Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III KRS 8/11
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 5 sierpnia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Bogusław Cudowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Halina Kiryło
SSN Maciej Pacuda
Protokolant Anna Pęśko
w sprawie z odwołania A. K. K.
od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa Nr …/2011 z dnia 8 lutego 2011 r.,
w sprawie nieprzedstawienia wniosku o powołanie do pełnienia urzędu sędziego ,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 5 sierpnia 2011 r.,
oddala odwołanie.
Uzasadnienie
Krajowa Rada Sądownictwa uchwałą nr …/2011 z 8 lutego 2011 r.
postanowiła, że adwokat A. K. K. nie zostanie przedstawiona Prezydentowi RP z
wnioskiem o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu
Rejonowego w […].
2
W uzasadnieniu uchwały stwierdzono przede wszystkim, że analizując całą
dokumentację konkursową, za lepszą kandydatkę na stanowisko sędziego Sądu
Rejonowego Krajowa Rada Sądownictwa uznała E. W. P. Osoba ta, przy krótszym
o 1,5 roku okresie pracy na stanowisku, którego zajmowanie uprawnia do ubiegania
się o stanowisko sędziowskie, uzyskała wyższą ocenę na egzaminie sędziowskim,
znacznie lepszą ocenę pracy przedstawioną przez sędziego wizytatora,
jednogłośne poparcie Kolegium Sądu Okręgowego w […], przy całkowitym braku
poparcia tego organu dla A. K. K., bardzo wysokie poparcie Zgromadzenia
Ogólnego w […], przy nieznacznym poparciu udzielonym przez ten organ A. K. K.
Odniesiono się do zarzutów A. K. dotyczących uchybień procedury
konkursowej. Stwierdzono, przede wszystkim, że ocena sporządzona przez
sędziego M. P. została dokonano na podstawie badania akt 32 spraw karnych, w
których kandydatka występowała w charakterze obrońcy. Okoliczność, że obejmuje
więcej niż 3 lata pracy nie stanowi uchybienia, ponieważ wymóg objęcia oceną
trzech lat należy uznać za minimalny. W odniesieniu do oceny sporządzonej przez
sędzię J. S. podkreślono między innymi, że rzeczywiście została ona dokonana
tylko na podstawie określonych, złożonych przez kandydatkę pism. Wizytator sama
to przyznała, natomiast Prezes Sądu Okręgowego podniosła, że lista spraw
cywilnych i gospodarczych nie została sędzi J. S. przedstawiona, ponieważ liczyła
tylko 12 pozycji. Krajowa Rada Sądownictwa uznała wprawdzie, że stanowi to
pewne uchybienie proceduralne, jednak w jej ocenie przedstawiona opinia jest
wystarczająca.
Dalej stwierdzono przede wszystkim, że wnioski wizytatorów co do
przydatności kandydata na stanowisko sędziowskie nie są dla Krajowej Rady
Sądownictwa wiążące. Krajowa Rada Sądownictwa oceniła obie opinie
samodzielnie, uwzględniając również dobre opinie o pracy kandydatki. Wizytatorzy
ocenili kandydatkę surowiej, co pozostaje jednak ich indywidualnym stanowiskiem.
Krajowa Rada Sądownictwa podkreśliła także, że wprawdzie kandydatce
doręczono sprawozdanie dotyczące analizy jej pracy z zakresu prawa cywilnego po
terminie posiedzenia Kolegium Sądu Okręgowego, lecz zaprezentowała ona swoje
racje na Zgromadzeniu Ogólnym i przed Krajowa Rada Sądownictwa.
Zaprezentowała także obszernie swoje stanowisko w sprawie w formie pisemnej.
3
Na Zgromadzeniu Ogólnym poinformowano także o pozytywnych opiniach
wydanych o jej pracy przez sędziów K. G. i M. L.-B. oraz o rekomendacji udzielonej
przez Dziekana Okręgowej Rady Adwokackiej w […]. W opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, wszystko to konwaliduje uchybienia w odniesieniu do sporządzenia
opinii o pracy kandydatki.
W konkluzji stwierdzono, że oceny pracy kandydatki, mimo podnoszonych
przez nią zarzutów formalnych co do sposobu i metodyki ich sporządzenia, były
wystarczające do rozstrzygnięcia konkursu. W pracy A. K. K. dostrzeżono
uchybienia, a jej kontrkandydatka E. W. P., uzyskała ocenę wzorową – do jej pracy
zgłoszono nieliczne uwagi i nie miały one oczywistego charakteru.
A. K. K. na podstawie art. 13 ust. 2 w związku z art. 13 ust. 6 ustawy o
Krajowej Radzie Sądownictwa z dnia 27 lipca 2001 r. (Dz.U. z 2009 r. Nr 11, poz.
1031 ze zm.) zaskarżyła w całości uchwałę z 8 lutego 2011 r. nr 334/2011.
Podniesiono zarzut nieważności postępowania wynikający z naruszenia: 1) art. 11
ust. 2 ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa; zaskarżona uchwała została
bowiem podpisana przez osobę do tego nieuprawnioną, 2) art. 12 ustawy o
Krajowej Radzie Sądownictwa; istnieją istotne rozbieżności w zakresie liczby
obecnych członków Krajowej Rada Sądownictwa i biorących udział w głosowaniu,
uniemożliwiające ustalenie, które osoby nie brały udział w głosowaniu i jaka była
tego przyczyna.
Ponadto uchwale zarzucono sprzeczność z prawem z art. 7, art. 17, art. 32,
art. 60 i art. 78 Konstytucji RP w związku z art. 57 § 3 i art. 61 ustawy Prawo o
ustroju sądów powszechnych z dnia 27 lipca 2001 roku (Dz.U. z 2001 r. Nr 98 poz.
1070 ze zm.). Wiązać się ma to z faktem, że Krajowa Rada Sądownictwa
podejmując zaskarżoną uchwałę, nie dokonała tego po wszechstronnym
rozważeniu wszystkich okoliczności sprawy, a w szczególności nie wszczęła
niezbędnych czynności kontrolnych zmierzających do wyjaśnienia zgłoszonych
przez skarżącą zarzutów naruszenia procedury konkursowej. Zarzuty te wskazują
na faworyzowanie niektórych kandydatów zarówno przez Kolegium Sądu
Okręgowego w […], jak i Zgromadzenie Ogólne sędziów Sądu Okręgowego w […],
niedopuszczalne wpływanie na wynik głosowania Zgromadzenia Ogólnego sędziów
4
Sądu Okręgowego, a także przekraczanie uprawnień przez sędziów wizytatorów
przy sporządzaniu ocen kwalifikacji skarżącej.
Skarżąca podniosła także, że wskutek uruchomienia przez Krajową Radę
Sądownictwa dalszej procedury konkursowej w stosunku do pozytywnie
zaopiniowanej kontrkandydatki, zakończonej powołaniem jej przez Prezydenta RP
na stanowisko objęte konkursem, została ona pozbawiona prawa do skutecznego
środka odwoławczego, a tym samym szeroko rozumianego prawa do sądu.
Wniesiono o uchylenie zaskarżonej uchwały i przekazanie sprawy Krajowej
Radzie Sądownictwa do ponownego rozpatrzenia oraz o przyjęcie odwołania do
rozpoznania, ponieważ podniesione zarzuty wskazują na konieczność zbadania
prawidłowości procedur konkursowych oraz legalności zaskarżonej uchwały.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W pierwszej kolejności należało odnieść się do zarzutu nieważności
postępowania.
W odwołaniu podniesiono zarzut naruszenia art. 11 ust. 2 ustawy o Krajowej
Radzie Sądownictwa (dalej ustawa) poprzez podpisanie zaskarżonej uchwały przez
osobę nieuprawnioną. Zdaniem skarżącej uprawnienie do reprezentowania Rady
oraz do podpisania uchwały posiada wyłącznie Przewodniczący. Uchwała została
tymczasem podpisana przez Wiceprzewodniczącego. Zgodnie z przepisem art. 11
ust. 2 ustawy Przewodniczący reprezentuje Radę. Jednak w tej materii
obowiązywały również przepisy rozporządzenia wykonawczego – Rozporządzenia
Prezydenta RP z dnia 13 listopada 2007 r. w sprawie szczegółowego trybu
działania Krajowej Rady Sądownictwa oraz postępowania przed Radą, Dz.U. Nr
219, poz. 1623, ze zm. – dalej rozporządzenie. Zgodnie z jego § 13 ust. 3 protokoły
posiedzeń i uchwały Rady podpisuje Przewodniczący lub wiceprzewodniczący. Tak
więc zarzut powyższy był niewątpliwie chybiony.
Kolejny zarzut dotyczył rozbieżności pomiędzy liczbą obecnych członków
(podpisów na liście obecności) i biorących udział w głosowaniu. Zdaniem skarżącej
narusza to art. 12 ustawy. Należy podkreślić, że w odwołaniu nie wskazano, który
przepis został naruszony. W ocenie Sądu Najwyższego podniesione argumenty w
5
zestawieniu z treścią poszczególnych przepisów art. 12 ustawy nie pozwalają na
przyjęcie, że doszło do naruszenia któregokolwiek z przepisów art. 12 ustawy.
Kolejne zarzuty podniesione w odwołaniu dotyczyły zasadniczo
nierozważenia wszystkich okoliczności faktycznych sprawy, a w szczególności
niewyjaśnienia zgłoszonych zarzutów naruszenia procedury konkursowej.
Z zarzutami tymi nie można się było zgodzić. Rada wszechstronnie i
niezmiernie wnikliwie rozważyła wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia sprawy
okoliczności, czemu dała wyraz w uzasadnieniu uchwały. Rada wyraźnie wskazała,
że kontrkandydatka odwołującej się uzyskała wyższą ocenę na egzaminie
sędziowskim, znacznie lepszą ocenę sędziego wizytatora, jednogłośne poparcie
Kolegium Sądu Okręgowego (przy całkowitym braku poparcia dla odwołującej się),
bardzo wysokie poparcie Zgromadzenia Ogólnego. Rada odniosła się także
obszernie do zarzutów dotyczących oceny dokonanej przez wizytatora.
Należy również podkreślić, że Rada uznała, iż odwołująca się spełnia
wymogi formalne do objęcia stanowiska sędziego. Natomiast jej kontrkandydatka
uzyskała ocenę wzorową, co zdecydowało o tym, że jest lepszym kandydatem na
wolne stanowisko sędziowskie.
Sąd Najwyższy, zgodnie z art. 13 ust. 2 ustawy, był uprawniony jedynie do
badania, czy uchwała nie pozostaje w sprzeczności z prawem. Sąd Najwyższy jest
więc związany ustaleniami faktycznymi i może jedynie oceniać, czy kryteria oceny
kandydata miały charakter wymierny. Tak więc Sąd Najwyższy nie weryfikuje
dokonanego przez Radę wyboru według kryterium jego zasadności, jeżeli
dokonany wybór nie narusza prawa. Oznacza to, że Sąd Najwyższy nie ma
kompetencji do merytorycznego rozpatrywania kwalifikacji kandydata na
stanowisko sędziego (por. wyrok SN z dnia 20 października 2009 r., III KRS 13/09).
Tak więc nie było możliwe zakwestionowanie przedstawionych w uchwale kryteriów
zastosowanych przez Radę, gdyż nie zostały naruszone przepisy proceduralne.
Rada wybrała po prostu lepszego, w jej ocenie, kandydata na wolne stanowisko
sędziowskie.
Sąd Najwyższy nie podzielił także poglądu, że uruchomienie dalszej
procedury konkursowej, zakończonej powołaniem kontrkandydatki na stanowisko
objęte konkursem, pozbawiło odwołującej się prawa do sądu.
6
Z tych względów Sąd Najwyższy orzekł jak w sentencji.