IV CZ 3/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:09-01-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt IV CZ 3/12
POSTANOWIENIE
Dnia 6 czerwca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Antoni Górski
SSN Kazimierz Zawada
w sprawie z powództwa H. T. – K. i L. K.
przeciwko Spółdzielni Budowlano - Mieszkaniowej "U." w L.
o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 6 czerwca 2012 r.,
zażalenia strony pozwanej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 21 września 2011 r.,
I. zmienia zaskarżone postanowienie w punkcie 2 w ten
sposób, że zasądzoną od pozwanej na rzecz powodów
kwotę 3600 zł obniża do kwoty 600 (sześćset) zł;
II. zasądza od pozwanej na rzecz powoda L. K. kwotę 317
(trzysta siedemnaście) zł z tytułu zwrotu kosztów
postępowania zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w L. postanowieniem z dnia 29 lipca 2011 r. umorzył
postępowanie w sprawie z powództwa H. T.-K. i L. K. przeciwko Spółdzielni
Budowlano-Mieszkaniowej „U.” w L. o ustanowienie odrębnej własności lokalu, ze
względu na skuteczne cofnięcie pozwu oraz zniósł koszty procesu pomiędzy
stronami.
W zażaleniu na postanowienie w części dotyczącej kosztów procesu
powodowie, oznaczając wartość przedmiotu zaskarżenia na kwotę 7 200 zł wnieśli
o zmianę postanowienia i zasądzenie na ich rzecz kosztów procesu, a nadto
o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego.
Sąd Apelacyjny zaskarżonym obecnie postanowieniem z dnia 21 września
2011 r. zmienił orzeczenie Sądu pierwszej instancji w ten sposób, że zasądził od
pozwanej na rzecz powodów kwotę 7200 zł tytułem kosztów procesu oraz kwotę
3600 zł tytułem kosztów postępowania zażaleniowego.
Jako podstawę orzeczenia o kosztach procesu Sąd Apelacyjny wskazał art.
491
ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (jedn. tekst
Dz. U. z 2003 r. Nr 233, poz. 1779 ze zm.), zgodnie z którym w sprawach tych
koszty zastępstwa procesowego pokrywa spółdzielnia.
Jako podstawę orzeczenia o kosztach postępowania zażaleniowego Sąd
powołał art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz § 6 pkt 7 i § 13 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).
W zażaleniu na to postanowienie w części orzekającej o kosztach
postępowania zażaleniowego pozwana wniosła o jego zmianę przez zasądzenie
tych kosztów w kwocie 600 zł. Wniosła także o zasądzenie kosztów postępowania
zażaleniowego przed Sądem Najwyższym.
3
W odpowiedzi na zażalenie powód L. K. pozostawił „uznaniu Sądu
Najwyższego ocenę prawidłowości skarżonego rozstrzygnięcia” oraz wniósł
o zasądzenie od pozwanej kosztów postępowania przed Sądem Najwyższym,
na podstawie art. 491
u.s.m.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest uzasadnione.
Ustalenie opłaty za czynności pełnomocników zastępujących strony
w niniejszym postępowaniu powinno nastąpić na podstawie rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej
udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz.
1349 ze zm.). W sprawach o prawa majątkowe, nieobjętych regulacją na innych
zasadach (np. w § 10 rozporządzenia), wysokość stawek stanowiących podstawę
ustalenia należnego wynagrodzenia zależy od wartości przedmiotu sprawy,
a w postępowaniu odwoławczym – od wartości przedmiotu zaskarżenia.
Zażaleniem powodów, które zostało uwzględnione zaskarżonym
postanowieniem Sądu Apelacyjnego, objęte było rozstrzygnięcie o kosztach
postępowania w pierwszej instancji; wartość przedmiotu zaskarżenia
i uwzględniona kwota kosztów zastępstwa procesowego (7200 zł) odpowiadają
stawce minimalnej według § 6 pkt 7 rozporządzenia, mającej zastosowanie
ze względu na wartość przedmiotu sporu.
Wartość przedmiotu sprawy (zaskarżenia) w postępowaniu zażaleniowym
wynosiła zatem 7200 zł i ona stanowiła podstawę określenia kosztów zastępstwa
w tym postępowaniu. Dlatego rację ma skarżący, że koszty zastępstwa na rzecz
powodów w postępowaniu zażaleniowym powinny zostać ustalone na podstawie
§ 6 pkt 4 rozporządzenia o opłatach za czynności radców prawnych (1200 zł),
co przy uwzględnieniu § 12 ust. 2 rozporządzenia, prowadzi do określenia
należnych kosztów na kwotę 600 zł. Zaskarżone orzeczenie, oparte na wadliwie
zastosowanej podstawie prawnej, należało zatem zmienić, co uzasadniało
orzeczenie jak w sentencji, stosownie do art. 3941
§ 3 w zw. z art. 39816
k.p.c.
4
Pomimo uwzględnienia zażalenia pozwanej zasądzono od niej na rzecz
powoda koszty postępowania zażaleniowego, mając na względzie jednolitą
i utrwaloną w orzecznictwie Sądu Najwyższego wykładnię art. 491
ustawy
o spółdzielniach mieszkaniowych, zgodnie z którą w sprawie wymienionej w tym
przepisie, bez względu na jej wynik, koszty postępowania poniesione
przez strony zawsze pokrywa spółdzielnia (por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego
z dnia 23 czerwca 2010 r., II CSK 51/10, niepubl. oraz postanowienia tego Sądu
z dnia 3 lutego 2010 r., II CZ 90/09, OSNC-ZD 2010, nr 3, poz. 95, z dnia
26 stycznia 2011 r., IV CZ 100/10 i z dnia 9 listopada 2011 r., II CZ 87/11, ostatnie
niepublikowane).
jw
POSTANOWIENIE
Dnia 6 czerwca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Antoni Górski
SSN Kazimierz Zawada
w sprawie z powództwa H. T. – K. i L. K.
przeciwko Spółdzielni Budowlano - Mieszkaniowej "U." w L.
o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 6 czerwca 2012 r.,
zażalenia strony pozwanej
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 21 września 2011 r.,
I. zmienia zaskarżone postanowienie w punkcie 2 w ten
sposób, że zasądzoną od pozwanej na rzecz powodów
kwotę 3600 zł obniża do kwoty 600 (sześćset) zł;
II. zasądza od pozwanej na rzecz powoda L. K. kwotę 317
(trzysta siedemnaście) zł z tytułu zwrotu kosztów
postępowania zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Sąd Okręgowy w L. postanowieniem z dnia 29 lipca 2011 r. umorzył
postępowanie w sprawie z powództwa H. T.-K. i L. K. przeciwko Spółdzielni
Budowlano-Mieszkaniowej „U.” w L. o ustanowienie odrębnej własności lokalu, ze
względu na skuteczne cofnięcie pozwu oraz zniósł koszty procesu pomiędzy
stronami.
W zażaleniu na postanowienie w części dotyczącej kosztów procesu
powodowie, oznaczając wartość przedmiotu zaskarżenia na kwotę 7 200 zł wnieśli
o zmianę postanowienia i zasądzenie na ich rzecz kosztów procesu, a nadto
o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego.
Sąd Apelacyjny zaskarżonym obecnie postanowieniem z dnia 21 września
2011 r. zmienił orzeczenie Sądu pierwszej instancji w ten sposób, że zasądził od
pozwanej na rzecz powodów kwotę 7200 zł tytułem kosztów procesu oraz kwotę
3600 zł tytułem kosztów postępowania zażaleniowego.
Jako podstawę orzeczenia o kosztach procesu Sąd Apelacyjny wskazał art.
491
ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (jedn. tekst
Dz. U. z 2003 r. Nr 233, poz. 1779 ze zm.), zgodnie z którym w sprawach tych
koszty zastępstwa procesowego pokrywa spółdzielnia.
Jako podstawę orzeczenia o kosztach postępowania zażaleniowego Sąd
powołał art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz § 6 pkt 7 i § 13 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy
prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).
W zażaleniu na to postanowienie w części orzekającej o kosztach
postępowania zażaleniowego pozwana wniosła o jego zmianę przez zasądzenie
tych kosztów w kwocie 600 zł. Wniosła także o zasądzenie kosztów postępowania
zażaleniowego przed Sądem Najwyższym.
3
W odpowiedzi na zażalenie powód L. K. pozostawił „uznaniu Sądu
Najwyższego ocenę prawidłowości skarżonego rozstrzygnięcia” oraz wniósł
o zasądzenie od pozwanej kosztów postępowania przed Sądem Najwyższym,
na podstawie art. 491
u.s.m.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie jest uzasadnione.
Ustalenie opłaty za czynności pełnomocników zastępujących strony
w niniejszym postępowaniu powinno nastąpić na podstawie rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności
radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej
udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz.
1349 ze zm.). W sprawach o prawa majątkowe, nieobjętych regulacją na innych
zasadach (np. w § 10 rozporządzenia), wysokość stawek stanowiących podstawę
ustalenia należnego wynagrodzenia zależy od wartości przedmiotu sprawy,
a w postępowaniu odwoławczym – od wartości przedmiotu zaskarżenia.
Zażaleniem powodów, które zostało uwzględnione zaskarżonym
postanowieniem Sądu Apelacyjnego, objęte było rozstrzygnięcie o kosztach
postępowania w pierwszej instancji; wartość przedmiotu zaskarżenia
i uwzględniona kwota kosztów zastępstwa procesowego (7200 zł) odpowiadają
stawce minimalnej według § 6 pkt 7 rozporządzenia, mającej zastosowanie
ze względu na wartość przedmiotu sporu.
Wartość przedmiotu sprawy (zaskarżenia) w postępowaniu zażaleniowym
wynosiła zatem 7200 zł i ona stanowiła podstawę określenia kosztów zastępstwa
w tym postępowaniu. Dlatego rację ma skarżący, że koszty zastępstwa na rzecz
powodów w postępowaniu zażaleniowym powinny zostać ustalone na podstawie
§ 6 pkt 4 rozporządzenia o opłatach za czynności radców prawnych (1200 zł),
co przy uwzględnieniu § 12 ust. 2 rozporządzenia, prowadzi do określenia
należnych kosztów na kwotę 600 zł. Zaskarżone orzeczenie, oparte na wadliwie
zastosowanej podstawie prawnej, należało zatem zmienić, co uzasadniało
orzeczenie jak w sentencji, stosownie do art. 3941
§ 3 w zw. z art. 39816
k.p.c.
4
Pomimo uwzględnienia zażalenia pozwanej zasądzono od niej na rzecz
powoda koszty postępowania zażaleniowego, mając na względzie jednolitą
i utrwaloną w orzecznictwie Sądu Najwyższego wykładnię art. 491
ustawy
o spółdzielniach mieszkaniowych, zgodnie z którą w sprawie wymienionej w tym
przepisie, bez względu na jej wynik, koszty postępowania poniesione
przez strony zawsze pokrywa spółdzielnia (por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego
z dnia 23 czerwca 2010 r., II CSK 51/10, niepubl. oraz postanowienia tego Sądu
z dnia 3 lutego 2010 r., II CZ 90/09, OSNC-ZD 2010, nr 3, poz. 95, z dnia
26 stycznia 2011 r., IV CZ 100/10 i z dnia 9 listopada 2011 r., II CZ 87/11, ostatnie
niepublikowane).
jw