Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 1

Sygnatura akt

XII K 193/22

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

R. W. (1)

W okresie od dnia 14 listopada 2012 r. do dnia 18 maja 2013 r. w W., działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej jako Prezes Zarządu (...) S.A. doprowadził (...) S.A. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w postaci towarów o łącznej wartości 306 732,54 zł, których sprzedaż przez (...) S.A. na rzecz (...) S.A. została udokumentowana 95 fakturami:

w ten sposób, że wprowadził osoby działające w imieniu (...) S.A. w błąd co do zamiaru wywiązania się z obowiązku zapłaty za zamówiony towar udzielając spółce (...) S.A. zabezpieczeń spłaty wierzytelności wynikających z faktur w postaci dyspozycji skierowanej w dniu 15 listopada 2012 r. do (...) S.A. dotyczącej blokady środków pieniężnych wpływających na rachunek bankowy (...) S.A. o numerze (...) od (...) sp. z o.o. i przelewania tych kwot na rachunek bankowy (...) S.A. oraz w postaci umowy przelewu na rzecz (...) S.A. wierzytelności przysługujących (...) S.A. wobec (...) sp. z o.o. zawartej w dniu 25 stycznia 2013 r., w sytuacji gdy wobec zawarcia w dniu 3 marca 2011 r. umowy faktoringu ze spółką (...) S.A. w K. (uprzednio: (...) S.A. w K.) spółka (...) S.A. nie miała względem (...) sp. z o.o. żadnych wierzytelności oraz nie mogła otrzymać od (...) sp. z o.o. na rachunek bankowy prowadzony przez (...) żadnych środków pieniężnych.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Dnia 14.11.2012 r. (...) S.A. (sprzedawca) reprezentowana przez wiceprezesa zarządu P. K. oraz (...) S.A. (klient) reprezentowana przez prezesa zarządu R. W. (1) zawarły ze sobą umowę o współpracy, której celem było ustalenie zasad współpracy handlowej między nimi. (...) S.A. zobowiązała się do realizowania zaakceptowanych przez siebie zamówień klienta oraz do udzielania mu na jego żądanie posiadanych informacji o sprzedawanych produktach, natomiast (...) S.A. zobowiązała się do m.in. odbioru zamówionych produktów i uiszczenia zapłaty za nie. Ustalono, że w przypadku nieterminowych płatności sprzedawca ma prawo naliczyć klientowi odsetki karne w wysokości równej czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. Umowa zawarta została na czas nieokreślony. Współpraca między (...) S.A. a (...) S.A. miała polegać na tym, że (...) S.A. płaciła za towary spółce (...), a następnie sprzedawała je spółce (...); (...) S.A. następnie zbywała (...) sp. z o.o. (dalej: (...)). (...) S.A. pośredniczyła zatem w sprzedaży (...) spółki (...) do (...) poprzez (...) S.A.

W dniu 15.11.2012 r. wydano dyspozycję bankową zabezpieczającą transakcję sprzedaży. Wedle treści ww. dyspozycji celem zabezpieczenia płatności transakcji zakupu od (...) S.A. przez (...) S.A. spółka (...) S.A. złożyła dyspozycję blokady wpływających na rachunek spółki o numerze (...) środków pieniężnych do wysokości kwoty transakcji zabezpieczenia sprzedaży równej 1.500.000 zł pochodzących z zapłaty, jaka miała zostać dokonana na ww. rachunek przez (...); jednocześnie złożono dyspozycję natychmiastowego przelewu zablokowanych środków w ww. wysokości na rachunek spółki (...) S.A., tj. rachunek o numerze (...). Powyższa dyspozycja została potwierdzona przez pracowników (...) S.A. Rachunek bankowy o numerze (...), tj. rachunek (...) S.A., został otwarty w dniu 13.11.2012 r., a więc dwa dni przed wydaniem ww. dyspozycji bankowej. Na powyższy rachunek nigdy nie wpłynęły żadne środki od (...), a zatem dyspozycja nie została zrealizowana. Zabezpieczenie transakcji poprzez wydanie ww. dyspozycji bankowej okazało się zatem pozorne, z czego w chwili podpisywania umowy o współpracy (...) S.A. nie zdawała sobie sprawy.

(...) S.A. za towar kupowany od niej przez (...) S.A., m.in. routery, karty sieciowe, karty pamięci micro SD, pendrive, wystawiała faktury VAT wskazane w zarzucie. W ww. fakturach VAT jako sprzedawcę wskazano (...) S.A., jako nabywcę (...) S.A., zaś jako odbiorcę różne punkty sieci sklepów (...), podlegające pod (...).

R. W. (1) zobowiązał się do dostarczenia pokrzywdzonej oświadczenia (...) potwierdzenia, iż będzie przelewać wierzytelności wobec (...) S.A. na rachunek oskarżycielki posiłkowej. W związku z faktem, iż takie oświadczenie nie zostało dostarczone, zdecydowano się na zawarcie osobnej umowy regulującej tę kwestię. Dnia 25.01.2013 r. między (...) S.A. (cesjonariusz), (...) S.A. (cedent) reprezentowaną przez R. W. (1) a R. W. (1) jako osobą fizyczną (poręczyciel) zawarta została umowa przelewu wierzytelności na zabezpieczenie. Wedle ww. umowy (...) S.A. przysługiwały wierzytelności względem (...) S.A. z tytułu sprzedaży towarów. Ponadto, towary nabyte od (...) S.A. spółka (...) S.A. miała sprzedawać (...) i z tego tytułu (...) S.A. miały przysługiwać wierzytelności względem (...). (...) S.A. zobowiązała się zatem do przelania na (...) S.A. wszelkich wierzytelności, jakie przysługiwały jej przed i po podpisaniu umowy względem (...), celem zabezpieczenia zapłaty wierzytelności. Nadto, (...) S.A. zobowiązała się do dostarczenia (...) S.A. oświadczenia (...) o wyrażeniu zgody na przelew ww. wierzytelności przysługujących cedentowi, w terminie do dnia 31.01.2013 r. R. W. (1) poręczył także za dokonanie spłaty ew. zadłużenia – wystawił weksel in blanco. Ww. oświadczenie nigdy nie zostało oskarżycielce posiłkowej dostarczone, mimo zapewnień R. W. (1), że oświadczenie czeka tylko na podpis członka zarządu, a nawet że już jest gotowe (k. 130 t. I, k. 135 t. I). Tymczasem do oskarżycielki posiłkowej z cesji wierzytelności nie dotarły żadne wpłaty, dług stopniowo się powiększał. Oskarżony był odbierany przez przedstawicieli (...) S.A. jako osoba elokwentna, przekonująco uzasadniająca swoje racje, potrafiąca wytłumaczyć wszelkie opóźnienia w płatnościach; z tego powodu oskarżycielka posiłkowa zdecydowała się po wykryciu opóźnień początkowo nie zrywać współpracy z oskarżonym, lecz przez pewien czas wierzyła w jego tłumaczenia.

Jak się jednakże okazało – a o której to okoliczności nie wiedziała (...) S.A. w chwili podpisywania ww. umów, w tym umowy o współpracy – w dniu 03.03.2011 r. (...) S.A. (faktorant) zawarł z (...) S.A. (faktor) umowę faktoringu nr (...), zgodnie z którą faktor nabywać miał niewymagalne wierzytelności pieniężne przysługujące (...) S.A. w stosunku do (...) (odbiorcy). (...) S.A. zobowiązała się potwierdzać przelew wierzytelności na faktora w stosunku do odbiorcy oraz do zapłacenia faktorowi wynagrodzenia z tytułu świadczonej usługi. Faktor zobowiązał się do przelania należności faktoranta na rachunek bankowy faktoranta prowadzony w (...) w Ł. nr (...). Odbiorca z kolei miał regulować zobowiązania wynikłe ze współpracy z (...) S.A. na rachunek faktora, tj. rachunek o numerze (...). (...) wyraziła zgodę na dokonanie przelewu wierzytelności wynikających w ww. umowy, zobowiązując się do regulowania płatności na rachunek faktora. W dniu 26.10.2011 r. strony zawarły aneks do ww. umowy. Ponadto, R. W. (1) współpracował z (...) S.A. w zakresie usługi faktoringu już co najmniej od 08.12.2009 r. odnośnie (...) sp. z o.o. (poprzedniczki (...) S.A.) i od 22.02.2011 r. odnośnie (...) S.A.

Jak potwierdziła (...), od grudnia 2009 r. wszystkie wierzytelności wobec (...) sp. z o.o. oraz (...) S.A. przelewane były na konto faktora, tj. Grupy (...) S.A. (...) nigdy nie przelewała wierzytelności wobec (...) S.A. na konto (...) S.A.; nigdy też nie przekazano zgody (...) na dokonanie przelewu wierzytelności przysługujących (...) S.A. do (...) S.A. Nie ulega wątpliwości, iż gdyby oskarżycielka posiłkowa wiedziała o tym, że (...) S.A. podpisała już umowę faktoringu, a zatem (...) S.A. mogłoby uzyskać zapłatę dopiero po rozwiązaniu lub zmianie umowy z faktorem, nie podjęłaby współpracy z (...) S.A. Podjęcie takiej współpracy przy tak wysokim ryzyku braku uzyskania zapłaty lub tak dalekim jego odroczeniu w czasie (także ze względu na mogące się w międzyczasie pojawić niesprzyjające okoliczności, na które strony nie miały wpływu) niewątpliwie byłoby nielogiczne z punktu widzenia profesjonalnego uczestnika obrotu gospodarczego.

Wskazać też należy, iż rachunek bankowy (...) S.A. nr (...) prowadzony przez (...) w Ł. założony został w dniu 27.10.2010 r., a wypowiedziany przez bank w dniu 28.09.2012 r. Na rachunku w mocy pozostawały zajęcia naczelnika Urzędu Skarbowego (...)oraz Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Legionowie. (...) S.A. w czasie współpracy z (...) S.A. nie wiedziała o tak poważnych problemach finansowych ww. spółki. (...) S.A. początkowo sądziła, że współpraca z (...) S.A. będzie opłacalna, jako że (...) S.A. była jednym z dostawców (...) posiadającą sklepy na terenie całej Polski, a wejście poszczególnych spółek na listę dostawców (...) było bardzo utrudnione i wiązało się z dużymi kosztami finansowymi.

W dniu 16 maja 2013 r. Sąd Okręgowy w Warszawie, sygn. akt XXV Nc 143/13, wydał nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym. Nakazano pozwanym (...) S.A. oraz R. W. (1), aby zapłacili solidarnie powódce (...) S.A. kwotę 145.812,48 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 23.04.2013 r. do dnia zapłaty według norm przepisanych oraz koszty procesu w kwocie 5423 zł, w tym koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3600 zł w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu. Egzekucja wobec (...) S.A. okazała się bezskuteczna.

(...) S.A. nie toczyło się postępowanie upadłościowe ani naprawcze, nie składano sprawozdań finansowych za lata 2012-2014. Spółka posiadała zaległości także wobec księgowych, co skutkowało kilkukrotnym wypowiadaniem pełnomocnictwa spółce przez księgowe; (...) S.A. w okresie popełnienia przestępstwa miała zatem duże problemy finansowe, o których nie informowała kontrahentów.

Faktury VAT

k. 7-26 t. I

Dyspozycja bankowa z dnia 15.11.2012 r.

k. 27-28 t. I

Umowa o współpracy z dnia 14.11.2012 r.

k. 29 t. I

Umowa przelewu wierzytelności na zabezpieczenie z dnia 25.01.2013 r.

k. 30 t. I

Umowa faktoringu z dnia 03.03.2011 r.

k. 153-166 t. I

Aneks do umowy faktoringu z dnia 26.10.2011 r.

k. 167-168 t. I, k. 32 t. I

Porozumienie do umów faktoringu z dnia 03.03.2011 r.

k. 169-170 t. I

Zgoda na dokonanie przelewu wierzytelności z dnia 03.03.2011 r.

k. 171-173 t. I, k. 34 t. I, k. 143-145 t. I

Nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z dnia 16.05.2013 r.

k. 35 t. I

Zeznania W. W. z załącznikiem

k. 44-46 t. I, k. 131-134 t. I, k. 635v-636 t. IV

Zeznania R. M.

k. 56-57 t. I, k. 639 t. IV

Akta rejestrowe (...) S.A.

k. 65-90 t. I

Zeznania J. Ł.

k. 98 t. I, k. 136 t. I, k. 639 t. IV

Zeznania P. K.

k. 101-102 t. I, k. 135 t. I, k. 411-413 t. III, k. 636v-637 t. IV

Pismo (...) z dnia 30.12.2014 r.

k. 108 t. I

Pismo od (...) S.A. i dane bankowe (...) S.A.

k. 111-112 t. I

Zeznania M. S. z załącznikami

k. 128-130 t. I, k. 638 t. IV

Informacje z Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie z 10.03.2015 r. i 17.03.2015 r.

k. 146-147 t. I

Zeznania A. S.

k. 151-152 t. I, k. 638 t. IV

(...) S.A.

k. 178-179 t. I

(...) S.A.

k. 187-199 t. I

Odpowiedź (...) w Ł. z dnia 26.06.2015 r.

k. 204 t. II

Dokumentacja z Urzędu Skarbowego (...)

k. 232-247 t. II

Zeznania A. K. (częściowo)

k. 276-279 t. II, k. 671v-672 t. IV

Zeznania W. K.

k. 283-285 t. II, k. 647-648 t. IV

Zeznania G. W. z załącznikiem

k. 291-292 t. II

Zeznania I. G.

k. 389-390 t. II, k. 646v t. IV

Zeznania E. S. z załącznikami

k. 394-405 t. II-III, k. 646v-647 t. IV

Pismo z dnia 10.12.2018 r. z załącznikiem

k. 451-452 t. III

Wyjaśnienia R. W. (1) (częściowo)

k. 469 t. III, k. 521-524 t. III, k. 633-635 t. IV

Zeznania M. G. (2)

k. 672 t. IV

Zeznania J. A.

k. 685-685v t. IV

Fakty uznane za nieudowodnione

BRAK

OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1.

Wyjaśnie-nia R. W. (2)-skiego (częścio-wo)

Na uznanie za wiarygodne zasługują te wyjaśnienia oskarżonego, w których przyznaje, że (...) S.A. podpisała umowę faktoringową z (...) S.A. Oskarżony w sposób wiarygodny opisał okoliczność zaistnienia problemów finansowych (...) S.A. wynikających z zaległych zobowiązań i koniecznością opłacenia opłat półkowych jednorazowo, a nie ratalnie, jak również niektóre okoliczności związane z poszukiwaniem nowego inwestora ( (...) S.A.) – zaangażowania się w to G. W. i W. K.. Wyjaśnienia oskarżonego w zakresie podanym powyżej znajdują odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym.

1.1.1.

Zeznania W. W.

Zeznania te są spontaniczne, logiczne. Korespondują z treścią umowy pomiędzy (...) S.A. a (...) S.A., w której nie ma mowy o początkowym nieprzelewaniu środków należnych (...) z tytułu zapłaty za dostarczany towar. Oskarżony jako przedstawiciel (...) zadbałby o zamieszczenie takiego postanowienia w umowie, gdyby ustalenia pomiędzy stronami były zgodne z treścią jego wyjaśnień a sprzeczne z zeznaniami W. W.. Świadek rzeczowo wyjaśnił, dlaczego przy pojawieniu się pierwszych problemów nie zerwano współpracy z (...). Wskazać należy, że (...) był i jest dużym podmiotem, wiele osób zajmowało się każdą transakcją. W. W. nie śledził wszystkiego na bieżąco i osobiście, co uzasadnia opóźnienie w reakcji, do którego nie doszłoby, gdyby współpracą zajmowała się jedna osoba.

Z zeznań W. W. niezbicie wynika oszukańcze zachowanie R. W. (1), który twierdził, że już „miał w ręku” dokument umożliwiający przelewy bezpośrednio od (...) na konto (...), ale miał wypadek i nie dojechał. Taki dokument nie mógłby istnieć, bo byłby sprzeczny z treścią wiążącej (...) umowy faktoringowej.

1.1.1.

Zeznania J. Ł.

Świadek ta ma mniejszą wiedzę od W. W., mniej pamięta, ale uwiarygadnia zeznania tego pierwszego świadka. Szczegóły wynikające z jej zeznań złożonych w śledztwie pochodzą z dokumentacji, którą świadek szczegółowo przeanalizowała. Korespondują one z pozostałym materiałem dowodowym uznanym przez sąd za wiarygodny.

1.1.1.

Zeznania M. B.

Jest to kolejna świadek wiarygodnie potwierdzająca wersję przedstawioną przez W. W.. Ona również podkreśliła nieuczciwą postawę oskarżonego, zwodzącego przedstawicieli pokrzywdzonej spółki.

1.1.1.

Zeznania P. K.

Zeznania tego świadka są wiarygodne. Nie sposób uznać ostatniego zdania z zeznań świadka ze śledztwa „słyszałem, że była jakaś umowa faktoringowa związana z firmą (...), ale nie znam szczegółów” (k. 102) jako potwierdzenia, że spółka (...) wiedziała o treści umowy wiążącej (...) z (...) S.A. w chwili nawiązywania współpracy z (...). Z treści tego zdania wynika bowiem jedynie, że świadek coś słyszał o umowie faktoringowej, ale nie wynika, w którym momencie tę wiedzę posiadł. W toku przesłuchania przed sądem świadek doprecyzował, że informacje o istniejącej umowie faktoringowej pojawiły się już po rozpoczęciu procesu windykacji zaległych należności za towar (k. 637-637v).

Z zeznań tego świadka wynika, że wszystkie pieniądze od (...) miały wpływać na konto (...) bez przelewania prowizji dla (...) i nic nie wspomniał o przelewach na rzecz jakiegokolwiek innego podmiotu.

1.1.1.

Zeznania A. K. (częścio-wo)

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka w całości oprócz fragmentów, o których mowa w punkcie 2.2. niniejszego uzasadnienia. W pozostałej części zeznania świadka są logiczne, spójne i korespondują z zebranym w sprawie materiałem dowodowym.

1.1.1.

Zeznania pozosta-łych świadków wymie-nionych w 1.1.

Sąd ocenił zeznania świadków jako wiarygodne, gdyż są one rzeczowe, konkretne, wewnętrznie i wzajemnie niesprzeczne, jak również znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym ujawnionym w toku postępowania, na podstawie którego sąd ustalił stan faktyczny w sprawie.

1.1.1.

Dokume-ntacja wymie-niona w 1.1.

Na uznanie za wiarygodne co do ich treści, formy oraz legalności sporządzenia zasługują dowody z ujawnionych w sprawie dokumentów, m.in. faktur VAT, umów, nakazu zapłaty. Dokumenty zostały sporządzone zgodnie z przepisami prawa. Ich treść nie budziła wątpliwości ani stron, ani sądu.

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.1.1.

Pisma (...) sp. z o.o. i (...)S.A. k. 437 t. III, k. 662 t. IV

Dowody nie mają znaczenia dla ustalenia faktów, jako że (...)sp. z o.o. oraz (...) S.A. nie dysponowały odpowiednimi danymi, aby odpowiedzieć na zapytanie.

1.1.1.

Zeznania A. J. k. 671v t. IV

Dowód należało uznać za niemający znaczenia dla ustalenia faktów, jako że świadek z powodu upływu czasu nie pamięta żadnych okoliczności mogących mieć znaczenie dla sprawy.

1.1.1.

Zeznania W. O. k. 672v-673 t. IV

Dowód należało uznać za niemający znaczenia dla ustalenia faktów, jako że świadek z powodu upływu czasu nie pamięta żadnych okoliczności mogących mieć znaczenie dla sprawy, żadnych szczegółów cennych dla rozstrzygnięcia sprawy.

1.1.1.

Zeznania M. T. k. 685v-686 t. IV

Dowód należało uznać za niemający znaczenia dla ustalenia faktów, jako że świadek z powodu upływu czasu nie pamięta żadnych okoliczności mogących mieć znaczenie dla sprawy, żadnych szczegółów cennych dla rozstrzygnięcia sprawy.

1.1.1.

Korespondencja z (...) k. 687 t. IV

Sąd uznał, że niniejszy dowód nie ma znaczenia dla ustalenia faktów w sprawie, jako że spółka (...) nie znalazła w swoich archiwach żadnej dokumentacji mogącej mieć znaczenie dla niniejszego postępowania.

1.1.1.

Wyjaśnienia R. W. (1) (częściowo) k. 469 t. III, k. 521-524 t. III, k. 633-635 t. IV

Za niewiarygodne uznać należy wyjaśnienia oskarżonego, wedle których (...) S.A. od początku wiedziała o podpisaniu umowy faktoringowej przez (...) S.A. (...) S.A. z siedzibą w K. (w której miejsce później weszła (...) S.A. z siedzibą w K.), a także o zobowiązaniach wynikających z tej umowy. Oskarżony wskazał, że potencjalny inwestor ( (...) S.A.) musiał zaakceptować konieczność spłacenia w pierwszej kolejności spółki faktoringowej, a dopiero w dalszej kolejności osiągać zyski z umowy; ponadto, wskazał, że oskarżycielka posiłkowa posiadała wiedzę, że środki przekazywane będą w pierwszej kolejności nie na rachunek wskazany w dyspozycji bankowej (...), lecz do faktora, a umowa cesji wierzytelności została przez (...) S.A. sporządzona na podstawie umowy faktoringowej z (...) S.A. Zgodnie z twierdzeniem oskarżonego pokrzywdzona spółka znalazła się w posiadaniu umowy faktoringowej z (...) S.A. na skutek celowego przekazania jej (...) celem sporządzenia podobnej umowy, tylko z udziałem (...). Takie wyjaśnienia nie znajdują odzwierciedlenia w pozostałym materiale dowodowym, nie można ich też uznać za wiarygodne z punktu widzenia profesjonalnych podmiotów gospodarczych. W ocenie sądu wyjaśnienia te stanowią realizowaną przez oskarżonego linię obrony, mającą na celu zniwelowanie odpowiedzialności prawnokarnej. Twierdzenia o przekazaniu umowy faktoringowej jako wzoru należy uznać za infantylne, całkowicie niewiarygodne, nielogiczne w świetle doświadczenia gospodarczego (...), sprzeczne ze spontanicznymi zeznaniami W. W., a przede wszystkim sprzeczne z brzemieniem zawartej miedzy (...) a (...) umowy, z której absolutnie nie wynikały okoliczności dotyczące innego podmiotu mającego ostatecznie uzyskiwać cenę za zakupiony towar.

1.1.1.

Zeznania A. K. (częściowo) k. 276-279 t. II, k. 671v-672 t. IV

Sąd uznał za niewiarygodne zeznania świadka w zakresie, w jakim twierdzi, że (...) S.A. wiedziała o trudnej sytuacji finansowej (...) S.A. z korespondencji mailowej, jako że z akt sprawy w żaden sposób nie wypływa potwierdzenie takiej okoliczności. Wskazana korespondencja mailowa nie została odnaleziona, a zatem nie można potwierdzić jej istnienia. Ponadto, świadek wskazał, że (...) S.A. wiedziała o istnieniu umowy faktoringowej między (...) S.A. a (...) S.A. Wskazał też, że osobą reprezentującą (...) S.A. w rozmowach z (...) S.A. dotyczących problemów finansowych spółki był W. K.. Z powyższego wynika, że przeświadczenie świadka o tym, że (...) S.A. wiedziało o umowie faktoringowej, było błędne i wynikało z pomyłki – W. K. nie jest bowiem pracownikiem (...) S.A.

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

1.3.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I

R. W. (1)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Przestępstwo oszustwa z art. 286 § 1 k.k. polega na doprowadzeniu innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem za pomocą wprowadzenia w błąd lub wyzyskania błędu innej osoby lub na wykorzystaniu jej niezdolności do należytego pojmowania podejmowanych działań. W przypadku oszustwa dyspozycja majątkowa na rzecz sprawcy ma charakter dobrowolny, w chwili jej dokonania osoba dysponująca mieniem na rzecz sprawcy nie ma jeszcze świadomości niekorzystnego charakteru rozporządzenia. Oszustwo może być popełnione tylko umyślnie, ponadto jest ono przestępstwem kierunkowym znamiennym celem, którego treścią jest osiągnięcie korzyści majątkowej. Zachowanie sprawcy musi być od początku ukierunkowane na ów cel, działanie podejmowane jest z zamiarem bezpośrednim. Błąd, w który wprowadził sprawca ofiarę, może polegać na fałszywym wyobrażeniu istnienia pewnych okoliczności, które w rzeczywistości nie występują. Przypisując sprawcy popełnienie przestępstwa określonego w art. 286 § 1 k.k. konieczne jest wykazanie, że obejmował on swoją świadomością i zamiarem bezpośrednim nie tylko to, że wprowadza w błąd inną osobę, ale także i to, że doprowadza ją w ten sposób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem – i jednocześnie chce wypełnienia tych znamion.

Jak wskazał Sąd Najwyższy z wyroku z dnia 02.10.2015 r. (sygn. akt III KK 148/15), „Dla przestępstwa oszustwa (...) wystarczające jest ustalenie, że pokrzywdzony nie zawarłby umowy, gdyby wiedział o okolicznościach, które były przedmiotem wprowadzenia go w błąd przez sprawcę. Do wprowadzenia w błąd skutkującego niekorzystnym rozporządzeniem mieniem wystarczające jest więc wywołanie błędnego wyobrażenia o okolicznościach decydujących o rozporządzeniu lub sposobie rozporządzenia”. Chodzi zatem o to, że pokrzywdzony nie zawarłby takiej umowy, gdyby wiedział o tych okolicznościach, które zostały przez sprawcę przedstawione w sposób nierzetelny lub wręcz kłamliwie (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 24.11.2021 r., sygn. akt II AKa 133/21). Przy ocenie zamiaru sprawcy oszustwa należy brać pod uwagę „okoliczności, na podstawie których można byłoby wyprowadzić wnioski dotyczące realności wypełnienia obietnic złożonych przez sprawcę (zobowiązań) osobie rozporządzającej mieniem, a w szczególności: jego możliwości finansowych, skalę zobowiązań, czy długotrwałe trudności w wykonywaniu bieżących zobowiązań” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 20.11.2018 r., sygn. akt II AKa 343/18).

Art. 294 § 1 k.k. zaostrza natomiast karalność wymienionych w nim przestępstw, jeżeli przedmiotem czynu jest mienie znacznej wartości, tj. gdy jego wartość przekracza w czasie popełnienia czynu zabronionego 200.000 złotych (art. 115 § 5 k.k.).

Zgodnie z art. 12 § 1 k.k. dwa lub więcej zachowań, podjętych w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, uważa się za jeden czyn zabroniony; jeżeli przedmiotem zamachu jest dobro osobiste, warunkiem uznania wielości zachowań za jeden czyn zabroniony jest tożsamość pokrzywdzonego.

Odnosząc powyższe uregulowania prawne do realiów niniejszego postępowania, wskazać należy, że w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie budzi wątpliwości fakt, że R. W. (1) swym zachowaniem zrealizował wszystkie znamiona przestępstwa stypizowanego w art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k.

O zamiarze wprowadzenia oskarżycielki posiłkowej w błąd przez oskarżonego świadczy przede wszystkim fakt, że R. W. (1) w momencie zawierania z (...) S.A. umów doskonale zdawał sobie sprawę ze swojej sytuacji finansowej, z tego, że wywiązanie się z zobowiązań wobec (...) S.A. jest niemożliwe. Oskarżony zgodził się na obwarowanie umowy o współpracy między (...) S.A. a (...) S.A. zabezpieczeniami w postaci dyspozycji bankowej oraz umowy cesji wierzytelności. Tymczasem, jak się po pewnym czasie okazało, zabezpieczenia te były pozorne. Transakcje z (...) S.A. nie zostały w istocie zabezpieczone w żaden sposób, mimo zapewnień oskarżonego. Odnośnie dyspozycji bankowej w (...), wspomnieć należy, iż dotyczyła ona wpływających na rachunek spółki (...) o numerze (...) środków pieniężnych do wysokości kwoty transakcji zabezpieczenia sprzedaży równej 1.500.000 zł pochodzących z zapłaty, jaka miała zostać dokonana na ww. rachunek przez (...). Jednocześnie złożono dyspozycję natychmiastowego przelewu zablokowanych środków w ww. wysokości na rachunek spółki (...) S.A., tj. rachunek o numerze (...). Jak się jednakże okazało, dyspozycja nie mogła zostać zrealizowana, ponieważ (...) w rzeczywistości i zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami z (...) S.A. przekazywała środki na zupełnie inny rachunek bankowy niż wskazany przez R. W. (1) w ww. dyspozycji. (...) S.A. nie zdawała sobie z tych okoliczności sprawy, zatem została wprowadzona w błąd co do zamiaru wywiązania się przez (...) S.A. (reprezentowaną przez R. W. (1)) z zaciągniętych zobowiązań, jako że udzielone zabezpieczenie w postaci dyspozycji bankowej było pozorne.

Kolejne zabezpieczenie transakcji miała stanowić umowa przelewu wierzytelności na zabezpieczenie. Także to zabezpieczenie okazało się jednak pozorne, z czego w chwili podpisywania umowy oskarżycielka posiłkowa nie zdawała sobie sprawy. (...) S.A. zobowiązała się do przelania na (...) S.A. wszelkich wierzytelności, jakie przysługiwały jej przed i po podpisaniu umowy względem (...), jednakże takie działanie okazało się niemożliwe, niewykonalne, o czym niewątpliwie wiedział R. W. (1) w chwili podpisywania umowy. Jak się bowiem okazało, wszelkie środki, jakie (...) S.A. otrzymała od (...), były zgodnie z zawartą uprzednio umową faktoringową przelewane na rachunek (...) S.A. – a nie na rachunek (...) S.A. Oskarżycielka posiłkowa nie wiedziała natomiast – wbrew twierdzeniu oskarżonego – o okoliczności zawarcia przez (...) S.A. umowy faktoringowej. Oskarżony zataił przed (...) S.A. okoliczność zawarcia takiej umowy, uniemożliwiającej cesję wierzytelności na rzecz oskarżycielki posiłkowej, wprowadzając tym samym (...) S.A. w błąd co do zamiaru wywiązania się z zaciągniętych zobowiązań, udzielając przedmiotowego zabezpieczenia. Warto przy tym zaznaczyć, iż oskarżony nigdy nie dostarczył oskarżycielce posiłkowej potwierdzenia od (...), że zgadza się na taką cesję wierzytelności, mimo wielkokrotnych zapewnień, że takie potwierdzenie zostanie lub zostało udzielone. Wobec upływu czasu nie można stwierdzić, czy taka umowa wpłynęła do (...), pewne jest jednakże, iż to w interesie oskarżonego leżało, aby dopilnować udzielenia takiego potwierdzenia przez (...) zobowiązał się do tego w umowie przelewu wierzytelności na zabezpieczenie. Ponadto, (...) S.A. nie została w należyty sposób poinformowana o problemach finansowych (...) S.A. (...) S.A. rozporządziła niewątpliwie niekorzystnie mieniem o wartości wyższej niż 200.000 zł.

Sąd dokonał następujących zmian w zakresie czynu zarzucanego oskarżonemu: w opisie czynu słowa „których sprzedaż przez (...) S.A. na rzecz (...) S.A. została udokumentowana następującymi fakturami” zastępuje słowami „których sprzedaż przez (...) S.A. na rzecz (...) S.A. została udokumentowana następującymi fakturami”, jako że w przedstawionych fakturach jako sprzedawcę wskazano (...) S.A., jako nabywcę (...) S.A., zaś jako odbiorcę różne punkty sieci sklepów (...) i S., podlegające pod (...).

☐

1.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

1.4.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

1.5.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

1.6.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

R. W. (1)

1

Wymierzając oskarżonemu R. W. (1) karę, sąd kierował się zasadami określonymi w rozdziale VI kodeksu karnego, w szczególności art. 53 k.k. Sąd wnikliwie analizował zarówno elementy przedmiotowe, jak i podmiotowe czynu z troską, aby wymiar kary spełnił poczucie społecznej sprawiedliwości kary, był adekwatny do stopnia winy i osiągnął swe cele zapobiegawcze i wychowawcze.

Z okoliczności wpływających obciążająco na wymiar kary sąd uwzględnił znaczny stopień winy, jak i znaczny stopień społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonego. Oskarżony miał pełną świadomość swojego przestępnego działania; w momencie popełnienia czynu zabronionego miał niczym niezakłóconą możliwość podjęcia decyzji i zachowania się zgodnie z prawem. Nie zaszła żadna z okoliczności wyłączających winę czy też bezprawność czynu.

Wymierzając oskarżonemu karę 2 lat pozbawienia wolności, sąd miał na uwadze przede wszystkim, aby orzeczona kara była adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynu. Jednocześnie sąd miał na względzie właściwości i warunki osobiste oskarżonego. Stopień winy oskarżonego jest niewątpliwie wysoki.

Wymierzona kara jest zdaniem sądu adekwatna do stopnia zawinienia i szkodliwości społecznej czynu oraz spełni cele prewencji ogólnej i szczególnej, jak również potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

R. W. (1)

2

Sąd na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym 18 maja 2013 roku – wobec dotychczasowej niekaralności oskarżonego - warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres 4 lat próby. Wymiar kary łącznej pozbawienia wolności orzeczonej wobec R. W. (1) nie przekracza 2 lat, w ocenie sądu kara z warunkowym zawieszeniem jej wykonania spełni swoje cele, zapobiegnie powrotowi do przestępstwa. Wymierzona kara jest zdaniem sądu adekwatna do stopnia zawinienia i szkodliwości społecznej czynu oraz spełni cele prewencji ogólnej i szczególnej, jak również potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. W ocenie sądu tak ukształtowana kara będzie stanowić odpowiednią, adekwatną represję wobec oskarżonego. Da też oskarżycielce posiłkowej szansę odzyskania chociaż części należnych jej środków.

Jeśli oskarżony nie naprawi szkody zgodnie z treścią wyroku, odbędzie orzeczoną karę 2 lat pozbawienia wolności.

R. W. (1)

3

Na podstawie art. 46 § 1 k.k. sąd orzekł w stosunku do oskarżonego obowiązek naprawienia części szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłacenie przez R. W. (1) na rzecz (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 160.920,06 zł. Obowiązek ten ma na celu zaspokojenie oskarżycielki posiłkowej poprzez doprowadzenie do przywrócenia stanu majątkowego odpowiadającego temu, który miał miejsce przed popełnieniem czynu przestępnego przez R. W. (1). Sąd ustalił kwotę naprawienia szkody po uwzględnieniu faktu, iż w postępowaniu cywilnym nakazem zapłaty zasądzono już m.in. od R. W. (1) na rzecz (...) S.A. kwotę 145.812,48 zł z odsetkami ustawowymi. Nakładając na oskarżonego obowiązek naprawienia szkody, sąd miał na względzie, iż omawiany środek jest instrumentem realizującym przede wszystkim funkcję kompensacyjną prawa karnego, zgodnie z którą zadaniem ww. gałęzi prawa jest nie tylko ochrona dóbr i ukaranie sprawcy ich naruszenia, lecz także zobowiązanie go do naprawienia szkody wyrządzonej innym osobom.

1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

BRAK

6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

BRAK

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

4

Mając na uwadze aktualną sytuację życiową i majątkową oskarżonego, konieczność naprawienia części szkody wyrządzonej przestępstwem, sąd zwolnił go od ponoszenia kosztów sądowych, obciążając wydatkami Skarb Państwa.

8.  Podpis