Sygn. akt III CZ 65/10
POSTANOWIENIE
Dnia 5 stycznia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSA Maria Szulc (sprawozdawca)
SSN Jan Górowski
w sprawie z powództwa L. S.
przeciwko K. S.
o ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 5 stycznia 2011 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 31 sierpnia 2010 r.,
oddala zażalenie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 31 sierpnia 2010 r. Sąd Apelacyjny odrzucił apelację
powoda, wniesioną przez zastępującego go adwokata, od wyroku Sądu
Okręgowego z dnia 24 czerwca 2010 r. z powodu jej nieprawidłowego opłacenia.
Jako podstawę rozstrzygnięcia Sąd Apelacyjny wskazał art. 1302
§ 3 k.p.c., który
na podstawie art. 8 ust 1 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy - kodeks
postępowania cywilnego i niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 234, poz. 1571 - dalej
jako: ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r.) stosuje się do postępowań wszczętych przed
dniem 1 lipca 2009 r. Pozew w rozpoznawanej sprawie wniesiony został dnia 17
kwietnia 2002 r., w związku, z czym nieprawidłowo opłacona apelacja wniesiona
przez adwokata podlegała odrzuceniu bez wezwania do uiszczenia opłaty.
W zażaleniu z dnia 21 września 2010 r. powód zarzucił wydanie tego
postanowienia z naruszeniem art. 1302
§ 3 k.p.c. oraz art. 149 u.k.s.c. i wniósł na
tej podstawie o jego uchylenie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest bezzasadne.
Skarżący nietrafnie podnosi, że do końca postępowania w pierwszej instancji
w sprawie powinny mieć zastosowanie przepisy poprzednio obowiązującej ustawy
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 13 czerwca 1967 r. (Dz. U.
z 2002 r., nr 9, poz. 88 - tj.) oraz ówczesnych przepisów kodeksu postępowania
cywilnego nie zawierających art. 1302
§ 3 k.p.c., który wprowadzony został dopiero
ustawą z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U.
Nr 167, poz. 1398 - dalej jako: ustawa z dnia 28 lipca 2005 r.), jak również,
iż całkowite zwolnienie go od kosztów sądowych wykluczało konieczność
uiszczania opłaty podstawowej od apelacji.
Po pierwsze zauważyć należy, że opłata podstawowa w wysokości 30 zł
powinna zostać pobrana stosownie do art. 14 ust. 2 w zw. z art. 3 ust. 2 pkt 2
u.k.s.c., zgodnie z którym zwolnienie strony od kosztów sądowych nie zwalnia jej
3
z obowiązku uiszczenia opłaty podstawowej od apelacji. Przepis ten, a także
związany z nim art. 100 ust. 2 zd. 2 u.k.s.c. zostały uchylone ustawą z dnia
14 grudnia 2006 r. o zmianie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
(Dz.U. Nr 21/07, poz. 123), która w art. 2 nakazuje stosować przepisy
dotychczasowe do spraw wszczętych przed dniem 10 marca 2007 r. Dla obowiązku
uiszczenia opłaty nie ma znaczenia data zakończenia postępowania w pierwszej
instancji oraz data wniesienia środka odwoławczego, lecz jedynie data wniesienia
powództwa - tak, powołując się na wcześniejszą konsekwentną linię orzeczniczą,
Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 27 czerwca 2008 r., III CZP 48/08, (OSNC 2009,
nr 7-8, poz. 102) oraz w postanowieniu z dnia 30 października 2008 r., IV CZ 83/08
(niepubl.). Z tych powodów nie można zaakceptować wykładni § 2 tej ustawy, jaką
proponuje skarżący - uzależniając obowiązywanie przepisów dotychczasowych od
toczenia się postępowania w tej samej instancji.
Po drugie, skarżący, reprezentowany przez fachowego pełnomocnika,
zobowiązany był do samodzielnego uiszczenia opłaty podstawowej od środka
zaskarżenia. Jak trafnie stwierdził Sąd Apelacyjny, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy
z dnia 5 grudnia 2008 r. do niniejszego postępowania, wszczętego pozwem z dnia
17 kwietnia 2002 r., miał zastosowanie art. 1302
§ 3 k.p.c. Z okoliczności zwolnienia
powoda od kosztów sądowych skarżący błędnie wywodzi, iż na podstawie art. 149
u.k.s.c. w sprawie powinny mieć także zastosowanie przepisy kodeksu
postępowania cywilnego sprzed nowelizacji dokonanej w/w ustawą z dnia 28 lipca
2005 r. Reguła intertemporalna wprowadzona w tym przepisie ma odniesienie
wyłącznie do przepisów u.k.s.c. i nie dotyczy art. 1302
§ 3 k.p.c. Czasowy zakres
stosowania tego przepisu wyznaczony został natomiast w art. 8 ust. 1 ustawy
z dnia 5 grudnia 2008 r. - i na tej podstawie stosuje się on do apelacji wniesionej
przez powoda w niniejszej sprawie.
Równocześnie zauważyć należy, że uiszczenie przez powoda opłaty
podstawowej od apelacji w terminie tygodniowym od dnia doręczenia
postanowienia o jej odrzuceniu, z powołaniem na art. 1302
§ 2 k.p.c. nie sanuje
braku fiskalnego apelacji. Przepis ten dotyczy, bowiem jedynie pism podlegających
zwrotowi na podstawie zarządzenia, nie zaś środków zaskarżenia podlegających
odrzuceniu w drodze postanowienia.
4
Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39814
k.p.c. zażalenie podlega oddaleniu.