Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CZ 37/11
POSTANOWIENIE
Dnia 17 czerwca 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący)
SSN Zbigniew Kwaśniewski
SSN Marta Romańska (sprawozdawca)
w sprawie ze skargi G. L.
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego z dnia 10 czerwca 2010 r.,
wydanego w sprawie z powództwa G. L.
przeciwko Miastu Ł. oraz Skarbowi Państwa - Dyrekcji Lasów Państwowych
w R.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 17 czerwca 2011 r.,
zażalenia skarżącej - powódki
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 20 grudnia 2010 r.,
1) oddala zażalenie;
2) odstępuje od obciążenia powóki kosztami postępowania
na rzecz Skarbu Państwa – Dyrekcji Lasów Państwowych
w R. zastępowanego przez Prokuratorię Generalną Skarbu
Państwa;
3) przyznaje adwokatowi M. S. ze środków budżetowych
Skarbu Państwa – Sądu Apelacyjnego kwotę 120 (sto
dwadzieścia) złotych wraz z należnym podatkiem VAT
tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną świadczoną
powódce w postępowaniu zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z 20 grudnia 2010 r. Sąd Apelacyjny odrzucił skargę
powódki G. L. o wznowienie postępowania w sprawie przeciwko Miastu Ł. i
Skarbowi Państwa – Dyrekcji Lasów Państwowych w R. o zapłatę, zakończonego
prawomocnym wyrokiem tego Sądu z 10 czerwca 2010 r., sygn. akt I ACa 324/10,
przyjmując, że skarga nie została oparta na ustawowych przesłankach wznowienia
(pkt 1) oraz przyznał pełnomocnikowi reprezentującemu powódkę z urzędu ze
środków budżetowych wynagrodzenie według stawki taryfowej (pkt 2). W zażaleniu
na postanowienie z 20 grudnia 2010 r. skarżąca zarzuciła, że zostało ono wydane
z naruszeniem art. 410 § 1 k.p.c. w zw. z art. 403 § 2 k.p.c. przez bezpodstawne
pominięcie nowych okoliczności faktycznych, uzasadniających – w przekonaniu
skarżącej – wznowienie postępowania, a powołanych przez nią w pismach z 10
czerwca i 16 czerwca 2010 r. Brak możliwości powołania tych okoliczności w toku
postępowania miał być konsekwencją tego, że skarżąca została wyprowadzona siłą
z sali sądowej. Skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia
i orzeczenie o wznowieniu postępowania w sprawie oraz o zasądzenie na jej rzecz
kosztów postępowania.
Pozwany Skarb Państwa – Dyrekcja Regionalnej Dyrekcji Lasów
Państwowych w R. wniósł o oddalenie zażalenia i zasądzenie kosztów
postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest bezzasadne, bowiem Sąd Apelacyjny trafnie uznał, że
przesłanki wskazane przez skarżącą nie mogą stanowić podstawy wznowienia
postępowania na podstawie art. 403 § 2 k.p.c. Skarżąca nie przedstawiła
argumentów przemawiających za tym, że okoliczności, o których mowa w pismach
złożonych przez nią już po zamknięciu rozprawy przez Sąd drugiej instancji, to jest
10 i 16 czerwca 2010 r. nie mogły zostać podniesione na wcześniejszym etapie
postępowania, a to stanowi konieczny warunek wznowienia postępowania z uwagi
na wykrycie nowych okoliczności faktycznych lub środków dowodowych (por. m.in.
postanowienia Sądu Najwyższego: z 17 czerwca 2010 r., III CZ 18/10, niepubl. oraz
z 4 marca 2005 r., III CZP 134/04, niepubl.). W szczególności, w protokole
3
rozprawy apelacyjnej – będącym urzędowym zapisem jej przebiegu – brak jest
wzmianki o wyprowadzeniu skarżącej z sali rozpraw. Protokół ten nie był
uzupełniany ani prostowany. Niezależnie od powyższego wskazać trzeba, że
skarżąca powinna powołać się na okoliczności, do których nawiązuje w obu
pismach jeszcze w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji.
W postępowaniu przed sądem drugiej instancji okoliczności te powinny być
natomiast przytoczone przed zamknięciem rozprawy wraz z objaśnieniem, że
skarżąca nie mogła powołać się na nie w postępowaniu przed Sądem pierwszej
instancji (art. 381 k.p.c.). Pisma z 16 czerwca 2010 r. nie sposób jest uznać na
zgłoszenie nowych wniosków dowodowych istotnych dla wydania rozstrzygnięcia
w sprawie, bowiem skarżąca w piśmie tym podała adresy i numery ksiąg
wieczystych różnych nieruchomości oraz imiona i nazwiska osób, którym miały
przysługiwać niegdyś prawa do tych nieruchomości, ale nie oznaczyła żadnych
środków dowodowych, na podstawie których Sąd miałby zweryfikować fakty
powoływane przez nią i nie oznaczyła żadnych tez dowodowych. Informacji
przytoczonych przez powódkę w tym piśmie nie sposób zatem powiązać
z przedmiotem postępowania w sprawie, a wątpliwości co do charakteru pisma
oraz procesowego znaczenia zawartych w nim informacji nie zostały wyjaśnione
w postępowaniu prowadzonym na podstawie skargi o wznowienie postępowania,
w tym także po ustanowieniu dla powódki fachowego pełnomocnika.
W piśmie procesowym z 22 lipca 2010 r. skarżąca nie zgłosiła nowych
wniosków dowodowych i nie powoływała się na inne niż poprzednio fakty, lecz
jedynie ponowiła wniosek o sporządzenie uzasadnienia wydanego orzeczenia
i ustanowienie dla niej fachowego pełnomocnika, po przyznaniu jej zwolnienia od
kosztów.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 3941
§ 3 k.p.c. w zw. z art.
39814
k.p.c. orzeczono jak w postanowieniu, odstępując na podstawie art. 102
k.p.c. w zw. z art. 98 k.p.c. od obciążania skarżącej kosztami postępowania
zażaleniowego z uwagi na jej trudną sytuację majątkową wykazaną
w postępowaniu przed Sądem Apelacyjnym.
4
Powódka w postępowaniu zażaleniowym reprezentowana była przez
fachowego pełnomocnika z urzędu, który wniósł o przyznanie mu za to
wynagrodzenia w kwocie 3.600 zł wraz z należnym podatkiem od towarów i usług.
Stosownie jednak do § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia
przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu
(Dz. U. Nr 163, poz. 1348), zasadzając opłatę za czynności adwokata z tytułu
zastępstwa prawnego, sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy adwokata,
a także charakter sprawy i wkład pracy adwokata w przyczynienie się do jej
wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Pełnomocnik reprezentujący powódkę z urzędu
w postępowaniu zażaleniowym nie powoływał się na okoliczności nowe
w porównaniu z tymi, które rozważał już Sąd Apelacyjny, gdy oceniał
dopuszczalność skargi o wznowienie postępowania ani także nie wskazał na takie
okoliczności, które by tłumaczyły charakter wniosków i argumentacji skarżącej. Sąd
Najwyższy uznał, że charakter sprawy, w której doszło do złożenia wniosku
o przyznanie pełnomocnikowi wynagrodzenia w związku z wniesionym zażaleniem,
nakład pracy pełnomocnika konieczny dla sporządzania imieniem skarżącej środka
zaskarżenia oraz jego wkład w wyjaśnienie sprawy uzasadnia przyznanie mu
wynagrodzenia za pomoc prawną świadczoną skarżącej w postępowaniu
zażaleniowym w wysokości 120 zł wraz z należnym – zgodnie z § 2 ust. 3
powołanego wyżej rozporządzenia – podatkiem od towarów i usług.