Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 37/08
POSTANOWIENIE
Dnia 19 czerwca 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący)
SSN Krzysztof Strzelczyk
SSN Kazimierz Zawada (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa "P.(…)" Spółki Akcyjnej w likwidacji w W.
przeciwko Skarbowi Państwa - Prezydentowi Miasta J.
o ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 19 czerwca 2008 r.,
zażalenia strony powodowej na postanowienie Sądu Okręgowego w J. z dnia 26 marca
2008 r., sygn. akt II Ca (…),
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Powód określił wartość przedmiotu sporu na kwotę 13 329,88 zł, stanowiącą
różnicę między zaproponowaną nową wysokością opłaty rocznej za użytkowanie
wieczyste (17 439 zł), a dotychczasową wysokością opłaty rocznej za użytkowanie
wieczyste (4 109,12 zł). Kwotę tę, zaokrągloną do 13 330 zł, wymienił także w apelacji
jako wartość przedmiotu zaskarżenia apelacyjnego, a po oddaleniu apelacji - w skardze
kasacyjnej jako wartość przedmiotu zaskarżenia kasacyjnego.
Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 26 marca odrzucił skargę kasacyjną
powoda wyjaśniając, że w sprawach o prawa majątkowe skarga kasacyjna jest
niedopuszczalna, jeżeli wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż pięćdziesiąt
tysięcy złotych (art. 3982
§ 1 k.p.c.).
2
W zażaleniu powód kwestionuje zasadność odrzucenia skargi kasacyjnej. Jego
argumentacja nawiązuje do poglądów wyrażonych w wyroku Sądu Najwyższego z dnia
29 października 1997 r., II CKN 281/97 (OSNC 1998, nr 4, poz. 65) oraz postanowieniu
Sądu Najwyższego z dnia 21 marca 2007 r., I CZ 10/07 (LEX nr 308857).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wyrok z dnia 29 października 1997 r., II CKN 281/97, zapadł na tle stanu
prawnego już nieobowiązującego. Według art. 393 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym od
1 lipca 1996 r. do 30 czerwca 2000 r., ograniczenie dopuszczalności kasacji ze względu
na wartość przedmiotu zaskarżenia (niższą niż pięć tysięcy złotych) dotyczyło spraw o
świadczenie, a więc nie było aktualne w stosunku do spraw o ustalenie, że aktualizacja
opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste jest nieuzasadniona albo jest uzasadniona w
innej wysokości, ponieważ sprawy te nie są sprawami o świadczenie.
Według obecnie obowiązującego art. 3982
§ 1 k.p.c., ograniczenie
dopuszczalności skargi kasacyjnej ze względu na wartość przedmiotu zaskarżenia
(niższą niż pięćdziesiąt tysięcy złotych) odnosi się do spraw o prawa majątkowe, sprawy
zaś o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste jest
nieuzasadniona albo jest uzasadniona w innej wysokości są niewątpliwie sprawami o
prawa majątkowe, a zatem podlegającymi ograniczeniu przewidzianemu w art. 3982
§ 1
k.p.c.
Z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 29 października nie można więc wyciągać
wniosków na użytek obecnie obowiązującego stanu prawnego.
Sąd Okręgowy prawidłowo także uznał za wartość przedmiotu zaskarżenia
kasacyjnego podaną przez powoda w skardze kasacyjnej kwotę zbieżną z wartością
przedmiotu sporu i wartością przedmiotu zaskarżenia apelacyjnego – równą różnicy
między zaproponowaną nową wysokością opłaty rocznej, a dotychczasową wysokością
opłaty rocznej. Ujmując najogólniej, wartością przedmiotu sporu jest wartość interesu
majątkowego, którego ochrony prawnej dochodzi powód, a wartością przedmiotu
zaskarżenia - wartość interesu majątkowego, który strona ma w zaskarżeniu wyroku.
Jeżeli powód, wnosząc sprzeciw od orzeczenia samorządowego kolegium
odwoławczego (por. art. 80 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce
nieruchomościami, jedn. tekst: Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603), domaga się – tak jak
w niniejszej sprawie - ustalenia, że podwyższenie opłaty rocznej jest nieuzasadnione,
nie budzi wątpliwości, że wartość interesu majątkowego, którego ochrony prawnej
dochodzi powód, czyli wartość przedmiotu sporu, równa jest właśnie – tak jak się
3
przyjmuje w utrwalonej praktyce sądowej - różnicy między zaproponowaną nową
wysokością opłaty rocznej, a dotychczasową wysokością opłaty rocznej.
Konsekwentnie, kwota odpowiadająca tej różnicy musi być uznana za wartość
przedmiotu zaskarżenia apelacyjnego, gdy żądanie powoda, wynikające z wniesionego
sprzeciwu od orzeczenia kolegium, nie zostało przez sąd pierwszej instancji
uwzględnione, oraz za wartość przedmiotu zaskarżenia kasacyjnego, gdy nie została
uwzględniona również apelacja powoda. Wyrażony w uzasadnieniu postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 21 marca 2007 r., I CZ 10/07, pogląd, zdający się uznawać
w poruszanych sprawach za wartość przedmiotu sporu i wartość zaskarżenia całą nową
ustaloną przez sąd wysokość opłaty rocznej oraz sugerujący pobieranie w tych
sprawach od pozwu opłaty tymczasowej, oparty jest na błędnym założeniu,
przypisującym doniosłość w zakresie określenia w tych sprawach wartości przedmiotu
sporu i zaskarżenia konstytutywnemu charakterowi wydawanych w nich wyroków.
Ponadto gdyby nawet podzielić pogląd wyrażony w uzasadnieniu postanowienia
Sądu Najwyższego z dnia 21 marca 2007 r., I CZ 10/07, wartość przedmiotu
zaskarżenia kasacyjnego obliczona zgodnie z tym poglądem wynosiłaby tylko 17 439 zł,
a więc nadal mniej niż wymaga art. 3982
§ 1 k.p.c.
Niezależnie od tego należy pamiętać, że zgodnie z art. 26 k.p.c., wartość
przedmiotu sporu po ustaleniu w myśl 25 k.p.c. nie podlega ponownemu badaniu, a
wartość przedmiotu zaskarżenia apelacyjnego w zasadzie nie może być wyższa od
wartości przedmiotu sporu (art. 368 § 2 k.p.c.), zaś wartość przedmiotu zaskarżenia
kasacyjnego – od wartości przedmiotu zaskarżenia apelacyjnego.
Mając powyższe na względzie, Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji (art. 39814
w
związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.).

V CZ 37/08

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia