V CSK 201/08
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:30-05-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CSK 201/08
POSTANOWIENIE
Dnia 24 października 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Grzegorz Misiurek
w sprawie z powództwa J. F., T. R., J. D. i J. B.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej w B.
o uchylenie uchwały organu spółdzielni,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 24 października 2008 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 25
stycznia 2008 r., sygn. akt I ACa (…),
odrzuca skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny sprawie z powództwa J. F., T. R., J. D. i J. B. przeciwko
Spółdzielni Mieszkaniowej w B. o uchylenie uchwały organu spółdzielni, wyrokiem z dnia
25 stycznia 2008 r. oddalił apelację pozwanej.
Pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa wniosła skargę kasacyjną od powyższego
wyroku. Zaskarżając to orzeczenie w całości, wniosła o jego uchylenie wraz z
poprzedzającym go wyrokiem Sądu pierwszej instancji oraz o rozstrzygnięcie co do
istoty sprawy przez oddalenie powództwa, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego
wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi drugiej instancji albo
uchylenie również wyroku Sądu pierwszej instancji i przekazanie mu sprawy celem
ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
Według art. 3982
§ 1 k.p.c., skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w sprawach o
prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż pięćdziesiąt
2
tysięcy złotych, w sprawach gospodarczych – niższa niż siedemdziesiąt pięć tysięcy
złotych, a w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych – niższa niż
dziesięć tysięcy złotych. Wskazana w skardze kasacyjnej wartość przedmiotu
zaskarżenia nie może przekraczać wartości przedmiotu sporu ani wartości przedmiotu
zaskarżenia w postępowaniu apelacyjnym, chyba, że w toku postępowania przed sądem
drugiej instancji nastąpiło skuteczne rozszerzenie żądania pozwu (zob. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2002 r., II UZ 11/02, OSNP 2002, nr 17, poz. 7).
Zgodnie z art. 3986
§ 2 k.p.c. sąd drugiej instancji odrzuca na posiedzeniu
niejawnym skargę kasacyjną wniesioną po upływie terminu, skargę nie spełniającą
wymagań określonych w art. 3984
§ 1 k.p.c., nieopłaconą oraz skargę, której braków nie
usunięto w terminie lub z innych przyczyn niedopuszczalną. Sąd Najwyższy odrzuca
skargę kasacyjną, która podlegała odrzuceniu przez sąd drugiej instancji, albo zwraca ją
temu sądowi w celu usunięcia dostrzeżonych braków.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego na gruncie wykładni art. 3982
§ 1 k.p.c.
przyjmuje się, że prawami majątkowymi są prawa wywodzące się bezpośrednio ze
stosunków obejmujących ekonomiczne interesy stron, natomiast do praw
niemajątkowych zalicza się prawa służące ochronie dóbr osobistych, stosunków
rodzinnych pomiędzy małżonkami, krewnymi, powinowatymi, a także tzw. prawa
organizacyjne wynikające z przynależności do korporacji o charakterze gospodarczym
(por. uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2006 r., V CSK
53/05, nie publ.; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 31 maja 2006 r., IV CZ 42/06,
nie publ.).
Sąd Najwyższy wielokrotnie wypowiadał się również na temat charakteru
prawnego spraw o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia spółdzielni wskazując, że
sprawy tego rodzaju nie mają jednolitego charakteru i nie mogą być generalnie
zaliczone do spraw o prawa majątkowe lub spraw o prawa niemajątkowe, a ich
charakterze decyduje w każdym indywidualnym wypadku przedmiot uchwały
podlegającej zaskarżeniu ( por. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 20 lipca 1955 r., II
CR 2072/54, OSN 1956, nr 1, poz. 22, z dnia 5 czerwca 1959 r., 4 CO 5/59, OSN 1960,
nr 3, poz. 76, z dnia 25 stycznia 1961 r., 2 CR 909/59, OSPiKA 1962, nr 1, poz. 8,
postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 1984 r., II CZ 122/74, nie publ., z
dnia 26 listopada 1975 r., I CZ 185/75, nie publ., z dnia 11 grudnia 1984 r., I CZ 139/84,
nie publ.).
3
Sprawa o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia o podziale spółdzielni jest
sprawą o prawa majątkowe, bowiem przedmiot uchwały dotyczy bezpośrednio interesów
ekonomicznych zarówno członków spółdzielni, która ulega podziałowi, jak również
samej spółdzielni. Spółdzielnia może ulec podziałowi na podstawie uchwały walnego
zgromadzenia podjętej zwykłą większością głosów w ten sposób, że z jej wydzielonej
części zostaje utworzona nowa spółdzielnia. Uchwała w przedmiocie podziału winna
zawierać w szczególności zatwierdzenie sprawozdania finansowego spółdzielni i planu
podziału składników majątkowych oraz praw i zobowiązań (art. 108 § 2 pkt 3 ustawy z
dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze; tekst jednolity Dz. U. z 2003 r. Nr 188,
poz. 1848, ze zm.).
W niniejszej sprawie strona pozwana nie wskazała w skardze kasacyjnej wartości
przedmiotu zaskarżenia. Nie mniej jednak wartość przedmiotu zaskarżenia w apelacji
wniesionej przez pozwaną została oznaczona na kwotę 4.000,00 złotych, zaś toku
postępowania przed sądem drugiej instancji nie doszło do rozszerzenia żądania pozwu
na podstawie art. 383 k.p.c. Pozwana w całości zaskarżyła wyrok sądu drugiej instancji.
Z powyższego wynika, że wartość przedmiotu zaskarżenia w niniejszej sprawie nie
może być wyższa niż 4.000,00 zł. W związku z powyższym wniesioną przez pozwaną
skargę kasacyjną należało uznać za niedopuszczalną z uwagi na wartość przedmiotu
zaskarżenia niższą od wymaganego progu (art. 3982
§ 1 k.p.c.).
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy, na podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c.
orzekł jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
Dnia 24 października 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Grzegorz Misiurek
w sprawie z powództwa J. F., T. R., J. D. i J. B.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej w B.
o uchylenie uchwały organu spółdzielni,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 24 października 2008 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 25
stycznia 2008 r., sygn. akt I ACa (…),
odrzuca skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny sprawie z powództwa J. F., T. R., J. D. i J. B. przeciwko
Spółdzielni Mieszkaniowej w B. o uchylenie uchwały organu spółdzielni, wyrokiem z dnia
25 stycznia 2008 r. oddalił apelację pozwanej.
Pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa wniosła skargę kasacyjną od powyższego
wyroku. Zaskarżając to orzeczenie w całości, wniosła o jego uchylenie wraz z
poprzedzającym go wyrokiem Sądu pierwszej instancji oraz o rozstrzygnięcie co do
istoty sprawy przez oddalenie powództwa, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego
wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi drugiej instancji albo
uchylenie również wyroku Sądu pierwszej instancji i przekazanie mu sprawy celem
ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
Według art. 3982
§ 1 k.p.c., skarga kasacyjna jest niedopuszczalna w sprawach o
prawa majątkowe, w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż pięćdziesiąt
2
tysięcy złotych, w sprawach gospodarczych – niższa niż siedemdziesiąt pięć tysięcy
złotych, a w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych – niższa niż
dziesięć tysięcy złotych. Wskazana w skardze kasacyjnej wartość przedmiotu
zaskarżenia nie może przekraczać wartości przedmiotu sporu ani wartości przedmiotu
zaskarżenia w postępowaniu apelacyjnym, chyba, że w toku postępowania przed sądem
drugiej instancji nastąpiło skuteczne rozszerzenie żądania pozwu (zob. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2002 r., II UZ 11/02, OSNP 2002, nr 17, poz. 7).
Zgodnie z art. 3986
§ 2 k.p.c. sąd drugiej instancji odrzuca na posiedzeniu
niejawnym skargę kasacyjną wniesioną po upływie terminu, skargę nie spełniającą
wymagań określonych w art. 3984
§ 1 k.p.c., nieopłaconą oraz skargę, której braków nie
usunięto w terminie lub z innych przyczyn niedopuszczalną. Sąd Najwyższy odrzuca
skargę kasacyjną, która podlegała odrzuceniu przez sąd drugiej instancji, albo zwraca ją
temu sądowi w celu usunięcia dostrzeżonych braków.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego na gruncie wykładni art. 3982
§ 1 k.p.c.
przyjmuje się, że prawami majątkowymi są prawa wywodzące się bezpośrednio ze
stosunków obejmujących ekonomiczne interesy stron, natomiast do praw
niemajątkowych zalicza się prawa służące ochronie dóbr osobistych, stosunków
rodzinnych pomiędzy małżonkami, krewnymi, powinowatymi, a także tzw. prawa
organizacyjne wynikające z przynależności do korporacji o charakterze gospodarczym
(por. uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2006 r., V CSK
53/05, nie publ.; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 31 maja 2006 r., IV CZ 42/06,
nie publ.).
Sąd Najwyższy wielokrotnie wypowiadał się również na temat charakteru
prawnego spraw o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia spółdzielni wskazując, że
sprawy tego rodzaju nie mają jednolitego charakteru i nie mogą być generalnie
zaliczone do spraw o prawa majątkowe lub spraw o prawa niemajątkowe, a ich
charakterze decyduje w każdym indywidualnym wypadku przedmiot uchwały
podlegającej zaskarżeniu ( por. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 20 lipca 1955 r., II
CR 2072/54, OSN 1956, nr 1, poz. 22, z dnia 5 czerwca 1959 r., 4 CO 5/59, OSN 1960,
nr 3, poz. 76, z dnia 25 stycznia 1961 r., 2 CR 909/59, OSPiKA 1962, nr 1, poz. 8,
postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 1984 r., II CZ 122/74, nie publ., z
dnia 26 listopada 1975 r., I CZ 185/75, nie publ., z dnia 11 grudnia 1984 r., I CZ 139/84,
nie publ.).
3
Sprawa o uchylenie uchwały walnego zgromadzenia o podziale spółdzielni jest
sprawą o prawa majątkowe, bowiem przedmiot uchwały dotyczy bezpośrednio interesów
ekonomicznych zarówno członków spółdzielni, która ulega podziałowi, jak również
samej spółdzielni. Spółdzielnia może ulec podziałowi na podstawie uchwały walnego
zgromadzenia podjętej zwykłą większością głosów w ten sposób, że z jej wydzielonej
części zostaje utworzona nowa spółdzielnia. Uchwała w przedmiocie podziału winna
zawierać w szczególności zatwierdzenie sprawozdania finansowego spółdzielni i planu
podziału składników majątkowych oraz praw i zobowiązań (art. 108 § 2 pkt 3 ustawy z
dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze; tekst jednolity Dz. U. z 2003 r. Nr 188,
poz. 1848, ze zm.).
W niniejszej sprawie strona pozwana nie wskazała w skardze kasacyjnej wartości
przedmiotu zaskarżenia. Nie mniej jednak wartość przedmiotu zaskarżenia w apelacji
wniesionej przez pozwaną została oznaczona na kwotę 4.000,00 złotych, zaś toku
postępowania przed sądem drugiej instancji nie doszło do rozszerzenia żądania pozwu
na podstawie art. 383 k.p.c. Pozwana w całości zaskarżyła wyrok sądu drugiej instancji.
Z powyższego wynika, że wartość przedmiotu zaskarżenia w niniejszej sprawie nie
może być wyższa niż 4.000,00 zł. W związku z powyższym wniesioną przez pozwaną
skargę kasacyjną należało uznać za niedopuszczalną z uwagi na wartość przedmiotu
zaskarżenia niższą od wymaganego progu (art. 3982
§ 1 k.p.c.).
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy, na podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c.
orzekł jak w sentencji.