IV CZ 106/08
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:29-07-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 106/08
POSTANOWIENIE
Dnia 14 stycznia 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Barbara Myszka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
SSN Dariusz Zawistowski
w sprawie ze skargi dłużników A.B. i M.B.
na czynności Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w G. w sprawie
egzekucyjnej
z wniosku wierzyciela D.F.
przeciwko A.B. i M.B.
o egzekucję świadczeń pieniężnych
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 14 stycznia 2009 r.,
zażalenia dłużnika A.B.
na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 23 czerwca 2008 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 23 czerwca 2008 r. Sąd Okręgowy odrzucił skargę
kasacyjną wniesioną osobiście przez A. i M.B. od postanowienia tego Sądu z dnia
28 kwietnia 2008 r., którym odrzucono zażalenie na postanowienie oddalające
wniosek M.B. o ustanowienie adwokata z urzędu. W uzasadnieniu Sąd Okręgowy
stwierdził, że wniesiona skarga kasacyjna jest niedopuszczalna z dwóch powodów,
po pierwsze, dlatego że od postanowienia sądu drugiej instancji odrzucającego
zażalenie na postanowienie oddalające wniosek o ustanowienie adwokata z urzędu
skarga kasacyjna nie przysługuje, po drugie, dlatego że skarga została wniesiona z
naruszeniem przewidzianego w art. 871
§ 1 k.p.c. przymusu adwokacko-
radcowskiego (art. 3986
§ 2 k.p.c.).
W zażaleniu na postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 23 czerwca 2008 r.
A.B. zarzucił naruszenie art. 379 pkt 5 k.p.c. w związku z art. 117 § 4 k.p.c. przez
nieustanowienie dla niego na ówczesnym etapie postępowania pełnomocnika z
urzędu, co pozbawiło go możności obrony swych praw. W konkluzji żalący wnosił o
uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kwestionując prawidłowość zaskarżonego postanowienia żalący podniósł, że
naruszenie przez niego przymusu adwokacko-radcowskiego przy wnoszeniu
zażalenia było spowodowane nieustanowieniem dla niego na ówczesnym etapie
postępowania adwokata z urzędu. W konsekwencji, z powodu wadliwości
procesowych Sądu Okręgowego został pozbawiony możności obrony swych praw,
co sprawia, że zaskarżone postanowienie powinno podlegać uchyleniu.
Odnosząc się do tego zarzutu trzeba zauważyć, że odrzucenie skargi
kasacyjnej wniesionej przez żalącego na postanowienie Sądu Okręgowego z dnia
28 kwietnia 2008 r. nastąpiło z dwóch powodów. Jednym z nich było naruszenie art.
871
k.p.c., stanowiącego o przymusie adwokacko-radcowskim, drugim natomiast
niedopuszczalność skargi kasacyjnej na postanowienie sądu drugiej instancji
odrzucające zażalenie na postanowienie tego sądu oddalające wniosek
o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego. Żalący przytacza jedynie
okoliczności, które – jego zdaniem – usprawiedliwiają uchybienie treści art. 871
k.p.c., ale w niczym nie mogą zmienić stanowiska Sądu Okręgowego w kwestii
3
niedopuszczalności skargi kasacyjnej ze względu na rodzaj zaskarżonego nią
orzeczenia. Nie ulega wszak wątpliwości, że na postanowienie sądu drugiej
instancji, którym odrzucono zażalenie na postanowienie tego sądu, oddalające
wniosek strony o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego, skarga kasacyjna nie
przysługuje (zob. art. 3981
k.p.c.).
Poza tym, zgodnie z poglądem przyjmowanym w orzecznictwie Sądu
Najwyższego odmowa uwzględnienia przez sąd wniosku strony o ustanowienie dla
niej adwokata lub radcy prawnego nie może być oceniana, jako powodująca
nieważność postępowania z powodu pozbawienia strony możności obrony swych
praw (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 16 lutego 1999 r., II UKN 418/98,
OSNP 2000, nr 9, poz. 359, z dnia 5 lipca 2000 r., I CKN 787/00, niepubl. i z dnia
12 września 2007 r., I CSK 199/07, niepubl.).
Uszło wreszcie uwagi żalącego, że Sąd Okręgowy ustanowił dla niego
adwokata z urzędu przed wydaniem postanowienia z dnia 28 kwietnia 2008 r.
odrzucającego zażalenie na wcześniejsze postanowienie tego Sądu, nastąpiło to
bowiem postanowieniem z dnia 22 stycznia 2008 r., a już pismem z dnia 14 lutego
2008 r. Okręgowa Rada Adwokacka zawiadomiła Sąd Okręgowy o wyznaczeniu
pełnomocnika w osobie adw. M.D. Wnosząc skargę kasacyjną na postanowienie
Sądu Okręgowego z dnia 28 kwietnia 2008 r. żalący miał zatem profesjonalnego
pełnomocnika.
Z przytoczonych wyżej powodów Sąd Najwyższy na zasadzie art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. oddalił zażalenie jako pozbawione uzasadnionych
podstaw.
POSTANOWIENIE
Dnia 14 stycznia 2009 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Barbara Myszka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
SSN Dariusz Zawistowski
w sprawie ze skargi dłużników A.B. i M.B.
na czynności Komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w G. w sprawie
egzekucyjnej
z wniosku wierzyciela D.F.
przeciwko A.B. i M.B.
o egzekucję świadczeń pieniężnych
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 14 stycznia 2009 r.,
zażalenia dłużnika A.B.
na postanowienie Sądu Okręgowego
z dnia 23 czerwca 2008 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 23 czerwca 2008 r. Sąd Okręgowy odrzucił skargę
kasacyjną wniesioną osobiście przez A. i M.B. od postanowienia tego Sądu z dnia
28 kwietnia 2008 r., którym odrzucono zażalenie na postanowienie oddalające
wniosek M.B. o ustanowienie adwokata z urzędu. W uzasadnieniu Sąd Okręgowy
stwierdził, że wniesiona skarga kasacyjna jest niedopuszczalna z dwóch powodów,
po pierwsze, dlatego że od postanowienia sądu drugiej instancji odrzucającego
zażalenie na postanowienie oddalające wniosek o ustanowienie adwokata z urzędu
skarga kasacyjna nie przysługuje, po drugie, dlatego że skarga została wniesiona z
naruszeniem przewidzianego w art. 871
§ 1 k.p.c. przymusu adwokacko-
radcowskiego (art. 3986
§ 2 k.p.c.).
W zażaleniu na postanowienie Sądu Okręgowego z dnia 23 czerwca 2008 r.
A.B. zarzucił naruszenie art. 379 pkt 5 k.p.c. w związku z art. 117 § 4 k.p.c. przez
nieustanowienie dla niego na ówczesnym etapie postępowania pełnomocnika z
urzędu, co pozbawiło go możności obrony swych praw. W konkluzji żalący wnosił o
uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Kwestionując prawidłowość zaskarżonego postanowienia żalący podniósł, że
naruszenie przez niego przymusu adwokacko-radcowskiego przy wnoszeniu
zażalenia było spowodowane nieustanowieniem dla niego na ówczesnym etapie
postępowania adwokata z urzędu. W konsekwencji, z powodu wadliwości
procesowych Sądu Okręgowego został pozbawiony możności obrony swych praw,
co sprawia, że zaskarżone postanowienie powinno podlegać uchyleniu.
Odnosząc się do tego zarzutu trzeba zauważyć, że odrzucenie skargi
kasacyjnej wniesionej przez żalącego na postanowienie Sądu Okręgowego z dnia
28 kwietnia 2008 r. nastąpiło z dwóch powodów. Jednym z nich było naruszenie art.
871
k.p.c., stanowiącego o przymusie adwokacko-radcowskim, drugim natomiast
niedopuszczalność skargi kasacyjnej na postanowienie sądu drugiej instancji
odrzucające zażalenie na postanowienie tego sądu oddalające wniosek
o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego. Żalący przytacza jedynie
okoliczności, które – jego zdaniem – usprawiedliwiają uchybienie treści art. 871
k.p.c., ale w niczym nie mogą zmienić stanowiska Sądu Okręgowego w kwestii
3
niedopuszczalności skargi kasacyjnej ze względu na rodzaj zaskarżonego nią
orzeczenia. Nie ulega wszak wątpliwości, że na postanowienie sądu drugiej
instancji, którym odrzucono zażalenie na postanowienie tego sądu, oddalające
wniosek strony o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego, skarga kasacyjna nie
przysługuje (zob. art. 3981
k.p.c.).
Poza tym, zgodnie z poglądem przyjmowanym w orzecznictwie Sądu
Najwyższego odmowa uwzględnienia przez sąd wniosku strony o ustanowienie dla
niej adwokata lub radcy prawnego nie może być oceniana, jako powodująca
nieważność postępowania z powodu pozbawienia strony możności obrony swych
praw (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 16 lutego 1999 r., II UKN 418/98,
OSNP 2000, nr 9, poz. 359, z dnia 5 lipca 2000 r., I CKN 787/00, niepubl. i z dnia
12 września 2007 r., I CSK 199/07, niepubl.).
Uszło wreszcie uwagi żalącego, że Sąd Okręgowy ustanowił dla niego
adwokata z urzędu przed wydaniem postanowienia z dnia 28 kwietnia 2008 r.
odrzucającego zażalenie na wcześniejsze postanowienie tego Sądu, nastąpiło to
bowiem postanowieniem z dnia 22 stycznia 2008 r., a już pismem z dnia 14 lutego
2008 r. Okręgowa Rada Adwokacka zawiadomiła Sąd Okręgowy o wyznaczeniu
pełnomocnika w osobie adw. M.D. Wnosząc skargę kasacyjną na postanowienie
Sądu Okręgowego z dnia 28 kwietnia 2008 r. żalący miał zatem profesjonalnego
pełnomocnika.
Z przytoczonych wyżej powodów Sąd Najwyższy na zasadzie art. 39814
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. oddalił zażalenie jako pozbawione uzasadnionych
podstaw.