Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CNP 90/08
POSTANOWIENIE
Dnia 13 listopada 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Henryk Pietrzkowski
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 13 listopada 2008 r.
skargi B. J.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego nakazu zapłaty Sądu
Rejonowego w P. z dnia 25 września 2006 r., sygn. akt II Nc (…),
wydanego w postępowaniu upominawczym w sprawie z powództwa "P.(...)" - Spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością w W. przeciwko B. J.
o zapłatę,
odrzuca skargę i zasądza od B. J. na rzecz "P.(...)" sp. z o.o. w W. kwotę 1.800
(jeden tysiąc osiemset) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania wywołanego
wniesioną skargą.
Uzasadnienie
Pozwany B. J., zastępowany przez profesjonalnego pełnomocnika wniósł skargę o
stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego nakazu zapłaty (wydanego w
postępowaniu upominawczym) Sądu Rejonowego w P. z dnia 25 września 2006 r.
Zgodnie z art. 4241
§ 1 k.p.c., skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia przysługuje od prawomocnego orzeczenia sądu drugiej
instancji, gdy przez jego wydanie stronie została wyrządzona szkoda, a zmiana lub
uchylenie tego orzeczenia w drodze przysługujących stronie środków prawnych nie było
i nie jest możliwe. Przepis ten wyraża zasadę, że przesłanką dopuszczalności skargi o
stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia jest wykorzystanie
przez stronę przysługujących jej środków prawnych. Wyjątek od wskazanej zasady
2
przewiduje art. 4241
§ 2 k.p.c., który w sytuacji, gdy strona nie skorzystała z
przysługujących jej środków prawnych, dopuszczalność skargi uzależnia od
kumulatywnego spełnienia dwóch przesłanek: istnienia wyjątkowego wypadku oraz
występowania niezgodności z prawem o kwalifikowanym charakterze, wynikającej z
naruszenia podstawowych zasad porządku prawnego lub konstytucyjnych wolności albo
praw człowieka i obywatela. W przedmiotowej sprawie wyjątkowy wypadek, o którym
mowa w art. 424 1
§ 2 k.p.c., nie występuje.
W skardze nie wykazano, aby nieskorzystanie przez pozwanego z przysługującego
prawa do zaskarżenia orzeczenia sądu I instancji miało nastąpić w okolicznościach,
które można by zakwalifikować jako wyjątkowy wypadek w rozumieniu art. 4241
§ 2
k.p.c. Nie jest rzeczą Sądu Najwyższego przedstawianie okoliczności, które mogłyby
przemawiać za potraktowaniem sytuacji jako wyjątkowej w rozumieniu powyższego
przepisu, niemniej jednak można przykładowo wskazać, że istnienie takiego
wyjątkowego wypadku może wchodzić w rachubę w sytuacji, w której strona nie
skorzystała z przysługującego jej środka zaskarżenia z powodu ciężkiej choroby,
katastrofy, klęski żywiołowej lub uzyskania błędnej informacji od pracownika sądu (por.
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 2006 r., I CNP 4/06, OSNC 2006, nr
6, poz.113). Skarżący jakiejkolwiek tego typu okoliczności nie wskazał.
Skarga o stwierdzenie niezgodności prawomocnego orzeczenia z prawem w
części określającej jej istotę (jej treść), w której należy wykazać, że spełnia warunki
przewidziane w art. 4245
§ 1 pkt 1 – 6 k.p.c., powinna zawierać między innymi
„wskazanie przepisu prawa, z którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne” (pkt 3). Nie
sanuje tego braku okoliczność, że przepisy prawa powołane zostały w podstawach, na
których skarga została oparta (art. 4245
§ 1 pkt 2 k.p.c.), skoro wymagania skargi
wskazane w pkt 2 i 3 art. 4245
§ 1 k.p.c. są niezależne od siebie i spełniają, jako istotne
elementy skargi, różne funkcje i cele. Przytoczenie podstaw skargi i ich uzasadnienie
pozostaje w związku z treścią art. 4244
k.p.c., natomiast wskazanie przepisu prawa, z
którym zaskarżone orzeczenie jest niezgodne jest konieczne, bowiem istotą skargi jest
właśnie stwierdzenie niezgodności zaskarżonego orzeczenia z prawem, a więc
konkretnym jego przepisem. Naruszenia prawa materialnego lub procesowego mogą,
ale nie muszą spowodować niezgodności z prawem. Przepisy powołane w podstawach
skargi niekiedy będą jednocześnie przepisami, z którymi zaskarżone orzeczenie jest
niezgodne, nie zawsze jednak zależność taka będzie występować. Wypełnienie
obowiązku związanego z wymaganiem określonym w art. 4245
§ 1 pkt 3 k.p.c. -
3
nałożonego na osoby uprawnione do sporządzenia skargi, którymi są profesjonalni
pełnomocnicy procesowi lub podmioty o kwalifikacjach wskazanych w ustawie - nie
może być, z przyczyn wskazanych, zastąpione przez powołanie jedynie podstaw skargi i
ich uzasadnienie. Niezawarcie tego elementu w skardze powoduje jej odrzucenie (art.
4248
§ 1 k.p.c.).
O kosztach postępowania Sąd Najwyższy orzekł na podstawie art.98 w zw. z art.
42412
, art. 39821
, art. 391 § 1 k.p.c.