Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III SK 28/11
POSTANOWIENIE
Dnia 2 grudnia 2011 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Halina Kiryło
w sprawie z powództwa Telekomunikacji Polskiej Spółki Akcyjnej w Warszawie
przeciwko Prezesowi Urzędu Komunikacji Elektronicznej
z udziałem "M. T." Spółki Akcyjnej
o określenie warunków udostępniania,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 2 grudnia 2011 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego w
Warszawie
z dnia 1 grudnia 2010 r.,
odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 1 grudnia 2010 r. oddalił
apelację powódki Telekomunikacji Polskiej S.A. w Warszawie od wyroku Sądu
Okręgowego w Warszawie z dnia 28 września 2009 r. w sprawie przeciwko
pozwanemu Prezesowi Urzędu Komunikacji Elektronicznej (Prezes Urzędu).
Powyższy wyrok został zaskarżony skargą kasacyjną powódki. Wnosząc o
przyjęcie skargi do rozpoznania pełnomocnik powódki powołał się na przesłankę z
art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c., wskazując jako istotne zagadnienie prawne potrzebę
wyjaśnienia następującej kwestii: „czy z uwagi na specyfikę świadczenia usługi
powszechnej przez przedsiębiorcę wyznaczonego w trybie art. 103 ust. 2 Prawa
telekomunikacyjnego, w przypadku gdy z wnioskiem do Prezesa Urzędu o wydanie
2
decyzji regulującej zasady przekazywania danych abonentów przedsiębiorców
telekomunikacyjnych na potrzeby wydawania spisu abonentów i prowadzenia biura
numerów występuje w trybie art. 67 Prawa telekomunikacyjnego przedsiębiorca
telekomunikacyjny niebędący przedsiębiorcą wyznaczonym do świadczenia usługi
powszechnej, zastosowanie znajdują reguły właściwe określaniu zasad i warunków
przekazywania danych abonentów przedsiębiorcy wyznaczonemu, w szczególności
obowiązek kalkulacji kosztów, stosowania opłat uwzględniających zwrot
uzasadnionych kosztów, jak również ustalania wynagrodzenia w oparciu o
uzasadnione koszty, czy te z uwagi na specyfikę świadczenia usługi powszechnej
przez przedsiębiorcę wyznaczonego zasady te nie mogą znaleźć zastosowania, a
w ich miejsce organ regulacyjny powinien zastosować warunki rynkowe, w
szczególności, w zakresie wynagrodzenia za przekazanie danych - ustawę o
cenach?”.
Uzasadniając potrzebę rozstrzygnięcia tak zdefiniowanego zagadnienia
prawnego pełnomocnik powódki wyjaśnił, że decyzją z dnia 14 lipca 2006 r.,
wydaną na podstawie art. 103 Prawa telekomunikacyjnego, powódka została
wyznaczona do świadczenia wszystkim użytkownikom publicznych sieci
telefonicznych usługi ogólnokrajowego spisu abonentów (OSA) oraz usługi
ogólnokrajowej informacji o numerach telefonicznych (OBN). Zasady
przekazywania powódce danych abonentów na potrzeby świadczenia obu usług
zostały określone w szeregu decyzji indywidualnych adresowanych do powódki
oraz innych przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Według pełnomocnika powódki
zasady te miały uwzględniać, w zamiarze Prezesa Urzędu, specyficzny charakter
usługi powszechnej. W ten sposób wydając zaskarżoną decyzję Prezes Urzędu
zastosował identyczne przesłanki do określenia finansowych warunków
przekazywania stosownych danych przedsiębiorcy niebędącemu przedsiębiorcą
wyznaczonym, jak i przedsiębiorcy wyznaczonemu do świadczenia usługi
powszechnej na podstawie art. 103 Prawa telekomunikacyjnego.
Zdaniem pełnomocnika powódki możliwe jest natomiast inne rozstrzygniecie
przedstawionego zagadnienia prawnego. Uwzględniając, że usługi OSA i OBN
świadczone przez podmiot niebędący przedsiębiorcą wyznaczonym do świadczenia
usługi powszechnej nie mają charakteru usługi powszechnej, zasady
3
wynagrodzenia za przekazywanie danych na potrzeby ich świadczenia powinny być
odmienne od zasad ustalanych w przypadku OSA i OBN świadczonych w ramach
usługi powszechnej. Zdaniem powódki, wyłącznie w przypadku wynagrodzenia z
tytułu przekazywania danych przedsiębiorcy wyznaczonemu do świadczenia usługi
powszechnej znajdują zastosowanie obowiązek kalkulacji kosztów, stosowania
opłat uwzględniających zwrot uzasadnionych kosztów, jak również ustalania
wynagrodzenia w oparciu o uzasadnione koszty. Prawo telekomunikacyjne
przewiduje bowiem obowiązki związane z kalkulacją kosztów oraz stosowanie opłat
opartych o koszty dla dostępu telekomunikacyjnego, usług telekomunikacyjnych
świadczonych na rynku detalicznym ze szczególnym uwzględnieniem usługi
powszechnej. Według powódki, usługa udostępniania danych abonentów
przedsiębiorcy niebędącemu przedsiębiorcą wyznaczonym nie została objęta
żadnym spośród wskazanych powyżej obowiązków, co przemawia za przyjęciem,
że do ustalania ceny takiej usługi znaleźć może zastosowanie ustawa o cenach.
Prawo telekomunikacyjne nie przewiduje bowiem mechanizmu ustalania ceny
usługi OBN świadczonej przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego niebędącego
przedsiębiorcą wyznaczonym. Dlatego, zdaniem pełnomocnika powódki,
zagadnienie prawne powinno zostać rozstrzygnięte w ten sposób, że w przypadku,
gdy usługę OSA i OBN chce świadczyć podmiot niebędący przedsiębiorcą
wyznaczonym do świadczenia tych usług, usługi te nie mają charakteru usługi
powszechnej, a zasady przekazywania danych na potrzeby świadczenia takich
usług powinny zostać ustalone w sposób odmienny od zasad przekazywania
danych na potrzeby świadczenia tych usług przez przedsiębiorcę wyznaczonego, a
zatem na zasadach rynkowych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna powódki nie kwalifikowała się do przyjęcia celem jej
merytorycznego rozpoznania.
Z utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że wniosek o
przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania oparty na przesłance wymienionej w art.
3989
§ 1 pkt 1 k.p.c. wymaga skonstruowania zagadnienia prawnego oraz
4
przedstawienia odpowiedniego wywodu, który w swej treści zbliżony jest do tego,
jaki jest przyjęty przy przedstawieniu zagadnienia prawnego przez sąd odwoławczy
na podstawie art. 390 k.p.c. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18
października 2011 r., III SK 25/11, niepublikowane i cytowane tam orzecznictwo). W
szczególności podniesione w skardze zagadnienie prawne musi dotyczyć kwestii
budzącej rzeczywiście istotne (poważne) wątpliwości, co ma miejsce wówczas, gdy
przepis stanowiący osnowę dla skonstruowanego zagadnienia jest niejasny zaś
sformułowany problem prawny nie doczekał się jeszcze rozstrzygnięcia Sądu
Najwyższego, a w sprawach o charakterze unijnym - orzeczenia Trybunału
Sprawiedliwości wydanego w trybie art. 267 TFUE.
W niniejszej sprawie podstawę prawną dla skonstruowanego zagadnienia
prawnego stanowi art. 67 Prawa telekomunikacyjnego. Przepis ten w ust. 1 nakłada
na przedsiębiorcę telekomunikacyjnego będącego dostawcą publicznie dostępnych
usług telefonicznych obowiązek udostępnienia niezbędnych danych innym
przedsiębiorcom telekomunikacyjnym prowadzącym spisy abonentów lub
świadczącym usługę informacji o numerach telefonicznych. W ust. 2 odsyła zaś do
odpowiedniego stosowania przepisów art. 27-31 Prawa telekomunikacyjnego w
zakresie treści umów, na podstawie których przedmiotowe dane są udostępniane.
Samodzielnie powołany przepis art. 67 Prawa telekomunikacyjnego nie odnosi się
zatem do podniesionego w skardze kasacyjnej problemu prawnego, jakim jest
metoda określenia zasad odpłatności za udostępnienie danych abonentów innemu
przedsiębiorcy na potrzeby świadczenia usług OBN i OSA. Analogicznie jest w
przypadku powołanego w zagadnieniu prawnym art. 103 ust. 2 Prawa
telekomunikacyjnego. Sformułowane w skardze zagadnienie prawne nie znajduje
zatem oparcia w treści powołanych w nim przepisów.
Natomiast jeżeli przyjmie się, że podniesiony w skardze kasacyjnej powódki
problem prawny pozostaje w związku z art. 67 Prawa telekomunikacyjnego na
skutek zawartego w jego ust. 2 odesłania do art. 27-31, oraz jeżeli uzna się, że z
art. 31 ust. 2 pkt 3 Prawa telekomunikacyjnego wynika upoważnienie dla Prezesa
Urzędu do określenia zasad rozliczeń między przedsiębiorcami
telekomunikacyjnymi w zakresie udostępnienia danych abonentów, sformułowane
w niniejszej sprawie zagadnienie prawne pozbawione jest cechy istotności. Zostało
5
ono bowiem rozstrzygnięte w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości, a treść
przepisów prawa unijnego, które należy uwzględniać przy wykonywaniu dyspozycji
art. 31 ust. 2 pkt 3 Prawa telekomunikacyjnego, stosowanego odpowiednio do
umowy o udostępnienie danych na potrzeby świadczenia usługi OBN lub OSA, nie
budzi wątpliwości interpretacyjnych.
W powołanym w skardze kasacyjnej powódki wyroku Trybunału
Sprawiedliwości z 25 listopada 2004 r. w sprawie C-109/03 KPN Telecom (Zb. Orz.
2004, s. I-11273) przyjęto, że „podmiot świadczący usługi powszechne może,
udostępniając te dane konkurentom na rynku spisów abonentów, obciążać ich
jedynie dodatkowymi kosztami udostępnienia danych, nie zaś kosztami ich
uzyskania” (pkt 40). Wyrok ten zapadł zaś w stanie faktycznym zbliżonym do stanu
niniejszej sprawy, gdyż dotyczył sprawy, w której z żądaniem udostępnienia danych
na potrzeby świadczenia usługi OSA wystąpił przedsiębiorca niebędący – tak jak w
przedmiotowym przypadku – przedsiębiorcą wyznaczonym do świadczenia usługi
powszechnej. W świetle zapatrywań prawnych Trybunału Sprawiedliwości, którymi
Sąd Najwyższy orzekający w sprawie unijnej jest związany (wyrok TS z dnia 4
czerwca 2009 r. w sprawie C-8/08 T-Mobile Netherlands i in., Zb.Orz. s. I-4529, pkt
50), a których powódka nie zakwestionowała w sposób uzasadniający ewentualne
rozważnie potrzeby skierowania pytania prejudycjalnego w trybie art. 267 TFUE,
zasada udostępniania danych o abonentach w sposób „zorientowany na koszty”
dotyczy nie tylko sytuacji, w których dane te są przekazywane w związku z
obowiązkiem świadczenia usługi powszechnej, ale także w przypadku
przekazywania przedmiotowych danych przez przedsiębiorców
telekomunikacyjnych przypisujących numery podmiotom świadczącym usługi OBN
lub OSA. Orientacja na koszty przy kalkulowaniu zasad odpłatności za
udostępnienie przedmiotowych danych wynika ponadto wprost z akapitu 35
preambuły („Wszyscy usługodawcy, którzy przypisują numery telefoniczne swoim
abonentom, są zobowiązani udostępnić odnośne informacje w sposób uczciwy,
uwzględniający koszty i niedyskryminacyjny”) oraz art. 25 ust. 2 „Usługi biura
numerów i spisu abonentów”, który zobowiązuje Państwa Członkowskie do
zapewnienia, aby wszystkie przedsiębiorstwa, które przypisują numery telefoniczne
abonentom, spełniały wszystkie, w granicach rozsądku, wymagania udostępnienia
6
dla celów świadczenia publicznie dostępnych usług biura numerów i spisów
abonentów ważnych informacji w uzgodnionym formacie i na uczciwych,
obiektywnych, zorientowanych na koszty i niedyskryminacyjnych warunkach”.
Z przytoczonych względów Sąd Najwyższy orzekł o odmowie przyjęcia
skargi kasacyjnej do rozpoznania na podstawie art. 3989
§ 2 k.p.c.