Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 5 marca 2007 r.
I UK 282/06
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne stanowi przy-
chód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, za
który uważa się także przyrost wynikający z wyręczenia pracownika przez pra-
codawcę z ponoszenia świadczeń pieniężnych na rzecz towarzystw ubezpie-
czeniowych.
Przewodniczący SSN Teresa Flemming-Kulesza, Sędziowie SN: Józef Iwulski,
Andrzej Wróbel (sprawozdawca).
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 5 marca
2007 r. sprawy z odwołania Aleksandra C. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Spo-
łecznych-Oddziałowi w Ł. z udziałem zainteresowanej Ewy K. o składki, na skutek
skargi kasacyjnej ubezpieczonego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 25
kwietnia 2006 r. [...]
o d d a l i ł skargę kasacyjną.
U z a s a d n i e n i e
Zakład Ubezpieczeń Społecznych-Oddział w Ł. (organ rentowy) decyzjami z
dnia 30 września 2004 r. [...] stwierdził, że od kosztów opłacenia składek z tytułu za-
wartej przez pracownicę Ewę K. (zainteresowana) umowy o ubezpieczenie na życie
z „C.U.” Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie SA są należne składki na ubezpiecze-
nie społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń
Pracowniczych za okres od czerwca 1999 r. do września 2003 r. wraz z odsetkami w
łącznych kwotach odpowiednio 7.610,16 zł, 1209,40 zł i 375,24 zł. Nadto, że Alek-
sander C. prowadzący firmę E. (wnioskodawca) jest zobowiązany odprowadzić
składki od kosztów opłacenia składek z tytułu zawartej przez zainteresowaną umowy
o ubezpieczenie na życie z „C.U.” Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie SA na ubez-
pieczenie społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świad-
2
czeń Pracowniczych za kwiecień 1996 r., od stycznia do marca 1997 r. od maja do
1997 r., od września do grudnia 1997 r., za marzec 1998 r. i za okres od września do
listopada 1998 r. wraz z odsetkami w łącznej kwocie 4.331,67 zł.
Sąd Okręgowy-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi wyrokiem z
dnia 31 marca 2005 r. [...] zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustalił, iż
wnioskodawca Aleksander C. nie jest zobowiązany do odprowadzenia składek od
kosztów opłacenia składek z tytułu zawartej przez zainteresowaną umowy ubezpie-
czenia na życie z „C.U.” SA. za okres kwiecień 1996 roku, czerwiec i lipiec 1996 r.,
październik i listopad 1996 r., styczeń, luty i marzec 1997 r., maj, czerwiec i lipiec
1997 r. oraz wrzesień, październik, listopad i grudzień 1997 r.; w pozostałym zakre-
sie Sąd pierwszej instancji odwołanie oddalił.
Sąd pierwszej instancji ustalił następujący stan faktyczny. Zainteresowana od
1992 r. była zatrudniona w firmie „E.” Aleksandra C. na stanowisku szefa produkcji.
W umowie o pracę nie określono, iż opłacane przez pracodawcę składki na ubezpie-
czenie na życie zainteresowanej są elementem jej dochodu z tytułu wykonywanej
pracy. Pismem z 18 sierpnia 1995 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinfor-
mował „C.U.” Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie SA, iż w świetle § 7 rozporządze-
nia Rady Ministrów z 29 stycznia 1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru
składek na ubezpieczenie społeczne zakład pracy, który z własnych środków finan-
suje składki na ubezpieczenie na życie pracownika jest zobowiązany do opłacania
składek na ubezpieczenie społeczne od kwoty składek ubezpieczenia na życie jako
dochodu pracownika z tytułu wykonywania pracy w ramach stosunku pracy tylko, gdy
w umowie o pracę określono, iż składki na ubezpieczenie na życie są elementem
dochodu pracownika z tytułu wykonywania pracy. Dnia 2 lutego 1996 r. zaintereso-
wana zawarła z „C.U.” Towarzystwo Ubezpieczeń na Życie SA umowę ubezpiecze-
nia na życie. Dnia 28 lutego 1996 roku wnioskodawca zawarł z zainteresowaną
umowę „o wyręczenie”, na mocy której zobowiązał się do wyręczenia jej w zapłacie
składek ubezpieczeniowych wobec „C.U.”.
W kwietniu 1996 r., w okresach od czerwca do lipca 1996 r., od października
do listopada 1996 r., od stycznia do marca 1997 r., od maja do lipca 1997 ., od wrze-
śnia do grudnia 1997 r., w marcu i w okresie od września do listopada 1998 r. odwo-
łujący się opłacał składki na ubezpieczenie na życie zainteresowanej, nie odprowa-
dzając od zapłaconych kwot składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, Fun-
dusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w łącznej kwocie
3
(wraz z odsetkami liczonymi na 30 września 2004 r.) 4.331,67 zł. Następnie w okre-
sie od czerwca 1999 r. do września 2003 r. odwołujący się opłacał składki na ubez-
pieczenie na życie zainteresowanej, nie odprowadzając od zapłaconych kwot skła-
dek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwaranto-
wanych Świadczeń Pracowniczych w łącznych kwotach (wraz z odsetkami na 30
września 2004 roku) odpowiednio 7.610,16 zł, 1.209,40 zł i 375,24 zł.
W ocenie Sądu pierwszej instancji, składki wymagalne przed 31 grudnia 1997
r. uległy przedawnieniu, co uzasadniało wydania orzeczenia zawartego w pkt l sen-
tencji wyroku. Składki, które stały się wymagalne po 1 stycznia 2003 r., jako nieprze-
dawnione, winny być zapłacone. Składki opłacane przez pracodawcę na ubezpie-
czenie na życie pracownika w sposób oczywisty stanowią dochód z tytułu pracy w
ramach stosunku pracy. Zakres obowiązku opłacania składek w okresie, którego do-
tyczy spór regulował § 7 ust. 1 pkt 25 rozporządzenia Rady Ministrów z 29 stycznia
1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społecz-
ne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z
ubezpieczenia społecznego w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 1997 r. oraz § 2
ust. 1 pkt 31 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 18 grudnia 1998 r.
w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpie-
czenia emerytalne i rentowe (Dz.U. Nr 161, poz. 1106). W świetle powołanych prze-
pisów podstawy wymiaru składki nie stanowiły bowiem jedynie koszty opłacenia
przez zakład pracy składek z tytułu zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia
na życie na rzecz pracowników. Tymczasem w niniejszym stanie faktycznym mamy
do czynienia z umową zawartą przez zainteresowaną. Nadto jej treść nie jest tożsa-
ma z umową, o jakiej mowa w § 7 ust. 1 pkt 25 przywoływanego rozporządzenia.
Sąd Apelacyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2006 r. [...] oddalił apela-
cję wnioskodawcy od powyższego wyroku. Sąd zważył, że w sprawie niesporne jest,
iż wnioskodawca w oparciu o umowę wyręczenia zobowiązał się płacić za pracow-
nika składki z tytułu polisy dotyczącej umowy ubezpieczenia na życie, którą zawarła
indywidualnie w styczniu 1996 r. zainteresowana. Wbrew wywodowi zawartemu w
apelacji Sąd pierwszej instancji nie przyjmował, że obowiązek ten wynikał z umowy o
pracę. Składki były opłacane w oparciu o tę umowę wyręczenia, a obowiązek opłaca-
nia składek nie znajdował potwierdzenia w treści umowy o pracę. Takie uregulowanie
wzajemnych relacji miedzy płatnikiem a pracownicą odpowiadało wyjaśnieniom Za-
kładu Ubezpieczeń Społecznych zawartym w piśmie z 18 sierpnia 1995 r. skierowa-
4
nym do „C.U.”. Sąd pierwszej instancji rozpoznając sprawę, trafnie powołał się na
stanowisko wyrażone przez Sąd Najwyższy w wyroku z 11 lutego 1999 r., III ZP
39/98. Prawidłowo też wskazał za tym wyrokiem, że interpretacje ZUS, na które
powołuje się wnioskodawca, nie są źródłem prawa i wydane zostały bezprawnie.
Zawierały one bezpodstawną, rozszerzającą wykładnię zamkniętego katalogu wyłą-
czeń określonych w § 7 ust. 1 pkt 25 rozporządzenia z dnia 29 stycznia 1990 r. Do
dnia 9 lipca 1998 r. koszty opłacania przez pracodawcę z funduszu płac składek z
tytułu zawartych umów na życie lub dożycie - jako świadczenia pieniężne wnoszone
za pracownika na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych - były dochodem pracownika
z pracy w rozumieniu § 7 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 29 stycznia 1990 r.,
od którego pracodawcy byli zobowiązani opłacić składki na ubezpieczenie społeczne.
W ocenie Sądu, w tym stanie rzeczy nie ma miejsca wsteczne działanie
prawa, ani tym bardziej sprzeczność z zasadami współżycia społecznego, którego to
pojęcia nie zna prawo ubezpieczeń społecznych. Przedawnienie składek, regulowa-
ne jest przepisem art. 24 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpie-
czeń społecznych (Dz.U. Nr 137, poz. 887 ze zm.). Stosownie do treści jej art. 24 ust.
4 w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2002 r. składki przedawniały się w ter-
minie 5-letnim, a poczynając od 1 stycznia 2003 r. okres przedawnienia składek zo-
stał przedłużony do 10 lat . W tym stanie rzeczy stanowisko Sądu pierwszej instancji,
iż jako przedawnione należy traktować jedynie składki wymagalne do 31 grudnia
1997 r. jest prawidłowe. Zmiana przepisu art. 24 ust. 4 ustawy o systemie ubezpie-
czeń społecznych dokonana ustawą z dnia 18 grudnia 2002 roku o zmianie ustawy o
systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr
241, poz. 2074), ustanawiająca 10-letni okres przedawnienia należności z tytułu skła-
dek na ubezpieczenie społeczne, która weszła w życie od 1 stycznia 2003 r., nie ma
zastosowania do należności przedawnionych przed tą datą (wyrok SN z 5 kwietnia
2005 r., I UK 232/04; OSNAPiUS 2006 nr 1-2, poz. 26). Ma tym samym zastosowa-
nie do należności wymagalnych po 1 stycznia 1997 r., których termin przedawnienia
nie upłynął do 1 stycznia 2003 r. W związku z powyższym błędne jest stanowisko
apelującego, który wskazując na niemające zastosowania w sprawie przedawnienie
regulowane przepisem art. 118 k.c., uważa, iż przedawnione są składki wymagalne
do 2002 r.
W ocenie Sądu, innym zagadnieniem jest ponowne określenie wysokości
składek należnych i należnych odsetek. Zmiana decyzji w zakresie ustalającym brak
5
obowiązku odprowadzenia składek za okres od kwietnia 1996 r. do grudnia 1997 r.,
oznacza jednocześnie brak obowiązku odprowadzenia odsetek od tych składek, co
znajdzie odzwierciedlenie w decyzji wykonującej wydany wyrok.
Wnioskodawca zaskarżył powyższy wyrok w całości skargą kasacyjną, w któ-
rej zarzucił: 1) naruszenie prawa materialnego, tj. art. 65 k.c., przez jego błędną wy-
kładnię poprzez zakwalifikowanie umowy cywilnoprawnej o wyręczenie z dnia 10
stycznia 1996 r. jako „rozszerzenie wiążącego strony stosunku pracy” oraz niewła-
ściwe zastosowanie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 stycznia
1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społecz-
ne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z
ubezpieczenia społecznego oraz przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki
Społecznej z 18 grudnia 1998 r. w sprawę szczegółowych zasad ustalania podstawy
wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe; 2) przepisów postępowania
przez odmowę wyjaśnienia zgłoszonych przez powoda faktów, w tym dowodów ma-
jących istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy i uznanie apelacji za bezzasad-
ną, pomimo nierozpoznania istoty sprawy (art. 227 k.p.c. i art. 385 k.p.c.). Wskazując
na powyższe podstawy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie po-
wództwa w całości ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przeka-
zanie sprawy Sądowi Apelacyjnemu w Łodzi do ponownego rozpatrzenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna nie ma uzasadnionych podstaw. Zgodnie z art. 18 ust. 1
ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podsta-
wę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych stanowi
przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 1a, 2, 4 pkt 5
oraz 12 tej ustawy. Przychodem, o którym mowa w art. 4 pkt 9 ustawy, jest natomiast
„przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z
tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy”. Przepis art. 4 pkt 9 ustawy odsyła za-
tem - w zakresie dotyczącym podstawy wymiaru składek - do przepisów ustawy o
podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis art. 12 ust. 1 ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych uznaje za przychody ze stosunku pracy „wszelkie-
go rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich
ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w
6
szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe,
różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie
inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto
świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieod-
płatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych”. Z kolei art. 11 ustawy o
podatku dochodowym od osób fizycznych definiuje jako przychody „otrzymane lub
postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pie-
niężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych
świadczeń”. Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycz-
nych jest „przyrost czystego majątku”, uzyskany przez podatnika w ciągu roku podat-
kowego (por. wyrok NSA z dnia 26 marca 1993 r., III SA 2219/92, ONSA 1993 nr 3,
poz. 83, wyrok NSA z dnia 26 maja 1995 r., III SA 1186/94, Prawo Gospodarcze
1995 nr 9; wyrok NSA z Łodzi z 13 sierpnia 1999, I SA/Łd 952/99, LEX nr 38991;
wyrok SN z dnia 29 września 2005 r., I UK 83/05, OSNP 2006 nr 1-2, poz. 30). W
orzecznictwie sądowym za przychody ze stosunku pracy uznano w szczególności: 1)
różnicę pomiędzy stopą oprocentowania kredytu zastosowaną wobec pracowników a
stopą oprocentowania kredytu zastosowaną wobec innych klientów banku (wyrok
NSA w Gdańsku z 8 października 1997 r., I SA/Gd 323/96, LEX nr 32634); 2) bez-
zwrotną pomoc finansową na budownictwo mieszkaniowe udzielaną żołnierzom za-
wodowym w trybie przepisów ustawy z 1976 r. o zakwaterowaniu sił zbrojnych (wy-
rok NSA w Gdańsku z 27 sierpnia 1997 r., I SA/Gd 542/96, LEX nr 30617). Za przy-
chody stanowiące podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycz-
nych uznano: 1) wartość zobowiązań pokrytych za wynajmującego przez najemcę
(wyrok NSA z 10 stycznia 2001 r., SA/Sz 1911/99, niepublikowany); 2) ponoszone
przez klub świadczenia związane z wynajmem mieszkań czy samochodów dla za-
wodników (wyrok NSA z 8 grudnia 2000 r., ISA/Łd 2101/98, Przeglądu Orzecznictwa
Podatkowego 2003 nr 4, s.105); 3) zapłacenie przez klub kary nałożonej na zawod-
nika (wyrok NSA z 8 grudnia 2000 r., I SA/Łd 2101/98, POP 2003/4/105).
Zgodnie z art. 21 pkt 98a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
wolne od podatku dochodowego są kwoty refundacji z tytułu opłaconej składki na
obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów sa-
mochodowych lub na dobrowolne ubezpieczenie casco pojazdów samochodowych,
przyznanych na podstawie ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów
wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (Dz.U. z 2002 r. Nr 9, poz. 87 i Nr 181, poz.
7
1515), a zgodnie z pkt 98b zwrot kwoty zniżki z tytułu opłacenia przez inwalidę wo-
jennego i wojskowego składki na obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności
cywilnej lub składki na dobrowolne ubezpieczenie casco, otrzymanej od organu ren-
towego.
Z § 7 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 1990 r. w sprawie wy-
sokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do
ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia
społecznego (jednolity tekst: Dz.U. z 1993 r. Nr 68, poz. 330 ze zm.) wynikało, iż
podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie pracowników stanowi dochód pracow-
nika w gotówce i w naturze, łącznie z kosztami uzyskania i podatkiem dochodowym
od osób fizycznych, z tytułu pracy w ramach stosunku pracy, obejmujący wszelkiego
rodzaju należności pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich
ekwiwalenty bez względu na źródło finansowania tych należności i świadczeń. Roz-
porządzenie przewidywało zamknięty katalog wyłączeń z podstawy wymiaru składek,
w którym wymieniono w pkt 25) koszty opłacenia przez zakład pracy składek z tytułu
zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia na życie na rzecz pracowników,
dotyczących ryzyk grup 1 oraz 3-5 działu I wymienionego w załączniku do ustawy z
dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej [...] jeżeli co najmniej połowa
pracowników zakładu pracy ma możliwość zostać objętą tym ubezpieczeniem, jed-
nak do wysokości nie przekraczającej miesięcznie na osobę 7% bieżącej, przeciętnej
miesięcznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, przypadającej
na pracownika w danym zakładzie pracy. Z § 7 pkt 25 rozporządzenia wynika, iż wy-
łączenie dotyczyło tylko ściśle określonych składek płaconych przez pracodawcę z
tytułu ubezpieczenia pracownika. Do podstawy wymiaru nie wliczano tylko składek z
tytułu umów zawartych przez pracodawcę na rzecz pracowników. Analogiczne roz-
wiązanie obowiązuje obecnie. Przepisy § 2 pkt 31 i 32 rozporządzenia Ministra Pracy
i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustala-
nia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. Nr
161, poz. 1106) wyłączają z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne
jedynie koszty opłacenia przez pracodawcę składek z tytułu zawartych lub odnowio-
nych przed dniem 9 lipca 1998 r. umów ubezpieczenia na życie na rzecz pracowni-
ków, dotyczących ryzyk grup 1 oraz 3-5 działu I wymienionego w załączniku do
ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej, pod ściśle określo-
8
nymi warunkami. Z przepisu wynika, iż wyłączenie obejmuje jedynie składki z tytułu
umowy zawartej przez pracodawcę na rzecz pracownika.
Do podobnego wniosku prowadzi orzecznictwo Sądu Najwyższego w przed-
miocie zaliczenia składek z tytułu ubezpieczenia pracownika na życie do podstawy
wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. W wyroku z 17 kwietnia 2002 r., II
UKN 143/01, Sąd Najwyższy przyjął, iż składek takich nie zaliczano do dochodu sta-
nowiącego podstawę wymiaru składki na podstawie § 7 rozporządzenia z 29 stycznia
1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społecz-
ne, jeśli w umowie pomiędzy pracodawcą a ubezpieczycielem nie przewidziano
prawa pracownika do realizacji składek wpłaconych na jego rzecz przed spełnieniem
się ryzyka ubezpieczeniowego. Natomiast z ogólnie sformułowanej zasady prawnej
wynika, iż kwoty uiszczonych przez pracodawcę z funduszu płac składek z tytułu za-
wartych umów w ramach grupowego ubezpieczenia na życie pracowników, jako
świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika na rzecz towarzystw ubezpieczeń
osobowych, były przed dniem 9 lipca 1998 r. dochodem pracowników z pracy, od
którego pracodawcy byli obowiązani opłacić składki na ubezpieczenie społeczne (wy-
rok SN z 11 lutego 1999 r., III ZP 39/98, OSNAPiUS 2000 nr 7, poz. 284).
Bez wątpienia, w okolicznościach niniejszej sprawy jest bezsporne, że nie wy-
stępuje umowa ubezpieczenia, która kwalifikowałaby się do przedmiotowego zwol-
nienia z podstawy wymiaru składki w rozumieniu przepisów ustawy o podatku do-
chodowym od osób fizycznych lub rozporządzenia z 1990 r. W przypadku umowy o
wyręczenie - o treści jak w niniejszej sprawie - można mówić o wskazanym powyżej
(pkt 3-6) przysporzeniu. Przejęcie przez pracodawcę zaciągniętego przez pracow-
nika obowiązku uiszczania składek na ubezpieczenie na życie powoduje, iż majątek
pracownika zwiększa się. Fakt zapłaty przez pracodawcę składek za pracownika nie
ma na celu rekompensaty pracownikowi jakichkolwiek wydatków związanych z wy-
konywaniem pracy. Przemawia to za uznaniem świadczenia z umowy o wyręczenie
za przychód w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fi-
zycznych .
Ponadto, z treści zawartej umowy o wyręczenie wynika jednoznacznie, że
stronami tej umowy są pracodawca i pracownik, zaś ocena okoliczności stanu fak-
tycznego niniejszej sprawy prowadzi do wniosku, że gdyby zainteresowana nie była
pracownikiem wnioskodawcy, nie doszłoby do zawarcia umowy o wyręczenie.
Umowa ta obowiązywała również tylko przez okres zatrudnienia zainteresowanej u
9
wnioskodawcy. W konsekwencji zarzut naruszenia art. 65 k.c. jest nietrafny, tym bar-
dziej że zarzut ten w istocie nie został uzasadniony, jeśli pominąć ogólnikowe stwier-
dzenie o zakwalifikowaniu umowy o wyręczenie jako „niezgodne z wolą stron rozsze-
rzenie wiążącego strony stosunku pracy” oraz o „priorytecie” tej umowy.
Z powyższych rozważań wynika, że środki wpłacane przez pracodawcą na
konto towarzystwa ubezpieczeniowego z tytułu umowy wyręczenia zawartej z pra-
cownikiem należy uznać za przychody ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Biorąc powyższe pod rozwagę, Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.
========================================