Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UK 144/10
POSTANOWIENIE
Dnia 8 października 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec
w sprawie z wniosku M. P.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.
o rentę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 8 października 2010 r.,
skargi kasacyjnej wnioskodawczyni od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 13 stycznia 2010 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
U z a s a d n i e n i e
Wyrokiem z dnia 13 stycznia 2010 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację M. P.
od wyroku z dnia 27 sierpnia 2007 r. Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w B., którym oddalono jej odwołanie od decyzji Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych - Oddziału w B. z dnia 22 listopada 2007 r.
odmawiającej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.
W skardze kasacyjnej od powyższego wyroku wnioskodawczyni zarzuciła: 1)
naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć (miało) istotny wpływ na
wynik sprawy, a mianowicie: a) art. 233 k.p.c., poprzez jego błędną wykładnię i
niezastosowanie oceny i mocy dowodów na podstawie wszechstronnego
rozważenia zebranego materiału, b) art. 227 k.p.c., poprzez uznanie, że
przedmiotem dowodu może być kwalifikacja prawna faktów; 2) naruszenie prawa
materialnego poprzez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a to art.
2
57 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w
związku z art. 6 k.c., poprzez uznanie, iż niezdolność do pracy powstała w okresie,
w którym wnioskodawczyni nie była objęta ubezpieczeniem lub w ciągu 18 miesięcy
od ustania ostatniego tytułu ubezpieczenia, mimo że okoliczność ta nie została
udowodniona przez organ rentowy.
Wskazując na powyższe zarzuty skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego
wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi drugiej instancji do ponownego
rozpoznania, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i
rozstrzygnięcie co do istoty sprawy poprzez uwzględnienie odwołania.
Wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania uzasadniony został jej
oczywistą zasadnością w zakresie po pierwsze - naruszenia przez Sąd drugiej
instancji art. 233 k.p.c. i uznanie, iż dokonanie oceny wiarygodności i mocy
dowodów następuje dowolnie i po drugie - art. 57 ust. 1 ustawy o emeryturach i
rentach, którego konstrukcja wykładana wraz z art. 100 ustawy wskazuje, że
ubiegającego się o rentę obciąża wykazanie dwóch pierwszych przesłanek
określonych w pierwszym z wymienionych przepisów (istnienie niezdolności do
pracy oraz posiadanie wymaganych okresów składkowych i nieskładkowych),
natomiast wykazanie trzeciej przesłanki (powstanie niezdolności do pracy w
wymaganych okresach) powinno obciążać tego kto kwestionuje powstanie
niezdolności do pracy w okresie ubezpieczenia lub okresie równoważnym.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Stosownie do art. 3989
§ 1 k.p.c., Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną
do rozpoznania, jeżeli: 1) w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, 2)
istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub
wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, 3) zachodzi nieważność
postępowania lub 4) skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona.
Z art. 3989
§ 1 pkt 4 k.p.c. wynika konieczność nie tylko powołania się na
okoliczność, że skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona, ale również
wykazania, iż przesłanka ta rzeczywiście zachodzi, a więc że doszło do
kwalifikowanej (widocznej przy wykorzystaniu podstawowej wiedzy prawniczej, bez
wdawania się w pogłębioną analizę prawną) obrazy wskazanych w podstawach
kasacyjnych przepisów prawa materialnego lub procesowego, prowadzącej w
3
oczywisty sposób do uznania zaskarżonego wyroku za błędny i jego wzruszenia.
Odwołując się do przesłanki oczywistej zasadności skargi kasacyjnej
skarżąca wskazuje w pierwszej kolejności na art. 233 k.p.c. Tymczasem zgodnie z
art. 3983
§ 3 k.p.c. podstawą skargi kasacyjnej nie mogą być zarzuty dotyczące
ustalenia faktów lub oceny dowodów, do której to sfery art. 233 k.p.c. wprost się
odnosi. Z kolei wskazując na treść art. 57 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z
Funduszu Ubezpieczeń Społecznych skarżąca odwołuje się w istocie do
naruszenia przez Sąd drugiej instancji zasady rozkładu ciężaru dowodu, jednakże
bez odniesienia się do przepisów kwestię tę normujących. W wyroku z dnia 28
marca 2001 r., II UKN 297/00 (OSNAPiUS 2002 nr 23, poz. 577) Sąd Najwyższy
stwierdził, że do wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy powinny być
dołączone dowody uzasadniające między innymi prawo do tego świadczenia (art.
116 ust. 5 ustawy o emeryturach i rentach), co oznacza, że ciężar dowodu w tym
zakresie spoczywa na wnioskodawcy. Inaczej mówiąc, to wnioskodawcę obciąża
wykazanie wszystkich przesłanek warunkujących nabycie prawa do świadczenia
rentowego, w tym przesłanki określonej w art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy. Należy
również zauważyć, że skarżąca nie wykazuje, jakie znaczenie dla rozstrzygnięcia
mogłaby mieć podnoszona przez nią kwestia, skoro prawomocne orzeczenie w
sprawie o rentę z tytułu niezdolności do pracy wiąże co do braku niezdolności do
pracy za czas do wydania wyroku, gdy sąd dokonał takiej oceny (por. wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 6 stycznia 2009 r., I UK 209/08, OSNP 2010 nr 13-14, poz.
173).
Z tych względów na podstawie art. 3989
§ 2 k.p.c. Sąd Najwyższy odmówił
przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.