Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II PZ 16/12
POSTANOWIENIE
Dnia 5 czerwca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący)
SSN Małgorzata Gersdorf
SSN Zbigniew Myszka (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa A. G. i in. , przeciwko T. Spółce z ograniczoną
odpowiedzialnością
o odprawę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 5 czerwca 2012 r.,
zażalenia powodów na wyrok Sądu Apelacyjnego
z dnia 16 listopada 2011 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie w części dotyczącej
postępowania zabezpieczającego.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 16 listopada 2011 r. Sąd Apelacyjny – Sąd Pracy i
Ubezpieczeń Społecznych, po rozpoznaniu apelacji powodów: A. G., H. P.-Ś., J.
G., S. G. oraz pozwanej T. Spółki z o.o od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy
w W. z dnia 29 stycznia 2010 r. zasądzającego od pozwanej na rzecz powodów
m.in. tytułem odprawy kwoty, odpowiednio: 1) A. G. - 16.890 zł, 2) H. P.-Ś. - 14.404
zł, 3) J. G. - 14.553,75 zł, 4) S. G. - 16.890 zł, wszystkie z ustawowymi odsetkami,
do wyroku Sądu Okręgowego -Sądu Pracy w W. z dnia 29 stycznia 2010 r., zmienił
ten wyrok w ten sposób, że w punkcie I zasądził na rzecz powodów wyższe kwoty z
2
tytułu należnych odpraw, odpowiednio: 1) Andrzeja G. - 78.842,20 zł, 2) H. P.-Ś. -
118.391 zł, 3) J. G. – 50.938,13 zł, 4) S. G. - 71.820,99 zł, wszystkie z ustawowymi
odsetkami; w punkcie II uchylił zaskarżony wyrok w jego punktach XI, XII, XIII, XIV;
w punkcie III zasądził tytułem zwrotu kosztów procesu za obie instancje od
pozwanej na rzecz powodów /…/; w punkcie IV oddalił w pozostałej części apelację
J. G., a w punkcie V oddalił apelację pozwanej.
W uzasadnieniu postanowienia o kosztach procesu, zawartym w punkcie III
wyroku, Sąd Apelacyjny uwzględnił poniesione przez powodów koszty sądowe i
przewidziane stawki za zastępstwo procesowe oraz okoliczność, że część tych
kosztów została prawomocnie zasądzona przez Sąd Okręgowy w punktach I, III, V i
VII wyroku z dnia 29 stycznia 2010 r. Sąd Apelacyjny stwierdził przy tym brak
podstaw do zwiększenia stawki minimalnej wynagrodzenia radców prawnych,
ponieważ pełnomocnik przedstawił argumentację roszczeń powodów na wstępie
postępowania i podtrzymał swoje stanowisko w toku procesu, stan faktyczny był w
istocie niesporny, a ocena prawna w stosunku do wszystkich reprezentowanych
przez pełnomocnika powodów analogiczna.
Natomiast Sąd ten uznał za nieuzasadnione żądanie zwrotu kosztów
postępowania zabezpieczającego, ponieważ powodowie nie ponieśli kosztów
sądowych związanych ze zgłoszeniem wniosku o zabezpieczenie powództw.
Wskazane przez pełnomocnika powodów koszty dotyczyły postępowania
zabezpieczającego prowadzonego przez komornika, ale obciążają one dłużnika,
czyli stronę pozwaną, i od niej zostaną wyegzekwowane. W zażaleniu na
postanowienie o tych kosztach procesu, zawarte w punkcie III wyroku, pełnomocnik
powodów zarzucił naruszenie prawa procesowego, w szczególności: 1/ art. 98 § 1
k.p.c. przez jego nieprawidłowe zastosowanie i w konsekwencji brak obciążenia
strony pozwanej - mimo zgłoszenia stosownego wniosku - wszystkimi kosztami
strony powodowej niezbędnymi do celowego dochodzenia praw (kosztami
procesu), 2/ art. 98 § 2 k.p.c. przez jego nieprawidłowe zastosowanie i w
konsekwencji brak uwzględnienia w ramach niezbędnych kosztów procesu
wszystkich poniesionych kosztów sądowych, 3/ art. 745 § 1 k.p.c. przez jego
niezastosowanie i w konsekwencji brak zasądzenia na rzecz powodów
poniesionych przez nich kosztów postępowania zabezpieczającego.
3
Wnoszący zażalenie twierdził, że nieprawidłowe zastosowanie art. 98 § 1 i §
2 k.p.c. „doprowadziło do braku obciążenia strony pozwanej - mimo zgłoszenia
stosownego wniosku - wszystkimi kosztami strony powodowej niezbędnymi do
celowego dochodzenia praw (kosztami procesu)” i określił wynikłe stąd „niedobory”.
W uzasadnieniu odwołał się do orzeczeń Sądu Najwyższego, które potwierdzają
konieczność zasądzenia na rzecz powodów poniesionych przez nich kosztów
postępowania zabezpieczającego, gdyż „komornik tylko ustala koszty wykonania
zabezpieczenia, nie jest natomiast władny orzec, kto te koszty ma ponieść, gdyż
zgodnie z art. 745 rozstrzygnięcie w tym względzie należy do sądu”, a o „kosztach
postępowania zabezpieczającego sąd rozstrzyga w orzeczeniu kończącym
postępowanie w sprawie (art. 745 § 1 k.p.c.)”. Powodowie przedłożyli dokumenty
potwierdzające poniesienie przez nich kosztów postępowania zabezpieczającego w
wysokości odpowiednio: 1) A. G. - 1.915 zł, 2) H. P.-Ś. 3.334 zł, 3) J. G. - 1.699 zł
oraz 4) S. G. -1.847 zł, zatem również te kwoty powinny zostać zasądzone na ich
rzecz od pozwanej.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest uzasadnione w części dotyczącej nie zasądzenia zwrotu
należnych powodom kosztów postępowania, ponieważ Sąd Apelacyjny
bezpodstawnie uznał, że „powodowie nie ponieśli kosztów sądowych związanych
ze zgłoszeniem wniosku o zabezpieczenie powództw”, oraz że koszty
postępowania zabezpieczającego prowadzonego przez komornika „obciążają
dłużnika czyli stronę pozwaną i zostaną od niej wyegzekwowane”. Tymczasem z
powołanego przez ten Sąd postanowienia komornika (k. 965) wynika, że
wymienione koszty postępowania zostały zapłacone „przez wierzyciela”, który do
czasu wydania wyroku ponosi te koszty we własnym zakresie. W konsekwencji
prawomocne postanowienie o ustaleniu kosztów postępowania zabezpieczającego,
które nie ma charakteru kończącego sprawę, nie uzasadnia obciążenia nimi strony
zobowiązanej, tj. dłużnika zabezpieczenia, ponieważ w przedmiocie także tych
kosztów orzeka ostatecznie sąd dopiero w orzeczeniu kończącym postępowanie w
zależności od wyniku procesu (art. 98 k.p.c.). Rację mają zatem wnoszący
4
zażalenia, że na podstawie art. 745 § 1 k.p.c. w związku z art. 770 k.p.c., komornik
ustala wyłącznie wysokość kosztów wykonania zabezpieczenia, natomiast o
poniesionych kosztach postępowania zabezpieczającego rozstrzyga sąd w
orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 15 kwietnia 2011 r., III CZP 13/11, LEX nr 960510). W
pozostałym zakresie kosztów procesu zabrakło argumentów, z których miały
wynikać „niedobory” zasądzenia „wszystkich kosztów procesu strony powodowej”.
Mając powyższe na uwadze Sąd Najwyższy postanowił jak w sentencji.