismo ZUS – k. 107 akt/.

W odpowiedzi na powyższe pismo ubezpieczony nie zgodził się do końca ze stwierdzeniem, że biegły sądowy dysponował dodatkową dokumentacją. Ubezpieczony przyznał, że biegły sądowy posiadał kartę informacyjną z hospitalizacji w Klinice (...) 10 (...) Szpitala (...) z (...) SP (...) w B. na Oddziale (...)w dniach 23.11.2022r. – 27.11.2022r. oraz wynikiem badania MR głowy z dnia 05.12.2022r. Badania te i dokumenty odbyły się po posiedzeniu Komisji Lekarskiej ZUS. Jednakże ubezpieczony wskazał, że Komisja Lekarska ZUS dysponowała aktualnym wynikiem badania MR głowy i kręgosłupa szyjnego, którego wyniki były zawarte w karcie informacyjnej z hospitalizacji na Oddziale (...) 10 (...) Szpitala (...) (...) w B. w dniach 06.07.2022r. – 11.07.2022r., która to karta została przedłożona w organie rentowym do akt jako załącznik do sprzeciwu od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS w dniu 12 lipca 2022r. w siedzibie ZUS przed badaniem przez Komisję Lekarską ZUS w dniu 21.07.2022r.

Ubezpieczony nie zgodził się więc ze stanowiskiem ZUS, że wskazane argumenty w jego piśmie wskazują na brak podstaw do stwierdzenia odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Stwardnienie rozsiane nie jest bowiem chorobą, która można wyleczyć, a chorobą postępującą. Komisja Lekarska ZUS posiadała w dniu badania aktualny wynik MR głowy i kręgosłupa szyjnego, posiadała też wypis ze szpitala w dniach 06.06.2022r. – 11.07.2022r., nie posiadała jedynie wypisu z Oddziału (...)z hospitalizacji w dniach 23.11.2022r. – 27.11.2022r., jednak wypis ten nie dotyczył choroby głównej, która jest podstawą do ustalenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Ubezpieczony podniósł też, że wszelką dokumentację ze swojego leczenia dostarcza do organu rentowego niezwłocznie, stąd nie można mu postawić zarzutu niedołożenia należytej staranności.

/vide: - pismo ubezpieczonego – k. 110 – 110v. akt/.

W piśmie z dnia 16 sierpnia 2023r. pełnomocnik organu rentowego pozostawił rozstrzygnięcie sprawy w całości do uznania Sądu, przyznając, że Komisja Lekarska ZUS dysponowała kartą informacyjną z leczenia szpitalnego z lipca 2022r., gdzie rozpoznano stwardnienie rozsiane – rzut, a pozostała dokumentacja w postaci KT głowy z 5.12.2022r. oraz karta informacyjna z leczenia szpitalnego z listopada 2022r. nie miały wpływu na wydaną opinię przez biegłego neurologa z dnia 13.06.2023r., z którą zgodził się Przewodniczący Komisji Lekarskich ZUS.

/vide: - pismo ZUS – k. 129 akt/.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sprawa została rozpoznana na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 148 ¹ § 1 k.p.c., gdyż Sąd uznał, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne.

Stan faktyczny ustalono na podstawie okoliczności bezspornych, dokumentów zgromadzonych w aktach rentowych, dokumentacji orzeczniczo – lekarskiej ZUS, których autentyczności nie podważała żadna ze stron, a także w oparciu o opinię sądowo –lekarską biegłego neurologa z dnia 13.06.2023r.

Sąd uznał za miarodajną i wiarygodną opinię sądową sporządzoną przez biegłego neurologa. Została bowiem sporządzona przez osobę, której nie można odmówić umiejętności i kwalifikacji niezbędnych do wydania opinii, zgodnie z tezą dowodową zawartą w postanowieniu dopuszczającym ten dowód. Biegły jest lekarzem obiektywnym, niezależnym od stron postępowania, sporządził opinię na podstawie dokumentacji medycznej, wywiadu oaz badania ubezpieczonego.

Taką ocenę kwalifikacji i umiejętności biegłego wspiera treść samej opinii. Trzeba przede wszystkim zwrócić uwagę na dokładne ujęcie omawianego przez biegłego zagadnienia. Opinia jest szczegółowa, rzetelna, odpowiada na wszystkie pytania Sądu, jest przez to opinią miarodajną w niniejszej sprawie. Opinia biegłego neurologa okazała się przekonująca, nie tylko dla Sądu, lecz i przede wszystkim dla stron postępowania, w tym dla organu rentowego, który zgodził się z wnioskami biegłego w całości oraz pozostawił rozstrzygnięcie w całości do uznania Sądu ( w zakresie przyznania prawa do renty, jak i odpowiedzialności organu rentowego).

Świadczy to o spójności materiału dowodowego i sile przekonywania opinii biegłego.

Odwołanie ubezpieczonego jest zasadne, skutkujące zmianą zaskarżonej decyzji i przyznaniem ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Przesłanki warunkujące nabycie prawa do renty określone zostały w przepisach art. 57 - 58 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. w Dz. U. z 2023r. poz. 1251 – zwanej dalej „ustawą”).

Zgodnie z art. 57 ust.1 ustawy - prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który:

1) jest niezdolny do pracy;

2) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Przepisu ust.1 pkt. 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Zgodnie z art. 58 ust.1 ustawy – warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego, w myśl art. 57 ust.1 pkt.2 uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej:

5) 5 lat – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.

2. Okres, o którym mowa w ust. 1 pkt. 5 powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy;

4. Przepisu ust.2 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 30 lat dla mężczyzny.

Definicję ustawowej niezdolności do pracy zawiera przepis art. 12 ust. 1, zgodnie z którym niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (art. 12 ust. 2 ustawy), zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (art. 12 ust. 3 ustawy).

Zgodnie z art. 107 -prawo do świadczeń uzależnionych od niezdolności do pracy oraz wysokość tych świadczeń ulega zmianie, jeżeli w wyniku badania lekarskiego, przeprowadzonego na wniosek lub z urzędu, ustalono zmianę stopnia niezdolności do pracy, brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie.

Jak słusznie wyjaśniono w doktrynie i judykaturze, osoba częściowo niezdolna do pracy nie traci całkowicie możliwości wykonywania jakiejkolwiek pracy, a jedynie możność dalszego wykonywania dotychczasowej pracy. Taka osoba jest więc w stanie w dalszym ciągu wykonywać zatrudnienie niżej kwalifikowane, o niższych zarobkach, a nawet pracę wymagającą dotychczasowych kwalifikacji, jednak przy jednoczesnym wyeliminowaniu szkodliwego wpływu określonych czynników zewnętrznych, np. na stanowisku specjalnie dostosowanym do możliwości takiego pracownika, bądź też w niższym wymiarze czasu pracy (zob. M. Bartnicki, B. Suchacki, Komentarza do art. 12 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, LEX 2014, teza 4.2; M. Gudowska, K. Ślezbak, Komentarz do ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Legalis 2013, teza 57 – 59 do art. 12; por. także wyroki Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 2012 r., I UK 308/11, LEX nr 1165284; z dnia 8 maja 2007 r., II UK 192/06, OSNAP 2008/11-12/173; z dnia 7 października 2003 r., II UK 79/03, OSNAP 2004/13/234; z dnia 20 sierpnia 2003 r., II UK 403/02, OSNAP 2004/12/2014). Można zatem być osobą częściowo niezdolną do pracy (w rozumieniu przepisów ustawy) i jednocześnie posiadać pewną zdolność do wykonywania prac różnego rodzaju lub w określonych warunkach.

Zgodnie z treścią art. 13 ustawy przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się: stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

M. K. spełnia wszystkie przesłanki do przyznania mu ponownie prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na podstawie art. 107 ustawy z dnia 17.12.1998r., co ostatecznie nie było kwestionowane przez ZUS: - jest częściowo niezdolny do pracy ( zgodnie z oceną biegłych sądowych).

Sąd nie prowadził dalszego postępowania dowodowego w postaci przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych sądowych z zakresu ortopedii, okulistyki i psychologii, bowiem już z opinii biegłego neurologa wynika częściowa niezdolność do pracy ubezpieczonego, co nie było kwestionowane przez ubezpieczonego ( zgłaszającego wnioski dowodowe w odwołaniu o dopuszczenie dowodu z opinii innych biegłych sądowych) i organ rentowy. Dopuszczenie dowodu z opinii biegłych z zakresu ortopedii, okulistyki i psychologii było więc zbędne, i wyłącznie przedłużyłoby i tak długotrwałe postępowanie sądowe. Stąd też Sąd na podstawie art. 235 ² § 1 pkt. 5 k.p.c. postanowił pominąć dowód z pozostałych biegłych, o których wnioskował ubezpieczony.

Mając powyższe na względzie, Sąd w oparciu o przepis art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego, przyznając ubezpieczonemu w punkcie I wyroku prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres 3 lat od dnia 01 listopada 2022 roku, tj. od wstrzymania świadczenia rentowego ( zgodnie z wnioskiem biegłego neurologa)

Sąd w punkcie II wyroku stwierdził jednocześnie odpowiedzialność organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z FUS. W orzecznictwie sądowym przyjmuje się, że przez wyjaśnienie ,,ostatniej okoliczności” trzeba rozumieć wyjaśnienie ostatniej okoliczności koniecznej do ustalenia samego istnienia prawa wnioskodawcy do świadczenia. Wydanie przez organ rentowy niezgodnej z prawem decyzji odmawiającej wypłaty świadczenia w sytuacji, gdy było możliwe wydanie decyzji zgodnej z prawem, w szczególności, gdy ubezpieczony wykazał wszystkie przesłanki świadczenia oznacza, że opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które organ rentowy ponosi odpowiedzialność ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 26 sierpnia 2020r. III AUa 1472/19, LEX nr 3396745, wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 6 lipca 2022r., LEX nr 3425379).

Przenosząc powyższe uwagi do niniejszej sprawy należy stwierdzić, iż Komisja Lekarska ZUS w dniu badania ubezpieczonego, tj. w dniu 21 lipca 2022r. dysponowała wystarczającą dokumentacją, pozwalającą na stwierdzenie, iż ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy. Komisja Lekarska ZUS dysponowała bowiem aktualnym wynikiem badania MR głowy i kręgosłupa szyjnego, którego wyniki były zawarte w karcie informacyjnej z hospitalizacji na Oddziale (...) (...) Szpitala (...) (...) w B. w dniach 06.07.2022r. – 11.07.2022r., która to karta została przedłożona w organie rentowym przez ubezpieczonego do akt jako załącznik do sprzeciwu od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS w dniu 12 lipca 2022r. w siedzibie ZUS, przed badaniem przez Komisje Lekarską ZUS w dniu 21.07.2022r.

Z powyższej karty informacyjnej wynika rozpoznanie stwardnienia rozsianego – rzut, a więc pogorszenie stanu zdrowia ubezpieczonego. Stąd też ocena Komisji Lekarskiej ZUS była błędna, co potwierdził niezależny biegły sądowy. Pozostała dokumentacja, przedłożona przez ubezpieczonego po dniu badania przez Komisję Lekarską ZUS w postaci karty informacyjnej z leczenia szpitalnego z Kliniki (...) z listopada 2022r. nie miała wpływu na opinię biegłego i stwierdzenie niezdolności do pracy, gdyż niezdolność została uznana na podstawie choroby głównej - schorzenia neurologicznego.

Jeśli chodzi o wynik badania MR głowy z dnia 05.12.2022r., jego późniejsze przedłożenie ( po posiedzeniu Komisji Lekarskiej ZUS) również nie było przeszkodą w uznaniu niezdolności do pracy ubezpieczonego, gdyż rację ma ubezpieczony, że Komisja Lekarska ZUS w dniu badania dysponowała aktualnym wynikiem badania MR głowy i kręgosłupa szyjnego, którego wyniki były zawarte w karcie informacyjnej z hospitalizacji na Oddziale (...)10 (...) Szpitala (...) (...)w B. w dniach 06.07.2022r. – 11.07.2022r., która to karta została przedłożona w organie rentowym do akt jako załącznik do sprzeciwu od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS w dniu 12 lipca 2022r. w siedzibie ZUS.

Z powyższych względów istnieją podstawy do przypisania organowi rentowemu odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, o czym orzeczono w punkcie II wyroku.

Sędzia Danuta Domańska