Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 sierpnia 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Dorota Rzeźniowiecka

Sędziowie: SSA Jacek Zajączkowski (spr.)

SSA Beata Michalska

Protokolant: st. sekr. sądowy Aleksandra Słota

po rozpoznaniu w dniu 6 sierpnia 2014 r. w Łodzi

sprawy R. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w T.

o emeryturę,

na skutek apelacji wnioskodawcy

od wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim

z dnia 21 sierpnia 2013 r., sygn. akt: V U 5/13;

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 2078/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 grudnia 2012 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił R. B. prawa do emerytury.

W odwołaniu od tej decyzji R. B. wniósł o przyznanie żądanego prawa do emerytury, gdyż legitymuje się wymaganym 15 –letnim stażem pracy w warunkach szczególnych. Podniósł, że pracował w takich warunkach w okresie od 13 grudnia 1978 roku do 29 lutego 1992 roku w Przedsiębiorstwie (...) w R. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego oraz od 20 czerwca 1974 roku do 17 lutego 1975 roku w Spółdzielni Kółek Rolniczych w W. na stanowisku traktorzysty. Organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania.

Wyrokiem z dnia 21 sierpnia 2013r. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim oddalił odwołanie.

Sąd Okręgowy ustalił, że R. B. ur. (...), w dniu 17 października 2012 roku złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury. Wnioskodawca ma ponad 25-letni staż ubezpieczeniowy, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, od dnia 15 maja 2006 roku do chwili obecnej jest zatrudniony w (...) Spółce jawnej Z. K., M. W. w S. i stosunek pracy nie został przez niego rozwiązany.

Niekwestionowany przez ZUS okres zatrudnienia wnioskodawcy w szczególnych warunkach wynosi łącznie 1 rok, 11 miesięcy i 15 dni. Organ rentowy zaliczył wnioskodawcy do pracy w warunkach szczególnych okres zatrudnienia od 16 kwietnia 1975 roku do 31 marca 1977 roku w (...) w Ł. na stanowiskach kierowcy ruchu towarowego oraz kierowcy autobusowego.

W okresie od 20 czerwca 1974 roku do 17 lutego 1975 roku R. B. był zatrudniony w Spółdzielni Kółek Rolniczych w W. na stanowisku traktorzysty. Jako traktorzysta wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jeździł ciągnikami rolniczymi, brał udział w pracach polowych (np. bronowanie, oranie itp.) i wykonywał usługi transportowe, np. woził wapno. Innych prac wnioskodawca nie wykonywał. (...) w W. nie wystawiła wnioskodawcy świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

W okresie od 13 grudnia 1978 roku do 29 lutego 1992 roku R. B. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w R., pracując stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym przekraczającym 3,5 tony. Były to samochody marki „S. (...)” i (...), którymi wnioskodawca przewoził meble, deski itp.

W trakcie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) R. B. przebywał na urlopie bezpłatnym w okresach od 4 czerwca 1991r. do 17 sierpnia 1991r. oraz od 1 października 1991r. do 25 października 1991r.

W okresie od 1 grudnia 1989 roku do 31 stycznia 1991 roku R. B. wykonywał prace w (...) jako agent na podstawie umowy agencyjnej i otrzymywał wynagrodzenie prowizyjne.

Przedsiębiorstwo (...) w R. nie wystawiło wnioskodawcy świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy stwierdził, że odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. Zebrany w sprawie materiał dowodowy dał podstawy do zaliczenia pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia w Spółdzielni Kółek Rolniczych w W. od 20 czerwca 1974 roku do 17 lutego 1975 roku na stanowisku traktorzysty oraz okresów zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w R. od 13 grudnia 1978 roku do 30 listopada 1989 roku, od 1 lutego 1991 roku do 3 czerwca 1991 roku oraz od 18 sierpnia 1991 roku do 30 września 1991 roku oraz od 26 października 1991 do 29 lutego 1991 roku na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Niewątpliwie bowiem odwołujący wykonywał w (...) w W. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prace wymienione w Wykazie A, Dziale VIII, poz. 3 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, tj. prace kierowcy ciągnika. Natomiast w Przedsiębiorstwie (...) w R. wykonywał prace wymienione w Wykazie A, Dziale VIII, poz. 2, tj. prace na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony.

Zdaniem Sądu nie jest natomiast możliwe zaliczenie do pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) od 4 czerwca 1991 roku do 17 sierpnia 1991 roku oraz od 1 października 1991 roku do 25 października 1991 roku, albowiem w okresach tych wnioskodawca przebywał na urlopie bezpłatnym. Nie podlega zaliczeniu do pracy w warunkach szczególnych również okres od 1 grudnia 1989 roku do 31 stycznia 1991 roku, albowiem jak wynika z zachowanych kart wynagrodzeń w okresie tym wnioskodawca wykonywał prace nie jako pracownik w ramach stosunku pracy, ale jako agent na podstawie umowy agencyjnej i otrzymywał wynagrodzenie prowizyjne. Powyższe znajduje potwierdzenie w zeznaniach świadka Z. N., który wskazał, że pod koniec zatrudnienia w (...) z uwagi na trudną sytuację finansową tego zakładu pracy pracownicy byli zatrudniani na podstawie umów agencyjnych. Okres wykonywania czynności na podstawie umowy agencyjnej, mimo że objęty ubezpieczeniem, nie jest wliczany do okresu pracy w szczególnych warunkach, od osiągnięcia którego uzależnione jest uprawnienie do wcześniejszej emerytury (por. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 lutego 2004 roku, II UK 246/03, OSNP 2004/20/358).

Tym samym R. B. nie przysługuje prawo do emerytury przewidzianej w art. 184 ust. 1 w związku z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 39 z 2004r., poz. 353 – tekst jednolity późn. zm.), ponieważ nie legitymuje się on wymaganym 15 – letnim okresem zatrudnienia w szczególnych warunkach wykonywanym w ramach stosunku pracy. Przy zaliczeniu do stażu pracy odwołującego w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia: od 20 czerwca 1974 roku do 17 lutego 1975 roku, od 13 grudnia 1978 roku do 30 listopada 1989 roku, od 1 lutego 1991 roku do 3 czerwca 1991 roku oraz od 18 sierpnia 1991 roku do 30 września 1991 roku 26 października 1991 roku do 29 lutego 1991 roku, łącznie z okresem niekwestionowanym przez organ rentowy, tj. od 16 kwietnia 1975 roku do 31 marca 1977 roku - staż ten wynosi mniej niż 15 lat. Z tych też względów, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

W apelacji ubezpieczony, reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, zaskarżył w całości ten wyrok zarzucając sprzeczność istotnych ustaleń sądu z materiałem dowodowym zebranym w sprawie, stanowiącą naruszenie prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 k.p.c., polegającą na ustaleniu, że w okresie od dnia 1 grudnia 1989r. do dnia 31 stycznia 1991r. wykonywał on pracę w Przedsiębiorstwie (...) w R. na podstawie umowy agencyjnej, podczas gdy, jak wynika ze znajdującego się w aktach sprawy świadectwa pracy, w tymże okresie zatrudniony wykonywał pracę na podstawie umowy o pracę, które to naruszenie miało wpływ na ustalenie, że ubezpieczony nie spełnia warunków uzyskania prawa do emerytury na podstawie art. 32 ust. 1 i art. 184 ustawy z dnia 1 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W świetle podniesionych zarzutów apelujący wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie, stosownie do art. 382 k.p.c., dowodu z dołączonego do apelacji odpisu legitymacji ubezpieczeniowej dla członków rodziny pracownika wystawionej przez Przedsiębiorstwo (...) w R., na okoliczność, że ubezpieczony w okresie od dnia 1 grudnia 1989r. do dnia 31 stycznia 1991r. otrzymywał poświadczenia pracodawcy Przedsiębiorstwo (...) w R. o uprawnieniach do świadczeń leczniczych dla członków rodziny pracownika, a zatem na okoliczność pozostawania przez ubezpieczonego w tymże okresie z tymże pracodawcą w stosunku pracy i w konsekwencji zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie odwołania oraz zasądzenie na rzecz ubezpieczonego od organu rentowego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Zdaniem apelującego, ustalenie sądu meriti co do pozostawania przez ubezpieczonego w stosunku pracy z Przedsiębiorstwem (...) w R. w okresie od dnia 1 grudnia 1989 r. do 31 stycznia 1991r. pozostaje w sprzeczności z treścią znajdującego się w aktach sprawy świadectwa pracy wystawionego ubezpieczonemu przez Przedsiębiorstwo (...) w R.. Świadectwo to potwierdza bowiem, że w całym okresie od dnia 13 grudnia 1978 do dnia 29 lutego 1992 r. ubezpieczony wykonywał pracę na rzecz pracodawcy nieprzerwanie na podstawie umowy o pracę. Treść świadectwa pracy wyklucza ustalenie, że w mieszczącym się w tymże okresie przedziale czasu od dnia 1 grudnia 1989r. do dnia 31 stycznia 1991r. ubezpieczony miał działać na rzecz Przedsiębiorstwo (...) w R. w charakterze agenta. Przeciwne ustalenie sądu pierwszej instancji pozostaje w sprzeczności nie tylko z materiałem dowodowym, ale i kryteriami swobodnej oceny dowodów wyrażonymi przez zasady logiki i doświadczenia życiowego. Charakter umowy agencyjnej decyduje, że agent zobowiązuje się na jej podstawie do stałego pośredniczenia przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie lub do zawierania ich w jego imieniu w zamian za wynagrodzenie. Agent jest więc pośrednikiem dającego zlecenie. Pogląd, jakoby na podstawie tego rodzaju umowy ubezpieczony miał wykonywać kiedykolwiek na rzecz Przedsiębiorstwa (...) w R. usługi pośrednictwa nie przystaje do zasad logiki i doświadczenia życiowego, które oczywiście wykluczają wniosek o wykonywaniu pracy kierowcy (tj. przewóz mebli, desek samochodami o dopuszczalnym ciężarze całkowitym przekraczający 3,5 tony) na podstawie umowy pośrednictwa.

Pozostawanie przez ubezpieczonego w okresie od dnia 1 grudnia 1989r. do dnia 31 stycznia 1991r. w stosunku pracy, nie zaś umowy agencyjnej, potwierdzają również zapisy i poświadczenia w legitymacji ubezpieczeniowej dla członków rodziny ubezpieczonego wydanej w dniu 7 stycznia 1980r. przez pracodawcę Przedsiębiorstwo (...) w R.. Legitymacje ubezpieczeniowe wydawane przez pracodawcę lub organ rentowy do dnia 31 grudnia 2009r. stanowiły podstawowy dokument uprawniający do świadczenia opieki zdrowotnej pracowników i ich rodziny. Poprzez przystawienie pieczątki pracodawca potwierdzał objęcie pracownika ubezpieczeniem zdrowotnym. W konsekwencji uwidocznienia na dołączonej do apelacji legitymacji ubezpieczonego pieczątek i podpisów pracodawcy nie sposób uznać inaczej aniżeli, że potwierdzają one, iż w spornym okresie od dnia 1 grudnia 1989r. do dnia 31 stycznia 1991r. ubezpieczony wykonywał pracę w Przedsiębiorstwie (...) w R. na podstawie stosunku pracy, nie zaś umowy agencyjnej. Gdyby bowiem ubezpieczony w okresie od dnia 1 grudnia 198 r. do dnia 31 stycznia 1991r. nie wykonywał pracy na podstawie umowy o pracę, to przypadających w tym okresie w dniach 7 maja 1990 r. i 13 grudnia 1990 r. (vide s. 6 legitymacji) nie uzyskałby poświadczenia w legitymacji ubezpieczeniowej uprawnieniach do świadczeń leczniczych. Wniosek dowodowy o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z legitymacji ubezpieczeniowej dla członków rodziny ubezpieczonego zgłoszono po raz pierwszy apelacji z uwagi na odnalezienie tego dokumentu przez ubezpieczonego dopiero obecnie. Wcześniejsze powołanie dowodu nie było możliwe, zaś przedmiotowy wniosek dowodowy powołany na okoliczność mającą dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie może odnieść skutku. Sąd Okręgowy wydał trafne rozstrzygnięcie, które znajduje uzasadnienie w całokształcie okoliczności faktycznych sprawy oraz w treści obowiązujących przepisów prawnych.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do apelacyjnych zarzutów naruszenia prawa procesowego wskazać należy, że w orzecznictwie utrwalony jest pogląd, iż zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie może polegać na zaprezentowaniu własnych, korzystnych dla skarżącego ustaleń stanu faktycznego, a co za tym idzie, korzystnej dla niego oceny materiału dowodowego. Wnoszący apelację mógłby wykazywać jedynie, że Sąd pierwszej instancji naruszył ustanowione w tym przepisie zasady oceny wiarygodności i mocy dowodów, a naruszenie to mogło mieć wpływ na wynik sprawy. W świetle sformułowanego przez wnioskodawcę zarzutu odmówienia przez Sąd wiarygodności bądź mocy dowodowej niektórym dokumentom - wskazanym w uzasadnieniu - naruszenia tego przepisu nie można przyjąć. Granice swobodnej oceny dowodów wyznaczają w szczególności: obowiązek wyprowadzenia przez sąd z zebranego materiału dowodowego wniosków logicznie prawidłowych (zgodnych z zasadami logicznego rozumowania), ramy proceduralne (ocena dowodów musi respektować pewne warunki określone przez prawo procesowe, w szczególności art. 227-234 k.p.c.), wreszcie poziom świadomości prawnej sędziego oraz dominujące poglądy na sądowe stosowanie prawa. Swobodna ocena dowodów dokonywana jest przez pryzmat własnych przekonań sądu, jego wiedzy i posiadanego zasobu doświadczeń życiowych, ale powinna także uwzględniać wymagania prawa procesowego oraz reguły logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i - ważąc ich moc oraz wiarygodność - odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (por. wyrok SN z 10 czerwca 1999r., II UKN 685/98, OSNAPiUS 2000 nr 17, poz. 655). Sąd Apelacyjny w całości podziela ustalenia Sądu I instancji co do tego, iż strony łączyła umowa agencyjna, tym samym więc odmawia trafności zarzutowi naruszenia powołanego wyżej art. 233 § 1 k.p.c.

W tych warunkach nie można podzielić zarzutu naruszenia przez Sąd drugiej instancji powołanych w apelacji przepisów prawa materialnego. Zgodnie z treścią art. 184 ustawy, ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31 grudnia 1948r., przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32 ustawy, tj. po ukończeniu 60 lat, jeżeli w dniu wejścia w życia ustawy – na dzień 1 stycznia 1999r. osiągnął okres pracowniczego zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze – 15 lat oraz okres składkowy i nieskładkowy o którym mowa w art. 27 ustawy, to jest 25 lat.

Odnosząc brzmienie cytowanego przepisu do stanu faktycznego rozpoznawanej sprawy stwierdzić należy, że R. B. nie spełnił wszystkich wskazanych warunków, gdyż nie udowodnił 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach. Z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wynika bowiem jednoznacznie, że wnioskodawca w spornym okresie od 1 grudnia 1989r. do 31 stycznia 1991r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach jako kierowca samochodu ciężarowego na podstawie umowy agencyjnej, zaś podnoszony w apelacji status pracowniczy wnioskodawcy nie znajduje uzasadnienia w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Fakt zatrudnienia na podstawie umowy agencyjnej i otrzymywania wynagrodzenia prowizyjnego potwierdzają zachowane karty wynagrodzeń z tego okresu oraz zeznania świadka Z. N., który wskazał, że pod koniec zatrudnienia w (...) z uwagi na trudną sytuację finansową tego zakładu pracy pracownicy byli zatrudniani na podstawie umów agencyjnych. Również zapisy w legitymacji ubezpieczeniowej – wbrew twierdzeniom apelacji – nie potwierdzają, by w spornym okresie wnioskodawca był pracownikiem. Potwierdzenie w legitymacji ubezpieczeniowej uprawnień wynikających z ubezpieczenia zdrowotnego nie oznacza, że ubezpieczony podlegał pracowniczemu ubezpieczeniu społecznemu. Zatrudnienie na podstawie umowy agencyjnej było bowiem objęte obowiązkiem ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego.

Według orzecznictwa Sądu Najwyższego, przy ocenie charakteru stosunku prawnego łączącego strony należy uwzględniać specyfikę funkcjonowania podmiotu zatrudniającego, przy czym nazwa umowy (umowa agencyjna) i odwołanie się w jej treści do przepisów Kodeksu cywilnego przemawia przeciwko zakwalifikowaniu jej jako umowy o pracę. Określenie w umowie czynności z zastrzeżeniem ich osobistego wykonywania w określonych dniach i godzinach nie przesądza o nawiązaniu stosunku pracy, ponieważ takie elementy występują też w stosunkach cywilnoprawnych (por. wyrok z dnia 6 października 1998 r., I PKN 389/98 - OSNAPiUS 1999 nr 22, poz. 718, a także wyrok z dnia 15 października 1999r., I PKN 307/99, OSNAPiUS 2001 nr 7, poz. 214). Ponieważ umowa agencyjna podlega reżimowi cywilnoprawnemu w odróżnieniu od umowy o pracę podlegającej reżimowi prawno pracowniczemu, to nie znajdowały w sprawie zastosowania rozwiązania zawarte w art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Należy również zauważyć, że pozostaje w porządku prawnym i ma zastosowanie w niniejszej sprawie, rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wydane z upoważnienia i w ramach delegacji ustawowej, zawartej w art. 55 nieobowiązującej już ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin. W słowniku zawartym w art. 5 pkt 1 i 2 ustawy o z.e.p., zdefiniowano pracownika jako osobę pozostającą w stosunku pracy w myśl Kodeksu pracy, a zatrudnienie jako wykonywanie pracy w ramach stosunku pracy. W tym kontekście należy odczytywać postanowienia powołanego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów. Fakt, że ustawy o z.e.p. i o rewaloryzacji emerytur i rent, zostały uchylone, nie może oznaczać, iż w obecnym stanie prawnym pojęcia te (pracownik oraz zatrudnienie) - niezdefiniowane w ustawie o emeryturach i rentach z FUS - mogą być interpretowane w oderwaniu od przepisów Kodeksu pracy, do którego wprost nawiązywał art. 5 powołanej wyżej ustawy o z.e.p. W ocenie Sądu Najwyższego, pojęcia pracownik, stosunek pracy czy zatrudnienie nie mogą być interpretowane na użytek prawa ubezpieczeń społecznych inaczej niż interpretuje je akt prawny określający prawa i obowiązki pracowników i pracodawców - Kodeks pracy. Pogląd ten umacnia treść art. 6 ust. 1 pkt 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Przepis art. 6 ust. 1 pkt 1 stanowi, że obowiązkowemu ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są: pracownikami (...) zaś za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy (art. 8 ust. 1). Sformułowania te oznaczają odpowiednio pracownika i stosunek pracy według wskazań Kodeksu pracy.

Należy też dodać, że z przepisów art. 32 ustawy o emeryturach i rentach wynika, że przewidziana w nim możliwość przyznania emerytury w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt. 1 tej ustawy dotyczy przypadków wykonywania pracy w szczególnych warunkach tylko przez pracowników. Również wnioski wypływające z wykładni logiczno – językowej art. 32 ustawy o emeryturach i rentach oraz przepisów rozporządzenia z 7 lutego 1983r. (w przepisach tych mowa tylko o pracowniku ), z wykładni systemowej, z wykładni historycznej (w świetle unormowań obowiązujących przed reformą ubezpieczeń społecznych w 1998r. prawo do wcześniejszej emerytury z uwagi na zatrudnienie w szczególnych warunkach dotyczyło jedynie pracowników), a także celowościowej (zamiarem ustawodawcy reformującego ubezpieczenia społeczne nie było modyfikowanie reguł dotyczących przyznawania tego prawa), zmuszają do przyjęcia tezy, że przepisy art. 32 ustawy o emeryturach i rentach nie mogą być inaczej rozumiane jak tylko w ten sposób, że prawo do emerytury w wieku niższym niż ogólny wiek emerytalny przysługuje jedynie pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach. Również Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 14 czerwca 2004r., P 17/03, OTK ZU 2004 nr 6a, poz. 57 ( Dz. U. Nr 144, poz. 1530) nie zakwestionował ograniczenia prawa do wcześniejszej emerytury z uwagi na wykonywanie zatrudnienia tylko w charakterze pracownika. Zróżnicowanie uprawnień podmiotów w zależności od tego, czy praca wykonywana jest w ramach stosunku pracy, czy też na podstawie innych stosunków prawnych ma charakter podstawowy i wiąże się ze szczególnymi cechami stosunku pracy, które jakościowo odróżniają go od innych stosunków prawnych, w ramach których świadczona jest praca. Wskazać także należy, że wynikające z unormowań art. 32 ustawy o emeryturach i rentach zróżnicowanie uprawnień ubezpieczonych stanowi konsekwencje wcześniej istniejących różnic między pracowniczym i pozapracowniczym ubezpieczeniem społecznym, które wyrażały się przede wszystkim w szczególnym ukształtowaniu wysokości i zasad opłacania składek na ubezpieczenie społeczne w zależności od tego, czy ubezpieczony wykonywał pracę jako pracownik, czy też jako inna osoba zatrudniona.

Reasumując, skoro ubezpieczony w okresie, którego spór dotyczy, nie pozostawał w stosunku pracy, lecz wykonywał pracę na podstawie umowy agencyjnej, to nie ma podstaw do zaliczenia tego okresu jako okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach z tej racji, że w tym czasie pracę wykonywał jako pracownik, bo pracownikiem nie był. R. B. nie spełnił zatem wszystkich wymaganych ustawowo warunków do nabycia prawa do emerytury na podstawie art. 184 ust. 1 w zw. z art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, gdyż na wymagane co najmniej 15 lat zatrudnienia pracowniczego w warunkach szczególnych udowodnił 14 lat, 4 miesiące i 23 dni.

Z tych wszystkich względów, uznając trafność stanowiska Sądu Okręgowego i nie znajdując podstaw do uwzględnienia apelacji, Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji na podstawie art. 385 k.p.c.