Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 29 sierpnia 2014 roku

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Jerzy Geisler (spr.)

Sędziowie: SA Bogusława Żuber

SA Jacek Nowicki

po rozpoznaniu w dniu 29 sierpnia 2014 roku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa T. S.

przeciwko J. A.

o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli

na skutek zażalenia powódki

na postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 26 marca 2014 roku, sygn. akt: XII C 757/13

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSA B. Żuber SSA J. Geisler SSA J. Nowicki

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy oddalił wniosek powódki o zabezpieczenie powództwa, uznając, iż nie uprawdopodobniła ona swojego roszczenia o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli o przeniesieniu 1/8 udziału w prawie własności nieruchomości w P. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w Poznaniu prowadzi księgę wieczystą (...), poprzez wpisanie ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu w w/w księdze wieczystej. Roszczenie to powódka wywodziła z treści art. 898 § 1 k.c., wskazując na fakt, że pozwany zaciągnął liczne zobowiązania, które obciążają również jej córkę (żonę pozwanego), jak też doprowadził rozpadu jego małżeństwa z córką powódki. Tym okolicznościom pozwany zaprzeczył. Powyższe okoliczności, zdaniem Sądu Okręgowego, nie są przejawem rażącej niewdzięczności pozwanego względem powódki.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożyła powódka, zaskarżając je w całości i wnosząc o jego zmianę poprzez udzielenie jej zabezpieczenia i wpisanie ostrzeżenia o toczącym się postępowaniu w sprawie o sygn. akt: XII C 757/13 w księdze wieczystej nieruchomości nr: (...).

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie powódki nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodzić się należy ze stanowiskiem Sądu I instancji, iż skarżąca nie uprawdopodobniła swojego roszczenia. Zgromadzony na obecnym etapie postępowania materiał dowodowy nie jest bowiem wystarczający do przyjęcia, że pozwany dopuścił się wobec powódki rażącej niewdzięczności, uzasadniającej odwołanie dokonanej darowizny.

W orzecznictwie i piśmiennictwie przyjmuje się, że rażąca niewdzięczność odnosi się do takiego zachowania obdarowanego, które jest skierowane przeciw darczyńcy świadomie i w nieprzyjaznym zamiarze, ukierunkowane zazwyczaj na wyrządzenie krzywdy lub szkody majątkowej. Nie są to działania nieumyślne, niezamierzone. Z zasady wyłącza się również działania skierowane przeciwko osobie trzeciej, chyba że podjęte są z zamiarem pokrzywdzenia darczyńcy (zob. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 29 września 1969 r., III CZP 63/69, niepubl., z dnia 7 maja 1997 r., I CKN 117/97, niepubl. z dnia 25 listopada 1999 r., II CKN 600/98, niepubl., z dnia 26 lipca 2000 r., niepubl. z dnia 26 września 2000 r., III CKN 810/00, niepubl., z dnia 5 października 2000 r., II CKN 280/00, niepubl., z dnia 4 lutego 2005 r., I CK 5471/04, niepubl., z dnia 2 grudnia 2005 r. II CK 265/05, niepubl. i z dnia 15 czerwca 2010 r., II CSK 68/10, niepubl.).

Zaoferowane przez skarżącą dowody oraz twierdzenia nie są wystarczające do przyjęcia na obecnym etapie postępowania, by celem pozwanego było wyrządzenie powódce krzywdy lub szkody. Doprowadzenie do rozpadu związku małżeńskiego jest z natury rzeczy wymierzone przeciwko małżonkowi, a nie przeciwko teściom, gdyż zawarcie związku małżeńskiego z zasady nie stwarza obowiązków wobec dalszej rodziny (chociaż mogą powstać między nimi określone więzy, wynikające np. ze wspólnego zamieszkiwania). Ubocznego skutku rozwodu w postaci dyskomfortu i rozczarowania powódki nie można utożsamiać z celem postępowania pozwanego. Nie zostało to w każdym razie uprawdopodobnione na obecnym etapie postępowania.

Podobnie należy ocenić okoliczności związane z zaciąganiem długów przez pozwanego, nie uprawdopodobniono bowiem, by działania te były skierowane przeciwko powódce. Wprawdzie powódka w piśmie z dnia 9 września 2013 roku wskazała, iż wraz z mężem spłaca zobowiązania pozwanego, jednakże nie zostało to wykazane dokumentami, a w każdym razie nie można ustalić, na jakiej podstawie spłata ta następuje.

Wskazać wreszcie należy, że czyny dowodzące niewdzięczności muszą świadczyć o znacznym napięciu złej woli obdarowanego, na co wskazuje użycie przez ustawodawcę słów "rażąca niewdzięczność". Nie uzasadnia więc odwołania darowizny dopuszczenie się przez obdarowanego takich czynów, które w danych okolicznościach i warunkach nie wykraczały poza zwykłe przypadki życiowych konfliktów (por. orz. z dnia 2 marca 1948 r., KrC 42/48, PiPr 1948, nr 7, s. 136, wyrok z 29 września 1969 r., I CR 458/69, OSN 1970, nr 7-8, poz. 137).

Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny oddalił zażalenie powódki na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

SSA B. Żuber SSA J. Geisler SSA J. Nowicki