Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 185/13

POSTANOWIENIE

Dnia

24 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący

SSO Piotr Starosta

Sędziowie

SO Irena Dobosiewicz (spr.)

SO Janusz Kasnowski

Protokolant

sekr. sądowy Tomasz Rapacewicz

po rozpoznaniu w dniu 15 października 2013 r.

w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z wniosku Z. F.

z udziałem A. W.

o podział majątku wspólnego

na skutek apelacji uczestniczki postępowania

od postanowienia Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 7 grudnia 2012 r.

sygn. akt. II Ns 907/11

p o s t a n a w i a :

I. zmienić zaskarżone postanowienie :

a) w punkcie 5 (piątym) w ten sposób, że zasądzić od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy kwotę 52671,15 zł (pięćdziesiąt dwa tysiące sześćset siedemdziesiąt jeden 15/100) płatną w trzech równych ratach, po 17557,05 zł (siedemnaście tysięcy pięćset pięćdziesiąt siedem 05/100):

-

pierwsza rata płatna w terminie do 30 kwietnia 2014 r.,

-

druga rata płatna w terminie do 31 października 2014 r.,

-

trzecia rata płatna w terminie do 30 kwietnia 2015 r.,

b) w punkcie 8 (ósmym) w ten sposób, że tytułem zwrotu kosztów sądowych nakazać pobrać od uczestniczki na rzecz Skarbu Państwa -Sądu Rejonowego w Bydgoszczy kwotę 1203 zł (jeden tysiąc dwieście trzy);

II.  oddalić apelację w pozostałej części;

III.  ustalić, że wnioskodawca i uczestniczka ponoszą koszty postępowania apelacyjnego związane ze swoim udziałem w sprawie.

Na oryginale właściwe podpisy

Sygn. akt II Ca 185/13

UZASADNIENIE

Wnioskodawca Z. F. wniósł o dokonanie podziału majątku wspólnego jego i uczestniczki A. W., wskazując, że w jego skład wchodzi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu położonego w B. przy ul. (...) o wartości 147 000 zł oraz lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego położonego w S. przy ul. (...) przez przyznanie uczestniczce lokalu w B. a jemu w S., zasądzenie od uczestniczki na jego rzecz z tytułu spłaty kwoty 100 000 zł oraz ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym.

Uczestniczka z kolei, w odpowiedzi na wniosek zaakceptowała sposób podziału w zakresie lokali mieszkalnych, wskazała nadto, iż w skład majątku wspólnego wchodzi samochód osobowy marki D. (...) nabyty w 1996r. za kwotę 30 500 zł, który winien być przyznany wnioskodawcy. Domagała się nadto rozliczenia nakładów poczynionych ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny, ustalenia, że udziały małżonków w majątku wspólnym są równe i ustalenia wartości rynkowej obu lokali mieszkalnych przez przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego rzeczoznawcy majątkowego.

Domagając się rozliczenia poczynionych przez nią nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny, wskazała, że w dniu 27 lutego 1995r. zrezygnowała z członkostwa w (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w B., wobec czego w dniu 8 marca 1995r. została skreślona z rejestru członków, a zgromadzone przez nią środki na książeczce (...)w wysokości 42 700 zł (starych złotych) weszły do majątku wspólnego i przeznaczone zostały na przekształcenie lokatorskiego prawa we własnościowe lokalu położonego przy ul. (...).

Zaaprobowała też wartość tego lokalu wskazaną przez wnioskodawcę tj. 147 000 zł.

Pismem z dnia 12 stycznia 2012r. uczestniczka wniosła o ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym, tj. jej w wysokości 2/3 części a wnioskodawcy w 1/3 części.

Wnioskodawca z kolei domagał się nadto ustalenia, że w skład majątku wspólnego wchodzi 2000 sztuk akcji imiennych (...) S.A. serii (...) objętych przez uczestniczkę w czasie trwania małżeństwa i zbytych przez nią po rozwiązaniu małżeństwa.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy postanowieniem z dnia 7 grudnia 2012r. ustalił, że udziały wnioskodawcy i uczestniczki w majątku wspólnym są równe, nadto ustalił że w skład majątku wspólnego wchodzi spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu opisanego we wniosku o wartości 147 000 zł, spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu opisane we wniosku z wkładem mieszkalnym o wartości 37890 zł, środki pieniężne pochodzące ze sprzedaży samochodu osobowego marki D. (...) o wartości 13 850 zł, środki pieniężne pochodzące ze sprzedaży 2000 /dwóch tysięcy/ akcji imiennych (...) S.A. o numerach od (...) do (...) o wartości 50 000 zł. Wnioskodawcy przyznał lokatorskie prawo do lokalu i środki pieniężne ze sprzedaży akcji imiennych oraz zasądził od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy kwotę 80 046,15 zł tytułem wyrównania udziałów w majątku wspólnym, płatną w 3 (trzech) równych ratach – ostatnia w terminie 18 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia, oddalił wnioski w pozostałej części a w punktach 7 i 8 postanowienia orzekł o kosztach postępowania.

Swoje rozstrzygnięcie oparł Sąd Rejonowy na następujących ustaleniach i rozważaniach natury prawnej:

Z. F. i A. W. zawarli związek małżeński w dniu 10 stycznia 1981 roku. Został on rozwiązany wyrokiem Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 20 czerwca 2002 r. (sygn. akt I C 1379/00) przez rozwód z wyłącznej winy Z. F..

Z. F. i A. W. mieszkali wraz z dwojgiem dzieci w lokalu mieszczącym się przy ul. (...) w B..

W dniu 17 stycznia 1986 r., w drodze dziedziczenia po ojcu J. F., wnioskodawca nabył prawo do wkładu mieszkaniowego w (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w B., a w dniu 7 maja 1986 r. uzyskał przydział lokalu mieszkalnego na warunkach lokatorskiego prawa do lokalu w budynku przy ul. (...) w B..

Spółdzielcze lokatorskie prawo do tego lokalu zostało przekształcone w prawo własnościowe na podstawie decyzji z dnia 23 lutego 1995 rok.

W dniu 29 marca 1996 r. małżonkowie nabyli samochód osobowy marki D. (...) za kwotę 30.500 zł brutto.

Dnia 31 maja 2001 r. Z. F. sprzedał samochód za kwotę 13.850 zł i z uzyskanej kwoty nie rozliczył się z żoną.

W okresie od 20 kwietnia 1984 r. do 8 marca 1995 r. uczestniczka była członkiem (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) i jako członek oczekujący na mieszkanie posiadała książeczkę mieszkaniową (...) Nr (...).

Na dzień 23 listopada 1978 r. wkład mieszkaniowy wynosił 42.700 starych złotych, zaś stan oszczędności wraz z odsetkami i premią gwarancyjną na dzień 4 października 1994 r. wynosił 93.278.300 starych złotych.

W dniu 8 marca 1995 r. uczestniczka została skreślona z rejestru członków oraz zwolniona z zastrzeżenia na rzecz Spółdzielni książeczki (...). Od tego momentu zgromadzone na książeczce (...) środki pozostawały do wyłącznej dyspozycji uczestniczki.

Dnia 30 maja 2000 r. między wnioskodawcą a (...) Spółdzielnią Mieszkaniową (...) w B. doszło do zawarcia umowy w przedmiocie wybudowania i przyrzeczenia przydziału lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym z wykorzystaniem kredytu z (...), na mocy której Spółdzielnia zobowiązała się do wybudowania mieszkania nr (...) w budynku wielorodzinnym nr (...) przy ul. (...). B. w S. oraz przydziału na rzecz Z. F. na zasadach spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, obciążonego spłatą kredytu na rzecz (...). Z. F. zobowiązał się do sfinansowania 30 % kosztu budowy mieszkania tj. kwoty 26.249 zł.

Wartość rynkowa ww. lokalu mieszkalnego według stanu na dzień 11 lipca 2002 r. i cen rynkowych na dzień 22 maja 2012 r. wynosi 126.300 zł, zaś wartość wkładu mieszkaniowego 37.890 zł. A. W. objęła w dniu 13 lutego 1993 r. podczas Zgromadzenia Założycielskiego Spółki 2000 sztuk akcji Przedsiębiorstwa (...) S.A. Były to akcje imienne serii (...), uprzywilejowane o nominalnej wartości 3 zł każda. Objęte akcje były spłacane z kredytu udzielonego uczestniczce przez Spółkę, w ten sposób, że z kolejnych wynagrodzeń uczestniczki były potrącane odpowiednio kwoty tytułem spłaty tegoż kredytu. W okresie od 11 grudnia 2002 r. do 3 lipca 2003 r. uczestniczka sprzedała akcje za 50 000 zł otrzymaniu oferty spółki, w czterech transzach po 25 zł każdą.

Z. F. od dnia 7 kwietnia 1983 r. był zatrudniony w (...) S.A. w Oddziale (...). Od 12 marca 1979 r. do 31 grudnia 2009 r. A. W. była zatrudniona w (...) sp. z o.o. W związku z narodzinami dzieci: syna P. i córki M. w okresie od 22 grudnia 1982 r. do 31 sierpnia 1986 r. przebywała na urlopie wychowawczym w trakcie trwania małżeństwa Z. F. i A. W. w równym stopniu zajmowali się wychowywaniem wspólnych dzieci: P. i M. oraz wspólnie prowadzili gospodarstwo domowe.

Oboje małżonkowie pracowali w systemie zmianowym, w związku z czym domowe obowiązki spoczywały na tym z małżonków, który aktualnie pozostawał w domu.

Małżeństwo wnioskodawcy i uczestniczki funkcjonowało prawidłowo aż do października 1999 r., kiedy to wnioskodawca opuścił rodzinę i związał się z inną kobietą. Początkowo Z. F. wynajmował mieszkanie przy ul. (...) w B., zaś w 2000 r. przeprowadził się do mieszkania przy ul. (...)w S..

Po opuszczeniu rodziny wnioskodawca w znikomym stopniu interesował się życiem swoich dzieci. W tym też momencie ustała więź gospodarcza między małżonkami.

Rozważając kwestię nierównych udziałów /art. 46§2 krio/ Sąd wskazał że przesłanki przemawiające za ustaleniem nierównych udziałów stron w majątku wspólnym nie zachodzą.

Bezsporne jest, iż to z winy wnioskodawcy doszło do ustania małżeństwa, a opuszczenie przez niego żony i dzieci należy ocenić negatywnie z etycznego punktu widzenia niemniej jednak wcześniejsza postawa wnioskodawcy w trakcie trwania małżeństwa aż do jesieni 1999 r. nie budziła zastrzeżeń, co wynika nie tylko z zeznań świadków, lecz również z zeznań uczestniczki . Przez cały okres trwania małżeństwa wnioskodawca pracował zawodowo, wywiązywał się z obowiązków domowych, zajmował się dziećmi. Uczestniczce też nie można uczynić zarzutu jakiegokolwiek uchybienia obowiązkom rodzinnym, zarówno w sferze etycznej, jak i przyczyniania się do zaspokajania potrzeb materialnych członków rodziny. Choć uczestniczka wielokrotnie podkreślała, iż uzyskiwała wyższe wynagrodzenie aniżeli jej mąż, to różnice te nie wynikały - w ocenie Sądu - z braku dobrej woli i starań wnioskodawcy w tym zakresie.

Odnosząc się do składników majątku wspólnego i jego wartości, wskazał Sąd, że wartość rynkowa spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w B. została zgodnie ustalona przez strony. Sąd rozliczył jednak nakład, który został poniesiony na ten element majątku wspólnego stron z majątku odrębnego wnioskodawcy, bowiem to wnioskodawca odziedziczył prawo do wkładu mieszkaniowego związanego z lokatorskim prawem do tegoż lokalu, wobec czego wkład ten stanowił jego majątek odrębny. Jak wynika z zaświadczeń Spółdzielni wartość wkładu mieszkaniowego wynosiła w okresie przydziału prawa lokatorskiego 26 550 zł, natomiast całkowity koszt budowy lokalu 263 092 zł. Wartość wkładu stanowiła więc 10,09 procent kosztów budowy a odnosząc to do aktualnej wartości rynkowej lokalu (10,09 % z 147 000) jest to kwota 14 832,30 zł.

Ponieważ zgodnie ze stanowiskami stron Sąd przyznał prawo do lokalu mieszkalnego przy ul.(...)na rzecz uczestniczki, wartość spłaty z tego tytułu na rzecz wnioskodawcy { tj. 1/2 z wartości 147 000 zł, tj. 73 500 zł) powinna zostać powiększona o kwotę 7 416,15 zł (czyli 14 wartości nakładu, bowiem druga połowa została poczyniona na udział wnioskodawcy), co daje kwotę 80 916 zł. Odnośnie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, położonego w S..

Sąd uznał, iż prawo to, jako nabyte w czasie trwania małżeństwa , wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków. Sporna pomiędzy stronami była wartość tego prawa. Sąd uznał, iż nie byłoby zasadne przyjęcie jego wartości jako wartości rynkowej, bowiem możliwość przekształcenia tego prawa w odrębną własność jest zdarzeniem przyszłym i niepewnym, wobec czego przyjęcie do rozliczeń wartości rynkowej lokalu byłoby krzywdzące dla wnioskodawcy. Realną aktualnie wartość tego lokalu stanowi wartości wkładu mieszkaniowego, która według opinii biegłej wynosi 37 890 zł. Sąd uznał przy tym, iż wnioskodawca nie wykazał, iż poniósł na ten składnik majątku nakłady z majątku odrębnego.

W tej sytuacji Sąd przyjął, że wnioskodawca winien zwrócić uczestniczce ½ wartości wkładu, tj. kwotę 18 945 zł.

Bezsporna w sprawie była okoliczność sprzedaży przez wnioskodawcę jeszcze w czasie trwania małżeństwa wchodzącego w skład majątku wspólnego samochodu marki D. (...). Pieniądze uzyskane ze sprzedaży wnioskodawca przeznaczył, jak sam przyznał, na własne potrzeby w okresie, gdy małżonkowie pozostawali już w faktycznej separacji. Nie rozliczył się z żoną gdyż - jak wskazał- żona z kolei zbyła wchodzące w skład majątku wspólnego akcje. Wobec tego wnioskodawca winien zwrócić uczestniczce z tytułu rozliczenia środków pieniężnych pochodzących ze sprzedaży samochodu kwotę 6 925 zł. Odnośnie akcji spółki (...) uczestniczka przyznała, iż zbyła je już po rozwodzie, a pieniądze przeznaczyła na bieżące potrzeby. Podnosiła jednakże, iż wchodziły one - w jej ocenie - w skład jej majątku odrębnego, bowiem pożyczka spłacana była w ten sposób, że pracodawca potrącał raty pożyczki udzielonej na zakup akcji uczestniczce z należnego jej wynagrodzenia , które dopiero po potrąceniu odpowiedniej kwoty, jej wypłacał. W tej sytuacji pożyczka została spłacona z wynagrodzenia uczestniczki, które - jako nie wypłacone- nie weszło do majątku wspólnego.

W ocenie Sądu koncepcja, iż wynagrodzenie w części potrącanej nie zostało pracownikowi wypłacone w rozumieniu przepisów prawa pracy, jest nie zasadna. Akcje zostały objęte w czasie trwania małżeństwa , weszły do majątku wspólnego. Uczestniczka zatem winna zwrócić wnioskodawcy kwotę 25 000 zł stanowiącej połowę kwoty uzyskanej ze sprzedaży akcji.

Tym samym uczestniczka winna zapłacić na rzecz wnioskodawcy kwotę 80 916,15 tytułem spłaty jego udziału w mieszkaniu przy ul. (...) w B. oraz kwotę 25 000 zł , tj. połowę środków ze sprzedaży akcji, tj. łącznie kwotę 105 916,15 zł, która jednakże ulega pomniejszeniu o kwoty, które wnioskodawca winien zwrócić uczestniczce z tytułu połowy wartości wkładu mieszkaniowego, tj. kwotę 18 945 zł i tytułem połowy kwoty uzyskanej ze sprzedaży samochodu, tj. 6 925 zł. (105916,15zł-18945zł-6925zł=80046,15). Stąd kwota należna wnioskodawcy wynosi 80046,15 zł.

Spłatę tej kwoty Sąd rozłożył na trzy raty, płatne w terminie 6,12 i 18 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia. W ocenie Sądu umożliwi to uczestniczce uzyskanie środków na spłatę wnioskodawcy i znajduje również oparcie w zasadach współżycia społecznego, biorąc pod uwagę to, iż małżeństwo rozpadło się z winy wnioskodawcy, a główny ciężar wychowania i opieki nad dziećmi, a także rozwiązywania problemów psychicznych i pedagogicznych będących konsekwencją rozstania rodziców (co wiązało się - jak wynika z zeznań świadków i uczestniczki m.in. z problemami w szkole i co za tym idzie np. koniecznością opłacania korepetycji) spoczął na uczestniczce.

O kosztach sądowych Sąd orzekł w myśl art. 520 par. 1 kpc.

Apelację od postanowienia wniosła uczestniczka, zarzucając naruszenie art. 233 kpc w zw. z art. 13§2 kpc poprzez nierozważenie całego materiału dowodowego zebranego w sprawie, nielogiczną i sprzeczną z zasadami doświadczenia życiowego jego ocenę poprzez uznanie, iż uczestniczka nie wykazała nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny małżonków oraz, iż zasadnym jest przyjęcie do rozliczania kwoty 50 000 zł z tytułu nabytych przez uczestniczkę akcji, art. 328§2 kpc w zw. z art. 13§2 kpc poprzez sporządzenie uzasadnienia w sposób uniemożliwiający umotywowaną polemikę z ustaleniami faktycznymi Sądu a zwłaszcza przez brak odniesienia się Sądu do wniosku uczestniczki o rozliczenie nakładu z jej książeczki mieszkaniowej na majątek wspólny, nadto zarzuciła błędne obliczenie i obciążenie uczestniczki kosztami, bez uwzględnienia zaliczki w kwocie 300 zł wpłaconej przez uczestniczkę w dniu 24 marca 2012r.

Domagała się uczestniczka zmiany postanowienia i rozliczenie tego nakładu ze szczególnym uwzględnieniem, iż z tych środków dokonano wpłaty na jednorazowe uzupełnienie wkładu budowlanego, oraz nieuwzględnienie w rozliczeniach kwoty uzyskanej ze sprzedaży akcji z uwagi na fakt, że nie weszły do majątku wspólnego, a poza tym zostały zużyte na bieżące potrzeby rodziny uczestniczki.

W odpowiedzi na apelację wnioskodawca domagał się jej oddalenia i zasądzenia na swoją rzecz kosztów postępowania apelacyjnego.

Uczestniczka dodatkowo, w piśmie z dnia 26 lutego 2013r., stanowiącym apelację zarzuciła Sądowi Rejonowemu naruszenie przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych i przyjęcie do rozliczenia wartości rynkowej lokatorskiego prawa do lokalu, wskazując na ustawę z 14 czerwca 2007r. – o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (…) (Dz.U. Nr 125, poz. 873 ze zm) i art. 12 ust. 13 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Domagała się rozliczenia kwoty 126 300 zł, stanowiącej wartość lokalu na prawach lokatorskiego prawa, a nie jak błędnie uczynił to Sąd Rejonowy – kwoty 37890 zł tytułem wkładu mieszkaniowego

I w tym zakresie wnioskodawca domagał się oddalenia apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja uczestniczki w części jest uzasadniona, a mianowicie w zakresie rozliczenia kwoty 50 000 zł uzyskanej przez uczestniczkę ze sprzedaży akcji imiennych nabytych w czasie trwania małżeństwa oraz braku rozliczenia przez Sąd I instancji nakładu z majątku osobistego uczestniczki na majątek wspólny.

W pozostałym zaś zakresie apelacja nie mogła zostać uwzględniona.

Sąd Rejonowy, wbrew zarzutom naruszenia art. 233 kpc w zw. z art. 13§2 kpc prawidłowo ustalił, że akcje imienne nabyte przez uczestniczkę w czasie małżeństwa i zbyte po jego rozwiązaniu za kwotę 50 000 zł wchodzą do majątku wspólnego. Kwestia ta została przesądzona w orzecznictwie, a Sąd Najwyższy wielokrotnie wypowiadał się w tym przedmiocie. I tak w postanowieniu z dnia 3 grudnia 2009r., sygn. akt II CSK 273/09 Sąd Najwyższy stwierdził, że (…) nabyte przez jednego małżonka ze środków pochodzących z majątku wspólnego wchodzą w skład tego majątku /patrz także wyrok z dnia 21 stycznia 2009, sygn. akt II CSK 446/08, nie publ./.

Okoliczność, że akcje te uczestniczka nabyła, zaciągając pożyczkę w swoim zakładzie pracy, jest oczywiście bez znaczenia, bowiem pożyczka była przecież spłacana także ze środków z majątku wspólnego.

Natomiast rozważeniu podlegała ocena Sądu Rejonowego dotycząca rozliczenia kwoty 50 000 zł i zasądzenia na rzecz wnioskodawcy, tytułem należnej mu spłaty jego udziału połowy kwoty tj. 25 000 zł.

Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd I instancji w ogóle nie odniósł się do twierdzeń uczestniczki, że pieniądze uzyskane ze sprzedaży z akcji zostały przeznaczone na bieżące utrzymanie rodziny.

Uczestniczka, co wynika z poczynionych ustaleń i akt sprawy rozwodowej I C 1379/00 Sądu Okręgowego w Bydgoszczy miała ze związku z wnioskodawcą dwoje dzieci – syna P. ur. (...) ( w 2002r. miał on 20 lat) i córkę M. ur. (...) /w 2002r. miała 18 lat/.

Wnioskodawca miesięcznie od 1989r. łożył na nie łącznie 600 zł miesięcznie. Uczestniczka z alimentów i wynagrodzenia za pracę musiała utrzymać uczące się dzieci /oboje byli w szkole średniej/, zapewnić im wakacje, korepetycje. Wnioskodawca poza alimentami nie wspierał dzieci finansowo.

Uczestniczka sprzedała akcje w okresie od grudnia 2002r. do lipca 2003r. Gdy zważy się na wiek dzieci /w latach 200-2003r. były one w liceum i w klasie maturalnej/ i wysokość uzyskiwanych alimentów, nie powinno budzić wątpliwości, że pieniądze uzyskane ze sprzedaży akcji w znacznej części zostały przeznaczone na utrzymanie rodziny.

Poza tym nie sposób nie zauważyć, że akcje do majątku wspólnego weszły tylko i wyłącznie stąd, że uczestniczka pracowała w takiej spółce, która akcje emitowała.

W ocenie Sądu Okręgowego zasady społecznego współżycia dają podstawę do zwolnienia uczestniczki z obowiązku rozliczenia się z wnioskodawcą z kwoty uzyskanej ze sprzedaży akcji, tj. 25 000 zł /1/2 kwoty 50 000 zł/.

Nie mogła być uwzględniona apelacja uczestniczki w zakresie przyjęcia – do rozliczenia wartości rynkowej lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, które zostało przyznane z wkładem mieszkaniowym wnioskodawcy.

Wartość rynkowa tego lokalu wg stanu na dzień 11 lipca 2002r. i cen rynkowych na dzień 22 maja 2012r. wyniosła 126 300 zł, zaś wkładu mieszkaniowego – 37 890 zł.

Sąd Rejonowy trafnie zważył, że przyjęcie wartości rynkowej byłoby dla wnioskodawcy krzywdzące, tym bardziej że możliwość przekształcenia w odrębną własność tego lokalu jest zadaniem przyszłym i niepewnym.

Sąd Okręgowy w tym miejscu pragnie wskazać na postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 października 2009r. III CZP 74/09 /Lex nr 551887/, w którym Sąd ten podniósł, że przedmiotem podziału majątku, jego składników i określenia wartości mogą być tylko prawa istniejące w chwili orzekania.

Status mieszkania spółdzielczego przyznanego uczestnikowi nie stanowi odrębnej własności, co więcej, w dacie rozstrzygania sprawy przez Sąd I instancji oraz Sądu odwoławczego nie został zgłoszony przez wnioskodawcę wniosek do przekształcenia przysługującego mu lokatorskiego prawa do lokalu spółdzielczego w prawo o charakterze własnościowym.

Tym samym za trafne uznać należy przyjęcie nie wartości rynkowej tego lokalu, a jedynie wartości wkładu mieszkaniowego.

Ostatni z zarzutów apelacyjnych odniósł się do nie rozliczenia przez Sąd nakładów poniesionych przez uczestniczkę z jej majątku osobistego na majątek wspólny.

Ten zarzut jest zasadny, przy czym możliwe jest jedynie rozliczenie kwoty 4750 zł.

Niesporne było, że w dniu 23 lutego 1995r. doszło do przekształcenia lokatorskiego prawa do lokalu przy ul. (...) w B. na prawo własnościowe, przy jednorazowej spłacie całości wkładu budowlanego w wysokości 4750 zł w dniu 17 lutego 1995r. pismo (...) Spółdzielni Mieszkaniowej z 23 lutego 1995r. k.25 akt i z dnia 5 września 2011r. k.81/.

Uczestniczka posiadała książeczkę mieszkaniową, na której miała zgromadzony wkład, przy czym w dniu 27 lutego 1995r. złożyła ona rezygnację z członkostwa w (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) /członkiem spółdzielni była od 20.04.1984r. do 8 marca 1995r./ . Środki zgromadzone na jej książeczce oszczędnościowej wynosiły, wg stanu na dzień 23 listopada 1978r. 42700 starych złotych, a po skreśleniu jej z rejestru członków, weszły do majątku wspólnego /pismo spółdzielni z dnia 5 maja 2005r. k.28 akt/.

Należy mieć na uwadze, że kwota 42 700 starych złotych to wartość nominalna, łącznie bowiem z odsetkami i premią gwarancyjną środki pieniężne zgromadzone przez uczestniczkę stanowiły kwotę 9327, 80 zł /93278300 starych złotych/, co wynika wprost z zaświadczenia (...) wg stanu na dzień 4 października 1994r.

Przyjąć zatem należało, zważywszy na datę przekształcenia lokatorskiego prawa do lokalu, likwidację książeczki mieszkaniowej uczestniczki i datę rezygnacji z członków (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...), że kwota 4750 zł była nakładem uczestniczki na majątek wspólny. I w tym zakresie winna podlegać rozliczeniu jako nakład z majątku osobistego, czego nie uczynił Sąd Rejonowy. O konieczności rozliczenia stanowi przepis art. 45§1 k.r.iop.

Wobec powyższych ustaleń, konieczne było ponowne rozliczenie należnej wnioskodawcy spłaty, która ostatecznie wynosi 52 671,15 zł/80 046,15 zł – (25 000 zł + 2375 zł).

Sąd Okręgowy kwotę tę rozłożył na trzy różne raty, podzielając w tym względzie argumentację Sądu Rejonowego.

Konsekwencją powyższych rozliczeń była oczywiście zmiana zaskarżonego postanowienia w jego punktach 5 i 8, o czym Sąd Okręgowy orzekł na mocy art. 386 kpc w zw. z art. 13§2 kpc, w pozostałym zaś zakresie apelację oddalił na mocy art. 385 kpc w zw. z art. 13§2 kpc.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzekł Sąd Okręgowy na mocy art. 520§1 kpc w zw. z art. 108§1 kpc i art. 13§2 kpc.

Na oryginale właściwe podpisy

Za zgodność z oryginałem