Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III CZP 116/10
UCHWAŁA
Dnia 21 stycznia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jacek Gudowski (przewodniczący)
SSN Grzegorz Misiurek
SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Renaty B.
przeciwko Gminie Miejskiej K.
o zapłatę,
po rozstrzygnięciu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu jawnym
w dniu 21 stycznia 2011 r.,
zagadnienia prawnego przedstawionego
przez Sąd Okręgowy
postanowieniem z dnia 14 października 2010 r.,
„Czy niewskazanie przez gminę w postępowaniu egzekucyjnym
dotyczącym opróżnienia lokalu mieszkalnego - pomieszczenia
tymczasowego, o którym mowa w art. 1046 § 4 k.p.c. w sytuacji
wykonania przez komornika obowiązków określonych w § 2 ust. 1 i 2
Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 stycznia 2005 r.
w sprawie szczegółowego trybu postępowania w sprawach
o opróżnienie lokalu lub pomieszczenia albo o wydanie
nieruchomości oraz szczegółowych warunków, jakim powinno
odpowiadać tymczasowe pomieszczenie (Dz.U. z 2005 r. Nr 17 poz.
155) - może rodzić po stronie gminy odpowiedzialność
odszkodowawczą wobec właściciela lokalu objętego egzekucją,
w szczególności opartą o art. 417 § 1 k.c.?”
podjął uchwałę:
2
Gmina może ponosić wobec właściciela lokalu
odpowiedzialność na podstawie art. 417 § 1 k.c. za szkodę
wyrządzoną niewskazaniem pomieszczenia tymczasowego,
o którym mowa w art. 1046 § 4 k.p.c.
Uzasadnienie
3
Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 10 maja 2010 r. zasądził od pozwanej Gminy
Miejskiej K. na rzecz powódki Renaty B. określone w wyroku kwoty przyjmując, że
pozwana ponosi odpowiedzialność na podstawie art. 417 k.c. za szkodę
wyrządzoną powódce wskutek niewskazania – w toku egzekucji obowiązku
opróżnienia lokalu mieszkalnego stanowiącego własność powoda – pomieszczenia
tymczasowego, do którego dłużnik mógłby zostać przekwaterowany. Stwierdził, że
obowiązek wskazania takiego pomieszczenia nakłada na gminę art. 1046 § 4 k.p.c.
W rezultacie uwzględnił roszczenie odszkodowawcze powoda w zakresie, w jakim
uznał je za wykazane.
Pozwana zaskarżyła ten wyrok apelacją, zarzucając między innymi
naruszenie art. 1046 § 4 k.p.c. w zw. z art. 417 k.c. przez uznanie, że na gminie
ciąży obowiązek odszkodowawczy z tytułu niedostarczenia pomieszczenia
tymczasowego.
Rozpoznając apelację, Sąd Okręgowy powziął poważne wątpliwości, którym
dał wyraz w zagadnieniu prawnym przedstawionym Sądowi Najwyższemu do
rozstrzygnięcia na podstawie art. 390 § 1 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 1046 § 4 k.p.c., wykonując obowiązek opróżnienia lokalu
służącego zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika na podstawie tytułu
wykonawczego, z którego nie wynika prawo dłużnika do lokalu socjalnego lub
zamiennego, komornik wstrzyma się z dokonaniem czynności do czasu, gdy gmina
wskaże tymczasowe pomieszczenie lub gdy dłużnik znajdzie takie pomieszczenie.
Według zaś art. art. 1046 § 5 k.p.c., komornik nie może wstrzymać się
z dokonaniem czynności, jeżeli wierzyciel wskaże tymczasowe pomieszczenie,
o którym mowa w § 4. Uregulowania powyższe zostały wprowadzone do art. 1046
k.p.c. na podstawie art. 1 pkt 194b ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o zmianie ustawy -
Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 172, poz.
1804) i weszły w życie z dniem 5 lutego 2005 r.; ich rozwinięcie znalazło wyraz
4
w przepisach rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 stycznia 2005 r.
w sprawie szczegółowego trybu postępowania w sprawach o opróżnienie lokalu
lub pomieszczenia albo wydania nieruchomości oraz szczegółowych warunków,
jakim powinno odpowiadać tymczasowe pomieszczenie (Dz. U. Nr 17, poz. 155).
Podyktowane one zostały – jak wynika z uzasadnieniu rządowego projektu ustawy
nowelizującej - zamiarem ustawodawcy zapobieżenia tzw. eksmisjom na bruk.
Wprowadzone rozwiązanie oparto na założeniu, że dokonywanie eksmisji z lokalu
mieszkalnego bez dania eksmitowanemu jakiegokolwiek pomieszczenia jest
niehumanitarne i nie może być dopuszczone przez prawo. Z tego względu w art.
1046 § 4 k.p.c. przewidziano obowiązek dostarczenia eksmitowanemu dłużnikowi
tymczasowego pomieszczenia. Jakkolwiek z rozwiązaniem takim nie wiązano
nadziei na usprawnienie egzekucji dotyczącej opróżnienia lokalu, jednak
zdecydowano się na nie ze względów humanitarnych (druk nr 965, Sejm IV
kadencji, s. 28).
Sądu Okręgowego powziął wątpliwość, czy niewskazanie przez gminę
pomieszczenia tymczasowego może uzasadniać jej odpowiedzialność za
wyrządzoną przez to szkodę właścicielowi lokalu na podstawie art. 417 § 1 k.c.,
przewidującego odpowiedzialność Skarbu Państwa, jednostek samorządu
terytorialnego oraz innych osób prawnych wykonujących władzę publiczną za
szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy
wykonywaniu tej władzy. Według powołanego przepisu, przesłankami
odpowiedzialności są: szkoda, fakt jej wyrządzenia przez niezgodne z prawem
działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej oraz łączący te
zdarzenia normalny związek przyczynowy.
Stwierdzenie poniesienia szkody przez właściciela lokalu w następstwie
niewskazania przez gminę pomieszczenia tymczasowego oraz wystąpienia
adekwatnego związku przyczynowego między tym zaniechaniem a szkodą nie
nastręcza większych trudności. W przypadku niewskazania tymczasowego
pomieszczenia wierzyciel (właściciel lokalu) z reguły ponosi szkodę, ponieważ musi
tolerować zajmowanie jego lokalu przez osoby nieuprawnione, nie może w dalszym
ciągu korzystać z lokalu i pobierać pożytków; jest też poważnie ograniczony
5
w możliwości dysponowania lokalem. Spełnienie tych przesłanek odpowiedzialności
zostało ustalone w rozpoznawanej sprawie. Problematyczna natomiast pozostaje
kwestia, czy zaniechanie przez gminę wskazania pomieszczenia tymczasowego
może być kwalifikowane jako zachowanie niezgodne z prawem; jej przesądzenie
wymaga udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy istnieje norma prawna nakładająca
na gminę obowiązek wskazania pomieszczenia tymczasowego. Trzeba bowiem
mieć na uwadze, że - w świetle art. 417 § 1 k.c. - niezgodność z prawem działania
wyrządzającego szkodę nie jest synonimem bezprawności cywilnej rozumianej jako
sprzeczność określonego zachowania z porządkiem prawnym, a więc z przepisami
prawa i zasadami współżycia społecznego; pojecie to jest treściowo węższe
i odnosi się do działań naruszających jedynie normy prawne (zob. wyroki Sądu
Najwyższego: z dnia 12 września 2003 r., I CK 51/02, niepubl. i z dnia 5 sierpnia
2004 r., III CK 332/03, niepubl.). Zaniechanie działania władzy publicznej obejmuje
tylko te sytuacje, w których obowiązek określonego działania władzy publicznej jest
skonkretyzowany w przepisie prawa i można ustalić, na czym konkretnie miałoby
polegać zachowanie organu władzy publicznej, aby do szkody nie doszło
(zob. wyroki Sądu najwyższego: z 26 marca 2003 r., II CKN 1374/00, niepubl.
i z dnia 28 kwietnia 2005 r., III CK 367/04, Biul. SN 2005, nr 7, poz. 14).
Rozważyć zatem należy, czy źródłem obowiązku gminy wskazania
tymczasowego pomieszczenia może być art. 1046 § 4 k.p.c., gdyż wprowadzone
w nim rozwiązanie wywołało wątpliwości leżące u podłoża przedstawionego
zagadnienia prawnego. Normatywna treść tego przepisu była już dwukrotnie
przedmiotem analizy Trybunału Konstytucyjnego.
W uzasadnieniu wyroku z dnia 4 grudnia 2007 r., K 26/05 (OTK-A 2007,
z. 11A, poz. 153) Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 1046 § 4 k.p.c.,
zasadniczo zawiera normę skierowaną do komornika prowadzącego egzekucję
obowiązku opróżnienia lokalu służącego zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych;
nakazuje komornikowi wstrzymanie egzekucji do czasu, gdy gmina wskaże
dłużnikowi tymczasowego pomieszczenia. Użyty w tym przepisie zwrot „wskaże” –
zgodnie z dyrektywami wykładni językowej – należy odczytywać jako obowiązek
wyznaczenia tymczasowego pomieszczenia przez gminę. Podobnym terminem
ustawodawca posłużył się w art. 16 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie
6
praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego
(tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.; dalej: „u.o.p.l.”), zgodnie
z którym wyroków sądowych nakazujących opróżnienie lokalu nie wykonuje się
w okresie od 1 listopada do 31 marca roku następnego włącznie, jeżeli osobie
eksmitowanej nie wskazano lokalu, do którego ma nastąpić przekwaterowanie.
Wniosek powyższy potwierdza wykładnia celowościowa, gdyż wprowadzenie
rozwiązania przyjętego art. 1046 § 4 k.p.c. ma zapobiegać tzw. eksmisjom na bruk,
co wiąże się z obowiązkiem dostarczenia eksmitowanemu dłużnikowi jakiegoś
pomieszczenia.
Trybunał Konstytucyjny uznał, że z obowiązkiem wstrzymania egzekucji
skorelowany jest obowiązek gminy dostarczenia dłużnikowi tymczasowego
pomieszczenia. Wskazanie takiego pomieszczenia przez gminę zawarte w art.
1046 § 4 k.p.c. przywołuje formalnie wspomniany obowiązek gminy, ale jego treść
normatywna wynika z przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów. Zgodnie z art.
4 u.o.pl., tworzenie warunków zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty
samorządowej należy do zadań własnych gminy (ust. 1), przy czym gmina na
zasadach i w wypadkach przewidzianych w ustawie zapewnia lokale socjalne
i lokale zamienne, a także zaspokaja potrzeby mieszkaniowe gospodarstw
domowych o niskich dochodach (ust. 2). Z kolei w myśl art. 20 ust. 1 i ust. 2a
u.o.p.l., zadania określone w art. 4 tej regulacji gmina może wykonywać
wykorzystując nie tylko własny zasób mieszkaniowy, ale również lokale wynajęte od
innych właścicieli. Wprawdzie art. 1046 § 4 k.p.c. sugeruje, że umowa, na
podstawie której udostępniane jest tymczasowe pomieszczenie, powinna zostać
zawarta na czas oznaczony, co – uwagi na treść art. 20 ust. 2 w związku z ust. 3
u.o.p.l. - uniemożliwiałoby przeznaczenie na ten cel lokali stanowiących
mieszkaniowy zasób gminy, nie wyklucza to jednak - w świetle art. 4 ust. 3 u.o.p.l. -
możliwości wskazania tymczasowego pomieszczenia "w inny sposób". Zgodnie
bowiem z art. 20 ust. 2a u.o.p.l. gmina może także, w celu wykonywania zadań,
o których mowa w art. 4 ustawy, wynajmować lokale od innych właścicieli
i podnajmować je osobom, których gospodarstwa domowe osiągają niski dochód.
Na gruncie art. 1046 § 4 k.p.c. w związku z art. 4 ust. 2 u.o.p.l. należy zatem uznać,
iż przewidzianym w ustawie (w art. 1046 § 4 k.p.c.) wypadkiem, w którym gmina
7
obowiązana jest zaspokoić potrzeby mieszkaniowe określonych osób, jest
udostępnienie tymczasowego pomieszczenia.
Trybunał Konstytucyjny wyrażając powyższy pogląd miał na uwadze, że
podstawy prawnej działania organu władzy publicznej nie powinna stanowić norma
rozczłonkowana, konstruowana na podstawie kilku przepisów prawnych. Uznał
jednak, że norma podstawowa zawarta w art. 1046 § 4 k.p.c., skierowana do
komornika, jest wystarczająco określona, aby mógł on ją stosować. Ostatecznie
przyjął, że przepis ten jest zgodny z art. 2 w związku z art. 7 i nie jest niezgodny
z art. 167 ust. 1 i 4 Konstytucji. W związku z dostrzeżonymi uchybieniami
legislacyjnymi, postanowieniem z dnia 4 marca 2008 r., S 2/02 (OTK-A 2008, z. 2,
poz. 33) zasygnalizował Sejmowi potrzebę podjęcia inicjatywy ustawodawczej
w celu jasnego określenia w ustawie o ochronie praw lokatorów obowiązków
gminy, związanych ze wskazaniem tymczasowego pomieszczenia, o którym mowa
w art. 1046 § 4 k.p.c. Zwrócił również uwagę na to, że niezbędne jest zakreślenie
terminów udostępnienia pomieszczenia tymczasowego, uregulowanie zasad
dochodzenia roszczeń odszkodowawczych przez właścicieli oraz ustalenia
odpłatności za korzystanie z pomieszczenia tymczasowego. Zasygnalizował
również potrzebę zagwarantowania ochrony członkom rodziny osoby, w stosunku
do której orzeczono nakaz opróżnienia lokalu ze względu na znęcanie się nad
rodziną.
Odmienne stanowisko Trybunał Konstytucyjny zajął w wyroku z dnia
4 listopada 2010 r., K 19/06 (OTK-A 2010, z. 9A, poz.96), w którym orzekł, że art.
1046 § 4 k.p.c. jest niezgodny z art. 2 i wynikającą z niego zasadą prawidłowej
legislacji, z art. 45 ust. 1 oraz art. 64 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji,
a ponadto w zakresie, jakim dotyczy wykonania obowiązku opróżnienia lokalu
mieszkalnego orzeczonego wyrokiem sądowym z powodu znęcania się nad
rodziną, jest niezgodny także z art. 71 ust. 1 Konstytucji, odraczając termin utraty
mocy obowiązującej tego przepisu o 12 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku.
W uzasadnieniu powtórzył swoje wcześniejsze stanowisko, że art. 1046 § 4
k.p.c. wyraża zasadniczo normę postępowania egzekucyjnego skierowaną do
komornika i jako taki jest jasny oraz możliwy do stosowania. Zauważył również, że
8
przepis ten zawiera elementy dalszych norm określających czynności stron
postępowania o opróżnienie lokalu, tj. dłużnika, wierzyciela, ponadto także gminy.
Stwierdził, że stopień niedookreśloności regulacji prawnej przewidzianej w tym
przepisie, interpretowanej łącznie z art. 1046 § 5 k.p.c., jest tak znaczny i dotyczy
tak wielu elementów, że uniemożliwia jednoznaczne ustalenie sytuacji (praw
i obowiązków) podmiotów prawa (dłużnika, wierzyciela, gminy). Nie pozwala ona
na przyjęcie, że gmina ma obowiązek wskazania tymczasowego pomieszczenia,
rozumiany jako obowiązek jego zapewnienia, jeśli nie znajdzie go dłużnik ani nie
wskaże wierzyciel. Normy nakładającej na gminę taki obowiązek nie da się również
wyprowadzić z art. 75 ust. 1 Konstytucji, ani z art. 4 ust. 1 i 2 u.o.p.l. Ze względu na
brak określoności norm zawartych w art. 1046 § 4 k.c. nie można - w obecnym
stanie prawnym - mówić o odpowiedzialności odszkodowawczej gmin.
Wprowadzanie do porządku prawnego przepisów, które tworzą regulacje prawne
niekonsekwentne i niedające się pogodzić z innymi przepisami ustawowymi
w drodze akceptowanych metod wykładni jest niezgodne z zasadą prawidłowej
legislacji.
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że - wobec niezrealizowania przez
ustawodawcę wskazań zawartych w postanowieniu sygnalizacyjnym (S 2/08) -
straciło aktualność stanowisko wyrażone w wyroku z dnia 4 grudnia 2007 r. co do
zgodności zaskarżonego przepisu z art. 2 Konstytucji i wynikającej z niego zasady
prawidłowej legislacji.
W świetle argumentacji przytoczonej w uzasadnieniach obu powołanych
wyroków, nie ulega wątpliwości, że ocena, czy istnieje norma przewidująca
obowiązek gminy dostarczenia tymczasowego pomieszczenia eksmitowanemu
dłużnikowi nie może być oderwana od treści art. 1046 § 4 k.p.c. W orzecznictwie
Sądu Najwyższego ugruntował się pogląd, zgodnie z którym, w razie odroczenia -
na podstawie art. 190 ust. 3 Konstytucji - utraty mocy obowiązującej określonego
przepisu, zachowuje on swoją moc przez wskazany w orzeczeniu okres, wobec
czego sądy i inne organy państwowe powinny stosować go nadal. Prospektywny
skutek orzeczeń odroczonych oznacza także, że do czasu upływu terminu
wskazanego w orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego nie ma możliwości
wznowienia postępowania, z wyjątkiem spraw, w których orzeczenie
9
o niekonstytucyjności normy prawnej zapadło na skutek pytania przedstawionego
przez sąd (por. uchwały: z dnia 3 lipca 2003 r., III CZP 45/03, OSNC 2004, nr 9,
poz. 136 i z dnia 24 stycznia 2004 r., III CZP 112/03, OSNC 2005, nr 4, poz. 61
oraz wyroki: z dnia 29 marca 2000 r., III RN 96/98, OSNAPUS 2000, nr 13, poz.
500, z dnia 18 sierpnia 2005 r., V CK 98/05, OSNC 2006, nr 7-8, poz. 124; z dnia
20 kwietnia 2006 r., IV CSK 28/06, OSNC 2007, nr 2, poz. 31; z dnia 20 kwietnia
2006 r., IV CSK 38/06, nie publ.). Rozstrzygając przedstawione zagadnienie
prawne Sąd Najwyższy nie ma zatem podstaw do odmowy stosowania art. 1046
§ 4 k.p.c. oraz uchylenia się od dokonania we własnym zakresie oceny skutków
uznania tego przepisu za sprzeczny z Konstytucją (zob. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 30 czerwca 2006 r. V CSK 133/06, niepubl.).
Analizując rozbieżne stanowiska Trybunału Konstytucyjnego w kwestii
zgodności art. 1046 § 4 k.p.c. z art. 2 Konstytucji i wynikającej z niego zasady
prawidłowej legislacji, trzeba zauważyć, że w istocie wyrażone one zostały
w oparciu o te same, lecz odmiennie ocenione, przesłanki. W uzasadnieniu wyroku
z dnia 5 grudnia 2007 r. Trybunał Konstytucyjny dostrzegł niejasność
i nieprecyzyjność art. 1046 § 4 k.p.c. utrudniające zrekonstruowanie normy
prawnej nakładającej na gminę obowiązek dostarczenia dłużnikowi tymczasowego
pomieszczenia. Mimo nasuwających się wątpliwości oraz stwierdzonych uchybień
legislacyjnych uznał jednak, że jest to zadanie wykonalne i do takiego rezultatu
prowadzą wyniki wykładni językowej, celowościowej oraz systemowej tego
przepisu, uwzględniającej treść art. 4 ust. 1-3 i art. 20 ust. 2a u.o.p.l. Konstatacja ta
zaważyła na ocenie, że nie ma podstaw, aby orzec, iż art. 1046 § 5 k.p.c. jest
niezgodny z art. 2 w związku z art. 7 Konstytucji.
Stanowisko to trzeba uznać za przekonywające. Cel, jaki przyświecał
ustawodawcy przy wprowadzaniu art. 1046 § 4 k.p.c. wskazuje jednoznacznie na
zamiar sprzężenia obowiązku komornika wstrzymania się z dokonaniem czynności
egzekucyjnych z obowiązkiem gminy dostarczenia dłużnikowi tymczasowego
pomieszczenia. Przyjęcie odmiennego zapatrywania – na co zwrócił uwagę również
Trybunał Konstytucyjny - czyniłoby egzekucję obowiązku opróżnienia lokalu,
służącego zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych dłużnika, w zasadzie, iluzoryczną.
10
Taką wykładnię art. 1046 § 4 k.p.c., która godziłaby w zasadnicze cele i funkcje
postępowania egzekucyjnego, trzeba odrzucić.
Pogłębiona w uzasadnieniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia
4 listopada 2010 r. ekspozycja trudności interpretacyjnych dotyczących art. 1046
§ 4 k.p.c. oraz przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów, możliwych do
usunięcia w procesie ich wykładni, nie przemawia na rzecz stanowiska
przeciwnego. Wątpliwe jego uzasadnienie stanowić mogą brak realizacji przez
ustawodawcę wskazań zawartych w postanowieniu sygnalizacyjnym oraz problemy
- natury systemowej - na jakie napotykają gminy, nie mogąc zapewnić dłużnikowi
pomieszczenia tymczasowego (zob. uzasadnienie zdania odrębnego zgłoszonego
do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 listopada 2010 r.).
Akceptacja poglądu, zgodnie z którym wykładnia art. 1046 § 4 k.p.c.
w związku art. 4 ust. 1-3 i art. 20 ust. 2a u.o.p.l. pozwala zrekonstruować normę
prawną nakładającą na gminę obowiązek dostarczenia dłużnikowi tymczasowego
pomieszczenia, otwiera drogę do zastosowania – w razie naruszenia tego
obowiązku – art. 417 § 1 k.c. Wypada odnotować, że możliwość dochodzenia
odszkodowania na podstawie tego przepisu za szkodę wyrządzoną przez gminę
wskutek zaniechania obowiązku wskazania dłużnikowi tymczasowego
pomieszczenia dopuszcza również doktryna.
Należy zauważyć, że Trybunał Konstytucyjny, wyrażając w uzasadnieniu
wyroku z dnia 4 listopada 2010 r. pogląd przeciwny, nie dostrzegł - mimo braku
szczegółowego uregulowania - przeszkód do dochodzenia przez wierzyciela wobec
gminy roszczenia odszkodowawczego na podstawie art. 417 k.c. w sytuacji,
w której jest ona zobowiązana zapewnić pomieszczenie tymczasowe dłużnikowi,
wobec którego orzeczono nakaz opróżnienia lokalu z powodu znęcania się nad
rodziną. Wymaga przy tym podkreślenia, że istnienie takiego obowiązku Trybunał
Konstytucyjny wyinterpretował z treści z art. 71 ust. 1 zdanie drugie Konstytucji.
Przesuwając moment derogacji art. 1046 § 4 k.p.c. o dwanaście miesięcy
Trybunał Konstytucyjny wskazał, że natychmiastowe wyeliminowanie tej regulacji
11
z porządku prawnego spowodowałoby dopuszczalność wykonania eksmisji z lokalu
mieszkalnego bez ustalenia, że dłużnikowi przysługuje lokal lub pomieszczenie, do
którego może nastąpić przekwaterowanie albo bez zapewnienia pomieszczenia
tymczasowego. Podkreślił przy tym, że takiego stanu rzeczy nie można pogodzić
zarówno ze standardami konstytucyjnymi, jak i prawno międzynarodowymi.
Uznanie, że do chwili utraty mocy obowiązującej tego przepisu gmina ma
obowiązek dostarczyć eksmitowanemu dłużnikowi tymczasowe pomieszczanie
pozwala zrealizować nie tylko ten cel, ale również zabezpieczyć interesy
właściciela, którego lokal może nie zostać opróżniony, mimo prawomocnego
orzeczenia sądu.
Z tych względów Sąd Najwyższy udzielił odpowiedzi, jak w uchwale (art. 390
§ 1 k.p.c.).