Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CNP 100/09
POSTANOWIENIE
Dnia 24 lutego 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie ze skargi powoda
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 8 października 2008 r., sygn. akt I ACa (…),
w sprawie z powództwa J. J.
przeciwko Skarbowi Państwa – Sądowi Okręgowemu w G.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 24 lutego 2010 r.,
odrzuca skargę i nie obciąża powoda kosztami postępowania skargowego.
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny w sprawie z powództwa J. J. przeciwko Skarbowi Państwa –
Sądowi Okręgowemu w G. o zapłatę wyrokiem z dnia 8 października 2008 r. oddalił
apelację powoda rozstrzygając o kosztach postępowania jak w sentencji.
Powód wniósł skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem powyższego
orzeczenia zarzucając Sądowi drugiej instancji naruszenie prawa materialnego, tj. art.
23 k.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
przysługuje od prawomocnego orzeczenia sądu drugiej instancji, gdy przez jego
wydanie stronie została wyrządzona szkoda, a zmiana lub uchylenie tego orzeczenia w
2
drodze przysługujących stronie środków prawnych nie było i nie jest możliwe (art. 4241
§
1 k.p.c.). Na zasadzie wyjątku od powyższej reguły skargę można wnieść od orzeczenia
sądu drugiej instancji, jeżeli strony nie skorzystały z przysługujących im środków
prawnych, chyba że jest możliwa zmiana lub uchylenie orzeczenia w drodze innych
przysługujących stronie środków prawnych. W takiej sytuacji dopuszczalność skargi
uzależniona jest od kumulatywnego spełnienia dwóch dodatkowych przesłanek, tj.
istnienia wyjątkowego wypadku oraz występowania niezgodności z prawem o
kwalifikowanym charakterze, wynikającej z naruszenia podstawowych zasad porządku
prawnego lub konstytucyjnych wolności albo praw człowieka i obywatela (art. 4241
§ 2
k.p.c.).
W ugruntowanym już orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że za
wyjątkowy wypadek, o którym mowa w art. 4241
§ 2 k.p.c. można uznać np.
nieskorzystanie przez stronę z przysługującego jej środka zaskarżenia z powodu
ciężkiej choroby, katastrofy, klęski żywiołowej lub błędnej informacji udzielonej przez
pracownika sądu, a zatem, że w przepisie tym chodzi o sytuacje, gdy nie skorzystanie z
przysługującego stronie środka odwoławczego spowodowane było wyjątkowymi
okolicznościami, które obiektywnie uniemożliwiały jej wniesienie tego środka (zob. np.
postanowienie SN z 2 lutego 2006 r., I CNP 4/06, OSNC 2006, nr 6, poz. 113;
postanowienie SN z 19 października 2006 r., III BU 2/06, OSNP 2007, nr 17-18, poz.
263; postanowienie SN z 22 marca 2007 r., II CNP 35/07, niepubl; postanowienie SN z
12 grudnia 2007 r., I CNP 111/07, niepubl; postanowienie SN z 27 listopada 2008 r., II
CNP 105/08, niepubl; wyrok SN z 24 czerwca 2009 r., I CNP 28/09, niepubl.).
Powód wnosząc skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem orzeczenia sądu
drugiej instancji wskazał, że skarga kasacyjna wniesiona od tego orzeczenia została
odrzucona postanowieniem Sądu Apelacyjnego z dnia 6 lutego 2009 r. oraz że w tej
sytuacji wniesienie skargi uzasadnione jest występowaniem w sprawie wyjątkowego
wypadku, o którym mowa w art. 4241
§ 2 k.p.c.
W ocenie Sądu Najwyższego skarżący nie wykazał, że występuje wyjątkowy
wypadek uzasadniający dopuszczalność skargi. Przytoczona przez niego argumentacja
zmierza co najwyżej do wykazania, że niezgodność z prawem wynika z naruszenia
konstytucyjnych wolności i praw człowieka i obywatela. Skarżący stwierdził bowiem, że
w prawomocnie zakończonym postępowaniu zmierzał do uzyskania ochrony prawnej w
związku z naruszeniem jego godności, jego dóbr osobistych. Przytoczył treść art. 30
Konstytucji RP oraz wyraził pogląd, że przedmiot niniejszego postępowania dotyka
3
samych źródeł wszystkich konstytucyjnych praw obywatelskich, co pozwala przyjąć, że
występuje szczególny przypadek uzasadniający wniesienie skargi. Skarżący nie wyjaśnił
natomiast jakie wyjątkowe okoliczności spowodowały to, że nie mógł skorzystać z
przysługującego mu środka prawnego, a konkretnie skargi kasacyjnej. Przeciwnie, w
uzasadnieniu skargi wyjaśnił, że skarga kasacyjna została odrzucona. Okoliczność ta
nie stanowi jednak wyjątkowego wypadku usprawiedliwiającego wniesienie skargi o
stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia (zob. np.
postanowienie SN z 27 listopada 2008 r., II CNP 105/08, niepubl; postanowienie SN z
20 lutego 2008 r., I CNP 4/08, niepubl.).
Zważyć też należy, że zgodnie z treścią przepisu art. 4245
§ 1 pkt 3 k.p.c., na
wnoszącym skargę ciąży obowiązek wskazania przepisu prawa, z którym zaskarżone
orzeczenie jest niezgodne, przy czym obowiązek ten jest niezależny od wymogu
przytoczenia podstaw skargi oraz ich uzasadnienia (art. 4245
§ 1 pkt 2 k.p.c.). Skarżący
nie uczynił zadość temu obowiązkowi, co powoduje, że skarga dotknięta jest tzw.
brakiem istotnym, nienaprawialnym i podlega odrzuceniu, bez wzywania do jego
usunięcia – art. 4248
§ 1 k.p.c. (por. post. SN z 12 czerwca 2006 r., I CNP 21/06,
niepubl., post. SN z 27 lipca 2006 r., III CNP 34/06, niepubl., post. SN z 17 stycznia
2007 r. I CNP 76/06, niepubl.).
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy na podstawie art. 4248
§ 1 w zw. z
art. 4245
§ 1 pkt 3 k.p.c. oraz art. 4248
§ 2 k.p.c. odrzucił skargę o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, orzekając o kosztach postępowania
zgodnie z art. 102 k.p.c.