IV CZ 84/11
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:14-12-2012
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 84/11
POSTANOWIENIE
Dnia 21 października 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marta Romańska
SSA Roman Dziczek
w sprawie z powództwa Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo - Kredytowej
z siedzibą w G.
przeciwko Włodzimierzowi S. i Andrzejowi S.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 21 października 2011 r.,
zażalenia pozwanego Włodzimierza S.
na postanowienie zawarte w punkcie trzecim orzeczenia
Sądu Okręgowego
z dnia 13 kwietnia 2011 r.,
I. uchyla zaskarżone postanowienie,
II. pozostawia koszty postępowania przed Sądem
Najwyższym do rozstrzygnięcia w orzeczeniu
kończącym postępowanie w sprawie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 11 października 2010 r. Sąd Rejonowy odrzucił
sprzeciw pozwanych Włodzimierza S. oraz Andrzeja S. od nakazu zapłaty tego
Sądu z dnia 25 czerwca 2010 r.
Postanowieniem z dnia 13 kwietnia 2011 r. Sąd Okręgowy uwzględniając
zażalenie Włodzimierza S., uchylił w stosunku do niego postanowienie o
odrzuceniu sprzeciwu, zażalenie drugiego z pozwanych na to orzeczenie oddalił
oraz odstąpił od obciążenia powódki Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-
Kredytowej w G. obowiązkiem zwrotu na rzecz pierwszego z pozwanych kosztów
postępowania zażaleniowego, powołując się na zasadę słuszności (art. 102 k.p.c.).
Sąd wskazał, że powódka nie powinna ponosić odpowiedzialności za wydanie
przez Sąd pierwszej instancji oczywiście wadliwego rozstrzygnięcia.
Postanowienie to w zakresie dotyczącym kosztów postępowania zaskarżył
zażaleniem Włodzimierz S., wnosząc o jego zmianę przez zasądzenie od powódki
kosztów postępowania zażaleniowego przed Sądem Okręgowym, a ponadto o
zasądzenie od niej kosztów postępowania wywołanych obecnym zażaleniem.
Zaskarżonemu orzeczeniu pozwany zarzucił naruszenie art. 102 k.p.c. poprzez
jego zastosowanie w okolicznościach faktycznych sprawy, które tego nie
uzasadniały. Zgodnie z wyrażoną w art. 98 k.p.c. zasadą ponoszenia kosztów
postępowania przez stronę przegrywającą sprawę, koszty postępowania
zażaleniowego powinny obciążać powoda, a nie pozwanego. Skarżący podniósł,
że wniesienie przez niego zażalenia na oczywiście wadliwe postanowienie Sądu
pierwszej instancji o odrzuceniu sprzeciwu było w całości uzasadnione i konieczne
dla obrony jego praw. Jeśli zdaniem Sądu odwoławczego nie ma podstaw do
obciążenia powoda kosztami postępowania zażaleniowego, gdyż orzeczenie Sądu
pierwszej instancji było oczywiście wadliwe, to z tego samego względu brak
podstaw do obciążenia nimi pozwanego. Niezależnie od powyższego pozwany
skierował pod adresem Sądu Okręgowego postulat, aby Sąd ten na podstawie art.
395 § 2 k.p.c. uchylił zaskarżone orzeczenie i zarządził w oparciu o art. 79 ust. 1
3
pkt 1 lit. e ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zwrot kwoty 60 zł
poniesionej z tytułu opłaty sądowej od zażalenia na postanowienie Sądu pierwszej
oraz drugiej instancji.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje:
Zgodnie z art. 108 § 1 k.p.c. sąd rozstrzyga o kosztach procesu w każdym
orzeczeniu, które kończy sprawę w instancji. Postanowienie Sądu odwoławczego
uwzględniające zażalenie pozwanego nie jest orzeczeniem, o którym mowa w tym
przepisie. Postanowieniem tym Sąd odwoławczy uchylił w stosunku do skarżącego
postanowienie Sądu pierwszej instancji odrzucające sprzeciw od nakazu zapłaty
tego Sądu, a zatem sprawa pozostaje nadal w toku. Ponieważ postępowanie
odwoławcze miało charakter jedynie wpadkowy (incydentalny), a postanowienie
Sądu Okręgowego nie zakończyło sprawy, brak było podstaw, aby Sąd ten już na
tym etapie rozstrzygał o kosztach postępowania odwoławczego. Orzekanie w tym
zakresie było przedwczesne, koszty postępowania zażaleniowego będą mogły
być dopiero rozliczone w orzeczeniu, które, rozstrzygając spór między stronami,
zakończy postępowanie w sprawie w pierwszej instancji. Wynik tego postępowania
zadecyduje, kto ostatecznie poniesie ciężar kosztów procesu oraz ewentualnie
w jakich proporcjach - art. 98 § 1 i 100 k.p.c. (por. postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2011 r., I CZ 41/11, niepubl. oraz z dnia 8 września
2010 r., II CZ 67/10, niepubl.). Należy dodać, że także koszty postępowania
zażaleniowego przed Sądem Najwyższym podlegają w myśl tej zasady rozliczeniu
w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.
Z omówionych przyczyn Sąd Najwyższy uchylił zaskarżone postanowienie,
na podstawie art. 39815
§ 1 w zw. art. 3941
§ 3 k.p.c.
POSTANOWIENIE
Dnia 21 października 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Marta Romańska
SSA Roman Dziczek
w sprawie z powództwa Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo - Kredytowej
z siedzibą w G.
przeciwko Włodzimierzowi S. i Andrzejowi S.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 21 października 2011 r.,
zażalenia pozwanego Włodzimierza S.
na postanowienie zawarte w punkcie trzecim orzeczenia
Sądu Okręgowego
z dnia 13 kwietnia 2011 r.,
I. uchyla zaskarżone postanowienie,
II. pozostawia koszty postępowania przed Sądem
Najwyższym do rozstrzygnięcia w orzeczeniu
kończącym postępowanie w sprawie.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 11 października 2010 r. Sąd Rejonowy odrzucił
sprzeciw pozwanych Włodzimierza S. oraz Andrzeja S. od nakazu zapłaty tego
Sądu z dnia 25 czerwca 2010 r.
Postanowieniem z dnia 13 kwietnia 2011 r. Sąd Okręgowy uwzględniając
zażalenie Włodzimierza S., uchylił w stosunku do niego postanowienie o
odrzuceniu sprzeciwu, zażalenie drugiego z pozwanych na to orzeczenie oddalił
oraz odstąpił od obciążenia powódki Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-
Kredytowej w G. obowiązkiem zwrotu na rzecz pierwszego z pozwanych kosztów
postępowania zażaleniowego, powołując się na zasadę słuszności (art. 102 k.p.c.).
Sąd wskazał, że powódka nie powinna ponosić odpowiedzialności za wydanie
przez Sąd pierwszej instancji oczywiście wadliwego rozstrzygnięcia.
Postanowienie to w zakresie dotyczącym kosztów postępowania zaskarżył
zażaleniem Włodzimierz S., wnosząc o jego zmianę przez zasądzenie od powódki
kosztów postępowania zażaleniowego przed Sądem Okręgowym, a ponadto o
zasądzenie od niej kosztów postępowania wywołanych obecnym zażaleniem.
Zaskarżonemu orzeczeniu pozwany zarzucił naruszenie art. 102 k.p.c. poprzez
jego zastosowanie w okolicznościach faktycznych sprawy, które tego nie
uzasadniały. Zgodnie z wyrażoną w art. 98 k.p.c. zasadą ponoszenia kosztów
postępowania przez stronę przegrywającą sprawę, koszty postępowania
zażaleniowego powinny obciążać powoda, a nie pozwanego. Skarżący podniósł,
że wniesienie przez niego zażalenia na oczywiście wadliwe postanowienie Sądu
pierwszej instancji o odrzuceniu sprzeciwu było w całości uzasadnione i konieczne
dla obrony jego praw. Jeśli zdaniem Sądu odwoławczego nie ma podstaw do
obciążenia powoda kosztami postępowania zażaleniowego, gdyż orzeczenie Sądu
pierwszej instancji było oczywiście wadliwe, to z tego samego względu brak
podstaw do obciążenia nimi pozwanego. Niezależnie od powyższego pozwany
skierował pod adresem Sądu Okręgowego postulat, aby Sąd ten na podstawie art.
395 § 2 k.p.c. uchylił zaskarżone orzeczenie i zarządził w oparciu o art. 79 ust. 1
3
pkt 1 lit. e ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zwrot kwoty 60 zł
poniesionej z tytułu opłaty sądowej od zażalenia na postanowienie Sądu pierwszej
oraz drugiej instancji.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje:
Zgodnie z art. 108 § 1 k.p.c. sąd rozstrzyga o kosztach procesu w każdym
orzeczeniu, które kończy sprawę w instancji. Postanowienie Sądu odwoławczego
uwzględniające zażalenie pozwanego nie jest orzeczeniem, o którym mowa w tym
przepisie. Postanowieniem tym Sąd odwoławczy uchylił w stosunku do skarżącego
postanowienie Sądu pierwszej instancji odrzucające sprzeciw od nakazu zapłaty
tego Sądu, a zatem sprawa pozostaje nadal w toku. Ponieważ postępowanie
odwoławcze miało charakter jedynie wpadkowy (incydentalny), a postanowienie
Sądu Okręgowego nie zakończyło sprawy, brak było podstaw, aby Sąd ten już na
tym etapie rozstrzygał o kosztach postępowania odwoławczego. Orzekanie w tym
zakresie było przedwczesne, koszty postępowania zażaleniowego będą mogły
być dopiero rozliczone w orzeczeniu, które, rozstrzygając spór między stronami,
zakończy postępowanie w sprawie w pierwszej instancji. Wynik tego postępowania
zadecyduje, kto ostatecznie poniesie ciężar kosztów procesu oraz ewentualnie
w jakich proporcjach - art. 98 § 1 i 100 k.p.c. (por. postanowienia Sądu
Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2011 r., I CZ 41/11, niepubl. oraz z dnia 8 września
2010 r., II CZ 67/10, niepubl.). Należy dodać, że także koszty postępowania
zażaleniowego przed Sądem Najwyższym podlegają w myśl tej zasady rozliczeniu
w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.
Z omówionych przyczyn Sąd Najwyższy uchylił zaskarżone postanowienie,
na podstawie art. 39815
§ 1 w zw. art. 3941
§ 3 k.p.c.