Warszawa, dnia 13 czerwca 2023 r.
Sygn. akt VI Ka 1058/22
Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący: SSO Tomasz Morycz
protokolant: protokolant sądowy Natalia Szewczak
przy udziale prokuratora Agaty Stawiarz
po rozpoznaniu dniu 30 maja 2023 r.
sprawy M. D. syna J. i T., ur. (...) w W.
oskarżonego o przestępstwa z art. 284 § 2 kk w zw. z art. 12 kk, z art. 284 § 2 kk
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Rejonowego w Wołominie
z dnia 16 marca 2022 r. sygn. akt II K 1146/17
zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;
zasądza od oskarżonego na rzecz każdego z oskarżycieli posiłkowych U. S. i T. S. kwotę 840 (osiemset czterdzieści) złotych tytułem zwrotu wydatków związanych z ustanowieniem pełnomocnika z wyboru w postępowaniu odwoławczym;
zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem opłaty w postępowaniu odwoławczym i obciąża go pozostałymi wydatkami tego postępowania.
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
VI Ka 1058/22 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego w Wołominie z dnia 16 marca 2022 r. w sprawie o sygn. akt II K 1146/17. |
1.2Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji. |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Wskazać oskarżonego. |
Wskazać fakt. |
Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód. |
|
|
|
M. D. |
Sytuacja majątkowa Dotychczasowa karalność |
Informacja e - (...) k.1335 Karta karna - k.1345-1347 |
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Wskazać oskarżonego. |
Wskazać fakt. |
Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód. |
|
|
|
|
|
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Wskazać fakt |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu. |
Sytuacja majątkowa Dotychczasowa karalność |
Informacja e - (...) Karta karna |
Dokumenty zostały sporządzone przez uprawnione osoby i podmioty, nie były kwestionowane i nie budziły żadnych wątpliwości. |
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Wskazać fakt |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu. |
|
|
|
STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
|
||
Lp. |
Zarzut |
|
|
|
Obrońca oskarżonego zaskarżonemu wyrokowi zarzucił: 1. naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na treść orzeczenia poprzez nieuwzględnienie okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego w postaci nieprawidłowo prowadzonej przez firmę (...) dokumentacji, z której nie można wyprowadzić logicznego i zasadnego wniosku aby doszło do utraty przez pokrzywdzonego pieniędzy w kwocie 12.382,10 zł, jak również zaniechanie inicjatywy dowodowej z uwagi na subiektywne uprzednie założenia organu widoczne na str. 5-6 uzasadnienia, że firma (...) zapłaciła podatek VAT, który został uwzględniony jako zapłacony wobec nałożenia na oskarżonego obowiązku naprawienia szkody w kwocie 12.382,10 zł, do której zostały wliczone kwoty brutto z faktur VAT. 2. naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść orzeczenia, t.j art. 5 § 2 kpk poprzez niezasadne i nielogiczne nieuwzględnienie na korzyść oskarżonego M. D. wszelkich nie dających się usunąć wątpliwości wynikających ze stwierdzonej przez biegłego nieprawidłowo prowadzonej przez pokrzywdzonego dokumentacji, z której nie wynikało wobec braku prawidłowo wypełnionych raportów kasowych i opierania się przez biegłego i Sądu na kserokopii niepełnej dokumentacji czy rzeczywiście doszło do sprzeniewierzenia pieniędzy stanowiących własność pokrzywdzonego zwłaszcza wobec treści zeznań świadka S. U., który zeznał w postępowaniu sądowym, że nie zawsze rozliczenia gotówki przez T. S. był potwierdzane stosownym dokumentem KP. 3. naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść orzeczenia, t.j art. 7 kpk przez brak swobodnej oceny dowodów i dowolne przyjęcie i niezasadną i nielogiczną interpretacje okoliczności, że oskarżony M. D. dopuścił się przestępstwa sprzeniewierzenia materiałów budowlanych i pieniędzy jedynie na podstawie zeznań świadków, a zwłaszcza U. S. i T. S., a także K. P. w sytuacji, gdy świadek K. P. nie będąc pracownikiem pokrzywdzonej finny nie mógł potwierdzić czy artykuły budowlane, które rzekomo jako zastaw udzielonej pożyczki miał otrzymać od oskarżonego, którego nota bene w trakcie postępowania nie rozpoznał, stanowią własność pokrzywdzonego, zwłaszcza, że w trakcie postępowania nie zabezpieczono dokumentacji magazynowej pokrzywdzonego, a w szczególności dokumentów potwierdzających przekazanie oskarżonemu towaru o wartości 2.169,87 zł; 4. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść, a polegający na dowolnym uznaniu, że oskarżony M. D. dopuścił się popełnienia czynu z art. 284 § 2 kk w zw. z art. 12 kk w brzmieniu w/w przepisów obowiązującym w dniu 2 września 2010 r. w zw. z art. 4 § 1 kk w sytuacji, gdy z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, a w szczególności kserokopii a nie oryginałów, dokumentów, która jako dokumentacja finansowa jest obiektywnym dowodem, z dokumentacji finansowej pokrzywdzonego dotyczącej okresu od lipca 2010 r. do 2 września 2010 r. w zestawieniu z wyjaśnieniami oskarżonego nie przyznającego się do winy nie wynika, aby zostały wypełnione znamiona czynu zabronionego przez oskarżonego, a w szczególności żeby działał on w krótkich odstępach czasu z góry powziętym zamiarem w okresie od 5 lipca 2010 r. czyli od pierwszego dnia współpracy z firmą (...) do dnia 2 września 2010 r. i przywłaszczył sobie stanowiące własność tej firmy powierzone mu materiały budowalne o łącznej wartości 2.169,87 zł i środki pieniężne w kwocie 10.212 zł, co skutkowało uznaniem oskarżonego winnym czynu, którego się nie dopuścił, czym jednocześnie obrażono normę art. 7, 366 i 410 kpk; 5. naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na treść orzeczenia przez nałożenie na oskarżonego obowiązku naprawienia szkody poprzez zapłatę solidarnie na rzecz U. S. i T. S. kwoty 12.382,10 zł w sytuacji, gdy kwota odszkodowania została wyliczona w oparciu o nierzetelnie prowadzoną dokumentację finansową firmy i gdy zostały do niej wliczone kwoty brutto powiększone o podatek VAT, którego zapłaty jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego pokrzywdzona firma nie wykazała, co skutkuje obciążeniem oskarżonego nieprawidłowo ustaloną szkodą i koniecznością naprawy uszczerbku w majątku pokrzywdzonych, do którego faktycznie w ogóle nie doszło; 6. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść a polegający na braku poczynienia przez Sąd ustaleń co do warunków zatrudnienia oskarżonego, kwoty należnego mu wynagrodzenia, sposobu rozliczania się z pokrzywdzonym, co skutkowało tym, iż ustalenia Sądu w zakresie przypisania oskarżonemu czynu z art. 284 § 2 w zw. z art. 12 kk są niepełne i nie wskazują jakie były obowiązki wynikające z umowy, przyjęty wobec oskarżonego sposób rozliczania się z pokrzywdzoną firmą, a w konsekwencji te braki nie mogą prowadzić do przypisania mu przestępstwa przywłaszczenia powierzonych mu środków pieniężnych i materiałów budowlanych o łącznej wartości 12.382,10 zł, nadto gdy w przypadku materiałów budowlanych nie ma dokumentacji WZ wskazującej na pobranie materiałów przez oskarżonego i gdy zeznający w sprawie po kilku latach świadkowie w ogóle nie kojarzyli oskarżonego;. 7. naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na treść orzeczenia przez obciążenie oskarżonego kosztami zastępstwa procesowego pomimo braku wykazania jego winy w łącznej kwocie 4032 zł przy jednoczesnym obciążeniu oskarżonego kosztami postępowania na rzecz Skarbu Państwa, a w szczególności kilku opinii sporządzanych kolejno przez tego samego biegłego, co nie powinno wobec stwierdzenia biegłego ze prowadzona dokumentacja jest nierzetelna i przy wadliwości dokumentacji finansowej potwierdzonej przez biegłego obciążać oskarżonego;. 8. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść a polegający na subiektywnej interpretacji jej przez organ jako dowód przestępstwa i oparciu na niej orzeczenia w, sytuacji gdy wskazuje ona na brak dowodów na przypisanie czynu zabronionego w przypisanym okresie i wręcz przeciwnie do wniosków Sądu co do popełnienia czynu zabronionego. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny. |
|||
Ilość, rodzaj i wzajemne powiązanie zrzutów przemawiały za ich zbiorczym omówieniem. Tym bardziej, że wszystkie były bezzasadne. Wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonego Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej oceny zgromadzonego materiału dowodowego i poczynił trafne ustalenia faktyczne, słusznie stwierdzając winę oskarżonego i wymierzając mu prawidłową karę. Wątpliwości nie budziły też pozostałe rozstrzygnięcia. W pierwszej kolejności wskazać należy, że zarzut naruszenia art. 5 § 2 kpk był nie tylko chybiony, ale również pozostawał w sprzeczności z zarzutem naruszenia art. 7 kpk. Zarówno z doktryny, jak i orzecznictwa jednoznacznie wynika bowiem, że nie można mówić o naruszeniu reguły in dubio pro reo w sytuacji, gdy ustalenia faktyczne są zależne od oceny zgromadzonego materiału dowodowego, a więc dania wiary jednym dowodom i zakwestionowania innych. To również kwestionował obrońca oskarżonego. Jak słusznie wskazał Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 9 listopada 2022 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 49/22, reguła in dubio pro reo może być powołana dopiero, gdy w procesie oceny dowodów zgodnie z kryteriami określonymi w art. 7 kpk, nie zdołano usunąć nasuwających się wątpliwości. Jeżeli więc skarżący podnosi zarzut obrazy przepisu art. 7 kpk, nieaktualny jest zarzut obrazy art. 5 § 2 kpk, gdyż zarzuty te wykluczają się. Ponadto aby mówić o naruszeniu tego przepisu Sąd Rejonowy najpierw musiałby powziąć wątpliwości, których usunąć się nie da, a następnie rozstrzygnąć je na niekorzyść oskarżonego, do czego jednak nie doszło. Jak trafnie podniósł Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 18 października 2022 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 174/22, z takimi wątpliwościami nie można utożsamiać odmiennej oceny przebiegu zdarzeń wyrażanej w apelacji przez jej autora. Reguła wyrażona w art. 5 § 2 kpk nie oznacza automatycznego przyjmowania najkorzystniejszej dla oskarżonego wersji tylko dlatego, że w sprawie występują sprzeczne dowody. Pierwszoplanowym obowiązkiem sądu jest bowiem ocena tych dowodów i oparcie swoich ustaleń na tych, które są wiarygodne i odrzucenie niewiarygodnych. Przechodząc zatem do oceny dowodów, przypomnieć należy, że by ocena dowodów przeprowadzona przez organ postępowania została wykonana zgodnie z regułami art. 7 kpk konieczne jest: 1) oparcie jej na wszystkich przeprowadzonych dowodach, mając na względzie, że podstawę orzeczenia może stanowić tylko całokształt okoliczności ujawnionych w toku postępowania, mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia danej kwestii; 2) uwzględnienie zasad prawidłowego rozumowania; 3) uwzględnienie wskazań wiedzy; 4) uwzględnienie doświadczenia życiowego. Zasada swobodnej oceny dowodów jest zasadą kontrolowanej oceny dowodów, która wyraża się w dwóch aspektach. Po pierwsze, organ procesowy musi uzasadnić, dlaczego oparł się na jednych, a nie na innych dowodach oraz dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Po drugie, organ odwoławczy kontroluje swobodną ocenę dowodów dokonaną przez organ pierwszej instancji. Przy czym zarzut naruszenia art. 7 kpk nie może ograniczać się do wskazania wadliwości sędziowskiego przekonania o wiarygodności jednych, a niewiarygodności innych źródeł czy środków dowodowych, lecz powinien wykazać konkretne błędy w samym sposobie dochodzenia do określonych ocen, przemawiające w zasadniczy sposób przeciwko dokonanemu rozstrzygnięciu. W grę może wchodzić np. pominięcie istotnych środków dowodowych, niedostrzeżenie ważnych rozbieżności, uchylenie się od oceny wewnętrznych czy wzajemnych sprzeczności. Jak słusznie wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 kwietnia 2021 r. w sprawie o sygn. akt III KK 78/21, prezentowanie własnej - możliwej w realiach konkretnej sprawy - oceny dowodów, bez wykazania błędności tej, której dokonał sąd pierwszej instancji, nie upoważnia jeszcze sądu odwoławczego do zajęcia w tej materii stanowiska odmiennego. Sąd odwoławczy, zwłaszcza w sytuacji, gdy nie prowadzi samodzielnie postępowania dowodowego co do istoty sprawy, jest bowiem głównie sądem kontrolującym procedowanie przed sądem pierwszej instancji i stanowisko tego sądu może zakwestionować jedynie wówczas, gdy wykaże, że to postępowanie i jego wynik obrażają prawo. Sąd Okręgowy podziela również pogląd zawarty w wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 7 listopada 2019 r. w sprawie o sygn. akt II AKa 173/19. Wskazano w nim, że na uzasadnienie błędu ustaleń faktycznych lub naruszenie standardów swobodnej oceny bądź interpretacji dowodów nie wystarczy subiektywne przekonanie skarżącego o niesprawiedliwości orzeczenia, a konieczne jest wykazanie, że w zaskarżonym wyroku poczyniono ustalenie faktycznie nie mające oparcia w przeprowadzonych dowodach, albo że takiego ustalenia nie poczyniono mimo, że z przeprowadzonych dowodów określony fakt jednoznacznie wynikał, względnie wykazanie, iż tok rozumowania sądu I instancji był sprzeczny ze wskazaniami doświadczenia życiowego, prawidłami logiki, czy zasadami wiedzy. Przechodząc na grunt niniejszej sprawy, Sąd Rejonowy nie dopuścił się żadnych uchybień w tym zakresie, dając wiarę zeznaniom świadków, w tym przede wszystkim pokrzywdzonych, dokumentom i opinii biegłego, a zarazem w przeważającej części odmawiając jej oskarżonemu. Przedstawiona przez niego linia obrony była nie tylko sprzeczna z pozostałym materiałem dowodowym, ale też nielogiczna. To oskarżony nagle zniknął, zabierając ze sobą nie tylko samochód i telefon służbowy, ale również towar, który rozwoził. To oskarżony unikał kontaktu z pracodawcą, wielokrotnie umawiając się na spotkanie i na nie nie docierając przy jednoczesnym zasłanianiu się złym stanem zdrowia i nie odbieraniu telefonu. To oskarżony korzystał z powierzonego mu samochodu, którym przyjechał do miejsca pracy świadka K. P. i poprosił go o pożyczkę, zostawiając jako zabezpieczenie materiały budowlane należące do swojego pracodawcy, jak również telefonu, z którego kontaktował się z w/w osobą w sprawie zwrotu pieniędzy. To wreszcie oskarżony dysponował środkami finansowymi otrzymanymi od klientów, z których jak przyznał pobrał sobie z góry wynagrodzenie, twierdząc że słyszał, iż pracodawca jest nierzetelny i nie płaci, gdy tymczasem wynagrodzenie zostało uregulowane i potwierdzone jego własnoręcznym podpisem. Oskarżony próbował przedstawić zatrudniającą go firmę jako nieuczciwą, poprzestając na całkowicie subiektywnych i gołosłownych twierdzeniach w tym zakresie, podczas gdy to on nie tylko nagle zaprzestał świadczenia pracy - pracodawca sam musiał odebrać samochód, a telefon otrzymał pocztą - ale też nie rozliczył się z posiadanych pieniędzy i materiałów budowlanych, a więc cudzego mienia. Wszystko to sprawia, że jego twierdzenia dotyczące kluczowych kwestii nie tylko nie zasługiwały na uwzględnienie, ale zdaniem Sądu Okręgowego dodatkowo wzmacniały wiarygodność zeznań pokrzywdzonych, która i tak była wysoka. Szczególne znacznie miały tu relacje pokrzywdzonego T. S., które były nie tylko spontaniczne, dokładne i wyważone, ale też spójne, logiczne i korespondujące z pozostałym materiałem dowodowym, to jest zeznaniami pokrzywdzonej i świadków, jak również dokumentami. Pokrzywdzony zajmował się finansami firmy, która - co należy wyraźnie podkreślić - była mała, liczyła zaledwie kilka osób, które miały jasno określone obowiązki i rejony pracy, a co za tym idzie był dobrze zorientowany, kto, kiedy i jaki pobrał towar, gdzie i komu miał go dostarczyć oraz czy został odebrany bądź zwrócony. Orientował się także, kto, ile i komu miał zapłacić, jak również czy i kiedy doszło do rozliczenia się z pobranych pieniędzy. Wprawdzie oskarżony pojawił się jeszcze na chwilę w pracy, jednak wówczas tłumaczył się, że nie wziął teczki z dokumentami i nie może się rozliczyć. Następnie zniknął, dobrze wiedząc, że powinien rozliczyć się z pobranych pieniędzy i towaru. W tym miejscu należy podkreślić, że pokrzywdzeni mieli doskonałą okazję, żeby próbował przypisać mu przywłaszczenie znacznie większej ilości pieniędzy. Nie zrobili tego, wskazując jedynie na to, czego faktycznie brakowało i co korespondowało z dokumentami. Ponadto, na co także należy zwrócić uwagę, obrót firmy nie był na tyle duży, żeby generował ilość transakcji i dokumentów, nad którymi pokrzywdzeni by nie panowali i w których mogliby się pogubić. Bezpodstawne było więc sugerowanie, że panował tam bałagan, którego oskarżony miałby rzekomo paść ofiarą. Wręcz przeciwnie, pokrzywdzeni nie mieli do niego wcześniej pretensji. Te pojawiły się w momencie, kiedy zaczął zachowywać się nie tylko w sposób całkowicie podważający zaufanie do jego osoby, ale wręcz wskazujący, że działanie na szkodę pracodawcy. W dodatku przestępcze. Zarazem wskazać należy, że fakt braku potwierdzeń przekazania środków finansowych nie jest tożsamy z tym, że do tego doszło, a co za tym idzie brakiem winy. Jak wynika z zeznań pokrzywdzonego odnotowywał każdą przekazaną mu przez oskarżonego należność. Skoro nie stało się tak w tym przypadku, a kontrahenci regulowali już kolejne faktury, wskazując że za poprzednie zapłacili oskarżonemu, to po prostu to nie nastąpiło. Z wyjaśnień oskarżonego wynikało, że nie miał zaufania do pracodawcy. Jeśli tak, to tym bardziej powinien domagać się takich pokwitowań lub prowadzić własną dokumentację w tym zakresie. Nie stało się tak, bo zdaniem Sądu Okręgowego przedstawiona przez niego wersja wydarzeń była niezgodna z rzeczywistością i miała na celu jedynie uniknięcie odpowiedzialności karnej. Co do formalnego zakresu obowiązków, to jego brak nie miał znaczenia. Istotne było to, czym faktycznie zajmował się oskarżony. Skoro bowiem dostarczał towar do kontrahentów, to oczywistym jest, że przy okazji ci płacili mu za dokonane transakcje. W opisanych przypadkach formą zapłaty była gotówka, którą musiał pobrać i następnego dnia przekazać pracodawcy. Twierdzenia oskarżonego, że jedynie pobrał pieniądze na poczet wynagrodzenia w kwocie 1.430 złotych były sprzeczne ze zgromadzonym materiałem dowodowym. Po pierwsze, wynagrodzenie, jakie miał otrzymywać wynosiło 1.300 złotych plus premie od sprzedaży. Po drugie, za lipiec otrzymał wynagrodzenie w kwocie 1.680,12 złotych, co potwierdził własnoręcznym podpisem, a za sierpień, z uwagi na nie przepracowanie pełnego miesiąca, byłoby ono dużo niższe niż kwota, którą miał według siebie zatrzymać. Odnosząc się do zarzutu dotyczącego przedstawionej przez pokrzywdzonych dokumentacji, to brak podstaw do przyjęcia, żeby - wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonego - zawierała istotne, dyskredytujące ją nieprawidłowości i braki. W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z dyspozycją art. 174 kpk, dowodu z zeznań świadka nie wolno zastępować treścią pism, zapisków lub notatek urzędowych. Nic natomiast nie stoi na przeszkodzie, żeby postąpić odwrotnie, a więc, żeby depozycje osób mających wiedzę w sprawie, w tym przypadku pokrzywdzonych i świadków, potwierdzały czy uzupełniały dokumenty, zapiski czy notatki. W tym kontekście bez znaczenia jest czy były to oryginały czy kopie. Nie zmieniało to bowiem treści tych dokumentów. Brak też jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że doszło do ich podrobienia bądź przerobienia. Ponadto kluczowe jest, że środki finansowe i towar zostały faktycznie wydane oskarżonemu. Skoro ich nie zwrócił pracodawcy, to dokonał ich przywłaszczania. Opinia biegłego z zakresu finansów i rachunkowości skupiała się w dużej mierze na modelowym sposobie prowadzenia dokumentacji, co rzadko ma miejsce. Ponadto na gruncie prawa karnego niezwykle istotny jest także materiał osobowy, którego ocena - tak jak powiązanych z nim dokumentów - leży wyłącznie w gestii sądu, a nie biegłego, który pełni funkcję wspomagającą i jedynie w zakresie wiedzy specjalnej. Niemniej, w w/w opinii wskazano wysokość należności, jaką oskarżony mógł przywłaszczyć. Co więcej, ostatnia z opinii uzupełniających przewidywała najniższą kwotę, a więc była najkorzystniejsza dla oskarżonego i to na niej oparł się Sąd Rejonowy. Biorąc pod uwagę, że nie wniesiono apelacji na jego niekorzyść, nie kwestionując tego ustalenia, Sąd Okręgowy nie miał podstaw, żeby to podważać. Wprawdzie podane kwoty obejmowały podatek od towarów i usług, to nie budziło to najmniejszych wątpliwości. Skoro pokrzywdzeni sprzedawali materiały za kwoty brutto i takie też wskazano w wystawionych dokumentach, to takie też powinien im zwrócić oskarżony. W tym miejscu należy przypomnieć, że na pokrzywdzonych ciążył obowiązek odprowadzenia podatku niezależnie od tego czy oskarżony zwrócił im pobrane pieniądze i materiały czy też nie. Idąc tokiem rozumowania obrońcy oskarżonego, pomniejszając zasądzoną na ich rzecz kwotę o podatek od towarów i usług - należący przecież nie do nich, ale do Skarbu Państwa - doszłoby do tego, że pokrzywdzeni ponieśliby de facto straty, musząc go zwrócić z własnych środków. Nikt przecież nie zwolnił ich z obowiązku fiskalnego. Nawet jeśli doszło do popełnienia przestępstwa na ich szkodę. Co do zeznań świadka K. P., to nie ma znaczenia, że nie był pracownikiem firmy zatrudniającej oskarżonego. Wręcz przeciwnie, był on osobą obcą, nie związaną z żądną ze stron, a co za tym idzie nie miał powodu składać relacji określonej treści. Wprawdzie nie rozpoznał oskarżonego, jednak należy pamiętać, że widział go tylko raz, kiedy ten poprosił go o pożyczenie pieniędzy i jako zabezpieczenie zwrotu zostawił materiału budowlane, a ponadto nie trwało to długo. Co istotne, świadek dokładnie opisał pojazd, którym poruszał się oskarżony, a który niewątpliwie należał do pokrzywdzonych, mając firmowe oznaczenia. Jak przyznał oskarżony, tylko on jeździł tym samochodem i nikomu go nie pożyczał, a co za tym idzie nieprawdopodobnym jest, żeby był to ktoś inny. Ponadto w telefonie firmowym oskarżonego ujawniono wiadomość sms-ową wysłaną przez świadka K. P., a potwierdzającą, że to z nim wówczas rozmawiał i to jemu pożyczył pieniądze, których zabezpieczeniem zwrotu były materiały budowlane. Także w tym przypadku oskarżony nie wywiązał się ze zobowiązania, unikając kontaktu. Powyższe dodatkowo potwierdzało przedstawioną przez niego wersję wydarzeń. Ponadto opisane przez w/w materiały budowlane zgadzały się z asortymentem, który pobrał oskarżony z firmy i który nie został przez niego zwrócony. Z uwagi na wynik postępowania w pełni zasadne było także obciążenie oskarżonego wszelkimi kosztami, jakie wygenerowało jego postępowanie. Tyczy się to również wynagrodzenia biegłego, którego opinie zostały wzięte pod uwagę przez Sąd Rejonowy przy ustalaniu wysokości szkody. To, że oparto się na kwotach wskazanych w ostatniej opinii uzupełniającej nie oznacza, że poprzednie były bezużyteczne. Mało tego, potrzeba uzyskiwania kolejnych była wynikiem postawy procesowej oskarżonego, który nie przyznał się do winy i przedstawił wersję, która powodowała konieczność podjęcia czynności procesowych związanych z poszukiwaniem i weryfikacją dowodów. |
|||
Wniosek |
|
||
Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od przypisanego mu czynu opisanego w pkt. I komparycji wyroku. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny. |
|||
Podniesione zarzuty nie zasługiwały na uwzględnienie, a co za tym idzie brak było podstaw do uwzględnienia związanego z nimi wniosku. Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy zgromadził i ocenił materiał dowodowy, dokonując prawidłowych ustaleń faktycznych i słusznie stwierdzając winę oskarżonego. To samo tyczyło się pozostałych rozstrzygnięć. |
OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia |
|
|
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności. |
|
|
|
ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1.31 |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Wyrok Sądu Rejonowego w Wołominie z dnia 16 marca 2022 r. w sprawie o sygn. akt II K 1146/17. |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy. |
|
Wszystkie podniesione zarzuty i skorelowany z nimi wniosek były bezzasadne. Tym samym brak było podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku. O szczegółach wskazano powyżej. Nie powtarzając obszernej argumentacji w tym zakresie wskazać jedynie należy, że linia obrony oskarżonego była nie tylko sprzeczna z pozostałym materiałem dowodowym, którego obdarzono wiarygodnością, ale też nielogiczna. To oskarżony zaczął nagle zachowywać się w sposób irracjonalny. To on nagle zniknął, zasłaniając się problemami zdrowotnymi, unikając pracodawcy i nie rozliczając się z należącego do niego mienia. To również on wykorzystał posiadany towar jako zabezpieczenie pożyczki, jaką zaciągnął u przypadkowo spotkanej osoby. W dodatku przyznał, że samowolnie pobrał z posiadanych pieniędzy pracodawcy należne mu wynagrodzenie, tłumacząc się obawą o jego wypłatę, jednak podatna przez niego kwota znikąd nie wynikała - za poprzedni miesiąc otrzymał bowiem wypłatę, a kolejny jeszcze się nie skończył i przepracował jedynie jego część. W rzeczywistości oskarżony przywłaszczył znacznie więcej środków finansowych i towar należący do swojego pracodawcy, starając się przedstawić go w niekorzystnym świetle i licząc na to, że rzekomy bałagan w dokumentacji będzie działał na jego korzyść. Tak się jednak nie stało, a wydane przez Sąd Rejonowy i utrzymane w mocy przez Sądu Okręgowy rozstrzygnięcie pociąga go w końcu do odpowiedzialności karnej i czyni zadość oczekiwanej przez kilkanaście lat sprawiedliwości. |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1.3.11. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Zwięźle o powodach zmiany. |
|
|
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
||||
|
||||
Zwięźle o powodach uchylenia. |
||||
|
||||
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||||
Zwięźle o powodach uchylenia. |
||||
|
||||
Konieczność umorzenia postępowania |
||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia. |
||||
|
||||
4. |
Konieczność warunkowego umorzenia postępowania |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania. |
||||
|
||||
5. |
|
|||
Zwięźle o powodach uchylenia. |
||||
|
||||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
||||
|
||||
5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku |
||||
Lp. |
Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku. |
Przytoczyć okoliczności. |
||
|
|
|
||
Koszty Procesu |
Wskazać oskarżonego. |
Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku. |
Przytoczyć okoliczności. |
M. D. |
II i III |
Z uwagi na bezzasadność apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego należało obciążyć go kwotą 180 złotych tytułem opłaty za postępowanie odwoławcze i pozostałymi wydatkami tego postępowania. Jego aktualna sytuacja materialna niewątpliwie pozwala na uregulowanie tych należności. Zasądzono też od niego na rzecz każdego z oskarżycielki posiłkowych kwotę 840 złotych tytułem zwrotu wydatków związanych z ustanowieniem pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym. Powyższe jest naturalną konsekwencją wyniku procesu połączonego z reprezentacją oskarżycieli profesjonalnego pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym. |
PODPIS |
|
1.3 Granice zaskarżenia |
|||||||
Wpisać kolejny numer załącznika1 1 |
|||||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca oskarżonego |
||||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Wyrok Sądu Rejonowego w Wołominie z dnia 16 marca 2022 r. w sprawie o sygn. akt II K 1146/17. |
||||||
1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia |
|||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
||||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
|||||
☐ |
co do kary |
||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
||||||
1.3.2 Podniesione zarzuty |
|||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji. |
|||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
||||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
||||||
☐ |
|||||||
☐ |
brak zarzutów |
||||||
1.4. Wnioski |
|||||||
☐ |
Uchylenie |
☒ |
Zmiana |