Sygn. akt I CSK 5/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 12 lipca 2012 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący)
SSA Andrzej Niedużak (sprawozdawca)
SSN Tadeusz Wiśniewski
w sprawie z powództwa J. W., B. R. i E. M.
przeciwko Skarbowi Państwa - Ministrowi Gospodarki
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 12 lipca 2012 r.,
skargi kasacyjnej pozwanego od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 9 lutego 2011 r.,
1. uchyla zaskarżony wyrok w punkcie 1 i apelację
powodów oddala, odstępując od obciążania powodów
obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania
apelacyjnego na rzecz strony pozwanej,
2. odstępuje od obciążania powodów obowiązkiem zwrotu
kosztów postępowania kasacyjnego na rzecz strony
pozwanej.
2
Uzasadnienie
Pozwem z dnia 20 września 1999 r. A. K., E. M., B. R. i J. W. wystąpili
przeciwko Skarbowi Państwa - Ministrowi Gospodarki o zasądzenie
odszkodowania w łącznej kwocie 32.829.653 zł wraz z ustawowymi odsetkami od
dnia 23 sierpnia 1999 r. do dnia zapłaty i kosztami procesu. Na odszkodowanie
składały się żądania zapłaty na rzecz A. K. kwoty 13.680.116 zł, E. M. kwoty
2.734.710 zł, B. R. kwoty 2.734.710 zł oraz na rzecz J. W. kwoty 13.680.116 zł. W
uzasadnieniu powodowie wskazywali, że decyzją z dnia 23 września 1997 r.
Minister Gospodarki stwierdził, iż przejęcie na własność Skarbu Państwa
przedsiębiorstwa pod nazwą M. Wytwórnia Win /…/, nastąpiło z naruszeniem
prawa. Na tej podstawie powodowie wnosili o zasądzenie dochodzonych kwot, jako
należnego im odszkodowania.
Pozwany Skarb Państwa - Minister Gospodarki wnosił o oddalenie
powództwa i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego, wskazując, iż
ustalona i wypłacona już powodom kwota odszkodowania rekompensuje
całkowicie poniesione przez nich szkody. Wynikające z pozwu dalsze żądania są,
zdaniem pozwanego, bezpodstawne. Pozwany podnosił, że odpowiedzialność
odszkodowawcza Skarbu Państwa na podstawie art. 160 k.p.a. ogranicza się do
poniesionej szkody rzeczywistej, nie obejmuje zaś utraconych przez uprawnione
osoby korzyści.
Wyrokiem z dnia 13 grudnia 2000 r. Sąd Okręgowy zasądził od Skarbu
Państwa - Ministra Gospodarki na rzecz A. K. i J. W. kwoty po 5.079,22 zł oraz na
rzecz E. M. i B. R. kwoty po 1.015,36 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 13
grudnia 2000 r. do dnia zapłaty. Sąd Okręgowy ustalił, iż według sporządzonego w
dniu 19 listopada 1952 r. spisu inwentarza oraz surowców, materiałów
pomocniczych, wyrobów gotowych, półgotowych i robót w toku, wartość przejętego
majątku, według cen z maja 2000 roku, wyniosła 39.989,17 zł. Kwota ta stanowiła,
zdaniem Sądu Okręgowego, szkodę rzeczywistą w rozumieniu art. 160 k.p.a. Po
odliczeniu kwoty przyznanej przez Ministra Gospodarki, różnicę Sąd Okręgowy
zasądził na rzecz powodów. Jednocześnie powództwo w zakresie odszkodowania
za utracone korzyści oraz koszty odbudowy pomieszczeń zostało oddalone.
3
Powodowie wnieśli apelację, w której skarżyli wyrok w części oddalającej
powództwo.
Na skutek apelacji powodów Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 28 lutego
2002 r. zmienił zaskarżone orzeczenie Sądu Okręgowego z dnia 13 grudnia 2000
r. w punkcie I i II i podwyższył zasądzone na rzecz powodów A. K. i J. W.
odszkodowanie do kwoty po 8.614 zł, zaś na rzecz E. M. i B. R. do kwoty po 1.722
zł, tj. o wartość butelek do wina zamówionych i sprowadzonych już
po ustanowieniu zarządu przymusowego. W pozostałym zakresie apelację
powodów oddalił.
Powodowie wyrok Sądu Apelacyjnego w części oddalającej apelację co do
kwoty 8.931.474,84 zł zaskarżyli skargą kasacyjną.
Wyrokiem z dnia 13 listopada 2003 r. Sąd Najwyższy uchylił wyrok Sądu
Apelacyjnego w punkcie I w części oddalającej apelację i przekazał sprawę Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu orzeczenia Sąd
Najwyższy stwierdził, iż wobec treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23
września 2003 r. w sprawie sygn. akt K 20/02, powodowie mogą żądać
odszkodowania również za utracone korzyści za okres od dnia 17 października
1997 r., tj. od wejścia w życie Konstytucji RP do dnia wyrokowania przez Sąd
Najwyższy. Ponieważ w tym przedmiocie nie dokonano niezbędnych ustaleń,
uchylenie wyroku dotyczyło całej kwoty żądanej z tytułu utraconych korzyści.
W toku ponownego rozpoznania sprawy powodowie przed Sądem
Apelacyjnym ograniczyli swoje żądania odszkodowania za utracone korzyści do
łącznej kwoty 2.709.605 zł. Powództwo ponad tę kwotę zostało cofnięte za zgodą
pozwanego na rozprawie apelacyjnej w dniu 12 maja 2004 r. i postępowanie co do
kwoty 6.086.775 zł Sąd Apelacyjny umorzył.
Wyrokiem z dnia 12 maja 2004 r. Sąd Apelacyjny uchylił częściowo wyrok
Sądu Okręgowego z dnia 13 grudnia 2000 r. co do kwoty 2.709.605 zł i w tym
zakresie przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu,
pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego
i kasacyjnego. Sąd Apelacyjny wskazał, iż wobec zmiany stanu prawnego na
skutek uznania przez Trybunał Konstytucyjny art. 160 k.p.a. za niezgodny z art. 77
ust. 1 Konstytucji RP, zasadność żądania powodów w części dotyczącej
4
odszkodowania za utracone korzyści musi zostać zbadana przez sąd pod kątem
spełnienia przesłanek odpowiedzialności Skarbu Państwa na podstawie art. 417
k.c. Jednocześnie wobec uznania decyzji z 1952 r. oraz orzeczenia z 1959 r. za
wydane z naruszeniem prawa, przesądzona została bezprawność działania
funkcjonariuszy państwowych. W tej sytuacji powodowie zostali zobligowani do
wykazania, iż na skutek tych zdarzeń zaistniała szkoda oraz udowodnienia
wysokości tej szkody. Z uwagi zaś na to, iż okoliczności te nie były dotychczas
badane, brak było ustaleń w tym zakresie.
Przy ponownym rozpoznawaniu sprawy powodowie ostatecznie wnosili
o zasądzenie na rzecz A. K. kwoty 1.654.085 zł, E. M. kwoty 417.886,53 zł, B. R.
kwoty 417.886,53 zł i J. W. kwoty 1.654.085 zł z tytułu utraconych korzyści za okres
od dnia 17 października 1997 r. do dnia 7 października 2009 r.
Pozwany Skarb Państwa - Minister Gospodarki wnosił o oddalenie
powództwa.
Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 29 grudnia 2009 r. zasądził od Skarbu
Państwa - Ministra Gospodarki na rzecz powodów J. W. i A. K. kwotę po
493.129,03 zł oraz na rzecz E. M. i B. R. kwotę po 98.578,46 zł, oddalając
powództwo w pozostałym zakresie. Sąd uznał, że powodom należne jest
odszkodowanie obejmujące straty rzeczywiste, które powodowie ponieśli oraz
korzyści, które mogliby osiągnąć, gdyby nie przeprowadzono nacjonalizacji. Sąd
Okręgowy przyjął, iż odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści należy się
powodom za okres od dnia 17 października 1997 r. tj. od daty wejścia w życie
Konstytucji RP do dnia 13 listopada 2003 r. tj. do daty wyroku Sądu Najwyższego,
kiedy to ostatecznie zasądzono powodom odszkodowanie za przejęcie
przedsiębiorstwa /…/.
Apelacje w zakresie oddalonego powództwa wnieśli powodowie poza A.K.,
której apelacja została odrzucona. Zarzucali naruszenie art. 361 § 2 k.c. w związku
z art. 160 k.p.a. poprzez przyjęcie, że odszkodowanie za szkodę w postaci
utraconych korzyści powinno zostać ustalone w oparciu o wielkość produkcji M.
Wytwórni Win /…/ w roku 1952. Powodowie utracili definitywnie przedsiębiorstwo
1959 roku, w roku 1956 zdolność produkcyjna tego przedsiębiorstwa kształtowała
się na poziomie 15.000 -17.000 litrów produktu miesięcznie. W roku 1952 zdolność
5
produkcyjna kształtowała się na poziomie 20.000 litrów produktu miesięcznie.
Apelujący wnieśli o zmianę wyroku w zaskarżonej części i uwzględnienie ich
powództwa w żądanym zakresie.
Sąd Apelacyjny uznając zasadność złożonych apelacji wyrokiem z dnia 9
lutego 2011 r. zmienił orzeczenie Sądu pierwszej instancji w ten sposób, że
zasądził od Skarbu Państwa -Ministra Gospodarki na rzecz J. W. dalszą kwotę
739.695 zł oraz na rzecz B. R. i E. M. dalsze kwoty po 147.868 zł.
Skargę kasacyjną od tego wyroku wniósł pozwany Skarb Państwa - Minister
Gospodarki. Wnosił o zmianę wyroku Sądu Apelacyjnego poprzez oddalenie
apelacji powodów. Pozwany wywodził, iż zgodnie z uchwałą pełnego składu Izby
Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 31 marca 2011 r. sygn. akt III CZP 112/10,
jeżeli ostateczna wadliwa decyzja administracyjna została wydana przed dniem
wejścia w życie Konstytucji RP z 1997 r., odszkodowanie przysługuje na podstawie
art. 160 § 1 k.p.a. i nie obejmuje korzyści utraconych w skutek jej wydania, choćby
utrata nastąpiła po wejściu w życie Konstytucji. Tym samym, wskazywał skarżący,
orzeczenie Sądu Apelacyjnego uznać należałoby za pozostające w sprzeczności
z wykładnią przepisu art. 160 § 1 k.p.a. dokonaną przez Sąd Najwyższy
w powołanej uchwale, której na podstawie art. 61 § 6 ustawy z dnia 23 listopada
2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. Nr 240, poz. 2056 ze. zm.) służy przymiot
zasady prawnej.
W odpowiedziach na skargę kasacyjną powodowie wnosili o jej oddalenie.
Wskazywali, że wykładnia prawa dokonana w uzasadnieniu wyroku Sądu
Najwyższego z dnia 13 listopada 2003 r. stanowiła element ukierunkowujący
kolejne wydawane w sprawie orzeczenia sądów powszechnych i stosownie do
przepisu art. 39820
k.p.c. wiązała Sądy rozpoznające sprawę na dalszym etapie
postępowania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zarówno w piśmiennictwie, jak i w judykaturze Sądu Najwyższego panuje
zgodność co do tego, że wykładnia prawa dokonana przez Sąd Najwyższy jest
wiążąca dla sądu, któremu sprawa została przekazana do ponownego rozpoznania.
Interpretacja prawna wiąże sąd drugiej instancji niezależnie od odmiennych jej
ocen, dokonywanych przez skarżącego (por. przykładowo wyrok Sądu
6
Najwyższego z dnia 18 lutego 2011 r., ISCK 341/10 – nie publ.). Wedle
ukształtowanej praktyki, także Sąd Najwyższy jest związany wykładnią prawa
przyjętą uprzednio w tej samej sprawie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia
9 lutego 2005 r., II CK 413/04 – nie publ., wyrok Sądu Najwyższego z dnia
8 października 2009 r., II CSK 180/09). Na gruncie obowiązującego obecnie art.
39820
k.p.c. (podobnie jak stanowiącego jego odpowiednik, uchylonego z dniem
6 lutego 2005 r. i art. 39317
k.p.c.) podkreśla się, że związanie sądu, któremu
sprawa została przekazana, wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez Sąd
Najwyższy ma charakter wyjątkowy, co przemawia za wąskim rozumieniem pojęcia
„wykładnia prawa”, jako wyjaśnienie treści przepisu prawa. Nie obejmuje ono
natomiast kwestii, które były przedmiotem wykładni, ale wykraczały poza przesłanki
pozytywnego albo negatywnego ustosunkowania się do podstaw kasacyjnych,
poglądów prawnych wypowiedzianych na marginesie orzeczenia, a także ocen
dotyczących stanu faktycznego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 maja
2010 r., II CSK 626/09 – nie publ., wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia
2001 r., V CKN 437/00 – nie publ.). Kierując się wskazanymi dyrektywami, Sąd
Apelacyjny rozpoznając sprawę ponownie, podwyższył zasądzone powodom
odszkodowanie obejmujące korzyści utracone przez nich w następstwie
niezgodnego z prawem przejęcia na własność Skarbu Państwa przedsiębiorstwa
powodów. Po wydaniu przez Sąd Apelacyjny wyroku, w dniu 31 marca 2011 r. Sąd
Najwyższy Izba Cywilna w pełnym składzie podjął uchwałę, wedle której, do
roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej ostateczną decyzją administracyjną
wydaną przed dniem 1 września 2004 r., której nieważność lub wydanie z
naruszeniem art. 156 §1 k.p.a. stwierdzono po tym dniu, ma zastosowanie art. 160
§ 1,2,3 i 6 k.p.a. Jeżeli ostateczna wadliwa decyzja administracyjna została wydana
przed dniem wejścia w życie Konstytucji RP, odszkodowanie przysługujące na
podstawie art. 160 § 1 k.p.a. nie obejmuje korzyści utraconych wskutek jej wydania,
choćby ich utrata nastąpiła po wejściu w życie Konstytucji (III CZP 112/10, OSNC
2011/7-8/5). Powołując się na tę uchwałę, strona pozwana wniosła skargę
kasacyjną domagając się uchylenia zaskarżonego wyroku i oddalenia apelacji
powodów. W uzasadnieniu skargi wskazywano, że zgodnie z art. 61 § 6 ustawy
o Sądzie Najwyższym (Dz. U. Nr 240, poz. 2056 ze zm.), uchwały pełnego składu
7
Sądu Najwyższego, połączonych izb oraz składu całej Izby z chwilą ich podjęcia
uzyskują moc zasad prawnych.
Rozważając zarzuty i wnioski skargi kasacyjnej trzeba przypomnieć, że
stosownie do art. 62 ustawy o Sądzie Najwyższym, uchwały Sądu Najwyższego
mające moc zasady prawnej wiążą składy Sądu Najwyższego, aby od nich
odstąpić, konieczne jest wystąpienie do odpowiedniego (zwykle większego) składu
Sądu Najwyższego. W przedstawionych okolicznościach ujawnia się dysonans
pomiędzy wynikającą z art. 39820
k.p.c. zasadą związania dokonaną przez Sąd
Najwyższy wykładnią prawa a zasadą związania składów Sądu Najwyższego
uchwałą mającą moc zasady prawnej. Nie jest to problem obcy orzecznictwu Sądu
Najwyższego. Prymat zasady prawnej przed związaniem poglądem wyrażonym
przez Sąd Najwyższy w wydanym wcześniej wyroku przyjął Sąd Najwyższy
w orzeczeniu z dnia 24 listopada 1956 r. (4 CR 575/56, OSPiKA z 1957 r., nr 1,
poz. 8, s. 8). W uzasadnieniu uchwały siedmiu sędziów Sądu Najwyższego (której
nadano moc zasady prawnej) z dnia 25 lutego 1957 r. (I CO 44/56, OSNCK
1958/1/3) stwierdzono, że związanie wykładnią prawa dokonaną w orzeczeniu
uchylającym wyrok sądu pierwszej instancji (w owym czasie Sąd Najwyższy był
także sądem rewizyjnym) wyjątkowo nie będzie miało miejsca, w razie
późniejszego podjęcia uchwały przez całą Izbę lub przez skład siedmiu sędziów
Sądu Najwyższego, wpisaną do księgi zasad prawnych, która ustaliła inną
wykładnię przepisów prawa. Podkreślić trzeba, że Sąd Najwyższy wyraźnie
oddzielał wymienione uchwały Sądu Najwyższego od wytycznych Sądu
Najwyższego, które miały walor powszechnie wiążących. W najnowszym
orzecznictwie, wskazać należy wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 sierpnia 2007 r.
(III UK 23/07, OSNP 2008/19-20/298). Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że związanie
wykładnią prawa według art. 39820
k.p.c. nie jest bezwzględne, gdy inna wykładnia
wynika z późniejszej uchwały Sądu Najwyższego, która ma moc zasady prawnej.
Sąd Najwyższy wskazał, że poważne wątpliwości co do wykładni prawa lub
ujawnione rozbieżności w wykładni prawa Sąd Najwyższy wyjaśnia i rozstrzyga
w uchwałach. Uchwały pełnego składu, składu połączonych Izb oraz składu całej
Izby z chwilą ich podjęcia uzyskują moc zasad prawnych. Skład siedmiu sędziów
może postanowić o nadaniu uchwale mocy zasady prawnej. Zachodzące związanie
8
składów Sądu Najwyższego takimi uchwałami powoduje, że aby od nich odstąpić,
niezbędne jest przedstawienie powstałego zagadnienia odpowiedniemu składowi
Sądu Najwyższego w celu podjęcia uchwały. A zatem gdyby w momencie
przekazywania sprawy do ponownego rozpoznania była już określona i wiążąca
interpretacja przepisu (zasada prawna), to Sąd Najwyższy uchylając wyrok nie
dałby innej wykładni niż wynikająca z zasady prawnej, chyba że wszcząłby
procedurę o jej zmianę. W konsekwencji brak związania Sądu Najwyższego
uprzednią wykładnią był dla Sądu Najwyższego w prezentowanej sprawie
niewątpliwy.
Sąd Najwyższy w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę, podziela pogląd
o pierwszeństwie wiążącej składy Sądu Najwyższego wykładni prawa, dokonanej
w mającej moc zasady prawnej uchwale, przed wykładnią prawa dokonaną
w wyroku Sądu Najwyższego w okolicznościach wskazanych w art. 39820
k.p.c.
Z niezbędnym uproszczeniem, wykładnię prawa należy określić jako wyjaśnianie
sensu przepisów prawnych, ustalanie właściwego ich rozumienia, przypisywanie im
odpowiedniego znaczenia. Złożoność norm prawnych oraz skomplikowane stany
faktyczne w połączeniu z wielką dynamiką zjawisk społecznych uzasadniają
potrzebę odwoływania się w procesie wykładania prawa do gremiów cieszących się
szczególnie wysokim autorytetem. Możliwość przedkładania zagadnień prawnych
odpowiednim składom Sądu Najwyższego stanowi realizację tej potrzeby.
Wykładnia dokonywana w ten sposób uwzględnia w największym stopniu
doświadczenia praktyki orzeczniczej oraz dorobek teorii prawa i piśmiennictwa,
nie sposób zatem odmówić jej pierwszeństwa.
Przedstawione stanowisko wzmacnia argumentacja odwołująca się do zasad
ustrojowych. Art. 175 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej stanowi, że
wymiar sprawiedliwości w Polsce sprawują Sąd Najwyższy, sądy powszechne,
sądy administracyjne oraz sądy wojskowe. Stosownie zaś do art. 183 ust. 1
Konstytucji, Sąd Najwyższy sprawuje nadzór nad działalnością sądów
powszechnych i sądów wojskowych w zakresie orzekania. Nadzór ten jest
wykonywany przy użyciu środków prawnych o różnorodnym charakterze w każdym
jednak przypadku nadrzędnym celem postępowania przed Sądem Najwyższym,
jest ochrona interesu publicznego przez zapewnienie prawidłowej wykładni
9
i jednolitego stosowania prawa przez wszystkie sądy niższego rzędu (por.
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 sierpnia 2006 r., I PZP 2/06, OSNP
2007/15-16/224). Nadzór judykacyjny Sądu Najwyższego nabiera szczególnej
doniosłości wtedy, gdy w orzecznictwie sądów ujawniają się rozbieżności
w wykładni prawa, albo gdy wyłaniają się takie problemy prawne, które budzą
poważne wątpliwości. Kwestie te reguluje prawo procesowe oraz przepisy
o charakterze ustrojowym. W art. 390 § 1 k.p.c. zastrzeżono dla sądu drugiej
instancji możliwość zwrócenia się do Sądu Najwyższego, jeżeli przy rozpoznawaniu
apelacji powstanie zagadnienie prawne budzące poważne wątpliwości. Ujawnienie
się takiego zagadnienia przy rozpoznawaniu skargi kasacyjnej, uprawnia Sąd
Najwyższy do przekazania tego zagadnienia do rozstrzygnięcia powiększonemu
składowi tego Sądu. Uchwała powiększonego składu Sądu Najwyższego jest
w danej sprawie wiążąca (art. 39817
§ 1 i 2 k.p.c.). Znacznie szersze kompetencje
rozstrzygania zagadnień prawnych przewiduje ustawa z dnia 23 listopada 2002 r.
o Sądzie Najwyższym (Dz.U. nr 240, poz. 2052 ze zm.). Art. 59 powołanej ustawy
dotyczy nie tylko postępowania wywołanego skargą kasacyjną, ale także innymi
środkami prawnymi. Ponadto dotyczy zarówno zagadnień prawnych, które wyłoniły
się przy okazji rozpoznawania konkretnej sprawy, jak i tzw. zagadnień
abstrakcyjnych. Uchwały pełnego składu Sądu Najwyższego, składu połączonych
Izb oraz składu całej Izby z chwilą ich podjęcia uzyskują moc zasad prawnych.
Skład siedmiu sędziów może postanowić o nadaniu uchwale mocy zasady prawnej
(art. 61 § 6 ustawy o Sądzie Najwyższym).
Powyższe wskazuje, że wykładnia prawa dokonana w uchwale Sądu
Najwyższego mającej walor zasady prawnej jest najbardziej dojrzałą postacią
realizacji konstytucyjnego postulatu sprawowania przez Są Najwyższy wymiaru
sprawiedliwości. Jak już wspomniano, związanie składów Sądu Najwyższego
zasadą prawną sprawia, że odstąpienie od wykładni wyrażonej w zasadzie prawnej
wymaga dochowania rygorów przewidzianych w art. 62 ustawy o Sądzie
Najwyższym. W tych okolicznościach zasadne jest stwierdzenie, że Sąd Najwyższy
jest związany dokonaną w sprawie wykładnią prawa (art. 39820
k.p.c.), reguła ta
doznaje ograniczenia, gdy odmienna wykładnia wynika z późniejszej uchwały Sądu
Najwyższego mającej moc zasady prawnej.
10
Będący przedmiotem wykładni przepis art. 160 § 1 k.p.a. stanowi
materialnoprawną podstawę roszczeń powodów. Zarzut jego naruszenia przez
błędną wykładnię wyczerpuje podstawę skargi kasacyjnej (art. 3983
§1 pkt 1 k.p.c.).
Zarzut ten okazał się uzasadniony. Równocześnie w skardze kasacyjnej
zamieszczony został wniosek skarżących o wydanie wyroku reformatoryjnego,
który w realiach rozpoznawanej sprawy powinien skutkować uchyleniem
zaskarżonego wyroku i oddaleniem apelacji powodów. Jak to już wcześniej
wywiedziono, Sąd Najwyższy w składzie rozpoznającym skargę kasacyjną, ocenił
podniesiony w niej zarzut jako uzasadniony, zatem zostały spełnione, określone
w art. 39816
k.p.c., przesłanki wydania przez Sąd Najwyższy wyroku
reformatoryjnego.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 39816
k.p.c., Sąd Najwyższy
orzekł jak w sentencji.
Szczególny zbieg zdarzeń mających decydujący wpływ na treść orzeczenia
a od stron niezależnych, uzasadniał orzeczenie o kosztach postępowania
kasacyjnego na podstawie art. 102 k.p.c.