Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: III U 920/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2014r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSR del. do SO Monika Obrębska

Protokolant:

sekretarz sądowy Przemysław Dudziński

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 grudnia 2014r. w O.

sprawy z odwołania Z. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania Z. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 07.10.2014r. znak (...)

orzeka:

1. zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje Z. W. prawo do emerytury począwszy od 14.10.2014r.;

2. stwierdza brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 07.10.2014r . Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. odmówił Z. W. prawa do emerytury.

Z. W. wniósł odwołanie od tej decyzji podnosząc, że jest ona niezgodna ze stanem faktycznym.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Wskazał, Z. W. nie spełnia warunków do przyznania wcześniejszej emerytury, o których mowa w art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, gdyż pomimo osiągnięcia wymaganego wieku emerytalnego 60 lat i legitymowania się ponad 25-letnim ogólnym stażem pracy, nie posiada wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach. ZUS uznał za udowodniony na dzień 01.01.1999r. łączny staż pracy wynoszący 25 lat, 9 miesięcy i 17 dni, w tym 3 lata, 2 miesiące i 2 dni okresów pracy w szczególnych warunkach. Organ rentowy do pracy w szczególnych warunkach nie uwzględnił odwołującemu okresu pracy od dnia 08.01.1979r. do dnia 25.07.1984r. i od 11.01.1986r. do 13.01.1993r. w Elektrowni (...), ponieważ stanowiska pracy w świadectwie pracy z dnia 23.07.1993r. nie są tożsame ze stanowiskami w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach z 15.03.2001r.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił i zważył,

co następuje:

W dniu 15.09.2014r. Z. W. złożył w ZUS wniosek o ustalenie uprawnień do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Po rozpoznaniu tego wniosku ZUS uznał, że Z. W. osiągnął wymagany wiek emerytalny 60 lat, na dzień 01.01.1999r. legitymuje się łącznym stażem pracy powyżej 25 lat, lecz nie przepracował 15 lat w szczególnych warunkach. Organ rentowy zaliczył odwołującemu jedynie 3 lata, 2 miesiące i 2 dni okresów pracy wykonywanej w szczególnych warunkach, zamiast wymaganych 15 lat.

Z. W. urodził się dnia (...)zatem podstawą ubiegania się przez niego o prawo do emerytury jest art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń w zw. z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zgodnie z tymi przepisami prawo do emerytury przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po 31.12.1948r., jeżeli:

- osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn,

- nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego lub złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE, za pośrednictwem Zakładu na dochody budżetu państwa,

- w dniu 01.01.1999r. udowodnił 25-letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Na okoliczność pracy w Elektrowni (...) Z. W.złożył do ZUS świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 15.03.2001r., z którego wynika, że był tam zatrudniony w okresie od dnia 8.01.1979r. do dnia 25.07.1993r. i w okresach od dnia 08.01.1979r. do dnia 25.07.1984r. i od 11.01.1986r. do 13.01.1993r., stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy wytwarzaniu energii elektrycznej, na stanowisku montera kotów i urządzeń pomocniczych- wymienionym w Dziale II, poz. 1 pkt. 29 załącznika do zarządzenia (...)nr (...)

Wobec zakwestionowania powyższego świadectwa przez ZUS, zasadniczą kwestią wymagającą przesądzenia w przedmiotowej sprawie było ustalenie, czy odwołujący zgromadził 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Spełnienie przez odwołującego pozostałych przesłanek warunkujących przyznanie mu prawa do spornego świadczenia nie było kwestionowane.

Na okoliczność rzeczywistego i faktycznego charakteru pracy odwołującego w spornym okresie, Sąd dopuścił dowód z zeznań odwołującego, przeprowadził też dowód z dokumentów z akt osobowych odwołującego za sporny okres zatrudnienia.

Z zeznań odwołującego, przesłuchanego w charakterze strony (k. 20-21 a.s.) wynika, że pracę w Elektrowni (...) rozpoczął on 08.01.1979r. na stanowisku montera urządzeń energetycznych kotłów młynów – spawacz elektryczny. Zajmował się remontami kotłów i młynów. Odwołujący wyjaśnił, że kotły i młyny remontowało się za pomocą spawania elektrycznego lub gazowego, gdyż naprawa kotłów i młynów polegała na ich spawaniu. Odwołujący wyjaśnił, że w elektrowni węgiel przechodził przez tzw. podajniki do młynów, gdzie był mielony, a następnie szedł na podajniki do kotłów. Młyny i kotły były to potężne urządzenia, gdzie jedna kula do mielenia ważyła tonę. Młyny często psuły się i trzeba było je spawać. Odwołujący podkreślił, że wszyscy monterzy kotłów musieli mieć uprawnienia do spawania. Dodał, że w elektrowni nie wykonywał żadnych innych czynności oprócz remontów kotów i młynów, pracował cały czas na jednym wydziale TR S2. Przyznał, że w trakcie zatrudnienia w elektrowni przebywał na urlopach bezpłatnych w związku z wyjazdami na budowy eksportowe do Kuwejtu i Czechosłowacji.

Sąd dał wiarę zeznaniom odwołującego. Są one logiczne, szczere i przekonujące, a co najważniejsze znajdują w pełni potwierdzenie w dowodach z dokumentów z akt osobowych odwołującego za sporny okres zatrudnienia.

Z dokumentów z akt osobowych wynika, że odwołującemu z dniem 08.01.1979r. powierzono obowiązki montera remontów kotłów i młynów - spawacza elektrycznego w wydziale Remontów – Brygadzie Remontów Młynów (vide umowa o pracę na okres próbny z 08.01.1979r.). Tak samo stanowisko pracy odwołującego zostało określone w umowie o pracę z dnia 22.01.1979r. (vide umowa o pracę na czas nieokreślony z 22.01.1979r.) Z dniem 01.06.1983r. odwołującemu powierzono obowiązki montera kotłów energetycznych (vide angaż z 17.06.1983r.) Z akt osobowych wynika też, że od 26.07.1984r. odwołujący korzystał z urlopu bezpłatnego w związku z zatrudnieniem na budowie eksportowej w Czechosłowacji, po czym został ponownie przyjęty do Elektrowni (...) z dniem 11.01.1986r. na takie samo stanowisko - montera kotłów energetycznych – spawacza na Wydziale Remontów – Oddział Remontu Młynów. Pozostałe dokumenty z akt osobowych wskazują, że takie stanowisko odwołujący zajmował do końca zatrudnienia w Elektrowni (...). Ponadto z dokumentów z akt osobowych wynika, że odwołujący cały czas był zatrudniony na tym samym wydziale (...) 2. Dokumentacja z akt osobowych potwierdza też, że od 14.01.1993r. do 15.07.1993r. odwołujący korzystał z urlopu bezpłatnego w związku z wyjazdem na budowę eksportową do Kuwejtu.

Dokumenty z akt osobowych nie budziły wątpliwości Sądu co do ich wiarygodności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, tym bardziej, że korespondowały w pełni z zeznaniami odwołującego.

Mając na uwadze omówiony powyżej materiał dowodowy, Sąd doszedł do przekonania, że w okresach od 08.01.1979r. do dnia 25.07.1984r. i od 11.01.1986r. do 13.01.1993r. (co łącznie daje okres 12 lat, 6 miesięcy i 23 dni) Z. W. wykonywał w Elektrowni (...) w pełnym wymiarze czasu pracy prace, o których mowa w wykazie A dziale II powoływanego na wstępie rozporządzenia z 07.02.1983r. – tj. prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych. Na marginesie wskazać należy, że w Zarządzeniu nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983r. w dziale II pod. poz. 1 pkt. 29 wskazano stanowisko montera kotłów i urządzeń pomocniczych, a w pkt. 30 montera młynów węglowych.

Wskazany okres łącznie z okresem uznanym przez ZUS w wymiarze 3 lat, 2 miesięcy i 2 dni daje łącznie 15 lat, 8 miesięcy i 25 dni.

Z. W. spełnił też wszystkie pozostałe przesłanki warunkujące nabycie uprawnień do wcześniejszej emerytury wynikające z art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Na dzień 01.01.1999 r. udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat tj. łącznie 25 lat, 9 miesięcy i 17 dni, osiągnął wiek 60 lat w dniu 14.10.2014 r., złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych w OFE na dochody budżetu państwa (vide dokumenty z akt emerytalnych).

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd w oparciu o art. 477 14§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 07.10.2014r. i przyznał Z. W. prawo do emerytury począwszy od dnia 14.10.2014r. W tym miejscu wskazać należy, że zasadą jest, że Sąd ocenia legalność decyzji organu rentowego według stanu istniejącego w chwili jej wydania, jedynak wyjątkowo może przyznać ubezpieczonemu świadczenie, jeżeli warunki je uzasadniające zostały spełnione już po wydaniu zaskarżonej decyzji ( vide wyrok Sądu Najwyższego z 5 czerwca 2008 roku, III UK 9/08). W przedmiotowej sprawie przesłankę wymaganego wieku odwołujący osiągnął kilka dni po wydaniu decyzji, stąd Sąd zmieniając zaskarżoną decyzję w oparciu o art. 477 14§2 kpc przyznał Z. W. prawo do emerytury począwszy od dnia 14.10.2014r. tj. od dnia, kiedy odwołujący ukończył 60 lat, dopiero bowiem na tę datę odwołujący spełnił ostatnią przesłankę warunkującą przyznanie mu prawa do tego świadczenia.

Zgodnie z treścią art. 118 ust. 1a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Sąd był zobowiązany, przyznając odwołującemu prawo do emerytury, do zamieszczenia z urzędu w sentencji wyroku rozstrzygnięcia w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego odnośnie do nieustalenia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji tj. zarówno przyznającego prawo do świadczenia, jak też jego brak ( vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.04.2010 roku, II UK 330/09, LEX 604220). W ocenie Sądu Okręgowego w przedmiotowej sprawie brak było podstaw do obciążenia organu rentowego odpowiedzialnością za nieustalenie wszystkich okoliczności niezbędnych do wydania decyzji o przyznaniu odwołującemu prawa do wcześniejszej emerytury. Przedłożone przez odwołującego świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach mogło budzić wątpliwości co do zasadności uznania pracy odwołującego w spornym okresie jako pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Dopiero na etapie postępowania sądowego, po przeprowadzeniu stosownego postępowania dowodowego, odwołujący w sposób niewątpliwy wykazał, że zgromadził wymagany ustawą 15 letni okres pracy w warunkach szczególnych. Z tych względów orzeczono jak w pkt. 2 wyroku.