IV CZ 45/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:11-05-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 45/11
POSTANOWIENIE
Dnia 29 września 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący)
SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
w sprawie z powództwa AV H. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w W. (poprzednio w G.)
przeciwko R. S.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 29 września 2011 r.,
zażalenia pozwanego
na postanowienia o kosztach procesu zawarte w punkcie pierwszym podpunkt drugi
oraz w punkcie drugim wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 4 listopada 2010 r.,
zmienia postanowienie o kosztach postępowania
apelacyjnego zawarte w punkcie drugim powołanego wyżej
wyroku w ten sposób, że zamiast kwoty 15.400 zł zasądza od
powódki na rzecz pozwanego kwotę 105.400 (sto pięć tysięcy
czterysta) zł, a w pozostałej części zażalenie odrzuca.
2
Uzasadnienie
Rozstrzygając o apelacji pozwanego od wyroku Sądu Okręgowego z dnia
26 marca 2010 r., Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 4 listopada 2010 r.,
I. zmienił wyrok Sądu Okręgowego w ten sposób, że
1) uchylił w całości nakaz zapłaty wydany przez Sąd Okręgowy z dnia 9 stycznia
2009 r. i oddalił powództwo,
2) zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 82.217 zł tytułem zwrotu
kosztów procesu,
II. zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 15.400 zł tytułem zwrotu
kosztów w postępowaniu apelacyjnym.
Zażalenie na rozstrzygnięcie o kosztach procesu wniósł pozwany. Z treści
zażalenia wynika, że skarżący kwestionuje rozstrzygnięcie Sądu Apelacyjnego tak
w zakresie orzeczonych przez ten Sąd kosztów za pierwszą jak i za drugą
instancję. Skarżący dowodzi bowiem, że w toku postępowania przez Sądem I
instancji wydatkował tytułem opłaty od zarzutów od nakazu zapłaty kwotę 75.000 zł,
zaś wnosząc apelację uiścił należną od niej opłatę w wysokości 100.000 zł, czego
sąd II instancji nie uwzględnił.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Nie budzi wątpliwości, że opłata od apelacji, uiszczona przez pozwanego
w kwocie 100.000 zł stanowi składnik poniesionych przez niego kosztów
postępowania apelacyjnego. O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd
odwoławczy orzekł w punkcie II wyroku, stąd, uwzględniając treść zarzutu,
wskazanie w zażaleniu jako zaskarżonego wyłącznie punktu I. 2) wyroku, można
potraktować jako nieistotną omyłkę.
Sąd odwoławczy, zasądzając na rzecz pozwanego poniesione przez niego
koszty postępowania apelacyjnego, w zasądzonej kwocie 15.400 zł uwzględnił
wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego – 5.400 zł i opłatę od apelacji – 10.000 zł
zamiast 100.000 zł, co zresztą przyznał w uzasadnieniu rozstrzygnięcia.
Ta wadliwość orzeczenia o kosztach postępowania apelacyjnego uzasadniała jego
zmianę, przez zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego, zgodnie z wynikającą
3
z art. 98 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik sporu, kwoty 105.400 zł zamiast
kwoty 15.400 zł.
W pozostałej części zażalenie pozwanego, skierowane przeciwko
rozstrzygnięciu obejmującemu koszty postępowania przed Sądem I instancji,
podlegało odrzuceniu jako niedopuszczalne. Zgodnie bowiem z art. 3941
§1 pkt 2
k.p.c., zażalenie do Sądu Najwyższego przysługuje na postanowienie sądu drugiej
instancji co do kosztów procesu, które nie były przedmiotem rozstrzygnięcia sądu
pierwszej instancji. Zażalenie pozwanego, w części dotyczącej rozstrzygnięcia
o kosztach procesu należnych mu w postępowaniu przed Sądem Okręgowym, nie
dotyczy kosztów objętych hipotezą tego przepisu. Przepis dotyczy kosztów
postępowania apelacyjnego oraz kosztów postępowania kasacyjnego
w przypadkach, w których Sąd Najwyższy, przekazując sprawę do ponownego
rozpoznania sądowi drugiej instancji, pozostawił mu rozstrzygnięcie o kosztach
postępowania kasacyjnego. O kosztach tych sąd drugiej instancji orzeka, jak to ujął
Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 27 marca 2007 r., SK 3/05
(OTK-A 2007, nr 3, poz. 32) „po raz pierwszy”. Przepis nie dotyczy więc kosztów
postępowania przed sądem pierwszej instancji będących przedmiotem
rozstrzygnięcia sądu drugiej instancji. O kosztach tych orzekał już sąd I instancji
i nie ma tu znaczenia, że rozstrzygnięcie sądu drugiej instancji w tym przedmiocie
różni się od rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji. Możliwość odmiennych
rozstrzygnięć w toku instancji jest oczywistym założeniem kontroli instancyjnej
orzeczeń. W konsekwencji niedopuszczalne jest zażalenie do Sądu Najwyższego
na zawarte w wyroku sądu II instancji postanowienie dotyczące kosztów procesu
poniesionych przed sądem I instancji (por. postanowienia SN z dnia 23 czerwca
2010 r., II CZ 45/10, OSNC 2010, nr 12, poz. 171 i z dnia 23 czerwca 2010 r., II CZ
7/10, niepubl.).
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy na podstawie art.386 §1 i art.
370 w związku z art. 39821
oraz w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c., orzekł jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
Dnia 29 września 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący)
SSN Anna Kozłowska (sprawozdawca)
SSN Krzysztof Pietrzykowski
w sprawie z powództwa AV H. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
z siedzibą w W. (poprzednio w G.)
przeciwko R. S.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 29 września 2011 r.,
zażalenia pozwanego
na postanowienia o kosztach procesu zawarte w punkcie pierwszym podpunkt drugi
oraz w punkcie drugim wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 4 listopada 2010 r.,
zmienia postanowienie o kosztach postępowania
apelacyjnego zawarte w punkcie drugim powołanego wyżej
wyroku w ten sposób, że zamiast kwoty 15.400 zł zasądza od
powódki na rzecz pozwanego kwotę 105.400 (sto pięć tysięcy
czterysta) zł, a w pozostałej części zażalenie odrzuca.
2
Uzasadnienie
Rozstrzygając o apelacji pozwanego od wyroku Sądu Okręgowego z dnia
26 marca 2010 r., Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 4 listopada 2010 r.,
I. zmienił wyrok Sądu Okręgowego w ten sposób, że
1) uchylił w całości nakaz zapłaty wydany przez Sąd Okręgowy z dnia 9 stycznia
2009 r. i oddalił powództwo,
2) zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 82.217 zł tytułem zwrotu
kosztów procesu,
II. zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 15.400 zł tytułem zwrotu
kosztów w postępowaniu apelacyjnym.
Zażalenie na rozstrzygnięcie o kosztach procesu wniósł pozwany. Z treści
zażalenia wynika, że skarżący kwestionuje rozstrzygnięcie Sądu Apelacyjnego tak
w zakresie orzeczonych przez ten Sąd kosztów za pierwszą jak i za drugą
instancję. Skarżący dowodzi bowiem, że w toku postępowania przez Sądem I
instancji wydatkował tytułem opłaty od zarzutów od nakazu zapłaty kwotę 75.000 zł,
zaś wnosząc apelację uiścił należną od niej opłatę w wysokości 100.000 zł, czego
sąd II instancji nie uwzględnił.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Nie budzi wątpliwości, że opłata od apelacji, uiszczona przez pozwanego
w kwocie 100.000 zł stanowi składnik poniesionych przez niego kosztów
postępowania apelacyjnego. O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd
odwoławczy orzekł w punkcie II wyroku, stąd, uwzględniając treść zarzutu,
wskazanie w zażaleniu jako zaskarżonego wyłącznie punktu I. 2) wyroku, można
potraktować jako nieistotną omyłkę.
Sąd odwoławczy, zasądzając na rzecz pozwanego poniesione przez niego
koszty postępowania apelacyjnego, w zasądzonej kwocie 15.400 zł uwzględnił
wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego – 5.400 zł i opłatę od apelacji – 10.000 zł
zamiast 100.000 zł, co zresztą przyznał w uzasadnieniu rozstrzygnięcia.
Ta wadliwość orzeczenia o kosztach postępowania apelacyjnego uzasadniała jego
zmianę, przez zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego, zgodnie z wynikającą
3
z art. 98 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik sporu, kwoty 105.400 zł zamiast
kwoty 15.400 zł.
W pozostałej części zażalenie pozwanego, skierowane przeciwko
rozstrzygnięciu obejmującemu koszty postępowania przed Sądem I instancji,
podlegało odrzuceniu jako niedopuszczalne. Zgodnie bowiem z art. 3941
§1 pkt 2
k.p.c., zażalenie do Sądu Najwyższego przysługuje na postanowienie sądu drugiej
instancji co do kosztów procesu, które nie były przedmiotem rozstrzygnięcia sądu
pierwszej instancji. Zażalenie pozwanego, w części dotyczącej rozstrzygnięcia
o kosztach procesu należnych mu w postępowaniu przed Sądem Okręgowym, nie
dotyczy kosztów objętych hipotezą tego przepisu. Przepis dotyczy kosztów
postępowania apelacyjnego oraz kosztów postępowania kasacyjnego
w przypadkach, w których Sąd Najwyższy, przekazując sprawę do ponownego
rozpoznania sądowi drugiej instancji, pozostawił mu rozstrzygnięcie o kosztach
postępowania kasacyjnego. O kosztach tych sąd drugiej instancji orzeka, jak to ujął
Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 27 marca 2007 r., SK 3/05
(OTK-A 2007, nr 3, poz. 32) „po raz pierwszy”. Przepis nie dotyczy więc kosztów
postępowania przed sądem pierwszej instancji będących przedmiotem
rozstrzygnięcia sądu drugiej instancji. O kosztach tych orzekał już sąd I instancji
i nie ma tu znaczenia, że rozstrzygnięcie sądu drugiej instancji w tym przedmiocie
różni się od rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji. Możliwość odmiennych
rozstrzygnięć w toku instancji jest oczywistym założeniem kontroli instancyjnej
orzeczeń. W konsekwencji niedopuszczalne jest zażalenie do Sądu Najwyższego
na zawarte w wyroku sądu II instancji postanowienie dotyczące kosztów procesu
poniesionych przed sądem I instancji (por. postanowienia SN z dnia 23 czerwca
2010 r., II CZ 45/10, OSNC 2010, nr 12, poz. 171 i z dnia 23 czerwca 2010 r., II CZ
7/10, niepubl.).
Mając powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy na podstawie art.386 §1 i art.
370 w związku z art. 39821
oraz w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c., orzekł jak w sentencji.