Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CSK 81/08
POSTANOWIENIE
Dnia 18 czerwca 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Kwaśniewski
w sprawie z powództwa S.(…) Sp. z o.o. w C.
przeciwko K. D.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 18 czerwca 2008 r.,
na skutek skargi kasacyjnej pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 7 września
2007 r., sygn. akt I ACa (…),
odrzuca skargę kasacyjną i oddala wniosek strony powodowej o zasądzenie
kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Zaskarżony skargą kasacyjną wyrok wydany został w dniu 7 września 2007 r.,
a zatem wniesiona od niego skarga kasacyjna spełniać powinna wszelkie wymogi
formalne, wynikające z treści przepisów art. 3984
§ 1 § 2 k.p.c.
W paragrafie pierwszym art. 3984
k.p.c. ustawodawca skatalogował odrębnie w
czterech punktach konstrukcyjne elementy każdej skargi kasacyjnej, a więc cechy
istotne (kreatywne) tego tylko szczególnego środka odwoławczego, podkreślając
zarazem w ten sposób rangę tychże elementów. Natomiast w zdaniu pierwszym § 2 art.
3984
k.p.c. wskazano na pozostałe wymagania tej skargi , które stawiane są każdemu
pismu procesowemu (art. 126 k.p.c. - 128 k.p.c. z rygorem przewidzianym w art. 130
k.p.c.
Obowiązek przedstawienia przez skarżącego m.in. uzasadnienia wniosku
o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania, a wynikający z art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c.,
wiąże się z instytucją tzw. "przedsądu", polegającego m.in. na możliwości Sądu
2
Najwyższego odmowy przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania (art. 3989
§ 2 k.p.c.).
Ten możliwy sposób zakończenia postępowania kasacyjnego, a kolidujący niewątpliwie
z intencją strony wnoszącej skargę kasacyjną dowodzi zrównania rangą obowiązku
przytoczenia podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia (art. 398 § 1 pkt 2 k.p.c.) z
obowiązkiem odrębnego przedstawienia oraz uzasadnienia wniosku o przyjęcie skargi
kasacyjnej do rozpoznania (art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c.). Odrębne artykułowanie przez
ustawodawcę obu kategorii obowiązków dowodzi tego, że nie są one tożsame. W
konsekwencji za spełnienie wymogu z art. 3984
§ 1 pkt. 3 k.p.c. nie można uznać
jedynie odwołania się przez skarżącego do uzasadnienia podstaw kasacyjnych i
sformułowanych w ich ramach zarzutów, z pominięciem wyraźnego, odrębnego i
ścisłego przytoczenia co najmniej jednej spośród okoliczności wymienionych w art. 398
§ 1 k.p.c. wraz z jej stosownym uzasadnieniem przy pomocy argumentów jurydycznych
(por. postanowienie SN z dnia 22 marca 2001 r., V CZ 131/00, OSNC 2001 r., z. 10,
poz. 156; postanowienie SN z dnia 5 czerwca 2001 r., IV CZ 45/01, OSNC 2001 r., z.
10, poz. 157). W odniesieniu do skargi kasacyjnej zachowuje aktualność utrwalone
orzecznictwo Sądu Najwyższego, zgodnie z którym wymagania z art. 3984
§ 1 k.p.c.
mają samodzielny byt i nie mogą być traktowane zamiennie (postanowienie SN z dnia
29 czerwca 2005 r. V CSK 5/05, niepubl.; postanowienie SN z dnia 14 lipca 2005 r. III
CZ 61/05 niepubl.; postanowienie SN z dnia 21 lipca 2005 r., V CSK 18/05, niepubl.)
Spełniając formalny wymóg skargi kasacyjnej .określony w art. 3984
§ 1 pkt 3
k.p.c., skarżący powinien zawrzeć w niej wniosek o przyjęcie skargi do rozpoznania i
wniosek ten uzasadnić wskazując na występowanie w sprawie przynajmniej jednej z
okoliczności stanowiących przesłanki tzw. przedsądu, określone w art. 3989
§ 1 k.p.c. i
przedstawić odpowiednie argumenty prawne, uzasadniające występowanie ściśle
określonej w ustawie przesłanki. Potrzeba przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania
powinna być zatem uzasadniona przez skarżącego przy pomocy argumentów
jurydycznych uzasadniających wystąpienie którejkolwiek z przesłanek precyzyjnie
określonych w art. 3989
§ 1 k.p.c. (por. postanowienie SN z dnia 21 lipca 2005 r. sygn.
akt V CSK 18/05). Spełnienie tego wymogu nie jest, tożsame z powołaniem się na
istnienie konieczności rozstrzygnięcia czterech wskazanych kwestii. Tak określona
przesłanka nie została wymieniona w art. 398 § 1 k.p.c. Ponieważ skarga kasacyjna
pozwanej pozbawiona jest właściwie rozumianego sformułowania i uzasadnienia
wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania przeto podlega ona odrzuceniu
(por. postanowienie SN z dnia 22 września 2005 r. sygn. akt II CSK 7/05).
3
Uwzględniając więc odrębność obu przedmiotów regulacji w pkt 2 i 3 art. 398 § 1
k.p.c. stwierdzić należy, że choć argumentacja skarżącego może się niekiedy w obu
tych kwestiach nawet częściowo pokrywać, to jednak orzeczenie w przedmiocie
przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania zapada tylko po uprzednim dokonaniu oceny
przyczyn kwalifikowanych przez ustawodawcę, a precyzyjnie określonych w art. 3989
§ 1
k.p.c., gdyż tylko one i ich uzasadnienie mogą być przedmiotem tzw. "przedsądu" i
decydują o jego wyniku.
Skoro więc skarga kasacyjna pozwanej pozbawiona jest adekwatnego
sformułowania i uzasadnienia wniosku o przyjęcie jej do rozpoznania, a więc tego
niezbędnego elementu konstrukcyjnego, współkreującego istotę tego środka
zaskarżenia, to Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji postanowienia, działając na
podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 3986
§ 2 k.p.c. i art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c.
Oddalenie wniosku powódki o zasądzenie kosztów postępowania uzasadnione
jest tym, że w wypadku odrzucenia skargi nie należy się zwrot kosztów postępowania
stronie, która w odpowiedzi na skargę kasacyjną wniosła o jej oddalenie, natomiast nie
podniosła zarzutu, że skarga powinna być odrzucona (por. postanowienie SN z dnia 11
stycznia 2002 r., III CKN 563/01, niepubl. oraz orzeczenie SN z dnia 15 listopada 1934
r., C II 1677/34, Zb. Urz. 1935 r., poz. 204).