Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lipca 2023 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i (...)

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Monika Rosłan - Karasińska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 27 lipca 2023 r. w W.

sprawy Z. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W.

o przeliczenie emerytury- waloryzację emerytury

na skutek odwołania Z. J.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W.

z dnia 14 marca 2023 r. znak: (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VII U 874/23

UZASADNIENIE

W dniu 18 maja 2023 r. Z. J. złożył za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziału w W. odwołanie od decyzji organu rentowego dotyczącej przeliczenia przysługującej mu emerytury. Odwołujący wskazał, że odwołuje się od decyzji z dnia 2 stycznia 2023 r., jednak załączył do odwołania decyzję z dnia 14 marca 2023 r., znak: (...). Uzasadniając odwołanie Z. J. wskazał, że z uwagi na swój stan zdrowia miał przyznaną wojskową rentę inwalidzką, która następnie została zamieniona na emeryturę i jest obecnie nieprawidłowo obliczana. Ubezpieczony podkreślił, że organ nieprawdziwie powołuje się na fakt, że rentę otrzymywał z Wojskowego Biura Emerytalnego, które nie istniało w 1973 r. , więc w ocenie odwołującego nie mogło wypłacać mu świadczeń, a wypłacał ją Oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przy ul. (...) w W.. Odwołujący podniósł także, że jest inwalidą wojskowym i powołał się również na swoją sytuację życiową, opisując schorzenia, na które cierpi. Ponadto wskazał, że zgodnie z art. 21 ustawy o emeryturach i rentach z FUS i Uchwały Sądu Najwyższego z 29 października 2002 r. osoba, która wcześniej pobierała rentę, może po osiągnięciu wieku emerytalnego żądać wyliczenia emerytury od podstawy przyjętej do wymiaru renty (odwołanie k. 3-6 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie z 31 maja 2023 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych(...) Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania Z. J. na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Organ rentowy przywołał treść art. 88 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zgodnie z którym emerytury i renty podlegają corocznie waloryzacji od 1 marca oraz wskazał, że zgodnie z komunikatem Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej (M.P. z 2023r., poz. 185) wskaźnik waloryzacji wynosi 114,80%. Wobec powyższego waloryzacja emerytury odwołującego Z. J. polegała na podwyższeniu świadczenia poprzez pomnożenie emerytury przysługującej w dniu 28 lutego 2023 r. tj. 1.839,87 zł przez wskaźnik waloryzacji 114,80%. Organ wskazał, że emerytura odwołującego po waloryzacji wyniosła 2.112,17 zł. Ponadto, w odpowiedzi na odwołanie poinformowano, że pomimo wskazania w odwołaniu decyzji z dnia 2 stycznia 2023r. organ rentowy przyjął, że ubezpieczony odwołuje się od dołączonej do odwołania decyzji z dnia 14 marca 2023 r. o waloryzacji emerytury, decyzja z dnia 2 stycznia 2023 r. była już przedmiotem zaskarżenia w sprawie o sygn. akt VII U 415/23 (odpowiedź na odwołanie k. 7-8 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Z. J. pobiera z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział
w W. emeryturę. Decyzją z dnia 14 marca 2023 r. znak: (...) organ rentowy dokonał waloryzacji od dnia 1 marca 2023 r. przysługującej mu emerytury na podstawie ustawy z dnia 27 października 2022 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2461) oraz ustawy dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 504 ze zm.). Wysokość zwaloryzowanej emerytury ustalono przez pomnożenie kwoty świadczenia przysługującego w dniu 28 lutego 2023 r. tj. 1.839,87 zł przez wskaźnik waloryzacji 114,80%. Emerytura odwołującego po waloryzacji wyniosła 2.112,17 zł. Do emerytury przysługuje odwołującemu dodatek pielęgnacyjny w kwocie 294.39 zł. W decyzji wskazano ponadto, że od 1 marca podstawę opodatkowania stanowi miesięcznie kwota 2.112,00 zł, składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 190,10 zł, a wysokość świadczenia do wypłaty wynosi miesięcznie 2.216,46 zł . Waloryzacji od 1 marca 2023 r. podlega również podstawa wymiaru świadczenia ustalona na dzień 28 lutego 2023 r. poprzez pomnożenie tej podstawy przez wskaźnik stanowiący iloraz zwaloryzowanej kwoty świadczenia z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i kwoty świadczenia ustalonej na dzień 28 lutego 2023 r. Podstawa wymiaru emerytury po waloryzacji od 1 marca wynosi 2.782,43 zł (decyzja ZUS z 14 marca 2023 r. k. 4 a.s.).

Z. J. odwołał się od powyższej decyzji inicjując tym samym niniejsze postępowanie. Pomimo błędnego wskazania przez odwołującego daty decyzji jako 2 stycznia 2023 r. Sąd przyjął, że odwołanie dotyczyło decyzji z dnia 14 marca 2023 r., gdyż decyzja ta została załączona do przedmiotowego odwołania, natomiast od decyzji z dnia 2 stycznia 2023r. ubezpieczony wniósł odwołanie i zainicjował sprawę o sygnaturze akt VII U 415/23 (odwołanie k. 3-6. a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, w tym aktach organu rentowego. Wartość dowodowa dokumentów nie była kwestionowana przez strony, a Sąd mając na względzie ich treść uznał je za rzetelne. Strony nie wnosiły o uzupełnienie materiału dowodowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie Z. J. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddziału w W. z dnia 14 marca 2023 r., znak:(...) było niezasadne i podlegało oddaleniu.

Sąd Okręgowy rozpoznał niniejszą sprawę na posiedzeniu niejawnym zgodnie z art. 148 ¹ § 1 k.p.c. W ocenie Sądu Okręgowego przeprowadzenie rozprawy w niniejszej sprawie nie było konieczne, gdyż z okoliczności prawnych i faktycznych niniejszej sprawy nie wynika żadna okoliczność uzasadniająca jej przeprowadzenie, w szczególności o podjęcie takiej czynności sądowej odwołujący nie wnosił w myśl art. 148 ¹ § 3 k.p.c.

Na wstępie należy zaznaczyć, że w sprawach z odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych postępowanie przed sądem stanowi dalszy ciąg postępowania toczącego się wcześniej przed organem rentowym. W postępowaniu sądowym w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, które ma charakter odwoławczy i kontrolny, postępowanie dowodowe ogranicza się do sprawdzenia zgodności z prawem decyzji wydanej przez organ rentowy (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 października 2014r. II UK 11/14).

Ze specyfiki spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych wynika, że kognicja sądu w danej sprawie zawsze wyznaczona jest zakresem rozpoznania zaskarżonej decyzji, gdyż sąd nie rozstrzyga o zasadności wniosku, lecz o prawidłowości zaskarżonej decyzji. W sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego sąd pierwszej instancji kontroluje bowiem jej zgodność z prawem, a sąd drugiej instancji - prawidłowość rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji w odniesieniu do stanu rzeczy (faktycznego i prawnego) istniejącego w chwili wydania przez organ rentowy decyzji. W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przedmiot żądania jest określony treścią decyzji organu rentowego, od której odwołanie wszczyna postępowanie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. Treść decyzji organu rentowego wyznacza przedmiot i zakres rozpoznania oraz orzeczenia sądu pracy i ubezpieczeń społecznych (por. wyrok Sądu Najwyższego z 6 września 2000 r. II UKN 685/99; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 1999 r., II UZ 52/99, z dnia 13 maja 1999 r. II UZ 52/99; wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 19 stycznia 2017 r. III AUa 303/16).

Przedmiotem zaskarżonej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych była waloryzacja przysługującej odwołującemu emerytury. Zgodnie z art. 88 ust. 1 - 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1251) emerytury i renty podlegają corocznie waloryzacji od dnia 1 marca. Waloryzacja polega na pomnożeniu kwoty świadczenia i podstawy jego wymiaru przez wskaźnik waloryzacji. Waloryzacji podlega kwota świadczenia i podstawa jego wymiaru w wysokości przysługującej ostatniego dnia lutego roku kalendarzowego, w którym przeprowadza się waloryzację. Jak wskazuje art. 89 ust. 1 - 3 i 6 tej samej ustawy wskaźnik waloryzacji to średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w poprzednim roku kalendarzowym zwiększony o co najmniej 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym. Wskaźnikiem cen towarów i usług konsumpcyjnych jest średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów albo średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, jeżeli jest on wyższy od wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów. Zwiększenie o co najmniej 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia jest przedmiotem corocznych negocjacji, w ramach Rady Dialogu (...), przeprowadzanych w czerwcu, w roku poprzedzającym waloryzację. Wskaźnik waloryzacji ogłasza minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego w drodze komunikatu, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski", biorąc pod uwagę wskazane wyżej wskaźniki i wysokość zwiększenia.

W ocenie Sądu Okręgowego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. prawidłowo dokonał waloryzacji przysługującego Z. J. świadczenia. Wysokość zwaloryzowanej emerytury została ustalona według obowiązujących przepisów prawa, na podstawie prawidłowego wskaźnika waloryzacji. Jak wynika bowiem z komunikatu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z 9 lutego 2023 r. w sprawie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2023 r. (M.P. z 2023 r., poz. 185) wskaźnik waloryzacji emerytur i rent w 2023 roku wynosi 114,8 % i taki też wskaźnik został zastosowany przez organ rentowy w zaskarżonej decyzji. Wskaźnik ten, stosownie do powołanych wyżej przepisów, został pomnożony przez kwotę świadczenia ustalonego na ostatni dzień 28 lutego 2023 roku, tj. 1.839,87 zł.

Zaznaczenia wymaga fakt, że ubezpieczony wnosząc odwołanie od decyzji organu rentowego właściwie nie kwestionował przyjętego przez organ rentowy sposobu waloryzacji, nie podniósł również żadnych merytorycznych zarzutów dotyczących zaskarżonej decyzji. Co więcej, ubezpieczony nie przedstawił żadnych okoliczności dających jakiekolwiek podstawy do przyjęcia, że organ rentowy dokonał waloryzacji emerytury w sposób nieprawidłowy. Uzasadnienie odwołania zawiera jedynie wskazania schorzeń i chorób, na które cierpi odwołujący oraz podkreślenie okoliczności, że przysługiwała mu wojskowa renta inwalidzka. Ponadto odwołujący załączył dokument wskazujący na jego doświadczenia życiowe oraz losy członków jego rodziny, jednakże ze względu na przedmiot zaskarżonej decyzji organu rentowego nie sposób uznać tych informacji za istotne. Tym samym odwołujący nie dostarczył w tej sprawie żadnych dokumentów zawierających podstawy do podważenia decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Okoliczności stanu zdrowia odwołującego, jego kariery zawodowej czy też posiadanych doświadczeń życiowych nie miały bowiem wpływu na zasadność skarżonej decyzji, której istota skupiała się na dokonaniu obliczenia waloryzacji świadczenia emerytalnego przysługującego odwołującemu.

Jednocześnie bez znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie pozostawał również fakt otrzymywania przez odwołującego renty inwalidy wojennego, natomiast istotne znaczenie miała jedynie kwestia wskaźnika waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne, który został prawidłowo i zgodnie z przytoczonymi powyżej przepisami prawa zastosowany przez organ rentowy. Decyzja ZUS była prawidłowa, wyliczenia w niej zawarte zostały w jasny sposób opisane i opierały się na wytycznych wynikających z przepisów prawa oraz przysługującej ubezpieczonemu emeryturze.

Biorąc zatem pod uwagę, że ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że organ rentowy prawidłowo dokonał waloryzacji pobieranej przez Z. J. emerytury, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji wyroku.