Pełny tekst orzeczenia

Wyrok z dnia 18 stycznia 2012 r.
II UK 168/11
Pobieranie policyjnej renty inwalidzkiej III grupy na podstawie art. 19 w
związku z art. 20 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu
emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Woj-
skowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura
Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich ro-
dzin (jednolity tekst: z 2004 r. Dz.U. Nr 8, poz. 67 ze zm.) nie wyłącza prawa
ubezpieczonego do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia cho-
robowego oraz prawa do świadczenia rehabilitacyjnego (art. 13 ust. 1 pkt 1 i
art. 22 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubez-
pieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, jednolity tekst: Dz.U. z
2010 r. Nr 77, poz. 512 ze zm.).
Przewodniczący SSN Jerzy Kuźniar, Sędziowie SN: Zbigniew Hajn (sprawoz-
dawca), Jolanta Strusińska-Żukowska.
Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 stycznia 2012 r.
sprawy z wniosku Karola C. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych-Od-
działowi w L. o zasiłek chorobowy, na skutek skargi kasacyjnej organu rentowego od
wyroku Sądu Okręgowego-Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy z dnia
30 grudnia 2010 r. […]
o d d a l i ł skargę kasacyjną.
U z a s a d n i e n i e
Zakład Ubezpieczeń Społecznych-Oddział w L. w trzech decyzjach z 13 sierp-
nia 2010 r. zobowiązał ubezpieczonego Karola C. do zwrotu nienależnie pobranych
świadczeń, tj.: (-) zasiłku chorobowego w kwocie 7.322,89 zł za okres od 1 grudnia
2008 r. do 28 maja 2009 r. oraz odsetek w kwocie 1.343,53 zł.; (-) zasiłku chorobo-
2
wego w kwocie 5.164,26 zł za okres od 8 marca 2010 r. do 7 lipca 2010 r. oraz od-
setek w kwocie 151,09 zł i (-) świadczenia rehabilitacyjnego w kwocie 3.222,00 zł za
okres od 8 kwietnia 2008 r. do 6 lipca 2008 r. oraz odsetek w kwocie 893,87 zł. Jed-
nocześnie decyzją z 17 sierpnia 2010 r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu
prawa do zasiłku chorobowego za dalszy okres, tj. od 8 lipca do 16 sierpnia 2010 r.
W uzasadnieniu tych decyzji organ rentowy podniósł, że ubezpieczony w oświadcze-
niach składanych organowi rentowemu wskazywał, że nie ma prawa do renty z tytułu
niezdolności do pracy, przez co zataił fakt posiadania uprawnień do policyjnej renty
inwalidzkiej.
Rozpoznając odwołania od wymienionych decyzji Sąd Rejonowy-Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy ustalił, że ubezpieczony ma 51 lat. Od 8 lipca
1981 r. do 9 kwietnia 1996 r. pełnił służbę w Policji. W związku z chorobą ubezpie-
czony został uznany za całkowicie niezdolnego do służby w Policji. Okręgowa Komi-
sja Lekarska przy Zarządzie Służby Zdrowia MSW w K. w orzeczeniu z 14 sierpnia
1996 r. uznała, że jego inwalidztwo pozostaje w związku ze służbą w Policji i zali-
czyła go do III grupy inwalidów, wskazując, że jest on zdolny do pracy poza Policją.
Od 10 kwietnia 1996 r. Karol C. pobiera policyjną rentę inwalidzką wypłacaną przez
Zakład Emerytalno - Rentowy MSWiA, wynoszącą 1.020,30 zł brutto. Kolejnymi
orzeczeniami komisje lekarskie MSW potwierdziły posiadaną przez niego III grupę
inwalidzką, wynikającą z jego całkowitej niezdolności do służby w Policji i zdolności
do pracy poza Policją. Od 1 stycznia 2002 r. Karol C. był zatrudniony w D. Urzędzie
Wojewódzkim w W. w pełnym wymiarze czasu pracy. W związku z ustaniem zatrud-
nienia pracodawca ubezpieczonego przesłał organowi rentowemu dokumentację w
sprawie kontynuowania wypłaty świadczenia rehabilitacyjnego, którą organ przejął od
8 kwietnia 2008 r. i kontynuował do 6 lipca 2008 r. W oświadczeniu z 18 kwietnia
2008 r. ubezpieczony wskazał, że nie ma uprawnień do renty z tytułu niezdolności do
pracy. Od 16 października do 30 listopada 2008 r. Karol C. był zatrudniony w M.P.
Sp. z o.o. z siedzibą w W. w pełnym wymiarze czasu pracy. W okresie zatrudnienia
stał się niezdolny do pracy od 28 listopada 2008 r. Za okres niezdolności do pracy od
28 do 30 listopada 2008 r. wynagrodzenie wypłacił ubezpieczonemu pracodawca.
Następnie wypłatę zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia przejął organ rento-
wy i zasiłek wypłacał do 28 maja 2009 r. W dniu 8 grudnia 2008 r. Karol C. złożył w
ZUS oświadczenie, z którego wynikało, że w lipcu 2008 r. ubiegał się o przyznanie
świadczenia rentowego z ubezpieczenia pracowniczego. W dniu 12 stycznia 2009 r.
3
ubezpieczony przedłożył organowi rentowemu decyzję z 23 września 2009 r. […],
mocą której ZUS odmówił mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Od 19
sierpnia 2009 r. do 28 lutego 2010 r. Karol C. był zatrudniony w M.P. Sp. z o.o. z sie-
dzibą w W. w pełnym wymiarze czasu pracy. Po ustaniu zatrudnienia ubezpieczony
był niezdolny do pracy od 8 marca do 7 lipca 2010 r. W dniu 12 marca 2010 r. Karol
C. przedłożył organowi rentowemu oświadczenie o braku prawa do emerytury - renty
z tytułu niezdolności do pracy.
W ocenie Sądu Rejonowego, z art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca
1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i
macierzyństwa (jednolity tekst: Dz.U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267 ze zm., powoływanej
dalej jako „ustawa zasiłkowa” lub „ustawa”), zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności
do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, a także z tytułu
niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia, nie przysługuje za
okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy
ma ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy. Przepis ten
- na podstawie art. 22 ustawy - stosuje się odpowiednio do świadczenia rehabilitacyj-
nego. Sąd wskazał, że art. 13 ust. 1 ustawy, który wymienia enumeratywnie sytuacje,
w których zasiłek chorobowy nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpiecze-
nia chorobowego w sytuacji, gdy niezdolność do pracy powstała w trakcie trwania lub
po ustaniu ubezpieczenia, nie wskazuje wśród nich prawa do policyjnej renty
inwalidzkiej. Utożsamianie policyjnej renty inwalidzkiej z rentą z tytułu niezdolności
do pracy, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy, jest nieuprawnione. Zgodnie z
art. 19 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy
Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwy-
wiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyj-
nego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby
Więziennej oraz ich rodzin (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 8 poz. 67 ze zm., po-
woływanej dalej, jako „ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy”), renta
inwalidzka przysługuje funkcjonariuszowi zwolnionemu ze służby, który stał się inwa-
lidą wskutek stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu: w czasie
pełnienia służby albo w ciągu 18 miesięcy po zwolnieniu ze służby, jeżeli inwalidztwo
jest następstwem urazów doznanych w czasie pełnienia służby lub chorób powsta-
łych w tym czasie albo w ciągu 3 lat po zwolnieniu ze służby, jeżeli inwalidztwo jest
następstwem wypadku pozostającego w związku z pełnieniem służby albo choroby
4
powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby. Ustawa
ta ustala trzy grupy inwalidztwa funkcjonariuszy całkowicie niezdolnych do służby: I
grupę - obejmującą całkowicie niezdolnych do pracy, II grupę - obejmującą częścio-
wo niezdolnych do pracy i III grupę - obejmującą zdolnych do pracy (art. 20 ust. 1).
Wskazana renta inwalidzka jest zatem rentą z tytułu całkowitej niezdolności do
służby, a nie z tytułu niezdolności do pracy. Oba te rodzaje niezdolności ustawa wy-
raźnie rozdziela. W tej sytuacji inwalida policyjny III grupy jest całkowicie niezdolny
do służby, ale jest zdolny do pracy poza służbą, co dotyczy Karola C., który od 14 lat
(z przerwami) pracuje poza służbą i z tego tytułu odprowadza należne składki. Doko-
nywanie rozszerzającej wykładni art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej, jaką przepro-
wadził w niniejszej sprawie organ rentowy, jest zatem nieuprawnione. Bezzasadny -
w ocenie Sądu - jest także zarzut organu rentowego, że ubezpieczony w oświadcze-
niach składanych przed ZUS zataił, że pobiera rentę inwalidzką z MSWiA. W przeci-
wieństwie do druku ZUS Rp-IR (wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy), w
którym znajduje się rubryka na wpis oświadczenia, że ubezpieczony zgłaszał po-
przednio wniosek o emeryturę lub rentę do Zakładu Emerytalno - Rentowego
MSWiA, w druku ZUS Z-10, dotyczącym oświadczenia w związku z roszczeniem o
zasiłek chorobowy lub świadczenie rehabilitacyjne, nie ma miejsca na wpis oświad-
czenia o pobieraniu renty inwalidzkiej z MSWiA. Bezzasadne jest więc twierdzenie
organu rentowego, że Karol C. w oświadczeniach ZUS Z-10 podał nieprawdę.
Z tych względów Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 27 października 2010 r.
zmienił zaskarżone decyzje w ten sposób, że uznał, iż Karol C. nie ma obowiązku
zwrotu nienależnie pobranych świadczeń (wraz z odsetkami) w postaci zasiłków cho-
robowych i świadczenia rehabilitacyjnego w kwotach i za okresy wskazane w decy-
zjach oraz przyznał ubezpieczonemu prawo do zasiłku chorobowego za okres od 8
lipca do 16 sierpnia 2010 r.
Sąd Okręgowy wyrokiem zaskarżonym rozpoznawaną skargą kasacyjną od-
dalił apelację organu rentowego od powyższego wyroku Sądu pierwszej instancji,
uznając przedstawione w niej zarzuty za bezpodstawne. Sąd, podzielając ustalenia i
oceny prawne Sądu Rejonowego, dodał, że przepisy ubezpieczeń społecznych mają
charakter bezwzględnie obowiązujący. Skoro więc art. 13 ustawy zasiłkowej wylicza
enumeratywnie sytuacje, w których dana osoba zostaje pozbawiona zasiłku choro-
bowego (a w związku z art. 22 tej ustawy, także świadczenia rehabilitacyjnego), w
tym pobieranie renty z tytułu niezdolności do pracy, a ubezpieczony pobierał policyj-
5
ną rentę inwalidzką III grupy, będąc zdolny do pracy poza służbą, to nie można
uznać, że był niezdolny do pracy i z tego tytułu pobierał rentę. Sąd zakwestionował
również twierdzenie skarżącego, że druk Z - 10 nie określa z jakiego rodzaju rentą
mamy do czynienia, wskazując, że punkt 2 tego druku wyraźnie wymienia jedynie
świadczenie w postaci renty z tytułu niezdolności do pracy, a nie innej, jak np. renty
inwalidzkiej policyjnej.
W skardze kasacyjnej od wyroku Sądu Okręgowego pełnomocnik organu ren-
towego zarzucił naruszenie prawa materialnego, tj.: (I) art. 84 ustawy o systemie
ubezpieczeń społecznych oraz art. 13 ust. 1 pkt 1 i art. 22 ustawy zasiłkowej, przez
błędne przyjęcie, że powód jest zwolniony od zwrotu nienależnie pobranego świad-
czenia rehabilitacyjnego i zasiłku chorobowego, a w konsekwencji ma prawo do za-
siłku chorobowego za dalszy okres od 8 lipca do 16 sierpnia 2010 r.; (II) art. 13 ust. 1
pkt 1 ustawy zasiłkowej, przez błędną wykładnię, polegającą na przyjęciu, że przepis
ten dotyczy tylko pobierania pracowniczego świadczenia emerytalnego i rentowego,
a nie dotyczy także renty z tytułu niezdolności do służby w policji, z czego wynika
także niewłaściwe zastosowanie tego przepisu, przez przyjęcie, że ubezpieczony
nabył prawo do spornych świadczeń. W zakresie podstawy naruszenia przepisów
postępowania skarżący zarzucił naruszenie art. 233 § 1 k.p.c., mające istotny wpływ
na ocenę sprawy i jej przebieg, przez uznanie, że pobieranie renty policyjnej pozwala
na pobieranie zasiłku chorobowego w trybie art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej.
Skarżący wniósł o: (-) uchylenie zaskarżonego wyroku oraz poprzedzającego
go wyroku Sądu pierwszej instancji i oddalenie odwołania wnioskodawcy, względnie
o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania
Sądowi Okręgowemu w Legnicy, (-) zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz organu
rentowego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym i w
postępowaniu przed Sądem drugiej instancji według norm przepisanych, (-) „zobo-
wiązanie wnioskodawcy do zwrotu świadczeń wypłaconych wnioskodawcy na pod-
stawie prawomocnego wyroku Sądu pierwszej instancji w przypadku uznania zasad-
ności skargi kasacyjnej”.
W uzasadnieniu skargi wskazano, że art. 13 ustawy zasiłkowej obejmuje
wszystkie okoliczności, w których nie dochodzi do spełnienia się ryzyka ubezpiecze-
nia. Wspólną ich cechą jest istnienie źródeł dochodów z ubezpieczenia społecznego
(emerytura lub renta z tytułu niezdolności do pracy), z Funduszu Pracy (zasiłek dla
bezrobotnych, zasiłek lub świadczenie przedemerytalne), bądź z własnej kontynuo-
6
wanej lub podjętej działalności zarobkowej. Wypłata zasiłku chorobowego po ustaniu
ubezpieczenia w tych przypadkach byłaby sprzeczna z ratio legis art. 13 ustawy, po-
legającym na dostarczeniu środków utrzymania ubezpieczonemu, który z powodu
ustania pracy zarobkowej traci dotychczasowe dochody, a choroba przeszkadza mu
w znalezieniu i podjęciu nowej pracy i nowego źródła dochodów. Wspólną cechą
wszystkich przyczyn wyłączenia prawa do zasiłku jest więc to, że dotyczą one sytua-
cji, gdy osoba niezdolna do pracy ma inne źródło dochodu. Zdaniem pełnomocnika
organu rentowego, takim dochodem dla wnioskodawcy była renta wypłacana przez
MSWiA, a art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej ma niewątpliwie zastosowanie do
ubezpieczonego pobierającego taką rentę. W tej sytuacji niewskazanie przez ubez-
pieczonego w formularzu Z-10 informacji o pobieraniu przez niego renty policyjnej
wprowadziło organ rentowy w błąd i spowodowało wypłacenie nienależnych mu
świadczeń.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga jest nieuzasadniona. W zakresie podstawy naruszenia przepisów po-
stępowania skarżący ogranicza się do zarzutu obrazy art. 233 § 1 k.p.c., który jako
przepis niewątpliwie dotyczący oceny dowodów, nie może być podstawą skargi ka-
sacyjnej (art. 3983
§ 3 k.p.c.). Co więcej, pełnomocnik organu rentowego naruszenie
tego przepisu wiąże z uznaniem przez Sąd Okręgowy, że pobieranie renty z MSWiA
pozwala na pobieranie zasiłku chorobowego, co zupełnie nie mieści się w zakresie
normowania art. 233 § 1 k.p.c.
W rezultacie, dla oceny kasacyjnych zarzutów obrazy prawa materialnego
miarodajne są ustalenia stanowiące podstawę faktyczną zaskarżonego orzeczenia
Sądu drugiej instancji (art. 39813
§ 2 k.p.c.). Zarzuty te są również nieuzasadnione.
Należy przypomnieć, że stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy zasiłkowej, zasiłek
chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu
choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego. Tytułem tego ubezpieczenia
jest zatrudnienie lub inna działalność, których podjęcie rodzi obowiązek ubezpiecze-
nia chorobowego lub uprawnienie do objęcia tym ubezpieczeniem na zasadach do-
browolności w rozumieniu przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych
(art. 3 ustawy). Świadczenie to przysługuje także osobie, która stała się niezdolna do
pracy już po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli niezdolność ta trwała
7
bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała w czasie określonym w art. 7 pkt 1 i 2
ustawy. Jednakże art. 13 ustawy zasiłkowej, którego wykładnia przyjęta przez Sąd
Okręgowy jest zasadniczym przedmiotem zarzutów skargi kasacyjnej, stanowi w
ustępie pierwszym, że zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w
czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy po-
wstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia, nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu
ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy: 1) ma ustalone prawo
do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy; 2) kontynuuje działalność za-
robkową lub podjęła działalność zarobkową stanowiącą tytuł do objęcia obowiązkowo
lub dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym albo zapewniającą prawo do świad-
czeń za okres niezdolności do pracy z powodu choroby; 3) nie nabyła prawa do za-
siłku w czasie ubezpieczenia, w przypadkach określonych w art. 4 ust. 1; 4) jest
uprawniona do zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia
przedemerytalnego lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego; 5) podlega
obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu rolników określonemu w przepisach o
ubezpieczeniu społecznym rolników. Poza tym, zgodnie z art. 13 ust. 2, zasiłek cho-
robowy nie przysługuje za okres niezdolności do pracy po ustaniu tytułu ubezpiecze-
nia chorobowego, jeżeli ubezpieczenie to ustało po wyczerpaniu prawa do zasiłku
chorobowego.
Z powyższej regulacji wynika, że prawo do zasiłku po ustaniu tytułu ubezpie-
czenia chorobowego nie przysługuje podmiotom objętym zakresem jej stosowania
jedynie we wskazanych w niej przypadkach, w tym w przypadku gdy ubezpieczony
ma ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, a nie innej renty. Należy
w związku z tym wskazać, że rentą z tytułu niezdolności do pracy jest renta z tytułu
niezdolności do pracy w rozumieniu art. 3 pkt 2 oraz art. 57, 57a i 60 ustawy z dnia
17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
(jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) oraz renta z tytułu niezdol-
ności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 6
ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypad-
ków przy pracy i chorób zawodowych (jednolity tekst: Dz.U. z 2009 r. Nr 167, poz.
1322 ze zm.). Renty te zostały wprost określone przez ustawodawcę jako „renta z
tytułu niezdolności do pracy”. Natomiast renta III grupy przysługująca funkcjonariu-
szowi Policji na podstawie art. 19 w związku z art. 20 ust. 1 pkt 3 ustawy o zaopa-
trzeniu emerytalnym funkcjonariuszy przysługuje, co zostało wprost przez ustawo-
8
dawcę wysłowione, osobom zdolnym do pracy oraz została określona jako „policyjna
renta inwalidzka” (art. 2 pkt 1 lit. b). Rozszerzająca wykładnia art. 13 ustawy jest nie-
dopuszczalna już z tego względu, że mogłaby prowadzić do pozbawienia uprawnio-
nego prawa wynikającego z literalnego jej brzmienia. W tej sytuacji jasno wyrażona
wola ustawodawcy, zgodnie z którą zasiłek nie przysługuje osobie, która ma ustalone
prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, oznacza, że zasiłek ten
przysługuje w przypadku renty przysługującej z innego tytułu.
Wbrew twierdzeniu pełnomocnika skarżącego, jego sugestia, że art. 13
ustawy obejmuje wszystkie sytuacje, gdy osoba niezdolna do pracy ma inne źródło
dochodu, nie znajduje potwierdzenia w poglądach wyrażonych przez Sąd Najwyższy
w uzasadnieniu uchwały z dnia 30 sierpnia 2001 r., III ZP 11/01 (OSNAPiUS 2002. nr
1, poz. 18). Przeciwnie, jak stwierdził Sąd Najwyższy, świadczenia z ubezpieczenia
chorobowego przysługują bez względu na sytuację majątkową uprawnionych, co
odnosi się wprost do zasiłku chorobowego z tytułu niezdolności do pracy powstałej
po ustaniu ubezpieczenia. Z tych względów zarzuty naruszenia art. 13 ust. 1 pkt 1
ustawy zasiłkowej, a także art. 22 tej ustawy (który negatywne przesłanki uzyskania
zasiłku chorobowego wskazane w art. 13 ust. 1 nakazuje odnosić odpowiednio do
prawa do świadczenia rehabilitacyjnego), okazały się bezpodstawne. Należy więc
uznać, że pobieranie policyjnej renty inwalidzkiej III grupy na podstawie art. 19 w
związku z art. 20 ust. 1 pkt 3 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy nie
wyłącza prawa ubezpieczonego do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpie-
czenia chorobowego oraz prawa do świadczenia rehabilitacyjnego (art. 13 ust. 1 pkt
1 i art. 22 ustawy zasiłkowej).
Wobec powyższego rozpoznawanie zarzutu naruszenia art. 84 ustawy z dnia
13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z
2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.) jest bezprzedmiotowe. Jedynie na marginesie na-
leży wskazać, że zarzut ten został przedstawiony w sposób uniemożliwiający ocenę
jego zasadności. Przepis art. 84 ustawy systemowej określa w jedenastu ustępach
różne kwestie dotyczące zasad zwrotu nienależnie pobranych świadczeń oraz odse-
tek za opóźnienie w wypłacie świadczeń przez osobę, która pobrała takie świadcze-
nie. Tymczasem pełnomocnik skarżącego powołał w podstawie naruszenia prawa
całą tę rozbudowaną regulację. Przedmiotu zarzutów nie sprecyzował także w uza-
sadnieniu podstaw skargi, gdzie artykułu 84 rozważanej ustawy w ogóle nie powołał.
W związku z tym należy przypomnieć, że spełnienie wymagania przytoczenia pod-
9
staw kasacyjnych i ich uzasadnienia, nałożonego na pełnomocnika skarżącego w art.
3984
§ 1 pkt 2 k.p.c., polega na tym, że powinien on wskazać, na której z przewidzia-
nych w art. 3983
§ 1 k.p.c. podstaw kasacyjnych opiera skargę kasacyjną, następnie
przytoczyć, oznaczone numerem artykułu (paragrafu, ustępu) ustawy, naruszone
przepisy prawa i wyjaśnić, na czym ich naruszenie polega, oraz wykazać, że naru-
szenie przepisów postępowania mogło mieć wpływ na wynik sprawy (por. np. posta-
nowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 czerwca 2008 r., III CSK 104/08, Lex nr
424365). Żadne z tych podstawowych wymagań nie zostało przez stronę skarżąca
odnośnie do zarzutu naruszenia art. 84 ustawy systemowej spełnione. Należy też
dodać, że zgodnie z art. 39813
§ 1 k.p.c., Sąd Najwyższy rozpoznaje skargę kasacyj-
ną w granicach zaskarżenia i w granicach jej podstaw. Także z tego unormowania
wynika konieczność wskazania przez skarżącego przepisu, którego naruszenie za-
rzuca, w sposób pozwalający na jego jednoznaczną identyfikację. Bez takiego wska-
zania Sąd Najwyższy nie ma możliwości i kompetencji do oceny naruszenia, bo nie
może się domyślać, co w istocie zarzuca skarżący.
Z powyższych względów Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
k.p.c. orzekł
jak w sentencji.
========================================