Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ua 45/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 kwietnia 2014r.

Sąd Okręgowy w Elblągu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Grażyna Borzestowska

Sędziowie: SO Tomasz Koronowski

SO Renata Żywicka (spr.)

Protokolant : st. sekr. sądowy Łukasz Szramke

po rozpoznaniu w dniu 16 kwietnia 2014r. w Elblągu

na rozprawie sprawy z odwołania M. L.

od orzeczenia (...) Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w E.

z dnia 19 stycznia 2012r. numer : (...)

o ustalenie stopnia niepełnosprawności

na skutek apelacji wniesionej przez wnioskodawcę

od wyroku Sądu Rejonowego w Elblągu

z dnia 26 lipca 2013 r ., sygn. akt IV U 67/12

oddala apelację.

IV Ua 45/13

UZASADNIENIE


Ubezpieczony M. L. wniósł do Sądu Rejonowego w Elblągu odwołanie od orzeczenia (...) Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w E. z dnia 19 stycznia 2012 r. nr (...), którym utrzymano w mocy orzeczenie (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w E. z dnia 21 listopada 2011 r. numer (...),zaliczające ubezpieczonego do lekkiego stopnia niepełnosprawności.

Skarżący wniósł o zmianę kwestionowanego orzeczenia poprzez uznanie go za osobę niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym na czas nieokreślony oraz wydanie zaleceń co do szkolenia specjalistycznego, co do zatrudnienia w zakładzie aktywności zawodowej i co do prawa do zamieszkania w oddzielnym pokoju. W uzasadnieniu wskazał, że w jego opinii orzeczenie nie jest prawidłowe.

W odpowiedzi na odwołanie (...) Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w E. wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu podniósł, że w jego ocenie schorzenia występujące u ubezpieczonego naruszają sprawność organizmu powodując w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością fizyczną i psychiczną oraz ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub pomoce techniczne, co zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 roku o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych kwalifikuje do lekkiego stopnia niepełnosprawności. Zdaniem organu ubezpieczony nie kwalifikuje się do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, gdyż nie jest on osobą niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej, a ponadto nie wymaga pomocy innych osób. Okresowy charakter orzeczenia ustalony został w myśl zasady, że stan zdrowia rokuje poprawę. Co do zasadności przyznania ubezpieczonemu prawa do zamieszkiwania w oddzielnym pokoju organ stwierdził, że nie spełnia on kryteriów przewidzianych w § 5 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności, który przewiduje, że przy ocenie konieczności korzystania przez osobę zainteresowaną z prawa do zamieszkiwania w oddzielnym pokoju bierze się pod uwagę rodzaj niepełnosprawności, a w szczególności, czy osoba porusza się na wózku inwalidzkim, jest leżąca, ma znaczne ograniczenia w przyjmowaniu pokarmów i innych czynnościach fizjologicznych. Według organu z uwagi na fakt, że zakład aktywności zawodowej tworzy się jedynie dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności, a także, przy spełnieniu dodatkowych przesłanek, do umiarkowanego, wniosek ubezpieczonego w zakresie zatrudnienia w zakładzie aktywności zawodowej również nie zasługiwał na uwzględnienie.

Wyrokiem z dnia 26 lipca 2013r. Sąd Rejonowy zmienił zaskarżone orzeczenie w ten sposób ,że zaliczył ubezpieczonego M. L. do osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym na okres od dnia 29 maja 2013r. do dnia 30 listopada 2013r. z przyczyn określonych w § 32 ust.2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Gospodarki , Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności( Dz. U. z 2003r. , nr 139 ,poz. 1328 z poźn, zm. ) oraz oddalił odwołanie w pozostałym zakresie .

Swoje rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy oparł na następujących ustaleniach i wnioskach :

Ubezpieczony M. L. orzeczeniem (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w E. z dnia 26 października 2010 r., nr (...) zaliczony został do lekkiego stopnia niepełnosprawności na okres do dnia 31 października 2010 r. .Następnie orzeczeniem z dnia 21 listopada 2011 r. ponownie przyznano mu lekki stopień niepełnosprawności na okres do dnia 30 listopada 2013 r., z przyczyn określonych w § 32 ust. 2 pkt 2 i 5 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności.

Od orzeczenia z dnia 21 listopada 2011 roku ubezpieczony wniósł odwołanie, domagając się uznania go za osobę niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym bez wskazywania terminu ważności orzeczenia oraz wydania zaleceń co do szkolenia specjalistycznego, co do zatrudnienia w zakładzie aktywności zawodowej i co do prawa do zamieszkania w oddzielnym pokoju.

W uzasadnieniu podniósł, że cierpi na dwa współistniejące rodzaje schorzeń – narządu ruchu oraz zaburzenia psychiczne. Podał, że w wyniku wypadku z marca 1989 roku ma ograniczoną zdolność do podnoszenia przedmiotów i w wypadku przemieszczania cięższych przedmiotów z ich obracaniem zdarzają się samowolne rozkurcze palców dłoni lewej, powodujące zerwanie chwytu przedmiotu. Wskazał, że w lipcu 1989 roku w wyniku wypadku drogowego zdiagnozowano u niego cerebrastenię pourazową, złamaniu uległa też jego prawa kostka, która w wyniku wadliwego leczenia przekształciła się w staw rzekomy, ucierpiało również prawe kolano. Nadmienił, że w ramach schorzeń narządu ruchu cierpi również na schorzenia lordozy, zmiany zwyrodnieniowe stawów biodrowych oraz znaczną nadwagę połączoną z alergią skórną i zaburzeniami pokarmowymi, a także choruje laryngologiczne. Podał, że w wyniku wypadku hiperglikemii przebytej w 2005 roku cierpi na zaniki pamięci bieżącej, ma trudności z koncentracją oraz pogłębiona została jego drażliwość w kontaktach międzyludzkich. Podkreślił, że wyżej wymienione schorzenia w sposób trwały rzutują na jego zdolność do pracy, co zostało potwierdzone badaniami psychologicznymi z 2011 roku.Schorzenia psychiczne uznał za w zasadzie niemożliwe do wyleczenia, gdyż są wynikiem organicznych zmian w mózgu. W jego opinii również schorzenia narządu ruchu należy uznać za stan stały, gdyż stres i lęki spowodowane leczeniem laryngologicznym nie pozwalają mu na poddanie się zabiegom operacyjnym, a ponadto do czasu odpowiedniego ustabilizowania jego wagi wykonywanie zabiegów operacyjnych wobec niego nie jest wskazane.

Orzeczeniem z 19 stycznia 2012 r. nr (...) (...) Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w E. nie uwzględnił odwołania M. L. i utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie.

W ramach schorzeń psychicznych stwierdzono u ubezpieczonego organiczne zaburzenia osobowości -charakteropatię. Objawia się ona w stałym powracaniu przez ubezpieczonego do zachowań, które czynią mu ewidentną szkodę, nieuczeniu się na popełnionych błędach, niskim krytycyzmie w stosunku do swojego postępowania. Dolegliwości u niego występujące mogą mu utrudniać funkcjonowanie społeczne, naruszają sprawność organizmu, wpływając w sposób istotny na obniżenie zdolności do wykonywania pracy, jednocześnie nie powodując niezdolności do pracy albo zdolności do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej. Ubezpieczony nie wymaga również pomocy innych osób w pełnieniu ról społecznych. Ze względów psychologicznych brak jest przeciwwskazań do podjęcia przez niego pracy, poza pracą w zawodzie nauczyciela albo inną z dziećmi lub młodzieżą. Stan ubezpieczonego rokuje poprawę, mankamenty w jego zdrowiu psychicznym można korygować za pomocą leków oraz psychoterapii.

Z przyczyn neurologicznych ubezpieczony jest niepełnosprawny w stopniu lekkim z powodu wady wrodzonej kręgu pogranicza lędźwiowo krzyżowego oraz przebytej rwy kulszowej prawostronnej.

W wyniku przebytej w dniu 29 maja 2013 roku operacji kolana prawego, ubezpieczony M. L. doznał zaburzenia funkcji narządów ruchu naruszającego sprawność organizmu w stopniu powodującym zdolność do pracy jedynie w warunkach chronionych oraz skutkującego koniecznością częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych, z przewidywaną możliwością poprawy zdrowia w sierpniu 2013 r.W zakresie zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa, złamania prawej kostki przyśrodkowej, palców trzaskających prawej ręki, dolegliwości powodują obniżenie zdolności do wykonywania pracy w porównaniu do osoby, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością fizyczną. Naruszenia te są okresowe i rokują poprawę.

Zdaniem Sądu Rejonowego odwołanie ubezpieczonego częściowo zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd I instancji dokonując swych ustaleń faktycznych opierał się przede wszystkim na opiniach biegłych sądowych oraz dokumentacji medycznej ubezpieczonego załączonej do akt sprawy. Sąd dał wiarę opiniom biegłych. Sąd Rejonowy zaznaczył, że opinie te sporządzone zostały przez osoby posiadające profesjonalną wiedzę z przedmiotu, w ramach którego zostały zlecone, nadto wydane zostały zgodnie z aktualnymi zasadami nauki i doświadczenia w powyższym zakresie. Były one ponadto logiczne, spójne wewnętrznie i odnosiły się do materiału dowodowego zawartego w aktach sprawy. Odpowiadały one na pytania sądu sformułowane w tezie dowodowej, koncentrując się na konkretnych zagadnieniach związanych z ustaleniem stopnia niepełnosprawności ubezpieczonego.

Jednocześnie Sąd Rejonowy miał na uwadze, że biegli częstokroć nie udzielali wyczerpujących odpowiedzi na pytania ubezpieczonego, które nie odnosiły się bezpośrednio do przedmiotu niniejszej sprawy, którym było ustalenie stopnia niepełnosprawności ubezpieczonego, ocenianego na dzień dokonywania przez nich badania. Przedmiotem procesu nie była analiza stanu zdrowia ubezpieczonego i przebytych przez niego chorób w okresie całego jego życia, ale określenie go na konkretny dzień.

Oczywiście, przebyte w przeszłości schorzenia wpływają na obecną kondycję zdrowotną, tym niemniej oczekiwania ubezpieczonego, by biegli szczegółowo odnosili się do stawianych w ubiegłych latach przez innych lekarzy diagnoz nie mogły zostać spełnione.

Zaznaczyć trzeba, że ewentualne niezadowolenie strony z opinii biegłych nie uzasadnia dyskwalifikacji tej opinii, a tym bardziej powołania nowego ich zespołu. Powyższe nie stanowi też przyczyny wezwania biegłego na rozprawę w celu złożenia opinii ustnej uzupełniającej. Nie można przyjąć, że Sąd jest zobowiązany dopuścić dowód z opinii kolejnych biegłych, czy też instytutu w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest dla strony niekorzystna. W świetle art. 286 k.p.c. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z dalszych biegłych lub opinii instytutu, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wtedy gdy złożona opinia zawiera istotne braki, względnie nie wyjaśnia istotnych okoliczności. (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 r. II CR 817/73, Lex nr 7404, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 13 marca 2013 r., III AUa 1554/12, Lex nr 1311945).

Sąd Rejonowy w pełni podziela pogląd wyrażony przez Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 28 lutego 2013 roku, sygn. akt. III AUa 1180/12: okoliczność, że opinia biegłych nie ma treści odpowiadającej stronie, zwłaszcza gdy wypowiadało się kilka kompetentnych pod względem fachowym zespołów biegłych, nie może uzasadniać przeprowadzenia dowodu z opinii dalszych biegłych. Za nieuzasadnione należy uznać stanowisko, według którego nie wolno zaniechać przeprowadzenia dowodu z opinii dalszych biegłych, jeżeli dotychczas opracowane opinie biegłych nie dają podstaw do rozstrzygnięcia sprawy w sensie twierdzonym przez stronę. Odmienne stanowisko oznaczałoby bowiem przyjęcie, że należy przeprowadzić dowód z wszelkich możliwych biegłych, by się upewnić, czy niektórzy z nich nie byliby takiego zdania, jak strona. (LEX nr 1294835)

Należy uznać, że w niniejszej sprawie istotne dla sprawy okoliczności zostały wyjaśnione na podstawie opinii pisemnych wymienionych wyżej biegłych wraz z opiniami uzupełniającymi. Warto podkreślić, że wnioski z opinii biegłych wszystkich specjalności zasadniczo się pokrywają, co tym bardziej wpływa na ocenę ich wiarygodności. Ewentualne braki, jakie się w nich pojawiały – nie odniesienie się przez biegłego neurologa J. S. co do zaświadczenia ubezpieczonego o przeciwwskazaniach do pracy przy dźwiganiu ciężarów powyżej 6 kilogramów - nie mają charakteru istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy, skoro biegły w sposób wyraźny odpowiadając na zadane mu w tym zakresie pytanie, podkreślił w opinii uzupełniającej, że podtrzymuje swe wnioski zawarte w opinii głównej, w której w sposób wyczerpujący odniósł się do zadanych mu przez Sąd pytań związanych z koniecznością przeprowadzenia oceny stanu zdrowia ubezpieczonego przez pryzmat ustalenia jego stopnia niepełnosprawności.

Zgodnie z treścią art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127 poz. 721 z późn. zm.) do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej, albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych. Są to definicje ustawowe stanowiące źródło oceny stanu zdrowia ubezpieczonego w świetle materii, która poddawana jest ocenie w toku postępowania sądowego z odwołania ubezpieczonego od orzeczenia (...) Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności, co wynika choćby z zakresu właściwości Sądu Ubezpieczeń społecznych w tego typu sprawach, zakreślonej art. 476 § 3 k.p.c., w myśl którego przez sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych rozumie się także sprawy, w których wniesiono odwołanie od orzeczenia wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności w powiązaniu z treścią art. 6c ust. 8 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127 poz. 721 z późn. zm.).

Jak widać podstawową przesłanką kwalifikującą osobę do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności jest niezdolność do pracy, albo zdolność do jej świadczenia jedynie w zakładach pracy chronionej. Jest to poniekąd konsekwencja definicji niepełnosprawności, ujętej w art. 2 pkt 10 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, zgodnie z którym oznacza ona trwałą lub okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodującą niezdolność do pracy.

Z kolei pojęcie lekkiego stopnia niepełnosprawności – zdefiniowane w art. 4 ust. 3 wspomnianej wyżej ustawy - odwołuje się do naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną, lub mająca ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.

Kluczowym dla merytorycznego rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie stał się wniosek zawarty w opinii uzupełniającej sporządzonej przez biegłego ortopedę R. P., z którego wynika, że z uwagi na dolegliwości po przebytej operacji stawu kolanowego w dniu 29 maja 2013 r., ubezpieczony jest zdolny do pracy jedynie w określonych warunkach pracy chronionej. Stan zdrowia ujawniony przez biegłego podczas dodatkowego badania przeprowadzonego w dniu 4 lipca 2013 r. wskazuje na to, że ubezpieczony ze względu na swoje dolegliwości wymaga konieczności częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych. Z tego względu nie ulega wątpliwości, że z chwilą wystąpienia tych okoliczności jest on osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym, co też wprost zostało w opinii stwierdzone.

W odniesieniu natomiast do pozostałych sfer stanu zdrowia ubezpieczonego, w świetle wydanych opinii przez biegłych sądowych, kilkukrotnie uzupełnianych po uwzględnieniu wniosku ubezpieczonego w zakresie, w jakim biegłym Sąd zadał dodatkowe pytania, związane z przedmiotem procesu, biegli kategorycznie i konsekwentnie oceniali, że ten stan zdrowia nie uzasadnia przyjęcia, że u ubezpieczonego M. L. występują przesłanki do zaliczenia go do wyższego niż lekki stopień niepełnosprawności.

Z opinii biegłego sądowego psychiatry M. K. nie wynika, by u ubezpieczonego ujawniono chorobę psychiczną lub upośledzenie umysłowe, czy też autyzm. Wiodące w tym zakresie są organiczne zaburzenia osobowości pod postacią charakteropatii. Powodują one zdaniem biegłego naruszenie sprawności organizmu, obniżając istotnie zdolność do wykonywania pracy w porównaniu do zdolności, jaką wykazują osoby o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną lub fizyczną, ale nie uzasadniają wniosku, że ubezpieczony jest osobą do pracy niezdolną lub zdolną do pracy wyłącznie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej lub częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych. Zdaniem biegłego stan zdrowia ubezpieczonego rokuje poprawę, więc nie ma podstaw do uznania, że stan niepełnosprawności w stopniu lekkim będzie się utrzymywał bezterminowo.

Nie ma też, zdaniem biegłego ,wskazań do zaleceń zamieszkania skarżącego M. L. w osobnym pokoju, gdyż nie jest osobą leżącą, ani nie porusza się na wózku inwalidzkim, jak też nie występują znaczne ograniczenia w przyjmowaniu przez niego pokarmów, czy też wykonywania innych czynności fizjologicznych (k. 58-58v).

Brak jest też podstaw do wystosowania zalecenia skierowania ubezpieczonego do zakładu aktywności zawodowej z uwagi na brak przesłanek do zaliczenia go do znacznego stopnia niepełnosprawności oraz brak stwierdzonego umiarkowanego stopnia niepełnosprawności i choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego, czy też autyzmu.

W swej opinii uzupełniającej z dnia 22 maja 2012 r. biegły psychiatra wskazał, że przedłożona przez skarżącego dokumentacja z leczenia psychiatrycznego potwierdza dokonane przez niego rozpoznanie charakteropatii, gdyż ubezpieczony stale powraca do zachowań , które przynoszą mu szkodę, nie uczy się na popełnionych błędach, jest mało krytyczny. Jednocześnie odpowiadając na zastrzeżenia złożone przez ubezpieczonego biegły w sposób kategoryczny wskazał, że w jego ocenie nie ma podstaw do zaliczenia ubezpieczonego M. L. do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności w sferze psychicznej w spornym okresie, mimo występujących czasami nasileń objawów zaburzeń, np. po pobiciu. Podobne stanowisko konsekwentnie prezentował także w kolejnej opinii uzupełniającej z dnia 4 czerwca 2013 r., a w szczególności w opinii uzupełniającej z dnia 30 października 2012 r., gdzie biegły w sposób wyczerpujący dokonał oceny wpływu stwierdzonych u ubezpieczonego zaburzeń osobowości na jego stan zdolności do wykonywania pracy z punktu widzenia orzekania o stopniu niepełnosprawności. Wyjaśnił przy tym biegły, że postawa roszczeniowa, którą rozpoznał u ubezpieczonego w toku postępowania wpisuje się w zaburzoną osobowość, a wiele zachowań prezentowanych przez ubezpieczonego może być kontrolowana w drodze postępowania leczniczego oraz psychoterapii (k. 231-231v).

W pełnej zbieżności z opinią biegłego psychiatry M. K. pozostawała opinia biegłego z zakresu psychologii D. K. (1). Również ona po przeprowadzeniu analizy dokumentacji ubezpieczonego M. L. oraz przeprowadzonym badaniu, stwierdziła, że brak deficytów w sferze intelektualnej ubezpieczonego oraz zdiagnozowane zaburzenia osobowości i zachowania o charakterze organicznym nie wykluczają zdolności badanego do podejmowania samodzielnych decyzji w zakresie poszukiwania zatrudnienia i poszerzania kompetencji zawodowych poprzez udział w szkoleniach specjalistycznych, w tym zakresie jednak może podejmować samodzielne decyzje ze względu na fakt, że jest świadom swych ograniczeń. Poza tym dotychczas prezentował wysoki poziom umiejętności zaradczych. Swe oceny biegła psycholog w sposób uszczegółowiony, związany z przedmiotem sprawy, a więc oceną stopnia niepełnosprawności ubezpieczonego, przedstawiła w opinii uzupełniającej z dnia 3 stycznia 2013 r. (k. 278-278v).

W ocenie Sądu przedmiotowe opinie są kompleksowe, spójne ze sobą. Biegli w sposób konsekwentny odpowiadają na pytania Sądu zadawane im z uwzględnieniem tych elementów zastrzeżeń do opinii ubezpieczonego, które pozostają w związku z przedmiotem sprawy, a więc analizą stanu zdrowia ubezpieczonego z punktu widzenia przesłanek orzekania o stopniu niepełnosprawności, za okres, który objęty jest sporem, a więc od chwili złożenia przez ubezpieczonego ostatniego wniosku w dniu 1 września 2010 r.

Również w ocenie biegłego neurologa J. S. stan zdrowia ubezpieczonego M. L. nie uzasadnia zaliczenia go do wyższego niż lekki stopień niepełnosprawności. W swym rozpoznaniu wskazał, że u ubezpieczonego występuje wada wrodzona kręgu pogranicza lędźwiowo -krzyżowego oraz przebyta rwa kulszowa prawostronna. Biegły wskazał, przy tym, że oceniając stan zdrowia ubezpieczonego, wziął pod uwagę występowanie przejściowego objawu po przebytej rwie kulszowej w postaci osłabienia prawego odruchu skokowego. Uzupełniając swą opinię, poprzez konieczność ustosunkowania się także do zaświadczenia lekarskiego wystawionego przez lekarza neurologa, u którego leczył się ubezpieczony w zakresie przeciwwskazań do pracy, w której skarżący M. L. miałby dźwigać przedmioty o wadze powyżej 6 kg (zaświadczenie z dnia 14 września 2012 r.), biegły wskazał, że przeprowadzając swoje badanie w dniu 18 października 2012 r. dokonał oceny całokształtu materiału dowodowego oraz przeprowadził badanie przedmiotowe, podczas którego nie ujawnił schorzeń, które uzasadniałyby przyjęcie, że niepełnosprawność ubezpieczonego jest większa nie w stopniu lekkim.

Wszystkie te opinie zdaniem Sądu są miarodajne do wydania orzeczenia w przedmiocie rozstrzygającym o stopniu niepełnosprawności skarżącego M. L.. Odpowiadają one na pytania Sądu zawarte w postanowieniach o dopuszczeniu dowodu z tych opinii oraz zobowiązaniach do ich uzupełnienia.

Biegły ortopeda R. P. ocenił, że stan umiarkowanej niepełnosprawności ubezpieczonego ma charakter okresowy i istnieją rokowania co do poprawy jego stanu zdrowia do końca sierpnia 2013 r. Nie kwestionując ustaleń biegłego w tym zakresie, Sąd orzekł o przyznaniu ubezpieczonemu stopnia umiarkowanej niepełnosprawności do 30 listopada 2013 roku, a więc do dnia, w którym zaskarżone orzeczenie (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w E. traci moc. Ustalenie krótszego terminu obowiązywania orzeczenia, a więc do końca sierpnia 2013 r., stanowiłoby orzekanie na niekorzyść ubezpieczonego, który w przypadku niekorzystnego dla niego orzeczenia (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności z dniem 31 sierpnia 2013 roku utraciłby status osoby niepełnosprawnej, do czego nie doszłoby, gdyby nie złożył w niniejszej sprawie odwołania do Sądu, czy też przy hipotetycznym założeniu ogłoszenia wyroku oddalającego odwołanie w całości.

Zgodnie z treścią art. 316 § 1 k.p.c. po zamknięciu rozprawy sąd wydaje wyrok, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy; w szczególności zasądzeniu roszczenia nie stoi na przeszkodzie okoliczność, że stało się ono wymagalne w toku sprawy. Choć w myśl ugruntowanej linii orzecznictwa Sądu Najwyższego i sądów powszechnych w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych zasadą postępowania jest badanie legalności decyzji na moment jej wydania, to jednak w ocenie Sądu, spełnienie się w toku postępowania sądowego w zakresu ubezpieczeń społecznych, przesłanek uzasadniających przyznanie prawa do danego świadczenia (tutaj ustalenia stopnia niepełnosprawności), uzasadnia zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie takiego świadczenia z datą zaistnienia tych przesłanek. Argumentacja taka znalazła już również potwierdzenie w aktualnej linii orzeczniczej (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 17 kwietnia 2013 r., sygn. akt III AUa 215/13, LEX nr 1312060, czy też wyroku Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 17 kwietnia 2013 r. sygn. akt III AUa 77/13, LEX nr 1312078, czy też Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 9 kwietnia 2013 r. sygn. akt III AUa 1394/12, LEX nr 1313294). Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela tę argumentację.

Sąd nie znalazł podstaw by przychylić się do wniosku ubezpieczonego o ustalenie stopnia niepełnosprawności bez orzekania terminu ważności orzeczenia. W wyniku leczenia i rehabilitacji stan kolana powinien ulegać poprawie, na co wskazywał biegły ortopeda. Stąd też zasadna jest weryfikacja postępów w przywracaniu sprawności stawu, w celu ustalenia stopnia zdolności do pracy i samodzielnego funkcjonowania ubezpieczonego, ale już po dacie na jaki wydano orzeczenie o stopniu niepełnosprawności w (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w E., które następnie zostało utrzymane w mocy przez (...) Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w E..

W świetle opinii biegłego R. P. z dnia 22.03.2012 roku, pozostałe dolegliwości fizyczne ubezpieczonego w zakresie narządu ruchu, kwalifikują go do uznania za niepełnosprawnego w stopniu lekkim. Sąd podzielił ustalenia zawarte w opinii, uznając ją za zrozumiałą, pełną i nie zawierającą sprzeczności. Strony nie wniosły do niej zastrzeżeń.

W zakresie zaburzeń psychicznych ubezpieczonego, Sąd nie dopatrzył się okoliczności, które mogłyby wskazywać, że stan zdrowia psychicznego uniemożliwia mu podjęcie pracy albo pozwala na jej wykonywanie jedynie w warunkach pracy chronionej. Bezspornym jest fakt występowania u ubezpieczonego organicznych zaburzeń osobowości – charakteropatii. Niewątpliwie wpływa to na jego funkcjonowanie społeczne, utrudniając nawiązywanie kontaktów na płaszczyźnie zawodowej. Tym niemniej, jak wynika z przeprowadzonych w sprawie opinii biegłych, ze względu na brak niepełnosprawności intelektualnej oraz wysoki poziom umiejętności zaradczych ubezpieczony nie jest pozbawiony zdolności do podejmowania samodzielnych decyzji w zakresie poszukiwania zatrudnienia i wyborze pracy dostosowanej do jego potrzeb i możliwości. Cechy osobowości w postaci konfliktowości i roszczeniowości nie będą przeciwwskazaniem do pracy zgodnej z jego kompetencjami, o ile będzie on dążył do kontroli powściągania takich tendencji lub podejmie określone działania psychoterapeutyczne lub lecznicze (k. 278).

Należy jeszcze raz podkreślić, że zgodnie z definicją legalną z art. 4 ust. 3 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę, u której naruszenie sprawności organizmu powoduje w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy. Trudności w komunikacji interpersonalnej występujące u ubezpieczonego, będące efektem jego zaburzeń psychicznych są właśnie okolicznością, która poprzez obniżenie zdolności do wykonywania pracy warunkuje zaliczenie go do lekkiego stopnia niepełnosprawności. W żadnej mierze nie można natomiast uznać, że czynią one ubezpieczonego osobą niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej. Podobnie należy ocenić przeciwwskazania do pracy na wysokościach oraz do dźwigania ciężarów powyżej 6 kilogramów. Niewątpliwie ograniczają one zdolności do podjęcia i wykonywania pracy na wolnym rynku w sposób istotny. Z tego względu wypełniona jest jednak jedynie przesłanka istotności ograniczenia, pozwalająca zaliczyć ubezpieczonego do lekkiego stopnia niepełnosprawności, nie zaś do umiarkowanego, co wynika wyraźnie z treści definicji poszczególnych stopni niepełnosprawności.

W tym miejscu należy przy tym zauważyć, że orzekanie o stopniu niepełnosprawności oraz orzekanie o niezdolności do pracy w oparciu o przepisy ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153 poz. 1227 z późn. zm.) odbywa się w dwóch różnych reżymach i nie zawsze może być równoważone. Druga ze wspomnianych ustaw ma własną definicję niezdolności do pracy, ujętą w art. 12 ust. 1 tej ustawy - niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Zgodnie z treścią art. 5 pkt 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych jedynie orzeczenie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o całkowitej niezdolności do pracy, ustalone na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jest traktowane na równi z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia wniosku ubezpieczonego o wydanie zalecenia co do zatrudnienia w zakładzie aktywności zawodowej. Jak wynika z art. 29 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, zakłady takie są tworzone w celu aktywizacji osób niepełnosprawnych o znacznym stopniu niepełnosprawności oraz o stopniu umiarkowanym, jeżeli stwierdzono u nich autyzm, upośledzenie umysłowe lub chorobę psychiczną. Ustalenie w stosunku do ubezpieczonego umiarkowanego stopnia niepełnosprawności na czas określony, wynikające z upośledzenia narządu ruchu (kod 05-R) nie stanowi dostatecznej podstawy, która uzasadniałaby zakwalifikowanie ubezpieczonego do pracy w zakładzie aktywności zawodowej. Ponadto należy mieć na uwadze, że już pod koniec 2013 roku konieczne będzie przeprowadzenie kolejnych badań celem określenia stopnia niepełnosprawności ubezpieczonego.

Sąd nie uwzględnił również wniosku ubezpieczonego o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez wydanie zalecenia co do prawa zamieszkiwania w oddzielnym pokoju. Na mocy § 5 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U z 2003 r. Nr 139 poz. 1328 z późn. zm.) badając zasadność przyznania prawa do zamieszkiwania w oddzielnym pokoju bierze się pod uwagę rodzaj niepełnosprawności, w szczególności, czy osoba porusza się na wózku inwalidzkim, jest leżąca, ma znaczne ograniczenia w przyjmowaniu pokarmów i innych czynnościach fizjologicznych. W ocenie Sądu w niniejszej sprawie charakter niepełnosprawności ubezpieczonego nie uzasadnia konieczności przyznania mu prawa do zamieszkiwania w oddzielnym pokoju. Pomimo trudności ruchowych, ubezpieczony porusza się samodzielnie, nie stwierdzono u niego ograniczeń w przyjmowaniu pokarmów i innych czynnościach fizjologicznych.

Z uwagi na przychylenie się do wniosku ubezpieczonego o ustalenie umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, Sąd nie orzekł o wydaniu w stosunku do niego zaleceń co do szkolenia specjalistycznego. Na mocy art. 38 ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, kierownik powiatowego urzędu pracy inicjuje i organizuje szkolenie dla bezrobotnych osób niepełnosprawnych lub innych osób niepełnosprawnych poszukujących pracy i niepozostających w zatrudnieniu, a zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy, w celu zwiększenia ich szans na uzyskanie zatrudnienia, podwyższenia dotychczasowych kwalifikacji zawodowych lub zwiększenia aktywności zawodowej. Precyzyjne określenie stanu zdrowia ubezpieczonego i w związku z tym sformułowanie zaleceń co do możliwości i charakteru wykonywanej przez niego pracy będzie możliwe dopiero po ukończeniu leczenia i rehabilitacji pooperacyjnej. Na chwilę obecną nie da się przewidzieć, jaki będzie stan zdrowia ubezpieczonego, a w związku z tym w jakim kierunku powinna być prowadzona w stosunku do niego aktywizacja zawodowa w postaci szkoleń specjalistycznych i czy w ogóle będzie ona zasadna.

Mając powyższe na uwadze Sąd na zasadzie art. 217 § 3 k.p.c. oddalił wnioski o kolejne uzupełnienie opinii biegłych sądowych, którzy wydawali opinię w sprawie, uznając, że elementy niezbędne do wydania wyroku zostały dostatecznie wyjaśnione, zaś kolejne zastrzeżenia ubezpieczonego stanowią nieuzasadnioną polemikę z wnioskami biegłych sądowych.

Uwzględniając powyższe okoliczności Sąd na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c. w pkt I. wyroku uwzględnił odwołanie ubezpieczonego, co do ustalenia stopnia niepełnosprawności na okres od dnia 29 maja 2013 r. do dnia 30 listopada 2013 r. z przyczyn określonych w § 32 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 roku w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2003r., nr 139, poz. 1328 z późn. zm.) – a zatem w zakresie schorzeń wywołanych upośledzeniem narządu ruchu, zaś na zasadzie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie w pozostałym zakresie, co do wskazań dodatkowych oraz stopnia niepełnosprawności w odniesieniu do pozostałych typów naruszeń sprawności organizmu oraz orzeczenia stopnia niepełnosprawności bezterminowo.

Apelację od powyższego wyroku wniósł ubezpieczony zaskarżając wyrok w całości i wnosząc o zmianę punktu I zaskarżonego wyroku przez zaliczenie go do stopnia umiarkowanego w okresie od dnia 26 października 2010 r. oraz przez wydanie zalecenia co do szkolenia specjalistycznego i zatrudnienie ubezpieczonego w Zakładzie (...) oraz przez przyznanie prawa do zamieszkania w oddzielnym pokoju.

Wyrokowi zarzucił :

1.  błędne ustalenia faktyczne leżące u podstaw wyroku

2.  naruszenie zasad postępowanie a postaci art 233 par. 1 kpc przez przekroczenie swobody oceny dowodów polegające na całkowitym pominięciu wniosków z dowodu w postaci opinii (...) Ośrodka Medycyny Pracy w G. z dnia 31-08-2012 / karty 210-223 / oraz treści zaświadczenia wydanego przez lekarza neurologa Z. N. w toku postępowania o przyjęcie do Zakładu Usług Budowlanych (...) jak i w toku leczenia ubezpieczonego po wypadku przy pracy z dnia 22-08-2012 w szczególności zaświadczenia lekarskiego z dnia 14 września 2012 r oraz opinii lekarzy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych -dr medycyny A. S. z dnia 09-07-2004 oraz wszystkich dowodów z orzeczeń i opinii złożonych do akt sądowych w kopiach wraz z pismem w dniu 1 lipca 2013 r oraz dowodów z dokumentacji medycznej zawartej w segregatorze oraz innych dowodów medycznych.

3.  naruszenie art 227 kpc w związku z art.232 kpc polegające na oddaleniu wniosków dowodowych strony o zmianę biegłych , wydanie opinii uzupełniającej lub przesłuchanie biegłych na Rozprawie.

4.  Naruszenie przez Sąd Rejonowy prawa skarżącego do rzetelnego procesu sądowego przez nieudzielnie mu pomocy prawnej z urzędu postanowieniem z dnia 29-02-2012.

Nadto ubezpieczony wniósł o uzupełnienie postępowanie dowodowego przed sądem drugiej instancji o dowody z akt postępowania karnego Sądu Okręgowego w Elblągu sygnatura akt VI Ka 377/13 w szczególności z opinii sądowo-psychiatrycznych oraz dowodów z przesłuchań biegłych M. N. i B. Z. na okoliczność stanu zdrowia psychicznego M. L..

W uzasadnieniu apelacji ubezpieczony wskazał ,że Sąd Rejonowy w toku postępowania pominął dowody z dokumentów medycznych oraz nie stanął na wysokości zadania jakie stawiała mu rola najwyższego biegłego. Za podstawę orzeczenia przyjął bowiem nieskonfrontowane z dokumentacją medyczną i opiniami innych biegłych , pozbawione uzasadnienia opinie biegłych powołanych w tej sprawie i nie wywiódł też sprzeczności pomiędzy opiniami .

W zakresie opinii neurologicznej wnioskodawca wskazał ,że w aktach sprawy znajduje się kopia zaświadczenia z dnia 14-09-2012 załączona do pisma złożonego do sądu z dnia 2010-09-17 w którym neurolog W. N. stwierdza istnienie przeciwwskazań medycznych do podnoszenia ciężarów większych niż 6 kg. Biegły J. S. w opinii uzupełniającej poucza sąd o fakcie iż sąd ten jest niekompetentny i stwierdza że bez zmiany postanowienia o zakresie wydanej opinii nie jest w stanie odpowiedzieć na postawione pytania.

Zdaniem skarżącego zachowanie doktora S. w tej sprawie było nielogiczne a jego opinia w żaden sposób nie była miarodajna ponieważ :

1.  Doktor J. S. pełniąc obowiązki lekarza orzecznika ZUS w dniu 15-11 -2005 r orzekł , iż jest on osobą częściowo niezdolną do pracy .

2.  W okresie 2006-2010 poddawano ubezpieczonego kilkakrotnym badaniom lekarskim, w tym co najmniej trzykrotnie w zakresie skierowania do zatrudnienia / na przykład orzeczenia lekarza medycyny pracy Aresztu Śledczego w E. z dnia 25-11-2009 o niezdolności do pracy w zawodzie brukarza / w tym ostanie takie badanie przeprowadzone przez biegłego lekarza sądowego B. R. w sierpniu 2010 - we wszystkich tych orzeczeniach po osobistym badaniu stwierdzano u mnie całkowitą niezdolność do pracy w tym niezdolność do wykonywania zastępczej kary ograniczenia wolności . Biegły J. S. w opinii z dnia 18-10-2012 nie odniósł się do faktycznego stanu jego zdrowia w tym okresie, wracając jednak w zakresie swojej opinii do zdarzeń z roku 1999 . Sąd zarządził co prawda wydanie opinii uzupełniającej ,ale biegły faktycznie wydania takiej opinii odmówił, zarzucając sądowi wadliwy tryb wydania tego zarządzenia.

Ubezpieczony podniósł ,że nie jest prawnikiem, a sąd pozbawił go profesjonalnej pomocy prawnej w tym postępowaniu, stąd być może moje wnioski dowodowe sformułował wadliwie .Nie mniej jednak sąd miał w aktach zaświadczenia doktora Z. N. z dnia 14-09-2012 i z urzędu wiedział , iż doktor N. w dniu wydania zaświadczenia był i prawdopodobnie nadal jest biegłym sądowym z okręgu Sądu Okręgowego w Elblągu , jest zatem autorytetem medycznym zdecydowanie uznanym przez organy sądownictwa . Mając na uwadze fakt ,iż w roku 2005 sam J. S. uznał go za osobę niezdolną do pracy, do zasadniczego obowiązku sądu należało porównanie wyników badań i opinii poszczególnych biegłych i ustalenie faktycznego stanu jego zdrowia ,w szczególności przez prześledzenie jakie terapie lecznicze zastosowano i jaki dały one skutek.

3. W opinii biegłego M. K. z dnia 04-06-2012 stwierdził on istnienie
przeciwwskazań do pracy na wysokości. Przeciwwskazanie to wydał wspomniany już
powyżej biegły z listy Sądu Okręgowego Z. N. wykonując obowiązki
lekarza neurologa w Centrum (...) wykonując badania wstępne do
zatrudnienia mnie na stanowisku refundowanym przeznaczonym dla osoby
niepełnosprawnej w Zakładzie Usług Budowlanych (...). Do owego ograniczenia biegły J. S. wcale się w swoich opiniach nie odniósł ,a na postawione pytanie
odmówił odpowiedzi.

Oceniając opinię biegłego z dnia 18-10-2012 ubezpieczony stwierdził ,że w części A jest ona prawdziwa , w części B jest ona całkowicie nierzetelna ,nie zawiera bowiem żadnych istotnych okoliczności związanych z stanem zdrowia badanego .Opinia jest też nieprawdziwa w części B ponieważ badany w dacie badania /08-10-2012 / był osobą całkowicie niezdolną do pracy, co wynika z zaświadczenia (...) wydanego przez lekarza A. B. i przedłożonego Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych, co potwierdza zestawienie wygenerowane z Platformy Usług (...) w dniu 14-09-2013 zał. nr 1 do apelacji oraz załączniki numer 2, 3 i 4 .Badany w dniu 18-10-2012 r w trakcie badania korzystał też z zaopatrzenia ortopedycznego zgodnie z zaleceniem neurologa J. N. kopia zlecenia w aktach. Biegły pominął też fakt iż badany był wielokrotnie poddany silnym wstrząśnieniom mózgu połączonym z utratą przytomności i wielokrotnie hospitalizowany. Biegły pominął też incydent hipoglikemiczny z roku 2005 .

W części I-rozpoznanie J. S. pominął fakt iż badany cierpi na organiczne zmiany w korze mózgowej potwierdzone badaniami EEG oraz związane z rozpoznaniem zaburzeń osobowości, wynikających z wstrząśnień mózgu a powodujące zaburzenia równowagi, osłabienie pamięci bieżącej i inne objawy wynikające z Opinii (...) Ośrodka Medycyny Pracy, przyjętego również za podstawę opinii psychologicznej z dnia 26-11-2012. Stwierdzić też trzeba iż rozpoznanie postawione przez biegłego lekarza med. M. Ł. / strona 2 i 3 opinii (...) G. z dnia 31-08-2012 / potwierdza przebycie urazu mózgowo-czaszkowego i potwierdza przeciwwskazanie do pracy na wysokości postawione przez W. N. (2), a poprzednio przez lekarza medycyny pracy i biegłego sądowego.

Reasumując , ubezpieczony podkreślił ,że opinia w części II jest obarczona wadami tak poważnymi że nie może stanowić podstawy orzeczenia sądowego. Dowodem na te jest cześć III-uzasadnienie, w którym biegły nie wskazał ani z jakich powodów jego stan zdrowia w dniu 09-10-2012 był lepszy niż ten z dnia 15-11-2005 , a nadto nie wskazał dla jakich powodów uznał że niemożność pracy na wysokości , ani podnoszenia przedmiotów o masie większej niż 6 kg nie stanowi powodów do zmiany stopnia niepełnosprawności. Biegły nie wskazał też dlaczego jego zdaniem konieczność stałego korzystanie z pomocy ortopedycznej nie niesie skutków w zakresie orzeczenia. Biegły wydał wadliwą opinię a Sąd pomimo wskazania podstaw wad tej opinii , nie był w stanie wydać odpowiednich decyzji procesowych w efekcie czego dokonano wadliwych ustaleń faktycznych bez uwzględnienia w tej opinii faktycznego stanu zdrowia badanego . Opinia jest też wewnętrznie sprzeczna - w części II opinii biegły stwierdza ze stopień niepełnosprawności winien być oznaczony od dnia 01-08-2010 do dnia 30-11-2013 pisząc jednocześnie że nie jest w stanie określić od kiedy datuje się niepełnosprawność i nie uzasadnia w żaden sposób daty granicznej 30-11-2013r. Rodzaj schorzeń jakie wymienił lekarz (...) wskazuje na ich przewlekły charakter oraz daje podstawy by zgodnie z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz znaną powszechnie wiedzą medyczną uznać, iż schorzenia takie zamiast zanikać będą się wraz z wiekiem nasilać. Opinia biegłego jest więc w tym zakresie sprzeczna z zasadami wiedzy medycznej ,a sam biegły faktycznie wiele schorzeń pominął milczeniem, jak na przykład w jego opinii wcale nie potwierdził zniekształcenia twarzoczaszki i blizny pooperacyjnej na szyi wraz z zmianą ruchomości języka po zabiegi operacyjnym z 1999r..

Oczywiste jest że ocena stopnia niezdolności do pracy nie przekłada się na ocenę stopnia niepełnosprawności, ale podstawą oceny oby tych instytucji pranych jest stan zdrowia osoby badanej. Skoro zatem w opiniach wydanych przez biegłych istnieją rozbieżności co do zdiagnozowanych schorzeń to konieczne jest zweryfikowanie rozpoznania i ustalenie stopnia nasilenia każdego z tych schorzeń wraz z ich objawami a dopiero na podstawie tych ustaleń można wydać opinię uzasadniając ją argumentami logicznymi. Nie jest ważne czy limit 6 kg przenoszonej masy dotyczy przenoszenia cegieł w czasie pracy czy też zakupów po pracy. Istniejące schorzenie jest faktem materialnym skutkującym utrudnieniem w wykonywani zarówno pracy zawodowej jak i wykonywaniem czynności życia codziennego ,skoro zatem biegły niektóre schorzenia w wydanej opinii to fakt ten winien ocenić Sąd i dokonać samodzielnego ustalenia faktycznych schorzeń i okoliczności zdrowotnych osoby badanej wraz z skutkami tych schorzeń dla funkcjonowania osoby niepełnosprawnej. Biegły pomija też fakt ,iż objaw kulszowy nie ustępuje i dopiero 02-10-2013 możliwe będzie wykonanie badania tomograficznego. W pkt. 4 opinii z dnia 30-10-2012 biegły M. K. stwierdza że zmiany EEG winien ocenić neurolog. Biegły stwierdza też że w zakresie zawrotów głowy winien wypowiedzieć się laryngolog i neurolog . Pomimo tych zaleceń, sąd nie zakreślił nowego zakresu opinii neurologa ani nie powołał laryngologa.

W zakresie Opinii Ortopedycznej wnioskodawca podniósł ,że opinia R. P. z dnia 22.03.2012 r. jest wadliwa co potwierdza opinia uzupełniająca z dnia 04-07-2013r.Na wstępie ubezpieczony stwierdził ,że w dniu 22 marca 2012r biegły postawił diagnozę w zakresie schorzeń ortopedycznych w zakresie zbieżnym z tym jakie stwierdzono w (...) G. w opinii z dnia 31-08-2012.

Różnica opinii dotyczy zasadniczo prawego stawu skokowego . Okoliczność ta ma znaczenie zasadnicze dla funkcjonowania całego narządu ruchu bowiem staw skokowy wbrew opinii biegłego nie jest wygojony a jego przebieg w istocie był bardzo powikłany. Osłabienie stawu spowodowało szereg wypadków komunikacyjnych i drobnych zwichnięć w tym jeden wypadek zakwalifikowany został jako wypadek przy pracy w 2005 r. . Stan stawu skokowego dokumentują zdjęcia rentgenowskie w segregatorze, z których jednoznacznie wynika że kość golenia nie jest osadzona centralnie w panewce stawu skokowego. Stan ten istnieje od roku 1989 co dokumentuje Książeczka (...) Żołnierza (...) Zasadniczej . Schorzenie to wbrew opinii biegłego utrudnia badanemu wszelkie formy aktywności ruchowej i jest bezpośrednim powodem ogromnej nadwagi badanego ,który przy wzroście 170 cm waży od 107 do 110 kilogramów.

Nadwaga jest również powodem nadmiernego obciążenie układu kostnego i przyczynia się do jego dysfunkcji. Biegły nie postawił w tym zakresie prawidłowej diagnozy ani też nie wskazał dlaczego jego zdaniem poważne ograniczenie sprawności ruchowej badanego nie ma znaczenia dla oceny stopnia jego niepełnosprawności.

W opinii z dnia 22.03.2012r. biegły potwierdził również nieprawdę co do faktu jakoby czucie i ukrwienie kończyn dolnych było prawidłowe. Na stronie 7 opinii (...) G. lekarz medycyny pracy D. K. (2) potwierdza zdiagnozowanie u badanego żylaków podudzi w roku 2007., a badany do akt złożył kopie badania żył kończyn dolnych z dnia 18-07-2012 stwierdzające niewydolność żył II i III stopnia w badaniu specjalistycznym . W opinii z dnia 04-07-2013 biegły się do stanu żył nie odnosi wcale, a swojej opinii w tym zakresie nie koryguje . Biegły nie podaje tez rozpoznania w postaci bólów wielostawowych / Opinie (...) G. strona 9 poz 4 /, Przewlekłego zespołu bólowego kręgosłupa szyjnego / Opinie (...) G. strona 9 poz 5 /, Przebytego urazu twarzowo czaszkowego / Opinie (...) G. strona 9 poz 3 /.Stwierdzić też trzeba że stan zdrowia badanego w zakresie zakreślonym opinią z dnia 04-07-2013 jest pozbawiony uzasadnienia i sprzeczny z przebiegiem leczenia .

Badany doznał wypadku komunikacyjnego w dniu 10 stycznia 2013 uszkadzając prawy staw skokowy już poprzednio określony jako zwyrodniały. W skróconej historii choroby z dnia 10-01-2013 /zał 8 / jednoznacznie stwierdzono że skutkiem zdarzenia jest konieczność leczenia stawu co potwierdza też skierowanie / zał 7 / . Wskazania z dnia 10-01-2013 są analogiczne do tych z zaleceń pooperacyjnych z maja 2013 r ,stąd zdaniem apelującego biegły bez uzasadnienia zakreśla okres niepełnoprawności w stopniu umiarkowanym od 29-05-2013, a nie od daty uszkodzenia kolana prawego co miało miejsce wraz z uszkodzeniem stawu skokowego w roku 1989. Biegły nie podaje w swej opinii ,że badany był w okresie lat 2002-2003 całkowicie niezdolny do pracy z przyczyny uszkodzenia kolana , a w latach 2005 i 2008 kierowany był do zabiegi artroskopii, które w efekcie zdarzeń losowych wykonano dopiero w maju 2013r. Biegły w tym wypadku myli datę powstania schorzenia z datą wykonania zabiegu operacyjnego w ramach jego leczenia inwazyjnego. Również data, do której owa niezdolność trwa została przez biegłego określona bez jakiegokolwiek uzasadnienia. Po pierwsze biegły nie odnosi się do wagi ciała i skutków leczniczych żylaków. Schorzenia biegły nie dostrzega ,nie omawia zatem jego skutków analogicznie nie dostrzega nadwagi badanego i nie wskazuje jak jego zdaniem badany ma w okresie gdy przyjmuje zastrzyki i ma zalecenie minimalizacji aktywności fizycznej ma zmniejszyć wagę ciała o 30 kilogramów . Biegły potwierdził też nieprawdę jakoby badany „dalej z leczenia w poradni ortopedycznej nie korzystał „ Od dnia wykonanie zabiegu Badany był czterokrotnie konsultowany przez lekarzy ortopedów - dla zdjęcia szwów , dla zmiany leku do wstrzykiwań dostawowych i dwukrotnie dokonano iniekcji zastrzyków z masą mazistą odpowiednio w dniach 2 i 16 września . Kolejny zabieg planowany jest na 25 września i dopiero w około dwa tygodnie po nim możliwe będzie badanie i dalsze planowanie leczenia lub przejście do rehabilitacji stawu. .

Odnosząc się do opinii psychiatrycznej i psychologicznej, ubezpieczony wskazał ,że w opinii z dnia 30-10-2013 M. K. potwierdza nieprawdę jakoby schorzenia psychiatryczne nigdy nie upośledzały jego zdolności do pracy . Po raz pierwszy ustalenie takie poczynił biegły sądowy i Lekarz Orzecznik ZUS o niezaprzeczalnym autorytecie zawodowym ,nieżyjący już doktor A. S. w dniu 09-07-2004 (kopię załączyłem do pisma złożonego w sądzie dnia 11-07-2013 stąd jest oczywiste, że biegły w opinii z dnia 30-10-2012 potwierdził celowo nieprawdę albo że w dacie tej nie była mu znana pełna historia leczenia wraz diagnozami wydawanymi przez lekarzy leczących i oceniających stan zdrowia badanego.

Również opinia psychologiczne i łączna opinia obu biegłych nie zawiera odniesienia się do tych dowodów . Biegli nie zapoznali się również z opinią Lekarza Orzecznika Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 20-05-2009 stwierdzającą częściową niezdolność do pracy ,istniejącą od roku 2004 do dnia wydania orzeczenia z powodów zaburzeń psychicznych. Biegli nie odnieśli się również do orzeczenia penitencjarno-psychologicznego Ośrodka (...) Aresztu Śledczego w G. ( karta 210-223), w którym stwierdzono na podstawie opinii na podłoże pourazowe uszkodzenia CUN.

Opinia psychologiczna i psychiatryczna sporządzona została po jednym badaniu podobnie jak opinia psychiatryczna i opinie uzupełniające. Orzeczenie penitencjarno-psychologiczne Ośrodka (...) Aresztu Śledczego w G. ( karta 210-223) wydano na podstawie akt osobowych, w których były dziesiątki konsultacji psychologicznych i analiza zachowania badanego na przestrzeni miesięcznej obserwacji w ośrodku oraz akt medycznych .W świadectwie lekarskim z dnia 29-04-2005 kierownik ZOZ przy AŚ E. potwierdził iż badany cierpi na zaburzenia osobowości znacznego stopnia / zał 9 /.Również w zaświadczeniu z dnia 20-03-2009 lekarz ambulatorium AS S. potwierdził rozpoznanie encefalopatii pourazowej z przewlekłymi bólami głowy /zał 10 /.Jednocześnie w opinii z dnia 22-05-2012 punkt 17 biegły psychiatra przyznaje , że po pobycie w AŚ i pobiciu schorzenia psychiczne się nasiliły.

Skoro zatem już w roku 2004 w opinii doktora A. S. byłem częściowo niezdolny do pracy z powodów zaburzeń psychiatrycznych , które w roku 2005 osiągnęły stopień znaczny ,a następnie w roku 2009 doprowadziły do przeciążenia w trakcie odbywanie kary pozbawienia wolności to konkluzja opinii jest sprzeczna z przytoczonymi ustaleniami i biegły w żaden logiczny sposób jej nie uzasadnił . Co więcej rodzaj schorzeń w opinii wielu lekarzy w tym lekarzy psychiatrów powołanych do sprawy II K 1087/12 / obecnie w postępowaniu apelacyjnym/ ma podłoże organiczne i ma przebieg wyrównany i wbrew opinii biegłej psycholog może być jedynie przedmiotem terapii farmakologicznej a nie terapii psychologicznej.

Kontynuując wnioskodawca podkreślił ,że schorzenia psychiatryczne ujawniono w roku 1989 i były one powodem zwolnienia badanego z zasadniczej służby wojskowej, nasiliły się one po pobiciu w roku 1999 w okresie izolacji penitencjarnej osiągając w roku 2004 stan powodujący częściową niezdolność do pracy i narastające w roku 2005 do natężenia znacznego.Schorzenia ta nadal istnieją i powodują stałą niezdolność badanego do pracy w zawodzie nauczyciela. Niezdolność ta jest stała i pełna a biegli nie wskazali z jakich powodów schorzenie psychiczne o nasileniu znacznym ma ich zdaniem powodować niepełnosprawność o stopniu lekkim a nie umiarkowanym lub znacznym .

Zdaniem badanego stopniowanie stopnia niepełnosprawności powinno być adekwatne -zaburzenia o znacznym stopniu nasilenia powinny powodować orzeczenia o znacznym stopniu niepełnoprawności. Sąd nie dokonał ani oceny opinii ,ani ich ze sobą nie zestawił .Już proste zestawienie pierwotnej opinii psychiatry i psychologa dowodzi ,że ich wnioski na temat badanego były różne - psychiatra dostrzegł agresję słowną a psycholog określił postawę badanego jako zaangażowaną a nawet nonszalancką . Sąd nie dokonał konfrontacji tych opinii i nie ustalił czy cechą osobowości badanego jest agresja czy nonszalancja. Zasady zdrowego rozsądku nie przewidują raczej równoczesnego bycia agresywnym i nonszalanckim albowiem agresja jest stanem dynamicznym a nonszalancja raczej brakiem dynamizmu .Ma rację sąd iż celem postępowania dowodowego nie jest potwierdzenie opinii strony jeśli jednak strona kształtuje swoje opinie na podstawie opinii biegłych , dowodów z akt medycznych lub zaświadczeń wydanych przez funkcjonariuszy państwowych lub pozostających w obrocie prawnym decyzji organy rentowego złożonych do akt lub wskazanych przez innych biegłych w ich opiniach ,to rzeczą sądu jest materiał ten zebrać i ocenić w całości usuwając w toku postępowania sprzeczności i w ramach własnej kompetencji rozstrzygnąć te kwestie których nie dało się uzgodnić pomiędzy biegłymi w zakresie w jakim opinie te są ze sobą sprzeczne.Naruszeniem przepisów postępowania z pewnością jest nie powołanie biegłych lub nie wydanie odpowiednich postanowień o uzupełnieniu opinii gdy opnie te są ze sobą sprzeczne lub gdy zawierają ustalenie sprzeczne z innymi opiniami lub z dowodami złożonymi do akt po wydaniu opinii a im przeczących.

Sprzeczne z zasadami orzekanie jest też pomijanie w orzeczeniu faktów wynikających z prawomocnych decyzji organów rentowych którymi zgodnie z przyjęta linią orzecznictwa Sąd jest związany. Pominięcie w ustaleniach faktycznych sądu pierwszej instancji faktu, że badany był przez organy rentowe uznany był za osobę całkowicie i częściowo niezdolną do pracy uznać należy za oczywiste niewykonanie obowiązku rozważenia całości materiału dowodowego.

Dla ustaleń w sprawie mają też znaczenie to okoliczności jakie zachodzą w trakcie postępowania, a które mają związek ze stanem zdrowa badanego . Badany w toku postępowania sądowego podjął prace na stanowisku odpowiadającym stopniowi jego niepełnosprawności orzeczonemu w kontrolowanym orzeczeniu . W dniu 22 sierpnia 2012 r badany uległ wypadkowi przy pracy ,a następnie w dniu 10-01-2013 wypadkowi komunikacyjnemu. W efekcie tych zdarzeń od dnia 22 sierpnia 2012 r do dnia złożenia apelacji badany jest niezdolny do pracy i w związku z faktem, że w tym zakresie w obrocie prawnym pozostają prawomocne decyzje ZUS oceniające stan zdrowia badanego odmiennie niż wynika to z opinii biegłych .

Nie jest więc prawdą iż skarżący mnoży wnioski dowodowe stosowanie do własnej opinii jak twierdzi sąd, ale w ocenie skarżącego skoro w obrocie prawnym pozostają prawomocne decyzje organu rentowego stwierdzające całkowitą niezdolność do pracy poprzedzone badaniami lekarzy orzeczników ZUS to okoliczność ta wiąże sąd w sposób przewidziany przepisami kodeksu cywilnego , ustaloną linią orzecznictwa w tym zakresie stąd niedopuszczalne jest orzekanie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności co najmniej po dniu 22 sierpnia 2012r..Również okoliczność iż skarżący w latach 2003 do 2006 oraz w latach 2009-2010 był osobą uznaną za częściowo niezdolną do pracy a w toczącym się w tej sprawie postępowaniu odwoławczym konsylium lekarskie (...) Ośrodka Medycyny Pracy w G. jednoznacznie stwierdziło całkowitą niezdolność ubezpieczonego do pracy w zawodzie nauczyciela oraz do pracy na wysokości są okolicznościami do których Biegli ani Sąd się w zasadzie nie odnieśli wcale.

Również schorzenie kręgosłupa i stwierdzenie, że ubezpieczony nie może podnosić ciężarów większych niż 6 kg stanowi dowód że ocena sądu jest wadliwa. Przepisu kodeksu pracy przewidują dla osób z niepełnosprawnością w stopniu lekkim takie same normy dopuszczalnych obciążeń przy pracach w transporcie ręcznym normę 50 kg dla prac dorywczych i 30 kg dla pracy stałej. Ograniczenie neurologiczne spowodowane badaniem po wypadku z dnia 22-08-2013 ogranicza zdolność do wykonywania prac w zakresie transportu ręcznego do 1/5 limitu dla pracy stałej i 3/25 dla prac dorywczych . Ograniczenie to faktycznie eliminuje ubezpieczonego z zatrudnienie w warunkach pracy niechronionej a co ważniejsze wypadek przy pracy z dnia 22-08-2012 zaszedł w warunkach wykonywania jej na stanowisku przewidzianym dla osoby niepełnosprawnej w stopniu umiarkowanym. Okoliczność ta sama w sobie udowadnia że decyzja (...) Zespołu była nieprawidłowa ponieważ w wyniku jej wydania i faktycznego wykonania przez pracodawcę doszło do wypadku przy pracy i pogorszenia stanu zdrowia ubezpieczonego a system oceny stany zdrowia i zaliczania do stopnia niepełnosprawności właśnie z założenia takim sytuacją ma przeciwdziałać .

Reasumując ubezpieczony wniósł o zmianę skarżonego wyroku zgodnie z petitum i dodał na zakończenie, że co prawda stan zdrowia ubezpieczonego potencjalnie może się poprawić w zakresie już leczonych elementów stawowych jak kolano, ale przed ubezpieczonym pozostaje proces leczenia stawu skokowego, a schorzenie uszkodzenia pasa barkowego pomimo leczenia od ponad 20 lat nie ustępują lub ustępują okresowo. Schorzenie psychiczne i neurologiczne mają podłoże związane zmianami w korze mózgowej i zapewne nie da się ich wyleczyć, a leczenie farmakologiczne jest leczeniem objawów a nie przyczyn takie leczenie bowiem wydaje się być niemożliwe ponieważ nie nastąpiło ogniskowe uszkodzenia Centralnego Układu Nerwowego, ale jego degradacja jest wynikiem przeciążenia i upośledzenia układów samoregulacji w wyniku wielu urazów głowy oraz wskutek incydentu glikemii zakończonego śpiączką glikemiczną o nieustalonej etiologii .

Sąd Okręgowy zważył , co następuje

Apelacja skarżącego jest bezzasadna , a przedstawione w niej zarzuty stanowią jedynie polemikę z prawidłowymi ustaleniami i wnioskami Sądu Rejonowego .Wskazać należy, iż sąd I instancji na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego , dokonał prawidłowej oceny prawnej stanu faktycznego, będącego podstawą rozstrzygnięcia .

Przedmiot sporu w niniejszej sprawie sprowadzał się do kwestii czy wnioskodawcę można zaliczyć do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności od dnia 26 października 2010r. na czas nieokreślony oraz wydania zaleceń co do szkolenia specjalistycznego, co do zatrudnienia w zakładzie aktywności zawodowej i co do prawa do zamieszkania w oddzielnym pokoju.

Apelujący zarzucał wyrokowi oparcie się na błędnych ustaleniach faktycznych , które miało być wynikiem naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów wynikającej z przepisu art. 233§ 1kpc .

Naruszenie prawa procesowego miało polegać m.in. na pominięciu wniosków opinii (...) Ośrodka Medycyny Pracy w G. z dnia 31 sierpnia 2012r. oraz zaświadczenia wydanego przez biegłego W. N. z 14 września 2012r. . Odnosząc się do zarzutu sprzeczności ustaleń opinii biegłego neurologa ze wszystkimi ,,dowodami z orzeczeń i opinii złożonych do akt sądowych oraz innych dowodów medycznych” zarzut jest postawiony zbyt ogólnikowo aby można było merytorycznie go rozważać

Mimo wszystko, próbując odnieść się do pierwszego z tych zarzutów podkreślić przede wszystkim należy , że opinia (...) w G. została sporządzona dla potrzeb sprawy o rentę o sygn. IV U 1069/10, a nie niepełnosprawności . Niezależnie od tego , co trafnie zauważył Sąd Rejonowy ,że pojęcia niezdolności do pracy i niepełnosprawności nie są tożsame , wskazać należy ,że biegła neurolog M. Ł. nie stwierdziła aktualnie objawów uszkodzenia obwodowego układu nerwowego, a dyskretne uszkodzenie nerwu podjęzykowego uznała za nieistotne klinicznie. Biegła uznała ,że stan neurologiczny ubezpieczonego nie utrudnia mu aktywności zawodowej i tylko z uwagi na skargi na okresowe zawroty głowy przeciwskazana jest praca na wysokości .

Powyższe ustalenia biegłej przemawiają za trafnością opinii biegłego neurologa J. S. , który po badaniu przedmiotowym rozpoznał u badanego wadę wrodzoną pogranicza lędźwiowo-piersiowego oraz przebytą rwę kulszową prawostronną i zaliczył wnioskodawcę do lekkiego stopnia niepełnosprawności .

Biegły wyraźnie przy tym wskazał, że oceniając stan zdrowia ubezpieczonego, wziął pod uwagę występowanie przejściowego objawu po przebytej rwie kulszowej w postaci osłabienia prawego odruchu skokowego. Uzupełniając swą opinię, poprzez konieczność ustosunkowania się także do zaświadczenia lekarskiego z 14 września 2012r. wystawionego przez lekarza neurologa leczącego wnioskodawcę (w zakresie przeciwwskazań do pracy, w której skarżący M. L. miałby dźwigać przedmioty o wadze powyżej 6 kg )-zaświadczenie z dnia 14 września 2012 r., biegły zaznaczył, że przeprowadzając swoje badanie w dniu 18 października 2012 r. dokonał oceny całokształtu materiału dowodowego oraz przeprowadził badanie przedmiotowe, podczas którego nie ujawnił schorzeń, które uzasadniałyby przyjęcie, że niepełnosprawność ubezpieczonego jest większa niż w stopniu lekkim.

Ubezpieczony zdaje się nie rozróżniać pojęć niezdolności do pracy i niepełnosprawności . Nadto nie zauważa ,że stan jego zdrowia może się zmieniać jak u każdego człowieka z wiekiem / niekoniecznie na gorszy/ i fakt ,że biegły neurolog J. S. uznał go za osobę częściowo niezdolną do pracy w 2005r. nie ma wpływu na ocenę miarodajności oceny opinii biegłego ,który ocenia stan zdrowia badanego na dzień dzisiejszy. Biegły wyjaśnił w opinii uzupełniającej / k.313 a.s. / ,że pytania , które zadawał wnioskodawca i polecenia wykonania różnych czynności nie mają związku z opinią , do której się odnoszą ,a jego opinia główna została wydana zgodnie z tezą dowodową.Biegły stanowczo podkreślił ,że wydał opinię w zgodzie z postanowieniem sądu na podstawie akt sprawy i wyników bezpośredniego badania i dokonał analizy dokumentacji medycznej zawartej w aktach sprawy oraz wykonał badanie przedmiotowe i podmiotowe w dniu 18.10.2012r. i na tej podstawie sformułował opinię o lekkim stopniu niepełnosprawności ubezpieczonego . Z tych samych względów badanie i ocena dr. B. R. z miesiąca sierpnia 2010r. dla celów wykonania kary zastępczej ograniczenia wolności , nie może mieć wpływu na ocenę opinii biegłego neurologa pod kątem jej prawidłowości i zupełności.

Odnosząc się do zarzutów apelacyjnych ,w przedmiocie niewłaściwej oceny przez sąd I instancji materiału dowodowego w postaci opinii biegłego psychiatry i psychologa , wskazać należy ,że nie znajdują one potwierdzenia w realiach niniejszej sprawy .Zupełnie niezrozumiałe są sugestie ubezpieczonego że biegły sądowy M. K. potwierdził nieprawdę wydając opinię ,że schorzenia wnioskodawcy nigdy nie upośledzały jego niezdolności do pracy, gdyż biegły takich stwierdzeń w opinii nie zawarł. Biegły zaznaczył jedynie, że schorzenia psychiatryczne nie powodowały do tej pory niepełnosprawności w stopniu upośledzającym zdolność do pracy, co niewątpliwie odbiega od interpretacji tego dowodu zaprezentowanej przez ubezpieczonego .

Wielokrotnie zadawane przez ubezpieczonego pytania, co do tego czy poszczególni lekarze poświadczyli nieprawdę wystawiając zaświadczenia / orzeczenia / o jego zdrowiu we wcześniejszych okresach , nie mają jakiegokolwiek związku ze sprawą .

Jak słusznie zauważył sąd I instancji, w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych zasadą postępowania jest badanie legalności decyzji na moment jej wydania, zatem ustalenie czy wnioskodawca spełnia przesłanki do zaliczenia go do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności należy oceniać na dzień wydania decyzji , a nie na dzień / dni / , które wskazał ubezpieczony w swoich licznych zastrzeżeniach do opinii biegłych, w których był badany przez różnych lekarzy/ biegłych / dla różnych potrzeb .

Podsumowując ,sąd I instancji w sposób prawidłowy ocenił cały materiał dowodowy, a zarzuty wnioskodawcy co do oceny tego materiału , a przede wszystkim opinii biegłych , są nieuzasadnione .

Skutkiem powyższego stanowiska Sądu Okręgowego jest przyjęcie ,że również zarzut naruszenia art, 227 kpc w zw. z art. 232 kpc polegające na oddaleniu wniosków dowodowych ubezpieczonego o zmianę opinii biegłych ,dopuszczenie dowodu z opinii uzupełniającej lub przesłuchanie biegłych na rozprawie , jest nieuzasadnione.

W uzupełnieniu jedynie należy dodać, że opinia biegłego, jest tylko jednym z dowodów, który podlega ocenie w myśl art. 233 § 1 k.p.c. Tymczasem, wedle skarżącego ma ona mieć charakter decydujący. Opinia biegłego nie może być jednak źródłem materiału faktycznego sprawy. Rolą biegłego nie jest dokonywanie samodzielnych ustaleń faktycznych istotnych dla zastosowania określonej normy prawnej. To strony winny wykazywać fakty, z których wywodzą skutki prawne. Zadaniem biegłego jest jedynie naświetlenie wyjaśnianych okoliczności z punktu widzenia wiadomości specjalnych, przy uwzględnieniu zebranego w toku procesu i udostępnionego mu materiału sprawy. (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 25 kwietnia 2013 r., sygn. I ACa 288/13, LEX nr 1314847).

Dla tego rodzaju dowodu kryteria oceny stanowią: poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania sformułowanego w niej stanowiska oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej ocen, a także zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej (wyrok SN z 15 listopada 2002 r., V CKN 1354/00, opubl. w LEX nr 77046). W efekcie specyfika oceny dowodu z opinii biegłego wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez Sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, w istocie tylko w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej. Odwołanie się przez Sąd do tych kryteriów oceny stanowi więc wystarczające i należyte uzasadnienie przyczyn uznania opinii biegłego za przekonującą (wyrok SN z 7 kwietnia 2005 r., II CK 572/04, opubl. w LEX nr 151656).

Dokonując oceny dowodu z opinii biegłych , sąd I instancji przedstawił obszerną argumentację, zasadnie podnosząc, że opinie te są rzetelne. Sąd Okręgowy podziela tezę sądu meriti ,że skoro biegli dysponowali wiedzą specjalną, pozwalającą na postawienie tezy, co do stopnia niepełnosprawności , to nie można postawić wydanej przez nich opinii zarzutu braku spójności czy oparcia na błędnych danych. Biegli ustosunkowali się do wszystkich zarzutów ubezpieczonego zaś ich wnioski wynikające tak z opinii głównych , jak i uzupełniających , są kategoryczne.

Jak zasadnie zauważył sąd I instancji, w judykaturze można uznać za utrwalony pogląd, iż samo niezadowolenie strony z oceny przedstawionej przez biegłych nie uzasadnia potrzeby dopuszczenia przez sąd dowodu z opinii innych biegłych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 maja 2009 r., sygn. II CSK 642/08, LEX nr 511998, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2001 r., IV CKN 478/00 i postanowienie z 22 lipca 1997, I CKN 174/97 niepubl.).

Brak było zatem podstaw do prowadzenia dalszego postępowania dowodowego. Sąd Okręgowy wskazuje zatem, że wobec tak jednoznacznego i spójnego materiału dowodowego brak było podstaw do powoływania kolejnego zespołu biegłych. Materiał zgromadzony w sprawie był wystarczający do rozstrzygnięcia sporu. Biegli sądowi odnieśli się do zastrzeżeń ubezpieczonego. Jednocześnie wskazać należy ,że opinia biegłych sądowych jest w postępowaniu z zakresu ubezpieczeń społecznych tzw. dowodem koronnym, o czym szerzej poniżej.

Oddalić należy zatem zarzuty apelacji, że Sąd Rejonowy naruszył zasadę swobodnej oceny dowodów. Rację ma zatem Sąd Rejonowy wskazując, że opinie, na których oparł swoje rozstrzygnięcie w sprawie, są fachowe, wyczerpujące, dobrze uargumentowane oraz oparte na doświadczeniu zawodowym biegłych lekarzy, a ponadto opinie te nie zawierały niejasności, a wnioski w nich zawarte były konkretne, przekonujące i zgodne. Skoro zatem zarzuty apelacji sprowadzały się jedynie do negowania prawidłowych ustaleń faktycznych Sądu Rejonowego opartych na wiedzy biegłych sądowych, podlega ona oddaleniu.

Sąd Okręgowy podkreśla, że opinia biegłych w postępowaniu przed Sądem Pracy i Ubezpieczeń Społecznych podlega ocenie na podstawie właściwych dla jej przedmiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków (postanowienie Sądu Najwyższego, z dnia 7 listopada 2000 r., sygn. i CKN 1170/98 - publ. OSNC 2001/4/64), co wbrew twierdzeniom apelacji, Sąd I instancji miał na uwadze.

W realiach przedmiotowej sprawy, ubezpieczony , podważając moc dowodową opinii biegłych i wypływające z niej niekorzystne dla niego wnioski, czyni to w całkowitym oderwaniu od pozostałych dowodów zgromadzonych w sprawie, które układają się w logiczną całość, w tym od zgromadzonej przez Sąd Rejonowy dokumentacji medycznej .

Odnosząc się do zarzutu naruszenia przez sąd I instancji prawa do rzetelnego procesu poprzez nieudzielenie ubezpieczonemu pomocy prawnej , wskazać należy ,że zarzut ten nie został w jakikolwiek sposób uzasadniony przez ubezpieczonego . Na marginesie tylko należy wskazać ,że postanowienie oddalające wniosek o ustanowienie adwokata z urzędu nie zostało zaskarżone przez ubezpieczonego .

Podsumowując, wnioskodawca spełnia jedynie okresowo przesłanki z art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127 poz. 721 z późn. zm. ) i mógł być zaliczony do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności okresowo z uwagi na schorzenia ortopedyczne .Nie można go jednak zaliczyć do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności na stałe , gdyż do tego stopnia zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej, albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych. Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Rejonowego, że to zaburzenia psychiatryczne i neurologiczne , powodują u skarżącego istotne obniżenie zdolności do wykonywania pracy ( nie może wykonywać pracy nauczyciela praktycznej nauki zawodu , ani prac na wysokości ), jednak nie w stopniu powodującym u niego umiarkowany stopień niepełnosprawności . Wnioskodawca może wykonywać inne prace zgodne z posiadanymi kwalifikacjami – technika mechanika , operatora maszyny blacharskiej i nie wymaga zorganizowania mu warunków pracy chronionej .

Podobnie Sąd Okręgowy w całości aprobuje rozważania Sądu Rejonowego co do braku przesłanek do wydania zalecenia zamieszkania skarżącego M. L. w osobnym pokoju, jak też do wystosowania zalecenia skierowania ubezpieczonego do zakładu aktywności zawodowej, dlatego też nie ma potrzeby ich powtarzania .

Z omówionych powyżej względów, nie znajdując podstaw do uwzględnienia apelacji, należało ją oddalić, na podstawie art. 385 k.p.c.