Sygn. akt VIII C 742/20
Dnia 26 lipca 2022 roku
Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: Asesor sądowy Justyna Stelmach
Protokolant: st. sekr. sąd. Ewa Ławniczak
po rozpoznaniu w dniu 5 lipca 2022 roku w Łodzi
na rozprawie
sprawy z powództwa J. J.
przeciwko (...) Spółce Akcyjnej V. (...) z siedzibą w W.
o zapłatę
1. zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 26.773,89 zł (dwadzieścia sześć tysięcy siedemset siedemdziesiąt trzy złote osiemdziesiąt dziewięć groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od następujących kwot:
a) od kwoty 11.019,39 zł (jedenaście tysięcy dziewiętnaście złotych trzydzieści dziewięć groszy) od dnia 18 maja 2020 roku do dnia zapłaty,
b) od kwoty 15.754,50 zł (piętnaście tysięcy siedemset pięćdziesiąt cztery złote pięćdziesiąt groszy) od dnia 23 kwietnia 2022 roku do dnia zapłaty;
2. oddala powództwo w pozostałej części;
3. zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 5.150,50 zł (pięć tysięcy sto pięćdziesiąt złotych pięćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;
4. obciąża stronę pozwaną obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego dla Łodzi - Widzewa w Łodzi kwoty 590 (pięćset dziewięćdziesiąt) złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych – opłaty od pisma zawierającego rozszerzenie powództwa;
5. zwraca ze Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego dla Łodzi - Widzewa w Łodzi na rzecz powódki kwotę 416,50 zł (czterysta szesnaście złotych pięćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu niewykorzystanej zaliczki.
Sygn. akt VIII C 742/20
W dniu 3 lipca 2020 roku powódka J. J. reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika w osobie adwokata, wytoczyła przeciwko pozwanemu (...) Spółce Akcyjnej V. (...) z siedzibą w W. powództwo o zapłatę kwoty 9.000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz 2.036,03 zł tytułem odszkodowania, która to kwota obejmowała 1.000 zł za koszty opieki osób trzecich, 817,23 zł tytułem zwrotu za koszty leczenia i 218,80 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdów, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od wskazanych kwot liczonymi od dnia 18 maja 2020 roku do dnia zapłaty. Ponadto wniosła o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu pełnomocnik powódki wskazał, że w dniu 25 stycznia 2020 roku powódka poślizgnęła się na oblodzonej powierzchni chodnika położonego w pobliżu ulicy (...) w Ł., w następstwie czego powódka doznała obrażeń ciała w postaci trójkostkowego złamania lewego podudzia z podwichnięciem stawu skokowo-goleniowego. W następstwie przedmiotowego urazu wykonano zabieg operacyjny otwartej repozycji wraz z zespoleniem złamania. Koszty leczenia farmakologicznego, konsultacji ortopedycznych oraz zakupu sprzętu medycznego wyniosły łącznie 817,23 zł, zaś łączny koszt dojazdów do placówek medycznych wyniósł 218,80 zł (190 km x 0,8358 zł/ km=158,80 zł + koszt transportu taksówką 60 zł).
Powódka w następstwie wypadku do chwili obecnej odczuwa szereg dolegliwości w postaci bólu, ograniczenia w ruchomości, drętwienia piszczeli i utrzymująca się opuchlizna, trudności z poruszaniem się, wystąpiły problemy natury psychicznej i emocjonalnej, lęk pourazowy, przerażenie frustracja, smutek i apatia. Na ciele powódki pojawiła się szpecąca blizna.
Z racji doznanego wypadku powódka wymagała pomocy osób trzecich przy czynnościach życia codziennego, takich jak mycie, toaleta, czy inne czynności samoobsługowe. W okresie od 25 stycznia do dnia 6 lutego 2020 roku powódka wymagała opieki osób trzecich przez 8 godzin dziennie, następnie w okresie przebywania przez powódkę w szpitalu przez 7 dni po 2 godziny dziennie, po wyjściu ze szpitala w okresie długiej i bolesnej rekonwalescencji w wymiarze 8 godzin dziennie przez okres do 10 kwietnia 2020 roku, zaś do końca kwietnia 2020 roku w wymiarze 4 godzin dziennie. Od maja 2020 roku powódka starała się być już samodzielna. Łącznie powódka wymagała pomocy przez 654 godziny, co daje koszty 15.499,80 zł (654 godz. x 23,70 zł), jednakże powódka dochodzi częściowej kwoty 1.000 zł.
Pełnomocnik powódki wskazał, że ubezpieczyciel w toku postępowania likwidacyjnego nie przyjął odpowiedzialności za szkodę i odmówił wypłaty świadczeń.
(pozew k. 4-8)
W odpowiedzi na pozew strona pozwana, reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu pozwany zakwestionował odpowiedzialność ubezpieczonego, gdyż powódka nie wykazała winy ubezpieczonego, a także okoliczności rzekomego zdarzenia z dnia 25 stycznia 2020 roku wskazując, że nie zostały przez powódkę udowodnione. Zdaniem pozwanego przedmiotowe zdarzenie należy rozpatrywać w kategorii nieszczęśliwego wypadku, nie zaś zawinionego działania lub zaniechania ubezpieczonego. Pełnomocnik pozwanego kwestionował również wysokość żądanego pozwem zadośćuczynienia i odszkodowania. Wskazał, że kwota roszczenia powódki z tytułu zadośćuczynienia jest wygórowana, nadto powódka nie wykazała, że wydatki poniesione przez nią na leczenie pozostają w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodzącym, ani by koszt badań lekarskich był wydatkiem celowym, wynikającym z niemożności wykonania zabiegów poprzez NFZ. Pełnomocnik pozwanego podniósł, że powódka wprawdzie wymagała pomocy osób trzecich, jednakże nie wykazała, że poniosła jakiekolwiek wydatki na opiekę sprawowaną przez osoby trzecie w jakiejkolwiek kwocie, nie wykazała też, że potrzebna jej była pomoc we wskazanym wymiarze. Pozwany zakwestionował również wysokość stawki za opieką w kwocie 23,70 zł/h.
(odpowiedź na pozew k. 69-72)
Na rozprawie w dniu 1 grudnia 2020 roku pełnomocnicy stron podtrzymali dotychczasowe stanowiska w sprawie.
(protokół rozprawy k. 105-109)
Pismem z dnia 31 marca 2022 roku pełnomocnik powódki rozszerzył powództwo, domagając się zasądzenia na jej rzecz od pozwanego kwoty 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia, 5.308,80 zł z tytułu opieki osób trzecich, 1.177,23 zł z tytułu kosztów leczenia oraz 304,05 zł tytułem kosztów dojazdów, wnosząc o zasądzenie kwoty rozszerzenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pisma pozwanemu do dnia zapłaty.
Pełnomocnik powódki wskazał, że zgodnie z opinią ortopedy powódka przez okres 12 tygodni wymagała pomocy osób trzecich- przez pierwsze 4 tygodnie w wymiarze 4 godzin dziennie, następnie przez okres 8 tygodni w wymiarze 2 godzin dziennie, przy czym przy rozszerzeniu powództwa przyjęto stawkę stosowaną przez (...) Komitet Pomocy (...) 23,70 zł. Pełnomocnik powódki poparł żądanie w zakresie zasądzenia na rzecz powódki kosztów prywatnej opieki medycznej.
(pismo k.176-179)
Do końca postępowania stanowiska stron nie uległy zmianie.
(protokół rozprawy z dnia 5 lipca 2022 r. k.194-194v.)
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 25 stycznia 2020 roku w sobotę około godziny 8 rano powódka wychodząc z klatki schodowej przy ul. (...) w Ł. poślizgnęła się i upadła, w następstwie czego doznała urazu lewej nogi.
Chodnik, na którym doszło do zdarzenia nie był zadbany. Był oblodzony i niczym nieposypany.
Firma zatrudniona przez administratora nieruchomości, na terenie której doszło do wypadku, w okresie zimowym codziennie sprawdza prognozy pogody na następny dzień i wtedy wydaje dyspozycję pracownikom co do czynności, jakie mają być nazajutrz podejmowane. Stan pogody i nawierzchni w okresie zimowym gospodarze sprawdzają przez 7 dni w tygodniu. W dacie zdarzenia firma nie otrzymała informacji ani zastrzeżeń od administratora spółdzielni co do stanu chodnika, zaś pracownik firmy w godzinach 5- 8 zakończył prace w miejscu zdarzenia. Po tym jak powódka uległa wypadkowi, w tym samym dniu około godziny 10- 11 odśnieżono i posypano chodnik w miejscu zdarzenia.
Bezpośrednio po wypadku mąż powódki i sąsiad pomogli się powódce podnieść, następnie powódka wraz z mężem udali się taksówką do szpitala, gdzie rozpoznano u powódki złamanie dwukostkowe goleni lewej bez przemieszczenia, założono jej gips, zalecono leczenie farmakologiczne i kontrolę w poradni ortopedycznej po 5-7 dniach,
Podczas wizyty w poradni okazało się , że niezbędny jest zabieg operacyjny otwartej repozycji wraz z zespoleniem złamania, który wykonano w Wojewódzkim Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. K. w Ł.. Powódce zalecono dalsze leczenie w poradni ortopedycznej, leczenie farmakologiczne oraz ćwiczenia bez obciążenia.
Powódka w następstwie wypadku poniosła następujące koszty leczenia i zakupu sprzętu medycznego: orteza- 55 zł, materiał opatrunkowy– 8,45 zł, neoparin- 8,40 zł, doreta- 5,15 zł, cyclo 3 fort- 21,99 zł, osteogenon-26,70 zł , konsultacje ortopedyczne w dniu 5 lutego 2020 roku – 197 zł, w dniu 20 lutego 2020 roku- 187,90 zł, w dniu 12 kwietnia 2020 roku – 200 zł, w dniu 27 kwietnia 2020 r. – 197 zł, w dniu 16 lipca 2020 roku- 160 zł oraz koszt zdjęcia RTG 83 zł. Poniosła również koszt dojazdów do placówek medycznych w łącznej wysokości 304,05 zł.
(zeznania świadka K. J. 00:06:57 w elektronicznym protokole rozprawy z dnia 1.12.2020 r. k. 105-109, zeznania świadka J. O. 00:48:15 w elektronicznym protokole rozprawy z dnia 1.12.2020 r. k. 105-109, zeznania świadka D. B. 00:57:30 w elektronicznym protokole rozprawy z dnia 1.12.2020 r. k. 105-109, zeznania świadka D. P. 01:17:05 w elektronicznym protokole rozprawy z dnia 1.12.2020 r. k. 105-109, dowód z przesłuchania powódki 00:03:05 w elektronicznym protokole rozprawy z dnia 5 lipca 2022 r. k. 194-194v. w zw. z 01:32:24 w elektronicznym protokole rozprawy z dnia 1.12.2020 r. k. 105-109, dokumentacja medyczna k. 32-39, k. 182-183, rachunki k. 40-41v., k.182-183, oświadczenie k. 49, k. 181)
Z ortopedycznego punktu widzenia na skutek przedmiotowego wypadku powódka doznała złamania kostek lewej goleni. Wysokość stałego uszczerbku w związku z przebytym złamaniem wynosi 8% pkt 162a zgodnie z treścią tabeli załącznika do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2022 roku.
Cierpienia fizyczne spowodowane złamaniem w obrębie stawu skokowego były znaczne w okresie pierwszych 3 tygodni po wypadku i wiązały się z bólem towarzyszącym złamaniu kości, obrzękiem pourazowym, zabiegiem operacyjnym. Po tym czasie dolegliwości te były umiarkowane i stopniowo zmniejszały się w okresie dalszych 3 tygodni. Do chwili obecnej utrzymują się u powódki dolegliwości bólowe w obrębie lewego stawu skokowego i stopy opisane powyżej.
W okresie pierwszych 4 tygodni po wypadku powódka wymagała dodatkowej pomocy w wymiarze 4 godzin dziennie w wykonywaniu podstawowych czynności życia codziennego: zakupy, gotowanie, sprzątanie i przez 2 godziny dziennie w okresie kolejnych 8 tygodni. Po tym czasie powódka w związku z przebytym wypadkiem pomocy już nie wymagała.
Powódka poniosła uzasadnione koszty leczenia w postaci zakupu ortezy- 55 zł, materiału opatrunkowego – 8,45 zł (5*1,69zł), neoparin- 8,40 zł (2x6,40 zł), doreta- 5,15 zł, cyclo 3 fort- 21,99 zł, osteogenon-36,70 zł.
W rokowaniach powódki na przyszłość należy uwzględnić możliwość pojawienia się zmian zwyrodnieniowych w stawie skokowym z uwagi na śródstawowy charakter złamania.
(opinia biegłego sądowego z zakresu ortopedii k. 122-125)
Powódka pismem z dnia 14 kwietnia 2020 roku, doręczonym w dniu 17 kwietnia 2020 roku zgłosiła szkodę domagając się zadośćuczynienia w wysokości 50.000 zł oraz odszkodowania w wysokości 10.000 zł. Postępowanie likwidacyjne było prowadzone pod nr (...).
Decyzją z dnia 1 czerwca 2020 roku pozwane towarzystwo odmówiło uznania roszczeń zgłoszonych w związku ze zdarzeniem z dnia 25 stycznia 2020 roku. W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż w dniu wypadku ubezpieczony prowadził czynności z zakresu zimowego utrzymania, które zostały wykonane prawidłowo. Innymi słowy powódka nie wykazała czynu zawinionego po stronie ubezpieczonego w stopniu pozwalającym na przyjęcie odpowiedzialności za szkodę.
(pismo k. 42-43, wydruk ze strony poczty polskiej k. 44, decyzja k.45-46)
W dacie zdarzenia J. J. miała 76 lat. W następstwie przedmiotowego zdarzenia i leczenia operacyjnego powódka nie mogła obciążać nogi do 4-6 tygodni, noga musiała być w pozycji poziomej. W tym okresie powódka potrzebowała opieki osób trzecich. We wszelkich czynnościach życia codziennego powódce pomagał mąż (mycie przygotowywanie posiłków). Po zdjęciu szwów powódka mogła poruszać się jedynie przy pomocy balkonika - okres ten trwał około 2-3 miesięcy. Na lewej nodze powódka nie mogła stąpać przez okres 2 miesięcy po wypadku. Z uwagi na odległe terminy oczekiwania na rehabilitację refundowaną w ramach NFZ, powódka skorzystała z zabiegów rehabilitacyjnych we własnym zakresie. Do powódki przychodził rehabilitant, który stosował odpowiednie ćwiczenia. Powódka zmuszona była również do zażywania leków przeciwbólowych i przeciwzakrzepowych. Przed wypadkiem powódka była osobą sprawną. Powódka do chwili obecnej odczuwa dolegliwości bólowe, wobec czego zmuszona jest zażywać przeciwbólowe leki. Na lewej nodze powódki na skutek przedmiotowego zdarzenia, unieruchomienia nogi w opatrunku gipsowym i przebytej operacji pozostały ciemne plamy i szpecąca blizna.
(zeznania świadka K. J. 00:06:57 w elektronicznym protokole rozprawy z dnia 1.12.2020 r. k. 105-109, zeznania świadka J. O. 00:48:15 w elektronicznym protokole rozprawy z dnia 1.12.2020 r. k. 105-109, dowód z przesłuchania powódki 00:03:05 w elektronicznym protokole rozprawy z dnia 5 lipca 2022 r. k. 194-194v. w zw. z 01:32:24 w elektronicznym protokole rozprawy z dnia 1.12.2020 r. k. 105-109 )
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów, w tym dowodów z dokumentacji medycznej, dowodu z przesłuchania stron ograniczonego w trybie art. 302 k.p.c. do przesłuchania powódki, zeznań świadków, a także opinii biegłego sądowego. Oceniając opinię biegłego, Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania zawartych w jej treści wniosków, opinia ta była bowiem rzetelna, jasna, logiczna oraz w sposób wyczerpujący objaśniające budzące wątpliwości kwestie. Wydając opinie biegły oparł się na zgromadzonym w aktach sprawy materiale dowodowym, w tym na dokumentacji medycznej powódki.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.
Zgodnie z art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie przy ubezpieczeniu majątkowym - określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku (§ 2).
Pozwane towarzystwo zakwestionowało w przedmiotowej sprawie zarówno sam fakt zajścia zdarzenia szkodzącego w czasie i okolicznościach podawanych przez powódkę, jak i podstawę swojej odpowiedzialności, stwierdzając brak winy zarządcy chodnika.
Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że powódka w dniu 25 stycznia 2020 roku około godziny 8 rano wychodząc z klatki schodowej poślizgnęła się na oblodzonym chodniku i upadła. W ocenie Sądu istnienie zdarzenia powodującego szkodę zostało dostatecznie przez stronę powodową udowodnione. O upadku powódki i o tym, że upadek ten został spowodowany poślizgnięciem się na oblodzonej powierzchni chodnika, świadczą zeznania świadków K. J. i J. O. oraz samej powódki, które wzajemnie ze sobą korelowały, nie budziły wątpliwości Sądu, co do ich zgodności z rzeczywistością. Również świadek D. P.- pracownik firmy sprzątającej zatrudnionej przez administratora spółdzielni, zeznał, że w godzinach 5-8 rano w dacie i miejscu zdarzenia nie wykonywał już pracy, wracając ponownie w miejsce zdarzenia około godziny 10-11, odśnieżając i posypując nawierzchnię, co świadczy o tym że w chwili zdarzenia chodnik nie był utrzymany w należytym stanie.
Stosownie do przepisu art. 415 k.c., kto z winy swojej wyrządził drugiemu szkodę zobowiązany jest do jej naprawienia. Przesłankami pozwalającymi na przyjęcie powyższej odpowiedzialności są: powstanie szkody, zdarzenie, z którym ustawa wiąże obowiązek odszkodowawczy oraz związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem a szkodą - tj. szkoda ma być zwykłym następstwem zdarzenia. Wina podmiotu odpowiedzialnego ma miejsce wówczas, gdy mamy kumulatywnie do czynienia z bezprawnym zachowaniem, złym zamiarem - w postaci świadomości lub chęci wyrządzenia szkody, bądź niedbalstwem - w postaci niedołożenia należytej staranności wymaganej w danych okolicznościach, przy jednoczesnym braku ustawowych okoliczności wyłączających winę. Zachowanie jest bezprawne, jeżeli pozostaje w sprzeczności z obowiązującym porządkiem prawnym, przez który należy rozumieć nie tylko obowiązujące ustawodawstwo, ale także obowiązujące w społeczeństwie zasady współżycia społecznego (por. wyrok SN z 26.03.2003, III CKN 1370/00). Wśród tych zasad mieści się dbałość o stan nawierzchni drogi publicznej. Stosownie bowiem do art. 19 ustawy z dnia 9 listopada 2017 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2222 z późn. zm.), organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi. Przepis art. 20 ustawy o drogach publicznych określa natomiast zadania zarządcy drogi, wymieniając w szczególności utrzymanie nawierzchni m.in. chodników. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2005 r. w sprawie III CK 317/05, zwrócono uwagę, iż wina nie jest okolicznością faktyczną, lecz kategorią oceny postępowania i o jej istnieniu lub braku można wnioskować tylko z odpowiednich faktów, a zarazem nie sposób racjonalnie założyć by stałe utrzymanie wszystkich odcinków dróg publicznych w stanie całkowitego bezpieczeństwa było technicznie możliwe. Określony przepisem art. 355 § 2 k.c. miernik postępowania, którego istota tkwi w zaniechaniu dołożenia wymaganej nim staranności, nie może być formułowany na poziomie obowiązków nie dających się realnie wyegzekwować, oderwanych od doświadczeń oraz nie uwzględniających reguł zawodowych i konkretnych okoliczności, a także - jak tego wymaga art. 355 § 2 k.c. - typu stosunków. W uzasadnieniu powołanego orzeczenia Sąd Najwyższy wskazał, iż „aprobuje, co do zasady wyrażony w orzecznictwie pogląd, że praca jednostki organizacyjnej sprawującej zarząd drogi powinna być tak zorganizowana, żeby miała ona możliwość odpowiednio szybkiego stwierdzenia wystąpienia na drodze zagrożenia bezpieczeństwa w ruchu i podjęcia działań zmierzających do usunięcia tego zagrożenia” (wyrok SN z dnia 26 marca 2003, Legalis nr 277208, wyrok SN z dnia 10 czerwca 2005, II CK 719/04, Legalis nr 246074). Ocena, zatem spełnienia wymagań należytej staranności sprowadza się do oceny, czy podmiot zobowiązany uczynił wszystko, co w danych okolicznościach faktycznych racjonalnie mógł uczynić, by zapobiec powstaniu szkody.
W rozpoznawanej sprawie, powódka upadła na chodniku, którego powierzchnia w miejscu upadku była oblodzona, a także nie została posypana piaskiem ani solą. Powszechną wiedzą było, że chodnik jest śliski i łatwo się na nim poślizgnąć. Zarządca drogi odpowiedzialny jest za jej bezpieczeństwo i zdatność do ruchu wobec osób trzecich. Biorąc pod uwagę powyższe Sąd uznał za zasadną odpowiedzialność pozwanego za skutki wypadku z dnia 25 tycznia 2020 roku.
Nie ulega wątpliwości, iż w następstwie przedmiotowego wypadku J. J. poniosła szkodę na osobie, zarówno o charakterze majątkowym, jak i niemajątkowym. Niniejszym pozwem powódka dochodziła m.in. zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w kwocie 9.000 zł, następnie rozszerzoną do 20.000 zł.
Ustalenie wysokości zadośćuczynienia powinno zostać dokonane z uwzględnieniem wszelkich okoliczności mających wpływ na rozmiar doznanej krzywdy oraz to, że zadośćuczynienie ma przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość winna przedstawiać jakąś odczuwalną wartość (por. wyrok SN z dnia 12 kwietnia 1972 r., II CR 57/72, OSNCP 1972, z. 10, poz. 183 oraz wyrok SN z dnia 24 czerwca 1965 r., I PR 203/65, OSPIKA 1966, poz. 92).
Pojęcie "sumy odpowiedniej" użyte w art. 445 § 1 k.c. w istocie ma charakter niedookreślony, niemniej jednak w judykaturze wskazane są kryteria, którymi należy się kierować przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić zapłaty symbolicznej, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Jednocześnie wysokość ta nie może być nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być "odpowiednia" w tym znaczeniu, że powinna być- przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego - utrzymana w rozsądnych granicach (postanowienie SN - Izba Pracy z 2004-02-18 II UK 329/03).
W orzecznictwie przyjmuje się, że powołany wyżej przepis może stanowić podstawę do żądania przez poszkodowanego pieniężnego zadośćuczynienia także w przypadku przemijających zaburzeń w funkcjonowaniu organizmu, jeżeli ich następstwem są cierpienia fizyczne i psychiczne poszkodowanego (por. wyrok SN z 19.11.2008, III CSK 171/08).
Ustalając wysokość należnego zadośćuczynienia, w rozpoznawanej sprawie Sąd wziął pod uwagę stopień doznanego trwałego uszczerbku (8%) na zdrowiu powódki, nasilenie jej cierpień fizycznych i psychicznych, a także niekorzystne zmiany w jej życiu i aktywności związane z wypadkiem. Powódka zmuszona była do polegania na pomocy innych osób przez dosyć długi (około 12 tygodni) okres czasu. Zmagała się też z bólem i obrzękiem złamanej nogi, oraz ograniczeniem ruchomości. Sąd miał na uwadze również fakt, iż do chwili obecnej złamana noga powódkę boli, nadto na skórze pozostaje blizna oraz ciemne plamy.
Sąd stwierdził, że należną powódce kwotą tytułem zadośćuczynienia jest 20.000 zł. Strona pozwana w toku postępowania likwidacyjnego odmówiła wypłaty zadośćuczynienia.
W rozpoznawanej sprawie powódka dochodziła również, po ostatecznym sprecyzowaniu powództwa, kwoty 5.308,80 zł tytułem zwrotu równowartości kosztów opieki i wyręki osób trzecich.
Podstawę prawną roszczenia powódki w tym zakresie stanowi przepis art. 444 § 1 k.c., zgodnie z którym w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Odszkodowanie obejmuje zatem wszelkie wydatki pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, których ocena, na podstawie okoliczności sprawy, należy do sądu. W orzecznictwie Sądu Najwyższego ogranicza się jednak rozmiary obowiązku pokrycia "wszelkich kosztów" wymaganiem, aby ich żądanie było konieczne i celowe (por. Wyrok SN z 9 stycznia 2008 r., II CSK 425/07, LEX nr 378025). Przepis art. 444 § 1 k.c. ujmuje szkodę w sposób możliwie szeroki, a więc poszkodowany może domagać się kompensaty wszelkich kosztów, w tym także: kosztów transportu, kosztów odwiedzin osób bliskich, kosztów szczególnego odżywiania i pielęgnacji w okresie rekonwalescencji, kosztów nabycia specjalistycznej aparatury rehabilitacyjnej, kosztów przyuczenia do wykonywania nowego zawodu (przez jednorazowe albo okresowe świadczenie), zwrotu utraconych zarobków.
Korzystanie z pomocy innej osoby i związane z tym koszty niewątpliwie stanowią koszty leczenia w rozumieniu art. 444 § 1 k.c. Legitymacja czynna żądania zwrotu tych kosztów przysługuje poszkodowanemu niezależnie od tego, kto sprawuje nad nim opiekę. Jednakże ewentualny rozmiar roszczenia przysługującego poszkodowanemu z tego tytułu nie może przekraczać wynagrodzenia osoby mającej odpowiednie kwalifikacje do wykonywania takiej opieki.
Zgodnie z opinią biegłego sądowego z zakresu ortopedii powódka wymagała pomocy innych osób w czynnościach życia codziennego w wymiarze przeciętnie 4 godziny dziennie przez okres 4 tygodni po wypadku, następnie w okresie kolejnych 8 tygodni w wymiarze 2 godziny dziennie.
Z załączonej do niniejszej sprawy przez pełnomocnika powódki do pozwu informacji (...) Komitetu Pomocy (...), wynika iż obowiązującą stawką tytułem jednej godziny za usługi opiekuńcze w okresie od 31 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku w dni powszednie, soboty, niedziele i święta wynosiła 23,70 zł. Sąd obliczył wysokość odszkodowania z uwzględnieniem podanej przez biegłego z zakresu ortopedii liczby dni i godzin, przez które powódka wymagała opieki osób trzecich. Sąd uwzględnił żądania powódki, aby zastosować szacunkową stawkę w wysokości 23,70 zł/h – stawka ta bowiem nie jest wygórowana i mająca odniesienie do aglomeracji (...).
Odszkodowanie za koszty opieki osób trzecich (art. 444 § 1 zd. 1 k.c.) zostało wyliczone w następujący sposób: (28 dni x 4 h x 23,70 zł) + (56 dni x 2 h x 23,70 zł) = 5.308,80 zł z tytułu opieki osób trzecich.
Sąd w całości przychylił się do roszczeń powódki co do kwoty 304,05 zł z tytułu kosztów dojazdów do placówek medycznych oraz do roszczeń z tytułu części poniesionych kosztów leczenia, tj. zakupu leków i środków medycznych w łącznej kwocie 1.160,59 zł (orteza- 55 zł, materiał opatrunkowy– 8,45 zł, neoparin- 8,40 zł, doreta- 5,15 zł, cyclo 3 fort- 21,99 zł, osteogenon-26,70 zł oraz wizyt lekarskich i badań, które to były niezbędne w celu zachowania prawidłowego toku leczenia (konsultacje w dniu 5 lutego 2020 roku – 197 zł, w dniu 20 lutego- 187,90 zł, w dniu 12 kwietnia 2020 roku – 200 zł, w dniu 27 kwietnia 2020 r. – 197 zł, w dniu 16 lipca 2020 roku- 160 zł oraz RTG 83 zł). Przedłożone przez powódkę faktury nie budziły żadnych wątpliwości Sądu.
Mając powyższe na uwadze powyższe Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki łączną kwotę 26.773,89 zł, oddalając powództwo w pozostałym zakresie.
O należnych od zasądzonej kwoty odsetkach za opóźnienie w spełnieniu świadczenia Sąd orzekł na podstawie art. 817 k.c., stosownie do którego ubezpieczyciel jest obowiązany spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od dnia zawiadomienia o wypadku, a gdyby wyjaśnienie w tym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno by spełnione w ciągu czternastu dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Zgodnie z art. 14 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 roku, Nr 124, poz. 1152 ze zm. – dalej jako "ustawa ubezpieczeniowa") zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie trzydziestu dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie, a w przypadku gdyby wyjaśnienie w tym terminie okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie czternastu dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie dziewięćdziesięciu dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego, przy czym w terminie trzydziestu dni zakład ubezpieczeń zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia ostatecznego stanowiska względem roszczeń uprawnionego, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania. W przedmiotowej sprawie szkoda została zgłoszona w dniu 17 kwietnia 2020 rok, wobec powyższego 30 dniowy termin na spełnienie świadczenia upłynął w dniu 17 maja 2020 roku, zaś odsetki należą się od dnia następnego. Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził odsetki od kwoty 11.019,39 zł od dnia 18 maja 2020 roku do dnia zapłaty, w zakresie zaś kwoty stanowiącej rozszerzenie powództwa w wysokości 15.754,50 zł Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia następnego po dniu otrzymania przez pozwanego pisma zawierającego rozszerzenie powództwa tj. od dnia 23 kwietnia 2022 roku do dnia zapłaty.
O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., zgodnie z którym Sąd może włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania. Na koszty procesu po stronie powodowej złożyły się koszty opłaty sądowej od pozwu- 750 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł, koszty zastępstwa procesowego w stawce minimalnej – 3.600 zł, wynagrodzenie biegłego w łącznej wysokości 783,50 zł, łącznie 5.150,50 zł, dlatego też Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.150,50 zł
O nieuiszczonych kosztach sądowych w stosunku do stron, w zakresie, w jakim strony te przegrały sprawę, Sąd orzekł natomiast na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w związku z art. 100 k.p.c. Na nieuiszczone koszty sądowe w niniejszej sprawie złożył się koszt nieuiszczonej opłaty sądowej od rozszerzonej części powództwa w wysokości 590 zł. Sąd nakazał pobrać wskazaną kwotę na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi od pozwanego, stosownie do wyniku przedmiotowej sprawy.
Na podstawie art. 84 ust. 2 w zw. z art. 80 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, nakazano zwrócić na rzecz powódki kwotę 416,50 zł tytułem niewykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego.
(...), dnia 16 sierpnia 2022 roku
Asesor sądowy Justyna Stelmach
1.Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć (...);
2. dzień 15 sierpnia 2022 r. – dzień ustawowo wolny od pracy.
(...), dnia 16 sierpnia 2022 roku
Asesor sądowy Justyna Stelmach