III CSK 104/08
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:26-03-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:II CZ 35/01 II CZ 89/05 II PZ 17/06 II PZ 39/05 III CSK 13/05 I PK 306/02 II CKN 711/00 II CZ 102/02 III CKN 13/97
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III CSK 104/08
POSTANOWIENIE
Dnia 13 czerwca 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie z powództwa Ochotniczej Straży Pożarnej w Ś.
przeciwko Gminie Ś.
o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 13 czerwca 2008 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 9
października 2007 r., sygn. akt I ACa (…),
odrzuca skargę kasacyjną i zasądza od powódki na rzecz pozwanej 3600 (trzy
tysiące sześćset) zł kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 9 października 2007 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację powódki
od wyroku Sądu Okręgowego w K. oddalającego powództwo o zobowiązanie pozwanej
do złożenia oświadczenia woli o oddaniu powódce w użytkowanie wieczyste
oznaczonego gruntu oraz przeniesienie własności położonego na nim budynku.
Od tego wyroku powódka wniosła skargę kasacyjną.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna powinna spełniać wymagania określone w art. 3984
k.p.c.
Podział przytoczonego przepisu na dwa paragrafy odpowiada rozróżnieniu,
przyjmowanemu wcześniej w orzecznictwie Sądu Najwyższego, na cechy istotne
(konstrukcyjne) skargi kasacyjnej (§ 1) i cechy skargi kasacyjnej jako pisma
procesowego (§ 2). Określone w art. 3984
§ 1 k.p.c. wymagania skargi kasacyjnej – w
2
przeciwieństwie do wskazanych w art. 3984
§ 2 k.p.c. mają charakter nieusuwalnych
wad skargi kasacyjnej i powodują odrzucenie skargi a limine (art. 3986
k.p.c.).
Zgodnie z art. 3984
§ 1 k.p.c. skarga kasacyjna powinna zawierać oznaczenie
orzeczenia, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest ono zaskarżone w
całości czy w części, przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia, wniosek o
przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania i jego uzasadnienie oraz wniosek o
uchylenie lub uchylenie i zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego
uchylenia i zmiany.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego zostało wyjaśnione, że spełnienie
wymagania przytoczenia podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia polega na tym, że
skarżący powinien wskazać, na jakiej z przewidzianych w art. 3983
§ 1 k.p.c. podstaw
kasacyjnych opiera skargę kasacyjną, przytoczyć – oznaczone numerem artykułu
(paragrafu, ustępu) ustawy – naruszone przepisy prawa i wyjaśnić, na czym ich
naruszenie polega oraz wykazać, że naruszenie przepisów postępowania mogło mieć
wpływ na wynik sprawy (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 1997 r.,
III CKN 13/97, OSNC 1997, nr 8, poz. 114). Zgodnie z art. 3983
§ 3 podstawą skargi
kasacyjnej nie mogą być zarzuty dotyczące ustalenia faktów i oceny dowodów.
Tymczasem powódka we wniesionej skardze kasacyjnej, nie wskazując, na jakiej
z dwóch podstaw kasacyjnych oparła skargę, zarzuciła „naruszenie art. 233 kodeksu
postępowania cywilnego przez błędną wykładnię art. 207 ustawy o gospodarce
nieruchomościami, a w konsekwencji błędne przyjęcie, iż pozwana nie spełnia
przesłanek nabycia nieruchomości w trybie art. 207 ustawy o gospodarce
nieruchomościami”. Tak sformułowana podstawa skargi kasacyjnej nie odpowiada
wskazanym wyżej wymaganiom przytoczenia podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia.
W konsekwencji nie można uznać, że skarga kasacyjna powódki spełnia wymaganie
przewidziane w art. 3984
§ 1 pkt 2 k.p.c. (por. postanowienie Sąd Najwyższego z dnia
23 września 2005 r., III CSK 13/05, OSNC 2006, nr 4, poz. 76).
Nieusuwalną wadą skargi kasacyjnej jest także nieprawidłowe sformułowanie
wniosku, ograniczone do żądania „uchylenia zaskarżonego orzeczenia Sądu I i II
instancji i skierowanie sprawy do ponownego rozpoznania”. Nie czyni bowiem zadość
wymaganiu określonemu w art. 3984
§ 1 pkt 4 k.p.c. sformułowanie wniosku o uchylenie
wyroku bez oznaczenia zakresu żądanego uchylenia (por. postanowienie Sądu
Najwyższego: z dnia 21 marca 2000 r., II CKN 711/00, OSNC 2000, nr 7-8, poz. 151; z
3
dnia 13 października 2005 r., II PZ 39/05, OSNP 2006, nr 17-18, poz. 274; z dnia 17
maja 2006 r., II PZ 17/06, OSNP 2007, nr 9-10, poz. 136).
Przepis art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. stanowi, że skarga kasacyjna powinna zawierać
wniosek o przyjęcie jej do rozpoznania i jego uzasadnienie. Uzasadnienie wniosku o
przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania nawiązuje do instytucji przesądu,
uregulowanej w art. 3989
k.p.c., i stanowi jej dopełnienie. Jest to zatem obowiązek
nałożony na skarżącego polegający na wykazaniu argumentów przemawiających za
tym, aby skarga kasacyjna została przyjęta do rozpoznania przez Sąd Najwyższy.
Należy przy tym podkreślić, że spełnieniem tego wymagania nie jest przedstawienie
dowolnych argumentów uzasadniających przyjęcie skargi do rozpoznania, istotnych
tylko w ocenie skarżącego. Uzasadnienie omawianego wniosku, ze względu na związek
z przesądem, musi ściśle nawiązywać do przesłanek przyjęcia skargi kasacyjnej do
rozpoznania, wskazanych w art. 3989
§ 1 k.p.c. Nie może się ono jednak ograniczać
jedyni do powtórzenia ich treści, niezbędne jest przedstawienie odpowiedniego wywodu
jurydycznego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 października 2005 r., II
CZ 89/05, niepubl.).
W orzecznictwie Sądu Najwyższego zostało wyjaśnione, że odwołanie się do
przewidzianej w art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c. przesłanki przyjęcia skargi kasacyjnej
w postaci istotnego zagadnienia prawnego wymaga sformułowania tego zagadnienia z
przytoczeniem wiążących się z nim konkretnych przepisów prawnych oraz
przedstawienia argumentów świadczących o rozbieżnych ocenach prawnych (por.
postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 10 maja 2001 r., II CZ 35/01, OSNC 2002, nr
1, poz. 11; z dnia 14 lutego 2003 r., I PK 306/02, Wokanda 2004, nr 7-8, poz. 51; z dnia
7 czerwca 2005 r., niepubl.). Uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania tym, że istnieje potrzeba wykładni przepisów budzących poważne
wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów wymaga natomiast –
jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 15 października 2002 r., II CZ
102/02 (niepubl.) – wykazania, że określony przepis prawa, mimo że budzi poważne
wątpliwości, nie doczekał się wykładni bądź niejednolita wykładnia wywołuje wyraźnie
wskazane przez skarżącego rozbieżności w orzecznictwie.
Powódka, uzasadniając wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania
odwołaniem się do przesłanek wskazanych w art. 3989
§ 1 pkt 1 i 2 k.p.c., nie
przedstawiła wywodu prawnego opowiadającego wyżej przedstawionym wymaganiom.
4
W konsekwencji nie można uznać, że uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi
kasacyjnej spełnia wymaganie przewidziane w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c.
Z przedstawionych powodów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
postanowienia (art. 3986
§ 3 k.p.c. oraz art. 98 w związku z art. 391 § 1 i art. 39821
k.p.c.).
POSTANOWIENIE
Dnia 13 czerwca 2008 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Hubert Wrzeszcz
w sprawie z powództwa Ochotniczej Straży Pożarnej w Ś.
przeciwko Gminie Ś.
o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 13 czerwca 2008 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony powodowej od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 9
października 2007 r., sygn. akt I ACa (…),
odrzuca skargę kasacyjną i zasądza od powódki na rzecz pozwanej 3600 (trzy
tysiące sześćset) zł kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 9 października 2007 r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację powódki
od wyroku Sądu Okręgowego w K. oddalającego powództwo o zobowiązanie pozwanej
do złożenia oświadczenia woli o oddaniu powódce w użytkowanie wieczyste
oznaczonego gruntu oraz przeniesienie własności położonego na nim budynku.
Od tego wyroku powódka wniosła skargę kasacyjną.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga kasacyjna powinna spełniać wymagania określone w art. 3984
k.p.c.
Podział przytoczonego przepisu na dwa paragrafy odpowiada rozróżnieniu,
przyjmowanemu wcześniej w orzecznictwie Sądu Najwyższego, na cechy istotne
(konstrukcyjne) skargi kasacyjnej (§ 1) i cechy skargi kasacyjnej jako pisma
procesowego (§ 2). Określone w art. 3984
§ 1 k.p.c. wymagania skargi kasacyjnej – w
2
przeciwieństwie do wskazanych w art. 3984
§ 2 k.p.c. mają charakter nieusuwalnych
wad skargi kasacyjnej i powodują odrzucenie skargi a limine (art. 3986
k.p.c.).
Zgodnie z art. 3984
§ 1 k.p.c. skarga kasacyjna powinna zawierać oznaczenie
orzeczenia, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest ono zaskarżone w
całości czy w części, przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia, wniosek o
przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania i jego uzasadnienie oraz wniosek o
uchylenie lub uchylenie i zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego
uchylenia i zmiany.
W orzecznictwie Sądu Najwyższego zostało wyjaśnione, że spełnienie
wymagania przytoczenia podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia polega na tym, że
skarżący powinien wskazać, na jakiej z przewidzianych w art. 3983
§ 1 k.p.c. podstaw
kasacyjnych opiera skargę kasacyjną, przytoczyć – oznaczone numerem artykułu
(paragrafu, ustępu) ustawy – naruszone przepisy prawa i wyjaśnić, na czym ich
naruszenie polega oraz wykazać, że naruszenie przepisów postępowania mogło mieć
wpływ na wynik sprawy (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 1997 r.,
III CKN 13/97, OSNC 1997, nr 8, poz. 114). Zgodnie z art. 3983
§ 3 podstawą skargi
kasacyjnej nie mogą być zarzuty dotyczące ustalenia faktów i oceny dowodów.
Tymczasem powódka we wniesionej skardze kasacyjnej, nie wskazując, na jakiej
z dwóch podstaw kasacyjnych oparła skargę, zarzuciła „naruszenie art. 233 kodeksu
postępowania cywilnego przez błędną wykładnię art. 207 ustawy o gospodarce
nieruchomościami, a w konsekwencji błędne przyjęcie, iż pozwana nie spełnia
przesłanek nabycia nieruchomości w trybie art. 207 ustawy o gospodarce
nieruchomościami”. Tak sformułowana podstawa skargi kasacyjnej nie odpowiada
wskazanym wyżej wymaganiom przytoczenia podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia.
W konsekwencji nie można uznać, że skarga kasacyjna powódki spełnia wymaganie
przewidziane w art. 3984
§ 1 pkt 2 k.p.c. (por. postanowienie Sąd Najwyższego z dnia
23 września 2005 r., III CSK 13/05, OSNC 2006, nr 4, poz. 76).
Nieusuwalną wadą skargi kasacyjnej jest także nieprawidłowe sformułowanie
wniosku, ograniczone do żądania „uchylenia zaskarżonego orzeczenia Sądu I i II
instancji i skierowanie sprawy do ponownego rozpoznania”. Nie czyni bowiem zadość
wymaganiu określonemu w art. 3984
§ 1 pkt 4 k.p.c. sformułowanie wniosku o uchylenie
wyroku bez oznaczenia zakresu żądanego uchylenia (por. postanowienie Sądu
Najwyższego: z dnia 21 marca 2000 r., II CKN 711/00, OSNC 2000, nr 7-8, poz. 151; z
3
dnia 13 października 2005 r., II PZ 39/05, OSNP 2006, nr 17-18, poz. 274; z dnia 17
maja 2006 r., II PZ 17/06, OSNP 2007, nr 9-10, poz. 136).
Przepis art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c. stanowi, że skarga kasacyjna powinna zawierać
wniosek o przyjęcie jej do rozpoznania i jego uzasadnienie. Uzasadnienie wniosku o
przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania nawiązuje do instytucji przesądu,
uregulowanej w art. 3989
k.p.c., i stanowi jej dopełnienie. Jest to zatem obowiązek
nałożony na skarżącego polegający na wykazaniu argumentów przemawiających za
tym, aby skarga kasacyjna została przyjęta do rozpoznania przez Sąd Najwyższy.
Należy przy tym podkreślić, że spełnieniem tego wymagania nie jest przedstawienie
dowolnych argumentów uzasadniających przyjęcie skargi do rozpoznania, istotnych
tylko w ocenie skarżącego. Uzasadnienie omawianego wniosku, ze względu na związek
z przesądem, musi ściśle nawiązywać do przesłanek przyjęcia skargi kasacyjnej do
rozpoznania, wskazanych w art. 3989
§ 1 k.p.c. Nie może się ono jednak ograniczać
jedyni do powtórzenia ich treści, niezbędne jest przedstawienie odpowiedniego wywodu
jurydycznego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 października 2005 r., II
CZ 89/05, niepubl.).
W orzecznictwie Sądu Najwyższego zostało wyjaśnione, że odwołanie się do
przewidzianej w art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c. przesłanki przyjęcia skargi kasacyjnej
w postaci istotnego zagadnienia prawnego wymaga sformułowania tego zagadnienia z
przytoczeniem wiążących się z nim konkretnych przepisów prawnych oraz
przedstawienia argumentów świadczących o rozbieżnych ocenach prawnych (por.
postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 10 maja 2001 r., II CZ 35/01, OSNC 2002, nr
1, poz. 11; z dnia 14 lutego 2003 r., I PK 306/02, Wokanda 2004, nr 7-8, poz. 51; z dnia
7 czerwca 2005 r., niepubl.). Uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania tym, że istnieje potrzeba wykładni przepisów budzących poważne
wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów wymaga natomiast –
jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 15 października 2002 r., II CZ
102/02 (niepubl.) – wykazania, że określony przepis prawa, mimo że budzi poważne
wątpliwości, nie doczekał się wykładni bądź niejednolita wykładnia wywołuje wyraźnie
wskazane przez skarżącego rozbieżności w orzecznictwie.
Powódka, uzasadniając wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania
odwołaniem się do przesłanek wskazanych w art. 3989
§ 1 pkt 1 i 2 k.p.c., nie
przedstawiła wywodu prawnego opowiadającego wyżej przedstawionym wymaganiom.
4
W konsekwencji nie można uznać, że uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi
kasacyjnej spełnia wymaganie przewidziane w art. 3984
§ 1 pkt 3 k.p.c.
Z przedstawionych powodów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
postanowienia (art. 3986
§ 3 k.p.c. oraz art. 98 w związku z art. 391 § 1 i art. 39821
k.p.c.).