Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CSK 131/08
POSTANOWIENIE
Dnia 8 lipca 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Irena Gromska-Szuster
w sprawie z powództwa P. K.
przeciwko (…) Teatrowi im. (…) w K.
o zapłatę,
oraz z powództwa wzajemnego (…) Teatru im. (…) w K.
przeciwko P. K.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 8 lipca 2008 r., na skutek skargi
kasacyjnej pozwanego (powoda wzajemnego) od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 7
listopada 2007 r., sygn. akt I ACa (…),
odrzuca skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Powód wnosił o zasądzenie od strony pozwanej kwoty 88 816 zł tytułem ceny
sprzedaży dostarczonego stronie pozwanej sprzętu komputerowego, wynagrodzenia za
wdrożenie systemu komputerowego oraz zwrotu 70% kaucji.
Strona pozwana wnosiła o oddalenie powództwa i wniosła powództwo wzajemne
o zasądzenie kwoty 104 822,40 zł z tytułu kary umownej za zwłokę w dostarczeniu
przedmiotu umowy.
Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z dnia 29 maja 2007 r. oddalił powództwo główne
oraz częściowo uwzględnił powództwo wzajemne zasądzając od P. K. na rzecz (…)
Teatru (…) w K. kwotę 29 280 zł z odsetkami od dnia 29 czerwca 2005 r. tytułem kary
2
umownej w związku z odstąpieniem Teatru od umowy z winy P. K., a w pozostałej
części oddalił powództwo wzajemne.
Od powyższego wyroku apelację wniósł tylko P. K. i w wyniku częściowego jej
uwzględnienia Sąd Apelacyjny zaskarżonym wyrokiem z dnia 7 listopada 2007 r. zmienił
wyrok Sądu pierwszej instancji w ten sposób, że zasądził od (…) Teatru (…) w K. na
rzecz P. K. kwotę 46 360 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 marca 2005 r. oraz
kwotę 11 712 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 13 kwietnia 2005 r., oddalił
powództwo główne w pozostałej części, a powództwo wzajemne oddalił w całości, zniósł
wzajemnie między stronami koszty procesu związane z powództwem głównym, zasądził
od pozwanego Teatru na rzecz P. K. kwotę 3 615 zł tytułem kosztów procesu
związanych z powództwem wzajemnym oraz kwotę 7 068 zł tytułem części kosztów
postępowania apelacyjnego.
Skargę kasacyjną od wyroku Sądu drugiej instancji wniósł (…) Teatr (…) w K.
wskazując, jako wartość przedmiotu zaskarżenia kwotę 58 072 zł i stwierdzając, że
zaskarża wyrok Sądu Apelacyjnego w całości.
Jako uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania
wskazał, że „przedmiotem kasacji jest instytucja umowy o dzieło w ujęciu szerokim jako
odpowiedź na pytanie czy określony umową obowiązek wdrożenia programu
komputerowego i możliwość poddania umówionego rezultatu (dzieła) sprawdzianowi na
istnienie wad fizycznych, stanowią elementy decydujące o kwalifikacji umowy jako
umowy o dzieło albowiem co do powyższych kwestii wypowiadał się już Sąd Najwyższy
jednakże pojawiają się wątpliwości, które w niniejszej sprawie spowodowały
rozbieżności w orzecznictwie Sądu I i II instancji co uzasadnia rozpoznanie kasacji w
niniejszej sprawie”.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3984
§ 1 pkt 1 k.p.c. skarga kasacyjna powinna zawierać
oznaczenie orzeczenia, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest ono
zaskarżone w całości czy w części. To wymaganie formalne określa zakres kognicji
Sądu Najwyższego, który związany jest granicami zaskarżenia (art. 39813
§ 1 k.p.c.
Jeżeli przedmiotem sprawy są roszczenia pieniężne, wskazana w skardze kasacyjnej
wartość przedmiotu zaskarżenia powinna odpowiadać określonemu w niej zakresowi
zaskarżenia wyroku Sądu drugiej instancji.
W rozpoznawanej sprawie powyższa zgodność nie zachodzi, a różnica pomiędzy
wskazanym zakresem zaskarżenie, a wartością przedmiotu zaskarżenia sprawia, że
3
niemożliwe jest ustalenie rzeczywistego zakresu zaskarżenia. Pomijając to, że skarżący
wskazał, iż zaskarża wyrok Sądu drugiej instancji w całości, choć w części oddalającej
powództwo główne jest on dla niego korzystny i jak wynika z podanej wartości
przedmiotu zaskarżenia nie został zaskarżony, decydujące jest to, że Sąd drugiej
instancji oddalił też w całości powództwo wzajemne, które Sąd pierwszej instancji
uwzględnił w zakresie 29 280 zł. Choć skarżący wskazał, że zaskarżył w całości wyrok
Sądu Apelacyjnego, a więc także w zakresie oddalającym jego powództwo wzajemne co
do kwoty uwzględnionej przez Sąd pierwszej instancji, to z podanej wartości przedmiotu
zaskarżenia obejmującej tylko kwotę 58 072 zł zasądzoną przez Sąd Apelacyjny od
pozwanego Teatru na rzecz powoda P. K. zdaje się wynikać, że w rzeczywistości
przedmiotem zaskarżenia skargą kasacyjną jest tylko ta część wyroku Sądu drugiej
instancji, w której uwzględniono powództwo główne, a nie objęto zaskarżeniem
oddalenia powództwa wzajemnego (i powództwa głównego), choć w wypełnieniu
wymogu art. 3984
§ 1 pkt 1 k.p.c. wskazano na zaskarżenie wyroku w całości.
Powyższe uchybienie i niezgodność pomiędzy wskazanym zakresem zaskarżenia
wyroku Sądu drugiej instancji a wartością przedmiotu zaskarżenia, nie pozwalają na
stwierdzenie jaki jest rzeczywisty zakres zaskarżenia wyroku skargą kasacyjną, a jest to
wymaganie formalne skargi, niezbędne do określenia zakresu kognicji Sądu
Najwyższego, która musi być określona ściśle przez skarżącego i nie może być
przedmiotem domysłów Sądu Najwyższego.
Stanowi to nie wypełnienie konstrukcyjnego wymagania skargi kasacyjnej
wskazanego w art. 3984
§ 1 pkt 1 k.p.c. i prowadzi do odrzucenia skargi na podstawie
art. 3986
§ 3 k.p.c.
Nie zostało także spełnione wymaganie określone w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c.,
bowiem skarga nie zawiera w istocie uzasadnienia wniosku o jej przyjęcie do
rozpoznania.
Pomijając to, że sformułowanie, które ma stanowić to uzasadnienie jest
niezrozumiałe, przede wszystkim nie można stwierdzić, którą z przesłanek przedsądu
określonych w art. 3989
§ 1 k.p.c. skarżący wskazał jako uzasadnienie wniosku o
przyjęcie skargi do rozpoznania.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwalone jest stanowisko, że wymaganie
formalne skargi kasacyjnej określone w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. jest spełnione
wówczas, gdy skarżący wskaże i odpowiednio uzasadni występowanie w sprawie jednej
z przesłanek przedsądu określonych w art. 3989
§ 1 k.p.c. (porównaj między innymi
4
uchwałę połączonych Izb Sądu Najwyższego: Izby Cywilnej oraz Izby Administracyjnej,
Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 17 grudnia 2002 r. III CZP 72/02, OSNC
2003/7-8/32). Powinien on jednoznacznie określić, w wyodrębnionym wywodzie
prawnym, na którą przesłankę przedsądu powołuje się jako na okoliczność
uzasadniającą przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania. Nie jest bowiem rzeczą Sądu
Najwyższego poszukiwanie w uzasadnieniu skargi kasacyjnej i snucie domysłów jakie
są argumenty skarżącego przemawiające jego zdaniem za przyjęciem skargi kasacyjnej
do rozpoznania przez Sąd Najwyższy (porównaj między innymi orzeczenia z dnia
22 marca 2001 r. V CZ 131/00, OSNC 2001/10/156 i z dnia 5 czerwca 2001 r. IV CZ
45/01, OSNC 2001/10/157).
Uzasadnienie wniosku skarżącego o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania
nie spełnia powyższych wymagań, bowiem na jego podstawie nie można stwierdzić,
którą przesłankę art. 3989
§ 1 k.p.c. wskazuje jako uzasadnienie rozpoznania skargi
kasacyjnej przez Sąd Najwyższy. Nie zostało prawidłowo sformułowane ani zagadnienie
prawne ani potrzeba wykładni określonych przepisów prawa.
Również ten brak formalny skargi kasacyjnej prowadzi do jej odrzucenia na
podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c.