Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I UK 235/10
POSTANOWIENIE
Dnia 16 listopada 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
w sprawie z odwołania P. G.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o ustalenie istnienia ubezpieczenia społecznego,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 16 listopada 2010 r.,
skargi kasacyjnej ubezpieczonego od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 26 stycznia 2010 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 26
stycznia 2010 r. oddalił apelację wnioskodawcy od wyroku Sądu Okręgowego –
Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 30 czerwca 2009 r., oddalającego
odwołanie P. G. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 27 listopada
2008 r. stwierdzającej, że nie podlega on od dnia 1 lipca 2008 r. obowiązkowym
ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w
„A. System” spółce z o.o.
2
Wnioskodawca wywiódł skargę kasacyjną od tego wyroku i opierając ją na
podstawie naruszenia prawa materialnego w postaci art. 22 k.p. oraz art. 6 ust. 1
ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, wniósł
o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania.
W skardze kasacyjnej zawarty jest wniosek o przyjęcie jej do rozpoznania z
uwagi na występujące w sprawie istotne zagadnienie prawne.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Jednym z koniecznych elementów skargi kasacyjnej jest, jak wynika z art.
3984
§ 2 k.p.c., wniosek o przyjęcie jej do rozpoznania i jego uzasadnienie. Wymóg
ten wiąże się, jak wielokrotnie wyjaśniano w orzecznictwie Sądu Najwyższego, z
przesłankami rozważanymi przez ten Sąd podczas tzw. „przedsądu", a więc na
posiedzeniu, którego przedmiotem jest przyjęcie lub odmowa przyjęcia skargi
kasacyjnej do rozpoznania. Przesłanki te określone są w art. 3989
§ 1 k.p.c. i tylko
one podlegają badaniu w tej fazie postępowania, a przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania następuje wtedy, gdy zachodzi choćby jedna z nich. Uzasadnienie
wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania winno zatem koncentrować się na
wykazaniu istnienia takiej przesłanki, przy czym treść tego uzasadnienia nie może
być dowolna, bo konieczne jest oparcie jej na argumentacji jurydycznej.
Wniesiona w sprawie skarga kasacyjna zawiera wniosek o przyjęcie jej do
rozpoznania uzasadniony w ten sposób, że w sprawie występuje zagadnienie
prawne, nie można jednak uznać, że skarżący zdołał wykazać istnienie tej
przesłanki.
Jak wyżej podniesiono, uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej
do rozpoznania powinno zawierać wykazanie, przy pomocy jurydycznej
argumentacji, że w sprawie rzeczywiście występują przesłanki uzasadniające
przyjęcie skargi do rozpoznania. Tymczasem uzasadnienie wniosku w niniejszej
sprawie nie zawiera nawet skrótowo zarysowanej argumentacji prawnej, jak
również przepisów prawa, na bazie których zostało sformułowane przytoczone w
niej sformułowanie, nazwane zagadnieniem prawnym. Trzeba zaś podkreślić, że
rzeczą Sądu Najwyższego przy ocenie, czy skarga kasacyjna może być przyjęta do
rozpoznania, nie jest doszukiwanie się w uzasadnieniu podstaw skargi jurydycznej
3
argumentacji mającej wykazać istnienie istotnego zagadnienia prawnego.
Przedstawienie takiej argumentacji w uzasadnieniu podstaw skargi służy bowiem
jedynie wykazaniu zarzucanego naruszenia prawa materialnego lub procesowego,
a nie uzasadnieniu wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania.
Sformułowanie przez skarżącego pewnej wątpliwości, bez przedstawienia
jurydycznej argumentacji służącej wykazaniu, że zasługuje ona na miano
zagadnienia prawnego, które rzeczywiście występuje i wymaga wyjaśnienia przez
Sąd Najwyższy, nie może być uznane za dowiedzenie istnienia przesłanki
określonej w art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c. Jeżeli zaś chodzi o samo sformułowanie
zagadnienia prawnego, podnieść należy dodatkowo, że zgodnie ze stanowiskiem
wyrażanym w judykaturze, skarżący ma w tym zakresie obowiązek wywiedzenia i
uzasadnienia występującego w sprawie problemu prawnego w sposób zbliżony do
tego, jaki przyjęty jest przy przedstawieniu zagadnienia prawnego przez sąd
odwoławczy na podstawie art. 390 k.p.c. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z
dnia 9 maja 2006 r., V CSK 75/06, niepublikowane). Sformułowane zagadnienie
winno zatem odwoływać się w sposób generalny i abstrakcyjny do treści przepisu,
który nie podlega jednoznacznej wykładni, a którego wyjaśnienie przez Sąd
Najwyższy przyczyni się do rozwoju jurysprudencji i prawa pozytywnego. Rolą
Sądu Najwyższego, jako najwyższego organu sądowego w Rzeczypospolitej
Polskiej, nie jest bowiem działanie w interesie indywidualnym, lecz powszechnym,
poprzez ochronę obowiązującego porządku prawnego przed dowolnością
orzekania i ujednolicanie praktyki stosowania prawa (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 4 lutego 2000 r., II CZ 178/99, OSNC 2000 nr 7-8, poz. 147).
Z powyższego wynika, że skarżący, wskazując na konieczność wyjaśnienia
„kwestii charakteru podporządkowania pracowniczego – czy wymaga ono
zależności personalnej czy też może sprowadzać się do podporządkowania celom
pracodawcy (spółki) oraz reżimowi organizacyjno – prawnemu pracodawcy”, nie
przedstawił w istocie zagadnienia prawnego, które miałoby świadczyć o potrzebie
rozpoznania jego skargi. Natomiast powołanie się na to, że „istnieje potrzeba
ujednolicenia orzecznictwa w omawianym zakresie, w szczególności biorąc pod
uwagę odmienne od dotychczas prezentowanych poglądy na pojęcie
pracowniczego podporządkowania wynikające z powołanych wyżej wyroków NSA”
4
nie może być zakwalifikowane do żadnej okoliczności z przewidzianych przez art.
3989
§ 1 k.p.c., skoro przesłanką „przedsądu” może być jedynie potrzeba wykładni
przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących
rozbieżności w orzecznictwie sądów, co wymaga określenia, które przepisy
wymagają wykładni Sądu Najwyższego, ze wskazaniem, na czym polegają
związane z tym poważne wątpliwości, lub z przedstawieniem rozbieżności
występujących w orzecznictwie sądów (por. np. postanowienie Sądu Najwyższego
z dnia 11 stycznia 2002 r., III CKN 570/01, Biuletyn SN 2002 nr 7, s. 10), przy
czym, jak już wskazano, rzeczą Sądu Najwyższego przy ocenie, czy skarga
kasacyjna może być przyjęta do rozpoznania, nie jest doszukiwanie się w
uzasadnieniu podstaw skargi argumentacji mającej wykazać istnienie takiej
przesłanki. Uzasadnienie podstaw skargi służy bowiem jedynie wykazaniu
zarzucanego naruszenia prawa materialnego lub procesowego, a nie uzasadnieniu
wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania.
Skarżący nie zdołał zatem wykazać, że zachodzi potrzeba rozpoznania jego
skargi przez Sąd Najwyższy, wobec czego z mocy art. 3989
k.p.c., należało
postanowić jak w sentencji.