Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 7/11
POSTANOWIENIE
Dnia 15 kwietnia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Iwona Koper (przewodniczący)
SSN Grzegorz Misiurek
SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa głównego Zarządu Morskich Portów S.
i Ś. – Spółki Akcyjnej w S.
przeciwko H. P., J. P.
i J. K.
o wydanie
oraz z powództwa wzajemnego H. P.,
J. P. i J. K.
przeciwko Zarządowi Morskich Portów S. i Ś. -
Spółce Akcyjnej w S.
o nakazanie i zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 15 kwietnia 2011 r.,
zażalenia pozwanych (powodów wzajemnych)
na postanowienie o kosztach
zawarte w wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 21 maja 2008 r.,
odrzuca zażalenie i zasądza od każdego z pozwanych –
powodów wzajemnych na rzecz powoda kwoty po 40
(czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania
zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 25 sierpnia 2008 r. Sąd Apelacyjny odrzucił jako
niedopuszczalne zażalenie pozwanych – powodów wzajemnych na postanowienie
o kosztach postępowania odwoławczego zawarte w wyroku tego Sądu z dnia 21
maja 2008 r. w sprawie I ACa 744/07, I Acz 690/07.
Trybunał Konstytucyjne wyrokiem z dnia 15 lutego 2010 r. w sprawie SK 10/09
orzekł, że art. 3941
§ 2 k.p.c. w zakresie, w jakim – w brzmieniu obowiązującym do
dnia 21 maja 2009 r. – nie dawał podstaw do zaskarżenia postanowienia
w przedmiocie kosztów procesu zasądzonych po raz pierwszy przez sąd drugiej
instancji, jest niezgodny z art. 78 w związku z art. 176 ust. 1 w związku z art. 45
ust. 1 oraz w związku z art. 32 Konstytucji RP. Orzeczenie Trybunału weszło
w życie 15 lutego 2010. Postawieniem z dnia 22 czerwca 2010 r. w sprawie sygn.
akt I Acz 369/10 ze skargi H. P., J. K. oraz J. P. Sąd Apelacyjny wznowił
postępowanie i uchylił własne postanowienie z dnia 25 sierpnia 2009 r. o
odrzuceniu zażalenia pozwanych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przede wszystkim wymaga rozważenia, czy zostały zachowane wszystkie
wymagania, od których spełnienia zależy dopuszczalność wniesionego środka
odwoławczego. W związku z tym należy zwrócić uwagę na dwie istotne
okoliczności. Po pierwsze, sprawa z powództwa Zarządu Morskich Portów S. i Ś.
Spółki Akcyjnej w S. przeciwko wnoszącym zażalenie o wydanie i z ich powództwa
wzajemnego została wszczęta przed dniem 10 marca 2007 r. W sprawie tej
pozwani H. P., J. K. i J. P. zostali postanowieniem Sądu Okręgowego w S. z dnia
14 listopada 2006 r. zwolnieni od kosztów sądowych w całości.
Do wniesienia apelacji i zażalenia mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia
28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 167,
poz. 1398 ze zm. – art. 149 ust. 1). Zgodnie z treścią art. 14 ust. 2 tej ustawy
w brzmieniu obowiązującym do dnia 9 marca 2007 r. (art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14
grudnia 2006 r. o zmianie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
3
(Dz.U. z 2007 r. Nr 21, poz. 123) od pism podlegających opłacie (a do takich należy
zażalenie), wnoszonych przez stronę zwolnioną od kosztów sądowych pobiera się
opłatę podstawową. Przepis ten ma w dalszym ciągu zastosowanie do spraw
wszczętych przed dniem wejścia w życie wymienionej ustawy z dnia 14 grudnia
2006 r. tj. przed dniem 10 marca 2007 r. (art. 2 i 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2006 r.
zob. m. in. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 października 2007 r., I CZ
113/07, nie publ.; z dnia 3 lipca 2007 r., I UZ 18/07, OSNP 2008/19-20/302 ).
Oznacza to, że zażalenie pozwanych podlegało opłacie podstawowej w wysokości
30 zł (art. 14 ust. 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych).
Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem Sądu Najwyższego, opłata podstawowa
określona w art. 14 ust. 3 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych jest
opłatą w wysokości stałej w rozumieniu art. 130 2
§ 3 k.p.c. (por. uchwały z dnia
26 września 2006 r., II UZP 11/06, Biuletyn SN 2006, nr 9, s. 15; z dnia
13 października 2006 r., III CZP 75/06, OSNC 2007/6/86 i z dnia 21 listopada
2006 r., III CZP 109/06, OSNC 2007/7-8/105; postanowienie z dnia 21 marca
2007 r., I CZ 16/07, nie publ.). W konsekwencji, nieuiszczenie opłaty podstawowej
od środka zaskarżenia lub środka odwoławczego (apelacji, zażalenia, skargi
kasacyjnej, skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia, sprzeciwu od wyroku zaocznego, zarzutów od nakazu zapłaty, skargi
na orzeczenie referendarza sądowego) wniesionego przez adwokata, radcę
prawnego lub rzecznika patentowego reprezentującego stronę zwolnioną od
kosztów sądowych w zakresie opłacenia tego środka skutkuje jego odrzuceniem
bez wzywania do uiszczenia opłaty. Wprawdzie art. 1302
2
§ 3 k.p.c. został uchylony
z dniem 1 lipca 2009 r. przez art. art. 1 pkt 3 lit.a ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r.
o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. Nr 234, poz. 1571), to jednak z art. 8 ust. 1 tej samej ustawy wynika, że ma
on w dalszym ciągu zastosowanie do postępowań wszczętych przed dniem 1 lipca
2009 r.
Z tych względów Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji na podstawie 1302
§ 3 k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3, art. 39821
i 391 § 1 k.p.c. rozstrzygając
o kosztach postępowania zgodnie z art. 98 k.p.c. w związku z art. 39821
i 391 § 1
k.p.c.
4