IV CNP 71/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:25-11-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CNP 71/10
POSTANOWIENIE
Dnia 16 listopada 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Górowski
w sprawie ze skargi dłużnika
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia Sądu
Okręgowego w B. z dnia 7 sierpnia 2009 r., sygn. akt II Cz (…),
w sprawie z wniosku wierzyciela Banku (...) w W. Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.
przy uczestnictwie dłużnika Przedsiębiorstwa Produkcyjno - Usługowo - Handlowego
K.(...) Spółki Jawnej z siedzibą w S.
o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 16 listopada 2010 r.,
odrzuca skargę i odstępuje od obciążenia dłużnika kosztami postępowania
skargowego.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 28 kwietnia 2009 r. Sąd Rejonowy w B. nadał klauzulę
wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (…)/2009 z dnia 20 marca 2009 r.
wystawionemu przez Bank (...) w W. S.A. przeciwko Przedsiębiorstwu Produkcyjno
Usługowo Handlowemu „K.(...)” spółce jawnej w S. z ograniczeniem odpowiedzialności
dłużnika do kwoty 800 000 zł.
Zażalenie dłużnika na to postanowienie Sąd Okręgowy w B. oddalił
postanowieniem z dnia 7 sierpnia 2009 r.
W skardze o stwierdzenie niezgodności z prawem tego prawomocnego
postanowienia Sądu Okręgowego dłużnik zarzucił w pierwszej kolejności naruszenie art.
7862
k.p.c. w zw. z art. 96 ust. 2 i 97 ust. 1 prawa bankowego przez zastosowanie i
2
przyjęcie, że wierzyciel dokonał w sposób prawidłowy oznaczenia czynności bankowej,
której dotyczy dochodzone roszczenie, w tym także, że może ono wynikać z powołanej
umowy ramowej. Dłużnik powołał się między innymi na wykładnię wskazanych
przepisów prawa bankowego zawartych w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 19 marca
2010 r., III CZP 6/10 (OSNC 2010, nr 9. poz. 120).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W dniu 25 września 2010 r. weszła w życie ustawa z dnia 22 lipca 2010 r. o
zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz
ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. 2010 r. Nr 155, poz. 1037). Nie
zawiera ona przepisów przejściowych i z tego względu zgodnie z ogólnie
obowiązującymi zasadami prawa międzyczasowego jej przepisy procesowe należy
stosować od dnia jej wejścia w życie (zasada bezpośredniego działania ustawy nowej).
Według obecnego stanu prawnego można żądać stwierdzenia niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku sądu drugiej instancji kończącego postępowanie w sprawie,
jeżeli przez jego wydanie stronie została wyrządzona szkoda, a zmiana lub uchylenie
tego wyroku w drodze przysługujących stronie środków prawnych nie było i nie jest
możliwe. Skarga tymczasem dotyczy postanowienia nie do istoty sprawy.
Dodany przez art. 2 pkt 5 powołanej noweli art. 4241b
k.p.c. stanowi, że w
wypadkach prawomocnych orzeczeń, od których skarga nie przysługuje,
odszkodowania z tytułu szkody wyrządzonej przez wydanie prawomocnego orzeczenia
niezgodnego z prawem można domagać się bez uprzedniego stwierdzenia
niezgodności orzeczenia z prawem w postępowaniu ze skargi, chyba że strona nie
skorzystała z przysługujących jej środków prawnych. Obecnie zatem uzyskanie takiego
orzeczenia w wypadku orzeczenia dotyczącego klauzuli wykonalności jest zbędne.
Pomijając, że kwestia dopuszczalności skargi w sprawach egzekucyjnych była
wątpliwa także w poprzednim stanie prawnym, należy podnieść, że według stanowiska
dłużnika szkoda miałaby powstać w wyniku zbędnego poniesienia kosztów
egzekucyjnych. Zawarte w art. 4241
§ 1 k.p.c. sformułowanie „przez wydanie
zaskarżonego postanowienia” oznacza, że pomiędzy szkodą a wydaniem zaskarżonego
orzeczenia musi zachodzić normalny, bezpośredni związek przyczynowy. „Stracone”
koszty egzekucyjne bezpośrednio wynikały z innych orzeczeń – a na postanowienia
komornika w przedmiocie ustalenia kosztów egzekucyjnych skarga nie przysługuje (por.
np. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 2 marca 2005 r., III CZP 90/04,
OSNC 2006, nr 2, poz. 20). W judykaturze przyjmowano także że skarga jest
3
niedopuszczalna na orzeczenie sądu w przedmiocie kosztów (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 20 grudnia 1996 r., I CZ 30/96, OSNC 1997, nr 3, poz.34).
Z tych względów orzeczono, jak w sentencji (art. 4248
§ 1 k.p.c.)
POSTANOWIENIE
Dnia 16 listopada 2010 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jan Górowski
w sprawie ze skargi dłużnika
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia Sądu
Okręgowego w B. z dnia 7 sierpnia 2009 r., sygn. akt II Cz (…),
w sprawie z wniosku wierzyciela Banku (...) w W. Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.
przy uczestnictwie dłużnika Przedsiębiorstwa Produkcyjno - Usługowo - Handlowego
K.(...) Spółki Jawnej z siedzibą w S.
o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 16 listopada 2010 r.,
odrzuca skargę i odstępuje od obciążenia dłużnika kosztami postępowania
skargowego.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 28 kwietnia 2009 r. Sąd Rejonowy w B. nadał klauzulę
wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (…)/2009 z dnia 20 marca 2009 r.
wystawionemu przez Bank (...) w W. S.A. przeciwko Przedsiębiorstwu Produkcyjno
Usługowo Handlowemu „K.(...)” spółce jawnej w S. z ograniczeniem odpowiedzialności
dłużnika do kwoty 800 000 zł.
Zażalenie dłużnika na to postanowienie Sąd Okręgowy w B. oddalił
postanowieniem z dnia 7 sierpnia 2009 r.
W skardze o stwierdzenie niezgodności z prawem tego prawomocnego
postanowienia Sądu Okręgowego dłużnik zarzucił w pierwszej kolejności naruszenie art.
7862
k.p.c. w zw. z art. 96 ust. 2 i 97 ust. 1 prawa bankowego przez zastosowanie i
2
przyjęcie, że wierzyciel dokonał w sposób prawidłowy oznaczenia czynności bankowej,
której dotyczy dochodzone roszczenie, w tym także, że może ono wynikać z powołanej
umowy ramowej. Dłużnik powołał się między innymi na wykładnię wskazanych
przepisów prawa bankowego zawartych w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 19 marca
2010 r., III CZP 6/10 (OSNC 2010, nr 9. poz. 120).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W dniu 25 września 2010 r. weszła w życie ustawa z dnia 22 lipca 2010 r. o
zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz
ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. 2010 r. Nr 155, poz. 1037). Nie
zawiera ona przepisów przejściowych i z tego względu zgodnie z ogólnie
obowiązującymi zasadami prawa międzyczasowego jej przepisy procesowe należy
stosować od dnia jej wejścia w życie (zasada bezpośredniego działania ustawy nowej).
Według obecnego stanu prawnego można żądać stwierdzenia niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku sądu drugiej instancji kończącego postępowanie w sprawie,
jeżeli przez jego wydanie stronie została wyrządzona szkoda, a zmiana lub uchylenie
tego wyroku w drodze przysługujących stronie środków prawnych nie było i nie jest
możliwe. Skarga tymczasem dotyczy postanowienia nie do istoty sprawy.
Dodany przez art. 2 pkt 5 powołanej noweli art. 4241b
k.p.c. stanowi, że w
wypadkach prawomocnych orzeczeń, od których skarga nie przysługuje,
odszkodowania z tytułu szkody wyrządzonej przez wydanie prawomocnego orzeczenia
niezgodnego z prawem można domagać się bez uprzedniego stwierdzenia
niezgodności orzeczenia z prawem w postępowaniu ze skargi, chyba że strona nie
skorzystała z przysługujących jej środków prawnych. Obecnie zatem uzyskanie takiego
orzeczenia w wypadku orzeczenia dotyczącego klauzuli wykonalności jest zbędne.
Pomijając, że kwestia dopuszczalności skargi w sprawach egzekucyjnych była
wątpliwa także w poprzednim stanie prawnym, należy podnieść, że według stanowiska
dłużnika szkoda miałaby powstać w wyniku zbędnego poniesienia kosztów
egzekucyjnych. Zawarte w art. 4241
§ 1 k.p.c. sformułowanie „przez wydanie
zaskarżonego postanowienia” oznacza, że pomiędzy szkodą a wydaniem zaskarżonego
orzeczenia musi zachodzić normalny, bezpośredni związek przyczynowy. „Stracone”
koszty egzekucyjne bezpośrednio wynikały z innych orzeczeń – a na postanowienia
komornika w przedmiocie ustalenia kosztów egzekucyjnych skarga nie przysługuje (por.
np. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 2 marca 2005 r., III CZP 90/04,
OSNC 2006, nr 2, poz. 20). W judykaturze przyjmowano także że skarga jest
3
niedopuszczalna na orzeczenie sądu w przedmiocie kosztów (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 20 grudnia 1996 r., I CZ 30/96, OSNC 1997, nr 3, poz.34).
Z tych względów orzeczono, jak w sentencji (art. 4248
§ 1 k.p.c.)