Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CNP 108/09
POSTANOWIENIE
Dnia 24 lutego 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Strzelczyk
w sprawie ze skargi powoda
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w S.
z dnia 16 kwietnia 2009 r., sygn. akt V GC (…),
w sprawie z powództwa J. G. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą
Zakład Usług Budowlanych w S.
przeciwko W. J. prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą Zakład Obsługi
Rolnictwa „B.(…)” w S.
o zapłatę kwoty 13.190,98 złotych,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 24 lutego 2010 r.,
odrzuca skargę
Uzasadnienie
Sąd Rejonowy w S. w sprawie z powództwa J. G. przeciwko W. J. o zapłatę
wyrokiem z dnia 16 kwietnia 2009 r. oddalił powództwo rozstrzygając o kosztach
postępowania jak w sentencji.
Powód wniósł skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem powyższego
orzeczenia wskazując w uzasadnieniu, że jest ono niezgodne z następującymi
przepisami prawa: art. 47914
§ 4 k.p.c., art. 299 k.p.c., art. 47912
§ 1 k.p.c., art. 379 pkt 5
k.p.c. i art. 9 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
2
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
przysługuje od prawomocnego orzeczenia sądu drugiej instancji, gdy przez jego
wydanie stronie została wyrządzona szkoda, a zmiana lub uchylenie tego orzeczenia w
drodze przysługujących stronie środków prawnych nie było i nie jest możliwe (art. 4241
§
1 k.p.c.). Na zasadzie wyjątku od powyższej reguły skargę można wnieść od orzeczenia
sądu pierwszej instancji, jeżeli strony nie skorzystały z przysługujących im środków
prawnych, chyba że jest możliwa zmiana lub uchylenie orzeczenia w drodze innych
przysługujących stronie środków prawnych. W takiej sytuacji dopuszczalność skargi
uzależniona jest od kumulatywnego spełnienia dwóch dodatkowych przesłanek, tj.
istnienia wyjątkowego wypadku oraz występowania niezgodności z prawem o
kwalifikowanym charakterze, wynikającej z naruszenia podstawowych zasad porządku
prawnego lub konstytucyjnych wolności albo praw człowieka i obywatela (art. 4241
§ 2
k.p.c.).
W ugruntowanym już orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że za
wyjątkowy wypadek, o którym mowa w art. 4241
§ 2 k.p.c. można uznać np.
nieskorzystanie przez stronę z przysługującego jej środka zaskarżenia z powodu
ciężkiej choroby, katastrofy, klęski żywiołowej lub błędnej informacji udzielonej przez
pracownika sądu, a zatem, że w przepisie tym chodzi o sytuacje, gdy nie skorzystanie z
przysługującego stronie środka odwoławczego spowodowane było wyjątkowymi
okolicznościami, które obiektywnie uniemożliwiały jej wniesienie tego środka (zob. np.
postanowienie SN z 2 lutego 2006 r., I CNP 4/06, OSNC 2006, nr 6, poz. 113;
postanowienie SN z 19 października 2006 r., III BU 2/06, OSNP 2007, nr 17-18, poz.
263; postanowienie SN z 22 marca 2007 r., II CNP 35/07, niepubl; postanowienie SN z
12 grudnia 2007 r., I CNP 111/07, niepubl; postanowienie SN z 27 listopada 2008 r., II
CNP 105/08, niepubl; wyrok SN z 24 czerwca 2009 r., I CNP 28/09, niepubl.).
Powód wnosząc skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem orzeczenia sądu
pierwszej instancji nie wykazał, że występuje wyjątkowy wypadek uzasadniający
dopuszczalność skargi. Przytoczona przez niego argumentacja zmierza co najwyżej do
wykazania, że niezgodność z prawem wynika z naruszenia podstawowych zasad
porządku prawnego oraz naruszenia konstytucyjnych wolności i praw człowieka i
obywatela. Zdaniem powoda uchybienia, których dopuścił się Sąd pierwszej instancji
skutkowały naruszeniem konstytucyjnego prawa do sprawiedliwego i jawnego
rozpoznania sprawy. Skarżący nie wskazał natomiast istnienia okoliczności, z których
wynikałoby, że nie skorzystanie z przysługującego środka odwoławczego, a konkretnie z
3
apelacji, spowodowane było wyjątkowymi okolicznościami, które obiektywnie
uniemożliwiały skarżącemu wniesienie tego środka prawnego. Przeciwnie, sam
skarżący w uzasadnieniu skargi wyjaśnił, że na skutek błędu reprezentującego go
pełnomocnika, apelacja od przedmiotowego wyroku została wniesiona po upływie
przewidzianego prawem terminu i z tej przyczyny została odrzucona. Okoliczność ta nie
stanowi wyjątkowego wypadku usprawiedliwiającego wniesienie skargi o stwierdzenie
niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia (zob. np. postanowienie SN z 27
listopada 2008 r., II CNP 105/08, niepubl; postanowienie SN z 20 lutego 2008 r., I CNP
4/08, niepubl.).
Zważyć też należy, że zgodnie z treścią przepisu art. 4245
§ 1 pkt 5 k.p.c., na
wnoszącym skargę ciąży obowiązek wykazania, że wzruszenie zaskarżonego
orzeczenia w drodze innych środków prawnych nie było i nie jest możliwe. Środkiem
prawnym, który przysługuje od prawomocnego wyroku sądu pierwszej instancji jest
skarga o wznowienie postępowania. Zatem obowiązkiem wnoszącego skargę o
stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia jest przeprowadzenie
wywodu, z którego wynikałoby, że środek ten nie jest dopuszczalny albo, że z innych
względów nie mógłby odnieść skutku. Należy przy tym podkreślić, że artykuł 4245
§ 1
pkt 5 k.p.c., wyraźnie wskazuje, że okoliczność ta ma zostać przez skarżącego
„wykazana”. Nie wystarczy zatem samo twierdzenie skarżącego nie poparte w tym
zakresie stosowną argumentacją i przytoczeniem właściwych przepisów prawnych (por.
post. SN z 17 sierpnia 2005 r., I CNP 5/05, OSNC 2006, nr 1, poz. 17; post. SN z 22
listopada 2006 r., V CNP 140/06, niepubl; post. SN z 30 stycznia 2008 r., V CNP 199/07,
niepubl.). Skarżący nie przytoczył jednak, w tym zakresie, żadnej argumentacji prawnej
ograniczając się do gołosłownego stwierdzenia, że brak jest podstaw do wniesienia
skargi o wznowienie postępowania. Brak wykazania tej przesłanki powoduje to, że
skarga dotknięta jest tzw. brakiem istotnym, nienaprawialnym i podlega odrzuceniu, bez
wzywania do jego usunięcia – art. 4248
§ 1 k.p.c. (por. post. SN z 12 czerwca 2006 r., I
CNP 21/06, niepubl., post. SN z 27 lipca 2006 r., III CNP 34/06, niepubl., post. SN z 17
stycznia 2007 r. I CNP 76/06, niepubl.).
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy na podstawie art. 4248
§ 1 w zw. z
art. 4245
§ 1 pkt 5 k.p.c. oraz art. 4248
§ 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.